Merhaba, Yüksek getirilerin hiç risk almadan elde edilebildiği dönemler artık geride kaldı. Artık yatırımcılar nereye yatırımlarını yönlendireceklerini belirlerken çok bilinmeyenli bir denklemle karşılaşıyor: Hangi yatırım aracı daha yüksek getiriyor? Bu getiri için ne düzeyde risk alınması gerekiyor? Hangi vadede bu performans elde ediliyor? Yatırım araçlarının komisyon, yönetim ücreti v.b. ödemeleri getiriyi nasıl etkiliyor? Bu sayımızda yatırımcıların bu denklemi çözmesinde bir kılavuz olarak fon ratinge odaklandık. Ludens olarak yatırımda bilgi unsurunu önemsiyoruz. Bu amaçla basılı ve dijital medya kanallarında yazılar yazarak yatırımcıya ulaşıyoruz. Ludens ten haberlerde bu yazılarımıza nereden erişilebileceğini paylaştık. Yine Temmuz ayında piyasayı incelediğimiz yazı ve hem alternatif finansal araçların hem de yatırım fonlarının getirilerini ortaya koyan tablolar ilerleyen sayfalarda yer almakta. Yatırım fonlarının geçen aya göre yıldızları farklılaşanlarını Ludens Fon Ratinglerinden Haberler kısmında görebilirsiniz. Her türlü sorunuz için ludens@ludens.com.tr adresine e-posta yazabilir, internet sitemizi www.ludens.com.tr yi ziyaret edebilirsiniz. Faydalı okumalar dileklerimizle, Dr. Nazlı Kalfa Baş İYİ YÖNETİLEN BAŞARILI FONLAR NASIL BELİRLENİR? Fon Rating Nedir? LUDENS ten HABERLER TEMMUZ 2015 PİYASALARDAKİ GELIŞMELER ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ LUDENS FON RATİNGLERİNDEN HABERLER
İYİ YÖNETİLEN, BAŞARILI FONLAR NASIL BELİRLENİR? Fon veya başka bir yatırım aracı olsun, böyle bir yatırım yapıldığında ilk bakılan gösterge, geçmiş dönemlerde ne kadar getiri elde edildiğidir. Devamlı olarak basılı ve dijital medyada yatırım araçlarının son 3 aylık, 6 aylık, 1 yıllık vs. getirileri yayınlanmaktadır. Ancak, fona ait tekil performans bilgileri (burada getiriler) yatırımı sağlıklı biçimde takip etmek için yeterli değildir. Çünkü yatırımı yaparken katılımcının göze aldığı bir risk unsuru vardır. Dolayısıyla fonun geçmiş performansını takip ederken bu unsurun da dikkate alınması gerekir. Örneğin, fon geçen sene %10 kazandırmış olsun. Bu fona benzer biçimde %10 getiri elde etmiş beş fon daha olduğunu düşünelim. Hangisi daha başarılıdır? Bu sorunun yanıtı fonların aldıkları risk düzeyi ile ilgilidir. Aynı getiriyi sağlayan fonlardan hangisi daha düşük risk alarak bunu elde etmişse o daha başarılıdır. Bu noktada başarılı fonu belirlemek görüldüğü üzere oldukça kolaydır. Ancak, piyasada çok sayıda farklı getiriye ve farklı riske sahip fon olduğunu belirtelim. Yatırımcı yüzlerce fon arasından iyi yönetilen, başarılı fonları nasıl tespit edecektir? Dünyaya baktığımız zaman fonun geçmiş başarısını öğrenmek için fon ratinglerinin kullanıldığını görmekteyiz. Fon ratingi, yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarının performanslarının dikkate alınarak notlandırılması demektir. Burada fonların: 1. Geçmiş getirileri, 2. Riskleri, 3. Yönetim ücretleri ve benzeri sayısal değerleri kullanılarak bazı analizler yapılmaktadır. Bu analizler sonucunda elde edilen bulgular, fonun başarısının kolaylıkla anlaşılabilmesi ve diğer fonlarla kıyaslanabilmesi için genellikle yıldızla ifade edilen notlara dönüştürülmektedir. Her fon genellikle 1 ile 5 arasında değişen yıldızlarla ifade edilir. Böylelikle, örneğin fon 5 yıldızlı ise geçmiş dönemde en başarılı fonlar arasında yer aldığını, 1 yıldızlı ise en başarısız fonlar arasında olduğunu katılımcı kolaylıkla anlayabilir. Fon rating, yatırımcıların yüzlerce fon arasında kaybolmasını engellemek, getiri ve risk verilerine ihtiyaç duymadan ve rakamlar arasında bocalamadan, tarafsız ve uzman bakış açısıyla yollarını bulmak için kullanılan bir yöntemdir. Yatırımda bilgi unsurunun yanı sıra, yapılan araştırmalar göstermektedir ki, yatırım seçenekleri çoğaldıkça yatırımcılar hangi finansal aracı seçeceğine karar vermekte zorlanmaktadır. Bazen de çok sayıda alternatif, yatırımcının karar vermesini ertelemesine neden olmaktadır. İşte fon ratingleri bu tür bir aksaklığı ortadan kaldırmaktadır. Tüm alternatiflerin yanında yer alan bir karar alma aracı olarak yıldızlar, yatırımcıya seçim yapmalarında büyük bir kolaylık sağlamaktadır. Fon rating aylık olarak düzenli biçimde yenilenir. Fon portföyü sabit değildir; sürekli değişir, bazı menkul kıymetler satılırken yenileri alınır. Dolayısıyla buna uygun biçimde periyodik olarak fonun performansının takip edilmesi ve incelenmesi gerekir. Katılımcılar da böylelikle fonlarının başarısını düzenli biçimde takip edebilir. Fon ratingleri birikimlerini aynı fonda tutmaya devam edip etmemek hakkında katılımcılara tavsiye verici niteliktedir.
LUDENS TEN HABERLER Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Şirketi (Ludens) olarak kuruluş amacımız finans sektörü için yeni ve yenilikçi ürünler geliştirmektir. Bunun yanında Ludens, yatırımcıların bilinç düzeylerini arttırmak, finansal okuryazarlık oranını yükseltmek ve yatırımların doğru yönlendirilmesi için yol göstermek amacı gütmektedir. Aslında bu iki amaç birbirlerini de destekler niteliktedir ve fon piyasalarının gelişimi bu iki unsura bağlıdır. Bu amaç doğrultusunda Ludens, ilk ürünü olan Ludens Fon Rating i, finans profesyonellerinin ve yatırımcıların bilgisine sunmuştur. Ludens Fon Rating, yatırımcıya hangi fonu satın alacağı ve/veya birikimlerini aynı fonda tutmaya devam edip etmeyeceği konularında yol göstermektedir. İşte bu misyonu gerçekleştirme için Ludens, fon ratinglerini yayınlamaya başladığı bu yılın Mayıs ayından itibaren basılı ve dijital medyada yatırım ve emeklilik fonlarıyla ve fon ratingi ile ilgili bilgilendirici yazılar yazmaktadır. Şirketin www.finansgundem.com ve www.borsagundem.com adreslerinde Fon Avcısı isimli haftalık yazılarının yer aldığı bir köşe bulunmaktadır. Aşağıda, geçtiğimiz Temmuz ayında Ludens in basılı ve dijital medyada yer alan yazılarının linkleri yer almaktadır. Diğer tüm yazılara ulaşmak için www.ludens.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz. 23 Temmuz 2015 tarihinde www.finansgundem.com da gerçekleştirilen röportaj: 27 Temmuz 2015 tarihli www.finansgundem.com Fon Avcısı köşe yazısı: http://www.borsagundem.com/borsa-kulis/yildiz-fonlari-seciyor_-yatirimciya-destekveriyor-696434.htm http://www.borsagundem.com/doc-dr-serra-eren-sarioglu-yazar87/fon-piyasalari-yenilendi- 697210y.htm 3 Ağustos 2015 tarihli www.finansgundem.com Fon Avcısı köşe yazısı: http://www.finansgundem.com/doc-dr-serra-eren-sarioglu-yazar88/iyi-yonetilen-fonlarinasil-tespit-ederiz-698864y.htm Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği yayını olan Gösterge Dergisi Yaz 2015 sayısında Ludens Fon Rating: http://www.tspb.org.tr/tr/portals/0/aim_gundem/gosterge_2015_yaz_opt.pdf Fortune Dergisi Akıllı Yaşam Dergisi nde Önümüzdeki Dönem Hangi BES Fonları Daha Avantajlı başlıklı yazımız Tüm yazılarımıza web sitemizden de ulaşabilirsiniz.
TEMMUZ 2015 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Yurtdışı Piyasalar: Bu ay, dünya ekonomisinde öne çıkan konulardan ilki Yunanistan da yapılan referandum ve sonrasında yaşanan gelişmelerdi. Temmuz bültenimizde referandumdan çıkan hayır sonucunun Euro bölgesindeki belirsizlikleri arttırıcı etki yarattığından ve bunun piyasalarda da kırılganlığı artırdığından bahsetmiştik. Referandumun ardından ay boyunca Yunan hükümeti ile kreditörler arasında devam eden görüşmelerde yeni bir kurtarma paketi ve buna ilişkin reformlar şekillendirilmiştir. Ayın son günlerinde ise Yunanistan Parlamentosunda yapılan oylama neticesinde kurtarma paketi kapsamındaki reformlar kabul edilmiştir. Böylelikle ülkeye 86 milyar euroluk bir kaynağa aktarımının yolu açılmıştır. Ancak, konuya ilişkin IMF raporunda mevcut borçların vadesinin uzatılması ve yeni uzun vadeli geri ödemesiz borçlar verilmesi yönünde ifadeler yer almaktadır. Bu durum Haziran sonunda müzakerelerden çekilirken IMF in ilk kez vurguladığı borçların hafifletilmesi gereksinimini destekler niteliktedir. Bu ay dünyanın önde gelen ekonomilerinde biri olan Çin, ikinci çeyreğe ait büyüme rakamını yıllık bazda %7 olarak açıkladı. Böylelikle, Çin ekonomisi tahminlerin aksine ilk çeyrekteki büyüme hızını korudu. Ancak Çin hükümetinin ekonomiyi canlandırıcı ve güven arttırıcı tüm bu tedbirlerine piyasalardan olumlu tepki gelmedi. Shanghai Bileşik Endeksi Temmuz ayını yaklaşık %14 düşüşle kapattı. Böylelikle piyasalar Haziran ortasında başladıkları varlık balonu endişesine bağlı düzeltme hareketini sürdürmeye devam ettiler. Piyasalarda Çin ekonomisinde gözlenebilecek yavaşlamanın küresel çapta yaratacağı etkilere dair endişeler sıklıkla dile getirilmektedir. Dünya finans piyasalarının odaklandığı 27 Temmuz tarihli FED toplantısından politika faiz oranını 0-0.25 seviyesinde bırakma kararı çıktı. Yapılan açıklamada istihdam piyasasındaki iyileşmenin olumlu ve söz konusu iyileşmenin sağlam temelleri olduğu ifade edildi. Yetkililer ayrıca, istihdam piyasasındaki genel görünümün neredeyse dengeye geldiği belirttiler. FED yetkilileri, işgücü piyasasındaki gevşekliğin azaldığını, bu doğrultuda daha fazla gelişme olasılığının bulunduğunu eklediler. ABD ekonomisine ilişkin olumlu açıklanan veriler ve işgücü piyasasındaki pozitif seyir FED in 2015 yılı içinde faiz artıracağına yönelik görüşleri güçlendiriyor. Bu durum gelişmekte olan ülke piyasaları üzerinde baskı yaratmaktadır. Tüm bu gelişmelerin uluslararası finansal piyasalara etkisine kısaca değinelim. Öncelikle döviz piyasalarında Temmuz ayında doların yükselişte olduğu görülmüştür. Her ne kadar Yunanistan yapısal reformları onaylasa da bunların uygulamada ne kadar yer bulacağına ilişkin endişelere ABD ekonomisine ilişkin olumlu açıklamalar eklenince Temmuz ayında Euro/Dolar paritesi % 1.6 civarında gerileyerek 1.0988 seviyesine inmiştir. FED in Eylül ayında faiz artırımına gideceğine dair beklentiler ve ülke ekonomisine ilişkin çizilen olumlu tablonun etkisi ABD varlıklarına ilişkin talepte artış olarak karşılık buldu. Buna bağlı olarak gelişmekte olan ülkelerin risk primlerinde artışlar oldu.
TEMMUZ 2015 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Bilindiği üzere altın rezervi açısından Çin dünyada önde gelen ülkeler arasında yer alıyor. Çin in bu rezervden 5 tonluk bir satış gerçekleştirdiğine dair haberler ve aynı zamanda Çin hisse piyasasındaki hızlı değer kaybı altın fiyatlarını olumsuz yönde etkiledi. Altının ons fiyatı Temmuz ayındabir önceki aya göre % 6.7 değer kaybederek 1095 dolar seviyesine geriledi. Altın için bu seviye yaklaşık son beş yılın düşüğü olarak görülmüştür. Bu durumun oluşmasında FED in 2015 yılında faiz artırımına gideceği beklentilerinin de etkisi olduğu açıktır. Yurtiçi Piyasalar: Yurt içinde genel seçimlerin ardından gündeme oturan koalisyon görüşmelerinde bu ay kesin bir sonuç ortaya çıkmadığı ve erken seçim olasılığının arttığı gözlemlendi. Şanlıurfa nın Suruç ilçesinde yaşanan terör saldırısı ve ardından Suriye sınırında yaşanan çatışmalar piyasalarda da geniş yankı buldu. Hızla tırmanan politik riske bağlı olarak hisse senedi piyasalarında tepki satışları oluştu. Sınırda askeri operasyon düzenlenirken, ilerleyen dönemlerde bölgedeki olası gelişmelerin yakından izlenmesi bekleniyor. BIST 100 endeksi Temmuz ayında %3 değer kaybetti. Bu olumsuz tablo karşısında yatırımcıların artan güven arayışları Türk Lirası cinsinden varlık talebinin azalmasına neden oldu. Kısa vadeli varlık faizlerinde hızlı bir artışın gözlemlendiği piyasalarda 2 yıl vadeli gösterge tahvilin faizi Haziran sonuna göre 31 baz puan artarak %10.05 seviyesinde gerçekleşti. Jeopolitik ve siyasi risk unsuru Türk lirasının değer kaybını hızlandırdı. Türk lirası bu ay dolar karşısında %3 ve euro karşısında % 1.4 değer kaybetti. Yatırım Fonu Piyasasında Durum ve Beklentiler: Geçtiğimiz ay yatırım fonu piyasasının getirileri incelendiğinde özellikle dolar cinsinden varlıklara portföyünde ağırlık verenlerin kazandırdığı görülmektedir. Eurobond yatırım fonlarının son bir yıllık getiri ortalaması yaklaşık %24 olup genel ortalamanın (%8.5) oldukça üzerinde yer almaktadır. Son bir yılda TL/dolar kurundaki %33 lük artışın bu performans üzerinde etkili olduğu açıktır. Portföyünde hisse senetlerine ağırlık veren yatırım fonlarının ise (hisse, endeks ve sektör fonları) yaklaşık %1 civarındaki getirileri bu ayın en düşük performansını oluşturmaktadır. Bu durumun özellikle artan siyasi ve jeopolitik risklere bağlı hisse fiyatlarındaki keskin düşüşlerden kaynaklı olduğu düşünülmektedir. Önümüzdeki bir aylık dönemde yukarıdaki tablonun benzer biçimde devam edeceğini öngörüyoruz. Yurtiçi piyasalarda, siyasi riskin sürmesine bağlı olarak Türk lirasının döviz karşısında değer kaybetmeye devam etmesi ve borsada fiyat düşüşlerinin sürmesi olasılığı yüksek. Bu durumda yine portföyünde özellikle döviz cinsinden varlıklara yer veren fonlar kazanırken hisse senetlerine yer verenler olumsuz yönde etkilenecektir. Altının değeri son bir yılda %15 civarında düşmüş olmasına rağmen, dolardaki artışla altın fonlarına yatırım yapanlar yaklaşık %9 oranında kazandı. Bu fonların da dolara bağlı olarak önümüzdeki dönemde değer kazanmaya devam etmesi beklenebilir.
ALTERNATİF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ Yatırım Aracı 31.7.2015 Son 3 Aylık Son 6 Aylık Son 1 Yıllık 2015 BIST 100 79.910-4,8% -10,2% -2,8% -6,8% Altın (USD/ons) 1.095-7,3% -14,7% -14,6% -7,4% TL/Dolar 2,7889 4,9% 16,1% 33,3% 20,3% TL/Euro 3,0561 2,8% 12,6% 8,6% 8,3% Döviz Sepeti (0,5 EUR + 0,5 Dolar) 2,9225 3,8% 14,3% 19,2% 13,7% BIST O/N Repo Faizi 9,65 3 Aya Kadar Vadeli Mevduat Faizi 10,47 TÜFE 6,8 ÜFE 5,6 YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ Kategori Son 3 Aylık Son 6 Aylık Son 1 Yıllık 2015 Eurobond 1,22% 7,06% 23,84% 11,75% Yabancı Menkul Kıymet -0,42% 14,08% 20,60% 16,32% Özel 1,52% 4,13% 13,19% 6,03% İştirak -1,34% -2,43% 10,71% 1,77% Kira Sertifikaları 2,12% 4,11% 10,50% 6,91% Değişken Özel 1,32% 1,87% 9,86% 4,32% Özel Sektör Tahvil ve Bono 2,38% 4,50% 9,42% 5,36% Altın -5,70% -1,94% 8,77% 7,01% Likit 2,14% 4,23% 8,56% 4,91% Kısa Vadeli Bono 2,07% 3,87% 7,89% 4,55% Garantili ve Korumalı 0,36% 1,75% 7,57% 3,29% Bono 1,67% 0,23% 5,93% 2,00% Değişken -0,29% -0,68% 5,83% 1,50% Fon Sepeti -4,38% 6,55% 4,89% 7,53% Karma -1,08% -2,90% 3,10% -0,21% Hisse -3,75% -5,85% 1,81% -1,92% Endeks -2,18% -4,67% 1,10% -1,11% Sektör -7,78% -9,71% 0,68% -7,30% Ortalama -0,67% 1,34% 8,57% 4,04%
LUDENS FON RATİNGLERİNDEN HABERLER Bu bölümümüzde kategori bazında geçen aya göre yıldızları değişen yatırım fonlarına yer verilmiştir. Hisse Yatırım Fonları TI2 İş Portföy Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) GHS GAF ASA SKH YDI ARC T. Garanti Bankası A Tipi Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) Gedik Yat. Men. Kıy. A Tipi Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) Alternatifbank A Tipi Hisse Senedi Fonu Şeker Bank A Tipi Hisse Senedi Fonu Yapı ve Kredi Bankası A Tipi Şemsiye Fonu na Bağlı İdea Model Portföy Hisse Senedi Alt Fonu (5.Alt Fon) (Hisse Senedi Yoğun Fon) Ashmore Portföy Yönetimi Hisse Senedi Şemsiye Fonu Na Bağlı Ashmore Portföy Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) Bono Yatırım Fonları AK2 Ak Portföy Uzun Vadeli Borçlanma Araçları Fonu TIF İş Portföy Uzun Vadeli Borçlanma Araçları Fonu GAT Garanti Yat. Men. Kıy. B Tipi Tahvil ve Bono Fonu TI6 İş Portföy Orta Vadeli Borçlanma Araçları Fonu HTT HSBC Portföy Yönetimi Borçlanma Araçları Şemsiye Fonu na Bağlı HSBC Portföy Uzun Vadeli Borçlanma Araçları Fonu Değişken Yatırım Fonları EC2 Eczacıbaşı Men. Değ. A Tipi Değişken Fon ACT Alkhair Capital Men. Değ. İstanbul A Tipi Değişken Fon TZF T.C. Ziraat Bankası A Tipi Şemsiye Fonu'na Değişken Başak Fonu (2.Alt Fon) Karma Yatırım Fonları AAK Ata Yat. Men. Kıy. A Tipi Karma Fon Tüm fonların ratingleri için ludens.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu bülten, yatırımcıyı bilgilendirmek amacıyla hazırlanmış olup, yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.