GELENEKSEL TÜRK HALK MÜZİĞİNDEKİ AKSAK ÖLÇÜLERİN OKUL ŞARKILARINA YANSIMASI *

Transkript

1 The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number: Number: 48, p , Summer II 2016 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayınlanma Tarihi / The Published Date GELENEKSEL TÜRK HALK MÜZİĞİNDEKİ AKSAK ÖLÇÜLERİN OKUL ŞARKILARINA YANSIMASI * REFLECTION OF IRREGULAR MEASURES IN TRADITIONAL TURKISH FOLK MUSIC TO SCHOOL SONGS Yrd. Doç. Dr. Sadık YÖNDEM Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öz Aksak ölçüler, Geleneksel Türk Halk Müziğinde sıklıkla kullanılan ritmik yapılardır. Bu ölçüler, Geleneksel Türk Halk Müziğinin genel karakteristik özelliğini yansıtır. Bu ölçüler, temelde 5/8, 7/8 ve 9/8 lik varyasyonlar şeklinde görülür. Bu temel yapılardan yola çıkılarak, 10/8, 11/8 lik, gibi diğer karmaşık aksak ölçü yapılarına ulaşılabilir. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra her alanda olduğu gibi müzik eğitimi alanında da köklü değişiklikler ve yenilikler başlatılmıştır. Birinci kuşak besteci ve müzik eğitimcilerin müzik eğitimine olan katkılarından birçok deneyim kazanılmıştır. Daha sonra ikinci kuşak müzik eğitimcileri; çevreden-evrene, yakından-uzağa ilkesi doğrultusunda müzik eğitiminde geleneksel ögelere dayalı çalışmalar başlatmışlardır. Önceleri müzik eğitiminde aktarma ve aranje şarkılar kullanılırken, sonraları halk müziği kaynaklarına dayalı şarkılar üretilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada, geleneksel aksak ölçü yapılarının okul şarkılarına ne derece yansıdığı araştırılmıştır. Bunun için aksak ölçülü şarkıların ve türkülerin kullanımının okul müziğine, öğretim ve repertuvar materyali olarak ne düzeyde yansıdığını betimlemek amacıyla müzik derslerinde kullanılan müzik ders kitaplarındaki şarkılar incelenmiştir. Bu amaçla 1950 li yıllardan bu tarafa her 10 lu yıllarda müzik eğitiminde kullanılmış kitaplardan bir tanesi seçilerek günümüze kadarki süreçte aksak ölçü içeren okul şarkıları ve türkülerin kullanılma oranlarında değişim olup olmadığı incelenmiştir. Bu araştırmanın sonucunda farklı yapıdaki aksak ölçülerin eğitim müziğinde ne sıklıkta kullanıldığı ortaya konmuş ve bunların kullanımına yönelik öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Aksak Ölçüler, Okul Şarkıları, Müzik Eğitimi, Türkü, Eğitim Abstract Irregular measures are commonly used rhytmic structures in Traditional Turk- * İpek Yolunda Müzik Kültürü ve Eğitimi Bölge Konferansı (MÜZED, 2014, İstanbul) bildiri olarak sunulmuştur.

2 242 Sadık YÖNDEM ish Folk Music. These measures reflect the general characteristic feature of Turkish Folk Music. They basically appear as 5/8, 7/8 and 9/8 variations. Starting from this basic structure, 10/8, 11/8 like, as irregular measure accessible to other complex structures. After the foundation of Turkish Republic, as in all fields, radical changes and reforms were also started in the field of music education. Many experiences have been gained from the contribution of the first generation of composers and music educators to music education. Then, the second generation of music educators have initiated studies based on the traditional elements in accordance with environment to the universe, and close to far principles in music education. While adaptation and arrange songs were used in music education previously, later songs that are depended on the resources of traditional folk music were began to produced. In this study, reflection of irregular structure of measures to school songs is researched. Therefore, in order to define to what extend the use of odd meter songs and ballads are reflected on school music as an education and repertory material, the songs in music course books used in music courses were analysed. For this reason, whether the rates of using odd meter school songs and ballads have changed until today were examined by choosing one of the books used in music education in every decade since 1950s. The findings have revealed the frequency of the use of irregular measures of different structures in music education, and suggestions have been made as to how these should be used. Keywords: Irregular Measures, School Songs, Music Education, Folk Song, Education Giriş Cumhuriyetin kuruluşundan sonra her alanda olduğu gibi müzik eğitimi alanında da köklü değişiklikler ve yenilikler başlatılmıştır. Temeli Atatürk ve Ziya Gökalp in görüşlerine dayanan bu yeniliklerle bestecilik ve seslendiricilik, eğitimi müzik öğretmenliği, müzik araştırmacılığı, Çalgı yapım onarım, Askeri müzik/bandoculuk, Yurtdışına öğrenime gönderme, yabancı uzmanlardan yararlanma orkestraların kurulması gibi müzik alanında yenilikler başlatılmıştır yılından itibaren Milli eğitim Bakanlığınca açılan sınavlarla Müzik alanında devlet adına öğrenim görmek ve uzman yetiştirilmek üzere yurt dışına öğrenci gönderilmeye başlanması (Bu uygulama 1929 yılında yürürlüğe giren 1416 Sayılı Yasa ile daha belirgin ve biraz daha genişletilmiş, 1948 yılında yürürlüğe giren 5245 sayılı yasayla biraz daha genişletilmiş ve müzik dalında olağanüstü yetenekli harika çocukların yurtdışında Devletçe yetiştirilmeleri olanağı sağlanmıştır ve bu yasa yerini 1956 da yürürlüğe giren daha kapsamlı 6660 Sayılı Yasa ya bırakmıştır) (Uçan, 1996). Eğitimlerini alıp Türkiye ye dönen genç sanatçılar (besteci, eğitimci ve yorumcular) Yeni kurulan Cumhuriyetin müzik kültürü ve eğitimini yeniden şekillendirmek üzere çeşitli kurumlar ve okullarda çalışmalarına başladılar. Birinci kuşak besteci ve müzik eğitimcileri diye bilinen bu sanatçılarımız özverili çalışmalarıyla büyük bir misyon yüklenmişlerdir. Müzik yaşantısına ve müzik eğitimine olan katkılarından ülke olarak birçok deneyim kazanılmıştır. Fakat büyük ve köklü değişiklikler toplum tarafından ilk başlarda kolay kabul görmemiştir. Yönetken e göre (1950) Batı müziği yani Avrupa uygarlığının müziği Türkiye de kullanılmaya başlayalı yüzyılı çoktan geçtiği halde, genel nüfusumuza oranla çok sınırlı küçük bir çevre dışında, hala aydınlarımız tarafından benimsenmemiştir. Bunun nedenlerı; her şeyden önce, batı müziği yeni girdiği bu alanı yerleşmeye uygun bulamamıştır. Türkler öyle güçlü bir yerel müzik kültürüne ve geleneğine sahiptirlerki, o kültür ve beğeninin yerini almak değil, onun yanında yer tutmak bile zordur. Toplumun sanat ve özellikle müzik sanatı ile bütünleşmesi bu konuda bilgilenmesi için programlı planlı bir eğitim süreci gereklidir. Bu tür köklü eğitimler ancak ağırlıklı olarak okullarda verilebilir. Çünkü o dönemin teknolojik du-

3 Geleneksel Türk Halk Müziğindeki Aksak Ölçülerin Okul Şarkılarına Yansıması 243 rumu müzik eğitiminde eğitimi yaygınlaştırmaya uygun değildi. Biz, yöntemli bir okul müzik eğitimine her ulustan daha fazla muhtacız. Çünkü bu gün ne verirsek ancak okulda verebileceğiz. Ne yaşam çevreleri ne de aile ortamı böyle bir eğitim vermeye yakın değildir. (Yönetken, 1950) Daha sonra ikinci ve üçüncü kuşak besteci ve müzik eğitimcileri; çevreden-evrene, yakından-uzağa ilkesi doğrultusunda müzik eğitiminde geleneksel ögelere dayalı çalışmalar başlatmışlardır. Önceleri müzik eğitiminde aktarma, uyarlama ve aranje şarkılar kullanılırken, sonraları halk müziği kaynaklarına dayalı şarkılar üretilmeye başlanmıştır. Bu şarkılara ve türkülere eğitim müziği dağarcığında ve ders kitaplarında yıllar içerisinde daha fazla yer verilmeye başlanmıştır. Duru (2013) tarafından yapılan bir araştırmada 2006 ve 2012 yıllarında kullanılan öğretmen kılavuz kitaplarında bu şarkı ve türkülere yer verilme durumlarındaki artış ortaya konulmuştur. Bu kaynaklardan yararlanma hem ayak ya da makamlar, hem ritim hem de konu olarak yapılmaktadır. Bu araştırmada aksak ölçülü okul şarkılarına yönelik tespitler yapılmaya çalışılmıştır. Aksak Ölçüler Ezgi ritim ve armoni müziğin temel ögeleri olarak kabul edilir. Bu çalışmada ritim ögesi önemli yer almaktadır. Ritm dünyadaki tüm müziklerde binlerce değişik varyasyonuyla müziğin dinamik yönünü temsil eder. Dünya sanat müziğinde ve etnik müziklerde ezgi ve armoniyle birlikte müziğin kimliğini kazanmasını sağlar. Her tür müzikte farklı varyasyonlarıyla müziğe değişik çehre kazandıran ritim Geleneksel Türk Halk Müziğinde de farklı kurgusuyla karşımıza aksak ölçüler olarak çıkmaktadır. Aksak ölçüler, Geleneksel Türk Halk Müziğinde sıklıkla kullanılan ritmik yapılardır. Bu ölçüler Türk Halk Müziğinin genel karakteristik özelliğini yansıtır. İki ve üç vuruşlu en az iki ölçünün çeşitli sayı ve biçimde birleşiminden meydana gelen bu ölçülere aksak ölçüler denir. Temelde 5/8, 7/8 ve 9/8 lik varyasyonlar şeklinde görülür. Bunlardan yola çıkılarak, diğer karmaşık ölçü yapılarına ulaşılabilir. Aksak ölçüler, özbeöz Türk ölçüleridir. Ve batı literatüründe de 1952 yılında Aksak Türk (Türk Aksağı) diye geçmiştir. (Darbaz, 1973) Bunlar beş zamanlı iki vuruşlu ölçülerdir. (Türk Aksağı) (Lenkfahte) Bu ölçüler birisi iki diğeri üç vuruştan oluşan iki ölçünün birleşmesinden meydana gelmişlerdir. 5/8 liği 2+3 veya 3+2 olarak düzenlemek mümkündür. Aksamayı sağlayan üç zamanlı yapı üçleme ritmik yapısı ile karıştırılmamalıdır. Bu yapı iki sekizlik ile bir ölçü içerisinde buluşarak düzeni bozmaktadır. Buna aksak ya da düzensiz ölçüler diyebiliriz. Bu temel üzerine yürüdüğümüzde 5/8 liğe iki sekizlik değer ekleyerek 7/8 lik şeklindeki daha uzun bir aksak ölçüye ulaşırız. Bu ölçü yapısında da aksamayı sağlayan üçlü nota grubu değişik zamanlara getirilerek 7/8 liğin farklı varyasyonları elde edilebilir. En yaygın kullanılan varyasyon ve şeklindeki dizilimdir. Geleneksel Türk Halk müziği içerisinde Karadeniz bölgesi müziklerinde kullanılır. Aynı kuralı takip ederek yeniden iki sekizlik eklediğimizde 9/8 lik ritmik yapısı elde edilir. 9/8 liğin en yaygın kullanım şekilleri ve dir. Bu ritmik karakter çoğunlukla Trakya yöresi ve roman müziklerinde kullanılır. Bu aksak yapıyı sihirli bir güç gibi kullanarak temel aksak ölçülerin dışında 8/8 lik ve 10/8 lik aksak yapıların çeşitli varyasyonlarına ulaşmak mümkündür. Daha karmaşık yapılara aynı matematiksel işlemlerle ulaşılır ki bu yapılar çoğunlukla Geleneksel Türk sanat müziği eserlerinde daha sıklıkla kullanılır. Eğitim müziği dağarcığında bu aksak ölçü yapılarının bulunduğu türküler ve ya türkü kaynaklı eğitim müziklerine belli oranlarda yer verilmektedir. Bu durum dünyadaki bir çok ülkede görülmektedir. ( Romanya, Bulgaristan, Makedonya ) Bu ritimler halk oyunları ile ilişkilidir ve Bulgarların geçmişteki yaşayış tarzlarına ışık tutmaktadır. Bu özellikler,

4 244 Sadık YÖNDEM ulusal bir gurur ve kimlik oluşturma bakımından oldukça önem taşımaktadır (Stoyanova, 2010). Bu ülkelerde okul müziğine materyal ya da repertuvar amaçlı seçilen şarkıların folklorik ögelere dayandığı gözlenmektedir. Çünkü kültürel kökenlerine dayalı materyal, kulakta kalıcı özelliğe sahiptir bu da kolay öğrenmeye yardımcı olmaktadır. Ayrıca kültürel kimlik oluşumuna yardımcı olmaktadır. Aydoğan bu konuya (2004), müzik ders kitaplarının geçmişten gelen müziksel birikimimizi insanlarımızın toplumumuzun ve ülkemizin gereksinimlerine göre yeniden biçimlendirerek, uyarlayarak ya da yarına taşıyan bir uygarlık köprüsü olduğu şeklinde yaklaşmaktadır. Yöntem Araştırmamıza konu olan aksak ölçü kullanımının okul müziğine, öğretim ve repertuvar materyalı olarak ne düzeyde yansıdığını betimlemek amacıyla müzik derslerinde kullanılan müzik ders kitaplarındaki şarkılar incelenmiştir. Bu amaçla 1950 li yıllardan bu tarafa her 10 lu yıllarda müzik eğitiminde kullanılmış kitaplardan bir tanesi seçilerek günümüze kadarki süreçte aksak ölçülerin kullanılma oranlarında değişim olup olmadığı incelenmiştir. Kitap seçiminde öğrenim düzeyi olarak şimdiki ismi ilköğretim 2. kademe önceden orta öğretim 6, 7 ve 8. sınıf olarak kullanılan sınıf düzeyleri ele alınmıştır. Bunda amaç müzik eğitiminin uzun yıllardır orta okullarda istikrarlı ve aynı düzeyde sürdürülmesi, kitap gibi materyallerinde sürekliliğidir. İlköğretim birinci kademede ise müzik dersi uzun yıllar sınıf öğretmenleri tarafından yürütülmüş bazen kitapları da basılmamıştır. Lisede ise zaman zaman seçmeli ders zaman zaman kesintili müzik eğitimi sürdürülmüştür. Bu bakımdan istikrarlı bir tarihsel süreç orta okul veya güncel ismi ilköğretim ikinci kademe okullarında sürmektedir ve kitap seçimi de bu okul düzeyinde yapılmıştır. İkinci bir materyal incelemesi olarak. okul kitaplarına yardımcı veya repertuvar özellikli basılmış çocuk şarkıları kitaplarıdır. Bu kitaplardan bir kısmı Milli Eğitim Bakanlığınca yardımcı kitap olarak onaylanmıştır. Bunlardan araştırma amacına uygun olarak 15 kitap incelenmiştir. Okul müziğinde dağarcık olarak kullanılan iki türkü kitabında ise aksak ritimlerin kullanımı yanı sıra aksak ritimlerin hangi türünde türkülerin değerlendirildiğine bakılmıştır. Bulgular Bu araştırmada Geleneksel Türk Halk Müziğindeki aksak ölçü karakterlerin okul müziğinde kullanılan şarkılarda yer alma durumunun tespiti için öncelikle okullarda kullanılan ders kitapları incelenmiştir. Tablo 1. Ortaokul-İlköğretim Ders Kitaplarındaki Kullanılan Aksak Ritmik Ölçülü Şarkıların Dağılımı 5/8 7/8 9/8 8/8 10/8 Toplam N % N % N % N % N % Şarkı % Sayısı

5 Geleneksel Türk Halk Müziğindeki Aksak Ölçülerin Okul Şarkılarına Yansıması 245 Tablo 1 den anlaşılacağı üzere ulaşılabilinen okul ders kitapları 1950 li yıllardan başlamak üzere ve her on yıllık dönemlerdeki değişik tarihlerden ortaokul 1, 2 ve 3. Sınıf (Değişik dönemlerde İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf) düzeyindeki kitaplar karşılaştırılmıştır. Tarihi süreç içerisinde aksak ritimli ölçülerden oluşan şarkı sayılarında yıllara göre anlamlı bir değişiklik olup olmadığına bakılmıştır. Yıllara göre İnişli çıkışlı bir seyir izlemektedir. Tablodan da görüleceği üzere süreç içerisinde değişime yönelik anlamlı bir istatistik veri gözlenmemektedir. Tablomuzu bu şekildeki gözlemin dışında yorumlarsak kitaplarda çoğunlukla 5/8 lik ve 9/8 lik ölçülerden oluşan şarkıların yoğunlukta kullanıldığını görmekteyiz. Bunları 7/8 lik ölçü yapısı izlemektedir. 5/8 lik ve 9/8 lik yapılar geleneksel müziklerde de 7/8 lik yapıya göre daha yoğun kullanılmaktadır. Okul şarkılarına yansımaları da doğal olarak böyle bir görüntü sergilemektedir. 10/8 lik ve 8/8 lik ölçü yapıları ise çok nadiren kullanılmıştır Aksak ölçü yapılarındaki şarkıların en yoğun kullanıldığı yıl 1965 yılıdır. Bu kitapta 50 şarkının 17 tanesi %34 aksak ölçü yapısındadır ve 2013 yıllarında da %13 lük oranda aksak ölçülü şarkılara yer verilmiştir. Bu durum programın yapısından ya da kitap yazarlarının bu konuya yatkınlıklarından dolayı farklılıklar gösterebilmektedir. Kitapların tümünü ele aldığımızda toplam 571 okul şarkısıyla karşılaşmaktayız bu şarkılardan 77 tanesi aksak ölçülüdür. Bu da %13.48 oranına denk gelmektedir. Tablo 2. Yardımcı Kitap Amaçlı Kullanılan Okul Şarkı Kitap ve Albümlerindeki Aksak Ölçülü Şarkıların Dağılımı 15 kitap 5/8 7/8 9/8 8/8 10/8 Toplam N % N % N % N % N % şarkı sayısı % Tablo 2 de 1969 tarihi ile 2011 tarihi arasında basılmış yardımcı kitaplardan 15 tanesi araştırma kapsamında değerlendirilmiştir. Aksak ölçülü şarkıların bu kitaplarda yer alma durumuna baktığımızda toplam 850 şarkıda 60 adet 5/8 lik, 44 adet 9/8 lik ve çok az sayıda da 7/8 lik ölçü yapısında şarkı ve türküye rastlanmıştır. Aksak ölçülerin toplam kitaplar içerisindeki oranı %12.82 dir. Bu kitaplarda da okul kitaplarında olduğu gibi yaygın kullanım 5/8 lik ve 9/8 lik ölçü yapılı şarkılarda toplanmıştır. Aksak ölçülerin büyük bir çoğunluğu 5/8 lik için 2+3, 7/8 lik için ve 9/8 lik için şeklindedir. Bu kitaplardan bazıları Milli Eğitim bakanlığınca müzik dersinde kullanılmak üzere öğretmenlere önerilmiştir. Tablo 3. Türkülerin Doğrudan Kullanıldığı Kitaplarda Aksak Ölçülü Türkülerin Dağılımı 2 kitap 5/8 7/8 9/8 10/8 Türkü % N % N % N % N % sayısı Tablo 3 e baktığımızda iki adet türkü kitabında toplam 220 türkü olduğunu görüyoruz. Bu türkülerden 34 tanesi %15.45 oranında 5/8 lik 24 tanesi %10.90 oranında 9/8 lik ve 13 tanesi

6 246 Sadık YÖNDEM %5.90 oranıyla 7/8 lik ve bir tanesi de 10/8 lik ölçü yapısındadır. Aksak ölçülü türkülerin toplam adeti 72 dir. Bu %32.72 lik bir orana eşittir. Türkülerden oluşan kitaplarda tamamen türküler kullanıldığı için aksak ölçülü türküler oran olarak okul kitaplarına göre daha fazla yer almıştır. Bu bakımdan okul kitapları ile karşılaştırma yapmaya gerek görülmemiştir. Bu kitaplarda aksak ölçülerin değişik dizilimlerine göz atarsak ; 5/8 lik için 34 türkünün 33 ü 2+3 sadece bir tanesi 3+2 şeklinde, 7/8 lik için 13 türkünün 11 tanesi 2+2+3, 2 tanesi şeklinde 9/8 lik için 24 türkünün 19 tanesi , 5 tanesi ve 1 tanesi şeklinde ölçüden oluşmuştur. Burdan aksak ölçülerin en yaygın kullanılan ilk şekillerinin bu türkülerde kullanıldığını anlayabiliyoruz. SONUÇ Aksak ritimlerin okul şarkıları içinde yer alma durumunu betimlemeye yönelik bu çalışmada aksak ölçülerin okul kitapları ve yardımcı kitaplarda öğretime katkı sağlayıcı sayıda olduğu gözlenmiştir. Okul kitaplarında en çok 5/8 lik ve 9/8 lik ölçü şekillerine rastlanmıştır. Bunlardan sonra yaygın olarak kullanılan ölçü yapısı 7/8 liktir. Yardımcı kitap niteliğindeki kitaplarda aksak ölçü kullanılma oranı ders kitaplarınkine çok yakın orandadır. Yardımcı kitap niteliğinde türkü dağarcığı şeklinde kitaplarda ise bu oran diğer iki kitap türüne göre oldukça yüksek çıkmıştır. Aksak ölçülerin diziliş türü olarak 5/8 lik için 2+3, 7/8 lik için ve 9/8 lik için şeklindeki dizilimlerin en yaygın kullanım şekli olduğu gözlenmiştir. ÖNERİLER *Okul çağı çocuklarının bilişsel, müziksel gelişimleri sürecinde aksak ölçülü şarkılara öğretim materyali ve repertuvar amacıyla yer verilebilir *Aksak ölçülü şarkılar ülkemize özgü zenginliktir ve bu zenginliğin hem öğretilmesi hem de yeni nesle kazandırılması onların müzikal birikimine katkı sağlayacaktır. *Okul şarkıları bestecilerinin aksak ritimlerin her şeklinde şarkı bestelemeleri aksak ritimlerin öğretilmesine ve pekiştirilmesine katkı sağlayabilir. *Çocukların aksak ritimli şarkılara yönelik tutumları ölçülebilir KAYNAKÇA Acay, S. (1999). Şarkı Dağarcığı (Ezgi Yumağı ve Mavi Bilye) Yurt Renkleri, Ankara. Akbank Kültür Hizmeti (1979). İncinin Şarkı Kitabı, Apa Ofset Basımevi, İstanbul. Atrek, F. H., (1957). Ortaokul Müzik kitabı 1,2 3, Ankara. Aydıntan, Z.-Egüz,S. (1985). Türkü ve Şarkılarla Yeni Müzik Eğitimi Ortaokul 1,2,3., Helvacıoğlu Yayınevi İstanbul. Aydoğan, S.,(1981). Bir Dünya Bırakın, Ayyıldız Matbaası, Ankara (1994). Hayat Kaynağımız Müzik Ortaokul 1,2,3. Arkadaş Yayınevi, İstanbul (2004). İlköğretim Müzik Ders Kitapları, Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öğretmeni Yetiştirme Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, ss: Canselen F., (1971). Ortaokul Müzik 1-2-3, Yeni Desen Matbaası,Ankara. Coşkuner, İ. (1965). Müzik Kitabı Ortaokul 1,2,3., 6. Basım Milli Eğitim Basımevi, İstanbul. Darbaz, F., (1972). Türk ve Batı Müziği, Musiki Kültür Derneği Yayınları, İstanbul. Duru, E. G., (2013). Türk Müzik Kültürünün Genel Müzik Eğitimine Yansımaları, International Journal of Social Science Doi number: 02 Volume 6 Issue 5, p Egüz, S. (1981). Çocuklarımıza Yeni Şarkılar, Ayyıldız Matbaası, Ankara. Kızıltuğ, F.,(1999). Çocuklarla Müzik, Pan Yayıncılık, İstanbul. Okyay, E. (1969) Okul Müzik Eğitimi, Ankara Olcayto, A. ve Bülent A.,(2002). İlköğretim Müzik Ders Kitabı 6-7-8, Özgün Mat-

7 Geleneksel Türk Halk Müziğindeki Aksak Ölçülerin Okul Şarkılarına Yansıması 247 baacılık, Ankara. Yönetken,H.,B.(1950). Müzik Görüşleri Sayı13 Sayfa 2 (Akt.Say, A.,1996 Müzik Öğretimi, Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara. Seyrek, H., (2001). Şarkı Dağarcığı, Mey Yayınları, İzmir. Sun, M. (1969). Çocuklar ve Gençler için Şarkı Demeti, Dağarcık Yayınları, Ankara ,(2011). Kır Çiçekleri, Sun Yayınevi, Ankara. Suna, S., (2007).Çocuk Şarkıları, Maya Akademi Yayınları, Ankara. Stoyanova, N., O., (2010). Pedagogical Aspects of the Irregular Pulsation in the Bulgarian Folk Music, Music And Music Education Within The Context of Socio-Cultural Changes, Bolu. Toraganlı,H. (1976). Ezgilerde Müzik I-II, Müzik Eğitimcileri Derneği Yayınları, Ankara. Türkmen, U., (2007). Sevgi Çiçekleri, Çocuk ve Gençlik Şarkıları, Expres gazetecilik yayınevi Kütahya. Uçan, A.,(1994). Müzik Eğitimi (Temel Kavramlar,İlkeler,Yaklaşımlar), Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara. Ün, E. Z.-Sevenay, T. (1973). Ortaokullarda Müzik, Remzi Kitabevi, İstanbul. Yurtoğlu, Ö. F., (2008). Okul Yolu Türkü Dolu, Tuna Matbaacılık, Ankara.

8 248 Sadık YÖNDEM