Pestisit Uygulamasına Bağlı Akciğer Sağlığı Sorunları

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Pestisit Uygulamasına Bağlı Akciğer Sağlığı Sorunları"

Volkan Bora Günay
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Pestisit Uygulamasına Bağlı Akciğer Sağlığı Sorunları Dr Zafer Hasan Ali Sak Harran Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Türk Toraks Derneği Çevre ve Meslek Hastalıkları Çalışma Grubu

2 Birçok kişi tarımda çalışanların çalıştığı ve yaşadığı ortamı temiz hava ve sağlıklı çevre ile ilişkilendirir. Ancak, tarım pestisid buharları, tozlu alanlar, gübre çukurları ve giderlerde hidrojen sülfür birikimleri, konvansiyonel silolarda nitrojen dioksit gibi solunumsal tehlikelerle doludur.

3 Pestisidler İnsektisidler Herbisidler Fungisidler Rodentisidler Sinir sistemlerini etkiler Otlara karşı koroziv etki Bitkiler için antibiyotik Antikoagulan etki

4 Pestisid kullanımı Dünya genelinde yaklaşık 2250 ton pestisid yıllık kullanılmaktadır. Organofosfat (OP) ve karbamat insektisidler (34%), Ditiyokarbamat fungisidler (18%) Fenoksil herbisidler (12%) oranlarıyla sıklıkla uygulanmakta. Int. J. Environ. Res. Public Health 2013, 10, ; doi: /ijerph

5 Tarım, balıkçılık, ormancılık ve gıda edüstrisinde yaygın şekilde ve büyük miktarlarda pestisid tüketimi sözkonusudur.

6 Pestisid ilişkili Hastalık İnsidansı Pestisid ilişkili hastalık insidansı [tam zamanlı eşdeğer(tze)] işçi başına yaklaşık 1,17 oranında görülmekte. İnsektisidler bunların %49 undan sorumlu. Tarımsal alandaki(18,2/ TZE) insidans diğer meslek gruplarının (0,53/ TZE) otuz katından fazla.. Int. J. Environ. Res. Public Health 2013, 10, ; doi: /ijerph

7 Pestisidler Yaygın kullanılan pestisidler Pestisid türü Herbisid İnsektisid Fungisid Bacterisid Rodentisid Fumigantlar Kimyasallar Chlorophenoxyl (2,4-D, 2,4,5-T and MCPA), urea derivatives, triazines (atrazine), amide (propanil), bipyridils (paraquat and diquat), glyphosate Organochlorines [dichlorodiphenylethanes (DDT, DDD, dicofol), chlorinated cyclohexanes and benzenes (lindane, HCB), cyclodienes (aldrin, endosulfan, chlordane and toxaphene) and chlordecone (mirex), organophosphates (chlorpyrifos, diazinon, parathion, malathion), carbamates (aldicarb, aminocarb), pyrethroids (pyrethrins, permethrin, deltamethrin, cypermethrin), rotenone, Bacillus thuringiensis (protein product) Dithiocarbamate, captan, captofol, pentachlorophenol, iprodione, sulphur Triazine-S-triones, chlorine-releasing agents, chlorine, dichloronitrobenzene Coumadin and derivatives, anticoagulants, strychnine, sodium fluoroacetate Methyl bromide, aluminum/zinc phosphide, sulfur

8 Pestisidler Nörotoksiteye göre pestisitlerin sınıflaması Nöral iletiyi engelleyenler Organochlorine dichlorodiphenylethanes (DDT, DDE) cyclodienes (aldrin, α-chlordane, γ-chlordane, cis-nonachlor, trans-nonachlor, oxychlordane, toxaphene parlar 26, toxaphene parlar 50) hexachlorocyclohexanes (hexachlorobenzene, -hexachlorocyclohexane, γ-hexachlorocyclohexane) chlordecone (Mirex) Pyrethroid Asetilkolin esteraz inhibitorleri Organophosphate Carbamate Ön-inflamatuar uyaranlar Chlorophenoxy herbisidler pyrethrin, tetramethrin parathion, malathion, methyl parathion, chlorpyrifos, diazinon, aldicarb, carbofuran, carbaryl, ethienocarb, fenobucarb 2,4-D (2,4-dichlorophenoxyacetic Acid) Int. J. Environ. Res. Public Health 2013, 10, ;

9 Maruziyet Safhaları Mesleksel maruziyet pestisidin, üretim taşıma, hazırlama ve işyerinde uygulanması sırasında ortaya çıkar.

10 Çevresel Maruziyet

11 Ballı baharat pestisidli çocuklara şifa niyetine

12 Yeraltı Sularına Karışan Pestisid Maruziyet Yolları

13 Pestisid ilişkili solunum hastalıkları Maruziyet yollarına göre Pyretroid insektisidlerin lipid çözünürlüğü düşüktür. İnhalasyon yoluyla kolay emilirler. Metil bromid, renksiz kokusuz çabuk buharlaşan bir gazdır. Kapalı sızdırmaz ortamlarda inhalasyon yoluyla zararlıları öldürür.(fumigant) Organofosfat, karbamat, organoklorin insektisidler, DDT (diklorodifeniltrikloroetan), lindan, aldrin and klordan lipid çözünürlüğü nedeniyle ciltten emilirler. Klorofenoksil herbisidler tuzlu bileşiklerdir. Gastrointestinal yolla etki eder.

14 Pestisid ilişkili solunum hastalıkları Akut Bulgular: Hırıltı, Hava yolu irritasyonu, Boğaz ağrısı ve kuruluğu, Burun akıntısı, Öksürük, Nefes alamama, Göğüste sıkışma ve ağrı Pulmoner ödem Pulmoner konsolidasyon

15 Hapşırma ve burun akıntısı Hapşırma - Sabadilla Burun akıntısı Pyrethrinler İnorganik arsenikler Organofosfat insektisitler Karbamat insektisitler

16 Üst hava yolu irritasyonu yapanlar Naftalen Paraquat Kloropikrin Akrolein Dikloropropen Etilen dibromid Sülfür dioksid Sufuril florid Akrilonitril Formaldehid Kadmium tozları

17 secure.hosting.vt.edu Pulmoner Konsolidayon Paraquat - fibrozis Cadmium tozları Metil bromid

18 Pulmoner Ödem Metil bromür fosfin Fosfor Akrolein Etilen oksit Etilen dibromür Pyrethroids Kükürt dioksit Katyonik deterjanlar Kreozot metilizotiyosiyanat Kadmiyum

19 Dispne Nikotin paraquat Kadmiyum tozları siyanamid Sülfüril florür pentaklorofenol Metil bromür Kükürt dioksit kloropikrin

20 Akut solunum yetmezliği Bir olgu sunumunda, 6 yaşındayken astım tanısı konan 11 yaşında bir kız çocuğu içinde piretroid bulunan şampuanla köpeğini yıkarken «astım atağına bağlı akut solunum yetmezliği«sonrası hayatını kaybetti. (Wagner, 2000). Pamuk yaprak dökücü(thidiazuron)? Pestisid?

21 Pestisid ilişkili solunum hastalıkları Pestisid ilişkili solunum hastalıkları Mesleki Astım(sıklıkla atopik) Kronik bronşit, KOAH Akciğer Kanseri Sarkoidoz Alerjik Rinit Organik Toz Toksik Sendromu Solunum yolu enfeksiyonu / 2016 The Research Center for Eco-Environmental Sciences, Chinese Academy of Sciences. Published by Elsevier B.V.

22 Jabłońska-Trypuć A. Reactive Oxygen Species 3(8):96 110, 2017; 2017 Cell Med Press

23 Toxicology and Applied Pharmacology 268 (2013)

24 Toxicology and Applied Pharmacology 268 (2013)

25 Toxicology and Applied Pharmacology 268 (2013)

26 Binlerce yıldır Şanlıufa da yerleşim yerleri dağ ve tepelik gibi yüksek yerlerde. Göbeklitepe Soğmatar Şuayp şehri Asurlular Babil Roma vs.

Çalışma Alanının Konumu Drenaj alanı 3.700 km², 1.500 km² lik kısmını ova alanı, Harran Ovası, 141.

27 Çalışma Alanının Konumu Drenaj alanı km², km² lik kısmını ova alanı, Harran Ovası, hektar sulama alanıyla GAP ın en büyük sulama sahasına ve Ortadoğu nun en büyük yeraltı suyu rezervine sahiptir.

28 Göbekli tepenin gizemli T taşları Eden cennetinin işaretleri mi?

29 Pestisid öncesi (%) Pestisid sonrası (%) p Burun akıntısı <0.001 Hapşırma <0.001 Gözde yanma <0.001 Öksürük <0.001 Balgam <0.001 Hışıltılı solunum <0.001 Nefes darlığı <0.001 Göğüste sıkışma hissi <0.001

30 FVC: %92.3 FEV1: %91.0 FVC: %83.7 p<0.001 FEV1: %84.4 p=0.010

31 FEV1 %92.6 %87.9 p=0.047 FVC %93.7 %82.3 p=0.001

32 FEV1/FVC oranı: %86.8 FEV1/FVC oranı: %81.7 (p=0.038) MMFR: %59.0 MMFR: %82.0 (p=0.025)

33 PM10 PM10 FVC (r=-.568,p=0.019) FEV1 (r=-.460, p<0.001)

Sonuç: Pestisid uygulaması yapılan bölgede yaşayan erişkinlerin solunum fonksiyonlarında azalmaya ve solunumsal yakınmalarında artışa

34 Sonuç: Pestisid uygulaması yapılan bölgede yaşayan erişkinlerin solunum fonksiyonlarında azalmaya ve solunumsal yakınmalarında artışa yol açmaktadır. Çalışmamızın sonuçları, solunumsal bozulmada PM10 değerlerinin artmasının daha fazla rol oynayabileceği düşündürmektedir.

35 Pestisid ilişkili solunum hastalıkları Önlemler ve Korunma: 1-Pestisid kullanımının azaltılması Daha az toksik ve az buharlaşan alternatiflerin kullanılması Genetik uygulamalarla organizmalara dayanıklı tohumlar geliştirilmesi Ekim nöbeti (Farklı alana uygun tarım Ürünlerinin ekimi) Tarım ilaçlarında mutlak reçete şartı 2-Maske kullanımı, elbise değişikliği, iş sonrası duş gibi kişisel önlemler 3-Tarımsal alanlarda yeni yerleşim birimlerinin önlenmesi

36 Toksisitesi bulunmayan pestisidler

38 Teşekkürler

Benzer belgeler

TARIM ZEHİRLERİ. Yrd. Doç. Dr. Cem ERTAN İzmir Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı

TARIM ZEHİRLERİ. Yrd. Doç. Dr. Cem ERTAN İzmir Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı TARIM ZEHİRLERİ Yrd. Doç. Dr. Cem ERTAN İzmir Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Pestisidler Tarım ürünlerini ve insan sağlığını tehdit eden etkenlere karşı kullanılan kimyasallardır İnsektisidler Böcek