MERSİN HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ÇEKÜSH ŞUBESİ ÇOCUK GELİŞİMCİ DAMLA ATAMER
BEBEKLİK DÖNEMİNDE (0 3 YAŞ) ERKEN TANI İÇİN KRİTİK DÖNEMLER Bebeklik dönemi, gelişimin en hızlı ilerlediği dönemdir. Çevrelerine karşı büyük bir ilgi duyarlar ve çok yüksek bir öğrenme kapasitesine sahiptir.
Gelişimsel Risk Altındaki Bebekler Üç Grupta Toplanır 1) Kanıtlanmış Risk Altındaki Bebekler: Fiziksel ve gelişimsel sorunlara yol açan tıbbi bozuklukların görüldüğü bebekler.
2) Biyolojik Risk Altındaki Bebekler: Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrasında, durumları potansiyel bir biyolojik problemin göstergesi olan bebeklerdir.
3) Çevresel Faktörlerden Etkilenme Riski Olan Çocuklar: Çocuğun beslenmesi, tıbbi bakımı, sahip olduğu sosyal olanaklar ve eğitim fırsatları, yetiştiği ortam, çocuğun gelişimini etkileyen çevresel koşullarda yaşayan bebeklerdir.
BEBEKLİK DÖNEMİ GELİŞİMİNDE KRİTİK DÖNEMLER Refleksler: Reflekslerin varlığı başlangıçta yaşamı sürdürme açısından önemlidir ve sinir sisteminin iyi gelişmiş olduğunun işaretidir. Ancak bir yıl içinde bebek büyüdükçe daha üst beyin yapıları gelişir ve bu refleksler yavaş yavaş ortadan kalkarak, yerlerini istemli hareketlere bırakırlar.
Bağlanma: Bebekler yaklaşık 6 8 aylarda temel bakıcıyı ve diğer tanıdık kişileri tanımaya başlar. Yabancı kişilere tepki vermeye başlar. Bağlanma, hareketlenip bilmediği dünyayı keşfe çıkan bir bebek için güvenli bir yer edinme gereksinimidir.
Emzik ve Parmak Emme: Uzmanlar, emzik kullanımının 2 yaşında kadar bırakılmasının önemli olduğunu açıkladı. Bebek büyümeden emziğin elinden alınması daha yararlı olacaktır. Parmak emmenin çocukta 4 yaşına doğru kaybolması gerekir. Ama 5 yaşına kadar çocuğun parmağını emmesi normaldir ve bir zararı yoktur.
PSİKOMOTOR GELİŞİM 0 3 Ay: Yüzüstü pozisyonda başını yerden hafifçe kaldırır. Eline nesne verildiğinde kavrar.(çıngırak) Hareketli nesneleri gözleri ile takip eder. (Kırmızı ponpon) Nesneyi orta hatta kadar izler. (Kırmızı ponpon) Bacaklarını simetrik olarak hareket ettirir.
4 6 Ay: Yüzüstü pozisyondan sırtüstü pozisyona döner Sırtüstü pozisyondan yüzüstü pozisyona döner Nesneyi eline alır ve tutar (Kırmızı Küp) Yüzüstü pozisyonda ellerinden ve ön kollarından destek alarak vücudunu kaldırır. Destekle oturur. Otururken başını düşürmez. Nesneyi 180 izler.(kırmızı ponpon) Ellerini birleştirir.
7 9 Ay: Desteksiz oturur. Emekler Eşyalara tutunarak ayağa kalkar. Yere düşen nesneyi arar. Bir nesneyi bir elinden diğer eline geçirir.
10 12 Ay: Desteksiz 1-2 sn ayakta durur. Tutanarak ayağa kalkar.
13 18 Ay: 10 sn. ayakta durur. Topu iki eli ile atar. (Top) Bağımsız yürür. Kalemle karalama yapar. Eğilerek yerden nesneyi alır.
19 24 Ay: Bağımsız olarak merdivenden çıkar ve iner. Koşar. Çift ayak üzerinde zıplar. Kitap sayfalarını tek tek çevirir. 25 30 Ay: Çömelir ve kalkar. Tek ayak üzerinde 1 2 sn durur. 31 36 Ay: Düğmeleri çözer.
BİLİŞSEL VE DİL GELİŞİMİ 0 3 Ay: Sesin geldiği yöne başını çevirir. Farklı gereksinimleri için farklı şekilde ağlar. 4 6 Ay: Konuşan kişiyi gözleriyle arar. Sesli güler.
7 9 Ay: Varlıkların isimleri olduğunu fark eder (anne nerede gibi) Tek heceleri söyler. İsmi söylenince döner. Dada, mama gibi hece tekrarları yapar. 10 12 Ay: Ce-e oyunu oynamaktan zevk alır. Vücut parçalarından biri sorulduğunda gösterir. Anne,baba gibi tek sözcük üretir.
13 18 Ay: Söylenen resmi gösterir (kedi, köpek, kuş, at, insan resimleri) anne süt, anne mama gibi İki kelimelik ifade kombinasyonu yapar Sorulduğunda adını söyler 5-10 arasında sözcüğü vardır 19-24 Ay: 10-20 arasında sözcüğü vardır. Ard arda söylenen iki yönergeyi yerine getirir. Üç sözcüklü cümleler kurar
25 30 Ay: Cinsiyeti ayırt eder.(kız ve erkek çocuk resmi) 2-4 sözcüklü ifadeler kullanır. 31 36 Ay: Cinsiyetini bilir. Adını soyadını söyler. En az 3 nesnenin ne amaçla kullanıldığını bilir. Basit sorulara evet veya hayır olarak cevap verir.
SOSYAL GELİŞİM 0 3 Ay: İlgi gösterildiğinde gülümsemeyle karşılık verir. 4 6 Ay: Tanıdığı kişilere sarılır. Ellerine bakar. 7 9 Ay: Bay bay yapar. Kucağa alınmak için uzanır.
10 12 Ay: Yeni bir ortama girdiğinde yabancılardan korkar. İstediklerini eliyle işaret ederek gösterir. 13 18 Ay: Yalnız başına oyun oynar. En az bir oyuncağı ile sıkça oyun oynar. 19 24 Ay: Hatırlatıldığında teşekkür ederim, merhaba, günaydın gibi sosyal ifadeleri kullanır.
25 30 Ay: Evcilik oyunu oynar. 31 36 Ay: Duygularını açıkça ifade eder. (ben sana kızdım, seni seviyorum, seni çok özledim gibi)
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM...