Bilgiye ulaşmanın farklı ylları vardır. Gelenekler Otriteler Bireysel deneyimler Dğa üstü güçler Tüm bu kaynaklar güvenilir ve geçerli bilgi vermekten çk uzaktır. Güvenilir ve geçerli bilgi üretmenin ylu bilimden geçer. Bilim inanca değil akla, öznel gözlemlere değil deney ve nesnel gözlemlere dayanır. Bilgiye ulaşmanın en dğru ve güvenilir ylu bilimsel yöntemdir. Gözleme, deneye ve akla dayanarak sistematik yllarla elde edilen bilgileri tanımlar. Bilimsel yöntemin adımları: Prblemin saptanması ve tanımlanması (Bilim adamının önceki araştırmalardaki eksikleri görmesi ve çevresindeki layları gözleyerek labilir.) Bu prblemin nasıl çözüleceğinin kestirilerek hiptez veya araştırma srularının hazırlanması; Nasıl bir araştırma düzeneğiyle bu hiptezlerin test edileceğine karar verilmesi, Verilerin tplanması (ölçme) Verilerin çözümlenerek anlamlı hale getirilmesi Yrum ve genellemeler yapılması (elde edilen snuç başlangıçtaki denenceleri destekliyr mu) Rapr yazılması (bilgileri kayıtlı ve başka bilim adamlarına iletilebilir duruma getirme) Araştırmanın dğurgularına bağlı larak yeni bir prbleme yönelme Araştırma Rapru Giriş Yöntem Bulgular Tartışma
ARAŞTIRMA PROBLEMİ Araştırma prblemi sizin yapmayı düşündüğünüz çalışma ile çözüm bulmayı planladığınız srundur. Bunun için öncelikle bir araştırma fikri bulmanız gerekmektedir. Araştırma fikri bulmanın çeşitli kaynakları vardır. 1. Günlük yaşam: yaşamınızda karşılaştığınız veya gözlemlediğiniz srunlar nelerdir? 2. Uygulamalar: kendi uygulamalarınızda ( öğrenme süreçlerinizde) veya çevrenizdeki diğer uygulamalarda karşılaşılan, çözülmesi gereken veya iyileştirilmesi gereken durumlar nelerdir? 3. Geçmiş araştırmalar: literatürdeki araştırma snuçları neler diyr? Okuduğunuz araştırmada cevaplanması gerektiği belirtilen srunlar nelerdir? (tartışma bölümleri) 4. Kuramlar: kuramlar, sistemli bir şekilde düzenlenmiş bir çk layı açıklayan ve bir bilime temel lan kurallar ve yasalar bütünüdür. Öncelikle araştırma knunuzu belirleyin. Araştırma knusu sizin araştırma yapmayı düşündüğünüz alandaki bir knudur ve araştırma prblemine göre daha kapsamlıdır. Araştırma knularının kapsamlarının daraltılması gerekir araştırma prblemi labilmesi için. Makaleleri kurken yanınızda bir defter lsun ve eleştirel gözle kuyun makaleyi. Acaba şuna baktılar mı, bu yaklaşım şu knu üzerinde de etkili midir? Vs. diye Arkadaşlar benim kendi öğrencilik deneyimlerime dayanarak elde ettiğim bir gözlem teknlji kullanılarak ders işlemenin öğrenme başarısına etkisi lmadığını düşünüyrum. Neden? Öğrenci tahtada yazılanlara daklandığı için birebir kpya ediyr yazılanları ve bu da kendi cümlelerini kullanarak nt almadığı için bilginin aynı zamanda işlenmesine engel luyr. Ancak hca larak deneyimlerim ise teknlji kullanmadan ders işlendiğinde öğrencinin dikkatinin uzun süre krunamadığı yönünde. Aynı zamanda tüm örnekleri deftere kaydetmek de zaman kaybı. Şimdi böyle bir gözlemde kesin neticeye varmanın tek ylu bilimsel yöntemleri kullanarak bir araştırma yapmak. Alın size bir araştırma knusu. Burada hem günlük yaşam deneyimleri var hem de kendi uygulamalarımdan çıkardığım snuçlar. Ve ikisi çatışıyr görünüyr. Seçtiğiniz knunun çk geniş veya üzerinde çk çalışılmış lmamasına dikkat edin. Örn: Derslerde pwer pint kullanarak duvara yansıtılan ntların öğrenme sürecine katkısı? Daha daraltılmış bir araştırma prblemidir.
Teknlji destekli dediğiniz zaman: internet destekli, bilgisayar destekli öğretim vs. bir çk alt knuları kapsamaktadır. Araştırma Knusu: Erken dönem çcuklukta anne babanın duygu ssyalleştirme uygulamalarının çcukların ssyal ve duygusal gelişimlerine etkileri nelerdir. Duygu ssyalleştirme: çcuğun duygularını farketme, dğru bir şekilde ifade etme ve duyguları ile başetmelerinde ebeveynlerin tepkilerinin destekleyici ya da susturucu lması; ebeveynlerin duygu kçluğu yapması ya da duygularını yk sayması Araştırma knusunun alt knuları: Anne baba uygulamalarının karşılaştırılması, Ssyal gelişimlere etkileri, Duygusal gelişimlere etkileri, Çalışan ve çalışmayan annelerde babaların ssyalleştirme pratikleri, Anne babanın eğitimine göre ssyalleştirme pratikleri, çcuğun cinsiyetine göre yaklaşım farkları Araştırma yapmak için seçtiğim alt knum: Annelerin çalıştığı ve çalışmadığı ailelerde babaların duygu ssyalleştirme pratikleri ve kul öncesi çcuklarının ssyal ve duygusal Gelişimlerine etkileri Araştırma Prbleminin özellikleri 1. Akla yatkın lmalıdır. 2. Araştırmaya değer lmalıdır. 3. Açık ve anlaşılır lmalıdır. Okunduğunda herkes tarafından klayca anlaşılmalıdır. 4. İfadeler lasılık ya da emir kipi şeklinde kullanılmamalıdır. 5. Sınanabilir, test edilebilir ve ölçülebilir lmalıdır. 6. Tartışmalı srular lmamalıdır. 7. Çk geniş veya çk dar kapsamlı lmamalıdır. 8. Orijinal ver özgün lmalıdır. 9. Etik larak uygun lmalıdır.
DEĞİŞKENLER Değişken: Bir durumdan diğerine farklılık gösteren bir özelliktir. Değişebilen, en az iki değer alabilen her şey değişkendir. Araştırmalarda değişkenleri belirlemek önemlidir. Araştırma sürecinin ve özellikle prblem tanımının sağlıklı labilmesi için değişkenlerin net bir şekilde tanımlanması gerekiyr. Örn: öğrenme stillerinin öğrencilerin matematik dersindeki başarısına etkisi nedir? Öğrenme stilleri öğrenciden öğrenciye değişir. Uygulanan test snucunda herkes aynı puanı almaz, halde başarı da değişkendir. Araştırmacı, prblemini saptadıktan snra, öncelikle prblemi luşturan ve prblemle ilgili değişkenleri saptamalı, değişkenlerini analiz etmelidir. Değişkenlerin Sınıflandırılması: Aldıkları değere göre sürekli veya süreksiz larak sınıflandırılırlar. Süreksiz değişken: ölçülen özellikle ilgili sınırlı sayıda değer alır. Cinsiyet: kız, erkek Eğitim: ilkkul, rtakul, lise, üniversite Sürekli değişken: iki ölçüm arasında snsuz sayıda değer alabilir. Bireyin byu, öğrencilerin sınavda aldıkları snuç, yaş Kntrl şekillerine göre (neden snuç ilişkisi) bağımlı ve bağımsız değişken larak sınıflandırılır. Bağımsız değişken: Bağımlı değişkendeki değişimi sağladığı düşünülen, Bağımlı değişken üzerinde bir etkiye sahip larak araştırmaya dahil edilen değişkendir. Bağımlı değişkeni etkileyen nedir? srusunun cevabıdır. (NEDEN) Bağımlı değişken: Değişimin asıl merak edildiği, Araştırıldığı, Başka değişkenlere göre değişimi incelenen, Snuç değişkenidir. (SONUÇ) Örn: Otizmli çcuklarda rahatlama egzersizleri yıkıcı davranışları azaltır mı? Neyi merak ediyruz? Otizmli çcuklarda rahatsız edici davranışlar nasıl azaltılır?
Neyin etikili lacağını düşünüyruz? Rahatlama egzersizlerinin etkisini nasıl ölçeriz? Bağımsız değişken üzerinde manipulasyn yaparız. Bir gruba rahatlama egzersizi veririz. Bir gruba rahatlama egzersizi vermeyiz. Bu şekilde bağımsız değişkenimiz 2 seviyeden luşmuş lur.!!!!! bağımsız değişkenin sayısı artırılabilir. Örn: öğrencilerin başarıları ve derse karşı tutumları, uygulanan öğretim yöntemine, cinsiyetlerine ve kul başarı puanlarına göre farklılık göstermekte midir? Bağımlı değişkenler: başarı ve tutum Bağımsız değişkenler: uygulanan öğretim yöntemi, cinsiyet, kul başarı puanları Düzenleyici Değişken (Mderatr): Bağımlı Değişken ile bağımsız değişken arasındaki ilişkinin gücünü ve yönünü etkileyen değişkendir (ne zaman srusuna cevap verir) Öğrencilerin kaygı düzeyleri üniversite giriş sınavındaki perfrmanslarını bağımsız değişken bağımlı değişken etkilemekte midir? Öğrenciler düşük veya yüksek kaygı düzeyine sahip lsalar da sınav deneyimi lup lmamaları ya da çktan seçmeli srulara aşina lup lmamalarına göre perfrmans düzeyleri etkilenecektir. Aracı Değişken (Mediatr): Bağımlı değişken ile bağımsız değişken arasındaki ilişki aracı değişkenler sayesinde gerçekleşir. (nasıl/neden srusuna cevap verir) Örn: Ssyal destek >>>> baş etme stratejilerini >>>> Depresyn Karıştırıcı değişkenler: Araştırmada bağımsız değişken larak alınmamış ama bağımlı değişken üzerindeki etkisi labilecek diğer değişkenlerdir. Örn: Sınav kaygısının sınav perfrmansı üzerindeki etkisi Karıştırıcı değişkenler: Araştırmacının ilgilenmediği ancak araştırma snuçlarını etkileme ptansiyeli lan değişkenlerdir.
HİPOTEZ VE ARAŞTIRMA SORULARININ HAZIRLANMASI Bir araştırmanın lası snucuna dair yapılan tahminlerin ifadesidir. Olaylar arasındaki ilişkiyi açıklamaya yönelik bilimsel bir öneri ve önermedir. Hiptez yazmak; Araştırmanın kuramsal temellerine dayalı larak tahminler yürütmemize, Araştırmanın snucu üzerinde daha derinlemesine düşünmemize Araştırdığımız prblemdeki değişkenler arasında ilişki durumu kurup kurmadığımıza dair karar vermemizde yardımcı lur. Araştırmacıya araştırma sürecine ilişkin yl göstericidir. İyi bir hiptezde aranan önemli özellikler: Kuramsal bir temele dayalı lmalıdır. Bilinenlerle önemli bir çelişki içinde lmamalıdır. Değişkenler arası ilişkiyi tanımlamalıdır. Sınanabilir (yanlışlanabilir) lmalıdır. Mevcut zaman ve lanaklarla sınanabilecek şekilde sınırlı lmalıdır. Açık, basit, anlaşılır ve işlevsel (işevuruk) bir şekilde ifade edilmiş lmalıdır. Hiptez Türleri: Ykluk (sıfır) hiptezi (H0): Gruplar arasında anlamlı fark lmadığı yani grupların eşit lduğunu söyleyen hiptezdir. Değişkenler arasında ilişki lmadığını savunan hiptezdir. Araştırma hiptezi (H1): Değişkenler arasında ilişki lduğunu savunan hiptezdir. Gruplar arasında anlamlı fark vardır dediğimiz hiptezdir. H1 hiptezi iki şekilde kurulabilir; a) H1 = µ1 µ2 farklılığı belirten bu hiptez çift yönlüdür. b) H1 = µ1>µ2 veya µ1<µ2 µ1'in µ2 den büyük lduğunu veya µ1'in µ2 den küçük lduğunu belirten bu hiptez tek yönlüdür.
*Eğer deneysel bir çalışma yapılmıyr veya snuçtan emin lunmuyrsa çift yönlü hiptezler ya da araştırma sruları tercih edilmelidir. Araştırma ile tplanan veriler üzerinde gerekli analizler yapılarak elde edilen bulgular snucunda hiptez reddedilebilir veya kabul edilebilir. İşe Vuruk Tanım: Özellikle dğrudan dğruya gözleyemediğimiz bir kavramın varlup lmadığını ya da ne ölçüde varlduğunu görgül larak saptayabilmek için ne gibi işler ya da işlemler yapıldığını belirterek tanımlama. Bir kavramın birden fazla işevuruk tanımı yapılabilir. Önemli lan söz knusu araştırmada geçen kavramı hangi işlemlerle tanımladığımızın belirtilmesidir.