ROLL OVER TESTİN GEBELİGE BAGLI HİPERTANSİYONU ÖNCEDEN SAPTAMA DE GERİ Lk C. Tfrl't kd. lk E. Bayırlı, Dr. S. (;iıit, Ik K. Uiit.iıı, lk Ü. Onıl, Dr. S. Yaltı Dr. D. Kahnııııaııpur, Dr. l\1. Bulgur ÖZET 28 ile 30. gebelik haftalarında seksen normotensif gebeye roll over testi uygulandı. Roll over test gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişen ole,tulann %55'ini önceden saptandı. Pozisyon değişikliği ile diastolik basınçta yükselme saptanmayan olguların %94'ü gebeliği boyunca normoteıufr kaldı, (p<0.05). Anahtar kelimeler: Roll over test, erken gebelik, gebeliğe bağlı hipertansiyon SUMMARY Eighty normotensive women were subjected to the roll over t~st between 28 and 30 ~eeks gestation. The roll over test prc Jicted pregnancy-induced hypertension in 55 percent of those woınen who subsequently developed the condition. 94 percent of the women who failed to demonstrate arise in diastolic pressure on position change remained normotensive throuhout the remainder of the pregnancy (p<0.05). Key words: Roll-over test, early pregnancy, pregnancy-induced hypertension. GİRİŞ ve AMAÇ Preeklampsi ve eklampsi gebeliğin en ciddi komplikasyonlarından biridir. Sıklıkla sosyoekonomik düzeyi düşük gruplarda gözlenir. Prenatal az veya hiç kontrol yaptırmayan gebelerde insidansı % B-19 arasındadır (1 ). Gant ve ark. (2) gebeliğe bağlı hipertansiyon (GBH)'nun saptanması amacıyla etkili bir metodu rapor etmişler ve 28-32 haftalık gebelere uyguladıkları bu yöntemle ilerde hipertansiyon gelişebilecek vakaları saptayabilmişlerdir. Hipertansiyon gelişebilecek hastaların saptanmasında uyguladıkları bu metod, hastaların angiotensin il cnfüzyonuna verdikleri cevaptaki farklarla ortaya çıkarılmıştı. Testin zahmetli ve invaziv oluşu, tecrübeli personel gerektirmesi testin yaygın kullanımını önlemiştir. Bu arada angiotensin il enfüzyon testini uygularken, Dr. R.J. Worley yan yatan hastaların sırtüstü döndükleri zaman, kan basınçların- ( ) Zeyne11 Kamil Hası. Kadm Hast. ve Doğum Kliniği 953
ZEYNEP KAMİL TIP BÜLTENİ da ani bir yükseliş gözlemiş ve bu gözlem üzerine "Roll-Over Testi" geliştirilmiştir. Gant ve ark. (3) bu testi uygulayarak, %93 doğrulukta primigravidlerde, hipertan. siyan gelişebileceğini saptamışlardır. Biz de çalışmamızda basit ve noninvazif bir test olan roll-over test ile GBH 1 nun önceden saptanmasındaki değerini saptamak istedik. MATERYAL VE METOD Çalışmamızın materyalini, Zeynep Kamil Hastanesi Doğum polikliniğine başvuran ve son adet tarihine göre 28-30 haftalar arasında olan, roll over testi pozitif 31 olgu ve negatif olan 49 olgu oluşturdu. Çalışma kapsamına alınan olguların hiçbirinde böbrek hastalığı, hipertansiyon veya epilepsi anamnezi yoktu. Tüm olgularda rutin prenacal muayeneyi, otururken kan basıncı ölçümünü ve idrar tahlilini takiber: roll over test uygulandı. Tüm diğer parametreler rıormal sınırlar içerisindeydi. Roll over testinde sağ brakial arter basıncı ölçülerek gebe 15-20. dk. sol yanına yatırıldı ve bu sürenin sonunda sırt üstü döndürülerek 5 ve 5.5'uncu dakikalarda sağ brakial arter basıncı tekrar alındı 5 ve 5.5'oncu dakikalarda alınan diastolik ı<!tn basıncı test öncesi değerin 15 mmhg üzerinde ise test pozitif kabul edildi. Olgular gebelik, travay, doğum ve postpartum dönemde takip edildi. Gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişen olgular, proteinüri, 24 saatte l gr'ın üstündeyse proteinürik, altında ise nonproteinürik olarak ikiye aynldı. Gebeliğe bağlı hipertansiyon olarak, 24 saat içerisinde en az iki ölçümde, sistolik kan basıncının 140mmHg'nın ve/veya diastolik basıncın 90mmHg üzerinde olması ka~ bul edildi. Verilerin istatistiki analizi ki~kare testi ile değerlendirilid. BULGULAR Roll over testi pozitif olan 31 olgu ve negatif olan 49 olguda roll over test sonuçları Tablo!'de özetlenmiştir. Roll over test pozitif olan 31 olgunun 1 7 'sinde ( % 54. 83) gebeliğe bağlı hipertansiyon (GBH) geliş~ miş, 14' ünde (% 45. l 7) ise gelişmemiştir. Roll t>ver test ile negatif sonuç alınan 49 olgunun sadece 3'ünde (%6.12) OBH gelişmiş, 46'sında ise " hipertansiyon saptanmamıştır, (p<0.05). Roll over testi negatif olgularda GBH gelişme orannın düşük oluşu, istatistiki açıdan anlamlı bulunmuştur (p < 0.05). Roll over testi pozitif olguların ( n """ 31 ), 6'sında (% 19.3.5) nonproteinürik GBH gelişmesine karşın (Tablo 2), 11 'inde (%35.48) proteinürik GBH saptanmıştır. GBH gelişen roll over testi negatif olgula-. :!:ı (3/49), 2'sinde (%4.08) nonproteinürik, 1 'inde ise (%2.04) proteniürlk CBH saptanmışur (p<0.05). Roll over testi pozitif olgularda nonprotein ürik ve proteinürik GBH gelişme oranı, roll over testi negatif gruba göre fazladır. Aradaki fark istatistiki açıdan anlam~. lıdır (p<0.05). Roll over testi pozitif olup GBH gelişen 17 olgunun 12'sine (% 70.58), Magnez- 954
. TÜFEKÇi BAYIRLl GIRIT-GÜZİN.ORAL YALTl KAHRAMANPUR BULGUR tedavisi gerekmiş, yum Sulfat (MgS 4 } 5'inde ise (%29.42) MgS0 4 tedavisi gerekmemiştir. Roll over t,esti negatif olup GBH, ge~şen 3 olguda ise MgSO 4 tedavisi sadece i olguda (%33.33) kullanılmıştır. Aradae ki fark istatistiki açıdan anlamlıdır (p <o. os). Tablo 1: 28~30. Haftalarda Uygulanan Roll Over Testi Sonuçları Roll over Test Pozitif (n = 31) Negatif (n 49) ("'p<0.05) Gebeliğe Bağlı POZİTİF 17 3 Hipertansiyon 'NEGATİF 14 46 Tablo 2: Gebeliğe Bağlı Hipertansiyon Gelişan Olgularda Proteinürinin Varlığıı Gebeliğ~ ~ağlı H t. ıper an11yon Nonproteinürik Protein ürik Total (*p<0.05) POZiTİF n= 31 (%) 6 (19.35) 11 17 (54.83 NEGATİF n = 49 (%) 2 (4.08) 1 (2.04) 3 (6. 12) Tablo 3: Gebeliğe Bağlı Hipertansiyon Gelişan Olgularda Magnezyum Sulfat (MgS0 4 ) Gereksinimi Gereken Gerekmeyen Total (*p<0.05) Roll Over Test POZİTİF n... 17 (%) 12 (70.58) 5 (29.42) 17 (100) Roll Over Test NEGATİF n;;; 3 (%) 1 (33.33) 2 (66.66) 3 (100 955
ZEYNEP KAMİL TIP BÜLTENİ TARTIŞMA Serimizde roll over testi pozitif 31 olgunun 17'sinde (%54.83) gebeliğe balğı hipertansiyon gelişmiştir. Daha önemlisi ise, roll over testi negatif 49 ol~udan 3'ünde (% 6.12) gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişmesidir (p < 0.05 ). 28-30. haftalar arasında negatif olan roll over test, % 93.88 oranında gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişmeyeceğini göstermiştir (p<0.05). Marshall (4) ve ark. serilerinde negatif roll over testli kadınların % 90 oranında normotensif kaldığını ve 28-32. haftalık gebelerde rutin uygulanması gerektiğini vurgulamışlardır. Gant ve ark. (3)'nın bu konudaki öncül çalışmalarında, 28-32. haftalarında roll oy.er testin negatif olduğunu olgular % 91 oranında normotensif kalmışlar, roll ov er testi pozitif olguların ise %93'\inde gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişmiştir. Gant (3) ve Marshall ( 4) serilerinde pozitif roll over test için, diastolik basınçta 20 mmhg' den yüksek bir artışı kabul etmişlerdir. Serimizde roll over test pozitif olgularımızda gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişme oranını bu araştırmalarmkinden düşük oluşunu, (Gant %93, Marshall %84, Serimizde %54,83), diastolik basınçta test öncesi ve sonrası farkın 15 mmhg'dan yüksek alınışına bağlryoruz. Negatif roll over testlilerin gebelik süresince normotensif kalma oranı ise bu çalışmaların bulgularına uymaktadır. Diastolik kan basıncı farkını 20 mmhg alt sınır olarak alan Karbhari (5) ve ark. pozitif roll over test ile 27 /29 oranında preek- 956 lampsi saptamışlar ve negatif roll ovcr test ile 138/149 oranında gebeliğe bağlı hipertansiyon geli~meyeceğini serilerinde vurgulamışlardır. Guston ve ark. (6), roll over testin gebeliğe bağlı hipertansiyonu saptamakta bazı sınırlamaları olduğunu, özellikle multigravid hastalarda yanlış pozitif oranının fazla olduğunu, fakat negatif roll over testin gebeliğe bağlı hipertansiyon gelişmeyeceğinin iyi bir endikatörü olduğunu vurgulamışlardır. Phelan ve ark. (7), serilerinde pozitif roll over testin yanlış pozitiflik oranını %60 olarak vermiş, aynı oranı Gant % 7, Guston (6) %50 olarak saptamışlar, serimizde ise aynı oran % 45 olarak bulunmuştur. Pozitif testlerde saptanan yanlış pozitiflik oranımız Guston ve Phelan 'nın uymaktadır. çalışmalarına Negatif roll over test ise olguların % 94 oranında normotensif kalacağını serimizde göstermiş (Tablo 2) ve yanlış negatiflik oranı %6.12 olarak saptamıştır. Bu bulgu literatür çalışmalarına uymaktadır. SONUÇ Gebelik hipertansiyonun erken saptanması için, 28-30. haftalarda roll over testi rutin uygulanmalıdır. Pozitif roll over testin yanlış pozitiflik oranı yüksek olmasına karşın (serimizde % 45 ), negatif test ile gebenin, gebeliği süresince normotensif kalma oranı yüksektir (%94). Kolay ve noninvazif bir test olan roll over testle 28-30. gebelik haftalarında pozitif sonuç alınan olguların yakın takibi ve profilaktik tedavisi uygun olur kanısındayız.
TÜFE KÇİ BA YIRU GPİ RİT GÜZİN -ORAL Y ALTl KAHRAMANPUR BULGUR KAYNAKLAR J. Dennis E.J., Hester LL.: Toxemia of pregnancy. in Danforth DN Editor, Obınetrics and Gynecology, Newyork, Harper ımd Row, Publishers, p:397 416, 1971. 2. Gant NF., Doley GL., Chand S. et ali: A study of angiotensin 2 prehor response throughout primigravid pregnancy. J. Clin Invest 52:682, 1973. 3. Gant NF., Chard S., Worley RJ., et ali: A clinical test useful for predicting the developing acuıe hyper tcmıion İn pregnancy. Amj Obstet Gynecol 120: 1, 1974. 4. Marııhall C.W., Newman RL.: Roll over test. Am J Obstet Gynecol 127:623, 1977. 5. Karbhari D., HarriganJT., La Magra R.: The su pine hypertemıive tes as a predictor of incipient pre cdıunpsia. Am J Obsteı Gynecol 127:620, 1977. 6. GusıonJP., Anderson SG., May WJ.: A clinical eva luation of the roll over test for pregmıncy-induced hypertension. Am J Obııtet Gynecol 127:1, 1977. 7. PhelanJP., Everidge GJ., WilderTL., Newman C.: b the su pine pressor test an adequate means ofpredicting acute hypertension in pregnancy. Amj Obs tel Gynecol 128:173, 1977. 957