Uydu (U) Destekli Deniz (De) Kirliliği (Ki) Tanımlama (T) (UDeKiT Lab.) Hazırlayanlar: Dr. Burcu Özsoy Çiçek, Dr. Sevilay Can, Kpt A. Tuğsan İşiaçık Çolak, MSc Yer: İTÜ Denizcilik Fakültesi Tuzla/IST Mart 2012 1
İçerik Gemi Kaynaklı Deniz Kirliliği Uydu (U) Destekli Deniz (De) Kirliliği (Ki) Tanımlama (T) (UDeKiT Lab.) Veriler Temel Hedefler Gemi Kaynaklı Kirleticileri Uydudan Takip Yöntemi Neden biz? Görüntü referans: ESA, 1 Haziran 1992 at 8:31 UTC; görüntü merkezi: 31 49'N, 31 49'E 2
Gemi Kaynaklı Deniz Kirliliği 1973 te imzalanan MARPOL (Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin önlenmesine Ait Uluslararası Anlaşma) sadece ham petrol ve ürünlerini değil, kimyasal maddeleri, ambalajlı olarak taşınan zararlı maddeleri, pis suları (lağım suyu) ve çöpleri de deniz kirliliğinin nedenleri olarak kabul ediyor. Deniz kirliliği sadece gemi kazaları sonucu yakıtın denize dökülmesi ile değil, gemi geçişleri esnasında illegal deşarjlar şekilinde de oluşabiliyor. Görüntü referans: ERS, 20 May 1994 at 14:20 UTC, Taiwan ın doğusu Pasifik Okyanusu Görüntünün merkezi: 23 01'N, 121 41'E 3
Çalışma Kadrosu Uydu (U) Destekli Deniz (De) Kirliliği (Ki) Tanımlama (T) (UDeKiT Lab.) UDeKiT Yürütücü Dekan* UDeKiT Yürütücü yardımcıları Akademik Kadro* * UDeKiT Araştırma ve Geliştirme Kadro * * * UDeKiT Danışmanları * İTÜ Denizcilik Fakültesi ** İTÜ Denizcilik Fakültesi *** Araştırma Görevlileri, Doktora ve Master öğrencileri 4
Veriler -Ham/İşlenmiş Uydu Görüntüleri Uydu Haberleşmesi ve Uzaktan Algılama Merkezi (UHUZAM) European Space Agency (ESA) National Aeronautics and Space Administration (NASA) Diğer uydu görüntüsü sağlayıcıları (JAXA, Kanada, Türkiye bazlı şirketler (NIK vb.)) -Oşinografik ve Meteorolojik Veriler (yersel ve uydudan) Sıcaklık Tuzluluk Yoğunluk Akıntı Rüzgar -Gemi Trafik Hizmet (VTS - AIS) Verileri Gemi bilgileri 5
Temel Hedefler - 1 Türk Karasularında ve boğazlarında uzaktan algılama yöntemlerini kullanarak deniz kirliliğinin in sistematik tespit ve sürekli takibini yapmak 6
Temel Hedefler - 2 Uydu görüntülerini kullanarak kirlilik haritalarını oluşturmak mak, kirliliğin oluştuğu riskli bölgelerin/ alanları belirlemek, kirlilik dağılımını incelemek 150 Envisat uydu görüntüsü ile Karadeniz kirlilik dağılımı (Mayıs 2007 Ocak 2008) 7
Temel Hedefler - 2 Örnek: 2001-2004 Karadeniz ve Marmara da Kirlilik Tespiti ve Petrol Yoğunluğu Ferraro, G., Long Term Oil Spill Monitoring for Black Sea 8
Temel Hedefler - 3 Acil müdahale planlarına (deniz kirliliğine hazır olmak) katkı sağlanması http://www.oilspillresponse.com/prepared_consult_emerg.html 9
Hedeflerin detayları Türk karasularında petrol kirliğinin uydudan takibi, kirlilik boyutunun tespit edilmesi, uygun tekniklerle petrol kirliliğin hareketinin izlenmesi, Türk karasuları için uydudan takip sistemin geliştirilmesi ve eksikliklerin tespiti, ulusal ve uluslararası işbirliğiyle en uygun tesbitin sağlanmasını hedefleme, Görüntü referans: 29 Nisan 2010, MODIS görüntüsü (Terra uydusundan), Louisiana kıyısı 10
Türk karasuları için atmosferik ve iklimsel koşulların, uydu görüntülerinin değerlendirilmesinde etkilerinin değerlendirilmesi, Uydu görüntüleriyle tespit edilen kirliliğin mevcut meteorolojik ve oşinografik parametrelerle (yersel ve uydudan alınan) desteklenmesi, Uydu görüntüleri esas alınarak kirliliğin Türk karasuları ekosistemine etkisi konusunda verilerin toplanması, 11
Türk karasuları için uydu takibinden elde edilecek veriler kullanılarak, bölgesel ve ulusal acil müdahale planlarının oluşturulmasına destek vermek, Kirlilikle etkin acil mücadele stratejilerin geliştirilmesi, Uydu görüntülerinden deniz kirliliğinin analiziyle, istatiksel verilerinin yıllara göre dağılımını hesaplamak ve yapılan çalışmaların bir araya getirilmesiyle Türk karasuları için database oluşturmak. 12
Uydudan Takip Yöntemi Halihazırda yörüngedeki uyduların kullanımı Chintoan, M., MCU BSC Trabzon, 2010 13
Uydudan Takip Yöntemi Goodman, 1994 14
Deniz Kirliliği Tepsit için Kullanılan Uydular -RADARSAT (radar uydusu) Kanada - ENVISAT (radar uydusu) ESA - PALSAR (radar uydusu) JAXA - TerraSAR (radar uydusu) Alman - IKONOS (pankromatik) - MODIS (2000-sürüyor) NASA - SeaWIFS (optik) (1997-sürüyor ) NASA - MERIS (2002-sürüyor ) ESA - AVHRR (görünür/termal) (1981- sürüyor) NASA ve diğerleri 15
Uydu takibi Örnek 1 - kaza ESA, ENVISAT radar görüntüsü Prestige Kazası Kargo: 77.000 ton ağır yakıt Bahama bayrağı altındaki Prestige gemisi İspanya açıklarında Kasım 2002 de battı. 16
Uydu takibi Örnek 2 - platform Kanada, RADARSAT radar görüntüsü Deepwater Horizon petrol sondaj platformu RADARSAT-2 Mayıs 8, 2010 Deepwater Horizon Platformu 20 Nisan 2010 da inflak etti CSTARS at the University of Miami 17
Uydu takibi Örnek 2 - platform NASA, MODIS görüntüsü Deepwater Horizon petrol sondaj platformu NASA MODIS (Aqua uydusundan) görüntüsü Nisan 25, 2010, Radar görüntüsünün aksine petrol beyaz yansıma şeklinde görüntüde beliriyor. 18
NASA MODIS Görüntüsü (03-24-2012) http://lance-modis.eosdis.nasa.gov/imagery/subsets/ 19
Deniz Suyu Sıcaklığı 28 E 30 E 32 E 34 E 36 E 38 E 40 E 46 N 44 N 42 N AVHRR-MetOp dan karma oluşturulmuş, Mart 14, 2011 http://www.ghrsst.org/ (ftp://podaac.jpl.nasa.gov/alldata/ghrsst/data/l3p/glob/avhrr_metop_a/eur/2011/073/) 20
Deniz Suyu Klorofil Yoğunluğu 28 E 30 E 32 E 34 E 36 E 38 E 40 E 46 N 44 N 42 N Klorofil dağılımı MERIS-MODIS den karma oluşturulmuş, Mart 14, 2011 Global 4 km Level 3, GlobCOLOUR http://www.globcolour.info/ 21
Neden biz? EKİBİMİZ (İTÜ DF Arı grubu-udekit lab) Farklı disiplinlerin bir araya geldiği, çoğunluğu denizcilik mezunu, gemi ve denizcilikle ilgili tüm detaylara hakim, Türk denizlerini tanıyan, denizlere dayalı parametreleri değerlendirme hususunda tecrübeli, Denizcilik alanında geniş bir network a sahip, halihazırda Türkiyenin 4 bir yanında eğitimler veren, Uzaktan algılama konusunda tecrübeli: MODIS, AMSR-E, QUİKSCAT, LANDSAT, ENVISAT, RADARSAT, SSM-I SST, IKONOS uydu dataları ile aktif bir şekilde çalışmış, 22
Neden biz? NASA ve ESA projelerinde çalışmış, Deniz kirliliği dağılım modellemesi konusunda tecrübeli, Uluslararası denizcilik projelerinde çalışmış (JICA vb.), Gemi kaynaklı hava ve deniz kirliliğine dayalı calışmalar yapan ve halihazırda bilimsel makalelere imza atmıştır (dökümanda yayın detayları mevcuttur). UHUZAM yer istasyonu, İTÜ UHUZAM uydu görüntülerini temin açısından, tecrübeli kadrosu ve vereceği desteğiyle bizi güçlü kılıyor. 23
Fakültemizce son olarak özetle; Ulusal deniz kirliliği ve hava kirliliği envanteri oluşturulacak, Sonrası için planlanması muhtemel gerçek zamanlı gemi geçişlerinin takibi için altlık oluşturacak, Yersel (radar) istasyonların kurulması için gerekli olucak stratejik noktaların haritalarını sunacak, Haritalardan yola çıkarak, tespit edilen ve kirlilik riski altında olucak alanlarla ilgili müdahele uygulamalarına altlık oluşturacak. 24
KATILIMINIZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER EDERİZ. 25