BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE Prof.Dr. Yahya AYAŞLIGİL Yrd.Doç.Dr. Doğanay YENER İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Bitki Materyali ve Yetiştirme Tekniği Anabilim Dalı 04.05.2015

Robinia hispida- Tüylü Akasya, Kırmızı Çiçekli Yalancı Akasya Familyası: Leguminosae Habitusu: 1,8-3 m uzunluğunda çalı formundadır. Yaprak Özellikleri: Yaprakları almaçlı dizilişli, bileşik pinnat yaprak, 22,5 cm uzunluğunda, 9-15 yaprakçıklı, eliptik, dikdörtgen-oval veya dikdörtgen, 2,5-5 cm uzunluğunda, üst yüzü koyu mavi-yeşil, alt yüzü kısmen tüylü. Sürgün Özellikleri: Sürgünler kahverengi, sert tüylerle kaplı, fırça gibi görünüme sahip. Çiçek Özellikleri: Çiçekleri gül renginde veya soluk mor, kokusuz, 5-10 cm uzunluğunda, sarkık, dikenli salkımlarda yer alır.

Robinia hispida

Robinia pseudoacacia- Yalancı Akasya, Beyaz Çiçekli Yalancı Akasya Familyası: Leguminosae Yaprak Özellikleri: Yaprakları almaçlı dizilişli, bileşik pinnat yaprak, 15-35 cm uzunluğunda, 7-19 yaprakçıktan oluşur. Eliptik veya oval, 2,5-5 cm uzunluğunda, tam kenarlı, koyu mavimsi yeşil, alt yüzü tüysüz veya gençken çok az tüylüdür. Yaprakların üst yüzü mat, koyu mavi- yeşil, sonbaharda sarımsı yeşil bir görünüm sergiler, yapraklarını neredeyse Kasım ortalarına kadar uzun süre üzerinde taşır. Tomurcuk Özellikleri: Terminal tomurcuk yok, lateraller çok küçük, paslı-tüylü, 3-4 üst üste, genellikle birbirine yakın. Sürgün Özellikleri: Sürgünleri gevrek, genellikle zig zag yapar, açık kırmızıdan yeşilimsi kahverengiye doğru, genellikle nodlarda batıcı dikenli, dikenler yaklaşık 0,6-1,25 cm uzunluğunda. Çiçek Özellikleri: Çiçekleri 2,5 cm uzunluğunda, beyaz, güzel kokulu, sarkık, yoğun salkımlar halinde, bezelye tipi çiçekler, 10-20 cm uzunluğunda, Mayıstan erken Hazirana kadar bitkinin üzerinde kalır. Meyve Özellikleri: Meyvesi bakla tipinde, basık, kahverengi-siyah, 5-10 cm uzunluğunda, 4-10 tohumlu, Ekimde olgunlaşır. Gövde Özellikleri: Gövde kabuğu kalın, ip ip, kırmızımsı kahverengi, neredeyse siyah.

Robinia pseudoacacia

Robinia pseudoacacia Umbraculifera

Gleditsia triacanthos- Amerikan Dişbudağı Familyası: Fabaceae Yaprak Özellikleri: Yaprakları almaçlı dizilişli, pinnat veya bipinnat bileşik yapraklı, 15-20 cm uzunluğunda, ana eksen tüylü, pinnat yapraklar 20-30 adet dikdörtgensi-mızrağımsı yaprakçıklardan oluşur; her biri 0,8-4 cm uzunluğunda ve 0,4-1,5 cm genişliğinde, oymalı-dişli, yaprak alt yüzündeki orta damar tüylü. Bipinnat yapraklılarda 8-14 yaprakçıklıdır. Yapraklar parlak yeşil renktedir. Sürgün Özellikleri: Sürgünler parlak, düzgün, kırmızımsıyeşilimsi kahverengi, Gövdede dikenler var. Meyve Özellikleri: Legümen meyveleri var. (Keçiboynuzunu andırıyor)

Gleditsia triacanthos

Sophora japonica Sofora Familyası: Moraceae Habitusu:. 15-20 (-25) m. boy (50 cm. / y) ve yuvarlak bir tepe (çapı 10-15 m) (50 cm. / y) yapar, 1 m. çapında gövde oluşturur Yaprak Özellikleri: Yaz yeşili yaprakları tüysü, 25 cm uzunluğunda, yaprakçıkları (7-17 mm) eliptik-oval, üst yüzü tüysüz ve parlak-yeşil, alt yüzü mavi-yeşil ve tüylüdür; sonbahar renklenmesi parlak-açık sarıdır. Kısa saplı, yaprakçıkların 7 adedi ya da fazlası bir arada bulunur. Sürgün Özellikleri:. Dalları uzun, hafif kıvrık ve koyu yeşil; sürgünleri azdır ve yeşil renklidir. Çiçek Özellikleri: Arıların hoşlandığı sarımsı beyaz renkli çiçekleri (2 cm. geniş), Ağustos' da açar, kokulu ve dikine salkım (başak) biçimli, 25 cm uzunluğundadır. Meyve Özellikleri: Bakla tipi (legümen) meyveleri 6-8 cm uzunluğunda, boğum boğum ve biraz yapışkandır.

Sophora japonica

Sophora japonica Pendula

Sambucus nigra- Kara Mürver Familyası: Caprifoliaceae Habitusu: Geniş, çok dallı, 3-6(9) m boyunda çalı veya ağaçtır. Yaprak Özellikleri: Yaprakları karşılıklı, bileşik pinnat yaprak, 10-30 cm uzunluğunda, 3-9 yaprakçıklı, genellikle de 5 yaprakçıklı, kısa saplı, eliptik, eliptik-oval şeklindeki yaprakçıklar 4-12 cm uzunluğunda ve 2-5 cm genişliğinde, sivri uçlu, keskin dişlidir. Yaprakların üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü daha açık renk ve damarların üzeri seyrek tüylü, yapraklar buruşturulduğunda kötü koku yayar. Yapraklar yazın koyu yeşil renktedir. Çiçek Özellikleri: Çiçekleri sarımsı beyaz renkli ve ağır kokulu, 12-20 cm çapında, 5 kollu, düz tepeli simoz çiçek kurulları şeklinde Haziranda açar. Meyve Özellikleri: Meyvesi parlak siyah, 0,6 cm çapında ve Eylülde olgunlaşır. Beyaz alacalı yapraklı, sarı ve mor yapraklı, sarı meyvalı vs gibi çok sayıda kültivarı mevcuttur.

Sambucus nigra

Fraxinus angustifolia- Sivri Meyveli Dişbudak Familyası: Oleaceae Habitusu: 18-24 m boylara ulaşan ağaçtır. Yaprak Özellikleri: Yaprakları karşılıklı, birleşik pinnat yaprak, 15-25 cm uzunluğunda, 7-13 yaprakçıktan oluşan, her biri 2,5-7,5 cm uzunluğunda, 0,8-1,9 cm genişliğinde, dikdörtgenmızrağımsı, dar mızrağımsı, sivri uçlu, keskin dişli, üst yüzü parlak koyu yeşil, alt yüzü daha açık, çıplak. Tomurcuk Özellikleri: Tomurcukları kahverengi (Fraxinus excelsior dan ayıran özellik).

Fraxinus angustifolia

Fraxinus excelsior- Adi Dişbudak Familyası: Oleaceae Habitusu: 21-24 m boylarında, 18-27 m genişliğinde ağaçtır. Yaprak Özellikleri: Yaprakları karşılıklı, bileşik pinnat yaprak, 25-30 cm uzunluğunda, 7-11 yaprakçıktan oluşan, esasen sapsız, oval-dikdörtgen, oval-mızrağımsı, 5-9 cm uzunluğunda, 2,5-3,5 cm genişliğinde, sivri uçlu, dişli, üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü daha açık yeşil, 9-13 adet damar var, çıplak sadece yaprak alt yüzündeki orta damar boyunca kılsı tüylü, orta damar genellikle tüylü. Tomurcuk Özellikleri: Tomurcukları siyah, tüylü, sapsız, 2-3 çift karşılıklı pullara sahip. Sürgün Özellikleri: Sürgünler genellikle yuvarlak, çok az nodlarda basık, olgunken çıplak, grimsi veya grimsi kahverengi. Meyve Özellikleri: Kürek şekilli samara meyveler dişi çiçeklerle.

Fraxinus excelsior

Kolkwitzia amabilis- Güzellik çalısı Familyası: Caprifoliaceae Habitusu: 2-3 m boylarında ve genişliği boyundan biraz daha az olan, vazo şekilli bir çalıdır. Yaprak Özellikleri: Yaprakları karşılıklı, basit, geniş-oval, 2,5-7,5 cm uzunlukta, 2-5 cm genişlikte, sivri uçlu, taban kısmı yuvarlak, yaprak kenarı neredeyse tam veya sığ dişli, üst yüzü donuk koyu yeşil ve seyrek tüylü, alt yüzündeki ağ gibi damarlar yumuşak kılsı; yaprak sapı yumuşak kılsı ve yaklaşık 0,3 cm uzunluğundadır. Sonbaharda yapraklar kısmen sarımsı kırmızı renk alır. Sürgün Özellikleri: Sürgünleri narin, yuvarlak, ilk başlarda kılsı çıkıntılı, genellikle morumsu, daha sonraları çıplaktır. Çiçek Özellikleri: Çiçekleri oldukça gösterişli, pembe, boğaz kısmı sarı, çan şeklinde, 2 tanesi bir arada, 1,25 cm uzunluğunda, Mayıs-Haziran başlarında açar, 5-7,5 cm çapındaki salkımlarda yer alır. Meyve Özellikleri: Meyvesi yumurtamsı, 5-7,5 cm uzunluğunda, tek tohumlu açılır kapsüldür, uzun süre kalıcıdır.

Kolkwitzia amabilis

Mespilus germanica- Muşmula Familyası: Rosaceae Habitusu: 3-7 m boylarında çalı veya ağaççık formundadır. Yaprak Özellikleri: Yaprakları almaçlı dizilişli, basit, dikdörtgensi, dikdörtgensi-mızrağımsı, 5-12 cm uzunluğunda, sivri uçlu, küçük dişli, üst yüzü donuk yeşil ve tüylü, sonbaharda sarımsı-kırmızı kahverengiye dönüşebilir ve altuni turuncu etki gözlenebilir. Yaprak sapı çok kısa. Sürgün Özellikleri: Sürgünleri tüylü ve 1-2,5 cm uzunluğunda dikenlere sahip. Çiçek Özellikleri: Çiçekleri beyaz renkli, çok az pembe etkili de olabilir, 2,5-4 cm çapında ve 5 taç yapraklıdır. Mayıs-Haziran aylarında yapraklı dalların ucunda belirir. Çanak yaprakların taban kısmı üçgenimsidir ve yünsü tüylüdür. Meyve Özellikleri: Meyvesi kahverengi, sert, elma, kısmen armut şeklinde, 2,5 cm genişliğindedir. 5 çanak yaprak üzerinde kalır ve meyve geç olgunlaşır.

Mespilus germanica

Ptelea trifoliata Familyası: Rutaceae Habitusu: 4,5-6 m boylarında ve aynı genişlikte büyük çalı veya kısa boylu ağaçtır. Yaprak Özellikleri: Almaçlı yaprak dizilişine sahiptir. Yaprakları üç yaprakçıktan oluşur. Yaprakçıklar ovalden eliptik-dikdörtgene doğru değişir, 6-12,5 cm uzunluğunda, uç kısımlar dar, bazen aniden sivrilmiş, ortadaki yaprakçık en geniş olanıdır, diğer lateral olan yaprakçıkların taban kısmı eğik, daha küçük ve tam kenarlıdır. Yaprak üst yüzü parlak koyu yeşil ve alt yüzü de tüysüzdür. Buruşturulduğunda keskin kokuludur. Yaprak sapı 5-10 cm uzunluğundadır. Sonbahar renklenmesi sarıdır. Sürgün Özellikleri: Sürgünleri çıplak, kırmızımsı kahverengi ve üzeri siğillidir. Çiçek Özellikleri: Çiçekleri küçük, yeşilimsi beyaz renkte, 1-1,25 cm çapında ve kokuludur. Mayıs-Haziran aylarında açar ve gösterişsizdir. Meyve Özellikleri: Basık, geniş kanatlı, 1,5-2,5 cm çapında ve kendi kendine açılmayan samara tipi meyvedir. Olgunlaştığında kahverengimsidir ve Ağustos-Eylül aylarında etkilidir.

Ptelea trifoliata