Wissenschaftliche Akademie für Vorsorgemedizin Türkisch Infotexte aus dem Scheckheft Gesundheit für Eltern und Kind Version 2012 "Gesundheit für Eltern und Kind" (Ebeveyn ve Çocuk Sağlığı) çek defteri size neden verildi ve içinde neler yazıyor? Bu çek defteriyle çocuğunuz için en önemli aşıları ücretsiz olarak yaptırabilmektesiniz. Çocuğunuzla birlikte bir uzman çocuk hekimine veya aile hekimine gittiğinizde bu çek defterini mutlaka yanınıza alınız. Bu defter içindeki kuponlarla hem eczaneden aşıyı alabilir, hem de doktorda aşıyı ücretsiz olarak yaptırabilirsiniz. Böylece çocuğunuz en önemli bulaşıcı hastalıklara karşı güvenli şekilde korunmaktadır. Bu çek defterindeki en önemli metinlerin tercümesini burada bulabilirsiniz: 4. sayfada yazan: Çek defterinden nasıl faydalanacaksınız? Bu Sağlık Çek Defteri sizin ve çocuğunuz için değerlidir İçinde, eyalet, Federal Devlet ve sağlık sigortalarının ücretsiz aşı kampanyasında çocuğunuz için kullanabileceğiniz toplam değeri yaklaşık 870 Euro olan kuponlar bulunmaktadır. Defteri nasıl kullanacağınız Defter size doktorunuz veya hastane tarafından verildikten sonra lütfen yanda görülen bilgi formunu tamamıyla ve okunaklı bir şekilde doldurunuz. Lütfen sayfanın arkasına imzanızı atmayı unutmayınız. Doktor veya hastane personeli sayfayı defterden kopartır, sadece kopyası defterde kalır. Defter ancak bu işlemden sonra geçerlilik kazanır. Aşı kuponlarının eczanede (aşıyı aldığınızda) veya muayenehanede (aşı yapılması sırasında) defterden çıkartılması zorunludur. Böylece ne eczanede ne de muayenehanede bu aşı için ücret ödemeniz gerekmez. Çek defterini eczanede yanınıza almamışsanız (unuttuysanız) aşıyı sadece özel reçete ile ve masraflarını ödemek suretiyle alabilirsiniz. Defteri muayenehanede de unutursanız, aşı yapma ücretini ödemek zorundasınız. Ancak çek defterini sonradan onlara götürdüğünüzde doktor ve eczane parayı iade etmektedir. Kuponlar bütün muayenehanesi olan çocuk doktorları ve genel tıp uzmanları (pratisyen hekimler) ve Steiermark'daki bütün Bezirkshauptmannschaft Sanitätsreferat [Bölge İdare Daireleri Sağlık Bölümleri'nde] Graz Belediyesi Belediye İdare Kurulu'ndaki Gesundheitsamt'da (Sağlık Dairesi) geçerlidir. Dikkat: İçinde kopartılmış olarak bulunan ve daha önce kopartılarak ayrı getirilen kuponlar geçersiz ve değersizdir. Lütfen aşı yaptırmaya gelirken aşı karnesini de getirmeyi unutmayınız. 6. sayfada yazan: Onay ve bilgi edinme Bilgi formunun ön sayfasında verdiğim bilgilerin içerik olarak doğru olduğunu ve "Gesundheit für Eltern und Kind 2012" (Ebeveyn ve Çocuk Sağlığı 2012) çek defterini aldığımı onaylarım. Burada belirtilen çocuk için şimdiye kadar "Gesundheit für Eltern und Kind 2012" çek defterini almadığımı ve bu çek defterini kaybetmem halinde yerine yenisinin verilmesi hakkımın olmadığını ve bu yüzden çek defteriyle yaptırılabilen hizmetlerin bedelini kendim ödemem gerektiğini biliyorum. Belirtilen çocuk için tarafıma ikinci bir çek defterinin verilmesine neden olduğumda Steiermark Eyaleti'ne karşı tazminat ödemekle yükümlü olacağım hakkında bilgi edindim. Kuponlar sadece doğrudan doktorda veya eczanede defterden koparıldığında geçerlidir. Aşının eczaneden muayenehaneye taşınması sırasında serin bir yerde muhafaza edilmesi gerekmektedir, ancak dondurulmamalıdır! Ebeveyn ve Çocuk Sağlığı Çek Defteri'ni alarak düzenli aralıklarda, yazılı ve ücretsiz olarak tarafıma Mutter-Kind- Pass (anne-çocuk-karnesi) ve aşı tarihleri ve de çocuklar için sağlık tedbirleriyle ilgili ayrıca bilgiler gönderilmesini kabul etmekteyim. Bana ve çocuğuma ait bilgilerin bu amaçla Steiermark Eyaleti Aşı Veri Tabanı EBİ sistemlerinde işlenmesine ve kaydedilmesine izin veriyorum. Beni tedavi eden doktorun veya hastane kurumunun çocuğumun Steiermark Eyaleti Aşı Veri Tabanı içindeki aşı durumuna bakmasını, kişisel veya tıbbi nedenlerden dolayı değişen bilgilerimi ebeveyn-çocuk- bilgi servisine göndermesini veya benim veya çocuğumun kaydını bilgi servisinden silmesini kesin olarak kabul ediyorum. Velinin imzası (Bunu istemiyorsanız, solda şu satırı işaretleyiniz) O Hayır, Mutter-Kind-Pass & aşı tarihleri hakkında bilgi istemiyorum. Wissenschaftliche Akademie für Vorsorgemedizin Radetzkystraße 9/1, 8010 Graz ZVR 485850183 Tel. 0316/82 97 27 Fax 0316/83 14 11 DVR 0087122 vorsorgemedizin@scheckheft-gesundheit.at www.kinder-impfen.at www.gesunde-kinder.at Seite 1 von 8 www.impfwissen.at www.bacteriaworld.at
9. sayfada yazan: Sadece zamanında yapılan aşı korur! Ağır seyreden bir çok virüslü hastalıkların nedeni ne geleneksel tıp, ne de tamamlayıcı denilen tıp tarafından tedavi edilememekte olup, sadece belirtilerini hafifletebilmekteler. Bu yüzden aşı etkili olan tek korumadır. Dolayısıyla zamanında aşı yaptırılması çok önemlidir! Burada belirtilen tavsiye edilen aşı tarihleri daima tıp biliminin en son gelişmişlik seviyesine göre uyarlanmakta ve en uygun zamanı gösteren tavsiyelerdir. Bu tarihin herhangi bir nedenden dolayı kaçırılması durumunda her aşı en yakın sonraki tarihte yaptırılabilir. Çocuk hekiminiz veya genel tıp hekiminiz size memnuniyetle geniş bilgi verecektir. Aşağıda aşı maddeleri ve tavsiye edilen aşı takvimi hakkında bir genel bakış verilmektedir. Kene ısırmasıyla bulaşan beyin zarı iltihabına karşı kene aşısı (FSME) yaptırılması Steiermark için genel olarak tavsiye edilmektedir! 1 nci doz genelde 2. nci yaşın başında yapılır. Erken yaşlarda ve sık olarak kenelerin özellikle yoğun olduğu bölgelerde doğada bulunulması durumunda aşı 7 aylıkken yapılabilir. İlk iki aşı dozu 1 ila 3 aylık aralıklarla, 3 ncü doz, 2 nci dozdan 9 ila 12 ay sonra yapılır. Sağlık sigortası aşı maddesi masraflarının bir kısmını iade etmektedir. 10. sayfada yazan: Mutter-Kind-Pass (Anne-çocuk-karnesi) ve ebeveyn-çocuk-bilgi servisi Anne-çocuk-karnesi hamile kadınlar ile beş yaşına kadar çocukların tıbbi bakımı için bir tür kılavuzdur. Tamamıyla doldurulmuş bir anne-çocuk-karnesi annenin ve çocuğun sağlık durumu hakkında bilgi verir ve aynı zamanda tehlikelerin görülmesine ve bunlarla gerektiği şekilde tedavi edilmesini sağlamaktadır. Tıbbi yardım gecikmemelidir. Bu yüzden bütün anne-çocuk-karnesi muayene tarihlerine fazla gecikmeden gidilmesi çok önemlidir. Toplam olarak anne-çocuk-karnesi muayeneleri dizisi 5 yaşına kadar sürmektedir ve bunun iyi bir nedeni var: çocuğunuzun ne yuvada ne de anaokulunda farkına varılmamış veya tedavi edilmeyen sağlık riskleri olmamasının ve bedenen iyi bir şekilde gelişmesi için sağlık gelişimin bu süre için gözlenmesi önemlidir. Bu yüzden bu hizmetten fazla gecikmeden ve düzenli olarak yararlanınız. Ayrıca: Bütün anne-çocuk-karnesi muayeneleri ücretsizdir. Sigortanız yoksa da, Gebietskrankenkasse'den (yetkili bölge sağlık sigortası) bunun için gerekli sağlık sigortası belgesini alabilirsiniz. GESUND. UND WIE! (SAĞLIK. AMA NASIL!) Bilimsel Tedbir Tıbbı Akademisi'nin ebeveynler için korunma dergisini şayet Ebeveyn ve Çocuk Sağlığı Çek Defteriniz varsa ücretsiz ve otomatik olarak almaktasınız. Eğer bir aşı çek defteriniz yoksa "Gesund. Und wie!" dergisini ücretiz olarak 0316 / 82 97 27 telefon numarasını arayarak temin edebilirsiniz. Ebeveyn-çocuk-bilgi servisi size şayet arzu ederseniz ilgili anne-çocuk-karnesi ve çocuğunuz için sağlık tedbiri hakkındaki aşı tarihlerinden önce - zamanında ve ücretsiz bilgi vermektedir! Ayrıca bilgiler: Tel. 0316 / 82 97 27 11. sayfada yazan: Anne ve ebeveyn danışmanlığı Küçük soruların büyük sorunlar yaratmaması için. Steiermark Eyaleti şu an 15 bölgesinde 63 anne ve ebeveyn danışma yeri ve 6 ebeveyn danışma merkezi işletmektedir. Hedef, bebekleri ve küçük çocukları olan ebeveynleri çocuklarının bakımı ve eğitimi sırasında desteklemektir. Hizmetleri doktor muayenelerinden, bakım ve beslenme danışmanlığına ve de örn. ebeveyn-çocuk buluşmaları, emzirme grupları, seminerler vs. gibi psiko-sosyal korunma hizmetlerine kadar uzanmaktadır. Doktorlar, diplomalı sosyal hizmet uzmanları, diplomalı ebeler, bebek hemşireleri ve anne-çocuk alanından başka uzmanların profesyonel danışmanlığı kesinlikle sağlanmaktadır. Böylece bedensel, ruhsal ve sosyal sağlık mümkün olduğu kadar erken teşvik edilebilir. Bölge idarenizdeki veya Graz Belediye İdare Kurulu'ndaki diplomalı sosyal hizmet uzmanlarından daha ayrıntılı bilgiler edinilebilirsiniz: Sağ tarafında bölgelerdeki anne ve ebeveyn danışma yerlerinin ve "Zwei und Mehr" ebeveyn-çocuk-merkezlerinin telefon numaraları bulunmaktadır. 12. sayfada yazan: Psikososyal danışma merkezleri Birçok çocuğun gelişiminde, ebeveyn olarak her şeyin yolunda gidip gitmediğinden emin olunamayan aşamalar olabilir. Özürlülük, gelişim bozuklukları, davranış bozuklukları, konuşma problemleri veya genel veya özel eğitim soruları hakkındaki eziyet verici endişelere kapılmak yerine, uzmanların bedensel, ruhsal ve sosyal sağlık hakkında geniş kapsamlı danışmanlık verdikleri danışma, bilgilendirme ve destek hizmetleri bulunmaktadır. Bunlar bölgelerdeki diğer psiko-sosyal ve sosyal-tıp hizmetleri hakkında bilgi vermektedirler. Seite 2 von 8
Steiermark Eyaleti sosyal telefon & servis bürosu (Tel. 0800 / 20 10 10 ücretsiz): Genel bilgiler vermekteyiz, hangi yerin yetkili olduğuyla ilgili ve sosyal alanla ilgili tüm sorularda aracılık ve koordinasyon hizmeti vermekteyiz. Sorunlarınız için zaman ayırmakta ve gerektiğinde başvurularınızı yetkili yerlere iletmekteyiz. Sosyal & Pedagojik Tedavi Teşvik Enstitüsü (Tel. 0316 / 392805): Seyyar erken teşvikle mümkün olduğu kadar erken başlatılan teşvik tedbirleriyle çocuklardaki gelişme bozuklukları giderilmek veya en azından azaltılmak istenmektedir. Ayrıca bir hizmet: Ebeveyn danışmanlığı (ücretsiz) Acil Çocuk Doktoru Hizmeti Tel.: 0316 / 691512 Sadece Graz için, Cuma ile Pazar günleri arası ve tatil günleri; seçmeli doktor muayenehanesi Sağda Psikososyal hizmetin telefon numaraları bulunmaktadır. 13. sayfada yazan: Çocuğunuz için güvenlik önlemleri Her yıl Avusturya da halen yaklaşık 160.000 çocuk kazaya maruz kalmaktadır, hemen hemen her hafta bir çocuk hayatını kaybetmektedir. Bu kazaların yarısından fazlası ev içinde meydana gelmektedir. Yeni tasarlanan çocuk güvenliği amaçlı kontrol listesine göre kendi evinizi kolayca gözden geçirebilirsiniz: www.grosse-schuetzenkleine.at Yanmalar Mutfak, çocuklara çok cazip gelen bir mekandır ancak bunlar yine burada kolayca önlenebilecek yanma ve haşlanmanın yanı sıra ağır kazalara maruz kalmaktadırlar. Güvenlik önerileri: Ocaklara ve fırınlara tel ve kapak gibi güvenlik ürünleri yerleştirilmeli İçinde yiyecek, kaynar su veya madde bulunan kapları çocuğunuzun hemen yanından/başının üstünden asla geçirmeyin! Düşmeler Avusturya da her yıl çocukların pencereden aşağı düşmeleri vuku bulmaktadır ve bu eğilim giderek artış göstermektedir. Bunların arasında ağır yaralanan ve hatta hayatlarını yitiren çocukların sayısı oldukça yüksek. Güvenli pencereler hayat kurtarmak ve ağır yaranmaları mani olmak için başta gelen güvenlik önlemidir. Güvenlik önerileri: Pencerelere ve balkon kapılarına kilitlenebilir güvenlik ürünlerini monte ediniz Odayı havalandırırken gözünüzü çocuğunuzun üzerinden ayırmayınız Merdiven korkuluğu monte ediniz Bez değiştirirken çocuğunuzu asla denetimsiz bırakmayanız. Boğulmalar hızlı ve sessiz bir şekilde gerçekleşir Avusturya da küçük çocukların ölüm vakaları arasında boğulma ikinci sırayı almaktadır. Bu sayıyı indirgemek yalnızca yetişkinlerin çocuklarını aralıksız ve denetimli gözetimi altında tutmaları sayesinde mümkündür. Güvenlik önerileri: Çocuğunuzu küvet, seyyar havuz ve yüzme havuzu içinde asla gözetimsiz ve yalnız bırakmayınız! Kazaren boğulma vakalarında derhal suni teneffüs yaparak tekrar beyne oksijen tedariği sağlanmalı! Mobil Çocuk Güvenliği Çocuğunuzun trafikte ve spor yaparken de güvenliğini sağlayınız; çocuğun yaşına uygun güvenlik koltukları ve kasklar can kurtarabilir. Güvenlik önerileri: Otomobil ile yapılacak her yolculuk öncesi çocuğunuzu uygun güvenlik koltukları ile emniyet altına alınız! Bisiklet ile yola çıkmadan ya da kayak yapmadan ilk önce çocuğunuza kask giydirin Çocuğunuz asla bir köpekle başbaşa bırakmayın! Çocuklarınıza köpeklere karşı doğru ve uygun davranışları öğretiniz. Öst. Komitee für Unfallverhütung (Avusturya Kazaları Önleme Komitesi): Tel.: 0316/385 13764; www.grosse-schuetzen-kleine.at 14. sayfada yazan: Acil durumda panik yapmayınız! Çocuğu akut tehlike durumundan kurtarınız (örn. suyun içinden). Yalnızsanız seslice yardım diye bağırınız. Derhal hayat kurtarıcı ilkyardıma başlayınız. Ancak bundan sonra ambulans çağırınız. Seite 3 von 8
Acil durum için telefon numaraları 144 Ambulans 141 Acil hekim servisi (önce alan kodunu çeviriniz!) 01 / 4064343 Zehirlenme bilgi merkezi 112 Euro İmdat Çağrı AB çapında geçerli (Polis, ambulans, itfaiye) 122 İtfaiye 133 Polis (Altında ayrıca servis numaraları bulunmaktadır) (Sağdaki çerçevede ilk yardım önlemlerinin doğru sırası bulunmaktadır) 15. sayfada yazan: 8B-Sağlık İşleri Uzman Bölümü Aşı Bilgileri (Fachabteilung 8B-Gesundheitswesen) BEBEKLER VE KÜÇÜK ÇOCUKLAR İÇİN ÜCRETSİZ AŞILAR 6'lı aşılar (difteri, tetanos, çocuk felci, boğmaca, Haemophilus influenzae tip b aşısı, hepatit B), kızamık, kabakulak ve kızamıkçığa karşı kombine aşı (KKK aşısı), rotavirüse karşı ağızdan verilen aşı ve konjuge pnömokok aşısı (PNC aşısı) bu defterdeki kuponlar ile bütün çocuklar için ücretsizdir. Uzun süre güvenli bir aşı koruması sağlamak için bu aşı maddelerinin her birinde birden fazla doz veya tazeleme aşısı gerekmektedir. Bir aşı kaçırıldığında, mümkün olduğu kadar çabuk telafi edilmesi önemlidir. 6'lı aşı İlk aşı dozu normalde 3. ayda, 2. doz 5. ayda, tazeleme aşısı 12. aydan itibaren yaptırılır. Kızamık-Kabakulak-Kızamıkçık aşısı Mümkün olan en erken aşılama başlangıcı 11 ayı tamamlanmasından itibarendir. 2 nci KKK aşısı en yakın tarihte yapılması uygundur. 1. KKK aşısına en az 4 haftalık bir aralık bırakılmalıdır. Eksik olan 1 nci ve 2 nci MMR aşıları her yaşta ücretsiz aşı kampanyaları esnasında telafi edilebilir. Rotavirüse karşı ağızdan aşı Rotavirüsler bebekler ve küçük çocuklarda aynı anda kusma ve ishal (gastroenterit) için en sık görülen patojendir. Bu yaş grubundaki ishalli hastalıkların yarısından fazlasına (özellikle kış mevsiminde) neden olmaktadırlar. Çocuk ilk enfeksiyonda ne kadar küçük olursa, o kadar ağır bir hastalık seyri mümkündür. Bu yüzden rotavirüse karşı ağızdan verilen aşıya mümkün olduğu kadar erken, 6 haftanın tamamlanmasından itibaren başlanmalıdır. Sağlık bakanlığının kararına göre "yeni" doğum yılının çocukları için ya Rotarix ya da Rotateq ilk aşıları ücretsiz aşı kampanyasında kullanılmaktadır. Her iki aşı maddesi 6 haftanın tamamlanmasından sonra verilebilir. Çocuklara aşı maddesine göre 2 (Rotarix ) veya 3 (Rotateq ) doz verilir. 24 ncü haftayla birinci aşı serisi tamamlanmış olmalıdır. Doktorunuz sizi memnuniyetle diğer ayrıntılar konusunda bilgilendirecektir. Bir aşı maddesinden diğerine geçiş uygun görülmemektedir. 2012 için ücretsiz olarak yalnızca Rotarix mevcuttur. 16. sayfada yazan: Pnömokoklara karşı konjuge çoklu aşı (PNC): Kan zehirlenmesi veya irinli beyin zarı iltihabı ile birlikte seyreden invasif pnömokok hastalıkları ilk iki yaş içinde en sık görülen hayati tehlikeli ve kalıcı hasarlara neden olan enfeksiyon hastalıkları arasında sayılmaktadır. Bu yüzden PNC aşısı Avusturya aşı planına göre 3 aydan büyük bebekler için tavsiye edilmektedir. Ağır seyreden invasif pnömokok hastalıklarına mani olmak için aşı serisinin mümkün oldukça erken (üç aylıkken) başlatılması önemle tavsiye olunur. Pnömokok-menenjit vakalarına en çok 2 yaşına girenlerin ilk yarı yılında rastlanmıştır. Sağlık bakanlığının kararına göre "yeni" doğum yılının çocukları için ya Synflorix ya da Prevenar ilk aşıları kullanılmaktadır. 2012 yılı için ücretsiz olarak yalnızca Synflorix verilebilmektedir. Şimdiye kadar yüksek riskli çocuklara; 3+1 şeması olarak bilinen, yani 3, 5 ve 7 aylıkken 3 doz halinde ve 2 yaşında da 4 ncü doz (Booster) verilerek ücretsiz aşı kampanyaları esnasında aşı yapılmaktaydı. Bu şema 2012 yılında 2+1 şeması olarak değiştirildi: böylece 1 nci doz 3 aylıkken, 2 nci doz 5 aylıkken ve 3 ncü doz (Booster) da 12 aylıkken uygulanacaktır. PNC aşısı ise 6 lı aşı ile birlikte yapılabilmektedir. İlk aşı 12 ila 23 aylıkken yapıldıysa, 8 haftalık aralıklarla sadece 2 doz aşı yapılması tavsiye olunur. Yüksek risk faktörü taşıyan gruplar: Doğuştan gelen veya sonradan kazanılmış bağışıklık sistemi bozukluğu olan çocuklara (örn. hipogammaglobulinemi, komplement defektler ve properdin defektleri, fonksiyonel veya anatomik aspleni, örn. splenektomi, HIV-enfeksiyonu), orak hücreli anemi, koklear implant veya serebrospinal sıvı fistülü, Seite 4 von 8
organ nakillerinden önce ve kemik iliği nakillerinden sonra, nefrotik sendrom, immun supresif tedavilere başlamadan önce, 3 yaşından itibaren minimum 2 aylık aralıklarla ve aşı takvimi uyarınca dizi halinde polivalan polysakkarit maddeli aşı yapılmalıdır. Ancak bu aşıların masrafları üstlenilmemektedir. BEBEKLER VE KÜÇÜK ÇOCUKLAR İÇİN DİĞER ÖNEMLİ AŞILAR Bu çek defteri ile ücretsiz olarak aldığınız aşılarla birlikte Avusturya aşı planı bütün bebekler ve küçük çocuklar için ayrıca aşağıdaki aşıları tavsiye etmektedir. Lütfen çocuğunuz için hangi aşıların mantıklı ve gerekli olduğunu doktorunuzla görüşünüz. Meningokok C aşısı Konjuge tek değerli aşı maddesiyle yapılan aşı 2 ayı tamamlanmasından itibaren mümkün olmakla beraber 2 yaşını doldurduktan sonra tavsiye edilir. Gerekli kısmi aşıların sayısı ilgili aşı başlangıcına bağlıdır. Ek bir doz 4'lü konjuge aşı ACWY ile 12 yaş üzeri verilmelidir (bkz. okul çağı çocuklar için aşı uygulamaları). Varisella (su çiçeği) Varisella zararsız bir enfeksiyon hastalığı değildir, çünkü ağır komplikasyonlar meydana gelebilir. Bu yüzden bu aşı (örn. ABD'de) şimdiden genel olarak tavsiye edilen aşılar arasında yer almaktadır. Aşı, 9 aydan büyük tüm çocuklar için kullanılabilir olmakla beraber 2 yaşını doldurduktan sonra tavsiye olunur. Aşı en az 6 haftalık aralıkta iki doz şeklinde yapılır. Kene aşısı (TBE) Steiermark virüs taşıyan kenelerin özellikle sık görüldüğü bölgeler arasında sayılmaktadır. Bu yüzden TBE aşısı 1 yaşını tamamlanmasından itibaren tavsiye edilir, ancak çocuk çok özel bir enfeksiyon tehlikesiyle karşı karşıya kaldığında 6 ayı tamamlanmasından itibaren de düşünülebilir. 17. sayfada yazan: Temel koruma 1 ila 3 aylık aralıklarda yapılan 2 dozla ve 5 ila 12 ay ya da 9 ila 12 ay sonra 3 ncü bir aşıyla (aşı maddesine bağlı olarak) elde edilmektedir. Hepatit A Hepatit A aşısı 2 yaşındaki özellikle kamu okullarına başlamadan önce bütün çocuklar için tavsiye edilmektedir. 2 nci doz 6 ila 12 ay aralıkta yapılır, koruma süresi uzmanların bilgilerine göre en az 10 ila 20 yıl sürmektedir. İnfluenza (viral grip) 7. aydan itibaren özellikle kronik akciğer, kalp ve kan dolaşımı hastalıkları, böbrek hastalıkları, metabolik hastalıklar ve doğuştan mevcut veya sonradan oluşan bağışıklık bozukluğu olan bütün çocuklar bir influenza (gerçek grip) aşısı olmalıdırlar. OKUL ÇAĞI ÇOCUKLAR, GENÇLER ve YETİŞKİNLER Ücretsiz okul aşısı kampanyası çerçevesinde difteri, tetanos, çocuk felci ve boğmaca aşıları tazelenmektedir. En geç 13 yaş içinde hepatit B'ye karşı temel bağışıklık telafi edilmeli veya hepatit B aşısı tazelenmelidir. Bu yüzden kaçırılmış olan kızamık/kabakulak/kızamıkçık aşısı (güvenli korunmak için 2 doz önerilmektedir) mutlaka en yakın tarihte telafi edilmelidir. Kız çocuklarının kızamıkçığa karşı güvenli korunmaları özellikle olası bir hamilelikten önce önem taşımaktadır. 12 yaşındakiler (6 ncı sınıf öğrencileri) için amaçlı konjuge çok değerli meningokok a karşı korunma aşısı (ACWY) ücretsiz olarak yapılmaktadır. Meningokok aşısı daha büyük çocuklara/gençlere veya bazı endikasyonları gösterenlere ve ayrıca seyahat öncesi aşı olarak ancak ücretli olmak suretiyle önerilmektedir. Okul çağında düzenlenen ücretsiz aşı kampanyaları için, okul aşı kampanyaları esnasında, Bölge İdare Daireleri ve Graz Belediyesi bünyesindeki Aşı Sağlık Bölümlerine (Impfstelle) ve bölgeye yerleşik doktorlara başvurabilirsiniz. Tavsiye edilen ancak ücretsiz programa dahil olmayan aşılar: Özellikle Steiermark için önemli: TBE aşısı ücretsiz değil, ancak okul aşısı kampanyası çerçevesinde özellikle az bir ücret karşılığında yaptırılabilir. Papillom virüsüne (HPV-aşısı) karşı yapılacak aşı bunlar rahim ağzı kanserine neden olabilir mümkün olduğunca cinsel olarak aktif olabilecekleri yaşa gelmeden önce yapılmalıdır. Su çiçeği (Varisella) aşıları da gerektiğinde okul çağında telafi edilmeli veya tamamlanmalıdır. Seite 5 von 8
Yetişkinler her 10 yılda ve 60 yaş üzeri insanlar her beş yılda bir difteri, tetanos ve boğmaca aşılarını tazelemelidirler. TBE her beş yılda bir ve 60 yaş üzeri insanlar tarafından her 3 yılda bir tazelenmelidir. 50 yaş üzeri insanlar herpes zoster (zona hastalığı: Bu aşı maddesi Avusturya da hali hazırda mevcut değildir) 18. sayfada yazan: ve pnömokok (zatürre) aşısı da yaptırmalıdırlar. En geç 60/65 yaşın üzerindekilere bir kereye mahsus olmak üzere pnömokok aşısı yaptırmaları önemle tavsiye olunur. İnfluenza aşısı ("gerçek grip") özellikle özel bir tehlike durumunda tavsiye edilmektedir, 50 yaş üzeri herkes için tavsiye edilmektedir. Her yıl yenilenmesi gerekmekte, çünkü aşılar sezona bağlı influenza ailesine uyarlanmaktadır. Aşıdan kaynaklanan komplikasyon riski Aşılama doğadan kopya edilmiş bir işlemdir. Bir aşı hastalığı anlamındaki reaksiyonlar hiçbir zaman olmaz diye bir şey yoktur. Bu yüzden doğal hastalığın riski ve olası sonuçları olası aşı riski ile karşılaştırılmalıdır. Olası aşı reaksiyonlarının bazıları aşıların kupon kısımlarında tarif edilmektedir. Bunlar genelde geçici ve tehlikesizdir. Ağır aşı komplikasyonları zorlu ruhsat ve sürekli kontrol metotlarından dolayı son derece nadir görülür. Aşı yaptırmamak bin kat daha tehlikelidir! Sadece aşı gerçek bir koruma sağlar! Yan etkilerle ilgili ayrıca bilgileri aşı maddesinin prospektüsünde ve doktorunuzla görüşerek veya www.impfwissen.at adresinden öğrenebilirsiniz. Çocuğunuz ne zaman aşı olmamalıdır? akut ateşli hastalıklarda aşı maddesinin bileşenlerine karşı bilinen alerjilerde Lütfen aşağıdaki durumlarda doktorunuza bilgi veriniz Çocuğunuz genel olarak alerjilere meyilli olduğunda (örn. neurodermitis veya egzama) veya önce geçirdiği başka (kronik) hastalıklarda, şimdiye kadar dokunmayan aşılarda şayet aşının yapıldığı zaman çevrinizde bir enfeksiyonlu hastalık görüldüyse Nezle ve/veya hafif ateşte doktor muayeneden sonra aşı yapılıp yapılamayacağına karar verir. Özel sorularınız için... lütfen Univ. -Kinderklinik Graz (Infektionsabteilung [Graz Üniversite Çocuk Hastanesi, Enfeksiyon Servisi], Tel. 0316/385-12367) veya LKH Leoben'in çocuk servisine, Tel. 03842/401-2438) danışınız. Seyahat ve aşı konusuyla ilgili öneriler alabileceğiniz yerler; Reisemedizinische Impf- und Beratungsstelle der Fachabteilung 8B Gesundheitswesen [8 B Dairesi, Sağlık İşleri Bölümü] (Tel. 0316/877-3577) ve Hygiene- Institut [Hijyen Enstitüsü], Tel. 0316/380-4390). Aşılar hakkında daha geniş bilgileri www.gesunde-kinder.at web sitesinde ve Fachabteilung 8B - Gesundheitswesen (Tel. 0316 / 877-3546 veya -3526) ve de doktorunuzdan öğrenebilirsiniz. Doktorlardan ricamız Lütfen düzenli olarak WAVM Newsletter faktum (haber bildirimi) üzerinden bilgi edininiz. Gecikmiş aşı başlangıcı, düzensiz şemaları veya aşı reaksiyonlarından sonra yapılacak işlemler için de doğrudan FA 8B ye başvurunuz. 19. sayfadan sonra yazan: Rota aşısı için yeşil renkli aşı kuponları. Sağdaki bölüm eczane tarafından alınır. Diğer iki kupon doktorun muayenehanesinde çıkartılır; en içteki kesim defter içinde kalır. Kuponların arka taraflarında Rota aşısının etkili olduğu hastalıklar tarif edilmektedir: Rotavirüs: Kusma ve ishal, kusma, ishal, çoğu zaman ateş, bazen ise kulak ağrısı; Rotavirüs enfeksiyonunda komplikasyonlar: genelde ağır seyreder ve aşırı su kaybı görülür. Ağır (sulu) ishaller kurumaya ve böylece dolaşım yetersizliğine neden olabilirler. Olası aşı reaksiyonları: Ateş, sinirlilik, bitkinlik, gaz, kusma, ishal, nezle; Çocuğunuza ne zaman rotavirüs aşısı yapılmamalıdır? Kontraendikasyonlar: Akut ateşli hastalıklar, bağışıklık sistemi hastalıkları veya zayıflamış bir bağışıklık sistemi savunması, ishal, kusma, (geçirilen) ağır barsak hastalıkları ve deformasyonları, aşı bileşenlerine karşı bilinen duyarlılık ( aşıda az miktarda sakkaroz bulunur, uzman bilgilere bakınız). Özellikle ilk dozdan sonra birkaç gün boyunca dışkıyla aşı virüsleri çıktığından, bağışlık sistemi zayıf kişilerle temas önlenmelidir ve bebek bezlerinin değiştirilmesinden Seite 6 von 8
sonra iyi bir el hijyeni gerekmektedir. Aşı naklini serin ortamda yapınız. Aşıyı serin yerde saklayınız, ama asla dondurmayınız! Daha geniş bilgiyi aşı yapan doktorunuzdan ve aynı şekilde aşı maddesinin kullanma talimatından alabilirsiniz. 23. sayfadan sonra yazan: 6'lı aşı için mavi renkli aşı kuponları. Kuponların arka taraflarında 6'lı aşısının etkili olduğu hastalıklar tarif edilmektedir: Difteri: hayati tehlikeli; üst solunum yollarının bakterili hastalıkları; boğulma tehlikesi olan nefes darlığı; Komplikasyonlar: kalp/dolaşım sistemi & böbrek hasarları, felç; Tetanos ( kazıklı humma ): kirlenen yaralar üzerinden enfeksiyon; özellikle küçük yaralar çok tehlikelidir; kas krampları; hastalığa yakalananların % 20-30'u solunum felcinden ölüyor; Boğmaca (pertussis): şiddetli, aylarca süren öksürük nöbetleri ve nefes darlığı; Komplikasyonlar: Orta kulak iltihabı ve zatürre; bebekler için çok tehlikeli; Çocuk felci (poliomyelitis): çocuklar ve yetişkinlerde kalıcı felçler; hijyenik şartları kötü olan ülkelerde görülür; her an bulaşabilir; Haemophilus influenzae B: küçük çocuklarda irinli beyin zarı iltihabının en sık görülen mikrobu; Komplikasyon: hayati tehlikeli gırtlak kapakçığı iltihabı; Hepatit B: başlıca olarak enfekte kan, cinsel ilişki ve ayrıca doğum sırasında da enfekte annelerden yeni doğan bebeklere bulaşır; diş fırçası, tıraş makinesi vs. gibi enfekte kan artıkları bulaşmış eşyalar üzerinden dolaylı bulaşma. Özellikle bebek ve küçük yaştaki çocuklarda sıklıkla kronik seyreder ve karaciğer sirozu ve artırılmış ciğer kanseri riskine kadar uzanır. Daha geniş bilgiyi aşı yapan doktorunuzdan ve aynı şekilde aşı maddesinin kullanma talimatından alabilirsiniz. 29. sayfadan sonra yazan: Kızamık Kabakulak Kızamıkçık aşısı için pembe kuponlar. Arka taraflarında hastalıklar tarif edilmektedir. Kızamık: çocuk hastalıkları denilen hastalıklar arasında en ağırlarından biridir. 10 çocuktan 1'inde orta kulak iltihabı veya zatürre görülür, 1.000 çocuktan 1'i ise kalıcı zarar verme tehlikesi olan korkulu beyin iltihabına yakalanmaktadır. Kabakulak: kulak altındaki tükürük bezlerinin yanı sıra erkeklerde hayaları, kadınlarda yumurtalıkları etkiler ve dolayısıyla kısırlığa neden olabilir. Kabakulakta da görülen bir beyin zarı iltihabı sağırlığa neden olabilir. Kızamıkçık: Kızamıkçığa yakalanan çocuklar, özellikle hamile kadınlar ve karınlarındaki bebekleri için bir tehlikedir. Annenin ilk hamilelik ayında enfekte olması sonucu ağır oluşum bozuklukları görülebilir. Aşının olası yan etkileri: 6-7 gün sonra ateş görülebilir nadir olarak hafif egzama meydana gelebilir. Meyilli olan çocuklarda ateşli nöbetlerin önlenmesi için zamanında ateş düşürücü bir ilaç verilebilir. Daha geniş bilgiyi aşı yapan doktorunuzdan ve aynı şekilde aşı maddesinin kullanma talimatından alabilirsiniz. Sayfa 33 ile sayfa 38 arasında yazan: Pnömokok aşısı için turuncu renk aşı kuponları. Sayfanın arkasında bulunan bilgiler: Pnömokoklar bebeklerde ve küçük çocuklarda en sık görülen bakterili hastalık mikrobudur. İnsanlar arasında damlacık yoluyla bulaşan enfeksiyonlar zatürreye, beyin zarı iltihabına, kan zehirlenmesine ve orta kulak iltihabına neden olurlar. Bebeklerde ve küçük çocuklar yüksek riskli gruplardır. Sıradan üşütme ve soğuk algınlığı enfeksiyon riskini arttırır. Aşı; belirli kronik hastalıklardan dolayı özel risk bulunduğunda, doğuştan gelen veya sonradan kazanılan bağışıklık sistemi bozuklukları, erken doğanlar ve gelişim bozukluğu olan bebeklerde ve de koklea implantı olan çocuklar için özellikle tavsiye edilir. Şimdiye kadar tamamıyla sağlıklı çocuklar da hayati tehlikeli komplikasyonlardan ve kalıcı hasarlardan korunamadıklar için ve bu aşı ortakulak iltihabı gibi fazla ağır olmayan hastalıklara karşı da oldukça iyi bir koruma sağladığı için, genel olarak tavsiye edilmektedir. Olası aşı reaksiyonları: Aşı yerinde şişlik ve kızarıklık, ateşlenme, mide bulantısı; daha nadir olarak 39 derece üzerinde ateş ve cilt egzamaları. Nöbetli hastalıkları veya daha önce nöbetli ateş şikayetleri olmuş olan çocuklarda tedbir olarak ateş düşürücü ilaç verilmesi tavsiye edilir. Aynı anda 6'lı aşı verilmesi mümkündür. Bu durumda ateşlenme olasılığı biraz daha artmaktadır. Daha geniş bilgiyi aşı yapan doktorunuzdan ve aynı şekilde aşı maddesinin kullanma talimatından alabilirsiniz. Seite 7 von 8
Künye: Land Steiermark, Fachabteilung für das Gesundheitswesen (Steiermark Eyaleti, 8 B Dairesi, Sağlık İşleri Bölümü) Friedrichgasse 9, 8010 Graz Genel konsept: Conclusio PR-Beratungs Gesellschaft mbh, 8010 Graz, 2012, Dr. Jasmin Novak, Konrad Lindner Teknik uygulama: at.software, Katzianergasse 10, 8010 Graz Fotoğraflar: Harry Schiffer, gettyimages, Comstock, Fritz, Jungwirth Baskı: Medienfabrik Graz, 8020 Graz Çeviri: HOISS Baskı masrafları Steiermark Eyaleti tarafından karşılanmıştır Seite 8 von 8