Gürültü AzalZm Kataloğu

Transkript

1 Çevresel Gürültü Direk$finin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım Projesi Technical Assistance for Implementa6on Capacity for the Environmental Noise Direc6ve Gürültü AzalZm Kataloğu Jose Luis Cueto, Kısa Dönem Uzman

2 Sondan başlarsak Karar verme süreci Hangi alanda (nerede) çalışılacak Gürültü haritaları ile sıcak noktalar tespit edildi ve öncelik sırası belirlendi Önceki deneyimlere göre en iyi değerlendirme çözümleri nelerdir Gürültü Azaltım Tedbirleri Kataloğu? Karar Makinesi Gürültü Projesi Tasarımı - Açıklayıcı bir bölüm - Nicel ve nitel bilgi içeren bir veri tabanı - Hızlı erişimli bir analitik araç - Örnekler

3 Sondan başlarsak Karar verme süreci Azaltım tedbirlerinin verimliliğinin hesaplanması için karşılaştırmalı gürültü haritaları Saha ziyaretleri. Verinin iyileştirilmesi, güncellenmesi ve düzeltilmesi Maliyet ve fayda hesabı Diğer kriterlerin analizi Karar Makinesi Gerçek dünyadan analizlere dayanarak, her koşulda uygulanabilecek en iyi çözüm hangisidir

4 Bu dokümanın AMACI ve KAPSAMI AB de en popüler azal:m önlemleri nelerdir? Yapı ve içerik: Bu doküman nasıl kullanılmalı? Çözümün kalitesini ve doğruluğunu değerlendirmek için kriterler. Gürültüye karşı düzenleyici ve engelleyici önlemler Gürültü azal:m önlemlerinin listesi Veri formu 1: Karayollarında gürültü azal:mı Veri formu 2: Demiryollarında gürültü azal:mı Veri formu 3: Endüstride gürültü azal:mı Veri formu 4: Rekreasyonel alanlarda gürültü azal:mı Veri formu 5: Yayılım yolu üzerinde gürültü azal:mı Veri formu 6: Şehir planlama Sunumun ana hatları Veri formu 7: Alıcıda gürültü azal:mı Eği$cilerin Eği$mi Ekim Ankara

5 Amaç ve Kapsam Bu dokümanın amacı dünya çapında bilinen ve kullanılan olası teknik gürültü azalum önlemlerinin bir listesini oluşturmak ve aynı zamanda bunu yaparken yerel bağlamda potansiyel önlemlerin avantajlarını ve dezavantajlarını da gözler önüne sermek$r. (EuropeAid/ Çevresel gürültü direk$finin uygulama kapasitesi için teknik yardım projesi kapsamında Türkiye içerisinde seçilmiş pilot alanlarda uygulanabilirliği olan azalum önlemlerinin kataloğu bu dokümanın içeriğinde yer almaktadır.

6 Kılavuz nasıl uygulanır: Azaltım çözümü için tercih sıralaması " Gürültüyü kaynağında azaltmak, gürültü azal:mının en etkin yöntemi olarak düşünülmüş olabilir. Bu şekilde gürültü her yerde azalulmış olacakur. " Gürültünün yayılımını azaltmak, kaynağın etra[nda ya da sahanın sınırında amaç doğrultusunda inşa edilmiş bariyerleri de içeriyor olabilir. Aynı zamanda gürültü kaynaklarının ve yerleşim alanlarının yerlerinin değiş\rilmesi de düşünülebilir. " Gürültünün alıcıda azal:lması her zaman için son seçenek olarak düşünülmüştür. Kirlilik aynı kalır ancak sadece kişinin bina içerisinde olduğu durumlarda, bireysel düzeyde azalma sağlanır.

7 Gürültüye karşı önlemler envanterinin çok - kriterli analizi

8 Bu yaklaşımı neden kullanmalıyız? Başarısız eylem planları: yan etkiler doğru bir şekilde tartılmamış Olumsuz yan etkiler göz önünde bulundurulmamış Bariyerin ön yüzeyi yutucu metal ancak arka yüzeyi yansı:cı. Bu sokak, otobüslerin geçiş güzergahı. Hava dolaşımı bariyer ile kesilmiş dolayısıyla araçlardan salınan gazlar alt katların etra[nda birikmekte. Binalarda yaşayan insanların manzarası yok oldu ve bu kişiler bariyerin çok kötü olduğunu düşünüyorlar. Birkaç yıl geç\kten sonra duvarda birçok duvar yazısı beliriyor Duvarın arkasında baskın unsur düşük frekanslı gürültü Bariyerin bir kısmı uygun olmayan yüksekliği nedeniyle daha düşük akus\k verimlilik gösteriyor. Kötü fizibilite çalışmasının bir sonucu. Günümüzde durumla ilgili birçok şikayet mevcut.

9 Gürültü azaltım önlemleri envanterinin yapısı Kaynakta gürültü önlemleri VERİ FORMU 1. KARAYOLUNDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI 7 veri formu Paket 1.1. Trafik yöne\mi ile karayollarında trafik yoğunluğunun azal:lması 16 önlem pake\ Önlem 5) Toplu taşımanın desteklenmesi aracılığıyla özel araç kullanımının caydırılması 71 önlem 88 eylem Eylem: otobüsler için özel şeritler Eylem: Kavşaklarda otobüslerin önceliklendirilmesi Eylem: Otobüs ağının genişle\lmesi Eylem: Yeni tramvay ağının inşa edilmesi

10 Gürültü azaltım önlemlerinin hızlı erişim bilgileri (eylem) Eylem Otobüslere özel şeritler Eylem Kavşaklarda otobüs önceliği Eylem Otobüs ağının uza:lması Eylem Yeni tramvay ağının yapılması Low High ACTION COST EFFECTIVENESS COMPLEXITY SCALE Macro Local

11 Gürültü azaltım önlemleri envanterinin yapısı Kaynakta gürültü önlemleri Yayılım yolunda gürültü önlemleri Alıcıda gürültü önlemleri Şehir planlamasına dayalı gürültü önlemleri Boş zaman geçirme alanları Karayolu Demiryolu Endüstri Trafik yöne\mi ile karayollarında trafik yoğunluğunun azal:lması Gürültülü araçlar için kontrol önlemleri Trafiğin sakinleş\rilmesi: hızı ve düzensiz trafik akışını dengeleyebilen gürültü kontrol önlemleri Normal karayolu yüzeylerini sessizlerle değiş\riniz Sokak bakımı ve karayolu bölünmüşlüklerinin çözümü

12 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 1. KARAYOLLARINDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI 1) Trafik akış yönünün değiş\rmesi Paket 1.1. Trafik yöne\mi vasıtasıyla karayollarında trafik yoğunluğunun azal:lması 7) Park çözümleri. 2) Akıllı ulaş:rma sistemleri çözümleri (ITS). Akıllı trafik rotası. 4) Q- zonları. 6) Motorsuz trafik araçlarının desteklenmesi ile özel araç kullanımdan vazgeçirilmesi. 3) Trafik kısıtlamaları. 5) Toplu taşıma araçlarının desteklenmesi ile özel araç kullanımdan vazgeçirilmesi

13 Önlem 1) Trafik akış yönünün değiştirilmesi Yeni büyük bir köprü sayesinde körfezin karşı tara[ ile şehir merkezi arasında doğrudan bağlan: sağlanacak. Projenin maliye\ yaklaşık 300 milyon Euro civarında olup, dört şeritlik bir yol, yük taşıyan kargo kamyonları için bir tünel ve aynı zamanda Üniversite ile şehir merkezini bağlayacak bir tramvay inşaası projeyi oluşturan unsurlardır. Akus\k açıdan bakıldığı zaman yeni köprünün asıl fonksiyonu normalde şehrin bir tara[ndan öbür tara[na uzanan yoğun trafiği rahatlatmak:r. Bu sayede daha önce düşünülemeyen trafik yöne\mi önlemlerinin hayata geçirilmesi mümkün olacak:r. Ağır vasıta trafiğinin başka bir yola verilmesi, otobüs hatlarının yapımı, trafik rahatlatma planı, v.b.

14 Önlem 4) Q-zonları

15 AÇA raporu No 10/2014 Avrupa da gürültü 2014 e dayanan Karma önlemler Avrupa kentsel alanlarında olumsuz çevresel etkilerin azaltılması için öneriler. Tüm öneriler, diğer imar planları ile uyumlu olması gereken sürdürülebilir kentsel ulaşım planının geliştirilmesine dayanmaktadır. Sakinler ve trafik arasındaki ilişkinin yönetimi Erişilebilir toplu taşıma ağı Düşük emisyonlu araç kullanımının teşvik edilmesi Akıllı trafik yönetim sistemlerinin kullanımı aracılığı ile trafik yönlendirme ve park denetimi; Yayalaştırma Diğer öneriler: Yükleme denetimi, sevkiyat zaman aralıkları vb.; Yaya ve bisiklet ulaşımının teşvik edilmesi,

16 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 1. KARAYOLUNDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI 8) Ağır vasıta trafiğinin yöne\mi: şehir merkezine giden alterna\f (dolambaçlı) yollar 9) Ağır vasıta (ve diğer gürültülü) trafiğinin yöne\mi: gece zaman diliminde yasaklamalar ve kısıtlamalar 10) Ağır vasıta trafiğinin yöne\mi: yük indirme ve bindirme 1.2. Gürültülü araçlar için kontrol önlemleri 11) Toplu taşıma yöne\mi: toplu taşıma araçlarının yenilenmesi 15) Sokakları temizleyen (süpüren) araçlar ve rotaları 14) Kentsel a:k yöne\mi. Çöp kamyonları 13) Kamusal filoların yöne\mi : içinde gürültü emisyonunun da bulunduğu periyodik teknik bakımlar 12) Yük taşımacılığı ve yolcu taşımacılığı için değişimli araç kullanımı

17 Önlem 9) Gece saatlerinde mobilet kullanımının kısıtlanması

18 Önlem 10) Ağır vasıta trafiğinin yönetimi: yük indirme ve bindirme Gürültü seviyelerini düşürme amacıyla römorkun döner sürgüsünde naylon parçalar ve pnöma\k teknolojiler kullanılmış:r ayrıca 60 ila 65 db(a) aralığında çalışan motor da gürültü seviyesinin düşürülmesine katkıda bulunuyor. Ayrıca doğrudan, tonal bir alarm sesi de tehlikeli zonun dışında hemen yayılmaya izin veren uyarlanmış:r.

19 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 1. KARAYOLUNDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 1.3. Trafiğin sakinleş\rilmesi: hızı ve dengesiz trafik akışını düzenleyebilen gürültü kontrol önlemleri 16) Yeşil dalgalar 17) Trafik akışlarının stabilizasyonu 18) Hız için akıllı ulaş:rma sistemleri (ITS) çözümleri. 19) Düşük yoğunluklu kavşaklarda gece zaman diliminde trafik ışıklarının kapa:lması. 20) Trafiğin sakinleş\rilmesi. 30 km/h ile sınırlandırılmış alanlar 23) Caydırıcı önlemlerle hız sınırlarının uygulanması 22) Sokak düzenlemelerinin yeniden tasarlanması. Hız düşürücüler. 21) Kavşakların, trafik ışıklarının bulunduğu döner kavşaklarla ikame edilmesi.

20 Önlem 16) Yeşil dalgalar Sakinleştirici yeşil dalga uygulamasının ardından sürüş davranışlarındaki değişim

21 TR2009/ /001 Çevresel Gürültü Direk6finin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım (EuropeAid/ Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriye6 tara8ndan finanse edilmektedir. Önlem 20) 21) ve 22) trafiğin sakinleştirilmesi Yerleşim alanlarında + hassas alanlarda 30 Km/h sınırı ge$rilmiş$r. Mikro döner kavşaklar ile beraber araçların fren yapmalarını sağlayan yuvarlak plas$k tümsekler ile yaya geçitlerinin de tümsek şeklinde yüksek inşa edilmesi. Bu gibi ikincil (yan) sokakların sonlarına trafik ışıkları ve gürültülü plas$k şeritler yerleş$rilerek sürücülerin alterna$f (ama daha uzun) yolu seçmeleri özendirilmiş. Ağır vasıta trafiği yok Gürültü seviyesinde ölçülen azalma okulun oyun alanında gündüz saatlerinde 5-6 db dir. Eği$cilerin Eği$mi Ekim Ankara

22 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 1. KARAYOLUNDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 1.4. Normal yol yüzeylerini sessiz yol yüzeyleri ile değiş\riniz. 24) İki katmanlı gözenekli asfalt döşemesi 28) Las\kli asfalt. İki katmanlı gözenekli döşeme ile arasında farklar var 25) Tek katmanlı gözenekli asfalt döşemesi. İki katmanlı gözenekli döşeme ile arasında farklar var 26) İnce katman döşeme. İki katmanlı gözenekli döşeme ile arasında farklar var 27) Gözenekli elas\k yol yüzeyleri. İki katmanlı gözenekli döşeme ile arasında farklar var

23 Önlem 24) ve 25) Gözenekli asfalt Gözenekli asfalt. Tek katmanlı. Boşluklu içerik > %20. 6 dba Gözenekli asfalt. Çiv katmanlı. Boşluklu içerik > %20. 9 dba Dezavantaj: Toz ve partiküllerle tıkanmalar (özellikle düşük hız uygulanan yollar üzerinde ciddi)

24 Önlem 27) PEYY Pürüzlü Elastik Yol Yüzeyi Solda, 29 ay süresince kullanılmış bir PEYY uygulaması, sağda sadece birkaç hava kullanılmış aynı PEYY uygulaması gösterilmektedir. Bozuk paranın çapı yaklaşık 22mm dir. Bozulma asgari düzeydedir. 29 ay kullanımdan sonra gürültü azal:mı 1dB düşmüştür.

25 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 2. DEMİRYOLLARINDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 2.1. Gürültünün kaynağında azal:mı. Ray- tekerlek etkileşiminden kaynaklanan gürültüyü kontrol ediniz 30) Gıcırdama sesi. Temel tanımlama 31) Tekerleklere müdahale ve bakım. Temel tanımlama 32) Raylara müdahale ve bakım. Temel tanımlama

26 Önlem 30) Gıcırdama sesi Kenar yağlama Aşınmayı giderme sistemi Su püskürtme sistemi

27 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 4. REKREASYONEL FAALİYETLERDE GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 2.1. Gürültünün kaynağında azal:mı. Ekonomik açıdan ulaşılabilir mevcut en iyi teknoloji. 51) Ses seviyesi sınırlandırıcısı kurulumu 54) HVAC nin akus\k kontrolü 52) Ses yalı:mının iyileş\rilmesi 53) Teraslar ve açıkhava faaliyetleri için perdeleme ve kapatma

28 Önlem 51) Ses seviyesi sınırlandırcısı kurulumu Gürültülü faaliyetlerin denetimi: ÖLÇÜM + KAYIT gürültü ve olayların teçhizat ile tespiti GPRS İLE OTOMATİK VERİ AKTARIMI GÜVENLİ DEPOLAMA DENETİM Sound Power limiter Verimlilik: Çok yüksek (5-20 dba), ancak doğru kullanımlarını güvence al:na almak için bazı önlemler almak gereklidir. Araçların izlenmesini ve bunların yetkili idare tara[ndan kontrolünü kolaylaş:rıcı elektronik uygulamalar mevcuxur. Iç mekanda gürültü seviyelerinin azal:lması verimliliği ile oran:lıdır. Maliyet: /birim kurulumun tamamı. Bakım maliye\: Elektornik aktarım verileri: 600 /yıl. Bakım sözleşmesi: 750 /yıl. Eği$cilerin Eği$mi Ekim Ankara

29 Gürültülü faaliyetlerin denetimi: ÖLÇÜM + KAYIT gürültü ve olayların teçhizat ile tespiti GPRS İLE OTOMATİK VERİ AKTARIMI GÜVENLİ DEPOLAMA DENETİM Veri aktarma birimi Müzik çalar Logger / Limiter Ses yüksel\ci Hoparlörler Mikrofon Ekran Verimlilik: Çok yüksek (5-20 dba), ancak doğru kullanımlarını güvence al:na almak için bazı önlemler almak gereklidir. Araçların izlenmesini ve bunların yetkili idare tara[ndan kontrolünü kolaylaş:rıcı elektronik uygulamalar mevcuxur. Iç mekanda gürültü seviyelerinin azal:lması verimliliği ile oran:lıdır. Maliyet: /birim kurulumun tamamı. Bakım maliye\: Elektornik aktarım verileri: 600 /yıl. Bakım sözleşmesi: 750 /yıl. Eği$cilerin Eği$mi Ekim Ankara

30 Önlem 52) Ses yalıtımının iyileştirilmesi (dış mekan gürültüsünden korunma) o o o Bina giriş ve çıkışlarında otomatik kapanan kapıları olan lobi alanlarının inşa edilmesi. Olabildiği takdirde iç ve dış kapılar arasındaki mesafenin, insanların geçişi esnasında kapılardan birinin kapalı olmuş olmasına yetecek kadar büyük olması sağlanmalıdır. Ses izolasyonlu pencerelerin temin edilmesi (çift camlı) ve bunların çalışma saatleri içerisinde sürekli kapalı halde bulundurulmaları, Kapıların ve camların kapalı kalmasını mümkün kılacak mekanik havalandırma veya iklimlendirme sistemleri temin edilerek sesin dışarı çıkışının azaltılması. Ancak bu gibi tesisler yapının kendisindeki havalandırma boşlukları veya aralıklar sebebiyle gürültü üretebilirler veya gürültüyü dışarı verebilirler, dolayısıyla sıklıkla akustik bakıma ihtiyaç duyabilirler. o İç mekanda tavsiye edilen asgari şartlar şu şekildedir: içerideki ses basıncı seviyesine bağlı olarak, Faaliyetin yer aldığı iç mekandaki ses basıncı seviyesi 85dBA <L(t) <95 dba) olduğu koşulda, asgari yalıtım DA>40 dba. Faaliyetin yer aldığı iç mekandaki ses basıncı seviyesi 95 dba (95dBA <L(t)) dan fazla olduğu koşulda, asgari yalıtım DA>55 dba. o İç mekan gürültü seviyesinin 84 dba yı aştığı durumlarda akustik kapılar, Canlı müzik veya ses sistemi bulunmayan yerlerde bir (1) akustik kapı (R A > 40 dba). Canlı müzik veya ses sistemi bulunan yerlerde iki (2) akustik kapı (R A > 40 dba).

31 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 5. YAYILIM YOLUNDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 5.1. Gürültü bariyerleri 55) Gürültü bariyerleri: Materyaller. 56) Gürültü bariyerleri: şekiller. 57) Gürültü bariyerleri: üst kısımlar (kaplamalı bariyerler) 58) Tren rayına yakın bulunan özel alçak bariyerler

32 Önlem 55) Gürültü bariyeri materyalleri Çek Cunhuriye\, Prag. İskan bölgesi, metakrilat ile korunmuş Buzlu ses bariyerleri trafik gürültüsünü azal:yorlar ve binaların etra[ndaki mikro klimayı değiş\riyorlar

33 Önlem 56) Gürültü bariyeri şekilleri İtalya da yolun üstüne inşa edilerek yolun kısmen kapa:ldığı iki gürültü bariyeri örneği; üst kısımdaki gürültü bariyerlerinin dikey hizalanmasına dikkat ediniz Gürültü azal:mı amacıyla tamamen kapa:lmış olan bir karayolu örneği Hollanda ve İspanya dan eğimli gürültü bariyerler; bu örnekte yolun üstü kısmen kapa:lmış. Bariyerler, yakınlarda bulunan hassas alıcılarda da azal:m sağlayacak şekilde tasarlanmış olabilir.

34 Önlem 58) Tren raylarına yakın mesafede özel alçak bariyerler

35 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 5. YAYILIM YOLUNDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 5.2. Akus\k bariyerlere alterna\f perdeleme 59) Yeşil bariyerler 62) Perde görevi gören binalar 60) Karayolunun veya demiryolu ha{nın yatay ya da dikey hizalanması 61) Karma yapım

36 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriye6 tara8ndan finanse edilmektedir. TR2009/ /001 Çevresel Gürültü Direk6finin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım (EuropeAid/ Önlem 60) Karayolunun veya Demiryolu hattının dikey hizalanması öncesi Yüksek yoğunluklu bölge. Gelecekte hızlı trenin, şehri derin bir tranş ta ve zaman zaman gömülü raylarla baştan başa geçmesi planlanıyor. sonrası Eği$cilerin Eği$mi Ekim Ankara

37 Gürültü azaltımı envanteri ve kontrol önlemleri VERİ FORMU 7. ALICIDA GÜRÜLTÜ AZALTIMI Paket 7.1. Pencere bakımı ve havalandırma temini 70) pencere, havalandırma, kepenk bakımı, açılabilir pencerelerde ve pencere çerçevelerinde kapatma yöntemi 71) Yenilikçi pencere bakımı

38 Önlem 71) Yenilikçi pencere iyileştirme Şeffaf çift cephe veya cam perde üst kısımda açık olabilir, her koşulda binanın arka cephesinden alınan daha temiz hava havalandırma için kullanılabilir. Gürültü panjuru ndaki cam perde sağ tarafa çekilerek pencerenin açılması sağlanabilir.

39 İlginize teşekkürler