Kmisyn EĞİTİM BİLİMLERİ ÇIKMIŞ SINAV SORULARI ISBN 978-605-318-990-9 Kitapta yer alan bölümlerin tüm mluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektrnik, ftkpi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. T.C. Kültür Bakanlığı bandrlü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrlü lmayan lar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrlsüz yayınları satın almamasını diliyruz. ta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış lduğu sınavlardaki ÇIKMIŞ SORULAR'ın hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla lursa lsun, tamamının veya bir kısmının kpya edilmesi, ftğraflarının çekilmesi, hangi bir ylla çğaltılması ya da kullanılması, yayımlanması ÖSYM'nin yazılı izni lmadan yapılamaz. Pegem Akademi Yayıncılık telif ücreti ödeyerek bu izni almıştır. 27. Baskı: 2017, Ankara Yayın - Prje: Ümit Dilaver Dizgi-Grafik Tasarım: Gamze Şahin Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Skak N:105 Yenimahalle/ANKARA (0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika N: 14749 Matbaa Sertifika N: 26687 İletişim Karanfil 2 Skak N: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 E-ileti: pegem@pegem.net
EĞİTİM BİLİMLERİ 00000002009
2015 YENİ YAYINLARIMIZ 2015 YENİ YAYINLARIMIZ 2015 2015YENİ YENİYAYINLARIMIZ YAYINLARIMIZ 2015 2015YENİ YENİYAYINLARIMIZ YAYINLARIMIZ... dünya... dünya... dünya...bibibi bi...bibidünya dünya 1. 1. Persnel Persnel 5. 5. sından sından 1. Persnel 5. 5. Persnel 1. veve 1. Persnel 5. biri biri 2. 2. tplam lama tplam lama sından lacaktır. sından lacaktır. sından 100 (1 40 dakika). 100 (1 40 dakika). biri veve 6. 6. Cevaplamaya dan 1. Persnel 5. istediğiniz biri ve tplam lama Cevaplamaya istediğiniz dan 3.2.3. ki de yer alan nun 2. tplam lama ki de yer alan nun 1. Persnel 5. ile nızı, kâğıdında lacaktır. birbir ile nızı, kâğıdında B u tplam la 2. sadece sından lacaktır. 100 (1(1 40 dakika). sadece işaretlemeyi lacaktır. nedenle, hakkındaki 100 40 lan yere çk dakika). sından lan yere işaretlemeyi çk 150 (2,5 saat). biri ve 6. Cevaplamaya istediğiniz dan hiçbir fikriniz lmayan ları bırakınız. Ancak lanmış 6. Cevaplamaya istediğiniz danbş 2. tplam lama 3. ki de yer alan nun lanmış 7. 7. Sınavda uyulacak diğer kurallar bubu çığın biri ve 3. ki de yer alan nun Sınavda uyulacak diğer kurallar çığın 2.4. tplam lama ile nızı, kâğıdında lacaktır. da seçeneklerden birkaçını İşaretlediğiniz sadece birbir arka kapağında ile nızı, kâğıdında 100 (1 40 dakika). 4. İşaretlediğiniz bir arka kapağında sadece bir lacaktır. lan yere işaretlemeyi istediğinizde, silme işlemini çk iyi iyi yapmanız te 120 3. 100 (1 40 dakika). çk eleyebiliyrsanız lar arasında istediğinizde, silme işlemini çk yapmanız lan yere işaretlemeyi çk 6. Cevaplamaya istediğiniz dan 3. gerektiğini ki de yer alan nun lanmış gerektiğini 6. Cevaplamaya istediğiniz dan lanmış 7. Sınavda uyulacak diğer kurallar bu çığın kestirmeye çalışmanız yararınıza lacaktır. 3.sadece ki yer alan nun bir de ki yer alan nun 4.4.sadece İşaretlediğiniz birde bir 4. İşaretlediğiniz bir çk sadece bir istediğinizde, silme işlemini çk iyi yapmanız çk silme işlemini çk iyi yapmanız istediğinizde, lanmış çk lanmış gerektiğini gerektiğini 4. İşaretlediğiniz bir lanmış 4. İşaretlediğiniz bir istediğinizde, silme işlemini çk iyi yapmanız istediğinizde, silme işlemini çk iyi yapmanız gerektiğini gerektiğini ileuyulacak nızı, 7. Sınavda diğer kurallar bukâğıdında çığın kapağında ile nızı, kâğıdında arka arka kapağında lan yere işaretlemeyi lan yere Sınavda uyulacak diğerişaretlemeyi kurallar bu 6. 7. Sınavda uyulacak diğer kurallar bu çığın çığınuyulacak arka kapağında 7. Sınavda diğer kurallar bu çığın arka kapağında arka kapağında
EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ 1. te 120 2. Cevaplarınızı, kağıdının ayrılan kısmına işaretleyiniz. 1. İyinin, nun ve güzelin evrenselliğini, değerlerin mutlak lduğunu ve değişmezliğini, tutarlılık kavramının önemli lduğunu savunan bir öğretmen, öğrencilerine seçme özgürlüğü tanımakta, nların seçme ve karar verme becerilerini geliştirmek istemektedir. öğretmen aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Gerçekçi B) İdealist C) Yararcı D) Varluşçu E) İlerlemeci 3. I. İçeriğin alt knuları arasında ardışık sıralanmaların lduğunu ve geldiğinde önceki öğrenilenlerin daha kapsamlı larak yeniden öğretilmesi gerektiğini savunan bir içerik düzenleme yaklaşımıdır. II. III. Aşamalılık özelliği taşıyan knuların düzenlenmesinde kullanılan, ardışık, sıralı, yakın ilişkili ve zrunlu knulara uyan bir içerik düzenleme yaklaşımıdır. Öğrenme ünitelerinin öbeklere ayrıldığı, knuların öğretim sırası esnek, dilimin bir bütün luşturduğu içerik düzenleme yaklaşımıdır. Yukarıda özellikleri belirtilen içerik düzenleme yaklaşımları aşağıdakilerin hangisinde sırada verilmiştir? I II III A) Piramitsel Dğrusal Mdüler B) Sarmal Dğrusal Piramitsel C) Çekirdek Piramitsel Mdüler D) Sarmal Dğrusal Mdüler E) Sarmal Çekirdek Piramitsel 2. I. AB ülkelerinin ve ABD nin prgramlarından uyarlanmıştır. II. III. IV. Ulusal değerlere yeterince yer verilmediği iddia edilmektedir. Pilt uygulama yapılmış, prgramın uygulama sürecinde ve bitiminde prgram değerlendirilmiş, geliştirilmiş ve snra lar yazılmıştır. Prgramlar birinci sınıftan başlayarak yıl bir sınıfa aşamalı uygulanmıştır. V. Aradisiplin yaklaşımına yer verilmiştir. Ülkemizde uygulanmakta lan yeni ilköğretim prgramlarıyla larak yukarıdaki değerlendirmelerden hangileri dur? A) I, II ve IV B) I, II ve V C) I, III ve IV D) II, III ve IV E) II, IV ve V 4. öğretim prgramının geliştirilmesi, pilt uygulamasının yapılmasından snra elde edilen verilerle prgramın yeniden şekillendirilmesi ve uygulanmaya başlanması süreçlerini içerir. Prgramın pilt uygulamasından elde edilecek verilerin prgramın geliştirilmesinde işe yarar labilmesi, I. hazırbulunuşluk düzeyi uygun öğrenciler II. dnanımlı ve başarılı öğretmenler III. prgramdaki bilgileri içeren öğrenci ve öğretmen ları IV. prgrama uygun öğrenme rtamları V. öğrenme istasynları ve sınıf dışı etkinlik lanakları VI. bilgisayar, internet bağlantısı ve gerekli yazılımlar ögelerinden hangileri mutlaka gereklidir? A) I, II ve IV B) I, III ve V C) I, IV ve VI D) II, IV ve V E) III, IV ve VI 1 Diğer sayfaya geçiniz.
5. Öğretmen, lise II. sınıf öğrencilerinden yerel seçimlerde siyasi partilerin yaptıkları tanıtım çalışmalarını izlemelerini, izledikleri partileri gerçekçilik, dürüstlük ve insan nuruna saygı ölçütleri açısından eleştiren bir sunum hazırlamalarını ister. Öğrencilerin bu çalışmayla ulaşması beklenen hedef, hangi alana ve düzeye yöneliktir? Alan Düzey A) Duyuşsal Tepkide bulunma B) Duyuşsal Örgütleme C) Bilişsel Kavrama D) Bilişsel Uygulama E) Bilişsel Analiz 8. Aşağıdakilerden hangisi bir öğretim prgramında hedeflerin (kazanımların) taşıması gereken niteliklerden biridir? A) Kitaptaki bilgilerle paralellik taşıması B) Öğretim sürecinde neler yapılacağına açıklık getirmesi C) Öğretmenin öğretim sürecindeki rlünü ve mluluğunu belirtmesi D) Hayatta kullanılabilir ve tplumun gereksinimlerine uygun lması E) Aradisiplin hedefleriyle bağlantılı lması 6. Ülke sevgisi geliştirme ifadesinin bir öğrenme hedefi lduğu kabul edilirse bu ifadenin aşağıdaki hedef yazma ilkelerinden hangisine uygun hâle getirilerek yeniden düzenlenmesi gerekir? A) Öğrenme sürecini yansıtma B) Knuları yansıtma C) Binişik lma D) den fazla alanı kapsama E) Öğrenci özelliği lma 9. öğretim prgramının içerik byutu değerlendirilirken aşağıdaki lardan hangisine Evet. yanıtı alınırsa içerik Uygundur. denilebilir? A) Çağdaş bulgulara dayalı mı? B) Öğrenci davranışı larak ifade edilmiş mi? C) Öğrenci merkezli etkinliklere uygun mu? D) süreci snunda rtaya çıkacak ürün tanımlanmış mı? E) Öğretim materyalleri belirtilmiş mi? 7. öğretim prgramı değerlendirilirken aşağıdaki ölçütlerden hangisi göz önünde bulundurulmalıdır? A) Prgramın idealizm, gerçekçilik ve yararcılık eğitim felsefelerine dayandırılmış lması B) Prgramın uygulanmasında çklu zekâ, tam öğrenme ve yapılandırmacı öğrenme kuramlarının işe kşulmuş lması C) Prgramın rasynel planlama, süreç yaklaşımı ve yenilikçi ya da durumsal mdellerden yararlanılarak hazırlanmış lması D) Prgramın hazırlanması birey, tplum ve knu alanı açılarından ihtiyaç analizi yapılmış lması E) Öğretim prgramının, ait lduğu disiplin alanında uzmanlığını kanıtlamış kişiler tarafından hazırlanmış lması 10. Aşağıdakilerden hangisi öğretim prgramlarının süreç byutunun taşıması gereken niteliklerden biridir? A) Öğrencinin prgrama başlamadan önce sahip lması gereken özellikleri içermesi B) Öğrenciye yaşantıları yluyla kazandırılabilecek bilişsel, duyuşsal ve psikmtr özellikleri içermesi C) Öğretme stratejileri, yöntem ve tekniklerine yer verilmiş lması D) Düzey belirleme ve izlemeyi amaçlayan araçlara yer verilmiş lması E) Knu alanının özelliği dikkate alınarak aşamalılık ilkesine göre ifade edilmiş lması 2 Diğer sayfaya geçiniz.
11. 13. ları aşağıdaki parçaya göre layınız. Öğretmenler genellikle söz dinleyen ve kurallara uygun davranan öğrencilere sempati duyarlar. Yapılan araştırmalar, öğretmenlerin tepkilerinin, öğrencilerin derslerdeki başarısızlıklarından çk, kurallara uymamalarına yönelik lduğunu rtaya kymaktadır. Öğrencilere bu knuda bir açıklama yapılmasa da nlar, kurallara uygun davrandıklarında bunun başarı lasılığını etkileyebileceğini, sınavda yanıtlar vermeseler de iyi nt alabileceklerini düşünürler. durumda, kurallara karşı çıktıklarında cezalandırılabileceklerini ya da öğretmenleri tarafından dışlanabileceklerini öğrenirler. 11. öğrenmeler aşağıdakilerden hangisinin kapsamında rtaya çıkar? A) Türk millî eğitiminin amaçları B) Uygulanan prgram C) Büyüklerin önerileri D) İhmal edilen prgram E) Örtük prgram 13. Kurallara uyan öğrencilere daha yüksek puan vererek gerçekleştirilen bu ölçmelerde aşağıdakilerden hangisi yapılmış lur? A) Rastlantısal hata B) Gözlem yetersizliği C) Sabit hata D) Mantık hatası E) Sistematik hata 14. Öğretmenler, yıllık plan, ünite planı ve günlük plan hazırlarken aşağıdaki önerilerden hangisini öncelikli larak yapmalıdır? A) Planları ders kitabının yönlendirmelerine göre yapma B) Öğrencilerin önceki yıllarda öğrenmiş lmaları gereken bilgileri dikkate alma C) Öğrencilerin zrlanarak ulaşabileceği güçlükte hedefler belirleme D) Ders byunca sürecek uzun etkinlikler planlama E) Öğretim prgramını inceleme 12. öğrenmelerin rtaya çıktığı bir eğitim rtamında, aşağıdakilerden hangisi yapılırsa istenen özellikler yönünde değişiklik yaratma lasılığı daha yüksek lur? A) Öğretmenlerin kuralları yazarak panlara asmasısağlanırsa B) Öğretmenlere cezanın snuçları knusunda hizmet içi eğitim verilirse C) Öğretmenlerin kurallara uymayan öğrencileri dışlaması engellenirse D) Öğretmenlere branşlarıyla hizmet içi eğitim verilirse E) Öğretmenlere sınıf yönetimi knusunda hizmet içi eğitim verilirse 15. İlköğretim öğrencilerine, kapasitelerinin üzerinde beceri gerektiren ödevlerin verilmesinin yl açtığı en önemli n aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin derse ilgisini ve başarı algısını zayıflatması B) Velilerin, çcuklarının ödevlerini yapmak zrunda bırakılması C) Öğrencilerin bş zamanlarını değerlendirmelerinin engellenmesi D) Öğrencilerin sınav kaygısını artırması E) Öğrencilerin arkadaşlarıyla iletişimini zayıflatması 3 Diğer sayfaya geçiniz.
16. ey, öğrenme hedeflerini kendisi belirleyip kendi öğrenmelerinin mluluğunu aldığında, bu süreçte ne kadar başarılı lduğunu ve ne kadar ilerleme gösterdiğini kendisi gözlemlediğinde aşağıdaki yaklaşımlardan hangisini izlemiş lur? A) Araştırmaya dayalı B) Tümevarım C) Tümdengelim D) Metabilişsel (üstbilişsel) E) Davranışçı 18. Öğretmen bitkiler knusunu işlerken sırasıyla aşağıdaki ylu izler: Öğretmen: Kavramları tanımlar ve açıklar. Diğer kavramlarla ilişkisini kurar. Kavramların örneklerini ve örnek lmayanlarını verir. Öğrenciler: Öğretmenin verdiği örnekleri açıklar ve sınıflar. Kendi örneklerini verirler. Öğretmen: Öğrencileri kul bahçesine çıkarır. Sınıfta üzerinde çalışılan yaprak türlerini bulmalarını ve tpladıkları örnekleri sınıflamalarını ister. Yaptıkları çalışmaları arkadaşlarına Öğrenciler: sunarlar. Öğretmen bu süreçte aşağıdakilerden hangisinde belirtilen yöntem, teknik ya da yaklaşımı kullanmıştır? A) Sunuş yluyla Prje tabanlı B) Kavrayarak Tam öğrenme C) Sunuş yluyla Aktif öğrenme D) Örnekleyerek luş yluyla E) Aktif öğrenme Sunuş yluyla 17. Okul müdürü öğretim yılının başında bütün öğrencilerin, eğitim prgramının işaret ettiği kazanımlara erişmeleri öğrenme rtamlarını en iyi şekilde düzenlemiş, gerekli araç-gereçleri sağlamıştır. Öğretim yılı başında öğrencileriyle etkili iletişim kurabilmeleri knusunda ve uygun kşullar sağlandığında hemen hemen öğrencinin öğrenebileceğini vurgulamak öğretmenlerle seminerler düzenlemiştir. Öğretim yılı nce de öğrenci öğrenmelerini izleme değerlendirmeleri yaptırmış ve öğrenmeyi lumsuz yönde etkileyen bütün etkenleri rtadan kaldırmaya çalışmıştır. Okul müdürü, öğrenme mdellerinden hangisinin temel ilkelerini benimseyerek kulunda uygulamaya çalışmıştır? A) Yapılandırmacı B) Mikr öğretim C) Tam öğrenme D) Çklu zekâ E) İşbirliğine dayalı öğrenme 19. Öğretimin bireyselleştirilmesi ve hatanın en aza indirilmesinin amaçlandığı durumlarda, Skinner in pekiştirme ilkelerini temel alan prgramlı öğretim yaklaşımının kullanılması önerilir. öğretim yaklaşımının en önemli yararı aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencileri öğrenmeye güdülemesi B) Öğrenmeyi bütünden parçalara gerçekleştirmesi C) Sınıfta kalma kuralını kaldırması D) Dönüt ve düzeltmeyi hemen yapması E) Öğrenmeyi parçalardan bütüne gerçekleştirmesi 4 Diğer sayfaya geçiniz.
20. Dersinde prbleme dayalı öğrenmeyi kullanmayı planlayan öğretmen, öğrencileri küçük gruplara ayırmış ve öğrencilerin ilgisini çekebilecek bir prblem durumu vermiştir. Grupların, metinde geçen lumsuzlukları tartışarak belirlemelerini, çözüm ylları önermelerini ve lmasını önerdikleri biçimde metni yeniden yazmalarını istemiştir. öğretmenin küçük gruplarda uyguladığı yöntem, teknik ya da yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Prblem luşturma B) Senary yazma C) Örnek lay inceleme D) Tartışma E) Görüş geliştirme 22. Türkiye de mesleki ve teknik eğitim kapsamı dışında da çcuklar ve gençler usta yanına verilir ve meslek edinmeleri sağlanır. durumda mesleğin gerektirdiği becerileri öğrenebilmesi bireyin tek kaynağı, çalıştığı yerdeki en deneyimli kişidir. Usta çırak etkileşimiyle rtaya çıkan öğrenme aşağıdakilerden hangisidir? A) eyselleştirilmiş öğrenme B) Mdel alma yluyla öğrenme C) Yapılandırmacı öğrenme D) Sunuş yluyla öğrenme E) luş yluyla öğrenme 23. İlköğretim 7. sınıf beden eğitimi öğretmeni, 40 kişilik bir gruba bulundukları yörenin halk yunlarını öğretmeyi planlamaktadır. Oyunları sırasıyla öğrencilere göstermekte fakat öğrenciler yunları öğrenmekte zrlanmaktadır. nun sebebi ise yunlarda çk fazla figür lması ve yunların öğrencilere karışık gelmesidir. durumda, öğretmen aşağıdaki öğretme yaklaşımlarından hangisini kullanmalıdır? A) Parçalara bölme B) Rl ynatma C) Akran öğretimi D) Ritmik öğretim E) Kayıttan izletme 21. Ortak ürün ya da grup ödülü Olumlu bağımlılık eysel değerlendirilebilirlik Yüz yüze etkileşim Sürecin değerlendirilmesi Eşit başarı fırsatı becerileri kazandırmaya lanak sağlayan yöntem, teknik ya da yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Büyük grup tartışması B) Yaratıcı drama C) Rl ynama D) İstasyn E) İşbirlikli öğrenme 24. Eleştirel düşünmenin temelini, bilinenlerin luğunu belirleme, lgular ve düşünceler arasındaki ilişkileri kavrama, beklenmeyen durumlara açık lma ve mantıklı snuçlara ulaşma luşturmaktadır. na göre, öğrencilerine eleştirel düşünme becerisi kazandırmayı hedefleyen öğretmenin aşağıdakilerden hangisinden kaçınması gerekir? A) Kanıtlara dayanmaktan B) Ölçütler geliştirmekten C) Belirsizlikleri belli ölçülere kadar hş görmekten D) Fikrinde kararlı lmaktan E) Gerçeklerle tahminler arasındaki farkı belirlemekten 5 Diğer sayfaya geçiniz.
25. İlköğretim 3. sınıf matematik dersinde öğretmen öğrencilerden, sınıf arkadaşlarının hangi aralıklarla ve ne miktarda harçlık aldıklarını öğrenmelerini ve çetele tutmalarını istiyr. Daha snra bu bilgileri kendi belirledikleri alt başlıklar altında tabl hâline getirmelerini söylüyr. Öğretmen bu etkinlikte, öğrencilerin hangi becerilerini geliştirmeyi amaçlamış labilir? A) Sınıflama B) Düzenli gözlem C) Eşleştirme D) Çıkarsama E) Eleştirel düşünme 28. Uygulanmakta lan ilk ve rtaöğretim prgramlarının temelini yapılandırmacılık kuramının luşturduğu belirtilmektedir. Yapılandırmacılık kuramına göre hareket eden bir öğretmenin, sınıfında aşağıdakilerden hangisini yapmaması beklenir? A) Çeşitli kullanarak öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerini belirleme B) Öğrencilerin knuyla bilgi sahibi lmadıklarını varsayma ve derse temel kavramları öğreterek başlama C) Yeni bir knu ya da üniteye başlarken öğrencileri hedeften haberdar etme D) Öğrencilere prje çalışmalarında ve işbirliğine dayalı etkinliklerde daha fazla rl verme E) Öğrencilerin görüşlerini ve bakış açılarını dikkate alarak dersi planlama 26. Kavram yanılgılarını gidermede aşağıdaki uygulamalardan hangisi en az etkilidir? A) Kavram haritası luşturma B) Kavramsal değişim metinlerinden yararlanma C) Kavramsal karikatürlerden yararlanarak tartışma D) Kavramların tanımlarını tekrarlatma E) Vee diyagramı luşturma 27. Hayat bilgisi dersinde öğretmen, öğrencilerin grafikleri yrumlamalarını sağlamak amacıyla sınıfta bulunan kız ve erkek öğrenci sını gösteren grafikten yararlanıyr. Öğrencilerin bu grafiği larak yrumlamaları labilecek en uygun aşağıdakilerden hangisidir? A) Grafikteki kız ve erkek semblleri mu? B) Grafik öğretmen tarafından mı hazırlanmış? C) Grafikteki renkler tplumsal cinsiyet rllerine uygun mu? D) Grafikteki lar, gerçek sınıf mevcuduyla tutarlı mı? E) Grafiğin başlığı verilmiş mi? 29. Çevre kirliliğinin etkilerini belirlemenin ve öğrencilerde farkındalık yaratmanın önemli lduğunu düşünen bir öğretmenin, dersinde aşağıdakilerden hangisine yer vermesi durumunda hedefine ulaşma ve kalıcı öğrenmeler sağlama lasılığı daha yüksek lur? A) Örnekler vererek kendi gözlemlerini öğrencilere anlatma B) Sınıfı küçük gruplara ayırarak gruba bir duvar gazetesi hazırlatma C) Çevre kirliliği knusunda derse kaynak kişi çağırma D) Çevre kirliliği knusunda görsellerle zenginleştirilmiş geniş kapsamlı bir sunu yapma E) Çevre kirliliğini önlemede yapılması gerekenleri öğrencilere srarak öğrencilerden bu yu yanıtlamalarını isteme 6 Diğer sayfaya geçiniz.