İLKOKUL-ORTAOKUL LİSELER İÇİN PANO- SUNUM VE ETKİNLİK ÖRNEKLERİ

Transkript

1 İLKOKUL-ORTAOKUL LİSELER İÇİN PANO- SUNUM VE ETKİNLİK ÖRNEKLERİ Bu yayının tüm hakları Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezine aittir, kaynakça gösterilmeden kullanılamaz, çoğaltılamaz.

2 KAZANIM: Zamanı etkili planlar.

3

4 BİR GÜNÜMÜ PLANLIYORUM süre Yemek yiyorum Uyuyorum okuldayım ailemle vakit geçiriyorum dinleniyorum oyun oynuyorum

5 BİR GÜNÜMÜ PLANLIYORUM Yemek Yiyorum Uyuyorum Okuldayım

6 BİR GÜNÜMÜ PLANLIYORUM Ailemle Vakit Geçiriyorum Dinleniyorum Oyun Oynuyorum

7 BİR GÜNÜMÜ PLANLIYORUM Arkadaşlarımla Vakit Geçiyorum Kitap Okuyorum Ödev Yapıyorum

8 BİR GÜNÜMÜ PLANLIYORUM Tv İzliyorum Tabletle Oyun Oynuyorum Hobilerimle İlgileniyorum

9 KAZANIM: Zaman planlamasında zaman engellerinin yaşamına etkilerini fark eder.

10

11

12 ZAMAN ETKİN KULLANIYORUM Sağlıklı Uyku Uyuyorum Tekrar Yapıyorum Dersi Derste Öğrenmek İçin Çaba Harcıyorum

13 ZAMAN ETKİN KULLANIYORUM Düzenli Besleniyorum Arkadaşlarımla Oyun Oyuyorum Kaliteli Vakit Geçiriyorum

14 ZAMAN ETKİN KULLANIYORUM Ailemle Kaliteli Vakit Geçiriyorum Önceliklerimi Sıralıyorum Planlıyım

15 ZAMAN ENGELLERİ Erteliyorum Hayır Diyemiyorum Kararsızım

16 ZAMAN ENGELLERİ Tv ve Tablet Çok Keyifli Amaçsızım Motivasyonum Az

17 ZAMAN ENGELLERİ Plansızım 8 Saatten Fazla Uyuyorum Düzensizim

18 KAZANIM: Zamanı verimli kullanmayı bilir.

19 YÖNERGE Pazartesi günü panoya büyükçe bir soru işareti yapıştırılır. Bir hafta soru işareti ile durur. ( Mümkünse pano dikkat çekmesi için siyah poşet ya da kağıt ile kaplanır) Diğer hafta panoya büyükçe Zamanını verimli kullanmayı biliyor musun? diye yazılır. Bir sonraki hafta da panoya zaman engelleri yapıştırılır.

20

21 ZAMANI VERİMLİ KULLANMAYI BİLİYOR MUSUN?

22 ZAMAN ENGELLERİ Erteliyorum Hayır Diyemiyorum Kararsızım

23 ZAMAN ENGELLERİ Bilgisayarda Çok Uzun Süre Oyun Oynuyorum Amaçsızım Motivasyonum Az

24 ZAMAN ENGELLERİ Plansızım 8 Saatten Fazla Uyuyorum Düzensizim

25 ZAMAN ENGELLERİ Arkadaşlarımla Çok Vakit Geçiriyorum Sinema ya da Dizi İzlemek Çok Eğlenceli

26 ZAMAN YÖNETİMİ Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 1

27 Zaman Nedir? Geçmiş geçmişte kalmıştır, gelecek henüz yaşanmamıştır, bu an ise her saniye akmaktadır. O halde zaman nedir? Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 2

28 Zaman Nedir? Zamanın bir çok tanımı vardır ancak bu tanımlar zamanın öznel olduğu gerçeğini değiştirmez. Zamanın öznel olması bizim onun içini nasıl doldurduğumuz ya da dolduramadığımızla ilgilidir. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 3

29 Zaman Neden Özneldir Herkesin ilgileri farklıdır. Öğrenme süreleri ve stilleri farklıdır. Yaşadığı koşulları farklıdır. Amacı farklıdır. Motivasyonu farklıdır O halde herkesin bir işe ayırdığı süre o kişiye göre değişir. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 4

30 Zaman Neden Önemlidir? Yerine konması Geri döndürülmesi Yenilenmesi Depolanması Satın alınması mümkün olmayan bir kaynaktır. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 5

31 BİR SENE nin değerini anlayabilmek için sınıfta kalan bir öğrenciye sorun BİR AY ın değerini anlayabilmek için prematüre bebeğini dünyaya getiren anneye sorun, BİR HAFTA nın değerini anlayabilmek için haftalık dergi editörüne sorun, BİR DAKİKA nın değerini anlayabilmek için, treni henüz kaçırmış bir kişiye sorun, Bir SANİYE nin değerini anlayabilmek için bir kazayı kıl payı atlatmış bir kişiye sorun, BİR MİLİSANİYE nin değerini anlayabilmek için olimpiyatlarda gümüş madalya kazanan kişiye sorun Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 6

32 Hayatta herkesin eşit olarak sahip olduğu tek şey zamandır En önemli şeyler, asla en önemsizlerin insafına bırakılmamalıdır Goethe. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 7

33 ZAMAN ÇEŞİTLERİ Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 8

34 1. Gerçek Zaman Ölçülebilen, gözlenebilen Zaman birimleri ile ölçülebilir. ( Yıl, ay, gün, saat vb.) Bir saatlik süre kişilere göre farklı algılansa da süre değişmez. Bu nedenle de saat zamanı, nesnel gerçekliği yansıtır. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 9

35 2. Algılanan Zaman Her canlının gerçek zamana bağlı olmadan psikolojik anlamda algıladığı zaman türüdür. Algılanan zaman, bireyden bireye, durumdan duruma değişir. Bu nedenle de durumsaldır ve öznel gerçekliğe dayanır. İnsan sıkıldığında, bir şeyi sabırsızca beklediğinde zaman daha yavaş geçer. Sevilen bir kişiden birkaç gün ayrı kalınması bir asır gibi gelmesi bunu anlatır. Eğlence ve mutlu bir ortamda ise zaman çok hızlı geçer. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 10

36 3. Biyolojik Zaman Bedensel olarak algılanan zamandır. Kuşların belli zamanlarda göç etmeleri, kış uykusuna yatmaları, Gece yarısı işe gitmek için kalkan kişilerin kendiliğinden uyanması biyolojik zamanla ilgilidir. Durumsal etmenlere göre biyolojik zaman programı kendisini yeniler. İçgüdüseldir, süreç içinde kazanılmış alışkanlıklara dayanır. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 11

37 4. Ekonomik Zaman Ekonomide zaman bir ölçü birimidir. Çünkü, emeğin karşılığı olan ücret, saat gün hafta veya ay üzerinden hesaplanır. İşletme açısından, belli bir üretim için harcanan süreler toplamı anlamında zaman, bir verimlilik ölçüsüdür. Yine kurumlarda, çalışma sürelerinin düzenlenmesi, işe devam oranları gibi yönetsel işlemler açısından da zaman, bir örgütsel düzenleme aracı olmaktadır. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 12

38 ZAMAN YÖNETİMİ Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 13

39 Covey in Zaman Yönetimi: Covey, zaman yönetimine ilişkin görüşlerini sunmaya şu soru ile başlar. Daha sıkı, daha hızlı ve daha çok çalışmak sorunu çözmüyorsa, ne çözebilir? Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 14

40 Covey in Zaman Yönetimi: Şimdi birkaç saniyenizi ayırarak, yaşamınızda en çok değer verdiğiniz 3 veya 4 şeyin ne olduğunu düşününüz. Sizin için gerçekten önemli gördüğünüz bu şeylere istediğiniz kadar özen gösterip göstermediğinizi, önem verip vermediğinizi ve zaman ayırıp ayırmadığınızı düşününüz. Öncelikli olana önem verme. Bu beklentileri ifade eder ve insanı önceliklerin peşinden koşmaya doğru yöneltir. Önemli olana öncelik verme. Bu ise amaçları ifade eder ve yaşamı amaçlar doğrultusunda sürdürmeyi sağlar. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 15

41 Covey in Zaman Yönetimi: Hayat bizim tercihlerimizle vardır. Tercihlerimize de amaçlarımız belirler. Her amaca ulaşabilmek için emek, çaba ve zaman gerekmektedir. Burada belirleyici olan bizim ihtiyaçlarımızdır. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 16

42 BİZİM EVRENSEL İHTİYAÇLARIMIZ NELERDİR? Kendimizi gerçekleştirebilmemizin yolu bu piramitten ve zamanı kontrol etmekten geçer. Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 17

43 ZAMANI KONTROL ETMEK 1. sorumlulukları, öncelikleri ve amaçları belirleyin 2. Gereksiz ve uygun olmayan faaliyetleri eleyin 3. haftalık ve günlük zamanı kullanmanızı planlayın ve programlayın 4. Zirve Enerji Zamanımızı Optimum Kullanım Mümkün olduğunca dağıtım yapın Beklenmedik olaylar için boşluk bırakın Engellerin Çoğunu Mümkün Olduğunca Eleyin veya Azaltın Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 18

44 Zaman Tuzakları Plânsızlık Öncelikleri belirleyememek ve sıralayamamak Ertelemek / işi yarım bırakma alışkanlığı Acelecilik/sabırsızlık gösterme Verimsiz okuma ve ders çalışma Özdenetim eksikliği Dikkat dağınıklığı Rahatsız eden fiziksel sorunlar( ses, ışık, gürültü, ısı vb.) 19 Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi

45 Zaman Tuzakları Rutin ve gereksiz işler Gereksiz ayrıntılarla uğraşmak Amaçsızlık Hayır diyememek Gereksiz teknoloji kullanımı Kararsızlık Zamanı değersiz görme 20 Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi

46 1. Kendini Bilme Etkin Zaman Teknikleri 2. Plan Yapma Alışkanlığı Geliştirme 3. Öncelikleri Belirleme 4. Erteleme Kavranışından Kaçınma 5. Akran Görüşmelerini Verimli Planlama 6. Teknoloji Kullanımını Düzenleme 7. Çalışma Ortamının Düzenlenmesi 8. Etkili Okuma ve Çalışma Becerilerinin Geliştirilmesi 21 Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi

47 Zaman Yönetimi Teknikleri Günlük/ajanda tutun, yaptıklarınızı kayıt altına alın Amaç ve hedeflerinizi belirleyip düzenli olarak gözden geçirin Günlük yapılacaklar listesi çıkarın Öncelikleri belirleyin. Büyük işleri küçük parçalara ayırın Bitirme tarihini belirleyin. İlk önce sıkıcı olan işi yapın. Şimdi yapın! Kendiniz için bir ödül sistemi belirleyin. Kendinize dikkat edin, düzenli beslenin, iyi uyuyun ve egzersiz yapın, beyninizin zinde olmasını sağlayın Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 22

48 Hepimizin haftada 168 saati var, siz bu saatleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Zamanın yetmediğini, işimizin çok olduğunu söyler yakınıp dururuz. Eğer her gün fazladan iki saat verilse, ne yapardınız? Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 23

49 Zamanı İyi Değerlendirmenin Bize Kazandırdıkları Daha güvenli bir yaşam Doyurucu sosyal çevre Kariyer planlaması Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 24

50 Boş zaman yoktur. Boşa geçen zaman vardır. Tagore Yenimahalle Rehberlik Araştırma Merkezi 25

51 ETKİNLİĞİN ADI KAZANIM SINIF SEVİYESİ HEDEF TÜRÜ HEDEF ADI SINIF DÜZENİ ARAÇ ve FORMLAR SÜREÇ Tavşan mısın Kaplumbağa mı? Zamanı etkili kullanmanın önemini kavrar. İlkokul İl Hedefi Zaman Yönetimi Sınıf Düzeni Ek 1: Tavşan ve Kaplumbağa (Öykü) 1. Tavşan ve kaplumbağa hikayesi öğretmen tarafından okunur. 2. Kaplumbağa ve tavşanın nasıl davrandıkları sorulur. Öğrencilerden paylaşımları dinlenir. 3. Öğrencilere Kaplumbağa ve tavşanın farklı davranmasının sebepleri nelerdir sizce? diye sorulur.(paylaşımlar sırasında bunun kendi tercihi olduğu vurgulanır.) 4. Sizin kaplumbağa ve tavşan olarak davrandığınız durumlar nelerdir? Bu durumlarda size engel olan şeyler nelerdi? Gönüllülerden paylaşmaları istenir. 5. Bu nedenleri mat etmek için ne yapabilirsin? 6. Sen nesin? (Tavşan mısın, kaplumbağa mısın?) Not: İlkokuldaki sınıf seviyesi ve öğrenci sayısına göre yönergenin dili değiştirilip, kukla, animasyon, resim gibi araç gereçler kullanılabilir.

52 TAVŞAN ve KAPLUMBAĞA Ormanda tavşan hoplaya zıplaya geziniyormuş. Bu tavşancık gördüğü bütün komşularına ne kadar hızlı olduğundan bahseder, kimsenin onu geçemeyeceğini söylermiş. Tavşan, gerçekten de güçlü ayaklarıyla hızlı koşarmış. Komşuları ise tavşanın bu şekilde böbürlenmesinden hoşlanmazlarmış. Ama hiçbirisi de onunla yarışmaya yanaşmazmış. Tavşanın heryerde Ben çok hızlıyım, beni kimse geçemez diye dolaşması, kaplumbağanın kulağına gitmiş. Kaplumbağa, oldukça yavaş yürür, tavşanın bir dakikada aldığı yolu bir günde alırmış. Kaplumbağa tavşanla karşılaşmayı çok istiyormuş. Tesadüf bu ya bir gün kaplumbağa ile tavşan ormanda karşılaşmışlar. Kaplumbağa tavşanı görür görmez; İyi günler tavşan kardeş, Ben de seni arıyordum, diye seslenmiş. Tavşan merakla sormuş; Beni neden arıyorsun, kaplumbağa kardeş? Kaplumbağa: Seninle yarış yapmak istiyorum, hadi yarışalım da hangimiz daha hızlıyız anlayalım. Tavşan, kaplumbağanın sözlerine gülmüş: Aman kaplumbağa kardeş. Benimle dalga geçiyorsun galiba. Senin benimle yarışabilmen imkansız, sen daha bir adım atmadan ben yarışı bitiririm. İstersen kendini boş yere yorma, demiş alaylı alaylı. Kaplumbağa: Bu yarışta seni geçeceğim. İstersen hemen başlayalım, demiş kararlı kararlı. Bütün orman hayvanları toplanmışlar. Yarışın sonucunu merakla beklemeye başlamışlar. Herkes birbirine; Kaplumbağa kardeş çok yavaş. Tavşanı bu hızıyla nasıl geçebilir ki? diye soruyormuş. Tavşan ve kaplumbağa son hazırlıklarını yaparak yarışacakları yere gelmişler. Derken yarış başlamış. Tavşan bir anda ok gibi fırlamış. Kaplumbağa ise yavaş yavaş yürümeye başlamış. Tavşan gözden kaybolmuş bile. Bir süre sonra geriye dönüp bakmış, ne gelen var ne giden. Kaplumbağa yarışı akşama bitirir ancak, en iyisi ben şurada birazcık uyuyayım, diyerek bir ağacın altında uyumaya başlamış. Tavşan, yarışı kazanacağından oldukça emin uyuyadursun, kaplumbağa kendinden emin adımlarla yavaş yavaş yürümeye devam ediyormuş. En sonunda tavşanın yattığı yere varmış. Bakmış tavşan horul horul uyuyor, hiç temposunu bozmadan yoluna devam etmiş. Bir süre sonra tavşan, uyanmış Artık yarışı bitireyim, kaplumbağa kardeş hala peşimden geliyor herhalde diyerek geriye bakmış. Gelen kimsecikler yokmuş. Tavşan, Kaplumbağa kardeş yarıştan vazgeçti herhalde diyerek yarışın biteceği yere doğru koşmaya başlamış.

53 Tavşan birde ne görsün, kaplumbağa kendisini geçmiş. Hatta yarışı bitirmek üzere. Son bir gayretle hızla koşarak kaplumbağayı geçmeye çalışmış. Fakat kaplumbağa yarışı bitirmiş bile.

54 ETKİNLİĞİN ADI KAZANIM SINIF SEVİYESİ HEDEF TÜRÜ HEDEF ADI SINIF DÜZENİ ARAÇ ve FORMLAR SÜREÇ ZAMAN ENGELLERİM Zaman engelleri fark eder ve gerekli önemleri alır. Ortaokul İl Hedefi Zaman Yönetimi Sınıf Düzeni Ek 1: Kağıt- Kalem 1. İnsanların çoğu zamanın yetmediğini dile getirir. Sizin de bir gününüze dair böyle düşündüğünüz oldu mu? diye sorulur. Beyin fırtınası tekniği ile öğrenciler dinlenir. 2. Size zamanın yetmeme nedenleri nedir? diye sorulur. Öğrencilerden alınan cevaplar tahtaya yazılır. 3. Tahtaya yazılanların aslında zamanı etkin kullanma yönündeki engeller olduğu söylenir. 4. Bu engellerden 5 tanesi sizin en önemli engeliniz olsa hangileri olurdu? Yazın denir. 5. İnsan nesne olan bir varlık değil, özne olan bir varlıktır. Özne olmak kişinin kendisi kontrol etmesi ile ilgilidir. Ben sizlerin kendi kararları alabilen ve aldığı kararları uygulayabilecek olan özneler olduğunuzu düşünüyorum. Bu yazmış olduğunuz 5 engeli nasıl mat edebileceğinizi düşünün ve altına not edin. 6. Gönüllülerden paylaşmaları istenir.

55 ETKİNLİĞİN ADI KAZANIM SINIF SEVİYESİ HEDEF TÜRÜ HEDEF ADI SINIF DÜZENİ ARAÇ ve FORMLAR SÜREÇ ZAMAN MAKİNESİ Öğrenciler geleceğe yönelik planlar yapmanın önemini kavrar. Lise İl Hedefi Zaman Yönetimi Sınıf Düzeni Kağıt - Kalem 1. Öğrencilere sizce zaman nedir? diye sorulur. Öğrencilerin cevapları tahtaya yazılır. 2. Öğretmen Zaman insanın var olduğu andan bu yana üzerinde en çok düşünülen ve yorum yapılan bir kavram olmuştur. Bunun da en somut örneği mitolojide de sık sık karşımıza çıkan ölümsüz otunun aranmasıdır. Sizce neden? diye sorulur. Öğrencilerden paylaşımları istenir. 3. Öğretmen Geçmiş geçmişte kalmıştır, gelecek henüz yaşanmamıştır, şimdi ise her an akmaktadır. O zaman zaman nedir? Bunun yanıtı zamanın öznel olmasıdır. Yani zaman kişiye aittir ve onun içini kişinin nasıl doldurduğu ile ilgilidir. diye açıklanır. 4. Sizler geçmiş, şimdi ve gelecek bağlamında düşündüğünüzde zamanınızı kağıda yazınız. 5. Daha önce yaptıklarınız bugününüzü nasıl etkiliyor, şu anda yaptıklarınız geleceğinizi nasıl etkileyecek? diye sorulur. Öğrencilerden paylaşımları istenir yıl sonraki en önemli hedefinizi yazın. Bu hedefe ulaşmak için şu anki ve 5 yıllık zamanı nasıl planlamanız gerekir? diye sorulur. Öğrencilerden paylaşımları istenir.