1- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı dış borçlanmasının Avrupalı sermaye sahiplerine getireceği kazançlardan değildir?

Transkript

1 1- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı dış borçlanmasının Avrupalı sermaye sahiplerine getireceği kazançlardan değildir? a) Tahvil satışını düzenleyecek bankerlerin büyük karlar elde etmeleri b) Küçük ölçekli tasarruf sahiplerinin faiz geliri sağlamaları c) Dış borçların harcama kalemleri itibariyle Avrupa sanayiine ek talep yaratılması d) Yüksek faiz kısa vadeli iç borçlar yerine Osmanlı Devleti nin düşük faizli uzun vadeli borç bulabilmesi e) Banka ve spekülatörlerin kolay ve çabuk karlar sağlamaları 2- Osmanlı dış borçlanması dönemsel olarak nasıl tasnif edilebilir? a) / b) / c) / d) / e) / Osmanlı dış borçlanması dönemsel olarak nasıl tasnif edilebilir, her bir dönemin özellikleri nelerdir? 4- Aşağıdaki olaylardan hangisi Osmanlı dış borçlanmasını sürdürülemez hale getirmiş ve devletin iflasına yol açmıştır? a) 1873 Küresel Krizi b) Vaka-yı Hayriye Olayı c) Muharrem Kararnamesi d) 93 Harbi e) İngiltere nin Osmanlı ya yönelik dış politikasını değiştirmesi 5- Aşağıdakilerden hangisi dış borçlanma konusunda uzun süredir tereddüt gösteren Osmanlı Devleti ni uzun vadeli bir borçlu olarak uluslararası para piyasalarına girmek zorunda bırakmıştır? a) Kırım Savaşı nın neden olduğu yeni harcamalar ve bütçe açıkları b) Merkezi bürokrasinin gerçekleştirdiği reformların başarıya ulaşamaması c) Yeniçeri Sipahi ağırlığının birincisi lehine bozulmasının neden olduğu mali yük d) Tımar düzenindeki bozulmanın neden olduğu üretim daralması e) Uzun süredir devam eden ve ekonomiyi çökerten savaş ortamı 6- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nin Ponzi tipi finansmana yönelmesine neden olmuştur? a) Uzun vadede sağlanan gelir artışlarının Batı nın gerisinde kalması b) Dış borçlanma sonucu elde edilen fonların mali gelirleri arttıracak alanlara yatırılmaması c) Yeniçeri İsyanları sonucunda sık sık yaşanan padişah değişiklikleri d) Sürekli tekrarlanan tağşiş politikası e) Anadolu nun nüfusunun daralmasına bağlı olarak vergi gelirlerinin azalması

2 7- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nin moratoryum ilan etmesinin ardından Duyun-u Umumiye nin kurulmasının kararlaştırıldığı antlaşmadır? a) Vaka-yı Hayriye b) Balta Limanı c) Ayastefanos d) Muharrem Kararnamesi e) Hünkar İskelesi 8-Aşağıdakilerden hangisi Rüsum-ı Sitte idaresine tahsis edilen vergi kaynaklarından değildir? a) Tuz b) Damga c) Tütün d) Balıkçılık e) Alkollü içki f) İpek aşarı g) Haşhaş vergisi 9- Aşağıdakilerden hangisi Rüsum-ı Sitte idaresinin lağvedilip yerine Duyun-u Umumiye idaresinin teşkil edilmesinin sebebidir? a) Rüsum-ı Sitte idaresinin el koyduğu vergi kaynaklarının sınırlı olması b) Rüsum-ı Sitte idaresinin Galata Bankerleri aracılığıyla gerçekleştirilen borçları ödemek amacıyla kurulmuş olması c) Rüsum-ı Sitte idaresinin zayıf bir teşkilata sahip olması d) Rüsum-ı Sitte idaresinin vergi tahsil etmedeki etkinsizliği e) Rüsum-ı Sitte idaresinin yönetim kademesinin Osmanlı tebasından olması 10- Tütün rejisi hakkında bilgi veriniz. 11- Duyun-u Umumiye teşkilatıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) İdare 20 yi aşkın kentte 5 binden fazla çalışanıyla geniş bir örgüt kurmuştur. b) Örgütün üst düzeylerinde çok sayıda Avrupalı çalışmaktadır. c) Çalışanlarının önemli bir bölümü Osmanlı vatandaşıdır. d) İdare kendisine tahsis edilen tarımsal ürünlerin üretimini geliştirerek ihracat yönelik tarımsal üretimi arttırmaya çalışmıştır. e) İdare, tarım dışı alanlarda gerçekleştirdiği yatırımlar ile Osmanlı mali yapısının kendisini toparlamasına yardımcı olmuştur. 12- Aşağıdakilerden hangisi Duyun-u Umumiye döneminde Osmanlı Devleti nin para piyasalarında daha elverişli koşullarla borçlanabilmesinin nedenidir? a) Osmanlı maliyesi üzerinde kurulan etkin ve ayrıntılı denetimin Osmanlı tahvillerinin riskini azaltması b) Duyun-u Umumiye nin çok sayıda çalışanı ile birlikte İmparatorluğun genelinde örgütlenmesi c) Duyun-u Umumiye nin Osmanlı Devleti nin dış borçlanmalarına kefil olması

3 d) Borç alınan meblağların Duyun-u Umumiye tarafından kullanılması nedeniyle borçlanmayı teşvik etmesi e) Duyun-u Umumiye nin yabancı ortaklarına Osmanlı Devleti ne borç vermeleri konusunda baskı yapması 13- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nde Duyun-u Umumiye nin bir prototipi olarak kurularak faaliyet göstermiş bir teşkilattır? a) Gözetim Komisyonları b) Rüsum-ı Sitte c) Reji İdaresi d) Osmanlı Bankası e) Bank-ı Osmani 14- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nde banka kurmak anlamındaki en önemli devlet girişimidir? a) Ziraat Bankası b) Dersaadet Bankası c) Osmanlı Bankası d) Bank-ı Osmani e) Memleket Sandıkları 15- Osmanlı Devleti nde bir bankanın kurulması gerekliliğini doğuran nedenler nelerdir? Banka kurma girişimleri hangi kesimlerden geliyordu ve bankayı kurabilecek sermaye hangi kaynaklardan sağlanabilirdi? 16- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Bankası ndan önce İngiliz sermaye grubu Palmer tarafından kurulan fakat uzun ömürlü olmayan bankadır? a) Bank-ı İttihadi b) Bank Mellat c) HSBC d) Bank-ı Osmani e) Dersaadet Bankası 17- Osmanlı Devleti tarafından Osmanlı Bankası nda verilen imtiyaz ve yetkiler nelerdir? 18- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Bankası nın yabancı sermaye çıkarlarının ülke içindeki temsilcisi durumuna geldiğini gösteren gelişmelerden değildir? a) Banka nın Tütün Rejisi nin kurucularından olması b) Banka nın yabancı sermaye yatırımlarına ortak olması c) Bankanın demiryollarındaki kilometre garantisinin hükümet tarafından kabulünü sağlaması d) Banka nın 93 Harbi nde hükümetin kağıt para basma talebini reddetmesi e) Banka nın Fransız ve İngiliz ortaklar tarafından kurulmuş olması 19- Aşağıdakilerden hangisi ile Osmanlı Devleti bağımsız para politikası uygulayabilme hakkından vazgeçmiştir? a) Osmanlı Bankası na kağıt para basma yetkisi vermesi b) 1838 Balta Limanı Antlaşması c) Önemli vergi kalemlerinin Duyun-u Umumiye nin hizmetine verilmesi d) Devletin Osmanlı Bankası na verdiği bütçedeki kayıtlı ödenekleri aşamaması e) Devletin iç ve dış borç ödemelerini sadece Osmanlı Bankası ile yapabilmesi

4 20- Osmanlı Bankası merkez bankacılığına ilişkin yetkilerini Cumhuriyet in ilanından sonra hangi bankaya bırakmıştır? a) İş Bankası b) Ziraat Bankası c) TCMB d) Vakıflar Bankası e) Halk Bankası 21- Osmanlı Bankası 2001 yılında aşağıdaki bankalardan hangisinin bünyesine katılmıştır? a) İş Bankası b) Ziraat Bankası c) Garanti Bankası d) Vakıflar Bankası e) Halk Bankası 22- Avrupa kökenli yabancı sermayenin Osmanlı Devleti ne yaptığı yatırımlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) En fazla miktardaki yatırım dış borç alanına yapılmıştır. b) Yatırım yapmak isteyen sermayedarlar anonim şirket olarak örgütlenmiştir. c) En az yatırım madencilik, tarım ve sanayi gibi alanlara yapılan yatırımlardır. d) Dış borçlara denk miktarda yatırım demiryolu alanına yatırılmıştır. e) Sektörel dağılım itibariyle en az yatırım doğrudan üretim alanlarına yapılmıştır. 23- Aşağıdaki olaylardan hangisinde Osmanlı Devleti, Osmanlı Bankası na tanıdığı yetkiyi geri alarak kendisi kağıt para basmak durumunda kalmıştır? a) 93 Harbi b) Kırım Harbi c) Vaka-yı Hayriye d) Muharrem Kararnamesi e) Islahat Fermanı 24- Osmanlı yöneticilerinin demiryolları yapımından bekledikleri yararlar nelerdir? 25- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıların demiryollarından umdukları mali yararları sağlayamamalarının nedenidir? a) Yapımcı devletlere ödenen kilometre garantileri b) Yapım maliyetlerinin getirileri aşması c) Anadolu nun engebeli yapısı d) Uzun mesafeli ticarette deve kervanlarıyla yapılan taşımacılığın daha düşük maliyete sahip olması e) İnşa edilen demiryollarının sadece inşa eden devlet tarafından kullanılabilmesi 26- Demiryolu inşa sürecinin sonuçları neler olmuş, bu süreç batılı devletlere ne gibi menfaatler sağlamıştır? 27- Aşağıdakilerden hangisi Orta Anadolu ve Çukurova nın Almanya nın gelecekteki buğday ve pamuk gereksinimleri karşılayacak bir yarı sömürgeye dönüşmesini önlemiştir? a) Demiryollarının istimlak edilmesi b) Almanya nın 1. Dünya Savaşı nda mağlup olması

5 c) İngiliz Alman rekabeti d) Almanya nın küresel krizden ağır hasarla çıkması e) Almanya da Hitler in iktidara gelmesi 28- Aşağıdakilerden hangileri 20. Yüzyıl Osmanlı ekonomisi için söylenemez? a) Dış pazarlara yönelik tarımsal üretim yaygınlaşmıştır. b) Zanaatlara dayalı tarım dışı üretim faaliyetleri gerilemiştir. c) Yabancı sermaye doğrudan üretim alanlarına yönelmiştir. d) Büyük toprak mülkiyeti ve askerlik en önemli birikim kaynakları durumuna gelmiştir. e) İmparatorluğun dış ticaretini elinde tutan azınlık kesim güçlenmiştir. 29- Osmanlı Devleti nde küçük ve orta ölçekli işletmelerin devletin sonuna kadar varlığını korumasının nedenleri nelerdir? 30- Osmanlı Devleti nde Tanzimat öncesi dönemde başlayan Islahat çabaları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Meydana gelen sarsıntılara çözüm arama yolundaki çabalara 17. Yüzyılın başlarından itibaren rastlanmaktadır. b) İlk dönem yazılan risalelerde tımar sisteminin bozulduğundan söz edilerek sistemi eski gücüne kavuşturma yolunda önerilerde bulunulmuştur. c) Devletin karşı karşıya kaldığı pek çok sorunun kökeninde tımarlı sipahi sayısının maaşlı askerler aleyhine genişlemesinin yattığı görülmüştür. d) Osmanlı Devleti nin içinde bulunduğu durumu ve ıslahat çarelerini araştıran risalelerin en ünlüsü 17. Yüzyılda Koçi Bey tarafından yazılmıştır. e) Gerileme nedenlerinin sosyal ve ekonomik yapıdaki sarsılmalarla oluştuğu kavranmıştır. 31- Osmanlı Devleti nde gerçekleştirilen Islahat ve Reform girişimlerinin başarısız olmasının nedenleri nelerdir? 32- Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat reformlarını kendisinden öncekilerden ayıran temel özelliktir? a) Adının Tanzimat olması b) Bu reformlar ile birlikte Osmanlı Devleti nin tüm kurumlarıyla Batılılaşma kararını yansıtması c) Tanzimat reformları öncesinde Batılılaşma çabalarının olmaması d) Tanzimat reformları sonrasında Batılılaşma karşıtı düzenlemelerin bulunmaması e) Batıda kapitalizmi doğuran nedenler ile Osmanlı Devleti nde Batılılaşmayı doğuran nedenlerin farklı olması

6 33- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nde Islahat girişimlerinde Batıya yönelme eğilimini güçlendiren nedenlerden değildir? a) Batı esas alınarak yapılan reformların Batının baskısından kurtulmanın bir yolu olarak algılanması b) Geleneksel Osmanlı kurumlarını tekrar canlandırma girişimlerinin defalarca başarısızlığa uğraması c) Batı kapitalizmiyle geçmişi eskilere dayanan ilişkilerin bulunması d) Avrupa ya gönderilen devlet görevlilerinin artık eskiye dönmenin mümkün olmadığına dair kanaatleri e) Batının sadece kötü yönlerinin değil iyi yönlerini de almanın gerekliliği 34- Aşağıdakilerden hangisinde ticari kapitalizm ile sanayi kapitalizmin iktisadi doktrinleri doğru verilmiştir? a) Merkantilizm Liberalizm b) Liberalizm Kapitalizm c) Merkantilizm Emperyalizm d) Emperyalizm Kolonyalizm e) Sosyalizm Faşizm 35- Aşağıdakilerden hangisi tarihleri arasında faaliyet göstermiş, Batı iktisadi düşüncesinin Osmanlı Devleti ne aktarımında rol oynamış ve Cevdet Tarihi nin yazılmasını sağlamış bilim kuruludur? a) Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye b) Encümen-i Daniş c) Mekteb-i Mülkiye d) Dar-ı Şura-yı Askeri e) Mekteb-i Sultani 36- Aşağıdakilerden hangileri klasik mali düşüncenin Osmanlı Devleti nce rağbet görmesinin nedenlerindendir? a) İktisadın pozitif ve soyut niteliğine karşın maliyenin somut ve uygulamalı olması b) Osmanlı maliyesinin içinde bulunduğu sıkıntılara bağlı olarak bu alanda gerçekleştirilecek ıslahat faaliyetlerinin öncelikli görülmesi c) Ucuz ve hesaplı olması d) Osmanlı aydınları tarafından bu alanda orijinal araştırmaların gerçekleştirilmesi

7 e) Devlet ideolojisi ile uyumlu olması f) Osmanlı yazınında bu alanda çıkmış çok sayıda yayının bulunması 37- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nde klasik mali politikaya bağlı olarak yapılan uygulamalardan değildir? a) Ayni ve nakdi vergilerin nakdileştirilmesi b) Bölgesel muafiyetlerin kaldırılması c) İltizam usulüyle vergi tahsilatının kaldırılmaya çalışılması d) Dahili gümrüklerin kaldırılması e) Devletin dış borçlanmaya gitmesi 38- Klasik düşünce ile Osmanlı Devleti nin uygulamaları hangi alanlarda farklılaşmaktadır? 39- Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat döneminde Osmanlı Devleti nin benimsediği klasik iktisat politikalarına aykırı uygulamalarının dayanak noktasıdır? a) Osmanlı devlet geleneği ve dönem koşulları b) Merkantilist politikaların etkileri c) List öncülüğündeki milli iktisat politikalarının etkileri d) Alman tarihçi okulunun etkileri e) Sanayi kapitalizminin etkileri ve dış baskı Yılları arasında Osmanlı Devleti nde Klasik İktisat politikasına aykırı olarak esnafı kalkındırmaya yönelik hangi faaliyetler söz konusudur? 41- Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat reformlarının neden olduğu maliyetleri ortadan kaldırmak amacıyla girişilen politikalardan değildir? a) Taklil-i Masarifat b) Tezyid-i Varidat c) Taksit-i Masarifat d) Tenkıs-ı Masarifat e) Teksir-i Varidat 42- Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Tanzimat reformlarının vergilere ilişkin düzenlemelerine bağlı olarak ortaya çıkmış gelişmelerden bir tanesidir? a) Vaka-yı Hayriye b) Kuleli Vakası c) Niş İsyanı d) 15 Temmuz Darbesi e) 31 Mart Vakası 43- Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat reformlarının vergilere ilişkin düzenlemelerine bağlı olarak ortaya çıkan vergi isyanlarının nedenidir? a) Vergilerin aşırı yükselmiş olması

8 b) Olağanüstü vergilerin sürekli talep edilmesi c) Ayni ve bedeni vergilerin nakdileşmesi d) Örfi vergiler ve muafiyetlerin kaldırılıp herkesten gücüne göre vergi talep edilmesi e) Tarımda küçük ve orta ölçekli üreticilerin varlıklarını koruması 44- Aşağıdakilerden hangisi sanayi ve ticaretin gelişmesi ve şirketleşmenin teşvik edilmesi amacıyla 1863 yılında oluşturulan kurumdur? a) Tespit-i Noksan Komisyonu b) Islah-ı Sanayi Komisyonu c) İkmal ve İkrar Komisyonu d) Evkaf İdaresi e) Meslek Odaları 45- Aşağıdakilerden hangisi önceleri Islahhane olarak adlandırılan, vasıflı işgücü yetiştirmek amacıyla II. Abdülhamit zamanında yaygınlaştırılan kurumdur? a) İş ve işçi bulma kurumu b) Amele federasyonu c) Mekteb-i Sanayi d) Meslek liseleri e) Mekteb-i Hayriye 46- Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut tarafından ticaretin gelişmesi amacıyla oluşturulan ve gayrimüslim Osmanlı teb ası ile aynı hak ve imtiyazlara sahip kesime verilen addır? a) Beratlı tüccar b) Avrupa tüccarı c) Hayriye Tüccarı d) Zımmi e) Müste min 47- Aşağıdakilerden sanayi politikalarından hangisi 19. yüzyılda Osmanlı Devleti nin içerisinde bulunduğu koşullar itibariyle uygulanabilir bir reform değildir? a) Gümrük vergilerinin arttırılması b) Sergiler düzenlenmesi c) Sanayi mekteplerinin açılması d) Tebanın yurtdışı fuar ve sergilere katılmalarının teşvik edilmesi e) Bireysel girişimlerin ve şirketleşmenin teşvik edilmesi

9 48- Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat sürecinde posta hizmetlerinin bir teşkilata kavuşturulması anlamında teşkil edilen kurumdur? a) PTT b) Posta Nezareti c) Ulaştırma Bakanlığı d) Gümrük Bakanlığı e) Haberleşme teşkilatı 49- Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat sürecinde deniz ulaştırmacılığı alanında kurulan şirkete verilen isimdir? a) Şirket-i Hayriye b) Vaka-yı Hayriye c) Mekteb-i Hayriye d) Devlet Deniz Yolları e) İdare-i Aziziye 50- Aşağıdakilerden hangisi 19. yüzyıl Osmanlı Devleti nde sermaye birikiminin sağlanması ve mübadele hacminin arttırılması amacıyla gerçekleştirilen uygulamalardan değildir? a) 1858 Arazi Kanunnamesi b) 1867 Arazi Kanunnamesi c) Narh ve tekellerin kaldırılması d) Gedik ve kapanların kaldırılması e) Evkaf İdaresinin kurulması 51- Son dönem Osmanlı Devleti nde Batı düşünce anlayışıyla ülke sorunlarına çözüm arayışları hangi eksenlerden gerçekleşmiştir? 52- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nde iktidarı devirmeye yönelik olarak gerçekleşen ilk girişimdir? a) Kuleli Vakası b) Vaka-yı Hayriye c) Çınar Vakası d) Bab-ı Ali Baskını e) 31 Mart Vakası 53- Önceleri İttifak-ı Hamiyet adıyla anılmakla birlikte Namık Kemal, Ziya Paşa ve Ali Süavilerin katılımıyla birlikte Meşrutiyet i getirmeyi amaçlayan cemiyetin sonraki adı nedir? a) Yeni Osmanlılar b) Genç Osmanlılar c) Jön Türkler d) Mor ve Ötesi e) Grup Gündoğarken f) İttihad-ı Osmani 54- Aşağıdakilerden hangisi 1889 yılında sonradan İttihat ve Terakki adını alacak Selanik merkezli cemiyetin adıdır? a) Yeni Osmanlılar b) Genç Osmanlılar c) Jön Türkler d) Mor ve Ötesi e) Grup Gündoğarken f) İttihad-ı Osmani 55- İttihat ve Terakki Cemiyeti nin 1902 ve 1907 yıllarında Paris te gerçekleştirdiği kongrelerde tartışmaların merkezini oluşturan sonradan bir kesimin İttihat ve Terakki den kopmasına neden olan görüşlerdir?

10 56- Aşağıdakilerden hangileri II. Meşrutiyet in ilanının ardından adem-i merkeziyet yanlılarının İttihat ve Terakki ye karşı kurdukları partilerdir? a) AKP b) MHP c) Hürriyet ve İtilaf d) Osmanlı Ahrar e) Hilal-i Ahmer f) Terakkiperver Cumhuriyet 57- Aşağıdakilerden hangisi Jön Türklerin Avrupa da mevcut kurumların Osmanlı ya aktarılmasıyla Osmanlı Devleti nin tekrar güçlü ve modern bir devlet olacağı konusunda içine düştükleri yanılgıdır? a) Avrupa kültürünün Osmanlı kültüründen farklı olması b) Jön Türklerin Batı da hiç bulunmamaları c) Jön Türklerin Batı ya karşı içi boş hayallerde bulunmaları d) Jön Türklerin Batı kurumlarını toplumsal gelişmenin esas gerekçesi sanması e) Jön Türklerin gereksiz kalabalık olması nerde çokluk orda olması 58- I. Dünya Savaşı öncesinde İttihat ve Terakki nin iktisat politikasını yönlendiren ve İttihat ve Terakki öncesinden devam ederek gelen yapı hakkında bilgi veriniz. 59- I. Dünya Savaşı öncesinde İttihat ve Terakki nin ekonomik alanda hangi tür politikalar izlediği söylenebilir. Bu politikanın oluşum ve yönlendirilmesinde kim nasıl etkili olmuştur? 60- Aşağıdakilerden hangisi Meşrutiyet döneminin ilk iktisadi yayın organıdır? a) Servet-i Fünun b) Ulum-ı İktisadiye ve İçtimaiye c) Mecmua-yı İktisadiye d) Sanat ve Ticaret Dergisi e) Ceride-i Havadis Yılında iktidar olmasının ardından İttihat ve Terakki nin kongre kararları ve parti programlarında yer alan iktisadi konular nelerdir? Bu konuları önceki dönem ile kıyaslayarak yorumlayınız. 62- Aşağıdakilerden hangisi Milli İktisat düşüncesini ileri atan iktisatçıdır? a) A. Smith b) D. Ricardo c) J. B. Say d) Cavid Bey e) F. List 63- Milli İktisat Düşüncesini açıklayınız. Bu düşünce İttihat ve Terakki tarafından neden benimsenmiştir? Bu düşüncenin İttihat ve Terakki tarafından benimsenmesinde etkili olan Türk düşünürler kimlerdir? 64- Osmanlı Devleti nin Türkiye Cumhuriyeti ne kalan iktisadi miras nasıl tasnif edilebilir?