Pediatride Hastane Palyaçoluğu Hazırlayanlar *Sare Özcan **Zülfiye Şen *Ekip Lideri **Eğitim ve Gelişim Hemşiresi Acıbadem Bakırköy Hastanesi Hazırlanma Tarihi: 24.11.2017
Palyaço: Türk Dil Kurumuna Göre; İtalyanca kökenli olup, kendisini seyredenleri güldüren ve eğlendiren, acayip kılıklı, yüzü aşırı ve komik biçimde boyalı oyuncu şeklinde tanımlanmaktadır. Hastane Palyaçoluğu ve Hemşirelik: Hastanede bulunan hastalara onların ailelerine ve hastane personeline yaptığı komedilerle hastalık ve sakatlığın korku veren deneyimlerinden uzaklaşmasını sağlayan renkli kadrodur.
Mizah: Sıra dışı, abartılı, saçma olması nedeni ile eğlendirici ve gülünç olanı ya da kendi içinde tutarsız bulunanı algılama, değerlendirme ve ifade etme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Terapötik Mizah: Sağlığın geliştirilmesi için yapılan espri ve şakaları içeren uygulamalardır. Terapötik mizah fiziksel, duygusal, sosyal ve bilişsel gelişimi destekleyerek baş etmeyi kolaylaştırır.
Gülme, mizahi takip eden bir sonuç olabilir. Bazen gülmesiz mizah, bazen de mizahsız gülmeler yaşanabilir. Mizah sadece hastaların stresini azaltmak için değil aynı zamanda hasta yakınları ve sağlık çalışanları arasındaki etkileşimi arttırmak için kullanılır. Pediatri servislerinde mizah çocukların hastaneye yatmalarından ve hastalıklarının yarattığı stresle baş etmelerinde etkilidir.
Pediatride Hastane Palyaçoluğu Oyun oynamak her çocuğun temel hakkı olup çocukların gelişimi ve iyilik hali için gerekli olduğu inkar edilemez. İnteraktif oyunlar ve mizah sayesinde çocuklar hastane ortamına ve sağlık personeline adaptasyonunu dolayısıyla tıbbı prosedürlerin kabulünü kolaylaştırmaktadır.
Pediatride Hastane Palyaçoluğu Hastane palyaçoluğunun ciddi bir hastalık, kronik bir tıbbi durum ya da hastane yatağı gibi korkutucu ve endişeli anlarda çocuğun iyileşme süreci üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır.
Pediatride Hastane Palyaçoluğu Hastanede yatmak bir çocuk açısından genellikle zor bir durumdur. Alışılmadık ciddi bir ortamda çocuk, ailesi ve arkadaşlarıyla temasını kaybetmektedir. İşte burada hastane palyaçosunun etkisi kendini gösterir.
Hastane palyaçosu gösterisini, çocuğu ziyaretinin merkezine yerleştirecek şekilde tek bir çocuk üzerine inşa eder ve çocuğa göre ayarlar ve bunu da doktorlar ve bakım personeliyle birlikte çalışarak yapar. Hastane palyaçosu bu esnada ebeveynleri ve kardeşleri de dikkate alır ve onları da sürece dahil eder. Küçük hasta, gündelik hastane yaşamından bir anlığına da olsa uzaklaşabilir ve renkler, hayal gücü ve oyundan oluşan kendi dünyasına giden yolu yeniden bulabilir.
Hastane Palyaçosunun Görevleri Hastanın dikkatini hastalığı dışındaki olaylara yönlendirmek. Mutlu olan anıları resme dökmek. Palyaço sağlık ekibinin bir parçası değildir, palyaço evrensel güven olduğu için hasta duygu ve düşüncelerini daha rahat paylaşır. Palyaçolar empatik olarak dinlerler daha iyi hissedebileceğiniz bir şey yapabilir miyim ile ilgili çalışırlar.
Belli bir rutin performansı göstermekte ısrar etmezler bireyin ihtiyaçlarına duyarlı ve açık olurlar. Palyaçolar yanlarında oyun, oyuncak ve hastalarla paylaşacakları hediyeler getirirler (özel kumaşlardan yapılmış torbalar, arabalar...). Kapıdan girerken baloncuk üfleyerek ya da kuş ıslığı çalarak hastalarla iletişim kurarlar.
Bebeklerle kapıdan içeri girer ve bebeğe soru soruyormuş gibi uygun musunuz bebekte cevap verir. uygun der... Palyaço hastaya dönerek sizin için de uygun mu der... ve hasta ile konuşmaya başlar. Palyaçolar hasta yanından ayrılırken büyük bir olasılıkla hastaya hediye bırakır ki hastalar ziyareti hatırlasınlar.
Sticker veriliyor ise ve elbise üzerlerine veya hastanın kullandığı malzemelerin üstüne yapıştırılması gerekir. Enfeksiyon odağı olan bir yere yapıştırılmaması gerekir. Fotoğraf makinasını yanlarında taşıyarak hasta ve hasta yakınları ile fotoğraf çektirilir, hatıra resmi bırakılır. İnsanlar kendi seçmedikleri bir ortamda (hastane) ve o yüzden başlarına gelenlerden hoşnut değiller. Palyaço odaya girip onları bu durumdan uzaklaştırır. Neşeli deneyimlerle mental imajları tekrar canlandırır.
Sistematik İnceleme
Sistematik İnceleme Pediatrik hastalarda terapötik hastane palyaçoluğu ile ilgili yapılan sistematik incelemede hastane palyaçolarının, çocukların yanı sıra ailelerinin de stres ve kaygı düzeylerini azaltmada önemli bir rol oynadığı bulunmuştur. Hastane palyaçoluğu disiplinler arası bir sanattır. Mizah, drama, müzik ve dans gibi çeşitli çoklu becerilerin hastalar üzerinde yararlı ve terapötik etkisi olduğu kanıtlanmıştır.
Medical clowning - Contemporary Pediatrics Yapılan başka bir araştırmada palyaçoların acil servis ziyaretlerinde, alerji deri prick testi ve intravenöz kateter yerleştirilmesi sırasında çocukların kaygılarını ve algılanan ağrıyı hafifletmeye yardımcı olduğu ve ameliyat sırasında anestezik ilaç ihtiyacını azalttığını ortaya çıkarmıştır.
Kaynakça 1. Sridharan K, Gowri Sivaramakrishnan. Therapeutic clowns in pediatrics: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Eur J Pediatr 2016; 175:1353 1360. 2. Medical clowning - Contemporary Pediatrics - Modern medicine. http://contemporarypediatrics.modernmedicine.com/user/login?destination=contemporarypediatrics/news/medical-clowning. Erişim Tarihi: 06 Aralık 2017. 3. Anes L, Obi M. Hospital Clowning as Play Stimulus in Healthcare. 2014; 1(3):374-389. 4. Koç S, Wooten P, Yazgaç R. İyileşme ve iyileştirmede gülümsemenin gücü. 2015 5. Koç S. Hastane palyaçolarının ameliyat öncesi dönemdeki çocuklar ve ebeveynlerinin anksiyete düzeylerine etkisinin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2011; 8 (3):26-31 6. Aydın A. Hemşirelik ve mizah. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005:9(1) 7. Patch Adams Speaking Website. http://patchadamsspeaks.com/patchadams-bioslideshow, Erişim Tarihi: 20 Kasım 2017 8. Clowns of America, International. http://www.coai.org/page/2017, Erişim Tarihi: 20 Kasım 2017. 9. World Clown Association. http://worldclown.com/blog/2017/10/03/september-2017, Erişim Tarihi: 20 Kasım 2017. 10. Clowns International. https://www.clownsinternational.com/, Erişim Tarihi: 20 Kasım 2017 11. Theodora Sevgi Doktorları. https://tr.theodora.org/tr/hakk%c4%b1m%c4%b1zda/hastanedoktorlar%c4%b1, Erişim Tarihi: 20 Kasım 2017.