ERDEMİR GRUBU 2009 FAALİYET RAPORU

Transkript

1 ERDEMİR GRUBU 2009 FAALİYET RAPORU

2 Satış Gelirleri (Milyon TL) Dönem Karı / Zararı (Milyon TL) Yassı Çelik Üretimi (Bin Ton) Yassı Çelik Satışı (Bin Ton) Uzun Çelik Üretimi (Bin Ton) Uzun Çelik Satışı (Bin Ton) ERDEMİR 2009

3 ERDEMİR Grubu Konsolide Göstergeler Yassı Çelik Üretimi (bin ton) Yassı Çelik Satışı (bin ton) Yurt İçi (bin ton) İhracat (bin ton) Uzun Çelik Üretimi* (bin ton) Uzun Çelik Satışı (bin ton) Yurt İçi (bin ton) İhracat (bin ton) Satış Gelirleri (milyon TL) (milyon USD) Faaliyet Karı (milyon TL) (milyon USD) FAVÖK (EBITDA) (milyon TL) (milyon USD) Dönem Kar / (Zarar) (milyon TL) (169) (milyon USD) (109) Dönen Varlıklar (milyon TL) (milyon USD) Duran Varlıklar (milyon TL) (milyon USD) Aktif Toplamı (milyon TL) (milyon USD) Kısa Vadeli Yükümlülükler (milyon TL) (milyon USD) Uzun Vadeli Yükümlülükler (milyon TL) (milyon USD) Özkaynaklar (milyon TL) (milyon USD) Piyasa Değeri (milyon TL) (milyon USD) Brüt Kar Marjı (%) 10,8 20,5 16,9 12,3 4,7 Dönem Kar / (Zarar) Marjı (%) 4,6 14,0 12,7 3,1 (3,2) Cari Oran 1,9 2,2 2,1 1,4 2,3 Borç/Özkaynak Oranı (%) 32/68 36/64 36/64 49/51 47/53 Faaliyetlerden Yaratılan Kaynak/ Toplam Düzeltilmiş Borç (%) 38,5 43,8 34,1 46,3 (18,2) Finansal Borçlar/FAVÖK (%) 229,9 185,8 227,2 584, ,2 * Uzun Çelik: İskenderun pik, kütük, kangal ve nervürlüden oluşmakta olup, Ereğli tesislerine sevkedilen slab hariçtir. FAALİYET RAPORU 2009

4

5 İçindekiler Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı Genel Müdür ün Mesajı Yönetim Kurulu / Yönetim ERDEMİR Grup Profili ERDEMİR Grubu na Bakış Dünya Çelik Sektörü Üretim Satış Yatırımlar İnsan Kaynakları Sürdürülebilirlik Kurumsal Yönetim Finansal Durum

6 Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı Değerli Ortaklarımız, 2009, dünyada büyük ekonomik değişimlerin yaşandığı ve küresel ölçekte büyük varlık kayıplarına tanık olduğumuz zor bir yıl oldu. Bildiğiniz gibi, 2007 nin ortalarında ABD de konut kredilerinden kaynaklanan kriz, 2008 yılının son çeyreğinde tüm dünyayı sardı. Finans piyasalarının ardından, hükümetlerin ve toplulukların önlem paketlerine rağmen, kriz reel sektöre ağır bir darbe vurdu. Siparişlerin daralması ve bunun sonucunda üretim kısıtlamalarına gidilmesi, yatırım harcamalarının durması gibi etkenlerle istihdamda ve gelirlerde önemli bir gerileme yaşandı. Kriz, azalan büyüme oranları ve artan işsizlikle birlikte günlük hayatımızı da olumsuz şekilde etkileyerek güven ve istikrar ortamından uzak geçirdiğimiz 2009 yılının, hafızalarda ekonomik açıdan kayıp bir yıl olarak yer almasına neden oldu. Küresel kriz, 2007 ve 2008 yılı ilk yarısında elde edilen karlarla büyüme sürecine giren ve birleşme-satın alma faaliyetlerinde büyük bir hareketliliğe sahne olan çelik sektörünü de karların yatırım faaliyetlerine dönüşmeye başladığı bir dönemde vurdu yılının ilk çeyreğinde otomotiv, beyaz eşya ve inşaat gibi birçok sektörün durma noktasına gelmesi nedeniyle çelik talebi azaldı ve çelik üreticileri ile tüccarların ellerindeki stoklar arttı. Yılın kalan bölümünde de talepte kalıcı iyileşmelerin görülmemesi, hammadde fiyatlarında yapılan uzun süreli anlaşmalar dolayısıyla girdi fiyatlarının yüksek seyretmesi, çelik fiyatlarının ise maliyetlerin altında bir seyir izlemesi nedeniyle radikal önlemlere zorlanan çelik üreticileri, yüksek oranlarda zarar etti yılındaki olumsuz ekonomik ve sosyal gelişmelere, ayakta kalabilmenin dahi güç olduğu piyasa koşullarına rağmen gerekli önlemleri uygulayan Grubumuz, aldığı önemli stratejik kararlar ve bu kararların çalışanlarımızca hayata geçirilmesi sayesinde zararını bir seviyede sınırlı tutmayı başarabildi yılında 6,5 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştiren Grubumuz, bu 2 ERDEMİR 2009

7 dönemde, mecbur olduğunu değerlendirdiği yatırımlarını da mümkün olduğu kadar program çizgisinde yürütebilmeye çalıştı. Faaliyetlerimizi olabildiğince sekteye uğratmadan sürdürebilmek için, bu zor dönemde zor bir karar da alarak, çalışanlarımızın özverisiyle 16 ay süre için ücretlerde %35 indirme gittik. Çalışanlarımızın bu desteğinin, Grubumuzdaki dayanışmanın ve gerçek gücümüzün önemli bir göstergesi olduğuna inanıyorum. Bugün geldiğimiz noktada tüm dünyada küresel krize neden olan finansal ve yapısal düzenleme zafiyeti hala devam ediyor. Krizde en kötünün geride kaldığı yönünde bir görüş birliği oluşmakla birlikte düzelmenin hızıyla ilgili tahminlerin yüksek oranda değişkenlik gösterdiğini gözlemliyoruz. Krizden çıkış hızı konusundaki en önemli belirleyiciler Amerika ve Avrupa da tüketici ve yatırımcının tavrı olup, bu tavrı şekillendirecek işsizlik oranları, emlak fiyatları, bütçe açıkları ve borç dinamikleri gibi göstergelerin seyri, hala sürdürülebilir büyümeye destek olabilecek düzeyde görülmüyor. IMF ve OECD gibi kurumlar dünya ekonomisi büyüme tahminlerini düşük oranlarda da olsa iyileştirmeye başlarken, tüm dünyada ekonomi otoritelerinin yanı sıra iş dünyası liderleri olarak bizler de 2010 yılının nasıl geçeceğinin yanıtını arıyoruz. Bu yılın belki bir önceki yıldan nispeten daha iyi ancak 2008 yılından daha kötü bir yıl olacağını tahmin ediyoruz. ERDEMİR Grubu olarak 2010 yılında, 2009 yılında sarf ettiğimiz çabalardan daha fazlasını ortaya koymamız gerektiğinin, bazı hususlara daha değişik şekilde yaklaşmamızın bu koşullar altında daha doğru olacağının bilincindeyiz. İçinde bulunduğumuz olağanüstü koşullarda varlıklarımızı en doğru şekilde yönetmek ve risklere her zamankinden daha duyarlı bir politikayla hareket etmek, gerekli alanlarda kendimizi yenilemek daimi önceliğimizi oluşturuyor. Grubumuzun bu dönemden gerekli dersleri almış, yeni tecrübeler edinmiş olarak daha da güçlenerek çıkacağına inanıyor, bunu mümkün kılacak gerekli birikime, kaynağa ve kararlılığa sahip olduğumuzu bir kez daha ifade ediyor, her zaman desteklerini hissettiğimiz siz hissedarlarımıza, çalışanlarımıza, müşterilerimize ve tedarikçilerimize teşekkürlerimizi sunuyorum. Saygılarımla, Dr. Coşkun ULUSOY Yönetim Kurulu Başkanı FAALİYET RAPORU

8 Genel Müdür ün Mesajı Değerli Hissedarlarımız, Dünyanın bugüne kadar gördüğü en büyük ekonomik bunalımlardan olan küresel kriz, kısa süre öncesine kadar en parlak dönemlerinden birini yaşayan emtia piyasalarını büyük bir hızla ve şiddetle vurdu yılı tüm çelik üreticilerinin hiç yaşamamış olmayı dilediği, yıkıcı etkileriyle hafızalara kazınan bir yıl oldu. Çelik talebinin önemli seviyelerde azalmasına neden olan ekonomik daralma ile sektör genelinde üretim kısıntılarına gidilmesine rağmen stoklar arttı. Çelik fiyatları dramatik bir keskinlikte düşerek Mayıs 2009 daki en düşük seviyesi ile 2005 mertebelerine geriledi. Ulusal ekonomileri korumaya yönelik olarak çok çeşitli önlemler gündeme gelirken, anti-damping ve koruma tedbirleri soruşturmalarının arkasının kesilmediği sektörümüzde ticaret oldukça zorlaştı. Çelik sektöründe bakım faaliyetleri öne çekildi, birleşme ve satın alma girişimleri iptal edildi, planlama aşamasındaki yatırımlar ertelendi ya da tamamen iptal edildi, devam eden yatırımların ise uygulama süreleri uzatıldı yılında dünya ham çelik üretimi milyon ton olarak gerçekleşti. Çin hariç tutulduğunda dünya ham çelik üretimi %21 oranında düşüş gösterirken, Çin deki %13,5 lik artış sayesinde dünya ham çelik üretimindeki gerileme %8 olarak gerçekleşti. Türkiye ham çelik üretiminin bir önceki yıla kıyasla % 5,6 azalarak 25,3 milyon ton seviyesine gerilemesine rağmen Ülkemiz bu üretimiyle İtalya yı geride bırakarak dünyada 10. sırada yer aldı. Grubumuzun ham çelik üretimi ise %8,2 artışla 6,5 milyon tona ulaştı. ERDEMİR Grubu olarak çelik sektöründe varolmanın ve rekabet edebilmenin vazgeçilmez koşulu gördüğümüz maliyetlerimizin düşürülmesine ve verimliliğimizin artırılmasına yönelik önlemlerimizi, bu dönemde daha sıkı bir disiplin içinde sürdürdük ve en zor günleri Grubumuz için mümkün olan en iyi şekilde geride bıraktık. Talepteki daralmanın zincirleme bir şekilde tüm sektörleri etkilediğini göz önünde bulundurarak, müşterilerimizin ihtiyaçlarını daha yakından öğrenmek ve beklentilerine zamanında yanıt verebilmek için iletişimimizin sürekliliğine odaklandık. Karşılıklı kazanma ilkesine dayalı ilişkilerimizi tedarikçilerimizle de sürdürdük. Krizin getirdiği zorluklara karşı mümkün olduğunca proaktif bir tutum sergileyerek, güçlü bir nakit akışı sağladık ve 4 ERDEMİR 2009

9 etkili mali risk ölçüm yöntemleriyle pozisyon aldık. Kriz ortamına rağmen Grubumuzun yatırımlarını gözden geçirerek devam etmesinin, ülkemizin sanayileşme tarihindeki en büyük yatırımlarından birinin yürütüldüğü İskenderun tesislerimizin, ticari yassı çelik üretimine geçmesinin kayda değer bir başarı ve kriz sonrası döneme yönelik büyük bir avantaj olduğunu düşünüyorum. Böyle bir dönemde, ülkemizin sıcak haddelenmiş yassı mamul ihtiyacında ithalat bağımlılığını azaltacak bu başarıyı ortaya koymak, Grubumuzun girişimciliğini ve mali özgüvenini ortaya koyuyor. Önümüzdeki dönemde çelik piyasalarının nasıl şekilleneceği büyük ölçüde mali koşullara ve dünya ekonomisinin toparlanma hızına bağlı olacak. Bugün hemen herkes krizde dip noktanın görüldüğü konusunda görüş birliğine varıyor. Ancak özellikle mali göstergelerde başlayan iyileşme sinyallerinin reel sektör tarafından da desteklenmesi için zamana ihtiyaç var. Mayıs-Ağustos 2009 tarihleri arasında bir miktar yükselen çelik fiyatlarının izleyen dönemlerde önce düşmesi ve sonra yükselmesi, yılın ikinci yarısında aylık bazda artış gösteren ham çelik üretiminin Ekim 2009 dan itibaren tekrar azalması gibi istikrarsız gelişmeler sektörümüz açısından bu görüşümüzü destekliyor. Mevcut durumda dünya ekonomilerindeki olumlu sinyalleri doğru okumak, piyasalardaki iyimserliğin temellerini doğru değerlendirebilmek, krizin kolayca yok olacağına ilişkin yanılsamalardan uzak durmak ve risklerin devam ettiğini unutmamak gerekiyor. ERDEMİR Grubu olarak bugüne kadar olumlu etkilerini gördüğümüz önlemlerimizin yanı sıra, kriz sürecindeki deneyimlerimizden de yararlanarak, temel iş stratejilerimizi piyasa gerekleri doğrultusunda sürekli gözden geçirmeye ve yeni çözümler üretmeye devam edeceğiz. Bu çabalarımızın Grubumuzu güvenli bir geleceğe taşıyacağına inanıyor, bizlere destek olan hissedarlarımıza, her zaman daha iyi, daha verimli, daha çok çalışma gayreti içindeki çalışanlarımıza, müşterilerimize ve tedarikçilerimize teşekkürlerimi sunuyorum. Saygılarımla, Oğuz ÖZGEN Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyesi FAALİYET RAPORU

10 Yönetim Kurulu Dr. Coşkun ULUSOY Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza Dr. Aydın MÜDERRİSOĞLU Arzu Hatice ATİK Celalettin ÇAĞLAR Ergun OKUR Nihat KARADAĞ* Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Dinç KIZILDEMİR Ertuğrul AYDIN Oğuz ÖZGEN Fatma CANLI Ali Güner TEKİN Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza (Grup Satış ve Pazarlamadan Sorumlu) Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Denetçi Denetçi Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Murahhas Aza * tarihleri arasında görev yapan Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Ali Caner ÖNER in yerine tarihinde Nihat KARADAĞ seçilmiştir. 6 ERDEMİR 2009

11 Yönetim Oğuz ÖZGEN Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Esat GÜNDAY İşletmeler Genel Müdür Yrd Samim ŞAYLAN İnsan Kaynakları ve İdari İşler Genel Müdür Yrd Dr. Cem KARAKAŞ* Mali İşler Genel Müdür Yrd Günhan BEŞE Satış ve Pazarlama Genel Müdür Yrd Ozan BEKÇİ Satın Alma Genel Müdür Yrd İ. Hakkı GÜROL Teknik Hizmetler ve Yatırımlar Genel Müdür Yrd * tarihleri arasında görev yapan Mali İşler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Cem KARAKAŞ ın yerine tarihinde Bülent BEYDÜZ atanmıştır. FAALİYET RAPORU

12 Grup Profili OYAK ATAER (%100) ERDEMİR (%49,29) İSDEMİR (%92,91) ERDEMİR MADEN (%90) ERENCO (%100) ERDEMİR ROMANIA S.R.L. (%100) ERDEMİR ÇELBOR (%100) ERDEMİR ÇELİK SERVİS MERKEZİ (%100) ERDEMİR LOJİSTİK (%100) ERDEMİR GAZ (%100) 8 ERDEMİR 2009

13 OYAK İştirakimiz ve Bağlı Menkul Kıymetimiz ArcelorMittal Ambalaj Çeliği San. ve Tic. A.Ş. (%25) Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş. (%9,34) FAALİYET RAPORU

14 ERDEMİR Grubu na Bakış Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Oğuz ÖZGEN Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi ERDEMİR Grubu; temel faaliyet alanları yassı çelik, uzun çelik ve boru üretimi, madencilik, mühendislik ve proje yönetimi ve lojistik hizmetleri olan 9 şirketten oluşmaktadır. Grubun ana şirketi, ülkemizin en değerli sanayi varlıklarından ve Avrupa nın en büyük çelik üreticilerinden olan Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (ERDEMİR), İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nın kuruluşundan bu yana yerli ve yabancı yatırımcıların portföyünde yer alan en önemli yatırım araçlarındandır. ERDEMİR in kamunun elindeki hisseleri 27 Şubat 2006 tarihli devir sözleşmesiyle, tamamı OYAK a ait ATAER Holding e devredilmiştir. ATAER Holding bugün ERDEMİR hisselerinin %49,29 unu elinde bulundurmaktadır. Mevcut hisse dağılımı aşağıdaki gibidir: - ATAER Holding A.Ş. %49,29 - ERDEMİR Portföyü %3,08 - Diğer %47,63 (Halka açık) OYAK ın kurumsal yönetim anlayışı ile sürdürülebilir gelişmenin temel prensiplerini bütünleştiren ERDEMİR Grubu şirketleri; çalışanların sağlık ve güvenliğinin sağlanması, paydaş beklentilerinin dengeli karşılanması, iş etiği ve iyi kurumsal vatandaşlık öncelikleriyle faaliyetlerini yürütmekte, kaynakların etkin kullanılmasına, geleceğin ihtiyaçlarını karşılayabilecek yeni ürün - teknoloji ve hizmetler üretme yeteneğini geliştirmeye, çevreye dost ve saygılı üretim performansı sergilemeye özen göstermektedir. Türkiye nin en büyük entegre yassı çelik üreticisi ERDEMİR, 1965 yılında üretime başlamış ve bugün yaklaşık 4 milyon ton seviyesinde ham çelik ve 5 milyon ton/yılın üzerinde nihai mamul kapasitesine ulaşmıştır. Uluslararası kalite standartlarında levha, sıcak ve soğuk haddelenmiş sac ile kalay, krom ve çinko kaplamalı sac üretmektedir. ERDEMİR, ürünleri ile savunma sanayi, inşaat, boru, otomotiv, gemi yapımı, dayanıklı ev aletleri, tarım aletleri, basınçlı kap, gıda ve ambalaj malzemeleri, büro malzemeleri gibi sektörlere temel girdi sağlamakta ve ülke sanayisinin gelişmesine öncülük etmektedir. ERDEMİR, büyüme stratejileri çerçevesinde yurt içinde ve yurt dışında kurulu tesislerin satın alınması ve yeni tesislerin kurulması yoluyla bir grup kimliği kazanmıştır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (ERDEMİR), İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. (İSDEMİR), ERDEMİR Madencilik San. ve Tic. A.Ş., ERDEMİR Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş., ERDEMİR Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş., ERDEMİR Romania S.R.L., ERDEMİR ÇELBOR Çelik Çekme Boru San. ve Tic. A.Ş., ERDEMİR Lojistik A.Ş. ve ERDEMİR Gaz San. ve Tic. A.Ş. ERDEMİR Grubu şirketlerini oluşturmaktadır. Web : Genel Merkez Adres: Eskişehir Devlet Yolu No: Söğütözü / ANKARA Tel : Faks : Genel Müdürlük ve İşletmeler Adres: Uzunkum Cad. No: Kdz. Ereğli / ZONGULDAK Tel : Faks : e-posta : iletisim@erdemir.com.tr Yatırımcı İlişkileri Adres: Merdivenköy Yolu Cad. No: 2 Küçükbakkalköy Ataşehir / İSTANBUL Tel : +90 (216) Faks : +90 (216) e-posta : erdemir_ir@erdemir.com.tr 10 ERDEMİR 2009

15 İSDEMİR İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. İsmail AKÇAKMAK Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi 1 Şubat 2002 de ERDEMİR Grubu na katılan İskenderun tesislerimizde tamamlanma aşamasına yaklaşmış olan Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımları (MDY) kapsamında kurulan 3,5 milyon ton/yıl kapasiteli Sıcak Haddehane 2008 yılında ticari işletmeye alınmıştır. İskenderun tesislerimizde yassı mamulun yanı sıra uzun mamul (kütük ve kangal) üretimi de sürdürülmektedir. MDY projesinin tamamlanmasıyla, tesislerimizin ham çelik üretim kapasitesi 5 milyon 250 bin ton/yıl olacaktır. Web : e-posta : info@isdemir.com.tr Adres : İSDEMİR İskenderun / HATAY Tel : +90 (326) (Santral PBX) Faks : +90 (326) ERMADEN ERDEMİR Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Sedat ORHAN Genel Müdür ERDEMİR Grubu 14 demir ve 1 manganez sahasına sahiptir. Ülkemizin tek pelet tesisine sahip olan ERMADEN, Türkiye demir cevheri üretiminin %50 sini ve demir cevheri ihtiyacımızın %20 sini karşılamaktadır. Web : e-posta : ermaden@erdemirmaden.com.tr Adres : Cürek Yolu 5. km Divriği / SİVAS Tel : +90 (346) (5 hat) Faks : +90 (346) ERENCO ERDEMİR Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. İlhami ACAR Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Demir çelik ve diğer sektörlerde planlamadan uygulamaya kadar geniş bir yelpazede mühendislik ve proje yönetimi hizmetleri vermektedir. Web : e-posta : erenco@erenco.com.tr Adres : Merdivenköy Yolu Cad. No:2 Küçükbakkalköy Ataşehir / İSTANBUL Tel : +90 (216) Faks : +90 (216) FAALİYET RAPORU

16 ERDEMİR Grubu na Bakış ERDEMİR-RO ERDEMİR Romania S.R.L. Fuat ALA Genel Müdür Romanya nın Targovişte kentindeki tesisimizde motor ve transformatör sanayisinin ana girdilerinden olan silisli yassı çelik üretilmektedir. Web : e-posta : office@erdemir.ro Adres : 18, Soseaua Gaesti, Targoviste Dambovita County / ROMANIA Tel : Faks : ERBOR ERDEMİR ÇELBOR Çelik Çekme Boru San. ve Tic. A.Ş. Feramuz GÜLERYÜZ Genel Müdür Vekili Kırıkkale de kurulu bulunan tesisimizde, sıcak ekstrüzyon ve haddeleme yöntemi ile dikişsiz çelik boru, soğuk çekme hassas boru, petrol hat boruları ve sondaj boruları (OCTG), dikişsiz çelik profil ve kazan boruları üretilmektedir. Web : e-posta : satis.celbor@erdemir.com.tr Adres : Kayseri Yolu 7.km PK.21, KIRIKKALE Tel : +90 (318) Faks : +90 (318) ERSEM ERDEMİR Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. İbrahim Hakkı BAYRAKTAROĞLU* Genel Müdür Vekili Gebze Organize Sanayi Bölgesi nde kurulu bulunan tesisimiz, otomotiv, beyaz eşya, panel radyatör üreticilerine hizmet vermektedir. Web : e-posta : info@erdemir-csm.com.tr Adres : Organize Sanayi Bölgesi 700. Sk. No: 724 Gebze / KOCAELİ Tel : +90 (262) Faks : +90 (262) * tarihleri arasında görev yapan İbrahim Hakkı BAYRAKTAROĞLU nun yerine tarihinde Osman AKYÜREK Genel Müdür Vekili olarak atanmıştır. 12 ERDEMİR 2009

17 ERLO ERDEMİR Lojistik A.Ş. Dinç KIZILDEMİR Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür Vekili Lojistik şirketimiz, denizyolu taşımacılığı, tren feri taşımacılığı, gemi işletmeciliği ve acentelik faaliyetleriyle Grup Şirketlerimize ve 3. şahıslara hizmet vermektedir. Web : e-posta : info@erdemirlojistik.com.tr Adres : Merdivenköy Yolu Cad. No:2 Küçükbakkalköy Ataşehir / İSTANBUL Tel : +90 (216) Faks : +90 (216) İştirakimiz ve Bağlı Menkul Kıymetimiz ArcelorMittal Ambalaj Çeliği San. ve Tic. A.Ş. ERDEMİR, ambalaj çeliği mamullerini kesme, dilme, biçme ve pazarlama faaliyetleri sürdüren şirketin %25 hissesini 17 Ekim 2002 tarihinde satın almıştır. BORÇELİK Çelik San. Tic. A.Ş. ERDEMİR şirketin %9,34 hissesine sahiptir. FAALİYET RAPORU

18

19 Dünya Çelik Sektörü

20 Dünya Çelik Sektörü 2009 Yılı Değerlendirmesi Dünya demir çelik sektörü ekonomik krizin etkilerinin yoğun olarak yaşandığı bir yıl geçirmiştir. Yılın başında geçerli olan düşük talep nedeniyle çelik üreticileri üretim kesintilerine gitmiş, stoklar büyümüş ve fiyatlarda rekor düşüşler yaşanmıştır. Çelik üreticileri yaşanan olumsuz gelişmelere direnebilmek amacıyla üretim kesintilerinin yanı sıra işten çıkarma, maaş düşürme ve çalışma saatlerinin azaltılması gibi önlemler geliştirmek zorunda kalmış, bu olumsuz gelişmelere finans sıkıntısı da eklenmiş ve 2009 yılı çelik üreticileri için zor bir yıl olmuştur. Çelik üretimi kesintileri ile başlayan yıl, belirli bir dönem sonra toparlanma sinyalleri vermiş ancak talep artışında istikrar sağlanamamıştır. Arz-talep dengesindeki düzensizlik nedeniyle çelik üreticileri dur-kalk biçiminde üretim yapmak zorunda kalmış olup sektörün gündemini durdurulan ve tekrar çalıştırılan yüksek fırınlar oluşturmuştur yılı sonunda yaşanan ani düşüş ile milyon ton aralığını gören dünya aylık ham çelik üretimi 2009 yılında ise bir önceki aya göre kimi zaman artmış, kimi zaman da azalmıştır. Yıl sonunda 2007 üretim seviyeleri yakalanmış olmasına rağmen 2008 yılının kriz öncesi üretim seviyelerine ulaşılamamıştır. Dünya Ham Çelik Üretimi (Milyon Ton) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık yılları arasında artış gösteren dünya ham çelik üretimi ekonomik krizin etkileri ile 2008 ve 2009 yıllarında düşüş göstermiş, 2009 yılında bir önceki yıla göre %8 düşüş ile milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Çin ham çelik üretimi 2009 yılında %13,5 artmıştır. 16 ERDEMİR 2009

21 Dünya Ham Çelik Üretimi Değişimleri %30 Çin Dünya Çin Hariç Dünya %20 %10 %0 %18,0 %0,3 %-2,9 %21,9 %20,3 %7,3 %6,2 %3,2 %3,6 %27,2 %10,5 %5,5 %6,8 %0,3 %24,9 %9,0 %4,7 %18,7 %3,4 %16,7 %7,9 %2,3 %-1,4 %-3,5 %13,5 %-10 %-8,0 %-20 %-21,1 % Dünya ham çelik üretimi bölgelere göre incelendiğinde Asya nın birinci sırada yer aldığı ve Avrupa nın Asya yı takip ettiği görülmektedir. Dünya Ham Çelik Üretiminin Bölgelere Göre Dağılımı Orta Doğu %1,4 Güney Amerika %3,1 Avustralya %0,5 Afrika %1,3 Kuzey Amerika %6,7 Avrupa %21,8 Asya %65,2 Dünya Ham Çelik Üretiminin Ülkelere Göre Dağılımı Diğer %11,9 Güney Kore %4,0 Ukrayna %2,4 Japonya %7,2 BRIC %58,3 ABD %4,8 AB 27 %11,4 Hindistan %4,6 Rusya %4,9 Brezilya %2,2 Çin %46,6 FAALİYET RAPORU

22 Dünya Çelik Sektörü Ham çelik üretimlerine göre yapılan sıralamada Çin ve Japonya 2008 yılında olduğu gibi 2009 yılında da birinci ve ikinci sıradaki yerlerini korumuşlardır yılında dördüncü sırada yer alan Rusya, 2009 yılında ABD yi geçerek üçüncü sıraya yerleşmiştir. İlk on beş ülke sıralamasında bir sıra yükselen ülkeler Rusya, Türkiye ve Meksika, sıralamada yerini kaybeden ülkeler ise ABD, İtalya ve Fransa dır. İlk on beş ülke arasında bir önceki yıla göre ham çelik üretimini artıran ülkeler Çin ve Hindistan olmuştur. Dünya Ham Çelik Üretimi (Bin Ton) Ülke Üretim Sıra Üretim Sıra Sıralama Değişimi % 09/08 Çin ,5 Japonya ,3 Rusya ,5 ABD ,4 Hindistan ,7 Güney Kore ,4 Almanya ,7 Ukrayna ,2 Brezilya ,4 Türkiye (*) -5,6 İtalya ,5 Tayvan ,8 İspanya ,3 Meksika ,7 Fransa ,2 DÜNYA ,0 Kaynak: Dünya Demir Çelik Birliği (worldsteel), Yıllık İstatistikler ; (*) Demir Çelik Üreticileri Derneği 18 ERDEMİR 2009

23 Küresel Çelik Kapasite Kullanım Oranı %100 %86,7 %90,4 %90,6 %90,8 %80 %87,2 %90,1 %85,7 %82,2 %80,7 %71,5 %66,3 %65,8 %71,7 %71,4 %73,7 %76,6 %76,9 %74,7 %71,5 %60 %64,6 %58,1 %61,2 %64,5 %64,0 %40 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Dünyada 2008 yılı Ocak ayında %86,7 ile başlayan kapasite kullanım oranı 2008 yılının Aralık ayında %58,1 mertebesine düşmüştür yılı ile başlayan artış sayesinde kapasite kullanım oranı son aylarda %70 mertebesinin üzerine çıkmış, yıl sonunda %71,5 olmuştur. Kapasite kullanım oranında dünya ortalamasının üzerine sadece Çin, Güney Kore ve Hindistan çıkmıştır. BDT ülkelerinin kapasite kullanım oranları dünya ortalamasında iken AB-27 ve NAFTA ülkeleri oranları ise dip yapmıştır dünya genelinde talep daralmasına bağlı olarak kapasite fazlasının oluştuğu, zayıflayan ekonomik yapı ve kimi entegre tesislerin tabi olduğu yüksek maliyetli platformlara bağlı olarak çelik üreticilerinin mali esneklikten yoksun kaldıkları ve performanslarında sınırlamaların söz konusu olduğu, pek çok şirketin, arz fazlasını daraltmak için üretimlerini kısmasına rağmen karlılık ve nakit akımında zorluklar yaşadığı bir yıl olmuştur. Uluslararası ticaret zorlaşmış ve bazı ülkeler anti damping soruşturmaları başlatmıştır. Amerika ve İran kendi ürettikleri malların satın alınmasına yönelik uygulamalara öncelik vermiş, bu bağlamda kimi ülkeler de ithalat vergi oranlarına yapılan artışlar veya ihracata yönelik teşviklerle çelik sektöründeki üreticileri koruma yolunu seçmişlerdir. Bu gelişmeler karşısında çelik üreticilerinin üretim kısıntısına gitmelerine rağmen stokları artmış ve fiyatlarda rekor düşüşler yaşanmıştır. Fiyatlar bazı dönemlerde dibi görmüş, bazı dönemlerde ise yükselmiştir. Mayıs 2009 da en düşük seviyesini gören dünya sıcak mamul fiyatları Ağustos 2009 a kadar yükselmiştir. Bu tarihten sonra yeniden düşüşe geçen fiyatlar Kasım 2009 dan sonra tekrar artmaya başlamıştır. Kriz öncesinde yaşanan olumlu gelişmelere paralel olarak demir çelik sektöründe yatırımlar, şirket birleşmeleri ve satın almalar tüm hızıyla devam etmiş, eknomik kriz döneminde ise planlama aşamasında olan yatırımların iptal edildiği veya ertelendiği ve devam eden yatırımların gözden geçirilerek uygulama sürelerinin uzatıldığı görülmüştür. Bu dönemde talep daralmasının yol açtığı arz fazlası, stokların artması, fiyatların değişkenlik arz etmesi ve finans sorunları nedeniyle sektör kriz öncesi dönemindeki karlılığını yitirmiş ve pek çok çelik üreticisi yıl içerisindeki üçer aylık dönemlerde zarar açıklamıştır. Çelik üreticileri arasında birleşme ve satın almalar bir önceki yıla göre hız kesmiş olup azınlık hissesi anlaşması sayısında artış kaydedilmiştir. Dünya hammadde üretiminde ikinci sırada yer alan Avustralyalı BHP Billiton firmasının üçüncü sıradaki Rio Tinto firmasını satın alma girişimine küresel çelik sektörünün 2008 yılında karşı çıkmasından sonra, 2009 yılında her iki firmanın ortaklık anlaşması imzalaması yıla damgasını vuran gelişme olmuştur. Bu girişime de karşı çıkan çelik sektörü sonucu merakla beklemektedir yılı Türkiye ham çelik üretimi, 2008 yılında gerçekleşen 26,8 milyon ton üretime göre %5,6 azalma ile 25,3 milyon ton olmuştur. Grubumuz ise 2008 yılındaki 6 milyon ton ham çelik üretimini %8,2 artırarak 6,5 milyon ton mertebesine yükseltmiştir. FAALİYET RAPORU

24 Dünya Çelik Sektörü Türkiye Ham Çelik Üretimi Dağılımı (Bin Ton, %) ERDEMİR Grubu % Diğer Entegre Üretici % Elektrik Ark Ocaklı Üreticiler % Yılı Tahminleri Dünya Çelik Birliği, 2010 yılına yönelik tahminlerinde dünya ham çelik kapasitesinin 100 milyon ton artış ile 1,8 milyar tondan 1,9 milyar tona ulaşacağını, 2008 yılında 1,2 milyar ton olarak gerçekleşen nihai mamul görünür çelik tüketiminin 2009 yılında %8,6 küçülme ile 1,1 milyar ton ve 2010 yılında ise %9,2 büyüme ile 1,2 milyar ton olarak gerçekleşeceğini tahmin etmektedir. BRIC ülkelerinin nihai mamul görünür çelik tüketiminin 2008 yılında 554 milyon ton olduğu, 2009 yılında %13 büyüme ile 626 milyon ton ve 2010 yılında ise %5,9 büyüme ile 663 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Yıllar itibari ile gayri safi milli hasıla ile görünür çelik tüketimi benzerlik göstermektedir. Yaşanan global krize aşırı tepki veren çelik sektörünün toparlanmasının gayri safi milli hasıla artışından daha yüksek seviyede olması beklenmektedir. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü nün (OECD) gelecekteki ekonomik performans ve dolayısıyla çelik talebi için referans kabul edilen bileşik öncü göstergeleri, OECD ekonomilerinde bir toparlanmaya işaret etmektedir. Dünya Çelik Birliği de önümüzdeki yıl dünya çelik talebinde %9 luk bir artış beklemektedir yılında büyük kayıplar yaşayan pek çok çelik üreticisinin krize rağmen işletme sermayesini gözden geçirerek, temettü dağıtımlarını düşürerek ve maliyetleri kısarak likiditelerini artırdıkları, alınan tedbirler sonucunda borçların öz kaynaklara olan oranının azaldığı görülmekle birlikte, krizin büyüklüğü ve toparlanmanın sınırlı ölçekte olacağı öngörüleri dikkate alındığında, çelik üreticisi şirketlerin kredi notlarının baskı altında seyretmeye devam edeceği düşünülmektedir. Ayrıca, 2010 yılında Çin kaynaklı arz fazlasının, talebin zayıf seyretmesi beklenen Avrupa ve Kuzey Amerika gibi piyasalar ile Brezilya ve Rusya menşeli ihracatlar üzerinde baskı oluşturacağına dikkat çekilmektedir. Analistlerin 2010 yılı öngörülerinde, çelik sektöründeki asıl meselenin Çin kaynaklı hızlı büyüme olduğu, Çin deki üretim fazlasına tepki olarak hammadde fiyatlarının artış kaydedeceği ve artış oranının %15-30 seviyelerinde olacağı belirtilmektedir. Çelik sektörünün toparlanma sürecinin yavaş seyretmesinin, şirket birleşmeleri ve satın alma faaliyetlerini engellemeye devam edeceği öngörülmektedir. Analistler, önümüzdeki ay içerisinde dünya çelik talebinin yavaş bir toparlanma yaşayacağını, ancak yakın vadede bir patlama beklenmediğini, fiyatlandırmanın, kapasite fazlasının yol açtığı baskı sonucunda sınırlı bir düzeyde kalacağını, ancak hammadde maliyetlerindeki artışların fiyatlara yansıtılacağını tahmin etmektedir. 20 ERDEMİR 2009

25 Üretim

26 Üretim 2008 yılının son çeyreğinde reel sektörde yaşanan ekonomik krizin sarsıcı etkileri ve küresel piyasalardaki olumsuz gelişmeler, zaman zaman toparlanma sinyalleri alınsa da 2009 yılının büyük bölümünde devam etmiştir. Grubumuz itibarını ve güvenilirliğini sürdürmek, rekabet üstünlüğü elde etmek, maliyetleri kontrol altına almak ve verimliliğini artırmak amacıyla kriz döneminde optimum seviyede üretim yapmış ve stoklarını önemli oranda azaltmıştır. ÜRETİM (Bin Ton) Sıcak Maden Ereğli İskenderun Sıvı Çelik Ereğli İskenderun Ham Çelik Ereğli (Slab) İskenderun (Slab) İskenderun (Kütük) Külçe Pik Ereğli İskenderun Yassı Nihai Mamul Ereğli Teneke Ereğli Galvanizli Ereğli Soğuk Ereğli Sıcak Ereğli Levha İskenderun Sıcak Uzun Nihai Mamul Kütük Kangal Nervürlü Silisli Yassı Çelik Demir Cevheri Pelet Diğer Çelik Çekme Boru ERDEMİR 2009

27 2009 yılında Ereğli tesislerimizin kapasite kullanım oranı %84,4, İskenderun tesislerimizin ise %55,8 olmuştur. Üretimin hangi etkinlik ve verimlilikte gerçekleştiğini gösteren, işletme performansının izlenmesini sağlayan işletme etkinliği değeri (OEE) Ereğli tesislerimizde %77,4 olarak gerçekleşmiştir. Geliştirilen önlemler ve işgücü planlamaları ile kullanılmış işçiliğin daha fazla oranda azalması sonucu ton nihai mamul üretimi için harcanan işçilik saati Ereğli tesislerimizde bir önceki yıla göre %9,75 lik azalışla 3,61 adamsaat/ ton, İskenderun tesislerimizde de 4,13 adamsaat/ ton olmuştur. Nihai Mamul Üretiminde İşgücü Verimliliği (Adamsaat/Ton) ,13 4, , ,61 4,00 3, , İskenderun Tesisleri 6, ,83 4,36 Ereğli Tesisleri 2009 FAALİYET RAPORU

28 Üretim Yassı Çelik Üretimi 2009 yılında toplam yassı nihai mamul üretimimiz bin ton olmuştur. yıla göre %20 artış ile bin ton, sıvı çelik üretim miktarı ise %19 artışla bin ton olarak gerçekleşmiştir. Ereğli tesislerimizde 2009 yılında bin ton sıcak ve bin ton soğuk olmak üzere toplam bin ton yassı nihai mamul üretilmiştir. Yeni 1 No.lu Yüksek Fırın ın artan üretim kapasitesine bağlı olarak sıcak maden üretim miktarı geçen 2008 yılında Sıcak Haddehane yi devreye alan ve yılı 141 bin ton yassı mamul üretimiyle tamamlayan İskenderun tesislerimizin 2009 yılı yassı nihai mamul üretimi ise 818 bin ton olmuştur. Yassı Nihai Mamullerin Ürün Gruplarına Göre Dağılımı Levha %1 Teneke %3 Galvanizli %6 Soğuk %24 Sıcak %66 Ereğli ve İskenderun Tesisleri 2009 Yılı Üretim Rekorları (Ton) ÜRETİM Tarih Eski Rekor Tarih Yeni Rekor Artış Artış Oranı (%) Ereğli Tesisleri Sıcak Maden Sıvı Çelik Slab Döküm İskenderun Tesisleri Yassı Nihai Mamul Kangal Silisli sac üreten Romanya tesisimiz de elektrik çeliği sektöründe yaşanan talep daralmasından etkilenmiş, 2009 yılı üretimi bir önceki yıla göre %38 azalarak 47 bin ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Üretim proseslerinde verim artışı ve katma değeri yüksek yeni çelik kaliteleri geliştirilmesine odaklanan Romanya tesisimiz, yüksek verimlilik gerektiren motor ve jeneratör sanayisinde kullanılmak üzere 12 yeni katma değeri yüksek elektrik çeliği kalitesi geliştirerek pazara sunmuştur. 24 ERDEMİR 2009

29 Uzun Çelik Üretimi Grubumuzun 2009 yılı uzun nihai mamul üretimi 954 bin tonu kütük, 517 bin tonu kangal ve 398 bin tonu nervürlü demir olmak üzere bin ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Uzun Nihai Mamullerin Ürün Gruplarına Göre Dağılımı Kangal %28 Nervürlü %21 Kütük %51 Demir Cevheri Üretimi 2009 yılında bin ton pelet üretimi gerçekleştirilmiş olup, parça cevher, toz cevher ve pelet keki gibi diğer mamullerin toplam üretim miktarı ise 963 bin ton olmuştur. Çelik Çekme Boru Üretimi Petrol hat boruları, sondaj boruları, soğuk çekme boru, dikişsiz çelik profil ve kazan boruları olmak üzere toplam 3 bin ton dikişsiz çelik boru üretilmiştir. Çelik Servis Merkezi Hizmetleri Çelik Servis Merkezimizde 84 bin ton ürün müşterilerimizin taleplerine göre ebatlandırılmıştır. Mühendislik ve Proje Yönetimi Hizmetleri 2009 yılında ERENCO, ERDEMİR Grubu nun yatırımlarını yönetmeye devam etmiştir. Yıl içerisinde Ereğli tesislerimizde 40 MW buhar türbini ve çelikhane 2 no.lu pota fırını projeleri, İskenderun tesislerimizin ise Modernizasyon ve Yassıya Dönüşüm Yatırımları kapsamında turbo jeneratör modernizasyonu, su temini, 2 adet kargo vinci alımı, hurda hazırlama, stoklama ve taşıma projeleri tamamlanmış olup çelikhanede 2 no.lu konvertör devreye alınmıştır yılında tüm mekanik ekipmanlarının imalat resimleri ERENCO tarafından hazırlanan; imalatları ve montajları ERENCO yükümlülüğünde gerçekleştirilen ton/yıl kapasiteli dilme hattı ve her biri ton/yıl kapasiteli makas hatlarının devreye alınma işlemleri de tamamlanarak İskenderun tesislerimize devredilmiştir. ERENCO nun teknik liderliği ve proje koordinasyonu ile gerçekleştirilen ton/yıl üretim kapasitesine sahip Türkmenistan Metalurji Tesisi yaklaşık 3,5 yıl sürdürülen yoğun çalışmalar sonucunda 15 Mayıs 2009 tarihinde işletmeye açılmıştır. FAALİYET RAPORU

30 Üretim Ayrıca Adana Çimento nun İskenderun Cüruf/Klinker Öğütme ve Paketleme Tesisi projesi, ERDEMİR Romanya Asitleme Hatları ve Çelik Servis Merkezi fizibilite çalışması, Gazi Metal Soğuk Haddehane Yatırımları fizibilite çalışması tamamlanmıştır. Petkim mühendislik hizmetleri, Yatağan Termik Santrali Atık Isı Geri Kazanımı pilot projesi, ÜSTAY-Azerbaycan (Bakü) Çöp Yakma Tesisi mühendislik hizmetleri, Çayeli Bakır İşletmeleri mühendislik hizmetleri ve ERDEMİR Romanya iyileştirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Lojistik Hizmetleri Öncelikle Grubumuzun lojistik ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik faaliyetlerini sürdüren Şirketimiz, denizyolu taşımacılığı, tren feri taşımacılığı, gemi işletmeciliği ve acentalık faaliyetleriyle 3. şahıslara hizmet vermeye 2009 yılında da devam etmiştir. Liman Faaliyetleri Ereğli tesislerimiz limanlarında yükleme boşaltma hizmetlerinde, tüm yılların en yüksek yıllık deniz sevkiyatı yapılmış, fiili üretim ve satış hedeflerimize paralel olarak bin ton yükleme ve boşaltma hizmeti gerçekleştirilmiştir. Ayrıca 3. şahıslara toplam 1 milyon ton yükleme boşaltma hizmeti sağlanarak 3,9 milyon ABD doları gelir elde edilmiştir. Yıllık toplam liman geliri ise 7,8 milyon ABD doları olmuştur yılında İskenderun tesislerimizin limanlarında ise yaklaşık bin ton malzeme elleçlenmiş olup, bu hizmetin bin tonluk kısmı doğrudan müşterilerimize sunulmuş ve yaklaşık 13,5 milyon ABD doları liman hizmet geliri elde edilmiştir. Hammadde Tedarik Çin geçmiş yıllarda olduğu gibi çelik üretimi ve dolayısıyla hammadde tüketiminde lokomotif rolünü sürdürmüştür. Dünyanın geri kalan kısmında çelik üretimi ve hammadde tüketimi azalırken Çin, 2009 yılında, ham çelik üretimini 68 milyon ton artırarak 568 milyon ton seviyesine yükseltmiştir. Çin in 2009 yılı demir cevheri ithalatı, ham çelik üretimine paralel olarak geçen yıla göre %41 artış göstermiştir. Çin in ana hammadde tedarikçisi konumunda olan Avustralya da pek çok kömür ve demir cevheri üreticisi tam kapasite çalışmış ve lojistik kısıtlar nedeniyle yeterli miktarda mal temin etmekte güçlükler yaşanmıştır. Avustralya limanlarında 30 güne varan gemi bekleme süreleri oluşmuştur yılının son çeyreğinden itibaren demir cevheri ve kömür fiyatlarında keskin artışlar gözlenmiştir. Çin in hammaddeye karşı olan bu iştahı sayesinde dünya çapında pek çok madencilik şirketi yatırımlarına devam etmiş ve kapasitelerini artırma yoluna gitmiştir. Dünya hammadde piyasalarındaki karmaşa 2009 yılına damgasını vururken, Grubumuzda ülkemizin cevher ve kömür kaynaklarından azami miktarlarda yararlanma anlayışı sürdürülmüş, bu kapsamda Zonguldak ve Armutçuk bölgelerinden TTK ve özel işletmelerden fiziki kapasitelerinin müsait olduğu ölçeklerde kömür alımına gidilmiş, 2008 yılında toplam 234 bin ton olan tedarik miktarı 280 bin tona yükseltilmiştir. Kalite ve kimyevi özellikleri yönünden, demir çelik endüstrisinde kullanılabilir nitelikte üretilen yerli demir cevherinin tamamı üç entegre tesis tarafından kullanılmakta olup, 2009 yılında bu üretimin bin tonu Grubumuz tarafından tedarik edilmiş ve bin tonu lojistik avantajı nedeniyle İskenderun tesislerimiz tarafından tüketilmiştir. 26 ERDEMİR 2009

31 Satış

32 Satış Dünyanın 1929 dan bu yana gördüğü en büyük ekonomik buhran olup kısa süre içinde tüm dünya ekonomilerinde reel sektörü vuran, büyük talep daralmaları, üretim ve işgücü kısıntılarını beraberinde getiren, yaşanan belirsizliklere bağlı olarak bankaların kredi kullandırma oranlarını büyük ölçüde kıstığı kriz döneminde, global yassı çelik piyasasında da özellikle Temmuz 2008-Mayıs 2009 tarihleri arasında ölüm spirali olarak adlandırılan fiyat düşüşleri yaşanmıştır. Piyasalar 2009 Ağustos ayına kadar bir miktar toparlanma sinyalleri vermekle birlikte, yılın kalan bölümü fiyatların dengelenmeye çalışıldığı bir dönem olarak geçirilmiştir. Bu süreçte, pazardaki hızlı değişimi yakından takip etmek, bu ortama hızlı ayak uydurabilmek, başta otomotiv, gemi inşa, boru ve makine teçhizat sektörleri olmak üzere tüm müşterilerimizin beklentilerini öğrenebilmek amacıyla 2009 yılı başından itibaren müşteri ziyaretleri artırılmıştır. Piyasalardan elde edilen veriler doğrultusunda, müşterilerimizin ihtiyaçlarına doğru çözümler üretebilmek ve krizin etkilerini yumuşatmak amacıyla karşılıklı kazan-kazan ilkesi doğrultusunda satış politikaları, şartları ve fiyatlarında değişiklikler yapılmıştır. Sıcak haddelenmiş yassı mamul üretimine 2008 yılı ikinci yarısında başlayan İskenderun tesislerimiz, dalgalanan yassı çelik talebine ayak uydurarak bu dönemde müşteri gereksinimleri doğrultusunda sipariş almaya başlamıştır. Hizmet kalitemizi daha da artıracak önemli bir araç olarak değerlendirdiğimiz İleri Tesis Çizelgeleme ve Planlama (APASS) Projesi ne devam edilmiş olup projenin 2010 yılının ikinci yarısında devreye alınması planlanmaktadır. SATIŞ MİKTARLARI (Bin Ton) Yassı Nihai Mamul Ereğli Teneke Ereğli Galvanizli Ereğli Soğuk Ereğli Sıcak Ereğli Levha İskenderun Sıcak Uzun Nihai Mamul Kütük Kangal Nervürlü Külçe Pik Ereğli İskenderun Demir Cevheri Pelet Diğer Silisli Yassı Çelik Silisli Sac Karbon Çeliği Diğer Çelik Çekme Boru ERDEMİR 2009

33 Yassı Nihai Mamul 2009 yılında Ereğli tesislerimizdeki yassı mamul satış miktarı yaşanan küresel krize rağmen 2008 yılının %10 üzerinde gerçekleşerek bin ton olmuştur. Bu dönemde İskenderun tesislerimizdeki üretimin de etkisiyle toplam yassı mamul satış miktarımızda %30 artış sağlanarak bin tona ulaşılmıştır. Aynı dönemde yurt içine bin ton sevkiyat gerçekleştirilmiş, düşen yassı çelik fiyatlarının etkisiyle yurt içi satış gelirlerimiz %46 oranında azalarak milyon ABD doları olmuştur yılında boru ve profil sektörüne yapılan sevkiyatlarda 2008 e göre ciddi artış yaşanmış ve bu sektörün toplam yurt içi satışlarımız içerisindeki payı 2008 yılındaki %25,1 seviyesinden %44,3 e yükselmiştir. Yurt İçi Yassı Nihai Mamul Satışlarının Kullanım Alanlarına Göre Dağılımı Yassı Nihai Mamul Satışlarının Ürün Gruplarına Göre Dağılımı Diğer %3 Metal Ambalaj %4 Otomotiv ve Yan Sanayi %5 Dayanıklı Ev ve Büro Gereçleri %7 İkincil Üreticiler %9 ÇSM ve Tüccarlar %28 Boru ve Profil İmalatı %44 Levha %1 Teneke %3 Galvanizli %6 Soğuk %23 Sıcak %67 Yassı Nihai Mamul İhracatının Ülkelere Göre Dağılımı İngiltere %2 Hindistan %12 Diğer %15 İtalya %24 Romanya %8 Brezilya %8 ABD %2 Çin %2 Vietnam %3 Almanya %4 Mısır %5 İspanya %8 Yunanistan %7 Daralan yurt içi talep sebebiyle yassı mamul ihracatımız 2008 yılına göre %65 oranında artış göstererek bin ton olarak gerçekleşmiştir. Ancak yassı çelik piyasalarında yaşanan fiyat düşüşleri nedeniyle yurt dışı satış geliri de % 15 oranında azalmış ve 625 milyon ABD doları olmuştur. FAALİYET RAPORU

34 Satış Uzun Nihai Mamul 2009 yılında kütük dahil olmak üzere nihai uzun ürün satışlarımız iç pazar için bin ton, dış pazar için 622 bin ton olmak üzere toplamda bin ton olarak gerçekleşmiştir. İç piyasaya yapılan satışlardan 541 milyon ABD doları, ihracattan ise 276 milyon ABD doları gelir elde edilmiştir. Yurt İçi Uzun Nihai Mamul Satışlarının Kullanım Alanlarına Göre Dağılımı Uzun Nihai Mamul İhracatının Ülkelere Göre Dağılımı Döküm Sektörü %2 İnşaat Çeliği %38 Üreticileri Profil Üreticileri %22 İnşaat Sektörü %11 Ticari Kalite %13 Elektrotluk-Kaynak Teli %2 Özel/Tellik Kalite %3 Civatalık-Somonluk %1 Yüksek Karbonlu %8 Hindistan %1 İsrail %12 Mısır %46 İtalya %4 Suudi Arabistan %10 Diğer %7 Etiyopya %2 Cibuti %2 BAE %2 Nijerya %2 Endonezya %4 Suriye %4 İran %4 Çelik Servis Merkezi Hizmetleri Sektörlere Göre Dağılım 2009 yılında toplam satışımız 126 bin tondur. Satışlarımızın %67 si işlem görerek sevkedilen ürünlerden, %33 ü ise işlenmeden doğrudan müşteriye sevk edilen ürünlerden oluşmaktadır. Yapılan satışların %91 ini yurt içi satışlar, %9 unu ise ihracat oluşturmaktadır. Maden 2009 yılında bin ton pelet satışı, 776 bin ton diğer ürünlerin satışı olmak üzere toplam bin ton satış yapılmıştır. Otomotiv Ana ve %37 Yan Sanayi Beyaz Eşya %17 Ana ve Yan Sanayi Isı Sanayi %18 Elektrik-Elektronik San. %4 Yapı Sektörü %1 İhracat %9 Diğer Çelik %14 Servis Merkezleri Lojistik Hizmetleri Lojistik Şirketimiz 2009 yılında 170 konteyner denizyolu taşımacılığı, 348 bin ton tren feri taşımacılığı gerçekleştirmiştir. Dikişsiz Çelik Boru 2009 yılında 4 bin ton boru satışı yapılmıştır. 30 ERDEMİR 2009

35 Yatırımlar

36 Yaşanan krize bağlı olarak tüm çelik üreticilerinin yatırımlarını iptal ettiği, ertelediği ve uygulama sürelerini uzattığı bir ortamda Grubumuz herhangi bir yatırımını iptal etmemiş, devam eden yatırımlarını sürdürmüştür yılında 110 milyon ABD doları özkaynaklardan, 31 milyon ABD doları kredilerden olmak üzere toplam 141 milyon ABD doları yatırım harcaması yapılmıştır. daki tesislerin kademeli olarak işletmeye girmesi sonucunda İSDEMİR in dünyanın en modern, çevre ile uyumlu, verimli ve karlı demir-çelik şirketleri arasında yerini alması sağlanacaktır. Yıl içerisinde Servis Suyu Temini Projesi ile Makas ve Dilme Hatları Projesi tamamlanmıştır. Çelikhane Modernizasyonu, Mevcut Kazanların Otomasyon Sistemi Modernizasyonu, Atıkların Değerlendirilmesi Projeleri yıl içerisinde kısmen devreye alınmış olup çalışmalar devam etmektedir yılı içinde Ereğli tesislerimizdeki Levha Haddehanesi ne kurulan ULT (on-line yüzey kontrol) cihazı devreye alınmıştır. 2. Soğuk Haddehane Sürekli Asitleme-Tandem Hattı (CPL- TCM) ile Sürekli Tavlama Hattı (CAL) Otomasyon Modernizasyonu Projeleri nde sözleşmeler imzalanmış ve mühendislik çalışmalarına devam edilmiştir. 1.Sıcak Haddehane Kombine Hadde Motorlarının Modernizasyonu Projesi nde teklifler alınmış, değerlendirme çalışmalarına devam edilmiştir. Yarımca Lojistik Tesisi Projesi nde ilgili devlet kurumlarından alınması gereken izinler ve kiralamalarla ilgili çalışmalar sürdürülmüştür. Kok Fabrikaları içinde yer alan Fenol Arıtma Tesisi Modernizasyonu na yıl içinde başlanmıştır. 4 No.lu Kok Bataryası Projesi nde yerleşime yönelik tasarım çalışmaları yapılmıştır yılı sonunda 2012 yılı içinde yapılması planlanan 2.Yüksek Fırın Reline Projesi ve bu projeyi tamamlayıcı yatırımlar olan Yeni Turbo Körük (Blower), 7. Hava Ayrıştırma Tesisi, reline duruşuna bağlı olarak Çelikhane ve diğer tesislerde yapılacak yatırımlar ve Yüksek Fırınlar Tepe Basıncı Genleştirme Türbinleri (TRT) yatırımları için karar alınmış, çalışmalara başlanmıştır. Ereğli ve İskenderun tesislerimizde çalışmaları yoğun bir şekilde devam eden İleri Tesis Planlama ve Çizelgeleme Projesi, tesislerimizin kapasitelerinin azami karlılık hedefiyle planlanmasına, talep toplama ve hat planlamalarının kar odaklı yönetilmesine, teslimat sürelerindeki iyileştirme ile müşteri bağlılığının artırılmasına, optimizasyon teknikleri kullanılarak üretim hatlarının verimliliğinin artırılmasına ve çok sayıda parametrenin aynı anda kullanılarak detaylı iş programlarının kısa sürede oluşturulmasına hizmet edecektir. İskenderun tesislerimizde 2003 yılında başlatılan Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımları (MDY) kapsamındaki projelerden 31 adedi tamamlanmış, 4 tesis kısmi olarak işletmeye alınmış olup diğerlerinde ise yatırım çalışmaları devam etmektedir. Üretimin sürdürülmesine paralel olarak yatırım kapsamın- 5. ve 6. Bataryalar ın devreye alınmasından sonra birçok fırını kapalı durumda bulunan, yüksek maliyetli ve düşük kalitede kok üreten 4. Kok Bataryası nın modernizasyonuna başlanılmıştır. MDY sonrası hedeflenen üretim kapasitesine ulaşmak, üretim maliyetlerini düşürmek, yüksek kalitede sinter üretmek ve çevre kirliliğini önlemek amacıyla 3 milyon 200 bin ton/yıl kapasiteli 2. Sinter Fabrikası ve 2 milyon 200 bin ton/yıl kapasiteli 4. Yüksek Fırın kurulmaktadır. Liman Yatırımları (2. Aşama) Kıyı Koruma Yapısı (İlk Etap) projesi kapsamında, deniz ile tesisler arasına kıyı koruma yapısı doldurulması planlanmaktadır. Kangal Haddehanesi için kütük sağlamaya ve pazardan pay almaya devam etmek, artan üretim miktarı ile sabit giderleri düşürerek karlılığı artırmak ve üretim esnekliği sağlamak amaçları ile 1 milyon ton/yıl kapasiteli Elektrik Ark Ocağı kurulmasına karar verilmiştir. Maden işletmemizde kükürt desülfürizasyonu için gerekli bir çevre yatırımı olan Pelet Tesisi Toz Tutma Gaz Arıtma Sistemi Ağustos 2009 sonunda devreye alınmıştır. Mevcut tesisimizde pelet üretimi için gerekli olan manyetit cevher üretim kapasitesi gelecek yıllarda azalacaktır. Tesisin tam kapasite ile çalışması için Divriği de bulunan Ekinbaşı Demir Madeni sahasının devreye alınması gerekli olmuştur. Ekinbaşı cevheri ile tesise verilecek hammadde tenörü yükselecek, peletteki nikel empürite oranı düşürülecektir. Yatırıma 2009 yılının Ekim ayında başlanmış olup, 2011 yılının Ağustos ayında tamamlanması ve 4 aylık cevher üretimi hazırlıklarından sonra 2012 yılının Ocak ayında üretime başlanması planlanmaktadır. Malatya ili Hekimhan ilçesi Hasançelebi beldesinde sahip olduğumuz, ülkemizin bilinen en büyük demir cevheri sahasına kurulması planlanan 3 milyon ton/yıl kapasiteli Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi için ön çalışmalar yürütülmekte olup, gerekli yasal izinler büyük ölçüde tamamlanmıştır. Ülkemizdeki entegre tesislerin pelet ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılayacak olan tesisin 2013 yılı sonunda devreye alınması planlanmaktadır. 32 ERDEMİR 2009