ünite 1 SÖZCÜK ANLAM TEST 1 1. Bir sözcüðü yalýn olarak düþündüðümüzde aklýmýza ilk gelen anlama temel anlam denir. Aþaðýdakilerden hangisinde altý çizili sözcük temel anlamýyla kullanýlmamýþtýr? Herkes lunaparka doðru yürüyor. Bahçedeki aðaçlar çiçek açmýþ. Edebiyat, içimizdeki güzellikleri uyandýrýr. Þair, her þeyi tüm doðallýðýyla yansýtmış. 2. Aþaðýdaki çocuklardan hangisinin cümlesindeki altý çizili sözcük gerçek anlamda 3. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde altý çizili sözcük gerçek anlamý dýþýnda Bu iþin artýk suyu çýktý, uzatmayalým. Müzeye giren hýrsýzlar tablolarý çalmýþlar. Eteði uygun fiyata alabilmek için pazarlýða giriþti. Bal kavanozunu düþürüp kýrýnca ne yapacaðýný þaþýrdý. 4. 1. Çocuklar top oynarken çiçekleri ezmiþlerdi. 2. Ýki diþ sarýmsaðý ezip sosun içine kat. 3. Aðzýnda çýkan yaralar canýný acýtýyordu. 4. Kývrak parmaklarýyla ne güzel çalýyordu piyanoyu! Numaralanmýþ cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcük yan anlamda 1 2 3 4 Türkçe Bu sefer balýðý ýzgarada piþireceðiz. Onu çok sevdiðim hâlde duygularýmla oynadý. Akþam eve dönerken aniden yaðmur indirdi. Belediyeden gelip sitenin elektriðini kestiler. 5. Aþaðýdakilerden hangisinde patlamak sözcüðü mecaz anlamýyla Çocuðun elindeki kýrmýzý balon patladý. Yapacak bir þey bulamayýnca sýkýntýdan patladým. Daðda yol açabilmek için dinamit patlatýyorlar. Bahar gelince aðaçlarýn tomurcuklarý patladý. 10
6. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi beslemek sözcüðünü mecaz anlamda kullanmýþtýr? Arkadaþým evinde kuþ besliyor. Balýk beslemekten hoþlanýyorum. Kimseye karþý kin beslemiyorum. O kadar hayvan besledim, hepsi de öldü. 8. 1. Dolabýn gözündeki kitabý verir misin? 2. Çocuðun gözlerinden akan yaþlarý görsen 3. Gözü aðrýdýðý için yarýn doktora gidecek. 4. Söylediðinize göre çocuðun gözü yükseklerde. Yukarýdaki cümlelerde göz sözcüðü kaç farklý anlamda 1 2 3 4 9. Kaybolmak sözcüðü, aþaðýdakilerden hangisinde görünmez olmak anlamýnda Evimiz büyük apartmanlarýn arasýnda kaybolmuþtu. Þehrin ara sokaklarýnda kaybolmuþtuk. Bütün güzellikler zamanla kaybolur. Valizlerim yolculuk sýrasýnda kayboldu. 7. 1. Yol çalýþmasý olduðu için trafik kapalý. 2. Þair, edebiyatýmýzda yol açýcý bir görev üstlenmiþtir. 3. Oraya giden yol çok bozukmuþ. 4. Ona bu yoldan vazgeçmesini kaç defa söyledim. Yukarýdaki cümlelerden hangilerinde yol sözcüðü ayný anlamda 1 ve 2 1 ve 3 2 ve 3 3 ve 4 10. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi parlamak sözcüðünü öfkelenmek anlamýnda kullanmýþtýr? Onun da son zamanlarda yýldýzý parladý. dayana- Söylenenlere mayýp parladý. Silinen camlar parlýyordu. Bu yazar, son yapýtýyla parladý. 11
11. Aþaðýdaki sözcüklerden hangisi eþ anlamýyla verilmemiþtir? Kitap - Ansiklopedi Yaþam - Hayat Eser - Yapýt Siyah - Kara 14. Aþaðýdakilerden hangisinde karþýt anlamlý sözcükler vardýr? Þehre geldiðimizden beri köy yaþamýný özlüyorum. Ara sokaklar dahi insanla dolup taþýyordu. Zor iþleri baþarabilmenin de kolay bir yolu vardýr. Hýrsýzý karþýsýnda görünce korkudan donup kalmýþ. 12. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi rehber sözcüðünün eþ anlamlýsýný kullanmýþtýr? Annesi her zaman onun için bir koruyucuydu. Her þeyi ustamdan öðrendim ben. Benden daha bilgili olduðunu düþünüyorum. Bize her konuda kýlavuz olur. 15. Aþaðýdaki çocuklardan hangisinin söylediði sözcük eþ sesli deðildir? Dal Taþ 13. Zayýf - ilkel - sakin - suçlu - þiþmançaðdaþ - masum sözcükleri içinde karþýt anlamý bulunmayan sözcük, aþaðýdakilerden hangisidir? İlkel Sakin Zayýf Masum Yüz Süz 12
TEST 2 1. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi yabancý sözcüðünü temel anlamýyla kullanmýþtýr? 3. 1. Bu tablonun deðeri sonra düþer. 2. Kardeþim birdenbire düþtü. 3. Dolar bugünlerde düþüyor. 4. Masadan tabak düþtü. Bu cümlelerde düþmek sözcüðü kaç farklý anlamda Balkona yabancý bir kuþ, leyleklerin arasýna katýldý. Dün evimize bir yabancý geldi ve komþumuz olduðunu söyledi. Yabancýlarla çok rahat konuþuyor, dört dili var. Anlattýðýnýz þeylere yabancýyým, sizi anlamýyorum. 1 2 3 4 4. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi açýlmak sözcüðünü uzaklaþmak anlamýnda kullanmýþtýr? Okullar bu yýl erken açýldý. Yüzücü, kýyýdan oldukça açýldý. Mahallemize geniþ bir yol açýldý. Çocuk, konuþtukça açýldý. 2. Aþaðýdakilerden hangisinde altý çizili sözcük gerçek anlamýyla Onu beklerken raflardaki kitaplarý karýþtýrdým. Ýki kardeþ her gün kavga ediyorlar. Yaptýðý her þey bende bir iz býraktý. Söylediðin sözlere çok kýrýlmýþ sanýrým. 5. Bitmek sözcüðü, aþaðýdakilerden hangisinde tükenmek anlamýnda Veli toplantýsý çoktan bitmiþtir. Kasalardaki meyvelerin hepsi bitmiþ. Dün akþamki maç berabere bitti. Ýzlediðimiz film çok geç bitti. 13
6. Aþaðýdakilerden hangisinde sýkýlmak sözcüðü mecaz anlamýyla Makinedeki çamaþýrlar sýkýldý; artýk asabiliriz. Bu lokantada, salatalara limon sýkýlýyor. Bezi iyice sýkýp suyunu akýttý. Büyüklerinin yanýnda sýkýldýðýndan konuþamýyor. 7. Katlanmak sözcüðü, aþaðýdakilerin hangisinde mecaz anlamda kullanýlmamýþtýr? Okumak için bazý zorluklara katlanmalýyýz. Bütün güçlüklere katlandýk, sonunda baþardýk. Çamaþýrlarýn buruþmamasý için katlanmasý gerek. Bu arabayý alabilmek için pek çok sýkýntýya katlandýk. 8. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi leke sözcüðünü mecaz anlamda kullanmýþtýr? Ocaktaki yað lekelerini temizlemek için uðraþtým. Güneþte yanýnca cildinde lekeler oluþtu. Geçmiþiyle ilgili lekeleri artýk unutmak istiyordu. Yüzündeki lekeleri gören doktor, çocuða ilaç tavsiye etti. 9. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde baðýþlamak sözcüðüyle ayný anlama gelen bir sözcük Ona güzel bir armaðan aldým. Yarýþmada birincilik ödülünü aldý. Tatil için bu para yetmez. Bütün mirasý eðitim kurumuna hibe etti. 10. Aþaðýdakilerin hangisinde kýrmýzý sözcüðünün eþ anlamlýsý kullanýlmamýþtýr? Gelirken marketten üç ekmek al. Yanaklarý heyecandan al al olmuþ. Al bir elbise giymiþ, güzel olmuþtu. Erikler al olmuþ, artýk yiyebiliriz. 11. Aþaðýdaki çocuklardan hangisinin cümlesindeki altý çizili sözcük koþul sözcüðünün eþ anlamlýsýdýr? Her etkiye bir tepki veriyor. Benimle gelmen için bir þartým var. Karþýlaþtýðým duruma göre fikrim deðiþir. Biraz daha yalýn konuþursan, seni anlarým. 14
12. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde, karþýt anlamlý sözcüklere yer verilmemiþtir? Büyükler küçüklere yardýmcý olmalýdýr. Ýster çalýþ ister çalýþma. deyip uzaklaþtý. Gelen gideni aratýrmýþ, derler. Oturayým mý kalkayým mý karar veremedim. 14. Aþaðýdaki cümlelerde altý çizili sözcüklerden hangisinin eþ seslisi yoktur? Yüz kere söyledim belki ama anlamýyor. Tüm bunlarý beþ kere yaz. diye emretti. Bu kýþ soðuk geçecek, diyorlar. Öyle bir düþ gördüm ki gülerek uyandým. 13. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi karþýt anlamlý sözcükleri bir arada kullanmamýþtýr? 15. Aþaðýdaki çocuklardan hangisinin cümlesinde altý çizili sözcük eþ sesli deðildir? Bu evin bahçesi geniþ, diðerlerininki ise dar. Evin önünde çýnar, arkasýnda meþe aðacý var. Okullar güz döneminde açýlýr. Aðacýn dalýný acýmadan kestiler. Yapýlan iki sýnavda da sýnýf birincisiymiþ. Yemekte çorba iyi, pilav ise kötüydü. Bu problemde hangi yol izlenmeli? Ne olursa olsun onun dikkatini çek. 15