Işıklı Gölü ndeki (Çivril-Denizli) Sazan Populasyonu (Cyprinus carpio L., 1758) nun Büyüme Özellikleri

Benzer belgeler
KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Işıklı Gölü ndeki (Çivril-Denizli) Turna (Esox lucius L., 1758) Populasyonunun Büyüme Özellikleri

İznik Gölü (Bursa) Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) Populasyonunun Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

KEMER BARAJ GÖLÜ NDEKİ SAZANIN (Cyprinus carpio L., 1758) GONADOSOMATİK İNDEKS DEĞERİ VE ET VERİMİ

APOLYONT (ULUABAT) GÖLÜ (BURSA-TÜRKİYE) TURNA (Esox lucius Linnaeus, 1758) BALIĞININ BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ *

Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus rajanorum mystaceus (Heckel, 1843) ün Geri Hesaplama Yöntemiyle Uzunluklarının Belirlenmesi

Ulusal Su Günleri, ANTALYA 2007 Türk Sucul Yaşam Dergisi. (Turkish Journal Of Aquatic Life) YIL: 3-5 SAYI: S.

BEYŞEHİR GÖLÜ NDEKİ GÜMÜŞİ HAVUZ BALIĞI (Carassius gibelio Bloch, 1782) POPULASYONUNUN BÜYÜME ÖZELLİKLERİ

Uluabat Gölü ndeki Kızılkanat (Scardinius erythrophthalmus L.,1758) Populasyonu nun Büyüme Parametrelerinin Araştırılması

Hirfanlı Baraj Gölü (Kırşehir) nde Yaşayan Cyprinus carpio L., 1758 nun Büyüme Özellikleri

Length-Weight and Length-Length Relationships of Common Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Inhabiting Inland Waters of Samsun Province

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

ALTINKAYA BARAJ GÖLÜ (SAMSUN) NDEKİ Silurus glanis L., 1758 POPULASYONUNDA YAŞ-BOY, YAŞ-AĞIRLIK VE BOY-AĞIRLIK İLİŞKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Nergiz YALÇIN. DSİ Genel Müdürlüğü, İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı Su Ürünleri Şube Müdürlüğü Yücetepe, ANKARA

EĞİRDİR GÖLÜ NDEKİ GÜMÜŞİ HAVUZ BALIĞI (Carassius gibelio Bloch, 1782) POPULASYONUNUN BÜYÜME ÖZELLİKLERİ

ASİ NEHRİNDE Capoeta barroisi (LORTET, 1894) TÜRÜ BİREYLERİNİN BÜYÜME ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ÖN ÇALIŞMA

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Bafra Balık Gölleri (Samsun, Türkiye) ndeki Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) ın Yaş ve Büyüme Özellikleri

Çapalı Gölü (Afyon-Isparta) Turna Balıklarında (Esox lucius Linnaeus, 1758) Üreme*

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

*Caner Enver Özyurt, Dursun Avşar, Erdoğan Çiçek, Meltem Özütok, Hacer Yeldan

GÖYNÜK ÇAYI NDA (BİNGÖL) YAŞAYAN Capoeta umbla (Heckel,1843) NIN BAZI BÜYÜME ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Ahi Evran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, Bağbaşı Yerleşkesi, 40100, Kırşehir Telefon : Mail

Hirfanlı Baraj Gölü (Kırşehir) nde Yaşayan Cyprinus carpio L.,1758'nun Üreme Özellikleri *

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Sinop. Çetin SÜMER TKB Akdeniz Su Ürünleri Araştırma ve Geliştirme Müdürlüğü Beymelek, Antalya

İzmir Körfezi (Ege Denizi) nde Dağılım Gösteren İzmarit Balığı (Spicara flexuosa Rafinesque, 1810) nın Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Barbus capito pectoralis (Heckel, 1843) in Büyüme Özellikleri ile Et Veriminin İncelenmesi

Tödürge Gölü ndeki (Sivas) Alburnus chalcoides (Güldenstädt, 1772) in Populasyon Yapısı ve Büyüme Özellikleri

Işıklı Gölü (Çivril, Denizli, Türkiye) Tatlısu Kefali (Leuciscus cephalus L., 1758) Populasyonunun Yaş ve Büyüme Özellikleri

Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Chondrostoma regium (Heckel, 1843) un Büyüme Özellikleri

Ladik Gölü (Samsun, Türkiye) nde Yaşayan Havuz Balığı, Carassius gibelio (Bloch, 1782) nın Kondisyon Faktörü, Boy-Ağırlık ve Boy-Boy İlişkileri

Seyhan Baraj Gölü Sazan (Cyprinus carpio Linnaeus, 1758) ların Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Aksu Çayı (Isparta-Türkiye) Capoeta antalyensis (Battalgil, 1944) Populasyonunun Büyüme Özellikleri

M. KUŞAT, H.U. KOCA, L. İZCİ. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Eğirdir, ISPARTA

Determination of Condition Factor and Length-Weight Relationship of the Prucian Carp, Carassius Gibelio (Bloch, 1782) Inhabiting Seyhan Dam Lake

Kızılırmak Nehri Delice Irmağı nda Yaşayan Capoeta tinca (Heckel, 1843) nın Büyüme Özellikleri *

Topçam Baraj Gölü ndeki (Aydın) Tatlısu Kefalinin (Leuciscus cephalus L., 1758) Yaş, Büyüme ve Cinsiyet Oranları

SDU Journal of Science (E-Journal), 2010, 5 (2):

Demirköprü Baraj Gölü (Manisa) Tatlısu İstakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) nun Bazı Büyüme ve Morfometrik Özelliklerinin Belirlenmesi

İsmet Balık, Hıdır Çubuk. Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü, 32500, Eğirdir, Isparta, Türkiye

EĞİRDİR GÖLÜ BALIKÇILIĞINDA SON DURUM

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

EĞİTİM BİLGİLERİ. Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Fakültesi 1992

Eğirdir Gölü nde Gümüşi Havuz Balığı, Carassius gibelio (Bloch, 1782) Avcılığında Kullanılan Multiflament Fanyalı Ağların Seçiciliği

Serpil Yılmaz Accepted: October ISSN : abecer@akdeniz.edu.tr Antalya-Turkey

Fatma AYDIN*, Fahrettin YÜKSEL**

Eğirdir Gölü nde Gümüşi Havuz Balığı, Carassius gibelio (Bloch, 1782) Avcılığında Kullanılan Monofilament Fanyalı Ağların Seçiciliği

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Uzmanı Olduğu Bilim Dalları: Tatlısu Algleri Taksonomisi ve Ekolojisi, Limnoloji, Hidrobotanik

19 (3), , (3), ,

Seyhan Baraj Gölü ndeki (Adana) Sudakların (Sander lucioperca Bogustkaya & Naseka, 1996) Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Marmara Gölü ndeki (Manisa) Vimba vimba (Eğrez) Populasyonunun Bazı Biyolojik Özellikleri

Hirfanlı Baraj Gölü (Kırşehir) nde Yaşayan Sander lucioperca (L.,1758)'nın Üreme Özellikleri *

Yukarı Fırat Nehri nin Sivas-Erzincan Arasında Kalan Bölümü nde Yaşayan Capoeta capoeta umbla (Heckel,1843) nın Büyüme Performansları

19 (3), , (3), , 2007

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Çelik Gölü'nde Yaşayan Yayın Balığı (Silurus glanis Linnaeus, 1758)'nın Yaş ve Bazı Büyüme Özellikleri

Almus Baraj Gölünde Yaşayan 9 Balık Türünün Boy-Ağırlık İlişkisi

*Ferhat Kalaycı, Sabri Bilgin, Osman Samsun, Necati Samsun

GROWTH PROPERTIES OF TENCH (Tinca Tinca L., 1758) LIVING IN KAPULUKAYA DAM LAKE, TURKEY

EĞİRDİR GÖLÜ NDE EKONOMİK BALIK POPULASYONLARININ GÖL SAHASINDAKİ DAĞILIMLARI

Gökova Körfezi (Muğla) nde Yaşayan Topan (Has) Kefalin (Mugil cephalus L., 1758) Büyüme ve Üreme Özellikleri

IŞIKLI BARAJ GÖLÜ NDEKİ (ÇİVRİL- DENİZLİ/TÜRKİYE) TURNA (Esox lucius L., 1758) POPULASYONUNUN ÜREME ÖZELLİKLERİ

ULUABAT GÖLÜNDE (BURSA) YAŞAYAN Scardinius erythrophthalmus L.,1758 (KIZILKANAT BALIĞI) POPULASYONUNUN BÜYÜME PARAMETRELERİNİN ARAŞTIRILMASI

Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Aynalı Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) ın Bazı Populasyon Parametreleri

Terkos Gölü Kerevitleri (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) nin Bazı Morfolojik Özellikleri

19 (2), , (2), , 2007

SEYHAN BARAJ GÖLÜ NDEKİ (ADANA) KIZILGÖZ (Rutilus rutilus L., 1758) ün BÜYÜME ÖZELLİKLERİ

Keban Baraj Gölü nde Yaşayan Chondrostoma regium (Heckel, 1843) un Üreme Özellikleri

Erdoğan ÇİÇEK, Dursun AVŞAR, Caner Enver ÖZYURT. Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Balcalı/ADANA

Elazığ ve Çevre İllerde Su Ürünlerinin Mevcut Durumu ve Geleceği

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Eğirdir Gölü nde Monofilament ve Multifilament Sade Uzatma Ağlarının Av ve Ekonomik Verimliliklerinin Karşılaştırılması

Keban Baraj Gölü Kemaliye Bölgesi nde Yaşayan Barbus esocinus ve Barbus xanthopterus un Avcılığında Kullanılan Av Araçları

BAFRA BALIK GÖLÜ NDE YAŞAYAN HAVUZ BALIĞI, Carassius gibelio (BLOCH, 1782) NUN KONDİSYON FAKTÖRÜ VE BOY-AĞIRLIK İLİŞKİSİNİN BELİRLENMESİ.

Marmara Denizi Mezgit (Merlangius merlangus euxinus Nordmann, 1840) Balığının Bazı Biyolojik Özellikleri*

İzmir Körfezi nde (Ege Denizi) Isparoz (Diplodus annularis L., 1758) un Bir Defada Bıraktığı Yumurta Miktarının Belirlenmesi Üzerine Bir Ön Çalışma

Dip Trollerinde 40 ve 44 mm Ağ Gözü Uzunluğuna Sahip Pantolon Tipi Torbalarda Seçiciliğin Karşılaştırılması Üzerine Araştırma

Keban Baraj Gölü Çemişgezek Bölgesi Uzatma Ağları Balıkçılığı ve Av Verimi

Ünal Erdem Accepted: July ISSN : Bartin-Turkey

Sarıkuyruk İstavrit, Trachurus mediterraneus (Steindachner, 1868) un Otolit Özellikleri ve Bazı Populasyon Parametreleri

Ali Kara, Okan Akyol. Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Avlama Teknolojisi Anabilim Dalı, Bornova, İzmir

Seyhan Baraj Gölü Balıkçılığındaki Yeni Gelişmeler Üzerine Bir Değerlendirme

KARAAĞAÇ GÖLETİ (UŞAK) BALIK FAUNASININ TESPİTİ VE POPULASYON BÜYÜKLÜĞÜNÜN LESLİE METODU İLE TAHMİNİ

Mamasın Baraj Gölü (Aksaray-Türkiye) Tatlısu İstakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) nun Boy-Ağırlık İlişkisi ve Et Verimi

IŞIKLI GÖLÜNDE YAPILAN LİMNOLOJİK ÇALIŞMALAR BALIK POPULASYONLARININ TESPİTİ AVLANABİLİR STOK MİKTARI ve BALIKLANDIRMA ÇALIŞMALARI

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Bıyıklı Balık (Luciobarbus mystaceus (Pallas, 1814)) ın Bazı Biyolojik Özellikleri

İ. BALIK H. ÇUBUK. Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü, Eğirdir, Isparta

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT

Rombik ve Altıgen Gözlü Kerevit Pinterlerinin Avın Verimliliği ve Eşey Kompozisyonu Üzerine Etkileri

SEYHAN BARAJ GÖLÜ BALIKÇILIK SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

ÖZGEÇMİŞ VE ESER LİSTESİ

Gelingüllü Baraj Gölü ndeki tatlısu kefali (Squalius cephalus, L., 1758) nin büyüme özelliklerindeki

KEMER BARAJ GÖLÜ NÜN (AYDIN) BALIKLARI VE BAZI EKONOMİK BALIK POPULASYONLARININ BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

Gaga Gölü (Ordu, Türkiye) nden Yakalanan Tatlısu Istakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) nda Ağırlık-Uzunluk İlişkisi ve Et Verimi

EĞİTİM BİLGİLERİ. Su Ürünleri Fakültesi / YABANCI DİL BİLGİSİ Yabancı Dil / Derecesi KPDS ÜDS TOEFL IELTS İngilizce

Erdoğan Çiçek Accepted: March ISSN : erdogancicek@yahoo.com Nevsehir-Turkey

KARATAŞ ÖNÜNDE YAŞAYAN (DOĞU AKDENİZ) EKSİ BALIĞI NIN (Leiognathus klunzingeri (STEİNDACHNER, 1898)) BÜYÜMESİ ÜZERİNE BİR ÖN ÇALIŞMA

Seyhan Baraj Gölü ndeki Ticari ve Sportif Balıkçılığın Sosyo- Ekonomik Analizi

Transkript:

E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2008 E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2008 Cilt/Volume 25, Sayı/Issue 4: 337 341 Ege University Press ISSN 1300-1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Araştırma Notu / Short Note Işıklı Gölü ndeki (Çivril-Denizli) Sazan Populasyonu (Cyprinus carpio L., 1758) nun Büyüme Özellikleri *Meral Apaydın Yağcı 1, Ahmet Alp 2,Vedat Yeğen 1, Rahmi Uysal 1, Abdulkadir Yağcı 1, Mustafa Ceylan 1 1Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Eğirdir, Isparta, Türkiye 2KSÜ Ziraat Fakültesi Su Ürünleri Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye *E mail: yazar@ege.edu.tr Abstract: The growth characteristics of carp (Cyprinus carpio L., 1758) population in Lake Işıklı (Çivril-Denizli). The aim of this study is to determine the growth characteristics of carp (Cyprinus carpio) population in Işıklı Lake. A total of 158 carp specimens were caught between January and December 2004 and the sex ratio male: female was estimated as 0.92:1.00. Fork lengths of the specimens varied from 11.8-80.0 cm and total weights varied from 36.0-9700.0 g. The majority of the individuals (53.2%) were represented by 21.0-41.0 cm length groups. The age of the investigated specimens ranged from I to XIV age groups. Length-weight relationships was found as W=0.035*L 2.841 and growth parameters were; L = 108.4, k=0.101 and to= -0.221 for combined sex. The mean condition factor was found as 1.920. Key Words: Carp, Cyprinus carpio, growth, condition factor, Lake Işıklı (Çivril). Özet: Bu çalışmanın amacı Işıklı Gölü ndeki sazan populasyonunun (Cyprinus carpio L., 1758) büyüme özelliklerini incelemektir. Ocak - Aralık 2004 tarihleri arasında yakalanan toplam 158 adet sazan örneği yakalanmış ve erkek: dişi oranı 0.92:1.00 olarak bulunmuştur. Çatal boyları 11.8-80.0 cm ve ağırlıkları ise 36.0-9700.0 g arasında değişmiştir. Bireylerin yarıdan fazlası (%53.2) 21.0-41.0 cm arasındaki boy gruplarında temsil edilmiştir. İncelenen örnekler I-XIV yaşları arasında bulunmuştur. Dişi ve erkek karışımı tüm bireyler için boy - ağırlık ilişkisi W=0.035*L 2.841 ve büyüme parametreleri ise; L = 108.40, k=0.101ve to= -0.221 olarak hesaplanmıştır. Ortalama kondisyon faktörü ise 1.920 olarak bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Sazan, Cyprinus carpio, büyüme, kondisyon faktörü, Işıklı (Çivril) Gölü. Giriş Türkiye de geniş bir yayılış alanına sahip olan sazan, sevilerek tüketilen ve içsu balık üretiminde ilk sıralarda yer alan türlerden bir tanesidir. Ülkemizde su ürünleri üretiminin büyük çoğunluğu doğal kaynaklardan elde edilmektedir. Su Ürünlerinin besin olarak kullanılması sebebi ile doğal kaynaklarımızın korunması ve iyi bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Işıklı Gölü nden 2004 yılı içinde avcılık yoluyla toplam 97859 kg tatlısu balığı yakalanırken, bunun 14691 kg nın sazan olduğu belirtilmektedir (Uysal ve diğ., 2006). C. carpio ile ilgili çok sayıda araştırma bulunmaktadır (Balık ve Ustaoğlu, 1987; Karabatak, 1977; Yerli ve Zengin, 1996). Ancak göl, baraj, gölet gibi iç su ortamlarında balık populasyonlarının çeşitli faktörlerin etkisiyle sürekli değişikliğe maruz kalması, bu çalışmaların periyodik olarak yapılmasını gerektirmektedir. Anadolu nun çeşitli göllerinin limnolojik ve balıkçılık bakımından önemini konu alan çalışmayı takiben (Numan, 1958) ülkemizde çeşitli araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Gölde daha önce Işıklı Gölü nün limnolojik özellikleri (Anonim, 1992) ile turna balığının biyoekolojik özellikleri çalışılmıştır (İlhan ve Balık, 2003). Bu çalışmanın amacı ise Işıklı Gölü nde ekonomik önemi olan balık türlerinden sazan populasyonunun yaş-boy, yaş-ağırlık, boyağırlık ilişkileri ile kondisyon faktörü gibi özelliklerinin araştırılmasıdır. Ayrıca bu çalışmadan elde edilen sonuçlar gölde daha önce yapılan çalışmalar ile karşılaştırılarak Işıklı Gölü ndeki C. carpio populasyonunun bugünkü durumu değerlendirilmeye çalışılacaktır. Materyal ve Yöntem Işıklı Gölü Denizli ilinin Çivril ilçesi sınırları içerisinde, Akdağ ın güneyinde yer almaktadır. Normal su kotunda yaklaşık göl alanı 64.53 km 2 olup, gölün maksimum derinliği 7 m, deniz seviyesinden yüksekliği 821 m dir. Göl Akçay, Gökgöl, Büyük Menderesin yukarı havzasındaki iki kol, göl tabanındaki yeraltı suları ile beslenmektedir (İlhan ve Balık, 2003). Gölün tam dolu olduğu zamanda su hacmi 237 milyon m 3 olup, yıllık ortalama 300 milyon m 3 su girdi ve çıktısı olmaktadır (DSİ, 2009). Örneklemeler Işıklı Gölü nden belirlenen 2 istasyondan gerçekleştirilmiştir (Şekil 1). Avcılık her biri 100 m uzunluğunda olan 40, 50, 60, 70, 80, 90 mm göz genişliklerinde galsama ağları ve 100, 120, 140, 160 mm göz genişliklerinde fanyalı ağlar ile gerçekleşmiştir. Yakalanan balıkların çatal boyları (L) santimetre olarak ölçülmüş ve ağırlıkları (W) gram olarak tartılmış, gonadların makroskobik incelenmesiyle eşey durumu ve eşey olgunluğu tespit edilmiştir. Balıklardan alınan pul örneklerinin yaş tayinleri Lagler (1966) tarafından bildirilen yönteme göre belirlenmiştir. Sazan populasyonunda büyüme von Bertalanffy denklemleri ile incelenmiştir (Beverton ve Holt, 1957). Bu amaçla yaş

338 Apaydın Yağcı ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 25 (4): 337 341 grupları ve bunların karşılığı ortalama çatal boy değerleri kullanılarak büyüme parametreleri hesaplanmış ve aşağıdaki denklemler oluşturulmuştur. k* ( t to) L( t) = L *(1 e ) k* ( t to) W ( t) = W *(1 e ) b Bu denklemlerde; L(t): t yaşındaki balığın boyunu; L : sonsuz boyu; k: büyüme katsayısını, to: L(t)= 0 cm iken balığın yaşını; W(t): t yaşındaki balığın ağırlığını, W : sonsuz ağırlığı ve b: boy-ağırlık ilişkisindeki regresyon sabitesini ifade etmektedir. Populasyonun %20.3 ünü I. yaş, %29.7 sini II. yaş, %25.3 ünü III. yaş, %9.5 ini IV. yaş, %7.6 sını V. yaş, %3.8 ini VI. yaş, %0.6 sını VII. yaş, %1.3 ünü VIII. yaş, %1.3 ünü X. yaş ve %0.6 ını ise XIV. yaş grubuna ait bireyler oluşturmuştur (Şekil 2-3). Şekil 2. Işıklı Gölü ndeki Sazan populasyonunun yaş kompozisyonu. Şekil 1. Çalışma sahası Sazan populasyonuna ait boy-ağırlık ilişkisi Le Cren (1951) nin belirtmiş olduğu aşağıdaki denklemle incelenmiştir; b W = a * L Bu formülde W: total ağırlığı (g), L: çatal boyu (cm), a ve b ise regresyon sabitelerini göstermektedir. Kondisyon faktörü (K) ise aşağıdaki formülle hesaplanmıştır (Ricker, 1975); 3 K = ( W / L )*100 Yaşlara göre kondisyon değerlerinin eşeyler arası farklarının önem kontrolü t testi kullanılarak (P=0.05) yapılmıştır. Bulgular Işıklı Gölü nde yakalanan sazan populasyonun %48 i erkek, %52 si dişi bireylerden oluşmaktadır. Yakalanan I yaşındaki bireylerin tamamına yakınının juvenil oldukları tespit edilmiştir. İncelenen örneklerin boyları 11.08-80.00 cm, ağırlıkları 36.0-9700.0 g ve yaşları ise I ile XIV arasında dağılım göstermiştir. Şekil 3. Işıklı Gölü ndeki Sazan populasyonunun boy kompozisyonu. Işıklı Gölü Sazan populasyonunda boyca büyüme incelenen bireylerin yaş grupları ve söz konusu yaş gruplarına ait ortalama çatal boy değerlerinin kullanılması ile hesaplanan büyüme parametreleri yardımıyla incelenmiştir. Sazan populasyonunda, farklı eşey gruplarında yakalanan birey sayıları az olması nedeni ile L ve K değerleri sadece erkek+dişi bireyler için hesaplanmıştır. Büyüme parametreleri ve von Bertalanffy boyca büyüme denklemi aşağıdaki şekilde bulunmuştur. 0.101*( t+ 0.221) Erkek + Dişi : L( t) = 108.4*(1 e ) Sazan populasyonunda ağırlıkça büyüme boyca büyümede hesaplanan büyüme parametreleri ve boy-ağırlık ilişkisinde bulunan b katsayısının yardımıyla incelenmiştir. Söz konusu parametreler kullanılarak oluşturulan von Bertalanffy

Apaydın Yağcı ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 25 (4): 337 341 339 ağırlıkça büyüme denklemi aşağıda verilmiştir; W ( t) = 21068.9*(1 e 0.101*( t+ 0.221) 2.841 Erkek+Dişi: Sazan populasyonunda ortalama ağırlık ve boy değeri erkek ve dişilerde birbirlerine çok yakın bulunmuştur (Tablo 1). Yapılan istatistiksel karşılaştırmalar (t testi) sonucunda eşey gruplarının ortalama boy ve ağırlık değerleri arasındaki farkın önemsiz (p>0.05) olduğu saptanmıştır. Işıklı Gölü sazan populasyonuna ait boy-ağırlık ilişkisi üssel olarak incelenmiş ve oluşturulan formül aşağıda verilmiştir. 2.841 Erkek + Dişi: W = 0.035* L Işıklı Gölü ndeki sazan populasyonunda kondisyon faktörü değerleri yaş gruplarına göre incelendiğinde erkek bireylerde II. yaşta, dişi bireylerde de II. yaşta daha yüksek değerler bulunmuştur. En düşük kondisyon faktörü değeri erkeklerde VI. yaşta, dişilerde ise VII. yaş grubundaki bireylerde bulunmuştur (Tablo 2). İstatistiki olarak yapılan t testi karşılaştırmasında, hem erkek hem de dişi bireylerin kondisyon faktörleri arasındaki farklar istatistiksel olarak II. ve VI. yaş gruplarında önemli (p<0.05), III, IV ve V. yaş gruplarında önemsiz (p>0.05) bulunmuştur. Tartışma ve Sonuç Işıklı Gölü nde yakalan sazan populasyonunun dişilerin oranı erkeklerden daha yüksek bulunmuştur. Ancak bu farklılık istatistiksel açıdan önemsiz bulunmuştur. Nikolskii (1980), birçok türde eşeyler arasındaki oranın 1:1 değerine yakın olduğunu bildirmektedir. C. carpio için elde edilen dişi sayısının fazlalılığı Çetinkaya (1992), Alp ve diğ. (1994), Alp (1997), Kırankaya ve Ekmekçi (2004), Balık ve diğ. (2006), Çubuk ve diğ. (2006) nin çalışmaları ile uyumlu, Erdem ) (1988), Cengizler ve Erdem (1989), Yerli (1997), Yılmaz ve diğ. (2007) nin çalışmaları ve gölde daha önce yapılan çalışma (Anonim, 1992) ile farklılık göstermiştir. Işıklı Gölü C. carpio bireylerinin cinsiyet, yaş, boy, ağırlık, kondisyon ve L değerleri Tablo 3 de Işıklı Gölü ve diğer habitatlardaki sazan populasyonunun bazı biyolojik özellikleri karşılaştırılmıştır. Işıklı Gölü ndeki sazan populasyonunun I ve XIV. yaş grupları arasında dağılım gösterdikleri saptanmıştır. Ancak ileri yaş gruplarında birey sayısı oldukça az miktarda olup populasyonun büyük bir kısmı II. ve III. yaş gruplarında toplanmıştır. Bu durum muhtemelen aşırı av baskısından kaynaklanmış olabilir. Populasyonlar üzerindeki av baskısı arttıkça stoktan yaşlı bireyler daha çok avlanmakta ve buna bağlı olarak yaş grupları küçülmektedir. Göldeki sazan bireylerinin yaş grupları Erdem (1988), Cengizler ve Erdem (1989), Anonim (1992), Alp (1997), Kırankaya ve Ekmekçi (2004) nin belirtmiş oldukları yaşlardan daha yüksek bulunmuştur. Bu çalışmada yakalanan sazan balıklarının boyları 11.8-80.0 cm, ağırlıkları ise 36.0-9700.0 g arasında değişmiştir. Bu göldeki sazan balıkları için belirlenen boy ve ağırlık değerleri Balık ve diğ. (2006) ile benzerlik gösterirken, gölde daha önce yapılan çalışma (Anonim, 1992) ve diğer çalışmalardan daha yüksek bulunmuştur (Erdem, 1988; Cengizler ve Erdem, 1989; Çetinkaya, 1992; Alp ve diğ., 1994; Yerli, 1997; Kırankaya ve Ekmekçi, 2004; Çubuk ve diğ., 2006; Yılmaz ve diğ., 2007). Yaş, boy ve ağırlık değerlerinde görülen farklılıkların çevre koşullarındaki değişikliklerden, av araçlarının seçiciliğinden ve avlama mevsimi gibi koşullardan kaynaklanabileceği düşünülebilir. Ayrıca habitatların besin zenginlikleri ve populasyonların beslenme rejimleri de populasyonlar arasında boy ve ağırlık farklılıklarına neden olabilmektedir. Tablo 1. Işıklı Gölü ndeki Sazan populasyonunda yaş gruplarına göre ortalama boy ve ağırlık değerleri. Yaş ± grubu L±SE W±SE L±SE W±SE L±SE W±SE I 11.8 36.0 11.8 36.0 II 21.1±0.61 201.5±15.70 21.3±0.59 219.6±16.42 21.2±0.42 210.1±11.30 III 31.1±0.45 612.2±32.50 30.5±0.45 601.7±39.40 30.8±0.33 607.3±24.97 IV 36.8±0.61 1003.0±31.90 36.6±0.43 1013.0±53.20 36.7±0.37 1008.2±30.37 V 41.6±0.61 1373.9±57.80 42.1±0.54 1369.0±63.30 41.8±0.41 1371.8±42.77 VI 50.4±2.65 2407.3±366.50 50.3±1.74 2620.4±241.20 50.4±1.35 2540.5±191.60 VII - - 58.5±0.50 3393.0±107.00 58.5±0.50 3393.0±107.0 VIII - - 63.0±1.00 4653.0±157.00 63.0±1.00 4653.0±157.0 X - - 73.5±0.50 7457.5±272.50 72.0±0.89 7238.0±269.78 XIV - - 80.0 9700.0 80.0 9700.0 Tablo 2. Işıklı Gölü ndeki Sazan populasyonunda yaş gruplarına göre ortalama kondisyon faktörleri. Yaş grubu t testi + Juvenil N K±SE SD N K±SE SD K±SE SD N I 1 2.191 - - - - - 2.191-31 II 24 2.085±0.039 0.193 23 2.200±0.049 0.228 P=1.857 2,140±0.032 0.216 - III 21 1.997±0.032 0.153 19 2.114±0.124 0.556 P= 0.970 2.052±0.060 0.395 - IV 6 2.034±0.096 0.333 9 2.083±0.118 0.409 P= 0.319 2.059±0.075 0.366 - V 6 1.892±0.042 0.144 6 1.840±0.087 0.260 P= 0.589 1.870±0.043 0.198 - VI 3 1.846±0.065 0.113 3 2.041±0.054 0.121 P= 2.255 1.968±0.053 0.149 - VII - - - 1 1.694±0.010 0.014-1.694±0.010 0.014 - VIII - - - 2 1.861±0.026 0.036-1.732±0.119 0.036 - X - - - 2 1.877±0.030 0.043-1.877±0.030 0.043 - XIV - - - 1 1.895 - - 1.895 - -

340 Apaydın Yağcı ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 25 (4): 337 341 Tablo 3. Işıklı Gölü ve diğer habitatlardaki Sazan populasyonunun bazı biyolojik özelliklerinin karşılaştırılması. Erkek (%) Dişi (%) Yaş L (cm) W (g) Kond. F. L K to Tödürge Gölü (Erdem 1988)* 53.44 46.56 I-VII 11.3-37.8 45.2-925.7 1.836 80.71 0.109-0.602 Hafik Gölü 59.60 40.40 I-VII 12.8-36.5 52.0-940.0 1.960 54.53 0.139-0.753 (Cengizler ve Erdem 1989)* Akşehir Gölü (Çetinkaya 1992)* 46.32 53.68 I-XIV 10.0-55.5 20.0-2860.0 1.541 79.95 0.053-2.830 Işıklı Gölü (Anonim 1992) 59.13 40.87 II-V 8.3-79.0 10.0-4845.0 1.903 105.46 0.064-1.830 Akşehir Gölü (Alp ve diğ., 1994)* 47.65 52.35 I-X 10.8-44.6 24.0-1562.3 1.668 71.37 0.078-1.754 Çıldır Gölü (Yerli 1997)* 69.10 30.90 II-IX 20.0-53.6 128.0-2220.0 - - - - Gölhisar Gölü (Alp 1997)* 46.74 53.25 I-VI 10.5-49.4 20.1-1922.2 1.298-2.388 72.76 0.172-0.446 Gelingüllü Baraj Gölü 41.30 58.70 I-V 11.7-63.8 41.0-5998.0 2.340 - - - (Kırankaya ve Ekmekçi 2004)* Karamık Gölü (Balık ve diğ., 2006)* 44.60 55.40 I-X 9.0-70.0 16.0-8780.0 2.022 130.00 0.075-0.245 Beyşehir Gölü 40.90 59.10 0-XI 7.8-61.0 8.0-4389.0 1.881 82.12 0.105-0.786 (Çubuk ve diğ., 2006)* Hirfanlı Baraj Gölü 52.00 48.00 I-IX 11.8-57.4 115.0-3625.0 1.708 - - - (Yılmaz ve diğ., 2007)* Bu çalışmada* 48.00 52.00 I-XIV 11.8-80.0 36.0-9700.0 1.920 108.40 0.101-0.221 * Araştırmalarında çatal boy (FL) kullanmışlardır. Bu çalışmada, sazan populasyonu için L =108.41 cm, W = 21068.9 g ve to ise -0.221 olarak hesaplanmıştır. Gölde daha önce yapılan çalışmada bulunan 105.46 cm L ve 19847 g W (Anonim, 1992) değerleri ile kısmen benzer sonuçlar elde edilmiştir. Von Bertalanffy denklemindeki K değeri balığın zamana bağlı olarak büyüme artışındaki değişim oranını, b katsayısı ise balığın yaşadığı ortama, yaşa, eşeysel olgunluğa erişme durumuna göre vücut şeklini göstermektedir (Avşar, 1998). Işıklı Gölü nde Sazan balıkları için K değeri 0.101, b değeri ise 2.841 olarak bulunmuştur. Sazan balıkları için bulunan b değerine göre türün izometrik bir büyüme gösterdiği söylenebilir. Bu değer Akşehir Gölü nde 2.8078 (Çetinkaya, 1992) ve 2.8438 (Alp ve diğ., 1994), Gölhisar Gölü nde 2.8739 (Alp, 1997), Beyşehir Gölü nde 2.939 (Çubuk ve diğ., 2006) ve Işıklı Gölü nde daha önce yapılan çalışmada 2.9224 (Anonim, 1992), Gelingüllü Baraj Gölü nde 3.02 (Kırankaya ve Ekmekçi, 2004) olarak bildirilmiştir. Işıklı Gölü ndeki Sazan populasyonu için bulunan b değeri Akşehir (Çetinkaya, 1992; Alp ve diğ., 1994), Gölhisar (Alp, 1997) gölleri ile benzerlik gösterirken, Gelingüllü Baraj Gölü (Kırankaya ve Ekmekçi, 2004), Beyşehir Gölü (Çubuk ve diğ., 2006), ve gölde daha önce yapılan çalışmadan (Anonim, 1992) düşük bulunmuştur. Aynı türe ait değişik populasyonlarda büyüme parametrelerinin farklı olması söz konusu populasyonlar üzerindeki av baskılarından, populasyonların beslenmesinden ve habitatların besinsel açıdan zenginliklerinden kaynaklanmaktadır. Av baskısı arttıkça L küçülmekte ve k değeri artarak populasyon daha erken bir zaman diliminde sonsuz boya erişmektedir. Ayrıca beslenme problemi olan populasyonlarda da L küçülmektedir. Akşehir Gölü Sazan populasyonunda beslenme ve stok yoğunluğundan dolayı büyümenin yavaşladığı ve boyların küçüldüğü bildirilmiştir (Çetinkaya, 1992; Alp ve diğ., 1994). Sazan populasyonunun ortalama kondisyon faktörü 1.920 olarak hesaplanmıştır. Ortalama kondisyon faktörü en yüksek II. yaşta 2.2±0.049, en düşük ise VII yaşta 1.694±0.01 olarak bulunmuştur. Işıklı Gölü sazan populasyonu için hesaplanan ortalama kondisyon Gelingüllü Baraj Gölü (Kırankaya ve Ekmekçi, 2004), Karamık Gölü (Balık ve diğ., 2006), dışındaki diğer göllerden yüksek bulunmuştur. Kondisyon faktörü ilgili populasyonun beslenme durumunun da bir göstergesi olup, mevcut kondisyon değerleri Işıklı Gölü sazanlarının diğer birçok göl ve baraj göllerinde bulunan populasyonlara göre daha iyi beslendiklerini düşündürmektedir. Sonuç olarak bu çalışmada incelenen bireylerin %75.3 ünü I-III yaş grubunun oluşturması ve IV. yaşından daha büyük bireylerin az avlanılması gölde yoğun bir avcılık olduğunu göstermektedir. Balık populasyonlarının sürdürülebilirliği için her bireyin en az bir defa döl verdikten sonra avlanması önemlidir. Gölde sazan balığının üreme dönemini kapsayacak şekilde 15 Mart-15 Haziran tarihleri arasında sazan balığı avcılık faaliyetleri yasaklanmalıdır. Zaman yasağının yanında stok yasaklarının da ilave edilmesi balık türlerinin geleceği açısından önem arz edecektir. Üreme döneminde gölde kaçak avcılık yapılmakta olup, bunun yanı sıra zıpkınla sazan avcılığı yapılmaktadır. Bu da balık populasyonlarını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle kaçak avcılık ve zıpkınla balık avcılığının mutlaka önlenmesi gerekmektedir. Gölde avlanan sazan balıkları kayıt altına alınmalıdır. Avlanan balıklar menşei belgesi veya kooperatif makbuzu kesilmek suretiyle pazara çıkarılmalıdır. Ayrıca gölde balığın karaya çıkış noktalarının belirlenmesi, daha düzenli hale getirilmesi ve bu noktalarda kontrol işlemlerinin yürütülmesi gereklidir. Işıklı Gölü nün su seviyesi sulama, doğal faktörler vb. sebeplerden dolayı aşırı düşmektedir. Bu dönemde sazan larvalarının beslenme bölgesi olan kıyı bölgesinin yok olmasına sebep olmaktadır. Sazan balığı büyüme özellikleri ile ilgili gölde 1992 yılından günümüze kadar çalışma yapılmamış olması, bu çalışmanın gölde ileride yapılacak çalışma ve düzenlemelere ışık tutacağı görüşünü desteklemektedir. Kaynakça Alp, A. 1997. The Research of Economic Fish Populations (Cyprinus carpio L.,1758 and Stizostedion lucioperca L.,1758) in Gölhisar Lake, (in Turkish). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktara Tezi, 68.

Apaydın Yağcı ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 25 (4): 337 341 341 Alp, A., S. Balık, M.R. Ustaoğlu, M. Akyürek. 1994. The Determination Project of Some Ecological Characteristics of Lake Akşehir. Final Report, (in Turkish). 116. Anonim. 1992. Limnological Investigation Project of Çivril (Işıklı) Lake. Project Final Report, (in Turkish). T.K.B. Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. 193. Avşar, D. 1998. Fishery Biology and Population Dynamics, (in Turkish). Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Adana, 303. Balık, İ., H. Çubuk, R. Özkök, R. Uysal. 2006. Some Characteristics and Size of carp (Cyprinus carpio L., 1758) Population in the Lake Karamık (Afyonkarahisar/Turkey), (in Turkish). Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. 6: 117-122. Balık, S., M.R. Ustaoğlu. 1987. Reproduction of Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Population and Factors on Catch Product in Lake Gölcük (Bozdağ- Ödemiş), (in Turkish). VIII. Ulusal Biyoloji Kongresi Tebliğler. Cilt II, 656-671. Beverton, J. E. B., and J.R. Holt. 1957. On The Dynamics of Exploited Fish Populations, Fish İnvest. Minst. Agric. Fish Food G. B, 19, 533. Cengizler, İ., Ü. Erdem. 1989. Investigations on the Some Biological Characters of the Population of Common Carp (Cyprinus carpio L., 1758) in Hafik (Sivas) Lake, (in Turkish). Doğa TU Zooloji D. 13, 3, 175-188. Çetinkaya, O. 1992. Studies on the Carp Population (Cyprinus carpio L.,1758) in Akşehir Lake I. Growth, Length-Weight Relationship and Condition, (in Turkish). Doğa-Tr. J.Of Zoology. 16,13-29. Çubuk, H., Ş. Çınar, R. Uysal, S. Çetinkaya, R. Özkök, L. Tümgelir, M. Yağcı, K.G. Erol, M. Ceylan. 2006. Research for Sustainability and Determination Economical Fish Stocks in Beyşehir and Eğirdir Lake, (in Turkish). Proje No: Tagem-Haysüd/ 2005/09/02/02, Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 169. DSİ. 2009. Regional Directorate (XX.) of State Hydraulic Works-Aydın. (http://www.dsi.gov.tr/bölge/dsi21/denizli.htm) Erdem, Ü. 1988. Investigations on the Some Biological Characters of the Population of the Carp (Cyprinus carpiol., 1758) in Tödürge Lake, (in Turkish). DOĞA TU Zooloji D.12,1,32-47. İlhan, A., S. Balık. 2003. Investigation of the Bioecological Characteristics of Pike Population (Esox lucius Linnaeus, 1758) in Lake Işıklı (Çivril- Denizli/Turkey), (in Turkish). Süleyman Demirel Üniversitesi. Eğirdir Su Ürünleri Fak. Derg.,1: 1-9. Karabatak, M. 1977. The Lowest Catching Size of Populations Pike-perch (Stizostedion lucioperca L., 1758) and Carp (Cyprinus carpio L., 1758) in Hirfanlı Dam, (in Turkish), TÜBİTAK, Proje No: TBAG-173, Doktora Tezi, 80. Kırankaya, Ş.G., F.G. Ekmekçi. 2004. Growth Properties of Mirror Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Introduced into Gelingüllü Dam Lake, (in Turkish), Turk.J. Vet. Anim. Sci., 28: 1057-1064. Lagler, L. K. 1966. Freshwater Fishery Biology, W. M. C.. Brown Company, Lowa, 471. Le Cren, E. D. 1951. The Lenght-Relationship and Seasonal Cycle in Gonad Weight and Condition in the Perch (Perca fluviatilis). J. Animal Ecology. 20: 210-218. Nikolskii, G.V. 1980. Theory of Fish Population Dynamics, Otto Koetz Science Publishers, Koenigstein, 323. Numann, W. 1958. Investigations of Fisheries and Limnological in Various Anatolian Lakes and a Special Study about Carp in these Lakes, (in Turkish), İstanbul Üniv. Fen Fakültesi Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü Yayınlarından Monografi. Sayı 7, 114. Ricker, W.E. 1975. Computation and Interpretation of Biological Statistics of Fish Populations. Fish. Res. Board Can. Bull. 191. Sparre, P., and S.C. Venema. 1992. Introduction to Tropical Fish Stock Assessment. FAO Fisheries Technical Paper, 306/1, Rev. 1, 376. Uysal, R., A. Alp, R. Küçükkara, V. Yeğen, M. (Apaydın) Yağcı, E. Bilçen, A. Yağcı. 2006. Determination Fishable Stock of Pike (Esox lucius L., 1758)in Çivril (Işıklı) Lake, (in Turkish). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Tagem/Haysüd/2002/09/02/02, 79. Yerli, S.V. 1997. An Investigation of the Growth Criterias of Carp (Cyprinus carpio L., 1758) in Çıldır Lake-Ardahan, (in Turkish). Turk.J. Zool., 21: 91-99. Yerli, S.V., Zengin, M. 1996. An Investigation on the Condition Factor of the Carp (Cyprinus carpio L., 1758) from the Çıldır Lake-Turkey, (in Turkish). Turk. J. Vet. Anim. Sci., 20, 439-441. Yılmaz, M., A. Gül, Ö. Saylar. 2007. The Growth Features of Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Living in Hirfanlı Dam Lake Kırşehir, (in Turkish). G. Ü. Gazi Eğitim Fak. Derg., Cilt 27, Sayı 1, 37-57.