Hemodinamik Monitorizasyon Prof. Dr. Muhammet GÜVEN Erciyes Ünivresitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Yoğun Bakım Bilim Dalı
Amaç Fizyolojik parametrelerin izlenmesi Tedavilere kılavuzluk Organ disfonksiyonunun izlenmesi/engelenmesi Problemlerin erken belirlenmesi Tedavi stratejilerinin değiştirilmesi Kalp debisinin belirenmesi
Girişimsel Olmayan Teknikler EKG NIBP SpO 2 ETCO 2 (kapnograf)
Girişimsel Teknikler Santral Kateterizasyon Santral Venöz Basınç (CVP) Pulmoner Arter Kateteri (Swan-Ganz) Pulmoner Arter Basıncı Kalp Debisi Sistemik oksijenasyon Mixte venöz O2 satürasyonu Sol Vent. ED basıncı
Girişimsel Teknikler Arter kateterizasyonu Sist., Diast. ve ortalama kan basıncı Kan gazları ve diğer analizler için kan örnekleri almak amaçlı Idrar sondası Gastrik tonometri Viseral organ perfüzyonu takibi ICP için ventrikül kateterizasyonu Kafa içi basınç ve perfüzyon takibi
İnvaziv Hemodinamik Monitör Endikasyonları MI, KKY ve kardiyomiyopati gibi kalp problemleri Şok Oligüri
Terimler Önyük Ardyük Kalp debisi Kardiyak indeks Sistemik damar direnci [SVR] Pulmoner damar direnci [PVR]
Önyük Sistol öncesi ventrikül kaslarının gerilim derecesidir. Kasılma öncesi ventriküldeki kan miktarıdır (dolma basıncı). PCWP sol ventrikül dolma basıncını yansıtır. CVP sağ ventrikül dolma basıncını yansıtır.
Ardyük Ventrikülün volümünü atması karşısındaki dirençtir. Kanın pompalanması için kalbin nekadar güçlü olduğunu gösterir. Aynı zamanda akıma karşı direnç olarak ta bilinir.
Kalp Debisi/İndeksi Bir dakikada ventrikül tarafından atılan kan volümü. Kalp debisi: kalp hızı X atım volümü Kalp indeksi: kalp debisinin vücut yüzey alanına göre uyarlanması.
SVR/PVR Sistemik damar direnci - sol ventrikül ardyükünü yansıtır. Pulmoner damar direnci-sağ ventrikül ardyükü.
Dolaşım Sistemi Modeli Kalp Venler Arterler Kapillerler
Kan Hacmi Normal Kan Hacmi Kadın: 4.0 4.5 litre veya 67 ml/kg Kadın: 5.0 5.5 litre veya 75 ml/kg Normal Kan Hacminin Kontrolü Plazma dolumu ADH Aldosteron Erithropoietin
Kan Hacmi Dağılımı
Kan Hacmi ve Sistemik Basınç
Akım Direnci Haritası
Periferik Damar Alanlarındaki Fonksiyonel İlişkiler
Damar Direnci Kontrol Noktaları
Kalp Debisinin Dağılımı
Total Periferik Direnç
Venöz Dönüş
Ventriküler Fonksiyon Eğrisi
Ventriküler Fonksiyon Eğrisi
Kalp Debisi
Kalp Debisi
Kalp Debisi
Kalp Debisinin Belirleyiciler CO=KH X SV (EDV-ESV)
PCWP Intravascular Pressure PAOP/Wedge Pressure Ventricular Compliance LV Volume Juxtacardiac Pressure
PCWP
PCWP
PCWP PCWP = LVEDVolume + JCP Compliance
PCWP>LVEDP Mitral darlık LA miksoma PE Mitral yetmezlik
PCWP<LVEDP Azalmış LV kompliyansı Sert ventrikül LVEDP >25 mmhg Aort yetmezliği
Kalp Debisi ve Oksijen Sunumu Oksijen Sunumu=Kalp Debisi X Arteriyel Oksijen İçeriği
Oksijen Tüketimi
SvO2
SvO2 O2 rezervini yansıtır PA kateterden örnekleme yapılabilir < % 60 (normal %60-80) Azalmış O2 sunumu Anemi Düşük debili durumlar Hipovolemi Hipoksi
Azalmış SVO 2 Ayrıca ve/veya O2 gereksiniminin artması Hipertermi Nöbetler Ağrı Ajitasyon Egzersiz Yanık Hipertiroidi
Artmış SVO 2 Sepsis Pankreatit Karbon Monoksit zehirlenmesi Portal kaval şant Siyanid zehirlenmesi Sürekli wedged balon
İnvaziv Teknikler
PA ve Arteryel Monitör Sistemi
Arterial Monitörizasyon Hemodinamik İnstabilite Şok Hipertansiyon Vazopressörler veya potent vazodilatörlerin kullanımı Yüksek PEEP Barbitürat koması Sık kan alınması?
Arterial Monitörizasyon Steril teknik Alanlar Radyal Femoral Aksiller Dorsalis Pedis Brakial Kateter büyüklüğü - 20 tercih edilir
Arteryel Dalga Analizi SKB, DKB, OKB Nabız basıncı ilişkili olarak stroke volüm Solunumla değişim Upstroke ilişkili olarak kontraktilite Nabız sınırları analizi - kardiyak debi
Flush test (Kare dalga testi)
Over Dumped Hava kabarcıkları Kateterin kırılması Pıhtı Kapallı musluklar Flush bagda sıvı yok Düşük flush bag basıncı
Under Dumped Uzun set Artmış vasküler direnç
Stroke Volüm Değişimi
PA Monitör Sistemi
PA Yerleşim Yeri
PA Endikasyonları İlk tedaviye yanıtsız şok Oligüri (damar içi volüm bilinemiyorsa) Nedeni belirsiz pulmoner ödem Pulmoner hipertansiyon tedavisi (ilk testler) Yüksek riskli cerrahi hastalarda Çok yüksek hava yolu basınçlarının etkisini değerlendirmek
Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri
Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri
Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri
Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri PiCCO aortik transpulmoner termodilüsyon metodu ile aralıklı ve nabız kontur analizi ile sürekli kalp debisi analizi yapan bir sitemdir.
PICCO
PICCO
PICCO
Cardio-Q Cardiac Output Cardiac Index Stroke Volume Stroke Volume Index Systemic Vascular Resistance
Vigileo
CVP Volümün indirek göstergesi RAP RVEDP ını yansıtır CVP endikasyonları Kalp hastalıkları Beklenen volüm kaymaları Hipovolemi Şok Travma
CVP