ETKİLİ İLETİŞİM YRD. DOÇ. DR. GÜLGÜN KARAHALİL
EN BÜYÜK MUTLULUK MUTSUZLUĞUMUZUN KAYNAĞINI BİLMEKTİR Dostoyevski
İLETİŞİM İletişim en yalın anlamı ile iki birim arasındaki bilgi, duygu, düşünce alışverişidir. Kişiler arası iletişim ise, bir kişinin bir başkasına ya da başkalarını niyetli ya da niyetsiz olarak etkilemeyi amaçlayarak mesajlarını iletmesi ve onların mesajlarını alması biçiminde tanımlanabilir.
ETKİLİ İLETİŞİM İnsanlar iletişim kurma yollarını öğrenirler ve birbirleri ile iletişim aracılığıyla ilişki kurabilirler. Ancak bazen işe yaramayan iletişim yollarını da öğrenirler. Etkili iletişim yollarını çok az öğrenmiş, hatta öğrenmemiş olabilirler.
ETKİLİ İLETİŞİM İletişim, kişilerin teknik olarak bilmesi ve becerilerini geliştirmesi gereken bir süreç haline gelmiştir. Sağlıklı iletişim, kişilerin birbirlerini doğru olarak anlayıp, bunu birbirlerine iletmeleri, birbirlerine saygıyla davranmaları, anladıkları ve anlaşıldıklarını hissetmeleri ile olasıdır.
ETKİLİ İLETİŞİM Aileyle, arkadaşlarıyla, yakın ve uzak çevreleriyle sağlıklı, doyurucu ilişkiler kurabilen kişiler kendilerinden ve yaşamdan daha memnun olurlar.
İLETİŞİMİ GÜÇLEŞTİRENLER GENELLEME BU ÜLKEDE HERŞEY KÖTÜ! KADINLAR YUFKA YÜREKLİDİR YAYGIN TUTUMLAR ANKARALILAR RESMİYETİ SEVER KAYSERİLİLER TÜCCAR OLUR NEDEN SONUÇ İLİŞKİLERNDE HATA SENİN YÜZÜNDEN ELİMİ KESTİM BAKIN ANNENİZİ HASTA ETTİNİZ
SAĞLIKLI İLETİŞİMİN İLKELERİ Her birey biriciktir. İnsanların kendine özgü ayrıcalıkları vardır.tüm insanlar saygı değerdir. Her birey karar verebilme gücüne ve hakkına sahiptir. İlişkilerde gönüllülük esastır. Gizlilik kişi kendine ya da başkasına zarar vermediği sürece korunmalıdır.
ETKİLİ DAVRANAN KİŞİNİN ÖZELLİKLERİ Başkalarını küçük görmez. Kendi haklarını koruduğu gibi başkalarının haklarını da yadsımaz. Kendine güvenir. Başkalarına saygı duyar. Duygu, düşünce, inançlarını doğrudan, içtenlikle anlatır. Tutarlı ve kararlıdır. Çevresiyle uyumludur. Kendisine uymayan görüşleri karşısındakileri kırmadan reddeder.
İLETİŞİMİN İKİ BOYUTU Sözel Olan İletişim (konuşmalardaki sözcükler) Sözel Olmayan İletişim (sözcükler dışındaki tüm davranışlar ) Sese Duyarlı Olanlar Ses Dışındakiler Duraksamalar Sesin Tonu Sesin Yüksekliği Eee, ıhm Sözcükleri Duygu Tonu Tekrarlar Söze yanlış başlamalar Gereksiz Sözcükler Akıcılık Seçilen Sözcükler Göz İlişkisi Yüz İfadeleri Vücut Duruşu Kişisel alan Kıyafetler Aksesuarlar Mekanı Kullanma Dokunma El ve Kol Duruşu Beden Yönelimi Doğallık Oturma Biçimleri
KENDİNİ TANIMA Kendilerini tek başına kalmış bulmaktan korkan insanlar, kendilerini hiç bulamazlar. Andre Gide
KENDİNi TANIMA İletişim, ben den başlar, ötekine uzanır. Bu nedenle, kişinin kendini tanıması, kendine ilişkin farkındalılığının yüksek olması iletişimin kalitesini belirlemektedir. Herkes bir başkasıdır.
KENDİNİ TANIMA Beni en iyi tanımlayan sözcükler Benim en güçlü özelliğim Gurur duyduğum şeyler Kendimle ilgili değiştirmek istediğim özelliğim İstediğim şeyler İstemediğim şeyler Arkadaşlarımın gözünde ben Yapmam gereken şeyler Hayattaki amacım
DUYGULAR Duyguları birbirinden ayırdetmek ve duygu iletmeyi öğrenmek önemli bir iletişim becerisidir. Duyguları anlamaya ve iletmeye gelişim süreci içinde hazır olsak bile bunu gerçekleştirmek olanaklı olmayabilir. Hislerin açıkça konuşulduğu, bireylerin duygularını ifade becerisine göre kabul gördükleri bir ortamda büyümüş isek duygularımızı ifade edebilecek geniş bir sözcük dağarcığına ve beceriye sahip olmamız olasılığı yüksektir.
DUYGULAR Duyguları ifade etmenin engellendiği, hoşgörülmediği ortamlarda büyüyen bireyler duyguların dilini iyi öğrenemezler. Duygusal dili kullanma becerileri geliştirebilirler ancak buna küçük yaştan başlamış ise birey kendini ifade etmede çok daha başarılı olabilir.
Bu durumda kişi ne hisseder? Ben işe yaramazın tekiyim. Off. Sana laf anlatmak ne kadar zor! Arabamı fena halde duvara çarptım. Tamir için kimbilir ne kadar isterler! Yıllardır onun için saçımı süpürge ettiğimi düşününce,onu affedemiyorum. Tartışırken korkarım söylememem gereken pek çok şey ağzımdan çıktı. O kim oluyor da bana sormadan kendi başına karar alıyor? İnanılmaz bir şey, patron bana zam yapmış!
HEP ONUN YÜZÜNDEN Bu çocuk beni deli edecek Senin yüzünden yemeği yaktım Bu havalar beni hasta ediyor Beni çok mutlu ettin Yağmur yüzünden her yanım ıslandı Onu üzdün Tatilimi berbat etti Beni çok kızdırıyorsun İlkbahar beni hep neşelendirir Arkadaşları yüzünden ders çalışmadı Bu iş beni çok yoruyor
İLETİŞİM ENGELLERİ HADİ, ASMA SURATINI, OLUR BÖYLE ŞEYLER BÖYLE DAVRANIRSAN BAŞARILI OLACAĞINI NASIL DÜŞÜNÜRSÜN? EĞER EVE GEÇ KALIRSAN HAFTASONU ÇIKAMAZSIN BURADA SORUN ÇIKARAN SENSİN KAFANA BU FİKRİ KİM SOKTU BUNA ÜZÜLECEĞİNE OTUR DA NEREDE HATA YAPTIĞINI DÜŞÜN O SİGARAYI HEMEN AĞZINDAN ÇIKAR SENİN YAŞINDA BİRİ DOĞRUYU YANLIŞTAN AYIRABİLMELİ ASLINDA SENİN SORUNUN BAŞKA SEN ŞIMARIK BİR ÇOCUKTAN BAŞKA BİRŞEY DEĞİLSİN BUNU DİKKAT ÇEKMEK İÇİN YAPIYORSUN ÇABA GÖSTERİNCE İYİ İŞLER ÇIKARIYORSUN SEN MUTLAKA HALLEDERSİN, SENİ BİLMEZ MİYİZ
İLETİŞİM ENGELLERİ 1. EMREDİCİ, YÖNETİCİ, BUYURUCU 2. UYARICI, GÖZDAĞI VERİCİ 3. TEŞVİK EDİCİ, AKIL VERİCİ 4. ÇÖZÜM ÖNERİCİ, ÖĞÜT VERİCİ 5. ÖĞRETİCİ, DERS VERİCİ,TARTIŞMACI 6. YARGILAYICI, ELEŞTİRİCİ, SUÇLAYICI 7. ÖVÜCÜ, OLUMLU DEĞERLENDİRMELER YAPICI 8. AD TAKICI, UTANDIRICI, DALGA GEÇİCİ 9. ANALİZ EDİCİ, TANI KOYUCU, YORUMLAYICI 10. TESELİ EDİCİ, DESTEKLEYİCİ, RAHATLATICI 11. SORU SORUCU, SINAYICI 12. KONU SAPTIRICI, OYALAYICI,ŞAKAYA BOĞUCU
ETKİLİ DİNLEME İki şey ruhumuzu karartır : Konuşacakken susmak, Susacakken konuşmak. Sadi
ETKİLİ DİNLEME Etkili iletişimin temeli etkili dinleme becerileridir. Dinleme hem içsel (psikolojik) hem fizikseldir. İçsel dinlemede önkoşulsuz, dürüst, içten ve sessiz bir dinleme tutumu etkilidir, fiziksel dilemede ise, göz teması, vücut duruşu, onaylama tutumları önemlidir.
ETKİLİ SORU SORMA Konuşmayı sürdürmek için, Yargılayıcı, sorgulayıcı bir izlenim bırakmaktan kaçınarak, Nereden, niçin, nasıl olur gibi sözcükler yerine, ne ve nasıl soru sözcüklerini kullanarak Açık uçlu sorular
BEN DİLİ- SEN DİLİ BEN DİLİ Özellikle olumsuz duyguların yaşandığı durumlarda, Olumsuz duyguların yaşandığı kişiye önce davranış ya da durum tanımlayarak, Bu davranış veya durumdan nasıl etkilenildiği belirtildikten sonra, Ne hissedildiğinin söylenmesine dayalıdır.
BEDEN DİLİNİN YARARLARI Kişiler savunmaya geçmezler. Neden o duygunun yaşandığı açıklandığı için önyargılar oluşmaz. Yakınlıklar artar. Konuşan kişi duygularını biriktirmediği, etkili olarak dile getirdiği için rahatlar. Ben dili, başkalarını düşünmeyi öğretir.
Dünyada kiracı gibi değil Yazlığına gelmiş gibi de değil Yaşa dünyada babanın eviymiş gibi Tohuma toprağa denize inan İnsana hepsinden önce Bulutu makineyi kitabı sev İnsanı hepsinden önce Kuruyan dalın, sönen yıldızın,sakat hayvanın Duy kederini Sevindirsin seni cümlesi nimetlerin Sevindirsin seni ve karanlık ve aydınlık Sevindirsin seni dört mevsim Ama hepsinden önce İnsan sevindirsin seni
İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER