İÇİNDEKİLER GİRİŞ : KATMA DEĞER VERGİSİNİN TANIMI, ÖZELLİKLERİ VE TÜRKİYE UYGULAMASI...1 I. KATMA DEĞER VERGİSİNİN TANIMI, TARİHÇESİ VE ÖZELLİKLERİ:...3 II. KATMA DEĞER VERGİSİNİN TÜRKİYE DEKİ TARİHÇESİ VE GELİŞİMİ:...10 III. KATMA DEĞER VERGİSİ SİSTEMİMİZİN DEĞERLENDİRİLMESİ:...15 BİRİNCİ KISIM VERGİNİN KONUSU BÖLÜM 1.1. VERGİNİN KONUSUNU TEŞKİL EDEN İŞLEMLER...23 1.1.1. GENEL AÇIKLAMALAR:...23 1.1.2. TİCARÎ, SINAÎ, ZİRAÎ FAALİYET VE SERBEST MESLEK FAALİYETİ ÇERÇEVESİNDE YAPILAN TESLİM VE HİZMETLER:...25 1.1.2.1. TİCARİ VE SINAİ FAALİYET:...25 1.1.2.1.1. Tanımı:...25 1.1.2.1.2. Ticari Faaliyetin Unsurları:...27 1.1.2.1.3. Ticaret Şirketlerinin Faaliyetleri:...29 1.1.2.2. ZİRAİ FAALİYET:...30 1.1.2.3. SERBEST MESLEK FAALİYETİ:...31 1.1.2.3.1. Tanımı:...31 1.1.2.3.2. Serbest Meslek Faaliyetinin Unsurları:...31 1.1.2.3.3. Bazı Faaliyet ve Mesleklerin Durumu:...34 a) Ses, Saz ve Sahne Sanatçılarının ve Gruplarının Mükellefiyet Durumu:...34 b) Film Oyuncularının Durumu:...34 c) Manken ve Fotomodellerin Durumu:...34 d) Özel Dershanelerde veya Okul Aile Birliklerince Okullarda Açılan Kurslarda Ders Verenler ile Eğitim Amaçlı Dokümanlar Hazırlayan Öğretmenlerin Durumu:...35 XV
e) Konferans ve Seminer Veren Kişilerin Durumu:...35 f) Yazar, Muhabir vb. Kişilerin Durumu:...36 g) Turist Rehberlerinin Durumu:...36 h) Harita ve Plân Çıkarılması İşi ile Uğraşanların Durumu:...36 i) Köy ve Mahalle Muhtarlarının Durumu :...36 j) Noterlerin Noterlikler Ortak Cari Hesabından Elde Ettikleri Gelirlerin Durumu:...36 k) Barolar Tarafından Adli Yardım Kapsamında Görevlendirilen Avukatların Durumu:...37 l) Mahkemelerce Takdir Edilen Vekalet Ücretlerinin Durumu:...38 m) Telif Kazancı Elde Edenlerin Durumu:...45 o) Serbest Meslek Erbabının Gayrimenkul ve Demirbaşlarını Satması ya da Kiralaması:...48 p) Müşteri Adına Yapılan Giderler:...52 r) Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunan Şirketler:...52 1.1.2.4. TİCARİ, SINAİ, ZİRAİ VE SERBEST MESLEK FAALİYETİN BİRBİRLERİYLE VE DİĞER FAALİYETLERLE BAĞLANTISI VE FARKI:...53 1.1.2.4.1. Ticari Faaliyet Zirai Faaliyet İlişkisi:...53 1.1.2.4.2. Ticari Faaliyet Serbest Meslek Faaliyeti İlişkisi:...54 1.1.2.4.3. Ticari Faaliyet Menkul Sermaye İradı İlişkisi:.55 1.1.2.4.4. Ticari Faaliyet Gayrimenkul Sermaye İradı İlişkisi...56 1.1.2.4.5. Zirai Faaliyet Gayrimenkul Sermaye İradı İlişkisi:...57 1.1.2.4.6. Serbest Meslek Faaliyeti Ücret İlişkisi:...58 1.1.2.4.7. Serbest Meslek Faaliyeti GMSİ İlişkisi:...61 1.1.2.4.8. Ticari, Zirai ve Mesleki Faaliyetlerin Devamlılığı ve Arızi Olarak Yapılması:...61 a) Ticari Faaliyette Devamlılık:...61 b) Zirai Faaliyette Devamlılık:...65 XVI
c) Serbest Meslek Faaliyetinde Devamlılık:...65 d) Ticari, Zirai ve Serbest Meslek Faaliyetinin Arızi Olarak Yapılması:...67 e) Faaliyeti Durdurulan İşletmelerde Mal ve Hizmet Satışı:...68 f) Ticari, Zirai ve Mesleki Faaliyetlerin Gelir ya da Kurumlar Vergisinden Muaf Olması, Basit Usulde ya da Götürü Usulde Vergilendirilmesi:...68 g) Ticari, Zirai ve Mesleki Faaliyet Çerçevesinde Diğer Gelir Unsurlarının Elde Edilmesi:...69 1.1.3. HER TÜRLÜ MAL VE HİZMET İTHALATI:...69 1.1.3.1. YASAL DÜZENLEME:...69 1.1.3.2.İTHALATIN TANIMI:...70 1.1.3.3. MUTEMET ELİYLE İTHALAT:...72 1.1.3.4. İTHALAT İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLME ŞARTLARI VE ÖZEL DURUMLAR:...73 1.1.4. DİĞER FAALİYETLERDEN DOĞAN TESLİM VE HİZMETLER:...74 1.1.4.1. BU FAALİYETLERİN MAHİYETLERİ, VERGİLENDİRİLME NEDENLERİ VE ŞARTLARI:.. 74 1.1.4.2. POSTA, TELEFON, TELGRAF, TELEKS VE BUNLARA BENZER HİZMETLER İLE RADYO VE TELEVİZYON HİZMETLERİ:...76 1.1.4.3. HER TÜRLÜ ŞANS VE TALİH OYUNLARININ TERTİPLENMESİ VE OYNANMASI:...77 1.1.4.4. PROFESYONEL SANATÇILARIN YER ALDIĞI GÖSTERİLER VE KONSERLER İLE PROFESYONEL. SPORCULARIN KATILDIĞI SPORTİF FAALİYETLER, MAÇLAR, YARIŞLAR VE YARIŞMALAR TERTİPLENMESİ, GÖSTERİLMESİ:...79 1.1.4.5. MÜZAYEDE MAHALLERİNDE VE GÜMRÜK DEPOLARINDA YAPILAN SATIŞLAR İLE 5300 SAYILI KANUNA GÖRE DÜZENLENEN ÜRÜN SENETLERİNİN, ÜRÜNÜ DEPODAN ÇEKECEK OLANLARA TESLİMİ:...80 1.1.4.5.1. Müzayede Mahallerinde Yapılan Satışlar:...80 XVII
a) Müzayede ve Müzayede Mahalli Kavramından Ne Anlaşılması Gerekir?...80 b) Online Müzayedeler:...82 c) Müzayede Yoluyla Yapılan Hizmetlerin Durumu:...84 d) Müzayede Mahallerinde Yapılan Satışlar Konusunda Mali İdare ve Yargının Görüşü:...86 e) Devlet İhale Kanunu ile Diğer Bazı Kanunlar Kapsamında Yapılan Satışlar:...88 f) Müzayede İşiyle Uğraşan Kişi ve Kurumlar Tarafından Yapılan Satışlar:...90 g) Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlarda Vergilendirme Usul ve Şartları:...90 h) Özellikli Durumlar ve Örnek Olaylar:...100 i) Hazine Tarafından Yapılan Taşınmaz Mal Satışları:.102 j) Uygulama ile İlgili Eleştiriler ve Değerlendirme:...103 1.1.4.5.2. Gümrük Depolarında Yapılan Satışlar:...105 1.1.4.5.3. Ürün Senetlerinin, Ürünü Depodan Çekecek Olanlara Teslimi:...106 1.1.4.6.BORU HATTI İLE HAM PETROL, GAZ VE BUNLARIN ÜRÜNLERİNİN TAŞINMALARI:...108 1.1.4.7. GELİR VERGİSİ KANUNUNUN 70 İNCİ MADDESİNDE BELİRTİLEN MAL VE HAKLARIN KİRALANMASI İŞLEMLERİ:...109 1.1.4.7.1. Genel Olarak Anılan İşlemlerin Kapsamı ve Mahiyeti:...109 1.1.4.7.2. Vergileme Kapsamına Girmeyen Kiralama İşlemleri:... 110 1.1.4.7.3. İktisadi İşletmeye Dahil Olmayan Gayrimenkullerin Kiralanması:... 111 a) İktisadi İşletmenin Tanımı ve Gayrimenkullerin İktisadi İşletmeye Dahil Olması... 111 b) Gayrimenkul Kavramı:... 114 c) Gayrimenkulün İktisadi İşletme Vasfı Taşıması ve İşletme Hakkının Kiralanması:... 114 1.1.4.7.4. Hazinece Yapılan Taşınmaz Kiralamaları:... 118 XVIII
1.1.4.7.5. Sağlık Bakanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlarca Yapılacak Kiralama İşlemleri:... 119 1.1.4.7.6. Taşınmaz Dışındaki Mal ve Hakların Kiralanması:... 119 1.1.4.7.7. Kiralama İşlemlerinde Vergiyi Doğuran Olay:.120 1.1.4.7.8. Kiralama İşlemlerinde Sorumluluk Uygulaması:...121 1.1.4.7.9. Kiralama İşlemleri ile İlgili Özel Durumlar:...122 1.1.4.8. GENEL VE KATMA BÜTÇELİ İDARELERE, İL ÖZEL İDARELERİNE, BELEDİYELER VE KÖYLER İLE BUNLARIN TEŞKİL ETTİKLERİ BİRLİKLERE, ÜNİVERSİTELERE, DERNEK VE VAKIFLARA, HER TÜRLÜ MESLEKİ KURULUŞLARA AİT VEYA TABİ OLAN VEYAHUT BUNLAR TARAFINDAN KURULAN VEYA İŞLETİLEN MÜESSESELER İLE DÖNER SERMAYELİ KURULUŞLARIN VEYA BUNLARA AİT VEYA TABİ DİĞER MÜESSESELERİN TİCARÎ, SINAÎ, ZİRAÎ VE MESLEKÎ NİTELİKTEKİ TESLİM VE HİZMETLERİ:...125 1.1.4.8.1. Genel Açıklama:...125 1.1.4.8.2. İktisadi İşletme Kavramı:...127 1.1.4.8.3. Genel ve Katma Bütçeli İdareler ile Döner Sermayeli Kuruluşların İşlemleri:...136 1.1.4.8.4. İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Köyler ile Bunların Teşkil Ettikleri Birliklerin İşlemleri:...146 1.1.4.8.5. Üniversitelerin İşlemleri:...152 1.1.4.8.6. Dernek ve Vakıflara Ait İşlemler:...154 a) Dernek ve Vakıfların Tanımı ve Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu:...154 b) Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler:...155 c) Dernek ve Vakıfların Vergilendirilecek Faaliyet ve İşlemleri:...156 d) Dernek ve Vakıfların Vergilendirilmeyecek Faaliyet ve İşlemleri:...159 e) Kamu Menfaatine Yararlı Dernekler ile Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıfların Faaliyetleri:...161 XIX
f) Kamu Menfaatine Yararlı Dernekler ile Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflar Tarafından Kurulan ve İşletilen Özel Okullar ve Üniversiteler:...162 g) Spor Kulüplerinin Durumu:...181 1.1.4.8.7. Mesleki Kuruluşlara Ait işlemler:...185 1.1.4.8.8. Yorum ve Değerlendirme:...189 1.1.4.9.REKABET EŞİTSİZLİĞİNİ GİDERMEK MAKSADIYLA İSTEĞE BAĞLI MÜKELLEFİYETLER SURETİYLE VERGİLENDİRİLECEK TESLİM VE HİZMETLER:...191 1.1.5.TÜRKİYE DE VERGİLEME YAPILMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR:...191 1.1.5.1. BİR MUAMELE YA DA İŞLEM VAR OLMALIDIR:...192 1.1.5.2. MUAMELE YA DA İŞLEMİN, TİCARİ, SINAİ, ZİRAİ VEYA MESLEKİ FAALİYET ÇERÇEVESİNDE YAPILMASI GEREKİR:...195 1.1.5.3. MUAMELE YA DA İŞLEMİN, TESLİM VE HİZMET İFASI ŞEKLİNDE GERÇEKLEŞMESİ VEYA TESLİM VE HİZMET İFASI İLE İLGİLİ OLMASI GEREKİR:...196 1.1.5.4. MUAMELE YA DA İŞLEMİN TÜRKİYE DE YAPILMASI GEREKİR:...196 1.1.6. VERGİLEME YAPILMASINI ENGELLEMEYEN DURUMLAR:...197 1.1.7.VERGİNİN KONUSU İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR:...198 1.1.7.1. DAHİLİ MUAMELELER:...198 1.1.7.2. MASRAF YANSITMALARI:...200 1.1.7.2.1. Genel Olarak:...200 1.1.7.2.2. Grup Şirketleri Arasında Masraf Aktarımı:...202 1.1.7.2.3. Verginin Konusuna Girmeyen ya da Vergiden İstisna Olan Masrafların Aktarımı:...203 1.1.7.2.4. Vergiden İstisna Olan İşlemlere İlişkin Masrafların Aktarımı:...204 1.1.7.2.5. KDV Mükellefi Olmayanların Masraf Aktarması:...204 XX
1.1.7.2.6. Finansman Giderlerinin Aktarılması:...205 1.1.7.2.7. Hasar Gören Aracın Tamir Masrafının Sigorta Şirketine Aktarımı:...206 1.1.7.2.8. Araç Kiralama Faaliyetinde Bulunan Firmaların Kiradaki Araçla İlgili Masrafları Yansıtmaları:...207 1.1.7.2.9. Teminat Mektupları Komisyonu ve Diğer Banka Masraflarının Aktarımı:...208 1.1.7.2.10. Yurt Dışında Yapılan Giderlerin Aktarımı:...209 1.1.7.2.11. Ortak Giderlerin Paylaştırılması:...209 1.1.7.2.12. Vergi Cezası, Gecikme Zammı ve Benzeri Yüklerin Aktarımı:...210 1.1.7.2.13. Tazminatların Aktarımı:... 211 1.1.7.2.14. Tevkifata Tabi İşlemlerde Masraf Aktarımı:...212 1.1.7.2.15. Damga Vergisi ve Harç Aktarımı:...214 1.1.7.2.16. Kur Farkı, Vade Farkı vb Unsurların Yansıtılması:...215 1.1.7.2.17. Mutemet Eliyle İthalatta Masraf Yansıtması:.215 1.1.7.2.18. Personel Ücretinin Yansıtılması:...215 1.1.7.2.19. Aracılı İhracatta Masraf Yansıtılması:...217 1.1.7.2.20. Masraf Yansıtmalarında Uygulanacak KDV Oranı:...218 1.1.7.2.21. Masraf Yansıtılması ile Matrahın Unsuru Ayırımı:...218 1.1.7.3. FİNANSAL HİZMETLER:...219 1.1.7.3.1. Finansal Hizmetlerin Tanım ve Kapsamı ile Genel Olarak KDV Karşısındaki Durumu:...219 1.1.7.3.2. BSMV Kapsamına Giren İşlemler:...223 1.1.7.3.3. BSMV Kapsamına Giren Bazı Özel İşlemler ve Firmaların Durumu:...232 a) Kambiyo İşlemleri:...232 b) Arbitraj İşlemleri:...233 c) Türev İşlemleri:...235 XXI
1.1.7.3.4. Borç Para Verme İşlemleri ve Alacak Faizleri:...241 a) Genel Açıklama:...241 b) Borç Para Verme İşlemi KDVK Açısından Bir Hizmet midir?...241 c) Mali İdarenin Görüşü:...242 d) Yargının Görüşü:...244 e) Yazarların Görüşü:...246 f) Konuya İlişkin Kişisel Görüşümüz:...252 g) Şirketlerin Borç Para Vermesi İşlemi, KDV ye mi Yoksa BSMV ye mi Tabidir?...264 h) İşletmenin Üçüncü Kişilere Borç Para Vermesi ile Şirketlerin Ortak ve Yöneticilerine ya da İlişkili Kişilere Borç Para Vermesi:...264 i) Verilen Borç Karşılığında Faiz Hesaplanmamış ya da Düşük Faiz Hesaplanmış Olması (Örtülü Kazanç Dağıtımı Olsun ya da Olmasın):...265 j) Şirketin Dışarıdan Sağladığı Kaynakları Kullandırması:...267 k) Mal Teslimi veya Hizmet İfasından Kaynaklanan Borçlar:...267 l) VUK nun 112 nci Maddesi Uyarınca Devletten Tahsil Edilen Faizler:...268 1.1.7.3.5. Temerrüt Faizleri:...271 1.1.7.3.6. Yurt Dışına Ödenen Faizler:...272 1.1.7.3.7. Hatır Senedi ve Çeki Verilmesi:...276 1.1.7.3.8. Vade Farkları ve Fiyat Farkları:...276 1.1.7.3.9. Kur Farkları:...278 a) Genel Olarak:...278 b) Mali İdarenin Görüşü:...279 c) Yargının Görüşü:...281 d) Yazarların Görüşü:...281 e) Kişisel Görüşümüz; Kur Farkları KDV ye Tabidir:...283 XXII
f) Dövizle Yapılması Zorunlu veya Mutad Olan İşlemlerle İlgili Kur Farklarının Durumu:...298 g) Kur Farklarında Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi:...300 h) Kur Farkına Uygulanacak KDV Oranı:...300 i) Kur Farkı İçin Fatura Düzenlenmesi Gerekir mi?...301 j) Kur Farklarına İlişkin KDV nin Hesaplanma Yöntemi:...301 k) Dönem Sonlarında Yapılan Değerlemeler Sonucunda Hesaplanan Kur Farkları:...302 l) Avans Olarak Yapılan Ödemelerde Kur Farkı:...303 m) Vergiden İstisna Edilen İşlemlerle İlgili Kur Farkları:...306 n) İthalat İşlemlerinde Ortaya Çıkan Kur Farkı:...307 o) İhraç Kayıtlı Teslimlere İlişkin Kur Farkları:...313 p) İhracatçıların İmalatçılara Yansıttığı Kur Farkları:..315 q) Döviz Cinsinden Çek veya Senetlerin Ciro Edilmesi Halinde Ortaya Çıkan Kur Farkları:...316 r) Tersine (Aleyhte) Kur Farkı:...321 s) Nihai Tüketicilerle ya da Vergiden Muaf veya İstisna Olan Kişilerle Yapılan İşlemlerde Ortaya Çıkan Kur Farkları:...322 t) KDV Tevkifatı Uygulanarak Yapılan İşlemlerde Ortaya Çıkan Kur Farkları:...323 u) Döviz Cinsinden Alınan ve Verilen Teminat ve Depozitolar:...324 v) Döviz Cinsinden Borç Para Verme İşlemlerinde Ortaya Çıkan Kur Farkları:...325 y) Örtülü Sermaye Uygulamasında Kur Farklarının KDV Karşısındaki Durumu:...328 1.1.7.3.10. Factoring (Faktoring) İşlemleri:...328 1.1.7.3.11. Finansal Kiralama (Leasing) İşlemleri:...329 a) Tanımı ve Mahiyeti:...329 b) KDVK Açısından Durumu:...330 XXIII
c) Vergileme Şartları ve Özellikleri ile Uygulanacak Oran:...331 d) Finansal Kiralama İşlemlerinde Vergiyi Doğuran Olay:...335 e) Özellikli Durumlar:...335 1.1.7.3.12. Kredi Kartı İşlemleri:...336 1.1.7.3.13. OECD Ülkelerinde Finansal İşlemlerin Vergilendirilmesine İlişkin Özet Bilgi:...337 1.1.7.4. PARA VE SERMAYE HAREKETLERİ:...339 1.1.7.4.1 Genel Olarak Para ve Sermaye Hareketlerinin KDV Karşısındaki Durumu ve Bu Konudaki Görüşümüz:...339 1.1.7.4.2. Ayni ve Nakdi Sermaye Konması İşlemleri:...342 1.1.7.4.3. Ortaklık Hak ve Payları ile Hisse Senetlerinin Satışı:...343 a) Tanım ve Kapsam:...343 b) Adi Ortaklık Paylarının Satışı:...348 c) Şahıs Şirketlerine Ait Ortaklık Payların Satışı:...354 d) Sermaye Şirketlerine Ait Ortaklık Paylarının Satışı:.355 1.1.7.4.4. Nevi (Tür) Değiştirme, Birleşme, Devir ve Bölünme İşlemleri:...360 1.1.7.4.5. Kar Payları ve İştirak Kazançları:...375 1.1.7.4.6. Emisyon Primleri:...375 1.1.7.4.7. Diğer Menkul Kıymet ve Sermaye Piyasası Araçlarının Teslimi:...376 1.1.7.4.8. YİD Modeli Çerçevesinde Bedelsiz Devirler:..378 1.1.7.5. TAZMİNATLAR VE CEZAİ ŞARTLAR:...379 1.1.7.5.1. Tazminatlarla İlgili Genel Durum:...379 1.1.7.5.2. Sigorta Tazminatları:...382 1.1.7.5.3. Sözleşme Hükümleri Nedeniyle Ödenen Cezai Şart Mahiyetindeki Tazminatlar ile Teslim veya Hizmet Bedelinin Geç Ödenmesine Yönelik Gecikme Faizleri:...384 1.1.7.5.4. Diğer Tazminatlar:...386 XXIV
1.1.7.6. DEPOZİTO VE TEMİNATLAR:...390 1.1.7.7. AVANSLAR VE KAPORALAR:...390 1.1.7.8. AİDATLAR:...392 1.1.7.8.1. Genel Olarak Aidatların Tanımı ve Mahiyeti:...392 1.1.7.8.2. Dernek, Vakıf ve Mesleki Kuruluşlarca Alınan Aidatlar:...393 1.1.7.8.3. Kooperatifler Tarafından Alınan Aidatlar:...393 1.1.7.8.4. Apartman, Site, İş Hanı ve İş Merkezi Gibi Yerlerde Alınan Aidatlar:...395 1.1.7.8.5. Organize Sanayi Bölgeleri Tarafından Alınan Aidatlar:...396 1.1.7.9. SÜBVANSİYONLAR:...398 1.1.7.10. BAĞIŞ VE YARDIMLAR:...401 1.1.7.10.1. Karşılıksız Bağış ve Yardımlar:...401 1.1.7.10.2. Bir Teslim veya Hizmet Karşılığı Yapılan Bağış ve Yardımlar:...401 1.1.7.10.3. Şartlı Bağışlar:...405 1.1.7.10.4. KDV Mükellefi Olan İşletmelere Yapılan Bağışlar:...406 1.1.7.11. ÖDÜL VE İKRAMİYELER:...406 1.1.7.12.PROMOSYON VE EŞANTİYON ÜRÜNLERİ İLE NUMUNELER:...407 1.1.7.12.1. Genel Açıklama:...407 1.1.7.12.2. Promosyon Ürünleri:...409 a) Konunun 50 Seri no.lu KDV Genel Tebliği nde Yapılan Açıklamalar Doğrultusunda Değerlendirilmesi:...409 b) Vergi İndirimi:...412 c) Uygulama Kapsamına Girmeyen İşlemler:...413 d) Ciro Primi Şeklinde Verilen Promosyonlar:...414 e) Çekilişle Verilen Hediyeler:...416 f) Mil, Puan, Bonus Uygulaması:...418 1.1.7.12.3. Eşantiyon veya Numune Mallar Verilmesi:...419 XXV
1.1.7.12.4. Bayi ve Alıcı Firmalara veya Bu Firmaların Yetkilileri ile Çalışanlarına Verilen Ödül, Mal ve Hizmetler:...422 1.1.7.12.5. Temsil Ağırlama Giderleri Kapsamında Bedelsiz Teslim ve Hizmetler:...425 1.1.7.12.6. Promosyon, Eşantiyon ve Numunelerin Yeniden Satışa Konu Edilmesi:...425 1.1.7.12.7. Bedelsiz Olarak Verilen Mal ve Hizmetlerin Belgelendirilmesi ile Alan ve Veren Firmalar Açısından Kayıtlara İntikali:...426 1.1.7.13. HEDİYE VE ALIŞVERİŞ ÇEKLERİ:...427 1.1.7.13.1. Bedel Karşılığı Satılan Hediye ve Alışveriş Çekleri:...427 1.1.7.13.2. Bir Bedel Karşılığı Satılmayan Hediye ve Alışveriş Çekleri:...430 1.1.7.14. CİRO PRİMLERİ:...431 1.1.7.14.1. Ciro Primlerinin Tanımı ve Mahiyeti:...431 1.1.7.14.2. Ciro Primlerinin KDV Açısından Durumu ve Uygulamalar:...432 1.1.7.14.3. İthalat ve İhracat İşlemlerinde Ortaya Çıkan Ciro Primleri:...436 1.1.7.14.4. Ciro Primleri İle İlgili Özellikli Durumlar:...437 1.1.7.15.GARANTİ KAPSAMINDA YAPILAN SATIŞ SONRASI TESLİM VE HİZMETLER:...439 1.1.7.15.1. Genel Olarak:...439 1.1.7.15.2. Yurt İçinde Garanti Kapsamında Yapılan İşlemler:...441 1.1.7.15.3. Garantinin Yurt Dışındaki Firmalar Tarafından... Üstlenilmesi:...442 1.1.7.15.4. Yurt Dışına Tamir ve Bakım İçin Mal Gönderilmesi veya Yenileme Kapsamında Verilecek Malların Yurt Dışından İthal Edilmesi:...446 1.1.7.15.5. Garanti Süresinde Bedel Karşılığı Yapılan Tamir, Bakım Hizmetleri ve İlave Bir Bedel Alınarak Garanti Süresinin Uzatılması:...447 1.1.7.16. MAL FAZLALIKLARI VE MAL NOKSANLIKLARI:.447 XXVI
1.1.7.16.1. Stok Farklılığının Nedenine Göre Yapılacak İşlemler:...448 1.1.7.16.2. Farklılığın Sebebinin Bulunamaması Halinde Yapılacak İşlemler:...449 1.1.7.17. ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI VE ÖRTÜLÜ SERMAYE SAYILAN İŞLEMLERİN KDV AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ:...450 1.1.7.17.1. Örtülü Sermaye ve Örtülü Kazanç Kavramlarının Tanımı ve Mahiyeti:...450 1.1.7.17.2. KVK nun 12 ve 13 üncü Maddelerinde Yer Alan Kar Payı Kavramının Anlamı ve Kapsamı Nedir?...453 1.1.7.17.3. Örtülü Sermayeye Konu İşlemlerin KDV Açısından Değerlendirilmesi:...456 1.1.7.17.4. Örtülü Kazanç İşlemlerinin KDV Karşısındaki Durumu:...460 1.1.7.17.5. Örtülü Sermaye ve Örtülü Kazanç Durumlarında KDV İndirimi:...463 1.1.7.18. ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİ:...464 1.1.7.18.1. Tanımı ve Mahiyeti:...464 1.1.7.18.2. Konu Hakkında Mali İdarenin Görüşü:...470 1.1.7.18.3. Yargının Görüşü:...471 1.1.7.18.4. Görüşlerin Değerlendirilmesi:...483 1.1.7.18.5. Kişisel Görüşümüz:...489 1.1.7.18.6. Arsa Sahibinin Müteahhide Arsa Tesliminin Vergi Karşısındaki Durumu:...493 1.1.7.18.7. Müteahhidin Arsa Sahibine İnşaat Hizmeti Vermesi ya da Bağımsız Bölüm Teslim Etmesinin Vergi Karşısındaki Durumu:...493 1.1.7.18.8. Vergiyi Doğuran Olay:...494 1.1.7.18.9. Vergileme Yapılacak Olması Halinde Matrahın Tespiti:...498 1.1.7.18.10. Kanunun 17/4-r Maddesindeki İstisnanın Uygulanması:...507 1.1.7.18.11. Değerlendirme ve Öneriler:...509 XXVII
1.1.7.19. ARSA SATIŞI KARŞILIĞI GELİR (HASILAT) PAYLAŞIMI:...512 1.1.7.19.1. Genel Olarak Tanımı ve Mahiyeti:...512 1.1.7.19.2. Anılan İşlemlerin KDV Karşısındaki Durumu:...515 1.1.7.19.3. Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşleminde Vergilendirme Şartları:...517 1.1.7.19.4. Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşleminde KDV Kanunu nun 17/4-r Maddesindeki İstisna Hükmünün Durumu:...519 1.1.7.20. GAYRİMENKUL (TAŞINMAZ) SATIŞLARI:...521 1.1.7.20.1.Genel Açıklama:...521 1.1.7.20.2. Gerçek Kişiler veya Vergiden Muaf Olanlar Tarafından Yapılan İşlemler:...521 1.1.7.20.3. Ticari Faaliyet Kapsamında Yapılan Taşınmaz Satışları:...525 1.1.7.20.4. Vergiye Tabi Olmayan veya Vergiden İstisna Olan Taşınmaz Satışları:...525 1.1.7.20.5. Müzayede Mahallinde Yapılan Taşınmaz Satışları:...527 1.1.7.20.6. Özel Maliyet Bedelleri:...527 1.1.7.20.7. Taşınmaz Teslimlerinde Vergiyi Doğuran Olay:...529 1.1.7.21. KAMULAŞTIRMA İŞLEMLERİ:...530 1.1.7.22. KOMİSYONCULUK FAALİYETİ:...531 1.1.7.22.1. Tanımı ve Mahiyeti:...531 1.1.7.22.2. Fatura Düzenine İlişkin Açıklamalar:...532 1.1.7.22.3. Teslimleri Katma Değer Vergisine Tabi Olan Mükellef Adına Komisyoncular Tarafından Yapılan Satışlar:...533 1.1.7.22.4. Teslimleri Katma Değer Vergisine Tabi Olmayanlar Adına Komisyoncular Tarafından Yapılan Satışlar:...533 1.1.7.22.5. Komisyoncular Tarafından Düzenlenen Komisyon Faturasında Hesaplanacak KDV ve Faturalarda Gösterilen Masraflara Ait Katma Değer Vergisinin İndirimi:...533 1.1.7.23. DEVRE TATİLİ VE DEVRE MÜLK SATIŞLARI:...534 XXVIII
1.1.7.23.1. Devre Tatil Sistemi:...534 1.1.7.23.2. Devre Mülk Sistemi:...536 1.1.7.24. KOOPERATİFLER:...537 1.1.7.24.1. Tanımı, Mahiyeti ve Çeşitleri:...537 1.1.7.24.2. Kooperatiflerin Genel Olarak Kurumlar Vergisi Karşısındaki Durumu:...538 1.1.7.24.3. Kooperatiflerin Genel Olarak KDV Karşısındaki Durumu:...539 1.1.7.24.4. Konut Yapı Kooperatiflerinin KDV Karşısındaki Durumu:...541 a) Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri:...541 b) Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşleri:...543 c) Bina İnşaat Ruhsatının Süresinin Uzatılması veya Yenilenmesi:...560 d) Konut Yapı Kooperatiflerinin Mükellefiyet Durumu:.562 e) Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut ve İşyeri Teslimlerinde Vergiyi Doğuran Olay, Matrah ve Oran:...564 f) Konut Yapı Kooperatiflerinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Yaptırmaları ve İnşaat Yapmaları Halinde Vergileme:...566 g) Konut Yapı Kooperatiflerinin Vergiye Tabi İşlemleri:...573 h) Konut Yapı Kooperatiflerinin KDVK 17/4-r Maddesindeki İstisna Açısından Değerlendirilmesi:...574 i) Konut Yapı Kooperatiflerinde Vergi İndirimi:...577 j) Konut Yapı Kooperatiflerinin İşletme Kooperatifine Dönüşmesi:...578 1.1.7.25. ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ (OSB) VE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ:...580 1.1.7.25.1. OSB nin Tanımı ve Mükellefiyet Durumu:...580 1.1.7.25.2. OSB nin KDV ye Tabi Olan ve Olmayan Faaliyetleri:...582 1.1.7.25.3. OSB lerde KDV İstisnası:...583 1.1.7.25.4. Küçük Sanayi Siteleri (KSS):...585 XXIX
1.1.7.26. İŞ HANI, APARTMAN VE SİTE YÖNETİCİLİĞİ:...585 1.1.7.26.1. Yönetim Hizmetlerinin Kat Malikleri Kurulunca Seçilen Yöneticiler Tarafından Yapılması:...586 1.1.7.26.2. Yönetim Hizmetlerinin Bir Kooperatif Eliyle Yapılması:...587 1.1.7.26.3. Yönetim Hizmetlerinin Bir Şirket Tarafından Yapılması:...587 1.1.7.27.GÜMRÜKSÜZ SATIŞ MAĞAZALARINDA YAPILAN İŞLEMLER:...588 1.1.7.28. SERBEST BÖLGELERDE YAPILAN İŞLEMLER:...590 1.1.7.28.1. Serbest Bölgelerin Tanımı ve Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu:...590 1.1.7.28.2. Türkiye den Serbest Bölgeye Mal ve Hizmet İhracatı:...594 1.1.7.28.3. Serbest Bölgeden Türkiye ye Mal ve Hizmet İthalatı:...600 1.1.7.28.4. Serbest Bölgeden Yurt Dışına veya Yurt Dışından Serbest Bölgeye Yapılan İhracat ve İthalat:...602 1.1.7.28.5. Serbest Bölge İçinde veya Serbest Bölgeler Arası Yapılan İşlemler:...603 1.1.7.28.6. Serbest Bölge ile Türkiye ve Yurt Dışı Arasında Yapılan Taşımacılık İşlemleri:...606 1.1.7.28.7. Serbest Bölgede Verilen ya da Serbest Bölgeye Verilen Hizmetlerde KDV Tevkifatı:...609 1.1.7.28.8. Serbest Bölgelerde Gerçekleştirilen İşlemlerle İlgili Belge Düzeni:...613 1.1.7.28.9. Serbest Bölgelerde Gerçekleştirilen İşlemlerle İlgili Vergi İndirimi:...613 1.1.7.29. FUAR VE SERGİLERDE YAPILAN İŞLEMLER:..614 1.1.7.29.1. Yurt İçinde Düzenlenecek Fuar ve Sergiler:.614 1.1.7.29.2. Yurt Dışı Fuar Hizmetleri:...615 1.1.7.30. İSTİSNA-VERGİNİN KONUSUNA GİRME FARKI:...616 XXX
BÖLÜM 1.2. TESLİM VE TESLİM SAYILAN HALLER:...617 1.2.1. YASAL DÜZENLEMELER VE GENEL AÇIKLAMA:...617 1.2.2. TESLİM:...618 1.2.2.1.GENEL OLARAK MAL ÜZERİNDEKİ TASARRUF HAKKININ DEVRİ TESLİM SAYILMIŞTIR:...618 1.2.2.1.1. Mal Kavramı:...619 1.2.2.1.2. Menkul Mallarda Teslim:...620 1.2.2.1.3. Gayrimenkuller ile Tescile Tabi Diğer Mallarda Teslim:...620 1.2.2.1.4. Bir Malın Alıcı veya Onun Adına Hareket Edenlerin Gösterdiği Yere veya Kişilere Tevdii Teslim Hükmündedir:...621 1.2.2.1.5. Malın Alıcıya veya Onun Adına Hareket Edenlere Gönderilmesi Halinde, Malın Nakliyesinin Başlatılması veya Nakliyeci veya Sürücüye Tevdi Edilmesi de Mal Teslimidir:...622 1.2.2.1.6. Mal Tesliminin Belgelendirilmesi:...623 1.2.2.2. ZİNCİRLEME AKİTLERDE TESLİM:...623 1.2.2.3. SU, ELEKTRİK, GAZ, ISITMA, SOĞUTMA VE BENZERİ ŞEKİLLERDEKİ DAĞITIMLAR MAL TESLİMİDİR:...625 1.2.2.4. KAP VE AMBALAJLAR İLE DÖKÜNTÜ VE TALİ MADDELERİN GERİ VERİLMESİNİN MUTAT OLDUĞU HALLERDE TESLİM:...625 1.2.2.5. TRAMPA:...626 1.2.3. TESLİM SAYILAN HALLER:...627 1.2.3.1. GENEL AÇIKLAMA:...627 1.2.3.2.VERGİYE TABİ MALLARIN HER NE SURETLE OLURSA OLSUN, VERGİYE TABİ İŞLEMLER DIŞINDAKİ AMAÇLARLA İŞLETMEDEN ÇEKİLMESİ:...628 1.2.3.3. VERGİYE TABİ MALLARIN İŞLETME PERSONELİNE ÜCRET, PRİM, İKRAMİYE, HEDİYE, TEBERRU GİBİ NAMLARLA VERİLMESİ:...630 XXXI
1.2.3.3.1. Personele Yapılan KDV ye Tabi Bedelsiz Teslimler:...630 1.2.3.3.2. Personele Sağlanan Menfaatin İşle İlgili Sarf Niteliği Taşıması:...631 1.2.3.4. VERGİYE TABİ MALLARIN, ÜRETİLİP TESLİMİ VERGİDEN İSTİSNA EDİLMİŞ OLAN MALLAR İÇİN HER NE SURETLE OLURSA OLSUN KULLANILMASI VEYA SARFI:...632 1.2.3.5. MÜLKİYETİ MUHAFAZA KAYDIYLA YAPILAN SATIŞLAR:...634 1.2.4. TESLİM VE TESLİM SAYILAN HALLERLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR:...635 1.2.4.1. MALIN ÖDÜNÇ OLARAK VEYA EMANETEN VERİLMESİ:...635 1.2.4.2. ALICININ KABUL ŞARTINA BAĞLI SATIŞLAR:...637 1.2.4.3. SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİ YAPILMASI:...638 1.2.4.4. MÜZAYEDE MAHALLERİNDE YAPILAN SATIŞLAR:...639 1.2.4.5. MALIN NAKLİYE ESNASINDA ZAYİ OLMASI VEYA HERHANGİ BİR NEDENLE ALICIYA ULAŞMAMASI:...639 1.2.4.6. DAHİLİ SARF VE İŞLETMELER ARASI MAL NAKLİ:...640 1.2.4.6.1. Dahili Sarf:...640 1.2.4.6.2. Mükellefin Muhtelif İşyerleri Arasında Mal Nakli:...641 1.2.4.7. MALIN SATILMAK ÜZERE KOMİSYONCUYA VEYA KONSİNYE GÖNDERİLMESİ:...643 1.2.4.8. ÖZEL MALİYET BEDELİNE KONU KIYMETLERİN MAL SAHİBİNE DEVRİ:...643 1.2.4.9. FASON İMALAT İÇİN VEYA İŞLENMEK YA DA YETİŞTİRİLMEK ÜZERE MAL GÖNDERİLMESİ:..643 1.2.4.10. ALİVRE SATIŞLAR:...644 1.2.4.11. MAL BEDELİNİN VEYA KDV NİN TAHSİL EDİLEMEMESİ:...645 1.2.4.12. SATILAN MALLA İLGİLİ FATURA DÜZENLENİP DÜZENLENMEMESİ, ERKEN VEYA GEÇ DÜZENLENMESİ:...645 XXXII
1.2.4.13. İHRACATTA TESLİM:...646 1.2.4.14. TESLİM EDİLEN MALLARIN İADE EDİLMESİ:...647 1.2.4.15. İŞİN TERKİ VEYA TASFİYE EDİLMESİ:...647 1.2.4.16. DEVİR, BİRLEŞME, BÖLÜNME VE TÜR DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ:...650 1.2.4.17. ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLEMLERİNDE ARSA VE BİNALARIN TESLİMİ:...650 1.2.4.18. BEDELSİZ TESLİMLER:...650 BÖLÜM 1.3. HİZMET VE HİZMET SAYILAN HALLER:...652 1.3.1. YASAL DÜZENLEMELER VE GENEL AÇIKLAMA:...652 1.3.2. HİZMET:...653 1.3.2.1. TANIMI VE MAHİYETİ:...653 1.3.2.2. HİZMET OLARAK DEĞERLENDİRİLECEK İŞLEMLER:...654 1.3.2.3. HİZMETİN KARŞILIĞININ MAL VEYA BAŞKA BİR HİZMET OLMASI:...655 1.3.2.4. ZİNCİRLEME HİZMETLER YA DA HİZMET YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN DEVRİ:...656 1.3.3. HİZMET SAYILAN HALLER:...657 1.3.3.1. İŞLETME SAHİBİ VE PERSONELİNE ÖZEL İHTİYAÇLAR İÇİN BEDELSİZ VERİLEN HİZMETLER:...657 1.3.3.2. İŞLETME İÇİ HİZMETLERİN İŞLETME İHTİYAÇLARI DOĞRULTUSUNDA İŞLETME SAHİBİ VEYA PERSONELE BEDELSİZ YARARLANDIRILMASI:...658 1.3.3.3. DİĞER ŞAHISLARA BEDELSİZ HİZMET VERİLMESİ:...661 1.3.4. HİZMET VE HİZMET SAYILAN HALLERLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR:...662 1.3.4.1. HİZMETİN VERGİLENDİRİLMESİ ŞARTLARI:...662 1.3.4.2. HİZMETİN TAMAMEN VEYA KISMEN MALZEMELİ OLARAK YAPILMASI:...663 XXXIII
1.3.4.3. MAL TESLİMİNE BAĞLI OLARAK GERÇEKLEŞEN HİZMETLER:...664 1.3.4.4. ELEKTRONİK ORTAMDA VERİLEN HİZMETLER:...664 1.3.4.5. VERGİYE TABİ OLMAYAN BEDELSİZ HİZMETLER:...665 1.3.4.6. VADE VE FİYAT FARKI İLE CİRO PRİMLERİNİN DURUMU:...666 1.3.4.7. FASON İMALATÇILARIN DURUMU:...667 1.3.4.8. TAZMİNATLAR:...667 1.3.4.9.HİZMETTEN VAZGEÇME, HİZMETİN İPTAL YA DA İADESİ:...667 BÖLÜM 1.4. İŞLEMLERİN TÜRKİYE DE YAPILMASI...669 1.4.1. YASAL DÜZENLEMELER VE GENEL AÇIKLAMA:...669 1.4.2. TÜRKİYE KAVRAMI:...671 1.4.3. MAL TESLİMLERİNİN TÜRKİYE DE YAPILMASI:...672 1.4.3.1. GENEL OLARAK:...672 1.4.3.2. YURT DIŞINDAKİ FİRMA ADINA TÜRKİYE DE YAPILAN TESLİMLER:...673 1.4.3.3. ÖZEL DURUMLAR:...675 1.4.4. HİZMETİN TÜRKİYE DE YAPILMASI VEYA HİZMETTEN TÜRKİYE DE FAYDALANILMASI:...676 1.4.4.1. GENEL OLARAK HİZMETLERİN VERGİLENDİRİLME ŞARTLARI VE SÜRECİ:...676 1.4.4.2. HİZMETİN TÜRKİYE DE YAPILMASI (İFA EDİLMESİ):...678 1.4.4.2.1. Genel Esaslar:...678 1.4.4.2.2. İşyeri, İş Merkezi veya İkametgahın Türkiye de Bulunması:...680 1.4.4.3. HİZMETTEN TÜRKİYE DE FAYDALANILMASI:...681 1.4.4.3.1. Faydalanma (Yararlanma) Kriteri:...681 1.4.4.3.2. AB Direktiflerine Göre Hizmetin İfa Edildiği Yer:...685 XXXIV
1.4.4.3.3. Hizmet Türlerine Göre Hizmetten Faydalanılan Yerin Tespiti:...688 a) Maliye Bakanlığı Tarafından Konuya ilişkin Olarak Yapılan Genel Düzenlemeler:...689 b) Gayrimenkullere İlişkin Hizmetler:...691 c) Menkul Mallara Yönelik Hizmetler:...692 d) İhraç ve İthal Edilen Mallara İlişkin Hizmetler:...693 e) Taşımacılık Hizmetleri:...700 f) Aracılık, Komisyonculuk, Gözetim, Kontrol vb. Hizmetleri:...704 g) İlan, Reklam ve Tanıtım Hizmetleri ile Basım Yayın Hizmetleri:...708 h) Turizm ve Seyahat Hizmetleri:...713 i) Sağlık Hizmetleri:...716 j) Eğitim Hizmetleri:...717 k) Danışmanlık, Müşavirlik, Avukatlık, Mühendislik Gibi Hizmetler:...718 l) Fuar, Sergi ve Panayır Hizmetleri:...722 m) Garanti Hizmetleri:...722 n) Haberleşme (Telekomünikasyon) ve İletişim Hizmetleri:...723 o) İnternet Üzerinden Verilen Hizmetler ile Elektronik Olarak İfa Edilen Hizmetler:...725 p) Telif, Lisans, Royalty, Patent Gibi Gayrimaddi Haklarla İlgili Hizmetler:...729 r) Finansman Hizmetleri ile Banka ve Sigortacılık Hizmetleri:...732 s) Kiralama ve Finansal Kiralama Hizmetleri:...735 t) Tamir, Bakım, Onarım Hizmetleri:...741 u) Kültürel, Artistik, Sportif, Bilimsel, Eğitimsel, Eğlence ve Benzeri Faaliyetler:...742 v) Fason İşçilikler:...744 1.4.4.3.4. Faydalanma Kriterine İlişkin Genel Değerlendirme:...746 XXXV
1.4.4.3.5. Faydalanma Konusundaki Yargı Kararları ve Değerlendirilmesi:...755 1.4.4.3.6. Yurt Dışından İthal Edilen Hizmetlerin Vergilendirilme Yöntemi:...757 1.4.5. ULUSLARARASI TAŞIMA İŞLERİ:...759 İKİNCİ KISIM MÜKELLEF, VERGİ SORUMLUSU VE VERGİYİ DOĞURAN OLAY BÖLÜM 2.1. MÜKELLEF...763 2.1.1. YASAL DÜZENLEMELER VE GENEL AÇIKLAMA:...763 2.1.2. MAL TESLİMİ VE HİZMET İFASI HALLERİNDE BU İŞLERİ YAPANLAR:...764 2.1.3. İTHALATTA MAL VE HİZMET İTHAL EDENLER:...767 2.1.4. TRANSİT TAŞIMALARDA GÜMRÜK VEYA GEÇİŞ İŞLEMİNE MUHATAP OLANLAR:...768 2.1.5. PTT İŞLETME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VE RADYO VE TELEVİZYON KURUMLARI:...769 2.1.6. HER TÜRLÜ ŞANS VE TALİH OYUNLARINI TERTİP EDENLER:...769 2.1.7.PROFESYONEL SANATÇILARIN YER ALDIĞI GÖSTERİLER VE KONSERLER İLE PROFESYONEL... SPORCULARIN KATILDIĞI SPORTİF FAALİYETLER, MAÇLAR, YARIŞLAR VE YARIŞMALARI TERTİPLEYENLER VEYA GÖSTERENLER:...770 2.1.8.GELİR VERGİSİ KANUNUNUN 70 İNCİ MADDESİNDE BELİRTİLEN MAL VE HAKLARI KİRAYA VERENLER:..770 2.1.9. İSTEĞE BAĞLI MÜKELLEFİYETTE TALEPTE BULUNANLAR:...771 2.1.10. ÖZELLİKLİ DURUMLAR:...771 2.1.11. MÜKELLEFİYETİN BAŞLAMASI VE SONA ERMESİ:.774 BÖLÜM 2.2. FAZLA VEYA YERSİZ ÖDENEN VERGİLER...775 2.2.1. YASAL DÜZENLEMELER, TANIM VE KAPSAMI:...775 XXXVI
2.2.1.1. VERGİYE TABİ BİR İŞLEM OLMADIĞI HALDE VERGİ HESAPLANMASI:...776 2.2.1.2. KDV Yİ FATURA VEYA BENZERİ VESİKALARDA GÖSTERMEYE HAKKI OLMADIĞI HALDE GÖSTERİLMİŞ OLMASI:...777 2.2.1.3. KANUNA GÖRE BORÇLU OLDUKLARI VERGİ TUTARINDAN DAHA YÜKSEK BİR TUTARIN GÖSTERİLMİŞ OLMASI:...778 2.2.2. FAZLA VEYA YERSİZ ÖDENEN VERGİNİN BEYANI:...778 2.2.2.1. GENEL OLARAK:...778 2.2.2.2. İHTİRAZİ KAYITLA BEYAN EDİLEN VERGİLERİN DURUMU:...779 2.2.3. FAZLA VEYA YERSİZ ÖDENEN VERGİNİN İNDİRİMİ:.781 2.2.4. FAZLA VEYA YERSİZ ÖDENEN VERGİNİN İADESİ:...782 2.2.4.1. SATICI TARAFINDAN ALICIYA YAPILACAK İADEYE İLİŞKİN İŞLEMLER:...786 2.2.4.2. VERGİ DAİRESİ TARAFINDAN SATICIYA YAPILACAK İADEYE İLİŞKİN İŞLEMLER:...787 2.2.4.3.FAZLA VEYA YERSİZ TEVKİF EDİLEN VERGİLERİN İADESİ:...789 2.2.4.4. İTHALAT SIRASINDA FAZLA VEYA YERSİZ UYGULANAN YA DA TEVKİF EDİLEN VERGİLERİN İADESİ:...791 2.2.4.5. 116 SERİ NO.LU KDV GENEL TEBLİĞİ İLE YAPILAN DÜZENLEMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. VE SORUNLAR:...792 2.2.5. FAZLA VEYA YERSİZ HESAPLANAN VERGİNİN ORTAYA ÇIKTIĞI DİĞER DURUMLAR:...797 2.2.5.1. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDAKİ KANUNA GÖRE YAPILAN MAL İADELERİ:...797 2.2.5.2. ÖTV KANUNU NUN 8/1 İNCİ MADDESİ KAPSAMINDA TESLİM EDİLEN MALLARIN ÖTV Sİ ÜZERİNDEN HESAPLANAN KDV NİN DÜZELTİLMESİ:...798 2.2.5.3. BASİT USULE TABİ MÜKELLEFLER TARAFINDAN.. YERSİZ ALINAN VERGİLERİN BEYANI VE İNDİRİMİ:...799 XXXVII
2.2.6. ÖZELLİKLİ KONULAR:...800 2.2.6.1. FAZLA VEYA YERSİZ ÖDENEN VERGİLERİN NOKSAN ÖDENDİĞİ GEREKÇESİYLE İLAVE TARHİYAT YAPILAMAZ:...800 2.2.6.2. İTHALATTA GÖZETİM UYGULAMASI SONUCU ÖDENEN VERGİLER, FAZLA VEYA YERSİZ HESAPLANAN VERGİ DEĞİLDİR:...800 2.2.6.3. FAZLA VEYA YERSİZ HESAPLANAN VERGİ, DAHİLİ İŞLEMLER NEDENİYLE DE ORTAYA ÇIKABİLİR:...801 2.2.6.4. FAZLA VEYA YERSİZ VERGİNİN, GENEL BÜTÇEYE DAHİL İDARELER VEYA MÜZAYEDE MAHALLERİNDE YAPILAN SATIŞLARDA HESAPLANMIŞ OLMASI:...802 2.2.6.5. FAZLA VEYA YERSİZ HESAPLANAN VERGİ İLE KDVK NUN 35 İNCİ MADDESİNDEKİ DÜZENLEMENİN BAĞLANTISI VE FARKI:...803 2.2.6.6. FAZLA VEYA YERSİZ HESAPLANAN VERGİ, İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEM KAPSAMINDA İADE OLARAK ALINABİLİR Mİ?...805 2.2.6.7. FAZLA VEYA YERSİZ HESAPLANAN VERGİNİN, SATICILAR TARAFINDAN BEYAN EDİLMEDEN ÖNCE DÜZELTİLMESİ:...807 BÖLÜM 2.3. VERGİ SORUMLUSU...808 2.3.1. YASAL DÜZENLEMELER, SORUMLULUK UYGULAMASININ GEREKÇESİ VE YAŞANAN SÜREÇTEKİ GELİŞMELER:...808 2.3.1.1. GENEL OLARAK VERGİ SORUMLUSU KAVRAMI VE BUNUN KDV UYGULAMASINDAKİ YERİ:...808 2.3.1.2. MALİYE BAKANLIĞI TARAFINDAN SORUMLULUK UYGULAMASI KONUSUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER:...813 2.3.1.3. KDV TEVKİFATINDAN KAYNAKLANAN SORUMLULUK UYGULAMASININ VERGİ HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ:...815 XXXVIII
2.3.1.3.1. Türkiye Uygulaması:...815 2.3.1.3.2. Dünya ve AB Uygulaması:...821 2.3.2. TAM TEVKİFATA TABİ İŞLEMLER:...823 2.3.2.1. İKAMETGÂHI, İŞYERİ, KANUNİ MERKEZİ VE İŞ MERKEZİ TÜRKİYEDE BULUNMAYANLAR TARAFINDAN YAPILAN İŞLEMLER:...824 2.3.2.1.1. Tevkifata Konu İşlemler ve Tevkifat Yapacak Olanlar:...824 2.3.2.1.2. Hizmet İthalatı ve Türkiye de Yapılan Hizmetler:...828 a) Tanım, Kapsam ve Mahiyeti:...828 b) Yurt Dışından Sağlanan Hizmetlerin Türkiye de Tevkifata Tabi Tutulabilmesi Açısından Özellikli Durumlar:...830 c) Hizmet İthalatında Vergi Tevkifatı Açısından Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi ve Beyan Dönemi:...834 d) Yapılacak Tevkifatın Matrahı:...837 2.3.2.1.3. Yurt Dışında Yerleşik Kişiler Tarafından Türkiye de Yapılan Mal Teslimlerinde KDV Tevkifatı:...838 2.3.2.2. SERBEST MESLEK FAALİYETİ ÇERÇEVESİNDE YAPILAN TESLİM VE HİZMETLER (TELİF İŞLEMLERİ):...839 2.3.2.2.1. Uygulama Kapsamına Giren İşlemler ve Tevkifat Yapacaklar:...839 2.3.2.2.2. Uygulamanın Kapsamı ve Mahiyeti:...840 2.3.2.3. KİRALAMA İŞLEMLERİ:...843 2.3.2.3.1. KDV Tevkifatına Tabi Kiralama İşlemlerinin Kapsamı ve Tevkifat Yapacaklar:...843 2.3.2.3.2. Uygulamanın Usul ve Esasları:...844 2.3.2.4. REKLÂM VERME İŞLEMLERİ:...846 2.3.2.4.1. Yapılan Düzenleme ile Uygulamanın Mahiyet ve Kapsamı:...846 2.3.2.4.2. Düzenlemenin Değerlendirilmesi:...848 2.3.3. KISMİ TEVKİFATA TABİ İŞLEMLER:...850 XXXIX
2.3.3.1. KISMİ TEVKİFATIN TANIMI, MAHİYETİ VE KAPSAMI İLE TEVKİFAT UYGULAYACAK ALICILAR:...850 2.3.3.1.1. Kısmi Tevkifatın Tanımı ve Mahiyeti:...850 2.3.3.1.2. Kısmi Tevkifat Yapmak Zorunda Olanlar:...850 2.3.3.2. KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK HİZMETLER:..855 2.3.3.2.1. YAPIM İŞLERİ İLE BU İŞLERLE BİRLİKTE İFA EDİLEN MÜHENDİSLİK-MİMARLIK VE ETÜT-PROJE HİZMETLERİ:...856 2.3.3.2.2. ETÜT, PLAN-PROJE, DANIŞMANLIK, DENETİM VE BENZERİ HİZMETLER:...860 2.3.3.2.3. MAKİNE, TEÇHİZAT, DEMİRBAŞ VE TAŞITLARA AİT TADİL, BAKIM VE ONARIM HİZMETLERİ...864 2.3.3.2.4. YEMEK SERVİS VE ORGANİZASYON HİZMETLERİ:...865 2.3.3.2.5. İŞGÜCÜ TEMİN HİZMETLERİ:...867 2.3.3.2.6. YAPI DENETİM HİZMETLERİ:...877 2.3.3.2.7. FASON OLARAK YAPTIRILAN TEKSTİL VE KONFEKSİYON İŞLERİ, ÇANTA VE AYAKKABI DİKİM İŞLERİ VE BU İŞLERE ARACILIK HİZMETLERİ:...878 2.3.3.2.8. TURİSTİK MAĞAZALARA VERİLEN MÜŞTERİ BULMA / GÖTÜRME HİZMETLERİ:...882 2.3.3.2.9. SPOR KULÜPLERİNİN YAYIN, REKLÂM VE İSİM HAKKI GELİRLERİNE KONU İŞLEMLERİ:...882 2.3.3.2.10. TEMİZLİK, ÇEVRE VE BAHÇE BAKIM HİZMETLERİ:...884 2.3.3.2.11. SERVİS TAŞIMACILIĞI HİZMETİ:...887 2.3.3.2.12. HER TÜRLÜ BASKI VE BASIM HİZMETLERİ:...889 2.3.3.2.13.YUKARIDA BELİRLENENLER DIŞINDAKİ HİZMETLER...891 2.3.3.3. KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK TESLİMLER:.. 894 XL
2.3.3.3.1. KÜLÇE METAL TESLİMLERİ:...895 2.3.3.3.2. BAKIR, ÇİNKO, ALÜMİNYUM VE KURŞUN ÜRÜNLERİNİN TESLİMİ:...897 2.3.3.3.3. HURDA VE ATIK TESLİMİ:...899 2.3.3.3.4. METAL, PLASTİK, LASTİK, KAUÇUK, KÂĞIT VE CAM HURDA VE ATIKLARDAN ELDE EDİLEN HAMMADDE TESLİMİ:...901 2.3.3.3.5. PAMUK, TİFTİK, YÜN VE YAPAĞI İLE HAM... POST VE DERİ TESLİMLERİ:...902 2.3.3.3.6. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ TESLİMİ:...903 2.3.3.4. KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASI İLE İLGİLİ ORTAK HUSUSLAR:...905 2.3.3.4.1. Kapsama Girmekle Beraber Kısmi Tevkifat Uygulanmayacak İşlemler:...905 2.3.3.4.2. Kısmi Tevkifat Uygulamasında Belge Düzeni:.907 2.3.3.4.3. Kısmi Tevkifata Tabi İşlemlerin Beyannamede Gösterilmesi:...908 2.3.4. KDV TEVKİFATINA TABİ TÜM İŞLEMLERLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER VE ÖZELLİKLİ KONULAR:...910 2.3.4.1. TEVKİFATA KONU İŞLEMLERİN BEYANI VE BEYAN DÖNEMİ:...910 2.3.4.2. TEVKİFAT YAPAN ALICILARIN VERGİ İNDİRİMİ:...913 2.3.4.3. KDV TEVKİFATININ YAPILMAMASI VEYA NOKSAN YA DA HATALI YAPILMASI:...915 2.3.4.4. TEVKİFATA TABİ İŞLEMLERDE MAL İADESİ VEYA MATRAHTA DEĞİŞİKLİK NEDENİYLE YAPILACAK DÜZELTME İŞLEMLERİ:...921 2.3.4.4.1. Mal İadeleri:...921 2.3.4.4.2. Matrahta Değişiklik:...922 2.3.4.4.3. Düzenlemenin Değerlendirilmesi:...924 2.3.4.4.4. Fazla veya Yersiz Tevkif Edilen Vergilerin İadesi:...925 2.3.4.5. BİLDİRİM ZORUNLULUĞU VE MÜTESELSİL SORUMLULUK:...925 2.3.4.5.1. Bildirim Zorunluluğu:...925 XLI
2.3.4.5.2. Müteselsil Sorumluluk...926 2.3.4.6. TEVKİFATA TABİ İŞLEMLERDE MASRAF AKTARIMI:...926 2.3.4.7. TEVKİFATA TABİ İŞLEMLERDE KDV İADESİ:...926 2.3.4.7.1. Genel Olarak:...926 2.3.4.7.2. İade Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar:...927 2.3.4.8. YURT DIŞINDAKİ FİRMALARDAN TEVKİF EDİLEN VERGİLERİN BU FİRMALARA İADESİ:...932 2.3.5. BELGESİZ MAL VEYA HİZMETLERE AİT SORUMLULUK:...934 2.3.5.1. GENEL OLARAK İŞLEMİN GEREKÇESİ VE MAHİYETİ:...934 2.3.6. TARIM ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPOCULUK KANUNUNA GÖRE YAPILACAK BAZI İŞLEMLERDE SORUMLULUK:...937 2.3.7. MÜTESELSİL SORUMLULUK:...938 2.3.7.1. TANIMI VE MAHİYETİ:...938 2.3.7.2. VERGİ HUKUKUNDA VE KDV UYGULAMASINDA MÜTESELSİL SORUMLULUKLA İLGİLİ DÜZENLEMELER:...939 2.3.7.7.2. İşleme Doğrudan Taraf Olanlar Açısından KDV Uygulamasında Müteselsil Sorumluluğun Usul ve Esasları:...944 2.3.7.2.3. İşleme Doğrudan Taraf Olmayanlar Açısından Uygulama:...952 2.3.2.7.4. Müteselsil Sorumluluk Uygulaması:...953 2.3.7.3. MÜTESELSİL SORUMLULUKLA İLGİLİ ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR:...954 2.3.7.3.1. KDV İade İşlemlerinde Müteselsil Sorumluluk Uygulaması:...954 2.3.7.3.2. Müteselsil Sorumluluk - Vergi Ziyaı Ayırımı:...955 2.3.7.3.3. Müteselsil Sorumlu Tutulan Tutar İçin Amme Alacağının Korunma Hükümleri Uygulanabilir mi?...956 XLII
BÖLÜM 2.4. VERGİYİ DOĞURAN OLAY...961 2.4.1. YASAL DÜZENLEMELER:...961 2.4.2. VERGİYİ DOĞURAN OLAYIN TANIMI, MAHİYETİ VE ÖNEMİ:...962 2.4.3. MAL TESLİMİ VE HİZMET İFASI HALLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...964 2.4.3.1. MAL TESLİMİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...964 2.4.3.1.1. Genel Olarak:...964 2.4.3.1.2. Kısım Kısım Mal Teslimlerinde Vergiyi Doğuran Olay:...966 2.4.3.2. HİZMET İFASI HALLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...970 2.4.3.2.1. Genel Olarak:...970 2.4.3.2.2. Kısım Kısım Hizmet İfalarında Vergiyi Doğuran Olay:...972 2.4.4. MALIN TESLİMİNDEN VEYA HİZMETİN YAPILMASINDAN ÖNCE FATURA VEYA BENZERİ BELGELERİN DÜZENLENMESİ:...974 2.4.4.1. GENEL AÇIKLAMA:...974 2.4.5. KOMİSYONCULAR VASITASIYLA VEYA KONSİNYASYON SURETİYLE YAPILAN SATIŞLARDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...976 2.4.6. MALIN ALICIYA VEYA ONUN ADINA HAREKET EDENLERE GÖNDERİLMESİ HALİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...977 2.4.7. SU, ELEKTRİK, GAZ, ISITMA, SOĞUTMA VE BENZERİ ENERJİ DAĞITIM VEYA KULLANIMLARINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...978 2.4.8. İTHALATTA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...979 2.4.8.1. MAL İTHALATINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:..979 2.4.8.1.1. Gümrük Vergisine Tabi Olan İşlemler:...979 2.4.8.1.2. Gümrük Vergisine Tabi Olmayan İşlemler:...980 2.4.8.1.3. Eşyanın Gümrük Kanununa Aykırı Olarak Türkiye Gümrük Bölgesine Girmesi veya Gümrük Kanunu nda Tanınan İmkanların İhlal Edilmesi:...980 XLIII
2.4.8.2. HİZMET İTHALATINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...982 2.4.9. İKAMETGÂHI, İŞYERİ, KANUNÎ MERKEZİ VE İŞ MERKEZİ TÜRKİYE DE BULUNMAYANLAR TARAFINDAN YABANCI ÜLKELER İLE TÜRKİYE ARASINDA YAPILAN TAŞIMACILIK İLE TRANSİT TAŞIMACILIKTA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...982 2.4.10. 5300 SAYILI TARIM ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPOCULUK KANUNUNA GÖRE DÜZENLENEN ÜRÜN SENETLERİNİN TEMSİL ETTİĞİ ÜRÜNLERİN DEPODAN ÇEKİLMESİ:...983 2.4.11. MAL TESLİMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY KONUSUNDA ÖZEL DURUMLAR:...983 2.4.11.1. TESLİM SAYILAN HALLERDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...983 2.4.11.2. MALIN BİR ŞİRKETE AYNİ SERMAYE OLARAK KONULMASINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...984 2.4.11.3. TESLİM ANINDA MAL BEDELİNİN BELLİ OLMAMASININ VERGİYİ DOĞURAN OLAYA ETKİSİ:...985 2.4.11.4. DİĞER ÖZELLİKLİ İŞLEMLER:...985 2.4.12. HİZMET İFALARINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY KONUSUNDA ÖZEL DURUMLAR:...986 2.4.12.1. İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...986 2.4.12.2. SERBEST MESLEK İŞLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...988 2.4.12.2.1.Genel Açıklama:...988 2.4.12.2.2. Konunun Belge Düzeni, Tahsilat Esası ve İndirim Hakkı Açısından Değerlendirilmesi:.993 2.4.12.3. FİNANSMAN TEMİNİ HİZMETLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...996 2.4.12.4. KİRALAMA İŞLEMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...997 2.4.12.5. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...1002 XLIV
2.4.12.6. OTEL VE TATİL KÖYLERİNDE VERİLEN KONAKLAMA VE DİĞER HİZMETLERDE (ÖN ÖDEMELİ SİSTEMLER DAHİL) VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...1004 2.4.12.7. EĞİTİM VE KURS HİZMETLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...1005 2.4.12.7.1.Eğitim Hizmetleri:...1005 2.4.12.7.2. Kurs Hizmetleri:...1007 2.4.12.8. TAŞIMACILIK İŞLEMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...1009 2.4.12.9. HABERLEŞME HİZMETLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...1010 2.4.12.10. CİRO PRİMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:... 1011 2.4.12.11. MAL SATIŞIYLA BİRLİKTE VERİLEN HİZMETLER:... 1011 2.4.13. GENEL OLARAK VERGİYİ DOĞURAN OLAY İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR:...1012 2.4.13.1. VERGİYİ DOĞURAN OLAYIN, İŞLEM BEDELİNİN TAHSİL EDİLMESİ İLE BAĞLANTISI:...1012 2.4.13.2. VERGİYİ DOĞURAN OLAY İLE VERGİ İNDİRİMİ BAĞLANTISI:...1014 2.4.13.3. KDV UYGULAMASINDA ZAMANAŞIMI, ÖDENECEK VERGİNİN ÇIKTIĞI DÖNEMDE DEĞİL VERGİYİ DOĞURAN OLAYIN MEYDAN GELDİĞİ DÖNEMDE BAŞLAR:...1016 2.4.13.4. FATURA VE BENZERİ BELGELER İLE VERGİYİ DOĞURAN OLAY İLİŞKİSİ:...1018 2.4.13.5. HEDİYE VE ALIŞVERİŞ ÇEKLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY:...1020 2.4.13.6. İŞLEM BEDELİNE İLİŞKİN OLARAK SONRADAN ORTAYA ÇIKAN VADE FARKI, FİYAT FARKI, KUR FARKI GİBİ UNSURLAR:...1020 2.4.14. AB DİREKTİFLERİ VE BAZI ÜYE ÜLKE UYGULAMALARINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAYIN TANIMINA GENEL BİR BAKIŞ VE TÜRKİYE UYGULAMASI İLE KARŞILAŞTIRILMASI:...1021 XLV
ÜÇÜNCÜ KISIM İSTİSNALAR BÖLÜM 3.1. İHRACAT İSTİSNASI...1029 3.1.1. MAHİYETİ VE KAPSAMI:...1029 3.1.2. YASAL DÜZENLEMELER:...1030 3.1.3. MAL İHRACATI...1035 3.1.3.1. İHRACATIN TANIMI VE İSTİSNA UYGULAMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR:...1035 3.1.3.1.1. Genel Açıklama:...1035 a) Yurt Dışındaki Müşteri:...1036 b) Dış Ülkeye Vasıl Olma:...1037 c) Serbest Bölgedeki Alıcıya Vasıl Olma:...1037 d) Yetkili Gümrük Antreposuna Yapılan Teslimler:...1037 e) İhracat Öncesinde Malın İşlenmesi:...1038 3.1.3.1.2. Özellikli Durumlar:...1038 a) İstisnadan Yararlanabilecekler:...1038 b) İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesi:...1039 c) İhracat Faturasının VUK Hükümlerine Uygun Düzenlenmemesi veya Malın Resmi Olmayan Yollarla Yurt Dışı Edilmesi:...1039 d) Yurt Dışındaki Alıcı Adına İhracatçıya Yapılan Teslimler:...1040 e) Dış Ülkelerde Yapılan Tamamlayıcı İşçilikler:...1040 f) Yabancı Firmalara Türkiye de Yapılan Teslimler:... 1040 g) Geçici Olarak Yurt Dışına Gönderilen Mallar ve Araçların Yurt Dışında Satışı:...1041 3.1.3.2. İHRACAT ŞEKİLLERİ VE İSTİSNA UYGULAMASI:...1042 3.1.3.2.1. Dış Ticaret Mevzuatında Tanımlanan İhracat Şekilleri:...1043 a) Özellik Arz Etmeyen İhracat (Serbest İhracat)...1043 XLVI
b) Kayda Bağlı İhracat...1043 c) Kredili İhracat...1044 d) Konsinye İhracat...1044 e) İthal Edilmiş Malların İhracı...1044 f) Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat...1045 g) Bağlı Muamele veya Takas Yoluyla Yapılacak İhracat...1045 h) Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat...1045 i) Transit Ticaret...1046 j) Bedelsiz İhracat...1046 k) Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Kapsamında Yapılacak İhracat:...1048 l) Yurt Dışı Fuar ve Sergilere Katılım:...1048 m) e-ticaret Kapsamındaki Mal İhracı:...1049 3.1.3.2.2. İhracat İşlemlerinde Özellikli Konular:...1049 a) Aracılı İhracat:...1049 b) Geçici İhracat:...1049 c) Türk Lirası Cinsinden Yapılan İhracat İle KKTC ne Yapılan İhracat:...1050 d) Sınır ve Kıyı Ticareti Kapsamında Yapılan İhracat:...1050 e) Posta ve Kargo ile Yurt Dışına Ticari Eşya Gönderilmesi:...1050 f) Uluslararası Deniz ve Hava Taşımacılığı Yapan Araçlara Yapılan Teslimler:...1052 g) Ayni Sermaye İhracı:...1054 h) Yurt Dışındaki Şube, Büro, Temsilcilik Gibi Yerlere Mal Gönderilmesi:...1055 i) Ticari Numuneler:...1055 j) Kısmi İstisna Kapsamına Giren Malların İhraç Edilmesi:...1056 k) Özel Matrah Şekline Tabi Malların İhracı:...1057 l) Mahrece İade Nedeniyle Yapılan İhracat:...1058 XLVII
m) Offset Yoluyla Yapılacak İhracat:...1058 n) Teşvik Mevzuatı Açısından İhracat Sayılan Yurt İçi Teslimler:...1059 o) Free Shoplara Mal Gönderilmesi:...1059 3.1.3.3. İHRACAT İSTİSNASININ BEYANI, TEVSİKİ VE BEYAN DÖNEMİ:...1060 3.1.3.3.1. İhracat İstisnasının Beyanına İlişkin Esaslar:...1060 3.1.3.3.2. İstisnanın Tevsiki:...1063 3.1.3.4. İHRAÇ EDİLEN MALLARIN GERİ GELMESİ VEYA ZAYİ OLMASI:...1065 3.1.3.4.1. İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi:...1065 3.1.3.4.2. Alıcısı Tarafından Kabul Edilmeyen Mallar:..1067 3.1.3.4.3. İhraç Konusu Malların Zayi Olması:...1068 3.1.3.4.4. Reklamasyon Uygulaması:...1069 3.1.3.5. İHRACAT TESLİMLERİNE YÖNELİK VERİLEN HİZMETLER:...1069 3.1.3.6. İHRACAT İŞLEMİNİN GİRDİ VERGİLERDEN ARINDIRILMASI:...1072 3.1.4. HİZMET İHRACATI:...1075 3.1.4.1. HİZMET İHRACATININ ŞARTLARI:...1075 3.1.4.1.1. Mahiyeti ve Gerekçesi:...1075 3.1.4.1.2. Uygulamanın Usul ve Esasları:...1076 3.1.4.2. HİZMET İHRACATININ BEYANI VE TEVSİKİ:...1083 3.1.4.3. ÖZELLİKLİ DURUMLAR:...1084 3.1.5. ROAMİNG HİZMETLERİ:...1085 3.1.5.1. KAPSAM VE MAHİYETİ:...1085 3.1.5.2. İSTİSNANIN BEYANI:...1086 3.1.5.3. İSTİSNANIN TEVSİKİ:...1086 3.1.6. SERBEST BÖLGELERDEKİ MÜŞTERİLER İÇİN YAPILAN FASON HİZMETLER...1087 3.1.6.1. İSTİSNANIN KAPSAMI:...1087 3.1.6.2. BEYAN:...1087 XLVIII
3.1.6.3. İSTİSNANIN TEVSİKİ:...1088 3.1.7. TÜRKİYE DE İKAMET ETMEYENLERE YAPILAN MAL TESLİMLERİ:...1089 3.1.7.1. DÜZENLEMENİN KAPSAMI VE MAHİYETİ:...1089 3.1.7.2. TÜRKİYE DE İKAMET ETMEYENLERE KDV TAHSİL ETMEKSİZİN ÖZEL FATURA İLE YAPILAN SATIŞLAR (BAVUL TİCARETİ):...1091 3.1.7.2.1. Bu Kapsamdaki Satışların Mahiyeti ve Özelliği:...1091 3.1.7.2.2. Konuyla İlgili 61 Seri No.lu Genel Tebliğ de Yapılan Düzenlemeler:...1092 3.1.7.3. YOLCU BERABERİ EŞYA KAPSAMINDA YAPILAN SATIŞLAR (TÜRKİYE DE İKAMET ETMEYENLERE KDV HESAPLANARAK YAPILAN SATIŞLAR)...1099 3.1.7.3.1. Genel Açıklamalar ve Eski Uygulama:...1099 3.1.7.3.2. Konuyla İlgili Usul ve Esaslar:... 1100 3.1.7.3.3. Verginin Alıcıya İade Edilmesi:... 1103 3.1.7.3.4. Aracı Firmalar ve Yetkilendirilmeleri:... 1104 3.1.7.3.5. Satıcının Yükümlülükleri:... 1108 3.1.7.3.6. Beyan:... 1109 3.1.7.3.7. Bavul Ticareti Kapsamında Yapılan İşlemler ile Yolcu Beraberi Eşya Kapsamında Yapılan İşlemlerin Karşılaştırılması:... 1110 3.1.7.4. TÜRKİYE DE İKAMET ETMEYEN TAŞIMACILAR İLE FUAR, SERGİ, PANAYIR KATILIMCILARINA YAPILAN TESLİM VE HİZMETLERDE İSTİSNA...1111 3.1.7.4.1. İstisnanın Kapsamı:...1111 3.1.7.4.2. İstisna Uygulaması Kapsamında Verginin İade Edilmesi:... 1112 3.1.7.5. YABANCI YAPIMCILAR TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN SİNEMA YAPIMLARI:... 1113 3.1.7.5.1. İstisnanın Kapsamı:... 1114 3.1.7.5.2. İstisna Uygulaması Kapsamında Yapılacak İade... 1114 3.1.8. İHRAÇ KAYITLI TESLİMLER:... 1119 XLIX
3.1.8.1. MAHİYETİ VE KAPSAMI:... 1119 3.1.8.1.1. Düzenlemenin Gerekçesi:... 1119 3.1.8.1.2. Düzenlemenin Kapsamı ve Esasları:... 1120 3.1.8.2. İHRAÇ KAYITLI MAL TESLİMİNDE BULUNABİLECEKLER VE BU KAPSAMDA TESLİM EDİLEBİLECEK MALLAR:... 1121 3.1.8.2.1. Tecil-Terkin Uygulaması Kapsamında İşlem Yapacak Satıcılar:... 1121 a) İmalatçı Tanımı:... 1121 b) İmalatçıların Hazır Olarak Aldıkları Mallar:... 1124 c) Fason Olarak Mal İmal Ettirenler:... 1125 d) Sanayi Sicil Belgesinde Yer Almayan Malların Üretimi ve Fason Olarak Yaptırılması:... 1127 e) Diğer Şartları Taşımakla Beraber, Sadece Sanayi Sicil Belgesi Veya Üretici Belgesine Sahip Olmayan Mükellefler:... 1128 f) Fason İş Yapanların Durumu:... 1129 g) İmalatçı Olmadığı Halde İhraç Kayıtlı Mal Satabilecekler:... 1129 3.1.8.2.2. Tecil-Terkin Uygulanacak Teslimler:... 1130 a) İmalatçıların İhracatçılara Yapacakları Teslimler:.1130 b) Türkiye de İkamet Etmeyenlere Özel Fatura ile Satış Yapan (Bavul Ticareti) KDV Mükelleflerine İmalatçı Vasfını Haiz Mükelleflerin Yapacakları Teslimler:... 1130 c) Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile Sektörel Dış Ticaret Şirketlerine Yapılan Teslimler:... 1131 3.1.8.2.3. Uygulama Kapsamına Giren Mallar:... 1131 a) İhraç Kaydıyla Teslimin Nihai Mallara Uygulanması:... 1131 b) İhraç Edilecek Malın Eklenti veya Ayrılmaz Parçaları ile Ambalaj Maddesi veya Malzemelerinin Durumu:... 1133 c) Bedelsiz İhracat ile Geçici İhracatta Tecil-Terkin Uygulaması... 1136 d) İhraç Kaydıyla Satın Alınan Malların Konsinye Olarak İhraç Edilmesi:... 1136 L
3.1.8.3. TECİL EDİLECEK VERGİNİN HESABI VE TERKİNİ:... 1137 3.1.8.3.1. Tecil ve İade Edilecek Verginin Hesabı:... 1137 3.1.8.3.2. Tecil Edilen Verginin Terkini:... 1138 3.1.8.3.3. İhracatın Kısmen Gerçekleşmesi veya Malların Kısım Kısım İhraç Edilmesi Durumunda Tecil-Terkin Edilecek Vergi ile İade Edilecek Verginin Hesaplanması:... 1140 3.1.8.4. İHRAÇ KAYDIYLA TESLİME İLİŞKİN BELGE DÜZENİ İLE BU TESLİMLERİN BEYANI VE BEYAN EDİLECEK DÖNEM:... 1141 3.1.8.4.1. İhraç Kayıtlı Teslimlerde Belge Düzeni:... 1141 3.1.8.4.2. İhraç Kaydıyla Teslimin Beyanı:... 1142 3.1.8.4.3. İhraç Kayıtlı Satıştan Kaynaklanan İade Tutarının Hesaplanması ve Beyanı:... 1144 3.1.8.5. İHRACAT İÇİN EK SÜRE VERİLMESİ:... 1146 3.1.8.5.1. Genel Esaslar:... 1146 3.1.8.5.2. Mücbir Sebep ve Beklenmedik Durum Sayılan ve Sayılmayan Haller:... 1148 3.1.8.6. İHRACATIN GERÇEKLEŞMEMESİ HALİ:... 1149 3.1.8.6.1. İmalatçı Açısından Yapılacak İşlem:... 1149 3.1.8.6.2. İhracatçı Açısından Yapılacak İşlemler ve İhracatçının Rücu Yoluyla İmalatçıya Ödediği Vergiler:... 1150 3.1.8.6.3. İhraç Edilmeyen Malların İmalatçıya İade Edilmesi:... 1153 3.1.8.7. İŞLEM MATRAHININ DEĞİŞMESİ:... 1154 3.1.8.7.1. İmalatçı Lehine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik:... 1154 3.1.8.7.2. İmalatçı Aleyhine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik:... 1155 3.1.8.8. İHRAÇ KAYDIYLA TESLİM EDİLEREK İHRAÇ EDİLEN MALLARIN GERİ GELMESİ... 1157 3.1.8.9. UYGULAMAYLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR:... 1158 LI