İLETİŞİM YÖNETİMİ VE BECERİLERİ EĞİTİM PROGRAMI BEDEN DİLİ VE İMAJ YÖNETİMİ
BEDEN DİLİ VE İMAJ YÖNETİMİ
8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 3
"Ne söylediğinizden çok, nasıl göründüğünüz önemlidir. "Beden dili, bilinçdışı motivasyonları açığa çıkarır." İnsanlar; yüz ve beden hareketlerinden bir kitap gibi okunabilir. 8.1.2014 4
''Bazen bir hareket bin soze bedeldir.ii insanlar, sadece sozleriyle de il, beden hareketleriyle de de erlendirilir. Beden dilini do ru ozebilen insanlar ileti im bilgi ve becerisini kazanmt ttr.
Gerek yok her sözü laf ile beyana Bir bakış bin söz eder, bakıştan anlayana Mevlana 8.1.2014 6
İletişimde önemli olan ne söylediğiniz değil, nasıl söylediğinizdir. 8.1.2014 Dr. Necati CEMALOĞLU 7
İletişim, bir canın başka bir cana değmesidir. Bir kaynağın davranışını kasıtlı biçimde etkilemek üzere alıcıya mesajlar iletilmesi. 8.1.2014 8
SÖZ % 7 SES % 38 BEDEN DİLİ % 55 8.1.2014 9
Beden dili nedir? Jest, mimik, oturuş ve duruş gibi çeşitli tavırlarla farklı duygular anlatılır. Buna beden dili denir. 8.1.2014 10
Bölgeler ve hakimiyet alanı Özel alan 0-46 cm Kişisel alan 47-120 cm Sosyal alan 121-350 cm 8.1.2014 11
Özel alan Anne Baba Eş Çocuklar ve çok yakınlar girebilir. Alan ihlal edildiğinde kalp atışı artar. Birey strese girer. 8.1.2014 12
Ozel Alan
Kişisel alan 2 arkadaşın yemek masasında koruduğu alandır. İhlâl edildiğinde, eğer rahatsızlık yaratıyorsa alan korunur. 8.1.2014 14
Sosyal alan Tanıdıklar, çalışma arkadaşları ve sosyalleşme etkinlikleri için ayrılan alan. 8.1.2014 15
Sosyal Alan 8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 16
Diğer alanlar Kritik alan Kaçış alanı Soyutlanma Çalışma alanı 8.1.2014 17
Eller ve Ellerin kullanımı Açık el Güven ve dostluk sunar. Uyum ve uzlaşmaya davet eder. Güçlerin eşitliği ilkesi vurgulanır. 8.1.2014 18
8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 19
Otoriter el (Kapalı el) Bireyin, hassas tarafını dünyaya kapattığını gösterir. Bu kişi, ya duygularındaki güvensizliği ya da bilgi eksikliğini saklamaya çalışır. 8.1.2014 20
Elin tehdit konumu Bu el konumundaki bir kişi hiçbir mazereti kabul etmeyeceğini belirtmektedir. Doğru kullanıldığında avuç gücü kullanıcıya bir otorite ve diğerlerinin üzerinde sessiz bir iktidar sağlar. 8.1.2014 21
Sıkılma 8.1.2014 22
8.1.2014 Kad1n fiort hareketleri...
Yalan söyleme ya da olumsuz bir durum 8.1.2014 24
Milliyet Gazetesi (www.milliyet.com.tr) 14.12.2009
Bu hareket, bir aldatma, yalan veya şüpheli durumu dışarıda bırakmak veya yalan söylediği kişinin yüzüne bakmaktan kaçınmak hareketidir. 8.1.2014 26
Yalan Söyleme ve Eller Yalan söyleyen kişi, elini saklar, iki elini tutar ya da cebine sokar. 8.1.2014 27
Yalan söyleyen kişi, elini, yüzüne getirir. Yüz, çevresinde elini gezdirir. 8.1.2014 28
Yalan söyleyen kişi, ağzını eliyle kapatır. 8.1.2014 29
Yalan söyleyen kişi, oturduğu yerde sabit duramaz. Sürekli ayak değiştirir ve yerinde hareket eder. 8.1.2014 30
Yalan söyleyen kişinin el jestleri azalır, el hareketleri artar. 8.1.2014 31
Yalan söyleyen kişi, gözlerini sürekli muhatabından kaçırır. 8.1.2014 32
Konuşurken sağa bakan kişi yalanı tasarlamaktadır. 8.1.2014 33
Yalan soyleyen ki inin gozbebe i buyur. 8.1.2014 34
/ /.'-----: '( \ I I J I / ---_-/< Yalan soyleyen kii terlemeye ba lar. 8.1.2014 35
Yalan söyleyen kişinin avuç içi de terler. 8.1.2014 36
Suçlular Donuk yüz, terleme, hızlı ve şuursuz hareket, Kafayı sürekli sağa sola gezdirme ya da aşırı duyarsızlık 8.1.2014 37
Canlı bombalar Yavaş ve sakin yürüme Hamile kadın taklidi yapma Erkekse, karnı ağrıyormuş gibi davranma Sırt ağrısı varmış gibi davranma Kısık sesle konuşma Kaygı dolu bakışlarla iletişim kurma Robota benzer yürüme 8.1.2014 38
Dostluk, samimiyet 8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 39
Samimiyet...
Memnuniyetsiz bir durum 8.1.2014 41
Çevreyi ciddiye almaz Eleştirmen dinleyici Güvenli Dikkatli dinleme Kendine güvenli Rahat İlgili
Birey ayak ayak üstüne atıyorsa Birey iletişimde kapalılık ve savunma durumundadır. Ayağın gösterdiği yön, bireyin ilgilendiği nesnedir. 8.1.2014 43
8.1.2014 Bireyin ayakları çapraz ise Birey gergin ve olumsuz bir durumun etkisi altındadır. Sınavda ise, sorular onlara zor gelmiştir. Kopya çekerken, ayaklar sıraya sarmaşık gibi dolanır. 44
Bu hareket olumsuz bir tavır, duygu, sinirlenme veya korkuyu gizlemeye çalışma hareketidir. 8.1.2014 45
Üstünlük, kendine güven 8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMA LOĞLU 46
Ne gene mi? 8.1.2014 47
Cinsel olarak saldtrgan kad1n... 8.1.2014 48
Erkek erkeğe saldırganlık 8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 49
Kendine güvenen, olumlu 8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 50
Olumsuz, kapalı, şüpheli 8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 51
Boyun ka tma 8.1.2014 52
Karar ant...
Gözlüğü ağzına götüren Daha fazla bilgiye ihtiyacı olduğunu ifade eder. Öğrenci kalemi ağzına almışsa, konuyu anlamamıştır. 8.1.2014 54
Normal Pozisyon İlgilenmiş Baş Pozisyonu Onaylamayan Baş Pozisyonu Standart Kol Kavuşturma Sağlam Bir Duruş Üstünlük Tavrı 8.1.2014 55
Churc h Ill'In danyaya t an 1tt1 g1 bu ia ret "zafer w a nlam1 na gellr. Amenlka ve. t l1tn ba t l O l kele11in de bu hare et "'Ta mam a nl a m1111a gelir anc ak A im a nya 'trla ania m1 alduka tarkl1 d1 r. i11gi Itere v e. iskoa 'd a seni nle bill s1rn l!!'ayla1yon.1zw demektir. Gal ler'de "bumun ek ilsiz"' a n Ia m m datrl1 r. e11e s 1va:zla 111a k, Fransa ve lsvi re'11 in Frans1zc a o 111u ul a11 bolgesi ve Belllia 'da s1 k1 hrl1 m '' demektir.!)akak gostermek b[jt a n it)a tl ai El sa lla m a k dlilnyan 111 Olkele11in de delil i l e ilgili bir rettir. Ho llanda 'da
ise "'a 1ll 1 "' anlam n trlad11r. IJ6ko k yerinde selamlama veya veda an lam1ndad1r. Yu n anistan'da..&ehenn em Dl'' a n larm1na gelir_
Dokunma Dokunarak iletişim kuran kişiler, duygusal özelliğe sahiptir. 8.1.2014 57
Havayı hassas bir şekilde kavrama Konuya hassasiyet kazandırır ve konuşulan konuyla ilgili olarak gücünü göstermeye çalışır. Eğer zihinde cevaplanamamış bir sorun varsa, aynı davranış yapılır. 8.1.2014 58
İki elin makas gibi yana doğru açılması Şiddetli reddetme vardır. 8.1.2014 59
Avuç içinin yukarıya bakması Birey, yumuşak bir şekilde muhatabından kendi fikrine katılmasını istiyor demektir. Aynı zamanda farklı fikirlere de açık olduğunun göstergesidir. 8.1.2014 60
Avuç içinin aşağıya bakması Artmış olan gerginliği kontrol etmek isteyen soğukkanlı bir yaklaşım işaretidir. Bu hareket, karşı tarafta direnç doğurmaz. 8.1.2014 61
8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 62
İki elin avuç içlerinin aşağıya bakması Bireyin, karşı taraftan gelen teklif ve eleştirilere karşı çıkmaktadır. Bu hareket, karşı tarafı durdurmaya ve kendi sınırlarından içeri sokmamayı amaçlar. 8.1.2014 63
Kollarını kavuşturma Bireyin özel alanına girilmiştir. Tahtaya kalktığı zaman, anlatılanlara katılmadığında, savunma durumunda da bunu yapar. 8.1.2014 64
İki elin avuç içlerinin kişinin kendi göğsünü göstermesi Karşıdakinin ortaya koyduğu fikirleri kucaklayarak, onunla uyum içinde olmak istediğini yansıtır. 8.1.2014 65
Eller çene altında kenetli Bireyin ilgi alanının dışına çıktığınızı, ona artık hitap edemediğinizi gösterir. 8.1.2014 66
Rekabet 67
Oval Ofis Oturma Düzeni 8.1.2014 Dr. Necati CEMALOĞLU 68
Çatışma A B Yönetici Masa C E D 8.1.2014 69
Ellerin önde ve arkada birleşmesi Ellerin arkada birleşmesi, özgüveni, meydan okumayı ve saklanacak bir şeyinin olmadığını gösterir. Ellerin önde birleşmesi ise, itaati ve kendine olan güvensizliği gösterir. Boynun eğilmesi, omuzların düşmesi ile desteklenir. 8.1.2014 70
Düşük omuz, çekingenliği ifade eder 8.1.2014 71
Savunma Kitapları göğsüne alma 8.1.2014 72
Başın duruşu ve hareketleri Baş, yukarı doğru ise Üstünlük Öne eğik ise, Uysallık Baş geri doğru hareket ediyorsa Reddetme Öne doğru sallanıyorsa Kabul vardır. 8.1.2014 73
İnsanı sadece sözler ele vermez, gözlerde içinde bir şeyler gizler. Hatta sözler ne kadar inkâr etse de; gözler her şeyi söyler. Marquez 8.1.2014 74
Gözler ve bakışlar Hoşlanma durumunda, düşünce esnasında, karanlıkta göz bebekleri büyür. Gözler küçüldüğünde, verilen bilgi beni tatmin etmedi anlamına gelir. Yukarı bakmak yardım talebinin gösterir. Yere ayak uçlarına bakan insanlar, önceki yaşanmış tecrübelerine bakarak yaşanacak olumsuzluklardan korkan kişilerdir. 8.1.2014 75
Hep öne ve ileriye doğru bakan hayal alemindedir. Gözün yumulması ile, dışarıdan gelen fikirlere kendimizi kapatırız. 8.1.2014 76
Gözler Sağa bakıyorsa, görsel tasarlama Yukarı bakıyorsa, koku hatırlama Sola bakıyorsa görsel hatırlama Ortada ise duygusal sentez Aşağı bakıyorsa tat hatırlama 8.1.2014 77
Bakışlar İlgi bakışı Müfettiş bakışı Tehdit bakışı 8.1.2014 78
utlulu 00.
Üstünlük belirten hareketler Sıkılmış yumruğuyla, kağıdın üzerine işaret eden kişi, hiçbir mazeret kabul etmeyeceğini belirtir. Bireyi elinin tersiyle kendinden uzaklaştıran kişi, ona değer vermediğini göstermektedir. Birey, bir soruya cevap verirken, başını geriye doğru atan kişi, bireyde tedirginlik yaratır. Birey, ellerini ensesine koyarak geriye yaslanırsa, kesin üstünlük ifadesidir. Başkalarını önemsememek anlamındadır. 8.1.2014 80
İskele babası Ağa, doğal lider, Özgüveni yüksek, Örgütleme yeteneği yüksek, Kutsal değerlere saygı, Görünmez madalya ve rütbesi var, Tespih, anahtarlık, 8.1.2014 81
8.1.2014 Dr. Necati CEMALOĞLU 82
Sezercik Algıları açık, Masum, Açık sözlü, Dokunulmaktan hoşlanan, Kendi merkezli, çabuk sıkılan, Sabırsız, 8.1.2014 83
8.1.2014 Doç. Dr. Necati CEMALOĞLU 84
Sherlock Holmes Gözlem güçleri yüksek, Az, öz konuşan, Yüz ifadeleri donuk, Sürekli açık arayan, Parça-bütün ilişkisi kurabilen, Seçici, Sıkıldıklarında resim yapan, 8.1.2014 85
8.1.2014 Dr. Necati CEMALOĞLU 86
Pop star Kıyafet, saç, Konuşkan, sosyal, Esprili, Abartılı jest ve mimik, İçsel denetimleri olmayan, İmaj her şey, başarı hiçbir şey, 8.1.2014 87
8.1.2014
Bilge Çalışkan, olgun, Güzel konuşan, Antisosyal, Bilgi otoritesini kullanan, Tartışmaya istekli, Siyah-beyaz Futbol ve magazinden nefret eden, 8.1.2014 89
8.1.2014 Dr. Necati CEMALOĞLU 90
Bart Simpson Yaman kopyacı ve saldırgan, İşe yabancı, Eleştirici, Yöneticilere gardiyan gözüyle bakan, Doğruyu bildiği halde uygulamayan, Blöf yapan, Savunma mekanizmaları gelişmiş, 8.1.2014 91
Turist Ömer Macera, Mizah, İşe geçerken uğramış gibi, Siz onu ciddiye almazsanız, o da sizi ciddiye almaz, Sürekli meşgul, 8.1.2014 92
Etkili iletişim için; Uykunuzu alınız. Sigarayı bırakınız. Sağlıklı besleniniz. Kafeini bırakınız. Spor yapınız. Seçici okuyunuz. Mutlaka bir dergi takip ediniz. 8.1.2014 93
Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar Konuşurken başı geriye atmak, saçları geriye atmak, gözleri kapamak, Parmak uçlarını birbirine dayamak, Ellerimizi ovuşturmak ve yüzümüzde dolaştırmak, Parmakları masada tıkırdatmak, Saat ya da yüzükle oynamak.
SONUÇ Eğer beden dili iyi bir şekilde kullanılırsa; çözümleyici, yapıcı ve kişilerin mutluluğuna, toplumun huzuruna katkıda bulunacak sağlıklı ve nitelikli bir iletişim gerçekleştirilmiş olur.
97
Kaynaklar Açıl, M. (2005). Başarılı ve etkin öğretmenin beden dili. İstanbul: Armoni Yayıncılık. Babacan, Ç. (2011). Öğretmenler İçin beden dili. Ankara: Elma yayınları. Cemaloğlu, N. (2001). Öğretmenin beden dili. Ankara, Gazi Üniversitesi, Sınıf Yönetimi Ders Notları. Cüceloğlu, D. (2007). Yetişkin çocuk. İstanbul: remzi Kitabevi. / 8.1.2014 98
İzgören, A. Ş. (2005). Dikkat vücudunuz konuşuyor. Ankara: Elma yayınevi. Tarhan, N. (2009). Duyguların dili. İstanbul: Timaş Yayınları. Yılmaz, H. (2002). Öğretmenim lütfen bu kitabı okur musun?. Konya: Çizgi Yayınları. http://www.delinetciler.net/forum/bedendili 8.1.2014 99