GÜNE BAŞLARKEN 29 Mayıs 2009...ekonomikarastirma@halkbank.com.tr... YURTİÇİ GELİŞMELER Yurtiçi Piyasalar-Döviz Bankalararası döviz piyasasında dolar kuru bugün açılışta, doların euro karşısında değer kaybetmesine paralel olarak düne göre gerileyerek, 1.5500/1.5550 TL seviyelerinden işlem görüyor. Bankalararası piyasanın dünkü spot kapanışında en iyi dolar alış ve satış kotasyonları 1.5690/1.5705 TL olmuştu. Merkez Bankası dün gösterge dolar kurunu 1.5623/1.5698 TL, euro kurunu 2.1655/2.1759 TL, pariteyi ise 1.3861 olarak ilan etti. Bu kurlara göre TL yılbaşından bu yana dolar karşısında yüzde 2.66, euro karşısında yüzde 1.51 değer kaybetti. Bugün döviz piyasasında euro dolar paritesinin seyri ve küresel piyasalardaki gelişmeler yakından takip edilecek. USD/YTL 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 Yurtiçi Piyasalar Borsa İMKB 100 endeksi, yurtdışı borsalardaki satıcılı seyrin ve bir miktar kâr realizasyonunun etkisiyle, dünü yüzde 0.42 azalışla 35,021.01 puandan kapattı. ABD nin bütçe açığının bono faizlerini yükseltmesiyle, ABD de artan borçlanma maliyetlerinin ekonomik toparlanmayı engelleyeceğine ilişkin endişeler küresel borsalarda satışa yol açtı. İMKB üzerinde ağırlığı yüksek olan bankacılık endeksi dünü yüzde 0.68 azalışla 77,038.49 puandan kapattı. İMKB de işlem hacmi ise bir önceki güne göre yaklaşık yüzde 8 azalarak 2.27 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Endeks dün itibariyle, geçen hafta sonuna göre yüzde 0.02, 2008 yılsonu kapanışına göre yüzde 30.36 değer kazandı. İMKB 100 endeksi yurtiçinde önemli bir veri akışı olmamasından dolayı yurtdışı odaklı seyrine bugün de devam edecek. 60.000 55.000 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 IMKB-100 ENDEKSİ 1
Yurtiçi Piyasalar Faiz Bono-tahvil piyasasında, 2 Şubat 2011 vadeli gösterge kıymet, dün spot piyasada yüzde 12.58, valörlüde yüzde 12.48 seviyesinden kapandı. Bu sabah itibariyle ise yüzde 12.40 seviyesinden işlem görüyor. Gösterge tahvil yüzde 9.69 olan fonlama maliyetinin üstünde seyrediyor. Hazine Müsteşarlığı bugün Haziran ayı iç Borçlanma programını açıklayacak. 27 25 23 21 19 17 15 13 11 GÖSTERGE TAHVİL FAİZİ % TCMB FAİZİ(bileşik)% 9 Oca.05 Eyl.05 Haz.06 Mar.07 Kas.07 Ağu.08 May.09 Merkez Bankası dün yılın ilk Finansal İstikrar Raporu'nu açıkladı. Raporun öne çıkan başlıkları aşağıdaki gibidir: Ekonomideki yavaşlama ve artan işsizliğe bağlı olarak, önümüzdeki dönemde hane halkının yükümlülüklerini geri ödemede zorluklar yaşaması olası, Kredi kartlarının daha yoğun kullanılması ve faizlerinin tüketici kredilerine göre yüksekliği hane halkının kırılganlığı artırıyor, Tahsili geçmiş alacaklar önümüzdeki dönemde artabilir ancak bankacılık sektörünün yapısı bu artışları karşılayacak seviyede, Beklentilerin tekrar olumluya dönerek küresel bazda büyüme sürecine geçilebilmesi, öncelikle kredi kanallarındaki aksaklık ve küresel ekonomik durgunluk arasındaki birbirini besleyen sürecin sona erdirilmesine bağlı, Önümüzdeki dönemde, küresel ekonominin istikrara kavuşmasının zaman alacağı da göz önünde bulundurulduğunda, enflasyondaki aşağı yönlü hareketin devam etmesi beklenmektedir, Cari açığın kısa vadede aşağı yönlü eğilimini sürdürmesi beklenmektedir, Uygulanan genişleyici maliye politikasından beklenen verimin alınabilmesi için, orta vadede mali disiplinden taviz verilmeyeceğinin somut bir biçimde ortaya konulması büyük önem taşımaktadır, Son dönemde küresel risk algılamalarında gözlenen olumlu gelişmeler ve para politikası faiz oranlarındaki indirimlerin yurtiçi piyasa faizlerine yansıması sonucunda, kredilerde sınırlı da olsa bir toparlanma görülmeye başlanmıştır, Finansal ve ekonomik istikrar içinde yeniden sürdürülebilir büyümeye geçiş için, Avrupa Birliği ne uyum ve yakınsama sürecinin devam ettirilmesi, mali disiplinin kalitesini ve verimliliği artırmaya yönelik yapısal reformlar konusunda kararlılık gösterilmesi önem arz etmektedir. YURTDIŞI GELİŞMELER 2
Yurtdışı Piyasalar Borsalar ABD borsaları, ABD Hazinesi nin borçlanmasıyla ilgili endişelerin azalması ve yükselen petrol fiyatlarının enerji hisselerine alım getirmesiyle dünü yükselişle kapattı. Dow Jones dün yüzde 1.25, S&P yüzde 1.54 ve Nasdaq yüzde 1.20 değer kazandı. ABD borsa vadeli işlemleri ise sabah itibariyle hafif artı seviyelerde seyrediyor. ABD de dün tahvil piyasasındaki getirilerin düşmesi, ekonomik toparlanmayı geciktireceği beklentilerine yol açan yüksek borçlanma maliyetlerine ilişkin endişeleri azalttı. Banka ve enerji hisselerine gelen alımlar ABD endekslerini yukarı taşıdı. Enerji hisseleri ham petrolünün Kasım'dan bu yana gördüğü en yüksek seviye olan varil başına 65 doları aşmasına paralel olarak değer kazandı. Asya borsaları ise Japonya dan gelen iyi haberle birlikte genelde alıcılı bir seyri izledi. Japonya da sanayi üretimi Nisan ayında Mart ayına göre yüzde 5.2 artarak 1953 yılından bu yana en yüksek aylık artışı gösterdi. Beklentiler verinin yüzde 3.2 artması yönündeydi. Japon Nikkei endeksi yüzde 0.8 değer kazandı. Avrupa borsaları vadeli işlemleri ise Avrupa borsalarının güne yükselişle başlayacağını işaret ediyor. 1.600 1.500 1.400 1.300 1.200 1.100 1.000 900 800 700 DOW JONES VE S&P BORSA ENDEKSLERİ S&P 500 (sol eksen) Dow Jones (sağ eksen) 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 600 2.000 Yurtdışı Piyasalar Döviz Açıklanan olumlu makro ekonomik verilerin risk algısını değiştirmesi euronun dolar karşısında değer kazanmasına neden oldu. Özellikle ABD dayanıklı mal siparişlerinin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi krize yönelik endişeleri zayıflattı. Euro dolar paritesi dün en düşük 1.3790, en yüksek 1.3982 aralığında seyretmesinin ardından günü 1.3936 seviyesinden kapatarak bir önceki güne göre yüzde 0.7 değer kazandı. Euro dolar paritesi sabah itibariyle ise 1.3986 seviyesinden işlem görüyor. Bugün Euro bölgesi TÜFE rakamının yanı sıra ABD 1. çeyrek GSYH verisi ve Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi parite üzerinde etkili olacaktır. Japon yeni ise dün dolar karşısında en düşük 95.21 ve en yüksek 97.23 aralığında seyretmesinin ardından günü 96.94 seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise 96.70 seviyesinden işlem görüyor. 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 1,10 EUR/USD Oca-05 Şub-06 Mar-07 Nis-08 May-09 Yurtdışı Piyasalar Petrol/Altın Petrol fiyatları yükselişine devam ediyor. Petrol fiyatları, ABD petrol stokları verisindeki düşüş ve OPEC in hafta sonunda yapacağı toplantıda petrol üretiminde değişiklik yapmayacağı beklentisiyle dünü son 6 ayın en yüksek seviyesi olan varil başına 65.08 dolar seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise varil başına 65.4 dolar seviyesinden işlem görüyor. Altın fiyatları ise doların değer kaybetmesi ve petrol fiyatlarındaki yükselişe paralel olarak dünü yükselişle ons başına 958.8 dolar seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise ons başına 965 dolardan işlem görüyor. 3
Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri - ABD ABD Çalışma Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamaya göre 23 Mayıs ta sona eren haftada işsizlik maaşı almak için başvuranların sayısı 623,000 seviyesinde gerçekleşerek beklentilerin altında geldi. Beklentiler verinin 630,000 seviyesinde gerçekleşmesi yönündeydi. Açıklamada ayrıca bir önceki hafta 631,000 olarak açıklanan veri 636,000 olarak revize edildi. İşsizlik sigortası hakkını sürdürenlerin sayısı ise bir hafta öncesine göre 110,000 kişi artarak rekor seviye olan 6.79 milyon oldu. İstihdam piyasasındaki eğilimi daha iyi gösteren dört haftalık hareketli ortalama ise bir hafta önceye göre 3,000 kişi azalarak 626,750 kişi seviyesine geriledi. Ekonomi kötü durumdayken düşeceği ve iyi durumdayken de artacağı tahmin edilen yeni konut satışları Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 0.3 artarak 352,000 adete yükseldi. Beklentiler verinin 360,000 adet olması yönündeydi. Açıklamada ayrıca Mart ayında 356,000 olarak açıklanan yeni konut satışları verisi 351,000 olarak revize edildi. Son açıklanan veriye göre ABD de yeni konut satışları Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35 gerilemiş durumda bulunuyor. ABD Yeni Konut Satışları (3 Aylık Ortalama) Bin Adet 1.500 1.300 1.100 900 700 500 300 100 Şubat 05 Aralık 05 Ekim 06 Ağustos 07 Haziran 08 Nisan 09 ABD Ticaret Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamaya göre, dayanıklı mal siparişleri Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 1.9 yükselerek beklentilerin üzerinde geldi. Beklentiler verinin yüzde 0.4 artacağı yönündeydi. Açıklamada ayrıca bir önceki ay yüzde 0.8 düşüş olarak açıklanan veri yüzde 2.1 düşüş olarak revize edildi. Açıklamaya göre Nisan ayında dayanıklı tüketim malları siparişleri nakliye hariç yüzde 0.8, savunma hariç yüzde 1artış gösterdi. Dayanıklı mal siparişleri Nisan ayında aylık bazda artış göstermesine rağmen geçen sene aynı döneme göre yüzde 24.4 gerilemiş durumda bulunuyor. ABD Dayanıklı Mal Siparişleri Milyar $ 240 230 220 210 200 190 180 170 160 150 Nis.04 Şub.05 Ara.05 Eki.06 Ağu.07 Haz.08 Nis.09 Bugün Açılışlar Sabah itibariyle EUR/USD 1.3927 1.4013, GBP/USD 1.5920 1.6042, USD/JPY 96.26 97.01, USD/CHF 1.0790-1.0860, altın fiyatları ons başına 956.05 966.80 dolar, ABD ham petrolü 65.4 dolar ve Brent ham petrolü 64.6 dolar seviyelerinde işlem görüyor. LIBOR oranları; 1 ay 0.32000, 3 ay 0.66750, 6 ay 1.26000, 1 yıl 1.62000, EURIBOR oranları; 1 ay 0.941, 3 ay 1.270, 6 ay 1.473, 1 yıl 1.641, TRYIBOR oranları 1 ay 9.3400, 3 ay 9.6238, 6 ay 10.6488, 1 yıl 11.90, gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi %3.6160, 2030 vadeli Türkiye tahvili 147.875/149.375 seviyelerinde bulunuyor. 4
Orkide SALTIK/Bölüm Müdürü...0212 3930395...orkide.ercumentsaltik@halkbank.com.tr... Mustafa TEMİZKAN/Uzman Yrd.... 0212 3930358...mustafa.temizkan@halkbank.com.tr... Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bilgiler Reuters dan alınmıştır. 5