27 Şubat 2013 Hilal AYIK Bilgisayar Müh. Y. Lisans BİL 588 1
Akış Açık Veri Kavramı Açık Devlet Bileşenleri Dünyada Açık Devlet Yapısı Amerika Örneği İngiltere Örneği Türkiye de Açık Devlet Yapısı Açık Veri Kavramıyla İlgili Tartışmalar BİL 588 2
Açık Veri Kavramı BİL 588 3
Açık Veri Kavramı Verinin ve enformasyonların devlet tarafından ya da devletin kontrolü altında bulunan kurumlar tarafından paylaşılmasıdır. Açık veriye ücretsiz online ulaşılabilinmelidir. Kısıtlamalar olmaksızın kullanılabilinmeli, dağıtılabilinmelidir. BİL 588 4
Açık Veri Kavramı Verilerin açıkça paylaşılmasının ardından Açık Devlet İdeolojisi ortaya çıkmıştır.halkın bilgilere erişebilmesinin yanı sıra katılımına ve işbirliğine önem verilmelidir. BİL 588 5
Açık Devlet Bileşenleri BİL 588 6
Açık Devlet Bileşenleri Açık devlet yapısının üç temel bileşeni Şeffaflık, Katılım ve İşbirliğidir. BİL 588 7
Açık Devlet Bileşenleri Şeffaflık: Hükümetin halka devleti nasıl yönettiğine dair bilgiler sunmasıdır. Bu sayede hesap sorulabilir bir yapı ortaya çıkacaktır. Katılım: Hükümet halktan bilgi, uzmanlık istemesidir. Politikacılar edindikleri bilgiler sayesinde daha iyi politika üretebileceklerdir. İş birliği: Devletin ulusal sorunları çözmek, problemlerin üstesinden gelebilmek için halk ile işbirliği yapmasıdır. BİL 588 8
Dünyada Açık Devlet Yapısı BİL 588 9
Dünyada Açık Devlet Yapısı Birçok ulusal hükümet topladıkları verilerin bir kısmını halkla paylaşmak için web siteleri oluşturmuştur. Data.gov - Amerika Mayıs 2009. Data.gov.uk - İngiltere Eylül 2009. data.govt.nz Yeni Zelanda Kasım 2009. data.norge.no Norveç Nisan 2010. geodata.gov.gr - Yunanistan Temmuz 2010 opengovdata.ru Rusya 2010 Data.gov.au - Avustralya 2011. Data.gc.ca Kanada Mart 2011. opendata.go.ke Kenya Haziran 2011. data.gov.it İtalya Ekim2011. datos.gob.es İspanya Ekim 2011. datos.gub.uy Uruguay Kasım 2011. data.gouv.fr Fransa Aralık 2011. daten-deutschland.de Almanya Şubat 2013. BİL 588 10
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği BİL 588 11
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği BİL 588 12
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Uzun yıllar boyunca Washington da gizlilik kültürü hâkimdi. Bilgiler dışarıya kapalıydı. Vergi mükelleflerinden alınan dolarlar hiçbir iz bırakılmadan ortadan kaybolurdu. Lobi faaliyeti yapan kimseler bu etkilerini yasalara aykırı biçimde kullanırlardı. BİL 588 13
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği ŞEFFAFLIK Açıklık hesap sorulabilir devlet yapısını destekler. Açık devlet yapısı gazetecileri, araştırmacıları, devlet memurlarını ve halkı devlet yapısını irdelemeye ve iyileştirmeye yöneltir. Devletin şeffaflık çalışmaları Bilgi Paylaşımı Döner Kapının Durdurulması BİL 588 14
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Beyaz Saray ziyaretçilerinin isimlerinin açıklanması. Örnek kayıt; BİL 588 15
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği BİL 588 16
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği USAspending.gov Aralık 2007 de faaliyet geçirilmiştir. Government spending at your fingertips Halk bu web sayfası ile kurumlara yapılan ödenekler hakkında bilgi almaktadır. BİL 588 17
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği http://www.itdashboard.gov/ Bu web sitesinin amacı hükümetin IT programlarının verimliliği hakkında bilgi edinmektir. Yönetim bu siteden yaralanarak bütçe ve politika ile ilgili kararlar almaktadırlar. İtdashboard da 27 ajansa ait veriler yer almaktadır Tarım Bakanlığı Ticaret Bakanlığı Eğitim Bakanlığı Enerji Bakanlığı Savunma Bakanlığı Nükleer Düzenleme Komisyonu Ulusal Bilim Kurumu BİL 588 18
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği http://www.itdashboard.gov/ BİL 588 19
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği http://www.itdashboard.gov/ BİL 588 20
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Recovery Act (İyileştirme yasası) kapsamında oluşturulmuştur. Amerikan halkının kaynakların nasıl kullanıldığını görmesi maksadıyla yapılmıştır. Bu yasa genellikle teşvik paketi olarak anılmaktadır. Bu teşvik paketinin öncelikli üç ana hedefi aşağıdakilerdir. Yeni iş alanları oluşturmak ve mevcut olanların korunmasını sağlamak. Ekonomik faaliyetleri teşvik etmek ve uzun vadeli büyüme süreçlerine yatırım yapmak. Hükümet harcamalarında hesap verebilirlik ve şeffaflığı teşvik etmek ve desteklemek. BİL 588 21
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği BİL 588 22
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği BİL 588 23
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği BİL 588 24
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Business.usa.gov 2011 yılı itibariyle Obama nın direktifleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Business.usa.gov adresine ajanslar bilgi sağlamaktadır. Bu bilgiler girişimciliğe ve ekonomik gelişmelere yön vermektedir. Business.usa.gov sayesinde küçük işletmeler ve yatırımcılar istedikleri bilgilere daha kolay ulaşabilmektedir. BİL 588 25
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Business.usa.gov BİL 588 26
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Business.usa.gov BİL 588 27
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Business.usa.gov BİL 588 28
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Business.usa.gov BİL 588 29
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği Business.usa.gov BİL 588 30
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği KATILIM Devletin nasıl çalıştığı hakkında daha fazla bilgiye erişiliyor olması vatandaşın bu yapıya daha fazla katılmasını beraberinde getirir. Yönetim halkın katılımı konusunda şu temel kavramı esas almaktadır. En iyi fikirlerin çoğu Washington dışından yani halktan gelir. Halkın katılımı politikayı şekillendirir. Open for Questions web sitesi yardımıyla yönetim hakkında bilmek istediklerini direk olarak iletme şansı edindiler. BİL 588 31
Açık Devlet Yapısı- Amerika Örneği İŞ BİRLİĞİ Halkın katılımıyla edinilen bilgiler sayesinde idarecilerin daha bilinçli kararlar almasını sağlıyor. İş birliğinde hedef problemleri çözmek için innovative stratejiler geliştirmektir. Eylül 2009 da gençlere trafikte güvenliğin önemini anlatmak için bir çalışma başlatılmıştır. Bu çalışma kapsamında bir yarışma düzenlenmiştir. Yarışmada gençlerden ve çocuklardan trafikte güvenliğin önemini anlatmaları istenmiştir. Bunun amacı onlara kendi cümleleri ulaşmanın çok daha etkili olacağı inancıdır. BİL 588 32
Açık Devlet Yapısı- İngiltere Örneği BİL 588 33
Açık Devlet Yapısı- İngiltere Örneği Mart 2006 da The Guardian gazetesinin teknoloji bölümünde Free Our Data kampanyası başlatıldı. Halkın ve şirketlerin bu verilere ulaşabilmesi gerektiği savunuldu. Nisan 2006 da Office of Public Sector Information(OPSI) verilere kısıtlı ulaşılması sebebiyle pek çok şirketten şikayet aldı. Nisan 2007 de kabine ofisi bakanlarından Hilary Armstrong un Tom Steinberg i yetkilendirmesi sonucu Power of Information raporu hazırlandı. Bu raporun amacı devletin verileri etkili bir şekilde sunabilmesi için neler yapılması gerektiğinin araştırılmasıydı. The Guardian gazetesinin başlattığı kampanya 2007 ve 2008 yıllarında aktif olarak devam etti. Eylül 2009 da http://data.gov.uk adresi faaliyete geçirildi. Halk vergi kredisi hakkına sahip olup olmadığını öğrenebilir. Araç vergisinin nasıl ödeneceği bilgisine bu adresten ulaşılabilinir. BİL 588 34
Açık Devlet Yapısı- İngiltere Örneği BİL 588 35
Açık Devlet Yapısı- İngiltere Örneği BİL 588 36
Açık Devlet Yapısı- İngiltere Örneği BİL 588 37
Türkiye de Açık Devlet Yapısı BİL 588 38
Türkiye de Açık Devlet Yapısı T.C. Başbakanlık(2011-2015) Stratejik Plan Başbakanlık olarak şeffaflığı ve hesap verebilirliği artırarak kamuya öncülük etmeye kararlıyız. Karar alma süreçlerine katılımı sağlayacak ve teşvik edecek mekanizmaları güçlendirmeyi, yolsuzlukla mücadele alanında etkinliği artırmayı, daha hızlı, kaliteli ve güvenilir kamu hizmeti verilmesini sağlayarak vatandaş memnuniyetini yükseltmeyi hedeflemekteyiz. Efkan ALA Müsteşar BİL 588 39
Türkiye de Açık Devlet Kavramı Hizmetlerin verimliliğini, öngörülebilirliğini ve güvenilirliğini artırarak vatandaş memnuniyetini yükseltmek.(hedef 2.2) Kamu hizmetlerine ilişkin standartlar getirilmesi hizmetlerin öngörülebilirliğini artırarak kamu hizmetlerinde şeffaflık ve hesap verebilirlik kavramlarını sürekli gündemde tutacaktır. BİL 588 40
Türkiye de Açık Devlet Kavramı ŞEFAFLIK Dünya son yirmi yıldır hızlı bir değişim sürecinden geçmektedir. Küreselleşme ile birlikte toplumsal, ekonomik, siyasal yapı ve süreçlerde, devlet olgusunun niteliğinde, vatandaşların devletten istek ve beklentilerinde, düşünce yapısında, kültürel alanda, bilim ve teknolojide yoğun ve hızlı bir değişim yaşanmaktadır. Dünya ölçeğinde yaşanan bu değişimden Türkiye nin etkilenmemesi veya küresel değişimi dikkate almaması düşünülemez. Hükümetlerimiz döneminde gerçekleştirdiğimiz reformlar ile bu değişimi yakalamak ve gelişmiş bir ülke olarak etkili, kaliteli, şeffaf ve verimli işleyen bir kamu yönetimini gerçekleştirmek için çalışıyoruz. Recep Tayyip ERDOĞAN Başbakan BİL 588 41
Türkiye de Açık Devlet Kavramı Şeffaf, hesap verebilir, verimli ve etkili çalışan bir kamu yönetiminin gerçekleştirilmesine öncülük etmek. BİL 588 42
Türkiye de Açık Devlet Kavramı BİL 588 43
Türkiye de Açık Devlet Kavramı KATILIM Karar alma süreçlerine toplumsal unsurların ve bireylerin katılımına imkân veren dönüşümü sağlamak. Karar alma süreçlerine katılımı teşvik edecek mekanizmaları güçlendirmek ve yenilerini geliştirmek. BİL 588 44
Türkiye de Açık Devlet Kavramı BİL 588 45
Açık Veri Kavramıyla İlgili Tartışmalar BİL 588 46
Açık Veri Kavramıyla İlgili Tartışmalar Açık Veri paylaşımı aşağıdaki durumlar sağlandığında gerçekleştirilmelidir. Devlete ait veriler özel sektör tarafından kopyalanmamalıdır. Bu veriler kullanılarak devlete meydan okuma gibi durumların önüne geçilmelidir. Devlet halktan aldığı vergileri etkin bir şekilde kullanmalıdır. Örneğin devletin paylaştığı açık verinin düzenlenmesi maliyetli ve bu veri sadece belli bir ticari kesimin işine yarıyorsa devlet bu veriyi kullananlardan verinin maliyetini almalıdır. Data paylaşımından sağlanılan gelirler kar amacı gütmeyen kurumlara aktarılmalıdır. Her veriye herkesin ulaşması gibi bir durum söz konusu olamaz. Bu noktada veri kısıtlı olarak paylaşılmalı ya da kısıtlı sayıda kişi ile paylaşılmalıdır. Açık verilerin ulaştırılmaya çalışıldığı hedef kitle bazı verileri ek süreçlerden geçirmeden anlayamaz (Analizler, uygulamalar). Örneğin tıbbi, biyolojik ve ekolojik veriler vb. Bu durumlar göz önünde bulundurulmalıdır. Data Loss Epidemiyolojist Dr. Shandera AIDS in ilk olarak tanımını yapan kişilerden biridir. Bunun dışında sıtma ile ilgili olarak ciddi çalışmalar yapmıştır. 1952 yılında ülkede büyük bir sıtma salgını olmuştur. O zamana ait veriler yaklaşımlar kayıt altında tutulmaktadır. Dr. Shandera Yaptığı son çalışmalarda 1952 yılında bazı verilerin yanlış değerlendirildiğini hatta pek çoğunun tamamıyla yanlış olduğunu belirlemiştir. Yani o döneme ait çalışmalarını çöpe atmıştır fakat yanlış bilgiler hala halkın erişimine açıktır. BİL 588 47
REFERANSLAR whitehouse.gov data.gov usaspending.gov recovery.gov itdashboard.gov Data.gov.uk http://www.computerweekly.com/opinion/the-problem-with-open-data http://ci-journal.net/index.php/ciej/issue/view/41 http://h30565.www3.hp.com/t5/feature-articles/problems-and- Opportunities-in-Government-Data/ba-p/1050 http://en.wikipedia.org/wiki/open_data http://www.computerweekly.com/opinion/the-problem-with-open-data http://www.seffaflik.org YOLSUZLUKLA MÜCADELEDE SON 10 YILDA YAŞANAN GELİŞMELER, BAŞBAKANLIK TEFTİŞ KURULU 2010 T.C. Başbakanlık (2011-2015) Stratejik Planı OPEN GOVERNMENT A Progress Report to the American People Thorhildur Jetzek, The Value of Open Government Data: A Strategic Analysis Framework BİL 588 48
TEŞEKKÜRLER BİL 588 49