Erişkin Aşılama. Dr.Serhat Ünal. Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı İnfeksiyon Hastalıkları Ünitesi



Benzer belgeler
Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama. Doç.Dr. Yalçın Önem

Erişkin İmmunizasyonu. Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006

Dr. Zerrin YULUĞKURAL. Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD.

Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT

Hasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel

HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA. Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

SAĞLIK ÇALIŞANLARI MESLEKİ RİSKİ TALİMATI

İmmünsüpresif Çocukta Aşılama

ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA BAĞIŞIKLAMA

SEYAHAT VE AŞILAMA. Seyahat ve aşılama programını planlarken

GEBELERDE AŞILAMA. Dr. Neşe DEMİRTÜRK Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Afyonkarahisar.

Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama. Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Dr Behice Kurtaran Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Seyahat Tıbbı Yolcu sağlığı

Dr. Aysun Yalçı AÜTF İbn-i Sina Hastanesi

Kanser hastaları KİT transplantasyonu yapılan hastalar, HIV infeksiyonlu hastalar, Gebeler, Kronik hastalıklar (diyabetik hastalar, kr.

SAĞLIKLI ERİŞKİNE YAPILMASI GEREKEN AŞILAR

Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri

Genişletilmiş Bağışıklama Programı-GBP

Seyahat ve Aşılama. Dr. Meltem Arzu YETKİN SB Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

ACIBADEM BAKIRKÖY HASTANESİ ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİ Hülya AKYOL Hazırlanma Tarihi:

Prof.Dr. C. Tayyar Şaşmaz Mersin Üniversitesi Tıp Fak Halk Sağlığı AD Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER)

İmmünizasyon için kullanılan immünbiyolojik ajanlar,antijenler (bakteri, virus, toksoid ) veya antikorlardır (immünglobulin, antitoksinler).

SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ

İmmünsüpresif Bireylerde İmmünizasyon

ERİŞKİNDE-İŞ SAĞLIĞINDA - Bağışıklama. Prof.Dr.Lütfiye Mülazımoğlu Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ABD

Böbrek Nakli Yapılan Çocuklarda Bağışıklanma Durumunun ve Aşı Yanıtlarının Değerlendirilmesi

ERİŞKİN AŞILAMA ÖNERİLERİ Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği Genç Dahiliyeciler Grubu Ankara, 2010.

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu

ERİŞKİNLERDE BAĞIŞIKLAMA. Dr.Meltem Taşbakan

Türkiye de Geleceğe Dönük Planlar. Dr. Seraceddin ÇOM Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür V.

KLİMİK EBÇG 6-7 Aralık 2014, İstanbul

Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel

HIV POZİTİF HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA

Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt.

Aşılar. Erişkinde Bağışıklama Aşılar II- Aşılar III Prof. Dr. H. Barbaros Oral

HIV POZİTİF HASTALARDA İMMÜNİZASYON. DR. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Sadece bilgilendirme amaçlıdır.

GEBELİKTE AŞI (TERATOTOKSİKOLOJİ YÖNÜNDEN) Mine Kadıoğlu Duman. KTÜ Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Trabzon

Seyahat Öncesi Aşılanma. Zeliha KOCAK TUFAN Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Erişkin Aşıları: Kime? Ne Zaman? Nasıl? Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

İmmünkompromize Konakta Aşılama Rehberi. Uzm.Dr. Ebru DİK İzmir Bozyaka E.A.H

Bağışıklamada Güncel Durum

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

Özel Durumu Olan Konakta Aşılama- Solid Organ Transplantasyonu

HAYDİ BÜYÜKLER AŞIYA!

ERİŞKİNDE AŞIYLA ÖNLENEBİLEN HASTALIKLARIN SEROEPİDEMİYOLOJİSİ

GEBELİK ve AŞILAMA PROGRAMLARI: YENİ YAKLAŞIMLAR. Prof. Dr. İrfan KUTLAR Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

Ulusal Aşı Takvimi. (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden

Özel Konakta Bağışıklama. Dr. Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Sağlık Çalışanlarında Risk Oluşturan Bulaşıcı Hastalıklar. Prof. Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

BİLGİ NOTU. AŞI HAFTASI (21 Nisan 27 Nisan 2012) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ

AŞI ve SERUMLAR. Dr. Sibel AK

TÜRKİYE DE ERİŞKİN AŞILAMADA SORUNLAR

Değerli öğrenciler Hacettepe Üniversitesine hoş geldiniz.

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

ERİŞKİN BAĞIŞIKLAMA. Dr. Osman TOPAÇ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanı. Ankara

ERİŞKİN İMMÜNİZASYON. Prof. Dr. Saim Dayan Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016

İnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor.

Kanser Hastaları ve Kemik İliği Transplantasyonu Yapılanlarda Aşılama

Sağlık çalışanları günlük çalışma ortamlarında

Erişkin Bağışıklamada Neredeyiz? Dr. Kenan HIZEL

ERĐŞKĐN AŞILAMASINDA ĐŞYERĐ HEKĐMLERĐNĐN ROLÜ

Aşılı Anaokulu Çocuklarında Suçiçeği Salgını

Vet. Hekim Ahmet SAFRAN

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Burdur Halk Sağlığı Müdürlüğü

SAĞLIK ÇALIŞANLARI AŞIDAN NEDEN KORKUYOR? Firdevs Aktaş Gazi Üniversitesi Tıp fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

BİLGİ NOTU. AŞI HAFTASI (20 25 Nisan 2015) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ

ERİŞKİNDE BAĞIŞIKLAMA

HIV/AIDS OLGULARINDA KIZAMIK, KIZAMIKÇIK, KABAKULAK VE SUÇİÇEĞİ SEROPREVALANSININ DEĞERLENDİRİLMESİ

DOÇ. DR. ASIM KALKAN SBÜ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ACİL TIP KLİNİĞİ

Transplant hastalarında aşılama. Dr.Hande Arslan Başkent ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD

AKILCI AŞI UYGULAMALARI. Prof Dr. Esin ŞENOL Uzm. Hemş. Fatma ÖZER

Tdap Aşıları (Difteri, Toksoid ve Cansız Boğmaca)

Perinatal Enfeksiyon Taramaları ve Aşılama

TÜRKİYE DE GÜNCEL AŞI UYGULAMALARI. Doç. Dr. Ruhuşen Kutlu Meram Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD.

ERİŞKİN AŞILAMASI KİMLERE,NEDEN,NASIL?

HEMATOPOETIK KÖK HÜCRE ALICISI HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA. Dr. Derya SEYMAN Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi

ORDUDA VE HACILARDA MENİNGOKOK AŞILAMASI. Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI

Splenektomili Hastada Aşılama. Dr. Özlem GÜZEL TUNÇCAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları AD

Sheet > > yılda 1 Yılda 1 Yılda yilda 1 Yılda 1 Yılda 1. varsa 20 yaşından. 1-2 yılda 1** 2 yılda 1**

AŞILAMADA TEMEL PRATİKLER. Uz. Dr. Yeşim YILDIZ Mardin Devlet Hastanesi

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları

Grip Aşılarında Güncel Durum

Doç. Dr. Kemal Osman MEMİKOĞLU A.Ü.T.F Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Aşılama kontrendikasyonları. Prof. Dr. Ahmet Ergin Pamukkale Üniversitesi

Erişkin Bağışıklama. Dr Selmin Dirgen Çaylak Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Ulusal Aşı Şemasında Son Durum

ERİŞKİNDE BAĞIŞIKLAMA. DR. FÜGEN YÖRÜK A.Ü.T.F Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

İmmünsüpresif Hastalarda Pandemik İnfluenza ve Korunma

ERĠġKĠN BAĞIġIKLAMA ġemasi. Dr.Neşe DEMİRTÜRK AKÜ TIP FAKÜLTESİ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Afyonkarahisar,2014.

Boğmaca aşısında güncel gelişmeler

Belge No: Yayın Tarihi: Güncelleme Tarihi: Güncelleme No: Sayfa No: EKÖ/YÖN /5 GÜNCELLEME BİLGİLERİ

Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu

Transkript:

Erişkin Aşılama Dr.Serhat Ünal Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı İnfeksiyon Hastalıkları Ünitesi

Aşılar Jenner çiçek aşısı 1776 Halk Salk polio sağlığında aşısı 1953 başarı Çiçek eradikasyonu 1977 öyküleri Polio eradikasyonu Enfeksiyon hast. mortalite ve morbititeyi azaltmaları Maliyet etkindir. Tüm yaş gruplarında geniş bir populasyonda yarar sağlan birkaç medikal önlemden biridir. Aşı ile önlenebilir hastalıklara harcanan para 10 Clin Infect Dis 2007:44: 1529 milyar dolar / yıl

Aşı İle Önlenebilir Hastalıkların Çoğunun Aşı ile İnsidansı % 99 Azaltılmıştır. Pickering LK et al. CID 2009;49:817

Erişkinlerde Aşıyla Korunabilir Hastalıklar Her yıl çocuklardan yüzlerce kez fazla sayıda erişkin, aşıyla önlenebilir hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor! Hastaneye yatış verileri 114,000 kişi Influenza sebebiyle 15,000 kişi Hepatitler sebebiyle Yılda 40,000 den fazla ölüm: 20-40,000 kişi pnömoni ve influenza nedeniyle 5,000 kişi hepatit B nedeniyle Erişkin bağışıklama kapsamı genel olarak düşük. Strengthening Adult Immunization: A Call to Action, Partnership for Prevention, 2005

Türkiye deki Risk Grupları Aşılama Oranları TIHUD Ege Bölgesi Çalışma Grubu Türkiye de Diyabetik Hastalardaki Aşılama Oranları %0.1 pnömokok aşılama oranı %9.1 influenza aşılama oranı

Türkiye Diğer Dernekler Sağlık Bakanlığı Erişkin Aşılama Danışma Kurulu Erişkin Aşılama Takvimi

Erişkinlerde Önerilen Aşılar Hepatit A Hepatit B KKK Su çiceği Td Pnömokok aşısı Pandemik İnşuenza H1N1 Mevsimsel influenza İnsan papillomavirus aşısı Önerilen gruplar Bağışık olmayan herkes Bağışık olmayan kişiler, özelikle risk grubundakiler; kan ve kan ürünleriyle temas ve cinsel temas riski yüksek kişiler Bağışık olmayan risk grubundakiler; sağlık çalışanları Bağışık olmayan risk grubundakiler; sağlık çalışanları Doz 0,6 0,1,6 Risk grubu; >65 yaş, kronik hastalığı olanlar (kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kronik kardiyovasküler ve nörolojik hastalıklar, diyabet) Risk grubu; <24 yaş, sağlık çalışanları, kronik hastalığı olanlar (kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kronik kardiyovasküler ve nörolojik hastalıklar, diyabet) Risk grubu; >50 yaş, sağlık çalışanları, kronik hastalığı olanlar (kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kronik kardiyovasküler ve nörolojik hastalıklar, diyabet) 13-26 yaş arası kadınlar Tek doz, 5 yılda bir rapel Tek doz Tek doz Tek doz Tek doz, her yıl 6 ay içinde 3 doz

Sağlıklı Erişkinde Aşılama Adolesan ve Genç Erişkinler Tetanoz ve difteri: 10 yılda bir rapel, primer aşılama?: 4 hafta arayla 2 doz Td, 6. veya 12. ayda üçüncü doz. Kızamık, kabakulak, kızamıkçık (MMR): Bu hastalıklardan bir veya ikisine bağışıklık durumu bilinmiyorsa MMR tercih edilmelidir. Gebelikte aşılama yapılmamalıdır. Hepatit B İnfluenza (?)

Sağlıklı Erişkinde Aşılama 25-64 yaşlar Tetanoz ve difteri: 10 yılda bir rapel. Kızamık, kabakulak, kızamıkçık (MMR): 1957 öncesi doğumlular bağışık kabul edilmelidir. 1963-1967 arası kızamık aşısı olanlar inaktive aşı olasılığı nedeniyle tekrar aşılanmalıdır. Hepatit B İnfluenza ve pnömokok (?)

Sağlıklı Erişkinde Aşılama 65 yaş üzeri İnfluenza Pnömokok Hepatit B Tetanoz ve difteri: 10 yılda bir rapel

Tetanoz: Clostridium tetani 100% Rural Urban 93.70% Antitetanus antibody >0.01 U/ml (%) 90% 92.30% 80% 80% 75% 71.40% 70% 60% 50% 50% 40% 40% 37.50% 40% 33.30% 33.30% 30% 20% 10% 0% 0% 18-30 31-40 41-50 51-60 61-70 > 70 Age groups Ergönül Ö, et al. Scand J Infect Dis 2001; 33: 728-30.

Difteri İzmir de, 20-81 yaş grubunda 339 kişi ELISA, >0.1 IU/ml koruyucu Toplumda % 56.3 oranında yetersiz bağışıklık Bağışıklığın en düşük olduğu yaş grubu 40-49 yaş aralığı Bu grupta koruyuculuk % 30 Bu sonuçlardan yola çıkılarak, yetişkinlerde mutlaka her 10 yılda bir rapel yapılması gerektiği vurgulanmıştır Alp Cavus S, Avkan Oguz V, Yuce A. The seroprevalence of diphtheria among adults in Izmir-Turkey. Vaccine. 2007 May 10;25(19):3851-4.

Boğmaca ABD, Yaş Dağılımı: 1990-2008 11> 11-18 18< 30000 Cases 25000 20000 15000 10000 5000 0 1990 1995 2000 Year 2005

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler Çocuk doğurma çağındaki kadınlar gebelik öncesinde, poliomyelit, kızamık, kabakulak, kızamıkçık, tetanoz ve difteriye bağışık olmalıdır. Perinatal infeksiyon riski nedeniyle bütün gebeler kızamıkçık antikoru ve hepatit B yüzey antijeni yönünden taranmalıdır. Canlı aşılar mümkünse gebelik sonrasına ertelenmelidir.

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler Hepatit A: Temas durumunda hepatit A antikoru için taranmalı ve bağışık değilse ya da antikor bakılamıyorsa en kısa sürede (temastan sonra 1 hafta içinde) immunglobulin (0.02 ml/kg IM) uygulanmalıdır. Hepatit B: İnfeksiyon riski taşıyan seronegatif gebeler aşılanmalıdır.

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler İnfluenza ve pnömokok: Yüksek risk grubu Kızamık: Temas sonrası 6 gün içinde IM immunglobulin verilmelidir. Doğumdan sonra (immunglobulinden az 3 ay sonra) MMR aşısı yapılır. Kabakulak: Konjenital anomaliye yol açmaz, profilaksi önerilmez.

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler Kızamıkçık: Gebeliğin ilk 20 haftasında kızamıkçıkla temas durumunda serolojik test yapılmalı, bağışık değilse elektif abortus düşünülmelidir. Kızamıkçık aşısı olan kadının en az 3 ay süreyle gebe kalmaması önerilir. Bu süre içinde gebelik olmuşsa aşıya bağlı konjenital anomali riski çok düşüktür.

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler Poliomyelit: Erken gebelikte fetal kayıp ve geç dönemde konjenital paralitik infeksiyona neden olur. Temas riski yüksek ise: 4 haftadan az bir süre varsa tek doz oral polio aşısı. Süre kısıtlı değilse 1-2 ay aralıkla 2 doz inaktive aşı, risk devam ediyorsa 3. doz. Primer aşılama tamamlanmış ve 10 yıldan fazla olmuşsa tek doz inaktive polio aşısı yeterlidir.

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler Tetanoz ve Difteri: Bağışık olmayan gebeler: Tercihan 2. veya 3. trimesterde 4-8 hafta aralıkla 2 doz Td, 6-12 ay sonra 3. doz. Primer şema tamamlanmamış veya üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmişse 1 veya 2 doz rapel Td. Anneden bebeğe geçen antikorlar 6 ay koruyucu.

Özel Gruplarda Aşılama Gebeler Varicella zoster: Gebelerde ciddi komplikasyon (pnömoni, erken doğum) riski daha yüksek. Temas sonrası VZIG. Doğumdan 5 gün önce veya 48 saat sonra varisella gelişen annenin bebeğine VZIG. Sarı humma: Risk taşıyan bölgeye seyahat durumunda aşı.

Özel Gruplarda Aşılama Diğer Çevre Bireyleri Bakımevi sakinleri: İnfluenza ve pnömokok aşıları DT rapeli ppd deri testi Zeka özürlü bakımevi sakinleri: Hepatit B Hapishane: Hepatit B

Özel Gruplarda Aşılama Yüksek Okul Öğrencileri Kızamık rapeli (MMR) Kızamıkçık aşısı (MMR) Kabakulak aşısı (MMR) DT aşısı veya rapeli Hepatit B aşısı (risk gruplarında) Oral polio aşısı Meningokok aşısı (salgın sırasında)

Meningokok Aşısı FDA; konjüge meningokok aşısı (KMA4) polisakkarit meningokok aşısı (PMA4) Her ikisi de 4 serotipe karşı koruyucudur; A, C, Y ve W-135. Polisakkarit aşı 2 yaş altında uygulandığında zayıf etkinlik sağlamakta, nazal kolonizasyonu önlememekte ve 3-5 yıl gibi kısa süreli bir koruma sağlamaktadır.

Türkiye de Meningokok Türkiye de 1ay ve 17 yaş arasında klinik açıdan bakteriyel menenjit tanısı konulan çocuklarda etkenler araştırıldığında, 243 beyin omurilik sıvısı örneğinden 1. N. Meningitidis (% 56.5) 2. Streptococcus pneumoniae (% 22.5) 3. Hib (% 20.5) saptanmıştır. Neisseria meningitis içinde % 42.7 W-135, % 31.1 B, % 2.2 ve % 0.7 A Ceyhan M, Yildirim I, Balmer P, Borrow R, Dikici B, Turgut M, et al. A prospective study of etiology of childhood acute bacterial meningitis, Turkey. Emerg Infect Dis. 2008 Jul;14(7):1089-96.

Özel Gruplarda Aşılama Sağlık Personeli Hepatit B aşısı İnfluenza aşısı Kadında kızamıkçık aşısı (serolojik durumuna bakılmaksızın yapılabilir) Kızamık ve kabakulak aşıları: Bağışık olmayanlar Kızamık salgınında Polio aşısı: (temas riski olanlara inaktive aşı) Td rapeli

Özel Gruplarda Aşılama Kamu Personeli İnfluenza aşısı (yapılabilir) Hepatit B aşısı: (acil sağlık müdahalesi uygulayanlara)

Özel Gruplarda Aşılama Kreş ve Gündüz Bakımevi Çalışanları Kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve poliomyelite bağışık olmalıdır. İnfluenza aşısı Hepatit A salgınında immunglobulin Hepatit B aşısı?

Özel Gruplarda Aşılama Laboratuvar Personeli Hepatit B aşısı İlgili mikroorganizmayla çalışanlar: Veba aşısı (Yersinia pestis) Kuduz aşısı (Kuduz virüsü) Canlı attenüe tularemi aşısı (Francisella tularensis) Şarbon aşısı (Bacillus anthracis)

Özel Gruplarda Aşılama Veterinerler, Kırsal Alanda Çalışanlar Kuduz aşısı (2 yılda bir rapel) Şarbon aşısı Veba aşısı (risk varlığında)

Özel Gruplarda Aşılama Silahlı Kuvvetler Personeli DT aşısı Oral polio aşısı Kızamık ve kızamıkçık aşıları İnfluenza aşısı Ülke dışı görevlerde gidilen bölgenin özelliklerine göre aşılama.

Özel Gruplarda Aşılama Yaşam Tarzı Homoseksüel ve biseksüel erkekler: Hepatit B aşısı İV madde bağımlıları: Hepatit B aşısı Tetanoz aşısı Hayat kadınları, multipl cinsel partneri olan: Hepatit B aşısı

Özel GruplardaAşılama Yaralanmalar Tetanoz toksoidi öyküsü (dozlar) Bilinmiyor, <3 >3 Temiz, minör yara Td TIG evet hayır hayır hayır Diğer yaralar* Td TIG evet hayır Td: kombine tetanoz ve difteri adsorbse toksoidleri TIG: tetanoz immunglobulini (250 U IM) toprak, gaita, tükrük, batma tarzında yaralar, sıyrıklar, kurşun yaralanması, donmalar ve yanıklar gibi. evet hayır

Özel Gruplarda Aşılama Hayvan Isırıkları Kedi, köpek: Sağlıklı ise 10 gün gözlem yeterli Kuduz veya şüphesi varsa aşı + RIG Bilinmiyorsa (kaçmış) danışın, tedavi indike ise aşı + RIG Kokarca, yarasa, rakun, diğer etoburlar: Aksi kanıtlanana dek kuduz: aşı + RIG Diğer hayvanlar: Sincap, kobay, fare, sıçan ve tavşanda kuduz profilaksisi hemen hiç bir zaman gerekmez.

İmmunkompromize Erişkinde Aşılama AIDS: Kızamık temasından sonra bağışık olmayanlara 6 gün içinde immunglobulin (0.25 ml/kg IM). Suçiçeği temasından sonra bütün bireylere VZIG Pnömokok aşısı İnfluenza aşısı

İmmunkompromize Erişkinde Aşılama Splenektomi: Pnömokok aşısı H. influenzae tip b konjugat aşısı (+) Meningokok aşısı (+) Diabetes mellitus: Pnömokok aşısı İnfluenza aşısı

İmmunkompromize Erişkinde Aşılama Böbrek yetmezliği: Hepatit B aşısı: (dializ veya transplantasyon gerekebilecek hastalara) Pnömokok aşısı: (nefrotik sendromda, antikor düzeyine göre 3-5 yılda bir aşılama) İnfluenza aşısı: (kronik böbrek yetmezliğinde) Alkolizm ve siroz: Pnömokok ve influenza aşıları

Uluslararası Yolculuklarda Aşılama Seyahat programı Ziyaret edilen ülkelerin giriş veya çıkışta sarı humma veya kolera için istedikleri belgeler Kişinin akomodasyon türü Kişinin rutin bağışıklanma durumu Barış gücü, antrolopog ve misyoner gibi toprağa yakın çalışanlarda özel koşullar

Uluslararası Yolculuklarda Aşılama Rutin Aşılar: Polio MMR (genç erişkinler) Zorunlu aşılar: Sarı humma: Ekvator Afrikası ve Güney Amerika nın bazı bölgeleri (aşı sertifikası).

Endemik / Epidemik Hastalık Bölgelerine Uzun Süreli Geziler Tifo aşısı: %50-70 ve kısa süreli koruyucu Hepatit A: IG <3 ay gezide 0.02 ml/kg (maks. 2 ml), >3 ay gezide 0.06 ml/kg (maks. 5 ml) Kuduz aşısı: Yüksek risk taşıyan bölgelere gezide Japon ensefaliti: > 1 ay gezide 1-2 hafta arayla 3 doz aşı. Meningokok aşısı

Türkiye Çıkışlı Seyahatlerde EK Olarak Önerilebilecek Aşılar Aşı Hepatit A Hepatit B Japon ensefaliti Doz 0, 6 aylar 0, 1, 6 aylar 0, 7, 14 günler Meningokok aşısı Kuduz Tek doz 0, 7, 21 veya 28 günler Tifo Tek doz Sarı Humma Tek doz Yorum Koruyucu antikor yoksa yapılır. Koruyucu antikor yoksa yapılır. Uzak Asya ülkelerinde uzun süreli ve kırsal bölgelere gidilecekse önerilir. Genellikle hacı adaylarına önerilir Kuduzun endemik olduğu veya kuduz riski barındıran geziler için önerilir. Afrika ve Orta ve Uzak Asya ülkelerine giderken önerilir. Ancak hijyen koşullarına dikkat edilmesi durumunda önemi azalabilir. Afrika ve Güney Amerika ülkelerine seyahatte kırsal bölgelere gidilirse önerilir

65 Yaş Erişkinlerde Mevcut Aşılama Oranları: 2009 vs 2008 Aşılama yüzdesi Grup için Ortalama: %60.6 Sağlıklı Kişi Hedefi: %90 Beyaz (İspanyol veya Latin kökenli değil) Siyah (İspanyol veya Latin kökenli değil) Irk/Etnik köken İspanyol veya Latin kökenli

Avrupa Ülkelerinde Grip Aşılama Oranları ve DSÖ Hedef Aşılama Oranı ( 65 yaş) 100 2006/7 90 2007/8 DSÖ 2010 aşılama hedefi: % 75 78 80 70 70 68 69 71 67 66 63 65 60 61 60 53 51 54 53 51 50 37 37 40 30 32 30 16 20 10 0 İngiltere Fransa İspanya İrlanda Almanya İtalya Finlandiya Portekiz Avusturya Çek Cum. Polonya

Türkiye deki Risk Grupları Aşılama Oranları TIHUD Ege Bölgesi Çalışma Grubu Türkiye de Diyabetik Hastalardaki Aşılama Oranları %0.1 pnömokok aşılama oranı %9.1 influenza aşılama oranı

Pnömokok Aşısı - Antalya Prospektif Çalışma Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Antalya 2383 Kişi ile yüz yüze görüşüldü. Katılımcıların sadece % 10.7 si pnömokok aşısının farkında Katılımcıların sadece % 0.9 u pnömokok aşısı yaptırmış Doktor önerisi ile aşılanan % 68.2 Kendi kendilerine veya çocuklarının önerisi ile aşılanan % 31.8 Hastanede aşılanan % 45.4 Aşıyı kendi cebinden karşılayan % 45.4 Özge Turhan ve ark. Kuwait Medical Journal 2010; 42 (2): 135-138

Denizli 65 Yaş ve Üstü Aşılama Projesi Sonuçları, 2011 Sağlık Bakanlığı Denizli İl Sağlık Müdürlüğü Denizli Aile Hekimleri Derneği Türk İç Hastalıkları Uzm. Der.

Projenin Amacı 1. 65 yaş üzerinde ciddi tehlikeler oluşturabilecek olan pnömokok hastalığına karşı yapılan aşılama çalışmalarının ve oranlarının tespit edilmesi, 2. Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarına proje kapsamında yapılacak eğitim toplantısı ile toplumun bilinçlendirilmesinin sağlanarak İl düzeyinde pnömokok aşılama oranlarının arttırılması, 3. Oluşturulacak modelin ülkemiz için örnek teşkil etmesi,

Proje Hedefi 1. Denizli ilinde, 65 yaş üstü kişilerin mevcut pnömokok aşılama oranlarının %60 a çıkartarak bu gruptaki duyarlılığı arttırmak, 2. Denizli ili sonuçlarını kullanarak toplumsal duyarlılığı ve aşılama oranlarını arttırmak.

Yöntem Araştırmada Öngörülen Kişiler ve Yaş Aralığı Araştırmaya 65 yaş üzeri tüm kişiler alınır. Denizli ilinde Aile Hekimliği Sistemine kayıtlı olmaları gerekmektedir. Araştırmaya Dahil Olma Kriterleri Denizli Aile Hekimliği Sistemine kayıtlı olmaları gerekmektedir. Araştırmaya döneminde 65 yaş üzeri olması gerekmektedir. Denizli ilinde ikamet ediyor olmak.

Denizli İli 65 Yaş ve Üstü Nüfus Dağılımı Toplam yaşlı nüfüs :88.671 Ulaşılabilen yaşlı nüfüs :80.047 Yaşlı nüfusun %90 nına ulaşım 37% MERKEZ İLÇELER 63%

Denizli İli 65 Yaş ve Üstü Nüfus Dağılımı (cinsiyete göre ) 43% 57% ERKEK KADIN

65 Yaş Üzeri Bireylerin Dağılımı Kronik Hastalık Durumu 49,5% 50,5% EVET HAYIR

65 Yaş Üzeri Bireylerin Dağılımı Kronik Hastalık Dağılımı 3,9% 0,3% 2,0% 0,6% 1,2% DİYABET 31,5% 16,2% KALP YETMEZLİĞİ KOAH KRONİK BÖBREK HASTALIĞI HEMATOLOJİK BAĞDOKUSU HEPATİK YETMEZLİK SPLENEKTOMİ 44,3%

65 Yaş Üzeri Bireylerin Dağılımı Kronik Hastalık Dağılımı KOAH 17% KRONİK BÖBREK HASTALIĞI 1% DİĞER 2% KALP YETMEZLİĞİ 47% DİYABET 33%

1 Mart Öncesi Aşı Olma Durumu

65 Yaş Ve Üstü Herhangi Bir Aşı Olma Durumu HAYIR 78% EVET 22% Denizli ili toplam yaşlı sayısı alındığında 88.671; Herhangi bir aşılama oranı %19

65 Yaş ve Üstü Tetanoz Aşılama Durumu (Son 10 Yıl İçinde) EVET 2,6% HAYIR 97,4% Denizli ili toplam yaşlı sayısı alındığında 88.671; Tetanoz aşı olma oranı %2,3

65 Yaş ve Üstü Hepatit B Aşılama Durumu EVET 0,3% Denizli ili toplam yaşlı sayısı alındığında 88.671; Hepatit B aşılama oranı %0,2 HAYIR 99,7%

65 Yaş ve Üstü İnfluenza Aşılama Durumu (Son 1 Yıl) EVET 14,0% HAYIR 86,0% Denizli ili toplam yaşlı sayısı alındığında 88.671; influenza aşılama oranı %12,6

65 Yaş ve Üstü Pnömokok Aşılama Durumu (Son 5 Yıl) EVET 11,6% HAYIR 88,4% Denizli ili toplam yaşlı sayısı alındığında 88.671; pnömokok aşılama oranı %10,4

1 Mart Sonrası Aşı Olma Durumu

65 Yaş Ve Üstü Pnömokok Aşı Olma Durumu (1 Mart Sonrası) HAYIR 66,1% EVET 33,9% Denizli ili toplam yaşlı sayısı alındığında 88.671; pnömokok aşılama oranı %30,6

65 Yaş ve Üstü Aşılama Oranlarında Artış* Denizli, Haziran -Ağustos 2011 40000 35000 30000 4 KAT ARTIŞ %45.2 25000 1 MART ÖNCESİ 1 MART SONRASI 20000 15000 10000 5000 %11.6 0 PNÖMOKOK AŞILAMASI *Denizli ilinde ulaşılabilen nüfus baz alınarak; 80.047 yaşlı

65 Yaş Ve Üstü Aşılama Oranlarında Artış* Denizli, Haziran -Ağustos 2011 40000 35000 30000 4 KAT ARTIŞ %41,1 25000 1 MART ÖNCESİ 1 MART SONRASI 20000 15000 10000 5000 %10,4 0 PNÖMOKOK AŞILAMASI 1 MART SONRASI TOPLAM AŞILANAN YAŞLI NÜFÜS; 36.433 *Denizli ilinde ulaşılabilen nüfus baz alınarak; 88.671 yaşlı

Aşı Komplikasyonu Durumu 0% Evet Hayır 100% 80.047 65 yaş ve üstü kişide toplam 20 kişide minör bulgular

Neden % 60 Altında? Araştırmanın yaz döneminde uygulanması Kişilerin çeşitli amaçlarla il dışına olmaları Kişilerin Ramazan ayı nedeniyle aşılanmayı ertelemeleri 65 yaş üzeri aşı olmak isteyen ancak sosyal güvencesi olmayan kişilerin aşılanamaması Aşıya ulaşım konusunda yaşanan problemler. İl genelinde medyanın desteğinin sağlanamaması. Kayıt sisteminde erişkin bağışıklaması ile ilgili düzenlemenin yapılmamış olması.

Sonuç Ülkemiz için örnek teşkil etmesini amaçladığımız bu proje ile 65 yaş üzerinde pnömokok aşılama oranının il genelinde 3 aylık süre içinde (Haz-Agu 2011) %11,6 dan %45,2 ye çıkmıştır. Denizli ili genelinde toplam 6 aylık süre içinde pnömokok aşılama oranının %60 a çıkması hedeflenmiştir. Bu proje ülkemiz için önemli bir çalışmadır. Erişkin bağışıklamasının gündeme alınarak mevcut kısıtlılıkların kaldırılmasına yönelik çalışmalar aşılama hızlarımızın artmasını sağlayacaktır.

Aşı Olmama Nedenleri Sayı 17.372 YANIT YOK (AŞI OLANLAR) 0,1% 88 KONTRENDIKE 1.127 İSTEMIYOR 21,7% 1,4% 28,6% 22.843 DUYMADIM 1.562 DOKTOR ÖNERMEDI 430 AŞININ ÖNEMINI BILMIYOR 2,0% 40,6% 0,5% 32.537 DOKTOR ÖNERDI BEN YAPTIRMADIM 4.088 AŞI HAKKINDA OLUMSUZ DÜŞÜNCE 0 5,1% 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000

Erişkin İmmunizasyondaki Bariyerler Pratikteki bariyerler Eğitim Aşı ile ilgili kaygılar Maliyet Vizit nedenlerinin acil olması Hastanın immunizasyon öyküsünün olmaması Uygun hastayı seçememe Hastanın talebinin düşük olması Uygulamaların pratik olmaması Son öneriler ve aşı kılavuzundaki belirsizlik Dr ların bilgileri yeterli değil Hastaya yönelik materyalin olmaması Aşı güvenliği konusunda hastanın kaygısı Aşı güvenliği konusunda Dr kaygısı Revaksinasyon ile ilgili dr bilgisi-kaygısı Dr un sorumluluk kaygısı Dr un aşının etkinliği ile ilgili kaygısı Yetersiz geri ödeme, pahalı aşılar Szilagyi PG et al Preventive Medicine 2005;40:152 Power ML et al. Am. J Prev Med 2009;37:231

Aşılamaya Karşı Engellerin Üstesinden Gelme: Elektronik Tıbbi Kayıtlar ve Aşı Bilgilendirme Elektronik tıbbi kayıtlar şunlar için fırsat sunacaktır: Aşılama için otomatik hatırlatıcı sistemler Hasta aşılamalarını kaydetmek için daha iyi sistem Aşı bilgilendirme (VIS) www.cdc.gov adresinden ulaşılabilir. Tüm aşılarla ilgili sayfalar hasta ziyaretleri sırasında dağıtılabilir, bekleme odalarına konulabilir ve muayene odalarında duvara yapıştırılabilir. Hastalarla aşılama hakkında tartışmayı teşvik edebilir veya ziyaret sırasında aşılama önermek için bir hatırlatıcı görevi yapabilir.

Aşılamaya Karşı Engellerin Üstesinden Gelme: Bağışıklama Kayıt Defteri Tedarikçilerin bir hastanın bağışıklanma öyküsüne ulaşmaları için eyalet çapında ve ulusal bağışıklama veri tabanları gereklidir. Bazı eyaletlerde pediyatrik bağışıklamalar için çoktan beri yapılmaktadır. Yıl boyunca ülkenin farklı kısımlarında vakit geçiren hastalar için özellikle önemlidir. Erişkinler için sistematik aşılama program yokluğu hastalarla aşılama tartışmayı hatırlamayı güçleştirebilir Unutmayınız: Her ofis ziyareti aşılama için bir fırsat sunmaktadır.

Hastane Ortamında Aşılamaya Karşı Engellerin Üstesinden Gelme Süreç, pnömonili yatan hastalarda sadece hatırlamak için doktorlara sormaktan pnömokokal aşı sipariş etmeye değişmiştir. Halen hemşireler, eczacılar ve doktorlar arasında sorumluluk paylaşılması ile birlikte daha istikrarlı, protokole göre yönlendirilen bir süreç söz konusudur. Reçete yazana pnömokokal aşı için hastanın seçilme kriterlerini açıkça sergileyen işaretli, önceden basılmış bir komut sunulur. Pnömokok ve grip aşıları eş zamanlı verilebilir. Düzenli komutlar olmasa da, özel bir ihraç kriterini karşılamadıkça tüm hastaların aşılanması gerektiği farz edilmektedir.

Aşılamaya Karşı Engellerin Üstesinden Gelme: Düzenli Komutlar Süreç, Düzenli komutlar bağışıklanmış hastaların oranını artırmada çok başarılı olmuştur. Bir doktorun imzası gerekmemektedir. Federal düzenlemeler, eğer hastane politikası ise, doktora özgü bir komut veya imza olmaksızın Medicare ve Medicaid hastaları için düzenli komutlar yoluyla hem grip hem de pnömokokal aşılamaya olanak sağlamaktadır. Hastaları izlemek için hemşire gerekliliğinden daha basit süreç.

Aşılamaya Karşı Engellerin Üstesinden Gelme: Hastanede Aşılamanın Zamanlaması Hastanede yatan hastalara ne zaman aşı uygularsınız? Taburcu gününde uygulama lojistik sorunlar ortaya koymaktadır. Geçerli komut: 24 saat boyunca hastanın ateşi 38.1 C olduğunda pnömokok aşısı uygulanmalıdır. Hastanın hastaneye yatışının erken döneminde yapılabilir. Aşılama için düzenli komutlara hazır.

Aşı İnfluenza aşısı Pnk aşısı Tetanus Kaçan Fırsat Oranı (%) Aşılama Oranı (%) 38,4 47,5 94,5 24 49 28,6 Kronik vizitte aşı daha çok yapılıyor - %49-57 Akut vizitlerde aşılama fırsatları kaçıyor tetanoz %19 diğerleri % 4 yapıldı. Aşının kaydedilmesi Sadece ¼ kaydediliyor Hasta takip çizelgesi > progres notlarının Takip çizelgesi kullanımı aşılama oranını arttırır. Her üç aşının yapılması influenza mevsiminde arttı. Nowalk MP, et al. Vaccine 2004;22:3457

Aşıların Başka Yerlerden Temin Edilebilmesi Süreç, Hastalar artık pnömokokal ve diğer aşıları marketler ve eczanelerden alabilirler. Bu yerler hastanın doktoruna bir bağışıklama kaydı sağlamakta mıdır? Verilen aşıları özetleyen fakslanmış kayıt doktora gönderilmelidir.

Medicare & Medicaid Servisleri İçin Merkezler: Bağışıklama Performans Ölçümleri Geri ödeme aşı uygulamasındaki performansa bağlıdır. Hastanede yatan hastalar için, aşı uygulama olasılığı yaklaşık 10 yıl önce %20 civarından >%80 e yükseldi. Politika yakında evrensel bağışıklamaya değişecektir: Tanıya bakılmaksızın, kabul edilen her hastaya eğer endikasyonu varsa aşı uygulanmalıdır.

Doktorların Önerileri Önemli Doktorların önerileri hastaların aşıyı olumlu algılamasını sağlıyor. Aşı önerisi yapıldı ise aşılanma oranı artıyor. Doktor önerdikten sonra herhangi bir dönemde aşıyı reddetmesi daha az sıklıkta oluyor. Neden doktorlar uygulamalarında aşılamayı öncelikli görmüyor/ rutinlerine ekleyemiyor? Bovier PA et al Vaccine 2001;19:4760 Power ML et al. Am. J Prev Med 2009;37:231

Aşılama: Hasta Davranışı ve Doktor Önerisinin Önemi Hasta Davranışı Doktor Önerisi Aşılanan % Pozitif Negatif Evet Evet 84 63 Pozitif Hayır 7 Adapted from MMWR 1988;37:657.

Doktorlara Göre İmmunizasyonun Düşük Olmasının Nedenleri Aşının maliyeti Aşılar ve aşılama pratiği ile ilgili bilgileri yetersiz. Doktorlar için - okulda ve sonrasında Gebe kadınlarda fetusa etkisi? Halkın bilgisi/ilgisi/isteği yetersiz Power ML et al. Am. J Prev Med 2009;37:231