HAM-D: Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçe i Yapılandırılmıfl Görüflme Kılavuzu

Transkript

1 Hasta ad soyad : Tarih: GÖZDEN GEÇ RME: Geçen (hangi gün ise onu belirterek) beri, son bir hafta ile ilgili baz sorular sormak istiyorum. O zamandan bu yana kendinizi nas l hissediyordunuz? H1 (Kendinizi iyi hissetti iniz zamana göre) geçti imiz hafta içinde ruh haliniz nas ld? Kendinizi mutsuz ya da çökkün hissediyor muydunuz? Üzgün? Ümitsiz? Çaresiz? De ersiz? Geçti imiz haftada, hangi s kl kta (hastan n ifadesiyle eflde er) hissettiniz? Her gün? Gün boyu? Hiç a l yor muydunuz? E er 1-4 üzerinde puan alm flsa, sorun: Ne zamand r böyle hissediyorsunuz? DEPRES F RUH HAL (keder, ümitsizlik, çaresizlik, de ersizlik) 0. Yok 1. Yaln zca sorular cevaplarken anlafl l yor. 2. Hasta bu durumlar kendili inden söylüyor. 3. Hastada bunlar n bulundu u, yüz ifadesinden, postüründen, sesinden ve a lamas ndan anlafl l yor. 4. YALNIZCA ÜSTÜ ÖRTÜLÜ OLARAK: sözel ya da sözel olmayan iletiflimde kendili inden izleniyor. H2 E er ayaktan hasta ise: Bu hafta (evde ya da ev d fl nda) çal flabildiniz mi? E er hay r ise: Neden çal flamad n z? E er çal flmaktaysa: ( yi hissetti iniz zamandaki gibi) her zaman yapabildi iniz miktarda ifl yapabiliyor muydunuz? ( fl d fl nda) geçti imiz hafta içinde zaman n z nas l geçiriyordunuz? (Belirtti i fleyleri) yapmaktan zevk al yor muydunuz, yoksa yapmak için kendinizi zorluyor muydunuz? Eskiden yap p flu anda yapmay b rakt n z fleyler var m? E ER EVET SE: Neden? Olmas n bekledi iniz herhangi bir fley var m? ÇALIfiMA VE AKT V TELER 0. Herhangi bir sorunu yok. 1. Aktiviteleriyle, ifliyle ya da bofl zamanlardaki meflguliyetleriyle ilgili olarak yetersizlik duygular ya da düflünceleri 2. Aktivitelerine, ifline ya da bofl zamanlardaki meflguliyetlerine karfl olan ilgisini kaybetmifl; bu durum ya hastan n bizzat kendisi taraf ndan bildiriliyor ya da kay ts z, karars z ya da mütereddit olmas ndan anlafl l yor (ifline ya da aktivitelerine kendini vermesi gerekti ini düflünüyor). 3. Aktivitelerine harcad süre ya da üretkenlik azalm fl. Hastanede yatarken klinik ifllerinin d fl nda her gün 3 saatten daha az zaman harc yor. 4. Hastal ndan dolay çal flmay tamamen b rakm fl. Yatan hastalarda servisteki ifllerin d fl nda hiçbir aktivite göstermiyor ya da servis ifllerini bile yard ms z yapam yor.

2 H3 Normal durumunuza göre, geçti imiz hafta cinsel iste iniz nas ld? (Yaln zca cinsel iliflkide bulunup bulunmad n z de il, ayn zamanda cinselli e olan ilginizi de soruyorum ne ölçüde akl n za geliyordu.) Cinselli e olan ilginizde herhangi bir de ifliklik oldu mu? (çökkün olmad n z döneme göre)? Cinsellik akl n za s kça tak lan bir konu mudur? E er hay r ise: yi hissetti iniz zamana göre, bu sizin için farkl bir durum mu? (Biraz daha m az, yoksa çok daha m az?) GEN TAL SEMPTOMLAR (libido kayb, adet bozukluklar vb.) 0. Yok / Anlafl lamad 1. Hafif 2. fiiddetli H4 Geçti imiz hafta içinde ifltah n z nas ld? (Normal ifltah n zla k yaslad n z zaman?) Yemek için kendinizi zorluyor muydunuz? Çevrenizdeki insanlar yemeniz için sizi zorluyorlar m yd? (Ö ün atl yor muydunuz?) Mide ya da barsak rahats zl n z oluyor muydu? (Bunlar için herhangi bir fley almak zorunda kald n z m? SOMAT K SEMPTOMLAR GASTRO NTEST NAL: 1. fltahs z, ancak srar olmaks z n yiyor. 2. Baflka biri zorlamasa yemek yemiyor. Gastrointestinal semptomlar için ilaç istiyor ya da ilaca ihtiyaç duyuyor. H5 Çökkün ya da moralsiz hissetti inizden beri, hiç kilo verdiniz mi? E ER EVET SE: Son bir hafta içinde hiç kilo verdiniz mi? (Çökkün hissetti iniz için miydi?) Ne kadar verdiniz? Emin de ilseniz: Giysilerinizin art k bol geldi ini düflünüyor musunuz? ZAYIFLAMA (A ya da B yi doldurunuz) A. Tedavi öncesinde (anamnez bulgular ) 0. Kilo kayb yok. 1. Varolan hastal na ba l olas zay flama. 2. Kesin (hastaya göre) kilo kayb 3. De erlendirilemedi B. Psikiyatrist taraf ndan haftada bir yap lan hastan n tart ld kontrollerde 0. Haftada 0.5 kg dan daha az zay flama. 1. Haftada 0.5 kg dan daha fazla zay flama 2. Haftada 1 kg dan daha fazla zay flama 3. De erlendirilemedi Not: E er olanakl ysa, 3 puan vermekten kaç n n.

3 H6 Geçti imiz haftadaki uykunuz ile ilgili baz sorular sormak istiyorum. lk yatt n zda uykuya dalmada güçlük çekiyor muydunuz? (Yata a hemen yatt ktan sonra uykuya dalmak ne kadar sürüyordu?) Bu hafta kaç gece uykuya dalmada güçlük çektiniz? UYKUYA DALAMAMA 0. Uykuya dalmada zorluk çekmiyor. 1. Bazen gece yatt nda uyuyamad ndan yak n yor-yar m saatten fazla süreli. 2. Her gece uykuya dalma güçlü ünden yak n yor. H7 H8 Geçti imiz hafta boyunca, gece yar s uykudan uyan yor muydunuz? E ER EVET SE: Yataktan kalk yor muydunuz? Kalk nca ne yap yordunuz? (Yaln zca tuvalete mi gidiyordunuz?) Yeniden yatt n zda hemen uykuya dalabiliyor muydunuz? Baz geceler uykunuzun rahats z ya da huzursuz oldu unu hissettiniz mi? Geçti imiz hafta sabahlar en geç saat kaçta uyan yordunuz? (Uyanma saati:...) E er erken ise: Çalar saat ile mi, yoksa kendili inizden mi uyan yordunuz? Normalde saat kaçta uyan rs n z (yani kendinizi iyi hissetti iniz zaman)? GECE SIK UYANMA 0. Herhangi bir sorunu yok. 1. Gece boyunca huzursuz ve rahats z oldu undan yak n yor. 2. Gece yar s uyan yor- yataktan kalkma (tuvalet gereksinimi hariç). SABAH ERKEN UYANMA 0. Herhangi bir sorunu yok. 1. Sabah erkenden uyan yor ama sonra tekrar uykuya dal yor. 2. Sabah erkenden uyan p tekrar uyuyam yor ve yataktan kalk yor. H9 Geçti imiz hafta, gücünüz-kuvvetiniz nas ld? E ER ENERJ EKS KL VARSA: Kendinizi yorgun hissediyor muydunuz? (Zaman n ne kadar nda? Ne denli kötü bir durumdu?) Bu hafta herhangi bir a r ya da s z n z var m yd? (Ya bel a r s, bafl a r s ya da kas a r lar?) Kol ve bacaklar n zda, belinizde ya da bafl n zda a rl k hissediyor muydunuz? SOMAT K SEMPTOMLAR GENEL: 1. Ekstremitelerde, s rt nda ya da bafl nda a rl k hissi. S rt a r lar, bafl a r s, kaslarda s zlama. Enerji kayb, kolayca yorulma. 2. Herhangi bir kesin flikayet

4 H10 Geçti imiz hafta baz fleyleri yanl fl yapt n z ya da baflka insanlar hayal k r kl na u ratt n z hissederek kendinizi elefltiriyor muydunuz? E ER EVET SE: Düflünceleriniz neydi? Yapt n z ya da yapamad n z herhangi bir fley konusunda suçluluk hissediyor musunuz? Ya çok uzun zaman önce olmufl fleyler konusunda? (BU DEPRESYONU) bir biçimde kendi bafl n za kendinizin getirdi inizi düflünüyor musunuz? Hastalanman z n size cezaland rma oldu unu hissediyor musunuz? SUÇLULUK DUYGULARI 0. Yok 1. Kendi kendini k n yor, insanlar üzdü ünü san yor. 2. Geçmiflteki hatalar ndan ya da günahlar ndan dolay suçluluk düflünceleri ya da düflünce u rafllar. 3. fiimdiki hastal bir cezaland rmad r. Suçluluk sanr lar. 4. Kendisini ihbar ya da itham eden sesler iflitiyor ve/veya kendisini tehdit eden görsel varsan lar görüyor. H11 Geçti imiz hafta hayat n yaflamaya de er olmad na dair düflünceleriniz oldu mu? E ER EVET SE: Peki ya keflke ölmüfl olsayd m biçiminde düflünceler? Kendinize zarar verme ya da öldürme düflünceleri oldu mu? E ER EVET SE: Neler düflündünüz? Gerçekten kendinize zarar verecek bir fley yapt n z m? NT HAR 1. Hayat yaflamaya de er bulmuyor. 2. Keflke ölmüfl olsayd m diye düflünüyor veya benzer düflünceler besliyor. 3. ntihar düflünüyor ya da bu düflüncesini belli eden jestler yap yor. 4. ntihar girifliminde bulunmufl. H12 Geçti imiz hafta kendinizi özellikle gergin ya da sinirli hissediyor muydunuz? E ER EVET SE: Peki bu, çökkün ya da üzgün olmad n z zamankinden daha m fazla? Al fl k olmad k biçimde kavgac ya da sab rs z m yd n z? Normalde kayg lanmayaca n z önemsiz küçük fleyler için çok fazla kayg land n z oldu mu? E ER EVET SE: Örne in ne gibi? RUHSAL ANKS YETE 0. Herhangi bir sorun yok. 1. Subjektif gerilim ve irritabilite. 2. Küçük fleylere üzülüyor. 3. Yüzünden veya konuflmas ndan endifleli oldu u anlafl l yor. 4. Korkular n daha sorulmadan anlat yor.

5 H13 Geçti imiz hafta, bazen ruhsal endifleyle birlikte görülen okuyaca m bedensel belirtilerden herhangi biri var m yd? Ben size listeyi yavafl okuyaca m - e er belirtilerden biri varsa, lütfen kesip belirtin. (VAROLAN BEL RT LER SA TARAFTA DA RE Ç NE ALIN.) a z kurulu u, h az ms zl k, gaz, ishal, mide kramp, ge irme, çarp nt, bafla r s, soluk solu a kalma, yüksek sesle iç çekme, s k idrara ç kma, terleme Bunlar yaln zca kendinizi çökkün ya da mutsuz hissetmekteyken mi ortaya ç k yordu? E ER EVET SE: Geçti imiz hafta bunlar sizi ne ölçüde rahats z etti? (Ne ölçüde rahats zl k yaratt? Bunlar zaman n ne kadar nda ya da ne s kl kta vard?) Herhangi bir bedensel hastal n z var m ya da bu belirtilere yol açabilecek herhangi bir ilaç al yor musunuz? (E ER EVET SE: Bedensel hastal ya da ilac kaydedin, ama her durumda belirtileri puanlay n: SOMAT K ANKS YETE (Anksiyeteye efllik eden fizyolojik sorunlar: Gastrointestinal - A z kurulu u, haz ms zl k, gaz, ishal, mide kramp, ge irme Kardiyovasküler - Çarp nt, bafl a r s Solunumla ilgili - hiperventilasyon, iç çekme S k idrara ç kma Terleme) 1. Hafif 2. Il ml 3. fiiddetli 4. Afl r fliddetli H14 Geçti imiz hafta, düflünceleriniz ne ölçüde beden sa l n za ya da bedeninizin nas l çal flt na odaklan yordu (normal düflüncelerinizle k yaslay nca)? (Hasta olmaktan ya da hastalanmaktan çok evhamlan yor muydunuz? Gerçekten bununla meflgul oluyor muydunuz?) Geçti imiz hafta, bedensel olarak kendinizi nas l hissetti iniz konusunda çok yak n r m yd n z? Gerçekten kendinizin yapabilece i fleyler konusunda baflkalar ndan yard m ister misiniz? E ER EVET SE: Örne in ne gibi? Ne s kl kta oldu? H POKONDR YAZ S 1. Kuruntulu (sa l konusunda) 2. Akl n sa l k konular na takm fl durumda. 3. S k s k flikayet ediyor, yard m istiyor. 4. Hipokondriyak sanr lar

6 H15 Görüflme s ras ndaki gözleminize dayanarak puanlay n. ÇGÖRÜ 0. Hasta ve depresyonda oldu unun bilincinde ya da depresyonda de il. 1. Hastal n biliyor ama bunu kötü yiyeceklere, afl r çal flmaya, virüslere, istirahate ihtiyac oldu una ba l yor. 2. Hasta oldu unu hiç kabul etmiyor. H16 Görüflme s ras ndaki gözleminize dayanarak puanlay n. E ER TELEFON GÖRÜfiMES SE: Konuflman z n ya da bedensel hareketlerinizin a rlaflt n hissediyor musunuz? Hiç sizde bu durumu fark edip belirten oldu mu? RETARDASYON (düflünce ve konuflmalarda yavafllama, konsantrasyon yetene inde bozulma, motor aktivitede azalma) 0. Düflünceleri ve konuflmas normal. 1. Görüflme s ras nda hafif retardasyon hissediliyor. 2. Görüflme s ras nda aç kça retardasyon hissediliyor. 3. Görüflmeyi yapabilmek çok zor 4. Tam stuporda. H17 Görüflme s ras ndaki gözleminize dayanarak puanlay n. E ER TELEFON GÖRÜfiMES SE: Konufltu umuz gibi, k p r k p r hareket halinde ya da oturdu unuz yerde oturamaz durumda m s n z? Örne in ellerinizle oynamak, saç n z çekifltirmek ya da aya n z vurmak gibi fleyler yap yor musunuz? Huzursuz oldu unuzu baflkalar da fark ediyor mu? AJ TASYON 1. K p r k p r olma 2. Elleriyle oynama, saç n çekifltirme vb. 3. Hareket etme, sakin biçimde oturamama 4. Elini ovuflturma, t rnak yeme, saç n yolma, dudaklar n s rma.