DÜZGÜN DAİRESEL HAREKET ÜÇ AŞAMALI KAVRAM YANILGISI TESTİ (DDHKYT) 2005 Hsn Şhin KIZILCIK hskizilcik@gzi.edu.tr Bill GÜNEŞ bgunes@gzi.edu.tr Gzi Üniersitesi, Gzi Eğitim kültesi, OMAE Bölümü, izik Eğitimi Anbilim Dlı Ankr/Türkiye İlgili Yyınlr: 1. Kızılcık, H. Ş. & Güneş, B. (2011) Düzgün Diresel Hreket Konusund Üç Aşmlı Krm Ynılgısı Testi Geliştirilmesi, Hcettepe Üniersitesi Eğitim kültesi Dergisi (H. U. Journl of Eduction), 41: 278-292. 2. Kızılcık, H. Ş. & Güneş, B. Düzgün Diresel Hreket Konusundki Krm Ynılgılrının Üç Aşmlı Test İle Tespit Edilmesi, VII. Ulusl en Bilimleri e Mtemtik Eğitimi Kongresi, Poster Bildiri, Ankr-TÜRKİYE, 2006. İzinsiz e kynk göstermeden kullnılmz.
Krm Ynılgılrının Seçeneklere göre Dğılımı No Thmin Edilen Krm Ynılgısı Merkezcil kuetin etkisi Düzgün Diresel Hreket bitse de dem 1 eder. 2 Merkezcil kuet Düzgün Diresel Hreket olduğund oluşn bir kuettir. 3 Merkezcil kuetin yönü dış doğrudur. 4 Merkezkç kuet gerçektir. 5 Kuetlerin dengesi olmzs Düzgün Diresel Hreket olmz. 6 Düzgün Diresel Hreket te hız değişmez. 7 Düzgün Diresel Hreket te hız e ime ynı yöndedir. 8 Hız ile net kuet ektörleri ynı doğrultuddır. 9 İmeyle merkezcil kuet zıt yönlüdür. 10 İmeyi net kuet oluşturmz. Kombinsyonlr 1.1, 1.2b, 1.3 1.1, 1.2c, 1.3 1.1d, 1.2, 1.3 3.1b, 3.2, 3.3 3.1e, 3.2f, 3.3 3.1e, 3.2g, 3.3 6.1b, 6.2, 6.3 6.1d, 6.2g, 6.3 7.1d, 7.2d, 7.3 1.1b, 1.2b, 1.3 2.1c, 2.2, 2.3 2.1d, 2.2e, 2.3 4.1b, 4.2, 4.3 6.1c, 6.2b, 6.3 1.1, 1.2e, 1.3 1.1, 1.2g, 1.3 1.1b, 1.2c, 1.3 1.1b, 1.2e, 1.3 1.1b, 1.2g, 1.3 2.1c, 2.2b, 2.3 2.1c, 2.2f, 2.3 2.1d, 2.2b, 2.3 2.1d, 2.2f, 2.3 3.1, 3.2e, 3.3 3.1c, 3.2d, 3.3 3.1d, 3.2c, 3.3 3.1e, 3.2f, 3.3 3.1e, 3.2g, 3.3 4.1b, 4.2, 4.3 4.1b, 4.2b, 4.3 4.1b, 4.2f, 4.3 4.1c, 4.2b, 4.3 4.1c, 4.2f, 4.3 6.1, 6.2c, 6.3 6.1c, 6.2d, 6.3 6.1d, 6.2f, 6.3 7.1c, 7.2, 7.3 7.1d, 7.2e, 7.3 4.1e, 4.2f, 4.3 4.1e, 4.2g, 4.3 5.1e, 5.2f, 5.3 6.1e, 6.2c, 6.3 2.1b, 2.2d, 2.3 2.1e, 2.2c, 2.3 2.1b, 2.2g, 2.3 5.1, 5.2d, 5.3 4.1, 4.2e, 4.3 4.1d, 4.2c, 4.3 5.1c, 5.2c, 5.3 2.1c, 2.2e, 2.3 5.1b, 5.2b, 5.3 5.1, 5.2g, 5.3 5.1c, 5.2g, 5.3
DÜZGÜN DAİRESEL HAREKET ÜÇ AŞAMALI KAVRAM YANILGISI TESTİ (DDHKYT) 1.1. Yndki şekilde bir cisim, bir ipe bğlnmış olrk düşey düzlemde ok yönünde diresel hreket ypmktdır. Cismi O merkezine bğlyn ip, cisim tm K noktsın geldiğinde kopmktdır. Bundn sonr cismin hreketi için şğıdki şekillerden hngisi doğrudur? ) b) c) K L O M d) e) N 1.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? ) İpin hrekete herhngi bir etkisi yoktur, kopmsı bir etki ypmz. b) Merkezcil kuet ektörünün etkisi e hız ektörünün bileşkesi yönünde hreket eder. c) Merkezcil kuetin etkisi zlmıştır e bu kuetin etkisiyle, cisim eğrisel yörüngede srulur. d) Bütün kuetler ortdn klktığı için, cisim ilk hızsız serbest düşer. e) Merkezkç kuetin etkisiyle, cisim dışrı fırlr. f) Merkezcil kuetin etkisi klktığı için, cisim hız ektörü yönünde hrekete bşlr. g) İp kopunc cisme yerçekimi e merkezkç kueti etkir. 1.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? Düzgün Diresel Hreket Üç Aşmlı Krm Ynılgısı Testi (DDHKYT) Hsn Şhin KIZILCIK, Bill GÜNEŞ 3
2.1. O noktsı etrfındki düzgün diresel hreketi esnsınd K, L, M e N noktlrındki hızı yndki gibi oln bir cismin imesi için ne söylenebilir? L ) Her zmn sbittir e yönü her zmn K den M ye doğrudur. b) Her zmn hız ektörüyle ynı yöndedir e büyüklüğü değişmez. c) Her zmn O dn dışrı doğrudur e büyüklüğü değişmez. d) Her zmn O y doğrudur e büyüklüğü değişmez. e) Sıfırdır. K O N M 2.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? ) İmeyi merkezcil kuet oluşturduğu için ynı yönlü olurlr. b) İmeyi merkezkç kuet oluşturduğu için ynı yönlü olurlr. c) Hız değişimi olmdığındn ime de yoktur. d) Hız sbit olduğu için, ime de sbittir. e) İme ektörü ile merkezcil kuet ektörü her zmn zıt yönlüdür. f) İme ektörü ile merkezkç kuet ektörü her zmn zıt yönlüdür. g) Hız ektörü e ime ektörü her zmn ynı yönde olur. 2.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? 3.1. Bir gezegen etrfınd düzgün diresel hreket ypn ypy bir uydu üzerine etkiyen kuetler için şğıdki yrgılrdn hngisi doğrudur? ) Ylnızc kütle çekim kueti etkir. b) Hem kütle çekim, hem de merkezcil kuet etkir. c) Hem kütle çekim, hem de merkezkç kuet etkir. d) Merkezcil kuet e merkezkç kuet birlikte etkir. e) Kütle çekim, merkezcil e merkezkç kuet birlikte etkir. 3.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? ) Kütle çekim kueti rdır, yrıc diresel hreketin etkisiyle merkezcil kuet de oluşur. b) Sdece kütlesel çekimin etkisi rdır; bu kuet ynı zmnd merkezcil kuettir. c) Merkezcil kuet rdır. Merkezkç kuet de, merkezcil kuetin etkisiyle oluşur e birbirlerini dengelerler. d) Kütle çekim kueti e merkezkç kueti rdır e bu ikisi zıt yönlü e denge hlindedir. e) Sdece kütle çekim kueti rdır, bu kuet ynı zmnd merkezkç kuettir. f) Kütle çekim, merkezcil e merkezkç kuetler birbirinden bğımsızdır. g) Merkezcil e merkezkç kuetler birbirlerinin etki-tepki çiftidir. Kütle çekim kueti de yrıc etkir. 3.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? Düzgün Diresel Hreket Üç Aşmlı Krm Ynılgısı Testi (DDHKYT) Hsn Şhin KIZILCIK, Bill GÜNEŞ 4
4.1. Yndki şekilde, yty düzlemdeki diresel yold düzgün diresel hreket yprk stin dönme yönünde dönmekte oln otomobile etkiyen net kuet, şekilde gösterilen oklrdn hngisinin yönündedir? ) K yönündedir. b) L yönündedir. c) M yönündedir. d) N yönündedir. e) Sıfırdır. L K N M 4.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? Açıklyınız. ) Net kuet, merkezcil kuettir. b) Net kuet, merkezkç kuettir. c) Net kuet ektörü, hız ektörüne zıt yönde olur. d) Net kuet, merkezcil kuet ile hız ektörünün bileşkesi yönündedir. e) Net kuet ektörü; hreketin, yni hız ektörünün yönündedir. f) Net kuet, merkezcil kuet ile merkezkç kuetin bileşkesi yönündedir. g) Kuetler dengededir, böyle olmzs düzgün diresel hreket olmz. 4.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? 5.1. Düzgün diresel hrekette, herhngi bir ndki hız ektörü, ime ektörü e net kuet ektörü dir. Bunlrın birbirlerine göre yönelimleri şğıdkilerden hngisi gibidir? ) b) c) d) e) =0 5.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? ) İme ektörü net kuet ektörü ile ynı yöndedir. b) İme ile net kuet ektörleri zıt yönlü olur. c) Hız ektörü net kuet ektörü, yönünde olur. d) Hız ile ime ektörleri her zmn ynı yöndedir. e) Hız ektörü ile net kuet ektörü zıt yönlü olur. f) Net kuet sıfır olmzs, düzgün diresel hreket olmz. g) Net kuet ektörü ime ektörüne diktir. 5.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? Düzgün Diresel Hreket Üç Aşmlı Krm Ynılgısı Testi (DDHKYT) Hsn Şhin KIZILCIK, Bill GÜNEŞ 5
6.1. Şekildeki yty tbl ile m kütlesi rsınd hiç sürtünme yoktur. Tbl, nsızın AA ekseni çeresinde ok yönünde döndürülmeye bşlnırs, m kütlesinin yere göre hreket durumu ne olur? ) Hiç hreket etmez. b) Tbl ile birlikte döner. c) Tbl üzerinden dış doğru boşluğ fırlr. d) Merkeze doğru çekilir e ord klır. e) Tblnın kenrın doğru itilir e ord sbit klır. 6.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? ) Tbl e cisim tek cisim gibi hreket ederler. b) Merkezcil kuetin etkisiyle cisim dış fırlr. c) Merkezcil e merkezkç kuetler dengelenince cisim sbit klır. d) Merkezkç kuetin etkisiyle cisim dış fırlr. e) Cisim ile tbl rsınd sürtünme olmdığındn, tblnın hreketi cismi etkilemez. f) Merkezkç kuet, cismi merkeze çeker. g) Merkezcil kuet, cismi merkeze çeker. 6.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? A A m 7.1. Şekildeki yty tbl ile m kütlesi rsınd küçük bir miktr sürtünme rdır. Tbl, nsızın AA ekseni çeresinde ok yönünde döndürülmeye bşlnırs, m kütlesinin yere göre hreket durumu ne olur? ) Hiç hreket etmez. b) Tblnın dönüş yönünün tersine döner. c) Tbl üzerinden dış doğru boşluğ fırlr. d) Merkeze doğru çekilir e ord klır. e) Tbl üzerinde içe e dış doğru hrmonik hreket ypr. 7.2. Yukrıdki soruy erdiğiniz cebın nedeni nedir? A A m ) Diresel hreket, dış doğru bir merkezkç kuet oluşturur. b) Sürtünme kueti cismi diresel hreket yptırmy yetmediği için cisim dışrı fırlr. c) Açısl momentumu korumk için cisim ters yönde döner. d) Merkezcil kuet cismi merkeze çeker. e) Merkezkç kuet cismi merkeze çeker. f) Merkezkç e merkezcil kuetler ters orntılı olrk sürekli değişir. g) Eylemsizlikten ötürü cisim hreket etmez. 7.3. Yukrıdki soruy erdiğiniz ceptn emin misiniz? Düzgün Diresel Hreket Üç Aşmlı Krm Ynılgısı Testi (DDHKYT) Hsn Şhin KIZILCIK, Bill GÜNEŞ 6