KOLOREKTAL KANSER NEDENİYLE REZEKSİYON YAPILAN HASTALARDA PREOPERATİF HEMATOLOJİK PARAMETRELERİN ÖNEMİ

Transkript

1 KOLOREKTAL KANSER NEDENİYLE REZEKSİYON YAPILAN HASTALARDA PREOPERATİF HEMATOLOJİK PARAMETRELERİN ÖNEMİ Op. Dr. Umut Eren ERDOĞDU Gastroenteroloji Kongresi,2016

2 Kolorektal kanserler dünya genelinde yaygın görülmekte ve kanserle ilişkili ölümlere neden olmaktadır. Kolorektal kanserli hastalarda son yıllarda küratif rezeksiyonlar, kemoterapi ve radyoterapi gibi uygulanan tedavilerde gelişmelere karşın 5 yıllık sağkalım %44 ile %93 arasında, ileri evre hastalığa sahip hastalarda ise 5 yıllık sağkalım %12 lere düşmektedir. Benzer klinik evre ve patolojik özellikler olmasına rağmen tümör biyolojisinde çeşitlilik nedeniyle kanserli hastalarda farklı onkolojik sonuçlar görülebilmektedir. Jemal A, Bray F, Center MM, Ferlay J, Ward E, Forman D. Global cancerstatistics. CA Cancer J Clin Mar-Apr;61(2):69-90.

3 İleri tümör evresi ve histolojik grade, lenfatik, venöz veya perinöral invazyon, acil operasyonlar (obstrüksiyon veya perforasyon gibi), yüksek CEA değeri kötü prognostik faktörler olarak kabul edilmektedir. Ancak preoperatif dönemde tanı ve postoperatif takip sürecinde kullanılan gaitada gizli kan, karsinoembriyojenik antijen (CEA) ve karbonhidrate antijen (CA-19.9) gibi biyomarkerlar sensivitesi düşük ve organa spesifik olmayan prediktif ve prognostik faktörlerdir. Swiderska M, Choromańska B, Dąbrowska E, Konarzewska-Duchnowska E, Choromańska K, Szczurko G, et al. Thediagnostics of colorectalcancer. ContempOncol (Pozn). 2014;18:1 6.

4 Bu nedenle erken teşhis ve tedavi etkinliğini değerlendirmede yararlı biyomarkerlara ihtiyaç duyulmaktadır. Maliyeti düşük, etkinliği yüksek, preoperatif dönemde sensitif, klinik kullanımı yararlı, prognostik ve prediktif özelliğe sahip biyomarkerlara odaklanılmıştır. NLR (Nötrofil Lenfosit oranı), MPV (Mean Platelet Volume) ve PLR (Platelet Lenfosit oranı) gibi prognostik biyomarkerların klasik patolojik evrelemeye ek olarak güçlü prediktif ve prognostik özelliğe sahip olabileceği gösterilmiştir. Ong SL, Garcea G, Thomasset SC, et al. Surrogatemarkers of resectability in patientsundergoingexploration of potentiallyresectablepancreaticadenocarcinoma. J GastrointestSurg. 2008;12:

5 MATERYAL ve METHOD Mayıs 2013 ile mayıs 2015 tarihleri arasında kolorektal kanser nedeni ile başvuran ve rezeksiyon yapılan 71 hastanın verileri retrospektif olarak değerlendirildi. Preoperatif dönemde saptanan NLR, MPV ve PLR verileri demografik veriler, comorbidite varlığı, tümörün kolonik yerleşimi, kolonoskopide geçiş özellikleri, rezeksiyon tipi ve uygulanan metod, morbidite ve mortalite, lenfovasküler ve perinöral invazyon, lenf bezi ve uzak metastaz, hastalık evresi verileri ile karşılaştırıldı.

6 SONUÇLAR Preoperatif dönemde saptanan NLR, MPV ve PLR verileri ile demografik veriler, comorbidite varlığı, tümörün kolonik yerleşimi, kolonoskopide geçiş özellikleri, rezeksiyon tipi ve metodu, morbidite, lenf bezi ve uzak metastaz, lenfovasküler invazyon, hastalık evresi arasında istatiksel anlamlılık saptanmadı. Mortalite gelişimi ile NLR ve PLR değerleri arasında istatiksel anlamlı ilişki saptandı (sırasıyla p=0,030, p=0,043) Perinöral invazyon varlığı ile PLR arasında istatiksel anlamlı ilişki olduğu görüldü (p=0,031).

7 Hasta ve tümör özellikleri; verilerin NLR,MPV ve PLR ile istatiksel ilişkisi n % NLR MPV PLR Yaş 71 63,6 (35-83) Cinsiyet F :25 M :46 Tümör lokalizasyonu Sağ kolon Sol kolon Rektum %35,2 %64,8 %22,5 %36,6 %40, Comorbidite (+) (-) Preoperatif metastaz (+) Kolonoskopide geçiş Daraltan Normal %62 % % %54,9 %45,

8 Operasyon, morbidite ve mortalite verilerin NLR,MPV ve PLR ile istatiksel ilişkisi n % NLR MPV PLR Operasyon tipi LAR APR Sağ Hemikolektomi Sol Hemikolektomi %59,1 %8,45 %22,5 %9, Operasyon tekniği Laparoskopi Açık Konversiyon %45,1 %39,4 %15, Morbidite (+) 24 %33, Mortalite (+) 3 %4,

9 Histopatolojik değerlendirme ve sonrasında AJCC (American Joint Committe on Cancer) TNM evrelemesi Tümör differansiyasyonu İyi Kötü High Grade Displazi n % NLR MPV PLR %74,6 %19,7 %5, Tümör çapı (mm) 71 52,14 (10-150) Lenf metastazı (+) 40 %56, Lenfovaskuler invazyon (+) 14 %19, Perinöral invazyon (+) 11 %15, Evre %22,5 %22,5 %47,8 %

10 Evreler ile NLR, MPV ve PLR değerleri Evre 1 Median Minimum Maximum n NLR MPV PLR Evre 2 Median Minimum Maximum Evre 3 Median Minimum Maximum Evre 4 Median Minimum Maximum Total Median Minimum Maximum

11 TARTIŞMA Kanserli olgularda hastalık progresyonunu ve sağkalımı belirleyen ana faktörler tümör özellikleri ve konak immun cevabıdır. İnflamasyon kanser gelişimine katkıda bulunmakta ve kronik inflamasyon farklı evrelerdeki karsinogenezisi etkileyerek kolon kanseri gelişim riskini arttırmaktadır. Konak veya immun cevabın TNM evrelemesine ek olarak önemli bir prognostik indikatör olarak değerlendirileceği belirtilmiştir. Rizzo A, Pallone F, Monteleone G, Fantini MC (2011). Intestinal inflammation and colorectalcancer: a double-edgedsword. World J Gastroenterol, 17,

12 Yüksek NLR düzeyleri farklı kanser türlerinde sadece inflamasyon belirteci olarak değil, kısa sağkalımla beraberlik gösteren bağımsız bir prognostik faktör olarak da gösterilmiş ve farklı eşik değerleri saptanmıştır. Kolorektal kanserde NLR >5, ileri evre gastrik kanserde NLR 2,5 ve ileri pankreas kanserinde NLR>5 olarak belirtilmiştir. An X, Ding PR, Li YH, Wang FH, Shi YX, Wang ZQ, He YJ, Xu RH, Jiang WQ. Elevatedneutrophiltolymphocyteratiopredictssurvival in advancedpancreaticcancer. Biomarkers 2010;15: Walsh SR, Cook EJ, Goulder F, Justin TA, Keeling NJ. Neutrophillymphocyteratio as a prognosticfactor in colorectalcancer. J SurgOncol 2005; 91:

13 Ortalama platelet volüme (MPV) otomatik olarak elektriksel impedans veya optik fluorescence metodla ölçülür. MPV aktive trombosit indeksi, hastalık aktivitesi ve anti inflamatuvar tedavinin etkinliğini değerlendirmekte kullanılmaktadır. Ayrıca hepatocellüler karsinom, pankreas ve gastrik kanserlerde diagnostik bir marker olarak kullanılabileceği belirtilmiştir. Kolorektal kanserin teşhisi ve tedavisinde MPV nin rolü tam olarak ortaya konulamamıştır. Çalışmamızda median MPV değeri 8,90 (min 7,30, max 12,10) olarak bulunmuştur. Preoperatif dönemde hasta ve tümör özellikleri, postoperatif dönem cerrahi süreç ve histopatolojik inceleme sonuçları ile ilişkisi ortaya konamamıştır. Karaman K, Bostanci EB, Aksoy E, Kurt M, Celep B, Ulas M, Dalgic T, Surmelioglu A, Hayran M, Akoglu M. The predictive value of mean platelet volume in differential diagnosis of non-functional pancreatic neuroendocrine tumors from pancreaticadenocarcinomas. Eur J InternMed 2011; 22, Shen J, Ran ZH, Zhang Y, Cai Q, Yin HM, Zhou XT, et al. Biomarkers of altered coagulation and fibrinolysis as measures of diseaseactivity in active inflammatory bowel disease: a gender-stratified, cohortanalysis. ThrombRes. 2009; 123:

14 PLR değerleri kolorektal kanserli hastalarda 150 ile 300 arasında değişmektedir. Çalışmamızda da median PLR değeri 178,57 olarak bulunmuştur. PLR yüksekliğinin kolorektal kanserli hastalarda T evresi (tümör invazyon derinliği) açısından bağımsız prediktör bir faktör olarak gösterilmiştir. Yüksek PLR değerlerinin kolorektal kanserlerde bağımsız bir faktör olarak genel sağkalımı azalttığı ve rekürrens zamanını kısalttığı belirtilmiştir. Zhou X, Du Y, Huang Z, Xu J, Qiu T, Wang J, Wang T, Zhu W, Liu P. Prognostic value of PLR in various cancers: a meta-analysis. PLoSOne. 2014;9(6):e Szkandera J, Pichler M, Absenger G, et al. The elevated preoperative platelet to lymphocyte ratio predicts decreased time to recurrence in colon cancer patients. Am J Surg. 2014;208:210

15 SONUÇ Çalışmamızda 71 hastayı içeren küçük bir grubun verilerinin değerlendirilmesi, randomizasyon yapılamaması, verilerin retrospektif olarak değerlendirilmesi ve sağkalımın değerlendirilmemesi verilerimizin yorumunda sınırlamalar getirmektedir. NLR, MPV ve PLR kolorektal kanserli hastalarda tümör özellikleri, histopatolojik değerlendirme ve sağkalımla ilişkisi farklı çalışmalarla gösterilse de, çalışmamızda sadece mortalite ve perinöral invazyon açısından istatiksel ilişki saptanabilmiştir. NLR, MPV ve PLR değerleri rutin preoperatif değerlendirmede kolayca saptanabilen parametreler olup, geniş hasta katılımı olan prospektif randomize çalışmalarla kolorektal kanserli hastalarda prediktif ve prognostik olarak klasik evreleme sistemine olan katkısı daha net ortaya konabilir.