BANKA VE F NANS HUKUKU

Transkript

1

2 BANKA VE F NANS HUKUKU 2009 STANBUL BAROSU YAYINLARI stiklal Caddesi, Orhan Adli Apayd n Sokak, Baro Han Beyo lu- st. Tel: (0212) Faks: (0212) info@istanbulbarosu.org.tr

3 Genel Yay n S ra No: /06 ISBN: Yay na Haz rlayan Av. Celal Ülgen & Av. Coflkun Ongun Kapak C. Eren Külahl Düzenleme, Bask ve Cilt Can Matbaac l k Davutpafla Cad. pek fl Merkezi Kat: 3 No: 7 Topkap - stanbul Tel: Bas m: Mart 2009

4 Ç NDEK LER YAYIN KURULUNDAN 15 SUNUM PANEL F NANS MEVZUATINDA SON GEL fimeler VE KARfiILAfiILAN SORUNLAR Av. ECE ILDIR 21 Av. KAZIM KOLCUO LU.21 Av. SMA L ALTAY.. 23 Prof. Dr. AT LLA ALTOP Leasing Hukuku nun Sorunlar 25 Av. AKIN EK C Bankac l kta Güncel Konular ve Son Geliflmeler 35 SORU - YANIT Av. SMA L ALTAY Varl k Yönetim fiirketleri 51 Av. ASLI ÖZKAN Sermaye Piyasas Kanun Tasar s Tasla n n Getirdi i Yenilikler PANEL HUKUKUMUZDA YEN F NANSAL ENSTRÜMAN I. OTURUM Av. ASLI ÖZKAN Av. SMA L ALTAY Av. SEDAT ENES Uygulamada Konut Finansman ve Genel Olarak Konut Finansman Hukuku. 85 BAHADIR TEKER Konut Finansman nda Menkul K ymetlefltirme.93 ÇET N ÖNDER Konut Finansman nda Emlak De erleme. 100 Prof. Dr. O UZ ATALAY cra flas Hukuku nda Mortgage Sisteminin Yans mas 111 SORU - YANIT.. 119

5 6 stanbul Barosu Yay nlar Prof. Dr. SAM M ÜNAN Sigorta Hukuku Bak m ndan Konut Finansman 120 Av. SUAT MERMER Tüketici Hukuku Bak m ndan Konut Finansman 123 SORU - YANIT PANEL BANKACILIK SUÇLARI I. OTURUM Av. HANDE YILDIZ 137 Av. SMA L ALTAY 137 Doç. Dr. FAT H S. MAHMUTO LU Bankac l k Suçlar n n Genel Tasnifi ve Kredi Doland r c l. 139 Av. AYNUR TUNCEL YAZGAN Bankac l kta Zimmet Suçu.147 Av. VOLKAN DÜLGER Bankac l k S rlar ve S rlar n fflas Suçu Doç. Dr. ADEM SÖZÜER Hukuk Devleti lkesi Aç s ndan Bankac l k Suçlar na liflkin Düzenleme ve Uygulamalar 205 SORU - YANIT Arfl. Gör. SELMAN DURSUN Bankac l k Düzenine Karfl fllenen Suçlar. 264 Av. MEHMET AK F YALIN Bankac l k Ortam nda fllenen Di er Suçlar 277 Av. ECE ILDIR Bankac l kta Biliflim Suçlar 290 SORU - YANIT 294

6 Banka ve Finans Hukuku 7 4. PANEL SERMAYE P YASASI SUÇLARI I. OTURUM Av. ECE ILDIR 317 Av. SMA L ALTAY 317 Av. BED ENSAR Genel Olarak sermaye Piyasas Suçlar ve Sorunlar 320 MEHMET AK F fiener zinsiz Halka Arz Suçu 327 Av. SANLI BAS Sermaye Piyasas nda çeriden Ö renenlerin Ticareti Suçu 336 SORU - YANIT 342 N HAT AKARKARASU Örtülü Kazanç ve Sermaye Aktar m 355 Av. ASLI ÖZKAN Sermaye Piyasas nda dari Yapt r mlar, dari Yapt r mlara Karfl Yarg sal Korunma ve Kabahatler Kanunu 363 I Doç. Dr. ÜM T KOCASAKAL Yeni TCK ve MK n n Sermaye Piyasas Kanunu ndaki Suçlara Etkisi PANEL FAKTOR NG HUKUKU VE SORUNLARI Av. SMA L ALTAY 387 AD L YAZICIO LU Faktoring fiirketlerinin flleyifli ve Ekonomideki Yeri 387 Prof. Dr. CUMHUR ÖZAKMAN Faktoring fllemlerinin Hukuki Niteli i ve Fonksiyonlar 400 Av. FETH ÖRÜM krazatç l k le Faktoringin Fark 407 SORU - YANIT 411

7 8 stanbul Barosu Yay nlar Prof. Dr. TURAN YILDIRIM Faktoring fiirketlerinin BDDK Taraf ndan Denetimi ve BDDK nin flleyifli 437 Prof. Dr. HAYR DOMAN Ç Halen Uygulanmakta Olan Faktoring Sözleflmelerinin Emredici Hükümlerine Ayk r Olup Olmad. 446 Av. GÖKHAN ÖZDEM R Faktoring fiirketlerinin Alacaklar n Tahsil Ederken Karfl laflt klar Sorunlar ve Özellikle Menfi Tespit Davas 464 SORU - YANIT PANEL BANKA HUKUKU VE SORUNLARI Prof. Dr. T NÇE OKTAR 481 Av. SMA L ALTAY 482 Dr. S. ANLAM ALTAY Bankalarda Kurumsal Yönetim 483 Av. NESR N ÇEV K fienpolat Kredi Kart Ücretleri ve Karfl lafl lan Hukuki Sorunlar 495 Av. BER L KILIÇ Sermaye Piyasas nda Bankalar n Rolü ve Bankalar n Gerçeklefltirebilecekleri Sermaye Piyasas fllemleri 504 SORU - YANIT 512 Prof. Dr. GÖKHAN ANTALYA 513 Doç. Dr. EROL ULUSOY Banka Mevduat n n Zamanafl m ve Anayasaya Ayk r l k Sorunu 524 Prof. Dr. SELÇUK ÖZTEK Banka Mevduat n n Haczi 532 Av. AYDIN MUSABALLI Kurumsal Kredi Sözleflmelerinin Genel fllem fiartlar Aç s ndan De erlendirilmesi 550 Av. Dr. TOLGA AYO LU Bankac l k Kanunu nda Öngörülen Kredi S n rlamalar 555 SORU - YANIT 563

8 Banka ve Finans Hukuku 9 7. PANEL GÜNIfiI INDA TMSF Birinci Gün I. OTURUM Av. SMA L ALTAY 583 Av. KAZIM KOLCUO LU 584 Av. SMA L ALTAY Türkiye de Tasarruf Mevduat Sigortas n n Tarihçesi ve Neden TMSF ye htiyaç Duyuldu 586 Dr. RIDVAN ÇABUKEL Dünyada Mevduat Sigortac l n n Rolü ve TMSF Uygulamas. 597 Prof. Dr. ERDEN KUNTALP Bankalar n Denetim ve Gözetiminde TMSF ye Yüklenen Görev 609 Av. Dr. YAfiAR ALICI TMSF nin Faaliyet zni Kald r lan Bankalara ve Fon Bankalar na liflkin Görev ve Yetkileri 616 SORU - YANIT 632 Av. FUAT VOLKAN B LGEHAN Fon Bankalar n n Alacaklar n n TMSF Taraf ndan Devir ve Temlikinde Yaflanan Sorunlar. 641 Prof. Dr. L HAN ÖZAY Efsunlu Yasa 647 Prof. Dr. L HAN ÖZAY Bilimsel nceleme 654 Prof. Dr. HAYR DOMAN Ç BDDK ve TMSF Tüzel Kiflilikleri le Temsilcilerinin Görevleri Nedeniyle Sorumlulu u ve Bankalara Zarar Vermekten San k Yönetici ve Ortaklar n Kusursur Efl ve Çocuklar n Sorumlu Tutan Bankac l k Kanunu nun, Anayasa, Milletleraras Anlaflmalar, Ceza Kanunu, Borçlar Kanunu ve Medeni Kanun un Yüzden Fazla Emredici Hükme Ayk r l. 664 SORU - YANIT 672

9 10 stanbul Barosu Yay nlar I Av. SA M D K C Fona ntikal Eden Bankan n fltirak fiirketlerinin Tespiti, TMSF Taraf ndan Yönetici Atanmas ve Bu Konularla lgili Uygulamada Yaflanan Hukuki Sorunlar..687 Prof. Dr. HAMD YASAMAN TMSF ye Devredilen Bankalar n ve fltiraklerinin Hakim Ortak D fl ndaki Pay Sahiplerinin Haklar. 695 Av. SERHAT GÜLER Teoride ve Uygulamada Fon Bankalar n n Tasviyesi ve Karfl lafl lan Sorunlar 703 SORU - YANIT. 711 kinci Gün ESER SEV NÇ 723 Prof. Dr. SELÇUK ÖZTEK Fon Alacaklar n n Dava ve cra Yoluyla Takip ve Tahsilinde cra ve flas Kanunu Hükümlerine Getirilen stisnalar. 732 Prof. Dr. MEHMET KAM L YILDIRIM Tasarrufun ptali Davalar Bak m ndan K in ve Bankac l k Kanunu M. 137 nin spat Sorununa Yönelik Hükümleri Hakk nda Düflünceler. 744 IV. OTURUM Prof. Dr. EJDER YILMAZ Faaliyet zni Kald r lan Bankalar n flas Tasfiyesine liflkin Yönetmelik 751 Prof. Dr. O UZ ATALAY Bankalar n ve Yöneticilerinin flas 769 SORU - YANIT 777

10 Banka ve Finans Hukuku 11 V. OTURUM Prof. Dr. SÜHEYL DONAY Bankac l k Yasas nda Düzenlenen Suçlara Genel Bak fl 789 Doç. Dr. MAHMUT KOCA Bankac l k Kanununda Düzenlenen Zimmet Suçu 801 Dr. ASUMAN AYTEK N NCEO LU Bilgi ve Belge Vermeme, Denetim Görevlilerini Engelleme Suçu. 811 Doç. Dr. ÜM T KOCASAKAL Bankalar n ve Bankac l k Faaliyetlerinin Karapara Aklama ile liflkisi 816 SORU - YANIT PANEL TÜREV ARAÇLAR VE ORGAN ZE P YASALAR I. OTURUM Av. SMA L ALTAY 829 Prof. Dr. VEDAT AKG RAY Türev Piyasalar n Finansal Sistem çindeki Yeri ve ktisadi Aç dan Önemi. 831 Dr. GÖKHAN BÜYÜKfiENGÜR Vadeli fllemlerin Türkiye de ve Dünyada Tarihsel Geliflimi 839 MET N AYTEK N Türev Piyasalarda Arac lar ve Yat r mc lar 859 SORU - YANIT. 867 Av. TAYFUN DEM RÇARK. 875 Dr. EM N ÇATANA Türev Araçlarda Takas Sistemi ve Pozisyon Riski.876 Dr. ÇET N AL DÖNMEZ Organize Türev Piyasalar n flleyifli, Arac lar Aras liflkiler ve Opsiyonlar 890 Av. ECE ILDIR Türev Ürünlere liflkin Sözleflmelerin Hukuki De erlendirmesi ve Uygulamada Ortaya Ç kan Uyuflmazl klar 900 SORU - YANIT 907

11 12 stanbul Barosu Yay nlar 9. PANEL BANKA KRED LER VE TÜKET C LER Av. fiükran ERO LU.923 Av. SMA L ALTAY 925 I. OTURUM Av. MEHMET NUR KARAHAN 927 Yrd. Doç. Dr. EBRU CEYLAN Banka Kredi Kartlar 930 Av. CEM GÜRKAN ALPAY Kredi Kartlar ve Bankac l k Uygulamalar 939 SORU - YANIT 960 Yrd. Doç. Dr. M. MURAT NCEO LU Mortgage ve Tüketici Kredileri 961 Av. METE SÜTUNÇ Tüketici Kredileri ve Bankac l k Uygulamalar 975 SORU - YANIT PANEL F NANSAL KR LAMA (LEAS NG) HUSUSU ve SORUNLARI I. OTURUM Av. SMA L ALTAY 1013 Av. SUAT MERMER 1014 BÜLENT TAfiAR Finans Dünyas nda Leasing in Yeri ERCAN ÇALIfiKAN Leasing fiirketleri ve BDDK Taraf ndan Gözetimi ve Denetimi 1024 Av. SEFA POLAT Leasing in Hukuki Niteli i 1030 SORU - YANIT 1039

12 Banka ve Finans Hukuku 13 Prof. Dr. AT LLA TOP Sözleflmenin Kuruluflu ve Taraflar n Yükümlülükleri 1053 Prof. Dr. CUMHUR ÖZAKMAN Gayrimenkul Leasingi 1067 Av. SMA L ALTAY Leasing Sözleflmesinin Sona Ermesi, Akdin Feshi ve 3226 Say l Kanun un 25. Maddesinin Anayasaya Ayk r l 1071 SORU - YANIT PANEL F NANSAL KURUMLARIN ALACAKLARININ CEBR CRA YOLU LE TAHS L VE HUKUK SORUNLARI I. OTURUM Av. MEHMET DURAKO LU 1103 Av. SMA L ALTAY 1105 Av. TANER YALÇIN Ticari ktisadi Bütünlük Kavram Av. AYHAN ULUfiAH N Leasing fiirketlerinin Alacak Tahsilinde Karfl laflt klar Sorunlar Av. TÜLAY AR FO LU Faktoring fiirketlerinin Alacak Tahsilinde Karfl laflt klar Sorunlar Av. M. FARUK AYTEK N 5411 Say l Bankac l k Kanunu nun Geçici 13. Maddesi ve Temas Etti i Baz Hukuki Konularda K sa Bir Gezinti SORU - YANIT.1140 Prof. Dr. SELÇUK ÖZTEK 1151 Av. S NAN EK M ÇINAR flas n Dava ve Takiplere Etkisi.1152 Av. MEHMET ÇAKICI Haciz ve flasta S ra Cetveli Av. CEM L AYGÜN flas n Ertelenmesi SORU - YANIT 1179

13 14 stanbul Barosu Yay nlar STANBUL BAROSU BANKACILIK VE F NANSAL KURUMLAR KOM SYONU YÜRÜTME KURULU Av. Berrin ADIYAMAN Doç. Dr. Fatih S. MAHMUTO LU Av. smail ALTAY Av. Tayfun DEM RÇARK Av. Ece ILDIR Av. Asl ÖZKAN Av. Sedat ENES Av. Gökhan ÖZDEM R Av. Soner Nabi KILIÇ Av. Suat MERMER Av. Defne Ahu TEKER Av. Ayça ÖGEL Av. Nuran GÜNEfi Av. Sanl BAfi Av. Ifl l GÜVEN Koordinatör Koordinatör Baflkan Baflkan Yard mc s Sekreter

14 YAYIN KURULUNDAN Bankalar günlük yaflant m z n önemli bir parças art k. Kredi kartlar ndan konut kredilerine, çekten ipotek ifllemlerine de in her alanda banka ve bankac l k ifllemleriyle karfl karfl yay z. Üretimin karfl l olan paran n sakland bankalar, salt güvenli kasa olma özelliklerini yeni ça da geride b rakt lar; daha çok üretici ya da tüketicilere para satan konuma geldiler. Kuflku yok ki, kapitalist sistemde para kimdeyse, güç de ondad r. Paray elinde tutan Bankalar n mudileri ve müflterileri ile iliflkilerinde güçlü taraf olmalar ndan kaynaklanan konumlar n hukuka uygun konuma getirmek ve zay f olan yan, bireyi korumak, toplumsal varl n ve toplumsal bar fl n sürdürülebilirli i aç - s ndan oldukça önem tafl yor. Bankalara özel icra iflas yasas de ifliklikleri, bankalara özel icra daireleri ve bankalar için ayr cal k tafl yan yasa hükümleri bu aç dan bir yandan da eflitlik ilkelerini ve tüketici haklar n tehdit etmekte. Bu kitapla Banka ve Finans Hukuku konusunda Baromuzca gerçeklefltirilmifl ve oldukça genifl bir yelpazeye ulaflan konular n ele al nd panel ve seminerlerin sunu ve tart flmalar n paylaflma f rsat bulacaks n z. Kitap bu yönüyle hem bankac lar n hem de tüketicilerin ve onlar n vekilli ini yapan meslektafllar m z n yay n konusundaki beklentilerini fazlas yla yerine getirecek nitelikte. Banka ve Finans Hukuku alan nda gerçekleflen bu etkinlik notlar yla, meslektafllar m za yard mc oldu umuzu umuyoruz. Etkinliklerin gerçekleflmesinde eme i geçen Bankac l k ve Finans Komisyonu yönetici ve üyelerini bu etkinlikler için kutluyoruz. Yeni bir yay nda buluflmak umuduyla Av. Celal ÜLGEN Baro Yay n Kurulu Baflkan

15 16 stanbul Barosu Yay nlar

16 SUNUM Son dönemlerde mali sektörü ilgilendiren çok önemli geliflmeler ile karfl karfl yay z. Bilgi ifllem ve haberleflme teknolojisinde yaflanan h zl de iflim ve geliflim, sektörün görünümünü tamamen de ifltirmifl durumda. Öte yandan, liberalleflme ile birlikte piyasalar aras ndaki s n rlar n kalkmas ve dünyan n tek bir global pazar hale gelmesi, piyasadaki ifllemlerin hukuksal boyutlar nda önemli de ifliklikleri gündeme getiriyor. Bütün bu geliflmeleri ve stanbul un Türkiye nin finans merkezi olmas ve finans hukukuna iliflkin teamülün bu kentte olufltu unu da dikkate alarak, Baromuz bünyesinde finans hukuku alan nda bir komisyon kurulmas n zorunluluk olarak alg lad k. Bankac l k ve Finansal Kurumlar Komisyonu olarak finans hukuku alan nda uzman hukukçular bir araya toplayarak kolektif üretimde bulunman n yan s ra, finans hukukuna ilgi duyan ve uzmanlaflmak isteyen hukukçular da yetifltirmeyi amaçlad k. Komisyonumuzun finans hukukunun hemen her dal nda çal flmakta olan ve alanlar nda uzman olan üyeleri ve çal flmalar m za katk da bulunan akademisyenler ve meslektafllar m z, tecrübe ve bilgilerini Baromuzun tüm üyeleri ile paylaflmak için paneller düzenlemektedirler. Elinizdeki bu kitap, y llar aras nda finans hukukuna iliflkin düzenledi imiz on bir panelden oluflmaktad r. Bu panellerin iki tanesi Finansal Suçlar, di erleri de Finans Hukuku ve Sorunlar serisine aittir. Komisyon çal flmalar m zda deste ini esirgemeyen baflta Baro Baflkan m z Say n Av. Muammer Ayd n olmak üzere tüm yönetim kurulu üyelerine ve panellerimizin yay nlanmas nda yo un çaba gösteren yay n kuruluna teflekkürlerimi sunuyorum. Sayg lar mla. Av. smail ALTAY Bankac l k ve Finansal Kurumlar Komisyonu Baflkan

17 18 stanbul Barosu Yay nlar