ETKİN SUNUM TEKNİKLERİ Etkili PowerPoint Sunusu Hazırlama Başarılı Sunum Yapma Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA
Öğrenme ve Hatırlama Oranı Duyduklarımız : % 20 Gördüklerimiz: % 30 Duyduklarımız ve gördüklerimiz: % 50 Duyduklarımız, gördüklerimiz, denediklerimiz: % 90
3 ETKİLİ POWERPOINT SUNUSU HAZIRLAMA
4 Etkili PowerPoint Sunusu Hazırlama Büyük Ardışık Tutarlı Sade (basit) Açık Özet
BÜYÜK 5
6 Büyük Olsun (Metin) Bu Arial 12 Bu Arial 18 Bu Arial 24 Bu Arial 32 Bu Arial 36 Bu Arial 44
7 Büyük Olsun (Metin) Bu Arial 12 Bu Arial 18 Bu Arial 24 Bu Arial 32 Çok Küçük Bu Arial 36 Bu Arial 44
8 Büyük Olsun (Nasıl Bileceğiz?) 2 metre uzaktan bakın 2 m
SADE 9
10 Sade Olsun (Metin) Çok fazla renk Çok Fazla Yazı tipi ve stili 6 x 7 idealdir Her sayfada 6 dan fazla satır olmaması idealdir Her satırda da 7 den fazla kelime olması idealdir. Vurgu için harf büyüklüğünde değişiklik yapılabilir.
11 Sade Olsun (Metin) Bilimsel Araştırma: Karşılaşılan bir güçlüğün giderilmesi için bilimsel yöntemin uygulanması ya da planlı ve sistemli olarak verilerin toplanması, çözümlenişi (analiz), yorumlanarak sonucun raporlaştırılması ile problemlere güvenilir çözümler arama sürecidir (Karasar). Çok uzun!
12 Sade Olsun (Metin) Araştırma Sistematik inceleme Veri toplama ve analiz etme Sonuçlara göre yargılara varma ve bulguları kullanılabilir hale getirme Daha anlaşılır
13 Sade Olsun (Metin) Tasarım Göz Yormasın
18 Sade Olsun (Resim) Resimler dinleyicilerin kafasını karıştırabilir Resimler her zaman içeriği yansıtmayabilir
19 Sade Olsun (Ses) Ses efektleri de kafa karıştırabilir Ses efektlerini sadece gerekli olduğunda kullanın
20 Sade Olsun (Geçişler) Bu geçiş sunuyu canlandıracağına, dinleyiciyi rahatsız eder Böl Uygun Süpür Uygun solarak Uygun
21 Sade Olsun (Animasyon) 2 m Kafa karıştırıcı!
22 Sade Olsun (Animasyon) 2 m Sade & amaca yönelik
AÇIK 23
24 Açık Olsun (Büyük/Küçük Harfler) HEP BÜYÜK HARF OLURSA OKUMASI ZOR OLUR. Büyük ve küçük harfler birlikte kullanılırsa okuması kolay olur.
25 Açık Olsun (Yazı Tipleri-Font) Serif harflerin ucundaki kisa cizgi eklemelerdir. (Times News Roman) Sanserif (serifsiz) fontlar, başı ve sonu düz biten harflere verilen adlardır. (Arial veya Verdana) Sanserif Z Serif Z Sade Karışık
26 Açık Olsun (Yazı Tipleri-Font) Serif fontlar ekranda zor okunur. (32 punto) Sanserif fontlar daha kolay okunur. (32 punto) İtalik yazıların ekranda okunması zordur. Normal ya da kalın fontlar daha kolay okunur. Altı çizili yazılar bağlantı (link) olduğunu ima edebilir Bunun yerine, vurgu için yazı rengini değiştirin.
27 Açık Olsun (Sayılar) Sıralamalarda rakamları kullanın Örnek: Bir fili buzdolabına nasıl yerleştirirsiniz? 1. Buzdolabının kapısını açın 2. Fili içeriye yerleştirin 3. Kapıyı kapatın
28 Açık Olsun (Sayılar) Bir zürafayı aynı buzdolabına nasıl yerleştirirsiniz? 1. Buzdolabının kapısını açın. 2. Fili dışarı çıkartın. 3. Zürafayı içeriye yerleştirin. 4. Kapıyı kapatın.
29 Açık Olsun (Noktalar) Eğer: Öncelik, Ardışıklık, Hiyerarşi,.. yoksa listelerde noktaları kullanın.
30 Açık Olsun (Renkler) Zıt renkleri kullanın Koyu zeminde açık renkler veya açık zemin üzerinde koyu renkler Zemin rengi mat (soluk) yazı rengi parlak (canlı) olsun. Birbiriyle uyumlu renkleri kullanın
31 Açık Olsun (Renkler) Kırmızı, Sarı ve Turuncu arka plan renkleri, göz yorar ve konsantrasyonu zorlaştırır. Koyu bir arka plan üzerine beyaz karakter, eğer dinleyiciler uzaktaysa tercih edilmemelidir.
Kırmızı BEYAZ
MAVİ SİYAH
BEYAZ
38 Açık Olsun (Uyumlu renk) Zıt renkleri kullanın Koyu zeminde açık renk veya tersi Tamamlayıcı renkleri kullanın Bu renkler birbirlerini tamamlamıyor
39 Açık Olsun (Uyumlu renk) Zıt renkleri kullanın Koyu zeminde açık renk veya tersi Tamamlayıcı renkleri kullanın Bu renkler birbirlerini tamamlıyor
40 Açık Olsun (Boyut) Boyut önemi vurgular
41 Açık Olsun (Boyut) Boyut önemi vurgular
42 Açık Olsun (İlgi merkezi) İlgi merkezi dikkati çeker
43 Açık Olsun (İlgi merkezi) İlgi merkezi dikkati çeker
44 Açık Olsun (Gösterim) Sayılarla değil grafiklerle göstermek İşletmelerin Cirolarına Göre Ölçekleri
45 Açık Olsun (Gösterim) Sayılarla değil grafiklerle göstermek 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1.sınav 2.sınav 3.sınav sözlü Teknik Resim Dersi Öğrenci Başarısı 9/a 9/b 9/c
Açık Olsun (Gösterim) Sayılarla değil grafiklerle göstermek
ARDIŞIKLIK 47
İlişkilerdeki artış 48 Öğretim Araçları Türleri Öğretim Yaklaşımı Buluş Yoluyla Öğrenme Programlı Öğretim Düz Anlatım Bireysel Oluşturmacı araçlar Bireysel Öğretici araçlar Bilgi Edinim Araçları Sosyal Oluşturmacı Araçlar Bir seferde gösterim için çok fazla! Sosyal İletişimci araçlar Bireysel İkili Grup
İlişkilerdeki artış 49 Öğretim Araçları Türleri Öğretim Yaklaşımı Buluş Yoluyla Öğrenme Programlı Öğretim Düz Anlatım Bireysel Oluşturmacı araçlar Bireysel Öğretici araçlar Bilgi Edinim Araçları Sosyal Oluşturmacı Araçlar Ardışıklı & hedefe yönlendirici Sosyal İletişimci araçlar Bireysel İkili Grup
TUTARLI 50
51 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil!
52 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil! Buradaki işaret dikkat çeker
53 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular o Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil! Bu farklılıklar dikkati dağıtır!
54 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil! Bu farklılık önemi vurgular
55 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil! Kafa karıştıran farklılıklar
56 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil! Bu farklılık dikkat çeker
57 Tutarlı Olun Farklılıklar dikkati çeker Farklılıklar önemli noktaları vurgular Dikkat çekmek için farklılık yapın, dikkati dağıtmak için değil! Bunlar dikkati dağıtır
59 Son Sözler Amaç iletişimdir. İletişimi desteklemek için yazı, Zor kavramları basitleştirmek için resim, Karmaşık ilişkileri aydınlatmak için animasyon, Dikkati çekmek için renk, Ses ise sadece gerektiğinde kullanılmalıdır.
BAŞARILI SUNUM YAPMA 60
61 Sunum Bileşenleri Sunumu yapan kişi Dinleyiciler Anlatılacak ortam ve çevre
Sunumu Yapan Kişi 62
Sunum Bileşenleri (Kişi) Başarılı bir sunum için sunumu yapan kişi; Kendini analiz etmeli: 63 Görüntünüz iyi mi? Görüntünüzle etkili misiniz? Doğru ve şık giyiniyor musunuz? Mimikler vücudun bu bölümünde toplanmalıdır Neşeli ve gülümseyen bir surat Temiz ve tertipli bir kıyafet
64 Sunum Bileşenleri (Kişi) Bilginiz yeterli mi? Çünkü beklemediğiniz sorular gelebilir. Bu konuyla ilgili ne tür sorular gelebilir? İletişim becerileriniz nasıl? Çok iyi bilebilirsiniz, konuya hakim olabilirsiniz. Ancak - iletişim becerileriniz yetersizse; - beden dilinizi doğru kullanamıyorsanız; - kelimeleri doğru seçemiyorsanız; - olumlu bir ifadeniz yoksa konuştuklarınız karşı tarafa ulaşmayacaktır.
65 Sunum Bileşenleri (Kişi) En son sunumu ne zaman yaptım? O sunum başarılı mıydı? İnsanlardan nasıl tepkiler almıştım? gibi sorularla kendinizi analiz edip eksik yönünüzü tamamlamalısınız. Varsa güçlü yönünüz onları öne çıkarmalısınız.
66 Sunum Bileşenleri (Kişi) Sunum sırasında Heyecanlanırsa: - Sesi titremeye başlarsa, - Ellerinizi koyacak yer bulamazsa, - Terlemeye başlarsa, - Yüzü kızarırsa; ağzı kurursa; kalbi çarparsa Derin derin nefes alması gerekir. Ayaklarının üzerinde sıkı durduğundan emin olmalı. Kendi içinden Bugün buraya bu insanlar beni dinlemeye geldi. Ben seçildim. Demek ki bu konunun uzmanı benim. Beni dinliyorlarsa en iyi ben biliyorum. şeklindeki telkin cümleleriyle stresini gerginliğini gidermeli.
Sunum Bileşenleri (Kişi) 67 Sunum Korkusu varsa; Ne olacak? Kontrolü kaybeder miyim? Yedek planım? Konu ilginç mi? Herkes beni seyrediyor? Ne konuşacağımı unutur muyum? 1. Dinleyicileri Tanıyın.
68 Sunum Bileşenleri (Kişi) 2- Mutlaka prova yapmalı - Hangi noktalarda iyiyim? - Ne yaparsam daha iyi bir sunum çıkartabilirim? tarzında kendine sorular sormalı Aynanın veya bir grubun karşısında pratik yapın Zamanlamaya dikkat edin < Küçük notlar hazırlayabilirsiniz Ses Tonu ve Konuşma Hızını ayarlamalı: Tane tane konuşulmalı, Ses tonlaması ve ses yüksekliğini değiştirmeli, Önemli noktaları vurgulamak için kısa süreli duraklamalı
69 Sunum Bileşenleri (Kişi) 3- Gözünde başarılı bir sunum yaptığını canlandırmalı Başarılıyım Güçlüyüm Kendime güven duymaktayım Çok sakinim
Dinleyiciler 70
71 Sunum Bileşenleri (Dinleyiciler) Başarılı bir sunum için Dinleyiciler analiz edilmeli; Kaç kişi? Kim? Beklentileri ne? Bilgi düzeyi? İlgi düzeyleri? Süre? Sorulabilecek sorular?
Sunum Bileşenleri (Dinleyiciler) Dinleyici Kendine Dönüktür Şu konuşma bitse de işimize baksak. Günün bu saatinde burada ne işim var? Öyle bir soru sorayım ki bilgisinin eksik olduğu ortaya çıksın
Sunum Bileşenleri (Dinleyiciler) Zor Dinleyiciler Kimlerdir? Sessizler Fazla Konuşkanlar Fsss fss fsssss Fısıldaşanlar Köşeye Sıkıştıranlar
Sunum Bileşenleri (Dinleyiciler) Dinleyici Tutumunu Değiştirmek İçin!!! Açık kalpli davranın Konu hakkında uzman olduğunuzu gösterin Dinleyicilerin saygı gösterdikleri kişilerden örnek verin Söylediklerinizi çürüten el, kol, yüz hareketlerinden kaçının Gruba ve konuya uygun gülmece türlerinden yararlanın
Anlatılacak Ortam ve Çevre 75
Sunum Bileşenleri (Anlatılacak Ortam ve Çevre) Giriş ve Salonu Fanlamak Başınızı çevirin Salon-dinleyiciler A B Kürsü
Sunum Bileşenleri (Anlatılacak Ortam ve Çevre) İLK 180 SANİYE!!!! KARAR ANI Katılımcılar sizi bu süre zarfında oluşturduğunuz izlenim doğrultusunda izleyecek ve değerlendirecektir.
Sunum Bileşenleri (Anlatılacak Ortam ve Çevre) SALONA HAKİM OLMA TÜYOLARİ Erken gelin ve tüm salonu gezin, Oturma düzenini, Kağıtlı yazı tahtasını, Projektör konumlamasını ve diğer eğitim metaryellerini nasıl ve nerede kullanacağınızın provasını ve düzenlemesini yapın
Sunum Bileşenleri (Anlatılacak Ortam ve Çevre) KÜRSÜNÜN AZİZLİĞİ Kürsünün önünde durun, arkasında değil. Aksi taktirde salondakiler sadece bedeninizin üstünü görür. Kendinizi arkada savunmada hissedebilirsiniz, notlarınıza bakar ellerinizi yaslarsınız. Ancak kürsü arkasında kalmak sizi güçsüz gösterir ve kendinize güveniniz olmadığı mesajını yansıtır
Kaynaklar: Güney, H., Z., Etkili Sunum Teknikleri slaytları, 2017. Gülbahar, K., Üstdal, M., Soyuğur, B. ve Vuıllaume, Araştırma, Palme Yayınevi, 2006. R., Sağlık ve Biyolojik Bilimlerde Sancak, N., Etkili Sunuş Teknikleri broşürü, 2017. URL-1, http://www.slideshare.net/bluish1/etkili-sunum, Aralık 2017. URL-2, http://www.med.yale.edu/library/education/effective.pdf, Aralık 2017. URL-3, http://managementhelp.org/commskls/presntng/basics.htm, Aralık 2017. URL-4, http://www.1000ventures.com/business_guide/crosscuttings/prese ntations_main.html, Aralık 2017. URL-5, http://www.the-eggman.com/writings/keystep1.html, Aralık 2017. URL-6, http:// www.baskent.edu.tr/~hersoy/downlads/egbe502/egbe-502-09.ppt, Aralık 2017. URL-7, http:// www.baskent.edu.tr/~eminec/okul_oncesi/pp_etkili_sunum.ppt, Aralık 2017. URL-8, http://career.sabanciuniv.edu/tr/yazdir.php?kariyer/sunum_teknikle ri.html, Aralık 2017.