ISSN 2147-4885 (Online) Söyleşi Emre Konuk ile 2014 EMDRIA Kongresi Uzm. Psk. inci Canoğulları Hocam, öncelikle yoğun programınız arasında vakit ayırdığınız çok teşekkür ederim. Bu yıl (2014) Colorado da düzenlenen EMDRIA Kongresi ile ilgili genel olarak izlenimleriniz, en çok ilginizi çeken şeyler nelerdir? Editörden Dr. Hejan Epözdemir Herkese merhaba, 2015 yılının ilk sayısında birlikteyiz. Bu sayıda, bültenin yayın hayatının 3. yılında yönetim kurulunun yoğun talebi üzerine Yayın Kurulu Başkanlığı na ek olarak, bir de editörlük görevini üstlenmiş bulunuyorum. Bu zamana kadar editörlük görevini büyük bir başarıyla sürdüren sevgili Önder Kavakcı ya çok teşekkürler. Devamını 2. sayfada bulabilirsiniz. Doç. Dr. Önder Kavakcı Değerli arkadaşlar, iki yılı aşkın süredir üstlendiğim EMDR Derneği Bülteni Editörlüğünü bu sayıdan itibaren Sevgili Hejan Epözdemir e devretmiş bulunuyorum. Devamı 3. sayfada... EMDR ve Psikozlar Uzm. Psk. inci Canoğulları Yapılan araştırmalar, psikozlar gibi Ciddi Ruhsal Bozuklukları (CRB) olan yetişkinlerin %50 ila %98 inin en azından bir travmatik deneyim yaşadığını (kişi başına ortalama 3,5 travmatik olay) göstermektedir. Devamı 4. sayfada... EMDR-TR Derneği Yayın Organı EMDR Alt Komiteleri Yayın Kurulu Başkanı: Hejan Epözdemir Yayın Kurulu (Alfabetik Sırayla) : Berk Murat Ergun, Emre Konuk, İnci Canoğulları, Muhammet Özkan, Önder Kavakcı, Zeynep Zat, Editör: Hejan Epözdemir Akademik Danışma Kurulu (Alfabetik Sırayla): Dr. Derek Farell, Dr. Udi Ören, Prof Dr. Emine Gül Kapçı, Uzm. Emre Konuk, Doç. Dr. Feryal Çam Çelikel, Uzm. Psk. Hejan Epözdemir, Dr. Jim Knipe, Dr. Marilyn Luber, Prof Dr. Nahit Özmenler, Uzm. Psk. Olcay Güner, Doç. Dr. Ömer Böke, Doç Dr. Önder Kavakcı, Dr.Richard Mitchell, Prof. Dr. Ümran Korkmazlar, Prof. Dr. Vedat Şar Araştırma / Başkan: Hejan Epözdemir İletişim: epozdemir@yahoo.com Gülbahar mah. Yenidere sk. No:21/A Şişli İstanbul Tel: 0212 219 85 56 emdrebulten@gmail.com Klinik Uygulama ve Protokol Geliştirme Başkan: Serin Öget İletişim: smeskill@superonline.com Çeviri, Üye İşleri ve WEB / Başkan: Asena Yurtsever, İletişim: asenayurt@hotmail.com Çocuk ve Ergen / Başkan: Ümran Korkmazlar İletişim: ukorkmazlar@gmail.com Uluslar Arası İlişkiler, Akreditasyon, Eğitim ve Etik Başkan: Önder Kavakcı, Emre Konuk İletişim:okavakci@yahoo.com konuk@dbe.com.tr EMDR HAP ve Krize Müdahale / Başkan: Emre Konuk İletişim: konuk@dbe.com.tr Genel Koordinatör: Şenel Karaman İletişim: senelkaraman@gmail.com Emre Konuk: İlk olarak; Shapiro nun konuşması. Devamı 6. sayfada... Francine Araştırma EMDR Araştırma Vakfı (EMDR Research Foundation) bir süre önce EMDR ın 25. Yılı Ödülü Uzm. Psk. Emre Konuk Tıbben açıklanamayan semptomlar faslından 'Fibromiyalji Tedavisine EMDR Terapisinin Katkısı' konulu araştıma için Özel veya Devlet hastaneleri ile bağlantısı olanlar ve çalışmaya katılmak isteyenler Zeynep Zat veya bana başvurabilirler. Devamı 10 sayfada... Bu Sayıda Editörden... 2 Doç. Dr. Önder Kavakcı nın Yazısı... 3 EMDR ve Psikozlar... 4 Söyleşi... 6 Makale Özeti... 8 Bültene Yazı Gönderme Kuralları... 9 Psikoloji ve Psikyatri Dünyasından Haberler... 10 Sayfa 1
Dr. Hejan Epözdemir Editörden 2015 yılının hem ülkemiz, hem de dünyada sağlık, barış ve mutluluk getirmesini temenni ederek, hepinizin yeni yılını kutluyorum Dr. Hejan Epözdemir Herkese merhaba, 2015 yılının ilk sayısında birlikteyiz. Bu sayıda, bültenin yayın hayatının 3. yılında yönetim kurulunun yoğun talebi üzerine Yayın Kurulu Başkanlığı na ek olarak, bir de editörlük görevini üstlenmiş bulunuyorum. Bu zamana kadar editörlük görevini büyük bir başarıyla sürdüren sevgili Önder Kavakcı ya çok teşekkürler. Umarım en kısa zamanda, giderek büyüyen EMDR ailesinin siz değerleri üyeleri bültende daha etkin görevler alır ve ben de büyük bir memnuniyetle bayrağı sizlere devretmiş olurum. bu söyleşileri yapan çok değerli EMDR gönüllülerine bir kere de buradan sonsuz teşekkürler ediyorum Geride bıraktığımız sene bülten için epey verimli bir yıl olsa da, hem ülkemiz, hem de dünya adına epey hareketli ve üzücü olaylara sahne oldu. 2015 yılının hem ülkemiz, hem de dünyada sağlık, barış ve mutluluk getirmesini temenni ederek, hepinizin yeni yılını kutluyorum Son olarak, her seferinde söylediğim gibi, bu bülten sizlerin değerli katkılarıyla anlam bulacak; sizlerden de olgu sunumlarınızı, bilimsel araştırmalarınızı, alandan kişilerle röportajlarınızı bekliyoruz. Çalışmalarınızı emdrebulten@gmail.com adresine yollayabilirsiniz Sevgi ve Saygılarımla, Dr. Hejan Epözdemir Klinik Psikolog. Yazıma bu yıl bültende neler yaptık onunla devam etmek isterim. Bildiğiniz gibi, bülten 3 ayda bir online olarak yayınlanıyor. Her sayı, haberler, duyurular, EMDR ile ilgili en yeni makalelerin özetleri gibi standart köşelerin yanı sıra, yine bu yıl çok değerli konuk yazarlarımız oldu. Her şeyden önce geride bıraktığımız sene bültenimize, EMDR nin kurucusu Francine Shapiro ve EMDR camiasının önde gelen isimlerinden Andrew Leeds ve Elan Shapiro ile keyifli röportajlarla konuk oldular. Buna ek olarak, Prof. Dr. Vedat Şar, Prof. Dr. Mehmet Zihni Sungur, Doç. Dr. Oğuz Mutlu, Yrd. Doç. Dr. Nusret Soylu gibi ülkemizde kendi alanlarında uzman konuklarla keyifli söyleşiler okuyucu ile buluştu. Daha da ötesinde adını sayamadığım pek çok değerli yazar ve Sayfa 2
Doç. Dr. Önder Kavakcı Değerli Arkadaşlar, İki yılı aşkın süredir üstlendiğim EMDR Derneği Bülteni Editörlüğünü bu sayıdan itibaren Sevgili Hejan Epözdemir e devretmiş bulunuyorum. Doç Dr. Önder Kavakcı Kendisinin başarı ile bu görevin üstesinden geleceğini, bültenimizi daha nitelikli bir hale getireceğini umuyorum. Başlarken hem EMDR hem de travma alanında bir dergiye doğru evrileceğini ya da böyle bir dergi için ön hazırlığı sağlayacağını umuyordum. Bu inancım halen devam ediyor. Umarım sayın Epözdemir ile birlikte bu isteğimiz ivme kazanır. Bülten Editörlüğü için iki yıllık dönemlerle bir kan değişiminin uygun olacağını düşünüyoruz. Yeni arkadaşların yetişmesi, deneyim kazanmasını sağlarken, görev alan arkadaşların yorulmasını yıpranmasını önler, bülten kişilere bağlı kalmaz, kurumlaşır inancındayız. Kısacası ileride görev sizleri bekliyor. sunumları geldi. Önce kongre sunumları, sonra bu olguların dergilere gönderilmesi sırasında epeyce okuma, araştırma şansım oldu. Sonra olgulardaki deneyimlerimden çıkan varsayımları daha fazla olgu üzerinde denedik ve yayınladık. Bu deneyimlerden öğrendiklerimiz başka çalışmaların da kaynağını oluşturdu. Yazdıklarım çeşitli dergilerin danışmanlarınca eleştirildi, düzeltildi, önerilerle yazdıklarımız gelişti. Kimi zaman baştan reddedildi, kimi zaman eleştirilerek düzeltildi. Öğrenerek devam ediyorum. Tek bir olgunun çok değerli katkılar yapabileceğini hem yaşayarak, hem de alandaki yayınlardan biliyoruz. Bu nedenle bültene başlarken sık sık olgu çalışmalarınızı beklediğimiz mesajını verdik. Hala olgu sunumları konusunda ısrar ediyoruz. Bizimle olgularınızdan öğrendiklerinizi paylaşın istiyoruz. Genellemeler, araştırmalar bir tek olguda gözlediklerimizden, öğrendiklerimizden başlıyor. Olgularla çalışırken çeşitli geçerliliği güvenilirliği yapılmış ölçekleri uygulamak, ardından değişimi yine ölçeklerle belirlemek ve gözlemlerimizi yazmak yapılması gerekenler. Benzer olgularda çeşitli klinisyenlerin birlikte çalışması üretimi arttırabilir. Bu da iletişimle mümkün olabilir. Araştırma planlarken alanda deneyimlerimizi paylaşabiliriz. Araştırma komitesi olarak elimizden gelen desteği vermeye hazırız. Bununla birlikte araştırma komitesi başkanlığı görevini devralmış bulunuyorum. Bu komite araştırmaları teşvik etmek, geliştirmek amacını güdüyor. Ülkemizde araştırmaların sayıları ve niteliği hem EMDR alanında hem de diğer alanlarda yeterli verimlilikte değil. Yazmak, araştırma yapmak, hem kişisel gelişimimiz, EMDR nin gelişmesi hem de hastalarımız için son derece önemli. Ormanda öten kuşun sesini duyan yoksa, o kuş hiç ötmemiş demektir diye bir söz okumuştum bir yerlerde. Sesinizi duymak varlığınızdan haberdar olmak dileğiyle EMDR alanında klinik araştırma yapmış, kitap yazmış ve bir protokol geliştirmiş biri olarak bu konuda deneyimlerimi paylaşabilirim sanırım. Benim araştırma serüvenim olgu sunumları ile başladı. Bir olgu örneği ile birlikte EMDR alanında bir gözden geçirme yazdım. Ardından başka olgu Sağlıcakla kalın. Doç Dr Önder Kavakcı CÜTF Psikiyatri Kliniği Öğretim Üyesi EMDR Türkiye Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Araştırma Komitesi Başkanı Sayfa 3
Psk. İnci Canoğulları EMDR ve Psikozlar Yapılan araştırmalar, psikozlar gibi Ciddi Ruhsal Bozuklukları (CRB) olan yetişkinlerin %50 ila %98 inin en azından bir travmatik deneyim yaşadığını (kişi başına ortalama 3,5 travmatik olay) göstermektedir. Uzm. Psk. İnci Canoğulları Yapılan araştırmalar, psikozlar gibi Ciddi Ruhsal Bozuklukları (CRB) olan yetişkinlerin %50 ila %98 inin en azından bir travmatik deneyim yaşadığını (kişi başına ortalama 3,5 travmatik olay) göstermektedir. Literatüre göre, psikozu olan kadınların %69 unun erkeklerin ise %59 unun çocukluklarında cinsel ya da fiziksel olarak tacize uğradığı görülmektedir ( Van der Berg & Van der Gaag, 2012). Nitekim psikozu olan hastaların önemli bir kısmının komorbid olarak Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) tanısı aldığı dikkat çekmekte ve psikozlarda TSSB nun görülme oranının %10 ile %30 arasında değiştiği tahmin edilmektedir (Van der Berg, Van der Vleugel, Staring, De Bont & De Jongh, 2013). Psikotik hastalarla çalışırken sayısı az olsa da EMDR nin başarıyla kullanıldığını gösteren bazı araştırmalar bulunmaktadır. Örneğin, Kim ve arkadaşlarının (2010) yaptığı randomize kontrollü bir çalışmada, şizofreninin akut evresinin tedavisinde EMDR nin etkinliği araştırılmıştır. Katılımcılar, bir hastanenin yatılı servisindeki hastaların içinden seçilmiş ve üç gruba ayrılmıştır. Çalışmaya katılan hastaların bir kısmı, Standart EMDR Tedavisi ve Kas Gevşeme Tedavisi olarak iki gruba randomize olarak seçkisiz atanmıştır ve her iki grup haftada bir olmak üzere üç seans almıştır. Üçüncü grup ise; psikotropik ilaçlar, grup tedavisi ve aktiviteleri ve bireysel psikoterapiden oluşan servisteki rutin uygulanan tedaviyi almaya devam etmiştir. Bu çalışmanın sonucunda EMDR ile diğer tedavi yöntemleri arasında belirgin farklılıklar gözlemlenmemiştir ve bu bulgu tüm katılımcıların akut psikotik evrede olmaları ve bunun sonucunda ilaç tedavisinin de dahil olduğu kapsamlı bir tedavi almalarına bağlanmıştır. Nitekim bu durum, diğer tüm tedavi etkilerini gizleyebilir (Van der Berg, Van der Vleugel, Staring, De Bont & De Jongh, 2013). Diğer yandan, gruplar arasında herhangi bir fark bulunmamasına rağmen, EMDR terapileri sırasında herhangi bir olumsuzlukla karşılaşılmadığı için bu çalışma, akut psikotik rahatsızlıklarda EMDR tedavisinin güvenli ve uygulanabilir olduğu şeklinde yorumlanmıştır (Kim, Choi, Kim, Oh, Park & Lee, 2010). EMDR Terapisi nin başarılı ve güvenli bir şekilde uygulandığı bir diğer çalışmada, hayatları boyunca psikotik bir rahatsızlığa sahip olan ve komorbid Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) tanısı alan hastaların tedavisinde EMDR nin etkinliği araştırılmıştır. Bu çalışmada ayrıca tedavinin mevcut psikotik semptomların tedavisinde etkili olup olmadığını araştırmak için de psikotik semptomların ölçümü yapılmıştır (Van der Berg & Sayfa 4
Van der Gaag, 2012). Standart 8 aşamalı EMDR seansı yapılmıştır. Sonuçlar, şizofreni spektrumuna dahil bozuklukları olan kişilerde TSSB yi EMDR Tedavisi ile tedavi etmenin etkili ve güvenli olduğunu destekler niteliktedir. Ayrıca araştırma bulgularına göre, TSSB yi tedavi etmenin diğer semptomlar üzerinde de olumlu etkileri olduğu görülmüştür. Buna göre, EMDR Terapi seansları sonrasında, işitsel sözel halüsinasyonlar (Auditory Verbal Hallucination ), hezeyanlar, anksiyete ve depresyon belirtilerinde belirgin bir azalma, benlik saygısında da artış gözlenmiştir (Van der Berg & Van der Gaag, 2012). Van der Vleugel ve arkadaşları tarafından yapılan bir diğer çalışmada da (2012) travma, psikoz ve TSSB arasındaki 3 etkileşim anlatılmaktadır: 1.Travmatik olaylar psikozların oluşmasında önemli bir faktör oluşturmaktadır. 2. Psikoz ve psikiyatrik tedavi deneyimleri travmatik olabilir ve TSSB ye sebebiyet verebilir. 3.TSSB ve psikotik rahatsızlıklar birlikte karşılıklı olarak psikopatalojileri güçlendirmektedir. Bebbington ve arkadaşlarının (2004), İngiltere de 8,500 ün üzerinde kişi ile yaptıkları bir çalışmada travma ve sonrasında takip eden psikoz arasında güçlü bir ilişki bulunmuştur. Buna göre, özellikle de cinsel tacizin psikoz riskini önemli ölçüde arttırdığı ifade edilmektedir. Bu bulgu, Hollanda da yapılan bir başka araştırma tarafından da desteklenmektedir. Janssen ve arkadaşları (2004) tarafından 4045 kişi ile yapılan bu araştırmaya göre orta derecede travmaları olan kişilerin travma geçmişi olmayanlara göre psikotik semptom ya da profesyonel bir bakımın gerekli olduğu şiddetli bir psikoz geliştirme olasılığının daha fazla olduğu bulunmuştur (Van der Vleugel, Van den Berg & Staring, 2012). Van der Vleugel ve arkadaşları (2012), EMDR Tedavisi nin işe yarayabileceği bir psikolojik tedavi teklifi önermektedirler. Seslerin ya da kişinin kendi (örn. Ben zarar görebilirim ) ya da diğerleriyle (örn. diğerleri güvenilmezdir ) ilgili olumsuz inançlarının temelinde yatan travmatik yaşantılar hedeflendiğinde semptomların giderilmesi sağlanabilir. Son olarak, Van der Berg ve arkadaşları (2013) yaptıkları çalışmada, İki Yöntem Yaklaşımı nı kullanarak psikotik semptomların ve psikozla bağlantılı imgelemenin tedavisinde EMDR nin kavramsallaştırılmasını ve uygulanmasını anlatmaktadır. Odak nokta ağırlıklı olarak delüzyonlar ve işitsel sözel halüsinasyonlar üzerinedir. Buna ek olarak, psikozlu hastalarla EMDR uygulaması sırasında karşılaşılabilecek engeller ve komplikasyonlar ele alınmaktadır. Birinci Yöntem de etiyolojik ve bunu takiben daha da kötüleştiren olaylar ele alınmaktadır. En önemli hedef anılar belirlenir ve hiyerarşik olarak derecelendirilir. Daha sonrasında, Standart Protokol uygulanır. İkinci Yöntem de ise başlangıç noktası, danışanın problemleriyle bağlantılı olan irrasyonel temel inançlardır. Bunlara ek olarak, EMDR ile vaka planlamasının üçüncü bir yolu daha vardır. Burada, psikopataloji ile ilişkili gerçekçi olmayan ve korku uyandıran beklentiler ya da olumsuz imgeleme ele alınır (Van der Berg, Van der Vleugel, Staring, De Bont & De Jongh, 2013).Van der Berg ve arkadaşlarının yazdığı makalede (2013) her bir yöntemle ilgili vaka örneklerine de yer verilmiştir. Bu örnekler göstermektedir ki, psikozlar çoğunlukla başka bir komorbid rahatsızlığın da eşlik ettiği kompleks hastalardır. Bu yüzden klinisyenler, hastaların EMDR Tedavisi almalarını etkileyecek faktörler karşısında dikkatli olmalıdırlar. Açıkça görülen ve tedaviye aykırı bir durum söz konusu ise, tedavi ertelenmeli ya da farklı bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır. Fakat Van der Berg ve arkadaşları (2013), bu faktörlerin psikozlar dışındaki diğer hastalarda dikkat edilmesi gereken faktörlerden farklı olmadığına da dikkat çekmektedirler. Buna ek olarak, psikozlarla çalışırken en büyük problemin etkili psikoterapötik müdahalelerin uygulanmadığı gerçeğinin de altını çizmektedirler. Sonuç olarak, bu alanda araştırma sayısı oldukça az olduğu için psikotik bozuklukları olan kişilerde TSSB tedavisiyle ilgili çok az şey bilinmekte ve kanıta dayalı müdahalelerin olduğu tedavi yöntemlerine ve bu alanda daha çok kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır (Van der Vleugel, Van den Berg & Staring, 2012). Kaynakça: Kim, D., Choi, J., Kim, S. H., Oh, D. H., Park, S. C. & Lee, S. H. (2010). A Pilot Sudy of Brief Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) for Treatment of Acute Phase Schizophrenia. Korean Journal of Biological Psychiatry, 17 (2), 94-102. Van den Berg, D. P. G., Van der Vleugel, B. M., Staring, A. B. P., De Bont, P. A. J. & De Jongh, A. (2013). EMDR in Psychosis: Guidelines for Conceptualization and Treatment. Journal of EMDR Practice and Research, 7 (4). Van den Berg, D. P. G. &Van der Gaag, M. (2011). Treating Trauma in Psychosis with EMDR: A Pilot Study. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 43, 664-671. Van der Vleugel, B. M., Van den Berg, D. P. G. & Staring, A. B. P. (2012). Trauma, psychosis, post-traumatic stres disorder and the application of EMDR. Supplemento alla Rivista di Psychiatria. 47 (2). Sayfa 5
Psk. İnci Canoğulları Söyleşi 2014 EMDRIA Kongresi İzlenimleri Hakkında Emre Konuk ile söyleşi... Hocam, öncelikle yoğun programınız arasında vakit ayırdığınız çok teşekkür ederim. Bu yıl (2014) Colorado da düzenlenen EMDRIA Kongresi ile ilgili genel olarak izlenimleriniz, en çok ilginizi çeken şeyler nelerdir? Emre Konuk: İlk olarak; Francine Shapiro nun konuşması. O konuşmada birçok tema üzerinde durdu ama en belirgin olanı, bizi de ilgilendiren yanları olan, EMDR nin uluslararası ruh sağlığı hizmeti veren kuruluşlar ya da bunları denetleyen kuruluşlar tarafından tanınması ile ilgiliydi. Başka kuruluşlar da var ama ruh sağlığı hizmeti söz konusu olduğunda en önemli aktörler; Dünya Sağlık Teşkilatı, Amerikan Psikologlar Derneği, Amerikan Psikiyatri Derneği gibi kuruluşlar. Francine, Dünya Sağlık Örgütü gibi teşkilatlar bizi tanıyor diye rahatlamayalım diyor. Her tanı grubu ile ilgili araştırmaların yapılması gerektiğini söylüyor. Dolayısıyla bu, aslında bize ve bütün ülkelere yönelttiği bir mesaj. DSM deki her tanı grubuyla, en azından beli başlı tanı gruplarıyla çalışmaların yürüyor ve devam ediyor olması gerekiyor. Konuşmasının bir yerinde bizden çok memnuniyetle bahsetti. Bizim Kilis de Suriyeli göçmenlerle yaptığımız çalışmalardan bahsetti. İkincisi; posterimiz ödül aldı. Gerçi gala yemeğinde ödül vermeyi unuttular. Benim haberim bile yoktu oradayken ödülü aldığımızdan. Buraya geldim bir süre sonra Mark Doherty özür dileyen bir mektup yazdı. Son olarak Rolf Carriere dan bahsetmek istiyorum. Bu kişi, Birleşmiş Milletler de 40 küsur sene çalışmış, oradan emekli olmuş, şimdi de BM de danışmanlık yapan birisi. Onun konuşması bence çok güzel bir konuşmaydı. Çünkü travma deyince en çok gittiğimiz yer hep ya aile ya birey ya da felaketler. Rolf un konuşması travmanın global sonuçları açısından önem taşıyordu. Dünya ölçüsünde konuştuğu için dünya ölçüsünde konuştuğu için dünya ölçüsünde yapılacak müdahalelerin de travma bazlı olması gerektiğini ileri sürdü. O açıdan güzel bir konuşmaydı. Bundan sonra da EMDR nin gelişmesine çok katkıda bulunacak birisi. Sizce bu kongrenin diğerlerinden farklı tarafları var mıydı? Varsa nelerdi bunlar? Emre Konuk: Öncelikle, sunumların içeriğinde önemli bir değişiklik gözledim. Bir terapi yaklaşımının teorisi ile pratiği arasında çok organik bir ilişki vardır. Yani bir terapi yaklaşımın pratiği teoriden kaynaklanır, birbirlerinden bağımsız değillerdir. Bütün terapi yaklaşımları gibi EMDR nin de bir teorisi vardır. Bu da AIP, yani Adaptif Bilgi İşleme dir. Mesela, diyelim ki bir workshop, 3 saat, OKB ile ilgili. Bunun 1,5 saati OKB ye etki edebilecek muhtemel nörobiyolojik faktörleri anlatmakla geçiyor. Hiçbir şeyin akılda kalması mümkün değil. Katılımcılar beyin araştırmacısı değil, tamamı terapist. Buna 1,5 saat neden ayrılır? Bu sefer uzun uzun anlatmaların kalktığını gördüm. O açıdan benim için workshop lar keyifli geçti. Yani duymak istediğimi, dinlemek istediğimi aldım. Bir önemli fark bu gördüğüm. Katıldığınız veya katılamadığınız ama ilginizi çeken workshop lar hangileriydi? En çok ilginizi çeken konular nelerdi? Emre Konuk: Bağımlılık ile ilgili güzel bir iki tane workshop a katıldım. Bir tanesi; Susan Brown un sunumuydu. Önemli bir soruna işaret ediyordu. Bağımlılıkta relapse (geriye dönüş) problemdir. Oradaki sorunun altını çizen ve bunları nasıl Sayfa 6
önleyebiliriz, EMDR yi burada nasıl kullanabiliriz gibi konulara değinen önemli bir workshop du. workshop yaptı. Derli toplu bir yol haritası çıkarması açısından bence o da önemliydi. Bir de Julie Miller ın bağımlılıkta EMDR nin kullanımıyla ilgili bir workshop u vardı. Önümüzdeki zamanlarda bunları derleyip toplayıp bir protokol, bir workshop haline getirmekte fayda var. İleride bunları yapıyor olacağız. Galiba benim diyeceklerim bundan ibaret. Ondan sonra, yine sözünü etmek istediğim bir diğer workshop Mark Nickerson ın workshop u idi. Tam adı, Stigmanın, Etiketlemenin ve Önyargıların Yaralarını Sarmak. Travma deyince hep ağır şeyler aklımıza geliyor. Halbuki özellikle ötekileştirmeler, etnik farklılıklar, onlardan doğan sorunlar, bunun danışan tarafından içselleştirilmesi, bunlar da bizim için travmatik süreçler ve sosyal açıdan da önemli şeyler. Hiçbir toplum homojen değil. Bizim ülkemiz için de bu çok geçerli. Dolayısıyla böyle bir sorunun altını çizmesi ve bunun pratikte EMDR ile nasıl ele alınacağını anlatması açısından da benim dikkatimi çeken ve sosyal açıdan önemli bulduğum bir workshop tu. Çok teşekkürler Hocam. Oldukça kapsamlı oldu. EMDR nin gelişmesi için yapılması gerekenler ve araştırmalar için de verdiğiniz bilgilerin ışık tutacağını düşünüyorum. Ayrıca bu yıl aldığımız ikinci ödül olan poster ödülü için de ayrıca tebrik ederim. Umarım yeni yıl da bol ödüllü bir yıl olur. Emre Konuk: Ben teşekkür ederim. Yeme Bozuklukları ile ilgili katıldığım bir iki workshop vardı. Bir tanesi, Dalene Forester ın Yeme Bozuklarının EMDR ile tedavisini anlattığı bir workshop du. Cynthia Kong ve Jennifer Lendl a ait bir workshop a katıldım. Vaka formülasyonunun ve vaka planlamasının altını çizen, ona göre materyalleri sunan, biraz daha zor vakalarda yol haritasını çizecek kolaylıkları içeren bir workshop tu. O açıdan bence iyiydi. Sandra Paulsen, dil öncesi travmayla ilgili oldukça önemli bir workshop yaptı. Bu galiba EMDR nin en çok araştırması ve eğilmesi gereken alanlardan biri. Çünkü dil öncesinde çocuklar bir sürü travma yaşıyorlar ve biz bunların ne sürede ve ne derecede etkili olduğunu, çocuğun belli bir yaştan sonra ortaya çıkardığı problemlerin ne kadar bunlarla ilgili olduğunu bilmiyoruz. Andrew Leeds, Dolores Masquera ile birlikte biraz önce sözünü ettiğimiz vaka planlama ve vaka formülasyonu açısından Kompleks Travmada History Taking (Geçmiş Hikaye Alma) ile ilgili bir Sayfa 7
Psk. İnci Canoğulları Makale Özeti Makale Özeti Makale Adı: Tek Uçlu Yerleşik Depresyonun Tedavisinde Ek Tedavi Olarak Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR): Bir Kontrollü Çalışma Yönergeler* Yazar: A. Hofmann, A. Hilgers, M. Lehnung, P. Liebermann, L. Ostacoli, W. Schneider, M. Hase Dergi: Journal of EMDR Practice and Research Sayı: 2014; 8; 103-112 Çeviren: İnci Canoğulları yonda kalma oranlarının, yani BDI-II sonuçları 12 nin altında olanlar, ek olarak EMDR alan grupta çok daha iyi olduğu, bu grubun kontrol grubuna göre çok daha fazla iyileşme gösterdiği (n = 8; p<.001) görülmüştür. Birincil depresyon hastalarında görülen bu potansiyel EMDR etkilerinin daha büyük popülasyonlarda randomize kontrollü çalışmalarla daha fazla araştırılması gerekmektedir. Özet Depresyon, tüm dünyada sağlık zorlayan ciddi bir ruhsal rahatsızlıktır. sistemlerini Tedavi gören hastaların yaklaşık %30 u tedaviden sonra tam bir iyileşme göstermemekte ve hastaların %75 inden fazlası da reküran (yineleyen) depresif epizodlarından dolayı rahatsızlık duymaya devam etmektedirler. Her ne kadar psikoterapi ve ilaçlar iyileşme oranlarını arttırsa da, mevcut tedavilerin başarı oranları sınırlıdır. Bu rastgele seçkisiz olmayan kontrollü çalışmada tek uçlu yerleşik depresyon hastası olan 21 kişi, ortalama 44,5 seans Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve bunlara ek olarak yine ortalama 6,9 seans Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) tedavisi almıştır. Kontrol Grubuna (n=21)ise, sadece ortalama 47,1 seans BDT tedavisi uygulanmış ve sonuç için temel ölçek olarak Beck Depresyon Ölçeği II (BDI-II) kullanılmıştır. Tedavi alan grupların tedavi öncesi BDI-II sonuçlarında farklılık görülmemiştir ve her iki grupta da tedavi sonucunda önemli gelişmeler görülmüştür. Ek olarak EMDR seansı alan hastalar diğerlerinden farklı olarak ilave bir fayda daha sağlamışlardır Sayfa 8
Yazım Kuralları Genel İlkeler 1. E-bültene gönderilecek araştırma yazıları, A4 boyutlarında beyaz kağıda üst, alt, sağ ve sol boşluk 2,5 cm. Bırakılarak (16 x 24,7 lik alana) çift aralıklı ve düz metin olarak yazılmalıdır (Bu ölçüler, gönderilen tablo ve grafiklerin dergi sayfa boyutları dışına taşmamasını ve daha kolay kullanılmasını sağlayacaktır). 2. Yazılarda Türk Dil Kurumu nun yazım kılavuzu örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine olabildiğince Türkçe sözcükler kullanılmalıdır. Türkçe de pek alışılmamış sözcükler yazıda kullanılırken ilk geçtiği yerde yabancı dildeki karşılığı parantez içinde verilmelidir (Türkçe ve İngilizce). 3. Araştırma yazıları başlık sayfası, özet (Türkçe ve İngilize), anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar, ekler, tablolar, şekil başlıkları, şekiller, yazar notları ve yazışma adresi ile genişletilmiş İngilize uzun özet (summary) bölümlerini içermelidir. a) Başlık sayfası: Sadece araştırma yazısı başlığı ve kısa başlık bu sayfada yer almalıdır. Yazarların adı ve soyadı, unvanı ve çalıştığı kurumu içeren bilgiler de bu sayfada yer almalıdır. b) Özet ve anahtar sözcükler: Araştırma yazısı, Türkçe ve İngilizce olmak üzere her iki dilde Özet ve Abstract başlıkları altında 250 kelimeyi geçmeyecek şekilde olmalıdır. Anahtar kelimeler (3 ile 6 arasında) Türkçe özetin altında Anahtar kelimeler ve İngilizce özetin altında Key words başlığı kullanılarak verilmelidir. Türkçe ve İngilizce özetin her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır. c) Ana metin: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Görgül makalelerde (araştırma yazılarında) metin, sırasıyla giriş, yöntem, sonuçlar ve tartışma bölümlerinden oluşmalıdır. Derleme türü yazılarda da yöntem bölümü dışında diğer adımlar benzer şekilde yazılmalıdır. Makalenin başlığı ana metnin ilk sayfasında yer almalı ve başlıktan sonra, Giriş alt başlığı yazılmadan paragraf ile metne başlanmalıdır. Yöntem, Sonuçlar ve Tartışma bölümleri yeni bir sayfadan başlamamalıdır; bir bölüm bittikten sonra, aynı sayfada diğeri onu izlemelidir. Giriş bölümü, yapılan araştırma ile ilgili olarak, literatürdeki yaklaşım ve sonuçlar ile araştırmanın amacını içermelidir. Yöntem bölümü örneklem, veri toplama araçları ve işlem olmak üzere 3 alt bölümden oluşmalıdır. Sonuçlar, araştırmada kullanılan istatistiksel analizleri, her değişkene ait ortalama ve standart sapma değerlerini içermelidir. Tablolar ve şekiller ayrı bir sayfada yazının en sonunda verilmelidir. Verilecek olan tablolarda ortalamalar ortalama işareti, standart sapmalar ise s ile gösterilmelidir. d) Kaynaklar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin içinde belirtilen tüm kaynaklar Kaynakça listesi içinde yer almalıdır. APA 5 formatına uygun yazılmalıdır. e) Ekler: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Araştırmada kullanılan ölçekler gibi ek bilgileri içerir. f) Tablolar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır ve her bir tablo ayrı bir sayfada verilmedir. Tablo numarası (Tablo 1: gibi) ve Tablo başlığı tablonun üstünde kelimelerin yalnızca baş harfleri büyük olarak yer almalıdır. g) Şekil başlıkları ve şekiller: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Şekil numarası ve şekil başlıkları kelimelerin baş harfleri büyük olarak aynı sayfada alt alta verilmelidir. Şekillerin her biri ise ayrı sayfalarda verilmelidir. h) Yazar notları: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Eğer araştırma bir tez çalışmasının özeti ise veya araştırmayı destekleyen kurum(lar) var ise bu bölümde belirtilmelidir. Ayrıca araştırmacının, araştırmaya katkılarından dolayı teşekkür etmek istediği kişiler de bu sayfada belirtilmelidir. ı) Yazışma adresi: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Yazarın veya yazarlardan bağlantı kurulabilecek olan kişinin adresi, telefon numarası ve varsa faks numarası ile e-posta adresi bu bölümde yer almalıdır i) Genişletilmiş İngilizce özet (Summary): Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Çift aralıklı, 4-10 sayfa uzunluğunda olmalı; giriş, yöntem, bulgular ve tartışma bölümlerini içermelidir. İngilizce kısa başlık mutlaka belirtilmelidir. 4) Yazılardan ifade edilen düşüncelerden yazarları sorumludur. 5) Yayın Kurulu, yazıda gerekli gördüğü sözcükleri değiştirebilir. 6) Kurallara uymayan yazılar yayınlanmaz. 7) Yayınlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süre ile araştırmacı tarafından saklanması zorunludur. Çalışma iki kopya halinde emdrebulten@gmail.com adresine gönderilmelidir. Bunlar: a)-kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası dahil b) Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası hariç. Sayfa 9
Psikoloji ve Pskiyatri Dünyasından Haberler Sevgili Arkadaşlar, EMDR Araştırma Vakfı (EMDR Research Foundation) bir süre önce EMDR ın 25. Yılı nedeniyle 25.000 $ tutarında bir araştırma ödülü koymuştu. Biz de Tıbben açıklanamayan semptomlar faslından 'Fibromiyalji Tedavisine EMDR Terapisinin Katkısı' konulu teklifi sunduk. Neticede beklemediğimiz bir biçimde ödülü olduğu gibi verdiler. Tabii çok sevindik. Araştırmaya Önder Kavakcı Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Psikiyatri Kliniği olarak, Hakan Delibaş da İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği olarak katılacak. Yani çok merkezli bir araştırma olacak. Bu merkezlerin sayısı artabilir. Ancak Fibromiyalji hastaları hastanelere, genellikle de Fizik Tedavi bölümlerine gidiyor. Özel veya Devlet hastaneleri ile bağlantısı olanlar ve çalışmaya katılmak isteyenler Zeynep Zat veya bana başvurabilirler. Sevgiler, Emre Konuk 23. IFTA Kongresi 11-14 Mart 2015 tarihleri arasında Kuala Lumpur, Malezya da düzenlenecektir. Kongre ile ilgili detaylı bilgiye http://www.iftacongress.org adresinden ulaşabilirsiniz. EMDR Avrupa 2015 Kongresi 10-12 Temmuz 2015 tarihleri arasında Milano da olacaktır. Kongre ile ilgili detaylı bilgiye http://www.emdr2015.it adresinden ulaşabilirsiniz. 14. Avrupa Psikoloji Kongresi 7-10 Temmuz 2015 tarihleri arasında Milano da gerçekleşecektir. Detaylı bilgiye http://www.ecp2015.it/ adresinden ulaşabilirsiniz. Psk. Dr. Hejan Epözdemir in Ankara da vereceği Panik Bozukluk ve Fobilerde EMDR Eğitimi 25 Ocak 2015 Pazar günü yapılacaktır. Detaylı bilgiye www.yasamailedanismanligi.com adresinden ulaşabilirsiniz. Sayfa10