ERCİŞ BELEDİYESİ PROJE TANITIM DOSYASI

Transkript

1 ERCİŞ BELEDİYESİ Van İli, Erciş İlçesi, Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu Saha PROJE TANITIM DOSYASI Adres: Konak Mah. Yıldırım Cad. Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer/Bursa Telefon: Faks: info@yesildoga.net Van, 2014 I

2 Proje Sahibinin Adı Adresi Erciş Belediyesi Van Yolu Erciş Merkez, Erciş/Van Telefon Numaraları (0432) Faks Numaraları (0432) e-posta Projenin Adı Proje Bedeli TL Proje İçin Seçilen Yerin Açık Adresi : (İli, İlçesi, Beldesi, Mevkii) Van İli, Erciş İlçesi, Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu Saha Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri Proje, Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki değerlendirme Yönetmeliği Ek-2 Listesi; 22- Asfalt plent tesisleri, kapsamlarında yer almaktadır. Projenin NACE Kodu Raporu Hazırlayan Kuruluşun / Çalışma Grubunun Adı Yeşil Doğa Müh. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti. Adresi Telefon / Faks Numaraları Konak Mah. Yıldırım Cad., Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer/BURSA Tel : Faks: Rapor Sunum Tarihi Aralık 2014

3 İçindekiler ŞEKİLLER DİZİNİ... IV TABLOLAR DİZİNİ... V PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ:... VI 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ:... 8 a)projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri),... 8 b)projenin İş Akim Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı,... 9 Kapasitesi Kapladığı Alan Teknolojisi Üretimde Kullanılacak Ekipmanlar Çalışacak Personel Sayısı c)doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü Vb.), ç)atik Miktarı (Kati, Sıvı, Gaz ve Benzeri) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel Ve Biyolojik Özellikleri,.. 17 Atıksu Katı Atıklar Tehlikeli Atıklar Tıbbi Atıklar Atık Yağlar Atık Pil, Akümülatörler ve Lastikler Araçlardan Kaynaklanacak Emisyonlar Gürültü ve Sarsıntı: Tozlanma Havada Asılı Partikül Maddelerin Hesabı: Çöken Toz Miktarı Hesabı: D)KULLANILAN TEKNOLOJİ VE MALZEMELERDEN KAYNAKLANABİLECEK KAZA RİSKİ PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ: a) Mevcut Arazi Kullanımı Ve Kalitesi (Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi v.b.) Mevcut Su Kaynaklarına Etkileri Yeraltı Su Seviyeleri Meteorolojik Durum FLORA : b) Ek-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak Korunması Gereken Alanlar Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar Korunması gereken alanlar; PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER NOTLAR VE KAYNAKLAR EKLER: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN MEVCUT ARAZİ KULLANIMINI DEĞERLENDİRMEK İÇİN; YERLEŞİM ALANLARININ, ULAŞIM AĞLARININ, ENERJİ NAKİL HATLARININ, MEVCUT TESİSLERİN VE EK-5 DE YER ALAN DUYARLI YÖRELER LİSTESİNDE BELİRTİLEN DİĞER ALANLARIN (PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNMASI HALİNDE) YERLERİNE İLİŞKİN VERİLERİ GÖSTERİR BİLGİLER 1/ ÖLÇEKLİ HÂLİHAZIR HARİTA (ÇEVRE DÜZENİ PLANI, NAZIM, UYGULAMA İMAR PLANI, VAZİYET PLANI VEYA PLAN DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFLERİ, TOPOGRAFİK HARİTA) ÜZERİNE İŞLENEREK KISACA AÇIKLANMASI, JEOLOJİ HARİTASI VE DEPREMSELLİK EKLER:... 68

4 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1: Proje İş Akış Şeması... 9 Şekil 2: İşletme Aşaması Mesafeye Göre Gürültü Grafiği (Lgündüz) Şekil 3: Modelleme Grid Sistemi Şekil 4: İşletme Aşamasında Çöken Toz Rüzgar Gülü Diyagramı (Kontrollü) Şekil 5: İşletme Aşamasında Havada Asılı Partikül Rüzgar Gülü Diyagramı (Kontrollü)... 38

5 TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1: Makine-Ekipman Birim Fiyat Tablosu... 8 Tablo 2: Projenin Kapasitesi; Tablo 3: Asfalt Plent Tesisi Koordinatları Tablo 4: Üretimde Kullanılacak Makine-Ekipman Listesi Tablo 5: Kurulması Planlanan Asfalt Plentinin Özellikleri Tablo 6: Motorinin Özellikleri Tablo 7: Diesel Araçlardan Yayılan Kirlenmenin Yayın Faktörleri(kg/lt) Tablo 8: Kirletici Değerleri Tablo 9: Gürültü Kaynakları ve Değerleri Tablo 10: Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Tablo 11: Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri Tablo 12: Kontrolsüz emisyon Faktörü ile Toplam Kirletici Hesap Tablosu Tablo 13: Kontrollü emisyon Faktörü ile Toplam Kirletici Hesap Tablosu Tablo 14:Etkin Baca Yüksekliğine Göre F, f, G, g Parametrelerinin Belirlenmesi Tablo 15: Yayılma Sınıflarının Tespiti Şeması Tablo 16: Rüzgar Hızları Tespiti Tablo 17: Yayılma Sınıfları Tablo 18: Yayılma Sınıfları Ve Uh Değerleri Tablo 19: İşletme Aşamasında Oluşan Çöken Toz Hesabı (Kontrollü) Tablo 20: İşletme Aşamasında Oluşan Havada Asılı Partikül Hesabı (Kontrollü) Tablo 21: Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Ek 2 Tablo Tablo 22:Nüfus Verileri Tablo 23: Flora Tablo 24: İkiyaşamlılar Tablo 25: Sürüngenler Tablo 26: Kuş Türleri Tablo 27: Memeliler Tablo 28: Kirlilik Kaynakları ve Bertaraf Metodları Tablo 29: Asfalt Plent Tesisi Koordinatları... 66

6 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ: Proje Sahibi Adı : Erciş Belediyesi Adresi : Van Yolu Erciş Merkez, Erciş/Van Tel : (0432) Faks : (0432) Projenin Adı : Asfalt Plent Tesisi Proje İçin Seçilen Yerin Adı, Mevkii : Van İli, Erciş İlçesi, Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu Saha Projenin Tanımı ve Amacı : Van İli, Erciş İlçesi, Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu Sahada, m 2 lik alana Erciş Belediyesi tarafından Asfalt Plent Tesisi nin kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Erciş Belediyesine ait Asfalt Plenti Tesisi mevcut olup, kurulu tesisin Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu sahaya taşınması planlanmaktadır. Proje, Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki değerlendirme Yönetmeliği Ek-2 Listesi; 22- Asfalt plent tesisleri, kapsamlarında yer almaktadır. Proje kapsamında oluşan ve oluşacak çevresel etkilerin değerlendirilmesi, olumsuz etkilerin tespit edilerek önlenmesi yada çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi çalışmalarını içermektedir. Asfalt veya işlenmiş haliyle asfalt çimentosu doğada bulunabileceği gibi büyük çoğunlukla petrol rafine işleminin bir yan ürünü olarak elde edilir. Asfaltın kimyasal yapısı hidrokarbonların kompleks bir karışımıdır; Asfalt plentleri, belli gradasyondaki malzemeyi (agrega) istenilen sıcaklığa kadar (160 C) ısıtıp bitüm ile karıştırarak asfalt beton elde eden tesislerdir. Üretim metodu olarak sürekli (continuous) ve kule (batch) tipte olmak üzere ikiye ayrılırlar. Ülkemizde kırsal ve kent içi ulaşımın büyük bir kısmı karayolu ile sağlanmaktadır. Artan trafik karşısında daha sağlam ve daha konforlu bir yüzey elde etmek için sıcak bitümlü karışımlı kaplama yapımına hız verilmiştir. Erciş Belediyesi tarafından işletilecek olan Asfalt Plent Tesisi tamamen kamu yararına faaliyet gösterecek olup, kesinlikle kar amacı gütmemektedir.

7 Kurulacak asfalt plent tesisinde saatlik 160 ton asfalt üretimi yapılacaktır. Proje alanında günde 1 vardiya (vardiya; 8 saat), yılda 10 ay ve ayda 26 gün çalışılması planlanmakta olup, toplam da 5 kişi çalıştırılması planlanmaktadır.

8 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ: a)projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri), Erciş Belediyesi tarafından Van İli, Erciş İlçesi, Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu Sahada, m 2 lik alana Asfalt Plent Tesisi nin kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Proje alanının m kuzeybatısında Salmanağa Mahallesi, m güneybatısında Kadirasker Mahallesi ve m kuzeybatısında Aşağıgöze Mahallesi mevcuttur. Tesis alanına en yakın yerleşim yeri Aşağıgöze Mahallesidir. Tesis ÇED Alanını gösterir topoğrafik haritası (Ek-1) de verilmiştir Proje yerinin karayoluna yakın olması, ulaşımın tamamen asfalt yoldan sağlanması, asfalt hammaddesi olan mıcır ocağının asfalt plent tesisinin hemen yakınında olması, doğalgaz tankları, trafo, idari bina, plent malzemesinin kullanılacağı, tesisin yakın çevresinde yerleşim yeri bulunmaması nedeni ile konum açısından uygun bir yerde olacaktır. Proje alanı söz konusu faaliyet için alınacak önlemler neticesinde gerek çevresel, gerekse ekonomik açıdan uygun yer konumundadır. Bu nedenle proje yeri alternatifi düşünülmemiştir. Tesis yerini gösterir vaziyet planı ise Ek-2 de sunulmuştur. Proje Bedeli Tesiste kullanılacak olan makine&ekipman kurulu bulunduğu alandan taşınarak planlanan alanda kurulumu sağlanacaktır. Bu duruma ait maliyetin hesaplanması aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 1: Makine-Ekipman Birim Fiyat Tablosu Makine-Ekipman Birim Fiyat (TL) Kurulum Nakliye Toplam

9 b)projenin İş Akim Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı, Çalışma alanı en yakın yerleşim yeri yaklaşık olarak tesis alanının m kuzeybatısındaki Aşağıgöze Mahallesidir. İş Akım Şeması AGREGA AGREGA AGREGA AGREGA (0-4mm) (4-8mm) (8-11mm) (11-16mm) KURUTUCU TORBA FİLTRE ELAVATÖR ELEME SICAK SİLOLAR BİTÜM, BİTÜM POMPASI KANTAR KARIŞTIRICI SEVKİYAT Şekil 1: Proje İş Akış Şeması

10 Kapasitesi Tablo 2: Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı Ayda çalışılacak gün sayısı Yılda çalışılacak gün sayısı Günde çalışılacak saat Yıllık Üretim Miktarı Aylık Üretim Miktarı Günlük Üretim Miktarı Saatlik Üretim Miktarı 10 ay/yıl 26 gün/ay 260 gün/yıl 8 saat/gün ton/yıl ton/ay 1280 ton/gün 160 ton/saat Kapladığı Alan M51-C-16-D-3-A paftasında yer alan sahada yapılan gözlemler ve yapılacak işletme planı göz önüne alındığında, talep edilen çalışma alanımız m 2 olarak belirlenmiştir. Talep edilen ÇED koordinatları Ek-1 de verilen topoğrafik haritada mevcuttur. Tablo 3: Asfalt Plent Tesisi Koordinatları Datum ED-50 WGS-84 Projeksiyon 6 DERECE 6 DERECE DOM 45 - ZON 38 - Nokta No Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam Alan 9,9923 ha 9,9923 ha

11 Teknolojisi Sabit tip plentlerde, önce hacimsel olarak ölçülen agrega, istenilen sıcaklığa çıkartıldıktan sonra kulenin tepesindeki elekler yardımıyla belli gradasyonlarda ayrılır. Daha sonra tanımlanmış reçeteye uygun olarak hassas biçimde tartılarak bitüm ile karıştırılır ve asfalt beton elde edilir. Plent; Karışıma gerekli her türlü bitümlü malzemeyi istenilen özellikte besleyecek, kurutacak, karıştıracak kapasite ve teçhizata sahiptir. Karışıma girecek bitümlü malzemeyi depo edebilecek, minimum 160 tonluk yer tankına sahiptir. Bitümlü malzeme ile doldurulan tank, pompaj veya kullanma sıcaklığına kadar ısıtılır. Yer tankında ısıtılan malzeme asfalt pompası ile besleme tankına aktarılır. Besleme tankı, bitümlü malzeme sıcaklığı, homojenliğinin sağlanması için sirkülasyon tertibatına, ayrıca boş ve dolu olduğunu gösterir şamandıra tertibatına sahiptir. Asfalt plent tesisinde katkı maddesi olarak mıcır (kalker) ve bitüm malzemesi kullanılacaktır. Besleme silolarına karışım (dizayn) için gerekli büyüklükteki malzemeler (agrega) bir yükleme aracı ile yüklenir. Agregalar karışım ihtiyacına göre dozajlama bantları vasıtası ile toplama bandına ve daha sonra eğik bant a aktarılır. Toplama ve Eğik banttan alınan agrega döner kurutucuya girer. Agrega, kurutucuda brülörün yardımıyla 160/165 C'ye çıkarılarak kurutulur. Kurutma sırasında kurutucuda oluşan toz ve yanma artığı malzeme fan vasıtası ile filtre üzerinden emilir. Kurutulan agrega, elevatör vasıtası ile eleğe aktarılır. Elek ile ayrıştırılan malzemeler büyüklüklerine göre silo katındaki kendi bölmelerine alınır. Karışım oranlarına göre gerekli büyüklükte, agregalar gerekli miktarda pistonlu klapeler vasıtası ile agrega tartı bunkerine alınır ve tartı sistemi sayesinde tartılır. Agrega tartımı ile eş zamanlı olarak silo katından filler tartı bunkerine alınan filler malzeme ile bitüm servis tankından bitüm pompası ile bitüm tartı bunkerine alınan bitüm malzemesi tartı sistemleri ile tartılırlar. Tartılan agrega bunker altındaki pistonlu kapak açılarak, tartılan filler, pistonlu klape ve helezon vasıtası ile ve tartılan bitüm, bitüm boşaltma pompası ile miksere alınırlar. Mikserde agrega, filler ve bitüm karıştırılarak asfalt üretilmiş olur. Üretilen asfalt, mikser altında bulunan pistonlu kapaklar açılarak sıcak siloya alınır. Sıcak siloda biriktirilen asfalt, sıcak silo altındaki kapakların açılması ile silo altında bekleyen nakil aracına boşaltılır Bitümlü sıcak karışım (BSK) üretiminde bu işlemlere paralel olarak iki işlem daha uygulanacaktır. Bu işlemlerden ilki bitümün servis tanklarına ısıtılarak plente pompalanması, ikinci ise kurutma tamburunda çıkan taş tozunun (filler) filtre edilerek geri kazanılması ve tozun çevreyi kirletmesinin önlenmesidir. Filtre çevre kirliliği açısından bir asfalt plentinde dikkat edilmesi

12 gereken en önemli faktördür. Tesiste asfalt üretimi sırasında oluşacak toz, asfalt plent tesisi kapsamında bulunan torbalı filtreler yardımıyla toplanacaktır. Kurutucudan ve elek üzerinden fan ile emilen toz, filtreye verilir. Filtrede bulunan torbalar üzerinde biriken toz, torbaların içerisine ters hava verilerek filtre altında bulunan bunkere düşürülür. Temizlenen kirli hava, fan üzerinden baca yardımı ile atmosfere verilir. Bunkerde bulunan toz, ağırlıklı klape ve helezon ile filler elevatörüne verilir. Filler elevatörü ile yukarı taşınan toz, silo katında bulunan filler bölmesine taşınır. Karışım için gerekli miktarda filler yıldız klape üzerinden tartı bunkerine alınır. Silo katında bulunan filler bölmesinin dolup taşması halinde taşan filler cazibeli akış ile akış borusu üzerinden filler silosuna aktarılır. Agrega içerisinden emilen filler asfalt karışımı için gerekli miktarı sağlamadığı taktirde siloda daha önce biriktirilmiş filler, yıldız klape ve helezon yardımı ile sisteme verilebilir. Filtre sistemi; Basınçlı kirli hava veya gaz filtre gövdesi üzerinde bulunan dağılım kapağından sisteme girer. Filtre torbaları gövde içerisindeki özel yuvalarına üst üste uzunlamasına yerleştirilmiştir. Havanın taşıdığı toz partikülleri, filtre arası boşluklardan geçerken sistem içinde yapılan vantilatör emişi sayesinde, toz havadan ayrılarak torba dış yüzeyine bırakılır. Torbanın iç bölümünden geçen temiz hava, filtre ünitesinden temiz hava bölümüne erişir. Buradan vantilatör emişi sayesinde sistemi terk eder. Filtre üzerinde toplanan filler malzeme ağırlıklı klape ve helezon ile filler elevatörine aktarılır. Toz halindeki emisyonu tutan filtrelerin boşaltılmasında toz emisyonunu önlemek için toz, kapalı sistemde boşaltılacaktır. Filtrelerin temizlenmesinin kapalı ortam içerisinde yapılacak, kapalı ortam içerisinde filtreden kaynaklanan atıkların taşınması durumunda, yüklendiği kamyonların üzeri de tamamen kapalı olacaktır. Plent üniteleri;

13 ASFALT PLENTİ ÜNİTELERİ A- DOZAJLAMA SİSTEMİ 1. Soğuk Agrega Siloları 2. Agrega Toplama Konveyörü 3. Kurutucu Besleme Konveyörü B- KURUTUCU SİSTEMİ 1. Kurutucu 2. Kurutucu Brülörü ve Yakıt Sistemi C- AGREGA DİK ELEVATÖRÜ D- D- FİLLER SİSTEMİ 1. Filtre-Filler Dik Elevatörü Besleme Helezonu 2. Filler Dik Elevatörü 3. Filler Servis Silosu 4. Filler Kantarı Besleme Helezonu 5. Filler Tahliye Borusu 6. Harici Filler Doldurma Sistemi 7. Filler Stok Silosu 8. Filler Stok Silosu-Filler Dik Elevatörü Helezon E- MİKSER KULESİ 1. Elek Ünitesi 2. Sıcak Agrega Silosu 3. Agrega Kantarı 4. Bitüm Kantarı 5. Filler Kantarı 6. Mikser 7. Hazır Asfalt Bunkeri 8. Elek Üstü ve Taşma Bunkeri F- KONTROL KABİNİ, KONTROL VE GÜÇ SİSTEMLERİ 1. Kontrol Kabini

14 2. Otomasyon 2.1.Donanım 2.2.Yazılım G- KURU TİP TOZ TUTUCU FİLTRE ÜNİTESİ H- EGZOST FANI VE BACASI İ- ELEKTRİKLİ ISITMA SİSTEM J- BİTÜM TANKLARI VE BİTÜM DOLAŞIM SİSTEMİ 1. Bitüm Servis Tankı 2. Bitüm Dolaşım Pompası K- BASINÇLI HAVA SİSTEMİ

15 Üretimde Kullanılacak Ekipmanlar Asfalt Plent Tesisi üretiminde kullanılacak olan ekipmanlar aşağıda verilmiştir. Tablo 4: Üretimde Kullanılacak Makine-Ekipman Listesi Adet Makine-Ekipman 1 Ekskavatör Kepçe 1 Yükleyici 1 Arazöz 2 Kamyon 1 Asfalt Plent Tesisi Tablo 5: Kurulması Planlanan Asfalt Plentinin Özellikleri Tip Sabit ve Otomatik Batch Tipi Kurutma Kapasitesi 160 t/h (Agreganın %3 nem içerdiği kabul edilmiştir) Mikser Kapasitesi kg/harman Elektrik Beslemesi 220/380 V 50 HZ İşletim PLC Kontrol Paneli İle Otomatik/Manuel İşletim Çalışacak Personel Sayısı Asfalt Plent Tesisinde toplam 5 kişinin çalışması planlanmaktadır. c)doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü Vb.), Arazi Kullanım Proje konusu Asfalt Plent Tesisi işletmeciliğidir. Proje alanı: Van İli, Erciş İlçesi, Haydarbey Mahallesi, 613 Parsel Nolu Sahada Asfalt Plent Tesisi nin kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Tesis alanı etrafında ki yerleşim yerleri olarak; m kuzeybatısında Selmanağa Mahallesi, m güneybatısında Kadirasker Mahallesi ve m kuzeybatısında Aşağıgöze Mahallesi mevcuttur. Proje alanı ve çevresini gösteren 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı ve Lejantı Ek-3 de verilmiştir. Proje alanı ile ilgili Mera Kanunu Uygulamaları kapsamında T.C. Van Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile Erciş Belediyesi arasındaki yazışmalar Ek-4 de sunulmuştur.

16 Su Kullanımı: Proje sahasında kullanılacak olan içme ve kullanma amaçlı su ihtiyacı proje alanına taşıma yolu ile getirilecektir. Tesiste bir işçinin günlük içme-kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150 litre olup, 5 işçi için toplam 750 litre (0,75 m 3 ) suya gereksinim duyulacaktır. İçme suyu şehir merkezinden damacanalar ile sağlanacaktır. Yollarda tozumanın engellenmesi amacıyla yapılacak spreyleme işlemi için gereken su miktarı metrekare başına 1,5 litre alınarak hesaplanmıştır. Spreyleme sonucunda suyun buharlaşması söz konusu olacağı için sulama kaynaklı atıksu oluşmayacaktır. Yolların sulanması için gerekli olan su ise tesise tankerlerle getirilerek temin edilecektir. Ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği nin tüm hükümlerine uyulacaktır. Proje alanı içindeki yollarda ve servis yolunda tozlanmayı engellemek için tesis içi yollar ve nakliye güzergahı stabilize malzeme (mıcır) ile kaplanması sonucu bu tozlanma ortadan kalkacaktır. Kullanılacak Enerji Türü: Proje kapsamında kullanılacak elektrik enerjisi alanda bulunan trafodan temin edilecektir. Proje alanında kullanılacak iş makinelerinin yakıt türü ise motorin olup, motorin ihtiyacı en yakın ruhsatlı benzin istasyonundan temin edilecektir. İşletme alanında çalışmalara başlanılacağı zaman, faaliyetten ve işletme şeklinden dolayı olabilecek katı ve sıvı atıklar aşağıda belirtilmiş olup, herhangi bir gaz kullanımı olmayacaktır. Asfalt Plent üretimine başlandıktan sonra atmosfere ve kara ortamına kalıcı etki meydana getirebilecek atık açığa çıkmayacaktır.

17 ç)atik Miktarı (Kati, Sıvı, Gaz ve Benzeri) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel Ve Biyolojik Özellikleri, Atıksu Tesiste 5 işçinin çalıştırılması planlanmaktadır. Bir işçinin günlük içme-kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150 litre/gün. (N USLU, O. Prof. Dr., DEÜ. Müh. Fak., Çevre Müh. Böl., Kullanılmış Atık suların Arıtımı Ders Notları, 2004) dikkate alınarak hesaplandığında çalışanların içme kullanma suyundan kaynaklanan evsel nitelikli atık su miktarı kullanılan suyun en kötü şartlar göz önünde bulundurularak tamamının atık su olarak geri döneceği düşünülürse, 5 kişi x 150 lt/gün =750 lt/gün olacaktır. Tesiste çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri su ve normal ihtiyaçların oluşturacağı kirli atık sular için yapılacak olan sızdırmasız fosseptik kullanılacaktır. Tesiste kullanılacak olan nakliye yollarının sulanması için belirli periyotlarda serpilecek su buharlaşmadan dolayı atıksu olarak hesaba katılmayacaktır. İşletme aşamasında meydana gelecek atıksu miktarı günlük 750 lt (0,75 m 3 ) olarak hesaplanmıştır. Proje kapsamında 67,5 m 3 lük sızdırmasız fosseptikte (Ek-5) biriken atık sular ortalama üç ayda bir kez Erciş İlçesi ne ait vidanjörlerle çektirilecektir. Mülga Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Bakanlığı nın Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümleri gereğine uyulacaktır. Çalışan İşçi Sayısı : 5 kişi Kişi Başına Düşen Günlük Su Kullanımı : 150 lt/gün 1 Günlük Toplam Su Kullanımı : 0,75 m³/gün Günlük Oluşan Atık su : 0,75 m³/gün Ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğinin tüm hükümlerine uyulacaktır. Yollarda tozumanın engellenmesi amacıyla yapılacak spreyleme işlemi için gereken su 1 Atıksu Arıtma Sistemlerinin Tasarım Esasları (Cilt I.) D.E.Ü. Müh.Fak. Doç.Dr.Hikmet TOPRAK Çevre Müh Böl.,İZMİR,1996 adlı kaynak kitaptan, evsel nitelikli atıksularda BOI 5 : 200 mg/lt, AKM : 200 mg/lt, KOI : 400 mg/lt olarak alınmıştır.

18 miktarı metrekare başına 1.5 litre alınarak hesaplanmıştır. (MUSLU,Y., Kullanılmış Suların Arıtılması, İSTANBUL). Katı Atıklar Tesiste 5 kişinin çalışması planlanmaktadır. Bir işçinin bir günde oluşturduğu katı atık miktarı 1.34 kg civarındadır (EPA). Buna göre işletmede bir günde 6,7 kg civarında katı atık oluşacaktır. Söz konusu atıklar ayrı kaplarda biriktirilerek en yakın belediyeye ait çöp bidonlarına atılarak bertaraf edilecektir. Tesis sahasında oluşacak katı atıklar tesiste çalışan işçilerden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar ve hafriyat sonucu oluşan atıklar olarak değerlendirilebilir. Oluşacak evsel katı atıkların miktarının belirlenmesi ile ilgili kabul ve hesaplamalar aşağıda görülebilir. Çalışan İşçi Sayısı : 5 kişi Kişi Başına Oluşacak Katı Atık : 1,34 kg/gün 2 Günlük Oluşan Toplam Katı Atık : 6,7 kg Her gün oluşacak evsel nitelikli 6,7 kg atıklar, işletme sırasında personelin kullanımı sonrası ambalaj kağıdı ve pet şişe gibi katı atıklar oluşabilmektedir. Tesis sahasında yemek hizmeti olmayacağı ve bu hizmet şehir merkezinden sefer taslarıyla karşılanacağından Yemek atığı ve bitkisel atık yağ çıkması söz konusu değildir. Bu tür atıkların Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği nde belirtildiği gibi kullanılan (plastik, metal, cam, kağıt-karton, kompozit, ve benzeri) ve kaynağına (evsel, endüstriyel, ticari, işyeri) bakılmaksızın ülke içinde piyasaya sürülen bütün ambalajları ve ambalaj atıklarını kapsar ile tarihli ve sayılı Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde yayınlanan ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Değişiklikleri ile Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Madde 18 de belirtildiği gibi denizlere göllere ve benzeri alıcı ortamlara, caddelere, ormanlara ve çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmesi yasaktır. Yukarıda belirtilen Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ve Tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik 2 Kaynak : Yapılan kabuller, Suess, M. J. (ed.) Solid Waste Management : Selected Topics, WHO (Dünya Sağlık Örgütü), ISBN adlı kaynaktan alınmıştır.

19 Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine ve Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Dolayısıyla evsel nitelikli atıkların mevcut su kaynaklarının bu tür kirleticiler tarafından kirletilmesi engellenmiş olacaktır. Faaliyetin gerçekleştirilmesiyle birlikte yerüstü yada yer altı suyuna yukarıda da açıklanan gerçeklerden dolayı olumsuz bir etkinin ortaya çıkması söz konusu olmayacaktır. Oluşacak evsel nitelikli katı atıklar kapalı kaplarda ayrı olarak depolanıp biriktirilecektir. Tehlikeli Atıklar Atık yağ, atık pil ve aküler, elektronik atıklar ve tıbbi atıklar; yönetimleri, özel yöntemler gerektiren tehlikeli özel atıklar olarak değerlendirilmektedir. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği- Madde-9 a göre; Üretilen atık tür ve miktarına ilişkin atık beyan formu her yıl takip eden yılın en geç Mart ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde Bakanlıkça hazırlanan web tabanlı program kullanılarak doldurulacak, onaylanacak ve çıktısı alınarak beş yıl boyunca bir nüshası saklanacaktır. Tehlikeli atıkların bertarafı veya geri dönüşümü için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisanslı firmalarla anlaşmaya varılacak ve lisanslı araçlarla taşınması sağlanacaktır. Atıklar hakkında atık türü, kod numarası, miktarı, kaynağı, gönderildiği tesis, taşıma şekli, atığın. Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik gereğince Ek-II A ve Ek-II B de belirtilen yöntemlerden tabi tutulduğu işlemlere ait tüm bilgi, belge ve evraklar kayıt altında tutulacak, 5 yıl süre ile arşivlenecek ve denetimler esnasında ibraz edilecektir. Atıklar, beton saha üzerinde, uluslar arası standartlardaki kapalı konteynırlarda, reaksiyona girmeyecek şekilde depolanacaktır. Konteynırlar üzerinde tehlikeli atık ibaresi, miktar ve tarih yazılacaktır. Faaliyet kapsamında Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik esaslarına göre yapılacak olup, diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, Tarih ve sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Tıbbi Atıklar Proje kapsamında tesiste mobil iletişim sağlanacak ve herhangi bir olumsuz durumda yetkili birimler aranarak müdahalenin en yakın sağlık kuruluşunda yapılması sağlanacak bu yüzden herhangi bir tıbbi atık oluşumu söz konusu olmayacaktır. Bu hususta Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne harfiyen uyulacaktır.

20 Atık Yağlar Proje kapsamında motor yağı, hidrolik yağ, şanzıman yağı ve diğer yağlar kullanılacaktır. Atık motor yağları aynı yönetmeliğin 20. maddesinde belirtilen motor yağı üreticilerinin kurmuş oldukları geçici depolama noktalarında depolanacaktır. Atık motor yağları, hacmi en az 200 lt ve en fazla lt olan tanklara konulacaktır. Bu tankların yağmur suyundan korunması için gerekli önlemler alınacaktır. Atık motor yağlarının koyulacağı tanklar yönetmelikte belirtilen şekilde kırmızı renkli olacak ve üzerinde Atık Yağ ibaresi bulunacaktır tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan Petrol Sanayi Derneği nin faaliyet alanında oluşacak atık motor yağlarını, ücretsiz olarak toplaması ve geri kazanım veya bertaraf tesislerine teslim etmesi sağlanacaktır. Atık motor yağları dahil atık yağlar, insan ve çevreye zarar verecek şekilde sahada boşaltılmayacak veya yenisi ile değiştirilmeyecek, depolanmayacak, doğrudan veya dolaylı bir biçimde yüzeysel sular ile yer altı suyuna, denizlere, drenaj sistemleri ile toprağa verilmeyecek, fuel-oil veya diğer sıvı yakıtlara karıştırılmayacak ve mevcut düzenlemeler ile belirlenen limitleri aşarak hava kirliliğine neden olacak şekilde işlenmeyecek ve yakılmayacaktır Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de "Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmeliği, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değişiklik yapılan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili tüm hükümlerine; ayrıca Tarih ve Sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değişiklik yapılan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Araçlardan çıkacak olan yağ filtreleri, atık yağı geçici depolama tanklarının yanında bulunacak ayrı bir kapaklı konteynerde biriktirilecektir. Kullanılmış yağ filtresi tankı üzerinde Yağ Filtresi yazacak ve yağmur suyundan korunacaktır. Kesinlikle çöp kutusuna atılmayacak veya çöp depolama alanına gönderilmeyecektir.

21 Faaliyet alanında oluşacak atıkların tehlikeli atıkla bulaşmasını önleyici tedbirler alınacaktır. Tehlikeli atıkla kontamine olmuş tüm atıklar tehlikeli atık kapsamında değerlendirilecektir. Yağlı üstübü, yağ tenekeleri, iş makinelerinden çıkmış eski filtreleri, iş elbisesi, eldivenler, vb. tehlikeli atıkla kirlenmiş tüm atıkların; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değişiklik yapılan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerince evsel ve ambalaj atıklarından ayrı olarak, faaliyet alanında oluşturulacak Tehlikeli Atık Geçici Depolama alanında geçici olarak depolanarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ndan çevre lisansı almış bertaraf tesislerine nakledilmesi sağlanacaktır. Atık yağ; kalorifik değeri olan, 1 litresi 1 milyon litre suyu kirletebilecek özellikte ekotoksiktir. Atıkyağlar, insan ve çevreye zarar verecek şekilde, doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmeyecek, fuel oil veya diğer sıvı yakıtlara karıştırılmayacaktır. Atık Pil, Akümülatörler ve Lastikler Faaliyet esnasında kullanılan iş makineleri ve kamyonların lastiklerinin değiştirilmesi sonucunda oluşacak atık lastikler; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değişiklik yapılan Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre, faaliyet alanında yangın ve haşere üremesi için tedbir alınmak şartıyla en fazla 60 gün muhafaza edilecektir. En kısa zamanda, yetkili bir taşıyıcı ile anlaşma yapılarak, atık lastiğin faaliyet alanından; çevre lisansı almış bir geçici depolama alanına intikali sağlanacaktır. Bu uygulamaya ait Üretici ve taşıyıcı tarafından ortak doldurulan, üretim noktasından atık bertaraf tesisine kadar kayıt ve beyanları içeren, ulusal atık taşıma formu gibi ilgili belge ve dökümanlarda, faaliyet alanında gerçekleşerek denetim esnasında ibraz edilmek üzere şirket bünyesinde en az 5 yıl süreyle arşivlenecektir. Atık lastikler; Isınmada ve Vadi veya çukurlarda dolgu malzemesi olarak kullanılmayacaktır. Hiçbir şekilde yakılmayacaktır. Alıcı ortama gelişi güzel atılmayacak veya katı atık depolama sahalarına bırakılmayacaktır. Faaliyet bitiminde atık lastik depolama alanında bulunan tüm lastikler çevre lisansı almış bir geçici depolama alanına gönderilecektir. Atık pil ve akümülatörler evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak depolanacak, alıcı ortama verilmeyecek ve yakılmayacaktır. Çalışma alanında atık pil oluşması durumunda; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değişiklik yapılan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği nin 13. Maddesi uyarınca, atık piller evsel atıklardan ayrı toplanacak, atık pil kabında biriktirilecek ve pil

22 ithalatçıları tarafından kurulan ve tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilen Taşınabilir Pil Üreticileri ve İth. Derneği-TAP a gönderilecektir. Üretim sürecinde taşıt araçları ile güç kaynakları ve trafolarda kullanılan akümülatörler, atık haline geldikten sonra üreticisine teslim edilene kadar; faaliyet sahası içerisinde, sızdırmaz bir zeminde doksan günden fazla bekletilmeyecektir. Atık akümülatörlerin taşınması için taşıma lisanslı araçlarla gerçekleştirilecektir. Araçların akümülatörlerinin çalışma alanında değiştirilmesi durumunda tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değişiklik yapılan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği nin 13. Maddesi uyarınca, eski akümülatörler, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilecektir. Ayrıca eskilerini teslim etmeden yeni akümülatör alınması halinde depozito ödenecektir. Faaliyet kapsamında makine ve ekipmanların ömrünü tamamlamış lastiklerinin değiştirilmesi mümkündür. Bu durumda çıkan lastikler sahada depolanmayacak, lisanslı firmalara ulaştırılacaktır. Aynı şekilde araçların akümülatörleri yetkili servislerde yapılacaktır. Araçlardan Kaynaklanacak Emisyonlar Sahada işletme aşamasında kullanılacak yakıt sadece kullanılacak makineler için gerekli olup, ısınma vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Yakıt kullanımı aşağıdaki gibidir. Makinelerde yakıt olarak motorin kullanılacaktır. Motorin sahada tankerde depolanacaktır. Bunun için gerekli güvenlik önlemleri alınmıştır. Motorinin genel özellikleri aşağıda verilmiştir.

23 Tablo 6: Motorinin Özellikleri 3 ÖZELLİKLER KIVAM ÇOK AKICI TİP DAMITILMIŞ RENK AMBER YOĞUNLUK(15 0 C-gr/cm3) VİSKOZİTE(38 0 C) 2.68 KÜKÜRT(%) OKSİJEN-AZOT(%) 0.2 HİDROJEN(%) 12.7 KARBON(%) 86.4 KÜL(%) ESER ISI DEĞERİ(Kcal /lt) MOTORİN Ekskavatör Toplam güç Yıllık çalışma süresi Birim akaryakıt sarfiyatı Birim yağ sarfiyatı Yıllık akaryakıt sarfiyatı Yıllık yağ sarfiyatı : 165 Hp x 1 adet = 165 Hp : 10 ay x 26 gün x 8 saat = 2080 saat : 0,08lt / Hp. saat : 0,002 lt / Hp. saat : 165 x 0,08 x 2080 = litre : 165 x 0,002 x 2080 = 686 litre Yükleyici Kepçe Güç toplamı : 150 Hp x 1 adet = 150 Hp Yıllık çalışma süresi : 10 ay x 26 gün x 8 saat = 2080 saat Yıllık akaryakıt sarfiyatı : 150 x 0,08 x 2080 = litre Yıllık yağ sarfiyatı : 150 x 0,002 x 2080 = 624 litre Kamyon Yakıt Sarfiyatı Yıllık çalışma süresi : 10 ay x 26 g x 1 sa x 2 ad = 520 saat Ortalama yakıt sarfiyatı : 2 lt /saat Ortalama yağ sarfiyatı : 0,05 lt / saat Yıllık akaryakıt sarfiyatı : 520 x 2 = 1040 litre Yıllık yağ sarfiyatı : 520 x 0,05 = 26 litre Sahada çalışacak iş makineleri için gerekli motorin ihtiyacının yaklaşık yıllık litre, olup buna göre; Q = 27,2 lt/saat x 0,8654 = 23,5388 kg/saat (0, lt/saat) olacaktır. Sahada iş makinelerinin çalışması sonucu emisyon oluşumu söz konusu olacaktır. Araçlardan oluşacak kirlenmenin birim değerleri aşağıda verilmiştir. 3 Kaynak: Hava Kirliliği Kontrol Ve Denetim, Kimya Müh. Odası, Mayıs, 1991

24 Tablo 7: Diesel Araçlardan Yayılan Kirlenmenin Yayın Faktörleri(kg/lt) KİRLETİCİ DİESEL(kg/lt) Karbonmonoksit 9.7 Hidrokarbonlar 29.0 Azot Oksitler 36.0 Kükürt Oksitler 6.5 Buna göre iş makinelerinden kaynaklanacak kirletici değerleri aşağıda verilmiştir. Tablo 8: Kirletici Değerleri Karbon monoksit 9.70 kg/lt x 0, lt/saat = 0,22 kg/saat Hidrokarbonlar 29.0 kg/lt x 0, lt/saat = 0,68 kg/saat Azot Oksitler 36.0 kg/lt x 0, lt/saat = 0,84 kg/saat Kükürt Oksitler 6.50 kg/lt x 0, lt/saat = 0,15 kg/saat İş makineleri için hesaplanan kütlesel debi değerleri çok düşük olduğundan mevcut hava kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecektir. Tesis tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Araçların egzoz emisyon ölçümleri yaptırılacaktır. Gürültü ve Sarsıntı: Tesiste gürültü kaynağı oluşturacak kamyon, yükleyici, ekskavatör bulunacaktır. Gürültü kaynaklarına ait değerler aşağıda verilmiştir. Tablo 9: Gürültü Kaynakları ve Değerleri 4 Gürültü Kaynağı Adedi P(kW) Gürültü Seviyesi. Leq, (dba) Kamyon Dizel Motorlu (Yükleyici) Ekskavatör Gürültü yayılışının hesaplanmasında ise, L p = L w + 10.log((Q/4)πr 2 ) formülü kullanılır. Q= yönelme katsayısı (Yer düzeyindeki ses kaynağının yarı küresel dağılımı, Q=2) r = Kaynaktan uzaklık (m) Lp= Ses basınç seviyesi α atm = 7, (f 2 r/ϕ) formülü yardımıyla hesaplanmaktadır. α atm = Atmosferik rötuş ile ses basıncı düzeyindeki düşüş (dba) f = İletilen sesin frekansı (3500) 4 Kaynak: Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle ilgili Yönetmelik (200/14 AT)

25 r = Kaynaktan uzaklık (m) φ = Havanın bağıl nemi (%58) r= 10 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log ( 2/ (4x )) = 73,0 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log ( 2/ (4x )) = 77,0 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x )) = 74,0 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {(2 10 7,3 )+(1 10 7,7 )+( ,4 ) } = 74,59 dba r= 50 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x )) = 59,0 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x )) = 63,0 dba (L pi ) 3 = 102,0 +10Log( 2/ (4x )) = 60,0 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {(2 10 5,9 )+(1 10 6,3 )+( ,0 ) } = 60,59 dba r= 100 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) ((L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x )) = 53,0 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x )) = 57,0 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 54,0 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {(2 10 5,3 )+(1 10 5,7 )+( ,4 ) } = 54,59 dba r= 500 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 39,04 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 43,04 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 47,04 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {(2 10 3,9 )+(1 10 4,3 )+( ,7 ) } =43,3 dba r= 1000 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 33,0 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 37,0 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 34,0 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {(2 10 3,3 )+(1 10 3,7 )+( ,4 ) } = 34,6 dba

26 r= 1500 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 29,50 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 33,50 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 30,50 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {( )+(1 10 3,3 )+( ,0 ) } = 30,6 dba r= 2000 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 27,0 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 31,0 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 28,0 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {(2 10 2,7 )+( )+( ) } = 28,6 dba r= 2500 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 25,06 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 29,06 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 26,06 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {( )+( )+( ) } = 26,6 dba r= 3000 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 23,47 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 27,47 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 24,47 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {( )+( )+( ) } = 24,6 dba r= 3175 metre için; L pi = Lw +10Log (Q/(4*Π r 2 )) (L pi ) 1 = 101,0+10Log( 2/ (4x ))= 22,98 dba (L pi ) 2 = 105,0+10Log( 2/ (4x ))= 26,98 dba (L pi ) 3 = 102,0+10Log( 2/ (4x )) = 23,98 dba Lp ORT = 10 Log 1/4 {( )+( )+( ) } = 23,6 dba A Atm = (f 2 r/ϕ)= ( /58) =49,6

27 Leg = Lp ORT A ATM =23,6 49,6 = -26 dba Tablo 10: Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Mesafe Lgündüz (dba) 10 74, , , , , , , , , Şekil 2: İşletme Aşaması Mesafeye Göre Gürültü Grafiği (Lgündüz) Tesiste işletme aşamasında hesaplanan çevresel gürültü düzeyleri tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği"nde belirtilen sınır değerleri aşmamaktadır. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği hükümlerine uyulacağını taahhüt ederiz. Ayrıca tesiste işletme aşamasında tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirtilen A ve B sınıfı Gürültü Kontrol izin belgesi kapsamındaki tesislere girmemektedir.

28 Tozlanma Proje alanında arazinin hazırlanması gibi bir işlem söz konusu olmadığı için inşaat aşamasında toz oluşumu söz konusu değildir. İşletme aşamasında ise agreganın bunkere boşaltılması, depolama, sevkiyat ve konveyör bantlara taşınması esnasında toz oluşumu söz konusu olabilecektir. Bu çalışmalar esnasında oluşabilecek toz emisyonlarının hesaplanması sırasında tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Ek-12, Tablo 12.6 da verilen emisyon faktörleri kullanılmıştır. Hafriyat, doldurma ve boşaltma faaliyetlerinde ortaya çıkan emisyonları büyük oranlarda önlemek pratik açıdan pek mümkün değildir. Ancak çalışma koşullarına özen gösterilerek tozuma azaltılabilir. Savurma yapmadan doldurma boşaltma yapılarak, malzeme üstü naylon branda ile kapatılarak ve yol ve benzeri tozuyan ortamların üst tabakaları belirli sevilerde nemlendirilerek bu işlemler sonucu oluşan toz emisyonları kontrol edilmeye çalışılacaktır. Tesis faaliyete geçtikten sonra tozumaya sebep olacak işlemler, malzemenin kamyonlara yüklenmesi, taşınması ve depolanması olarak sayılabilir. Adı geçen işlemler sonucu oluşacak toz emisyon miktarları tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayiden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinin ek-12 tablo 12 de verilen emisyon faktörleri yardımıyla belirlenebilir. Yönetmelikte; Taş çıkarma, Kırma ve Sınıflandırma Tesisleri; 1) Taş çıkarma, kırma ve sınıflandırma tesislerinde gerçekleştirilen işlemlerden kaynaklanan toz emisyonu kütlesel debisi Tablo 12.6 da yer alan emisyon faktörleri kullanılarak hesaplanmalıdır. 2) Sökme, Yükleme, Nakliye, Boşaltma, Depolama işlemlerinde Ek-1 de belirtilen önlemlerin (Sulama, Kapalı taşıma sistemlerinin kullanılması, Malzemenin Nemli Tutulması, Savrulma Yapılmadan Yükleme Boşaltılması vb.) alınması durumunda bu işlemlerden kaynaklanan toz emisyonu kütlesel debisi Tablo 12.6 da yer alan kontrollü emisyon faktörleri kullanılarak hesaplanmalıdır. Denmektedir. Tablo 11: Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri

29 Kaynaklar Emisyon Faktörleri kg/ton Kontrolsüz Kontrollü Patlatma 0,080 - Sökme 0,025 0,0125 Yükleme 0,010 0,005 Nakliye (gidiş-dönüş toplam 0,7 0,35 mesafesi) Boşaltma 0,010 0,005 Depolama 5,8 2,9 Birincil Kırıcı 0,23,53 0,023,53 İkincil Kırıcı 0,585 0,0585 Üçüncül Kırıcı 0,585 0,0585 Tesisten nakliye yolunun ( asfalt yol ) uzunluğu 1,13 kilometredir. Sefer uzunluğu gidişgeliş olduğu için hesaplamalarda 2,26 kilometre olarak alınmıştır. Nakliye güzergahındaki tozlanmayı engellemek için tesis içi yollar ve nakliye güzergahı stabilize malzeme (mıcır) ile kaplanması sonucu bu tozlanma ortadan kalkacaktır. Çalışma alanına kadar yol mevcut olmayıp yeni yol çalışması yapılacaktır. Tablo 12: Kontrolsüz emisyon Faktörü ile Toplam Kirletici Hesap Tablosu Çalışılacak Gün Sayısı 260 gün/yıl Günde Çalışılacak Saat 8 saat/gün Üretim Miktarı ton/yıl Üretim Miktarı 160 ton/saat Kamyon Taşıma Kapasitesi 25 ton/sefer Yükleme Emisyon Faktörü 0.01 kg/ton Yükleme Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu 1.6 kg/saat Sefer Sayısı sefer/yıl Sefer Uzunluğu 2.26 km/sefer Taşıma Emisyon Faktörü 0.70 kg/km-araç Taşıma Sonucu Oluşan Toplam Toz Emisyonu kg/yıl Taşıma Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu Debisi kg/saat Boşaltma Emisyon Debisi 0.01 kg/ton Boşaltma Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu Debisi 1.6 kg/saat Depolama Emisyon Faktörü 5.80 kg/ha.gün Depolama Alanı 0.10 ha Depolama Sonucu Oluşacak Toplam Emisyon 0.58 kg/gün Depolama Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu Debisi 0.02 kg/saat Toplam Toz Emisyon Değeri kg/saat Tablo 13: Kontrollü emisyon Faktörü ile Toplam Kirletici Hesap Tablosu

30 Çalışılacak Gün Sayısı 260 gün/yıl Günde Çalışılacak Saat 8 saat/gün Üretim Miktarı ton/yıl Üretim Miktarı 160 ton/saat Kamyon Taşıma Kapasitesi 25 ton/sefer Yükleme Emisyon Faktörü kg/ton Yükleme Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu 0.8 kg/saat Sefer Sayısı sefer/yıl Sefer Uzunluğu 2.26 km/sefer Taşıma Emisyon Faktörü 0.35 kg/km-araç Taşıma Sonucu Oluşan Toplam Toz Emisyonu kg/yıl Taşıma Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu Debisi kg/saat Boşaltma Emisyon Debisi 0.01 kg/ton Boşaltma Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu Debisi 0.8 kg/saat Depolama Emisyon Faktörü 2.90 kg/ha.gün Depolama Alanı 0.10 ha Depolama Sonucu Oluşacak Toplam Emisyon 0.29 kg/gün Depolama Sonucu Oluşacak Toz Emisyonu Debisi 0.04 kg/saat Toplam Toz Emisyon Değeri 6.70 kg/saat Asfalt Plentinin aşamasındaki tozuma miktarı yukarıda çıkartılmıştır; Tozumaya sebep olan bu işlemlerden malzemenin doldurulması, taşınması, boşaltılması eşzamanlı işlemler olacaktır. Bu işlemlerden tesis sahasının değişik noktalarında aynı anda oluşacak kontrolsüz toz emisyon miktarı 6,70 kg/saat, kontrollü toz emisyon miktarı 1,86 kg/saat olarak tahmin edilmektedir. Buna göre Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği(S.K.H.K.K.Y.) de Ek-2 tablo2-1 de belirtilen baca dışındaki yerlerden kaynaklanan toz emisyonu 1 kg/saat değerini aşmaktadır. Baca dışındaki yerlerden 1 kg/saat aşması durumunda tesis sahası çevresinde matematiksel modelleme çalışması yapılarak kirleticinin mesafeye bağlı salınımı hakkında bilgi sahibi olunmaktadır. Oluşan toz emisyonunun atmosferde dağılımı ile ilgili hesaplar Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Ek-2 de verilen ve havada asılı partikül maddelerin hava kirliliğine katkı değerlerinin tahmini için kullanılan Formül II kullanılarak yapılmıştır. Modelleme çalışmalarında toz kaynağı tek nokta kaynak olarak kabul edilmiş ve etkin baca yüksekliği çalışmalar yer seviyesinde olduğu için 0.5 m kabul edilmiştir. Hesaplamalarda mevsimsel ortalamalar kullanılmış, sonuçlar kış, ilkbahar, yaz ve sonbahar dönemleri için belirlenmiştir.

31 Hakim Rüzgar Yönü 500 m 100 m Kaynak Şekil 3: Modelleme Grid Sistemi Havada Asılı Partikül Maddelerin Hesabı: Formül II: Q y Ci (x,y,z) = exp exp π U hσ yσz 2σ y 2 2 V x 1 h ( ) ( ) di exp ξ π exp d 0 2 U σ h z ξ 2σz ξ 2 ( z h) ( z + h) 2σ 2 z + exp 2σ 2 z 2 Çöken Toz Miktarı Hesabı: Formül III: d 4 ( x,y) = VdiCi ( x,y, 0) i= 1 x,y,z: Tepe noktasında karteziyen koordinatlar (x: yayılma yönünde ve bu yayılma yönüne dik durumlarda y: yatay, z: dikey) C (x,y,z): Tepe noktasında, her bir yayılma durumu için Hava Kirlenmesine katkı değeri (HKD) (mg/m 3 konsantrasyon biriminde) Za =10 m değeri anemometrenin yerden olan yüksekliği, Q: Emisyon kaynağından çıkan emisyonların kütlesel debisi (kg/h) σ y, σ z : Yatay ve dikey yayılma parametreleri (m) U h : Rüzgâr hızı (m/s) Formülde dağınık kaynaklardan hava kirliliğine katkı değeri hesabı yapılırken kirletici kaynağın nokta kaynak olarak kabul edilmiştir. 5 Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih: Sayı:19269

32 Ayrıca edinilen tecrübeler göre partikül büyüklüğü 10 µm den küçük partiküllerin %80 çökerken %20 side havada asılı olarak kalmaktadır. Buna Göre; Havada Asılı Partikül Miktarı için C(x,y,z); Q = 6,7 kg/saat 0,20 = 1,34 kg/sa H = 10 m (edinilen tecrübelere göre ) Z a = 10 m olarak alınmıştır. Vdi = 0,01 m/s Çöken Toz Miktarı için (di); Q = 6,7 kg/saat 0,8 = 5,36 kg/sa H = 10 m Z a = 10 alınmıştır Vdi = 0,01 m/s Tablo 14:Etkin Baca Yüksekliğine Göre F, f, G, g Parametrelerinin Belirlenmesi Yayılma Sınıfı F f G g A(Çok Kararsız) 1,503 0,833 0,151 1,219 B (Kararsız) 0,876 0,823 0,127 1,108 C/I (Nötral) 0,659 0,807 0,165 0,996 C/II (Nötral) 0,640 0,784 0,215 0,885 D (Kararlı) 0,801 0, ,774 E (Çok Kararlı) 1,294 0,718 0,241 0,662 Tablo 15: Yayılma Sınıflarının Tespiti Şeması (Sekiz Saatlik Toplam Bulutluluk oranları) Gündüz saatleri (güneş ışıması altında) Yer Rüzgar hızı Kapalılık Durumu (m/sn) (0/8-2/8) (3/8-5/8) (6/8-8/8) Bulutlu Bulutlu Bulutlu 1 ve daha küçük B B B 1,5-2,0 B B C/l 2,5-3,0 B B C/l 3,5-4,0 B B C/lI 5 ve daha büyük C/l C/lI C/lI Yayılma sınıfının tespiti, mevcut meteorolojik veriler ve günlük havanın kapalılık durumu göz önüne alınarak yapılır.

33 Tablo 16: Rüzgar Hızları Tespiti Ua(m/sn) UR(m/sn) 1,4 ve daha küçük 1 1,4-1,8 1,5 1,9-2,3 2 2,4-3,8 3 3,9-5,4 4,5 5,5-6, ,4 7,5 8, dan büyük 12 Rüzgâr Hızı (Uh) Değerinin hesaplanması Uh =UR(h/za)M formülü kullanılır. Za = Metre birimiyle verilen anemometrenin zeminden yüksekliği (10 m) h = Etkin baca yüksekliği (20 m) M için ise aşağıdaki değerler alınır. Bu hesap için 0,28 (C/II (Nötral)) alınmıştır. UR = yayılma sınıfları tablosundan 4,5 m/sn olarak seçilmiştir. Uh = UR(h/za)M Uh = 4,5(20/10)0,28 Uh =5,46 m/sn Tablo 17: Yayılma Sınıfları Yayılma Sınıfı M A(Çok Kararsız) 0,09 B (Kararsız) 0,20 C/I (Notral) 0,22 C/II (Nötral) 0,28 D (Kararlı) 0,37 E (Çok Kararlı) 0,42

34 Tablo 18: Yayılma Sınıfları Ve Uh Değerleri YÖN YAYILMA UA(m/sn) UR(m/sn) UH(m/sn) N B NNE B NE B ENE B E B ESE B SE B SSE B S B SSW B SW B WSW B W B WNW B NW B NNW B Hesaplamalar sonucunda, yönlere göre yayılma sınıfları Van İli meteorolojik verileri göz önüne alınarak hesaplanmıştır. Van ili hâkim rüzgâr yönü E dir. T.C. Orman Su İşleri Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün uzun yıllar meteoroloji bülteni Ek-6'da verilmiştir Hesaplamalar sonucunda, yönlere göre yayılma sınıfı ise B değeri kapalılık miktarı 3/8 oranına göre (Van İli meteorolojik verileri göz önüne alınarak) hesaplanmıştır. Tozun dağılım modellemesinde Çevre Mevzuatı Formül II kullanılmıştır.