ÇOCUKLARDA BENİGN VE MALİGN KEMİK TÜMÖRLERİ
|
|
- Kudret Akbay
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Düzgün F, Örgüç Ş. Çocuklarda Benign ve Malign Kemik Tümörleri 2014;2(1): ÇOCUKLARDA BENİGN VE MALİGN KEMİK TÜMÖRLERİ Fatih Düzgün, Şebnem Örgüç Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı, Manisa Yazışma Adresi Uz.Dr. Fatih Düzgün Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı Manisa, Türkiye E-posta: Tel-1 : (+90) Anahtar Kelimeler Pediatrik, kemik tümörleri, bening, malign Özet Pediatrik yaş grubunda kemik tümörlerinin görüntüleme ile değerlendirilmesi kritik öneme sahip olup lezyon tanımlanması, tedavi ve takip açısından oldukça önemlidir. Bening tümörlerin tanısı genellikle, direkt grafi ile tanısı konulmakla beraber, malign tümör olasılığı yönünden uyanık olunmalıdır. Malign ve benign kemik lezyonlarının doğru tanımlanması için klinik özellikler ve radyolojik değerlendirme ön plandadır. Bu makalede pediatrik yaş grubunda görülen malign ve benign kemik lezyonlarında radyolojik literatür değerlendirilecektir. ABSTRACT Imaging of bone tumors in the pediatric age group is critical for the identification of the lesion, treatment and follow-up. The diagnosis of benign tumors, usually diagnosed by radiography, although must be aware of the possibility that malignant tumors. Clinical features and radiological evaluation are important for correct identification of malignant and benign bone lesions. In this article, malignant and benign bone lesions seen in the pediatric age group will be evaluated in the radiologic literature. Key words: Pediatric, bone tumours, benign, malignant GIRIŞ Kemik tümörleri köken aldıkları doku, büyüme ve davranış paternlerine göre benign ve malign olarak gruplandırılırlar (Tablo 1) (1-3). Çocukluk çağı kemik tümörlerinin çoğunluğu benign özellikte olup pek çoğu tanıtıcı ve özgün radyografik ve klinik bulgularla biyopsi gereksinimi olmadan tanı konulabilmektedir (4). Sıklıkla görülen benign kemik tümörleri osteokondrom, enkondrom, osteid osteom, osteoblastom, kondroblastom ve hemanjiomdur. Ek olarak nonossifiye fibrom, basit kemik kisti ve fibröz displazi gelişmekte olan çocuklarda sık görülebilen tümör benzeri lezyonlardandır (5). Malign tümörler diğer pediatrik maligniteler ile kıyaslandığında göreceli daha azdır. Yerleşimi (Tablo 2), görünümü ve hasta yaşı kemik tümörlerinin tanımlanmasında önemli yere sahiptir. Malign kemik tümörleri 15 yaş altındaki çocuklarda tüm tümörlerin %2-4 ünü oluştururken, yaş grubunda bu oran %6.6 ya çıkmaktadır (6,7). Osteosarkom (%54) ve Ewing sarkom (%34) en sık görülen malign kemik tümörleridir (8). Ancak benign ve malign kemik tümörleri ve tümör benzeri lezyonlar benzer klinik ve radyolojik bulgular gösterebilir (9). Direkt grafi kemik lezyonlarında primer görüntüleme yöntemi özelliğini korumaktadır (Tablo 3). Küçük boyutlu, çok sayıda, kortikal yıkım göstermeyen ve iyi sklerotik sınırlı kemik tümörleri sıklıkla benigndir. Ancak belirsiz sınırlı, kortikal yıkım, eşlik eden periosteal reaksiyon, büyük boyut ve yumuşak doku uzanımı gösteren lezyonlar daha endişe uyandırıcı ve potansiyel maligndir (10). Bilgisayarlı tomografi (BT) özellikle vertebra ve pelvis gibi yerleşimli lezyonların daha ayrıntılı değerlendirilmesi, kortikal yıkım ve grafide görülemeyen kalsifikasyon-ossifikasyonların gösterilmesinde faydalıdır. Teknesyum (Tc)-99m işaretli kemik sintigrafisi kemik tümörlerinin metastaz ve atlayan (skip) lezyonlarını göste- Selçuk Pediatri 2014;2(1): Çocuklarda Benign ve Malign Kemik Tümörleri - Düzgün F, Örgüç Ş.
2 rerek evrelemede kullanılmaktadır (11). Ayrıca manyetik rezonans görüntüleme (MRG) kemik tutulumu, intramedüller, eklem ve yumuşak doku yayılımını göstermede oldukça önemlidir (12,13). Tablo 1: Pediatrik Primer Kemik Tümörleri Tümör Benign Malign Kemik kökenli Osteid osteom,osteoblastom Osteosarkom Kıkırdak kökenli Enkondrom, kondroblastom, knodromiksoid fibrom, osteokondrom Dev hücreli Dev hücreli tümör --- Kondrosarkom Küçük yuvarlak hücreli --- Ewing sarkom, lenfoma Vasküler tümörler Hemanjiom, lenfanjiom Hemanjioperistom Fibroosseoz lezyonlar Kistik lezyonlar Diğer Nonossifiye fibrom, fibröz displazi, osteofibröz displazi Basit kemik kisti, anevrizmal kemik kisti Langerhans hücreli histiositoz histiositoz Tablo 2: Pediatrik kemik tümörleri iskelet sistemi tutulum ve yerleşim yerleri Fibrosarkom, malign fibröz histiositom İskelet Sistemi Tutulum Yerleri Küçük tübüler kemikler Enkondrom Osteoid osteom Uzun tübüler kemikler Pek çok benign and malign kemik tümörleri Metastaz Kostalar Kıkırdak tümörleri Ewing sarkomu Fibröz displazi Langerhans hücreli histiositoz Metastaz Omurga: Vertebra korpus Dev hücreli tümör Lenfoma Langerhans hücreli histiositoz Hemanjiom Kordoma Metastaz Omurga: Posterior elemanlar Osteoblastom, osteoid osteom Anevrizmal kemik kisti İskelet Sistemi Yerleşim Yerleri Epifiz Kondroblastom Metafiz Dev hücreli tümör Anevrizmal kemik kisti Basit kemik kisti Fibröz displazi Osteokondrom Enkondrom Kondromiksoid fibrom Nonossifiye fibrom Osteosarkom Malign fibröz histiositom Ewing sarkom Lymphoma Metastases Diafiz Osteoid osteom Ewing sarkomu Lenfoma Adamantinoma Osteofibröz displazi 107
3 Kafa ve yüz kemikleri Fibröz displazi Osteom Langerhans hücreli histiositoz Metastaz Pelvis Osteokondrom Fibröz displazi Ewing sarkomu Kondrosarkom Metastaz Tablo 3: Kemik tümörlerinin radyografi özellikleri Radyografi Benign Sınırda Malign Yıkım paterni Coğrafik, iyi sınırlı Güve Yeniği Çok sayıda küçük, litik lezyonlar Sınırlar İyi sınırlı, sklerotik kenar İyi sınırlı, sklerotik olmayan kenar Kortikal etkilenme Sağlam Trabekülasyon, endosteal çanaklaşma (scalloping) veya ekspansiyon Kötü sınırlı Korteks yıkılımı Periostal reaksiyon Yok ya da solid tip Tek lamellar Çok lameller, Codman üçgeni, spiküle Kemik dışı uzanım Çok nadiren Var veya yok Var Benign Tümörler ve Tümör Benzeri Lezyonlar Basit Kemik Kistleri Basit kemik kistleri, ince fibröz hatla sınırlı seröz-anjiöz ya da seröz sıvı dolu kaviteden oluşmaktadır yaş arasında pek çoğu uzun tübüler kemiklerde ve özellikle proksimal humerus, proksimal femur ve proksimal tibiada metafizer yerleşim göstermekte ve kemik gelişimi ile diafize doğru uzanabilmektedir (14). Tama yakını tek lezyon şeklindedir. Sıklıkla grafide rastlantısal olarak tanı almakta ve patolojik kırık oluşumu riski bulunmaktadır. Karakteristik direkt grafi bulgusu ince duvarlı, ekspansil, intramedüller yerleşimli, lüsent lezyon şeklindedir (15)(Resim 1A). Kırık sonrası kist içerisinde fragmente parçalar görülebilir (16). BT ve MRG lezyonun kistik karakterini ortaya koyar. BT de dansitesi 20 HU altında kistik lezyon saptanır. MRG de T2 ağırlıklı görüntülerde içi sıvı dolu yüksek sinyalli ve T1 ağırlıklı görüntülerde ise ara sinyal intensitesinde izlenirler (16,17) (Resim 1B-C). Hemosiderin artıkları ve özellikle kalkeneusta yağlı dejenerasyon görülebilir (18). Resim 1: Basit kemik kisti direkt grafi ve MRG bulguları; 15 yaşında erkek hastada femur distal metafiz lateralde düzgün sklerotik sınırlı lüsent kemik lezyonu (A); MRG de T1A izointens (B) ve T2A hiperintens düzgün sınırlı lezyon (C) izlenmektedir. Anevrizmal Kemik Kisti Anevrizmal kemik kisti (AKK), benign, tümör benzeri bir lezyon olup, içinde kan, fibröz doku, vasküler stroma ve diğer sıvılar bulunan fibröz duvarlı kist benzeri bir yapıdır (17). AKK kızlarda erkeklere nazaran daha sık görülmektedir. Normal olan bir kemikte primer görülebileceği gibi %30 lara kadar benign ya da malign bir patolojinin üzerine vasküler anomali sonucu sekonder gelişebilmektedir (Dev hücreli tümör, osteoblastom, 108
4 kondroblastom, fibröz displazi, hemanjiom, nonossifiye fibrom, osteosarkom gibi) (18,19). Özellikle diz çevresinde olmak üzere uzun kemiklerde (femur, tibia ve humerus) metafizyel yerleşim göstermektedir. Vertebrada ise posterior elemanlarının tutulumu sık ve karakteristiktir (20). İskelet sisteminde hemen her kemikte bulunabilir. Ağrı ve sislik en sık görülen semptomdur. Direkt grafide belirgin ekspansiyona yol açmış, sıklıkla septasyon içeren osteolitik lezyon olarak görülür (17) (Resim 2). Keskin sınırları vardır ve etrafında ince sklerotik hat bulunabilir. Eksantrik olarak yerleşen lezyon kortekste belirgin ekspansiyon ve incelmeye yol açar. Korteksin dışına taştığı durumlarda ise etrafında, sıklıkla diafizer tarafta ince periosteal yeni kemik yapımı görülür. AKK, MRG de T1 ağırlıklı görüntülerde düşük sinyalli, T2 ağırlıklı görüntülerde ise yüksek sinyalli ve düşük sinyal içeren fibröz hatlar şeklinde izlenmektedir (21). MRG de kavernöz alanlarda kan ve sıvı ayrımına bağlı sıvı-sıvı seviyelenmeleri tipiktir. Sıvı-sıvı seviyelenmeleri sinyalleri üst ve alt içeriğe göre değişebilmektedir. Bu bulgu BT de de görülebilmektedir. İV kontrast madde sonrasında septalarda ve kist çevresinde kontrast tutulum olabilmektedir. Çevre yumuşsak doku ödemi izlenebilir. Ancak AKK de solid komponent görülebilmesine rağmen sekonder AKK veya osteosarkom açısından dikkatli olunmalıdır (22). Genel bir kural olarak eğer lezyonun 2/3 kısmından fazlası sıvı-sıvı seviyelenmesi gösteriyor ise benign, 1/3 kısmından azı içeriyorsa sıklıkla maligndir (18). Dev Hücreli Tümör Dev hücreli tümör 15 yaşın altında oldukça nadirdir ve kızlarda daha sık görülmektedir (16,23). Direkt grafide genellikle diz etrafında tek, iyi sınırlı, ekzantirik yerleşimli olarak izlenirler. Sklerotik cidar ve matriks kalsifikasyonu izlenmez. Kortikal kalınlaşma genelde izlenmekle beraber periastol reaksiyon nadirdir. Metafizer yerleşim gösterir ve açık epifiz hatlarını geçmez. Ancak epifiz hattı kapalı ise subkondral alana uzanabilir (23). MRG de sıklıkla T1 ağırlıklı görüntülerde periferal düşük sinyallidir. Ttümör sellülaritesi ve kanamaya sekonder T2 hipointens şekilde görüntülenirler (23, 18). İV kontrast madde sonrası solid kısımlarda diffüz boyanma, septal yapılar ve kistik komponent cidarlarında periferik boyanma izlenebilir (23). %14 civarında olguda sekonder AKK görülebilir. Resim 2: Sol humerus AP grafisi:15 yaşında erkek hastada humerus proksimal metafizinde anevrizmal kemik kistine ait (AKK) ekspansiyona yol açmış, septasyonlar içeren osteolitik lezyon izlenmektedir. Osteokondrom (Ekzositoz) Normal büyüme plağından ayrılan bir grup kıkırdak hücresinin kemiğin uzun ekseni dışında başka yönlere doğru büyümeye devam etmesi ile ortaya çıkan bir kitledir. Kemiğin en sık görülen benign tümörüdür (%25-35) ve erkek çocuklarda daha sık görülür (24). Lezyonun korteksi normal kemik korteksi ile ve lezyonun medullası da kemiğin medullası ile devamlılık gösterir. En sık uzun kemiklerin metafiz ya da daha nadiren metadiafizlerinde görülür (en sık diz çevresi ve humerus proksimali). En yakın epifizden uzaklaşır şekilde büyüme gösterir (18). Lezyonlar saplı (en sık) veya geniş tabanlı olabilir. Multipl herediter ekzositoz (diafizel aklazi) (MHE), multipl osteokondromların izlendiği otozomal dominant bir hastalıktır. Osteokondrom çoğunlukla sporadik olmakla beraber radyoterapiye sekonder radyasyon alanında görülebilir (16,25). Çocukluk döneminde büyüme gösterebil- 109
5 mekle birlikte iskelet gelişimi tamamlandığında büyüme göstermemelidir. Genelde semptomsuz olup kemik deformitesi, komşu vasküler ve sinir basısına sekonder, ya da kırığa bağlı semptomlar görülebilir. Tek olanlarda %1 ve MHE de %5-25 civarında kondrosarkoma (sıklıkla düşük grade) malign transformasyon gelişebilir (25,26). Radyolojik tanıda osteokondromlar için önemli bir özellik, osteokondromun ana kemik ile birleştiği yerde osteokondromun spongioz kemik yapısının ana kemiğin spongioz kemiği ile devamlılık göstermesidir (18). Kıkırdak şapkanın kalınlığının 2,5-3 cm yi geçmesi malignite dönüşümün işareti olabilir. (18,19,24). Kıkırdak şapkada kalsifikasyonlar görülebilir ancak yoğun kalsifikasyon ve arada lusent sahalar, iskelet matürasyonundan sonra büyüme, düzensizlik, eşlik eden yumuşak doku ve kemik yıkımı diğer malign dönüşüm belirteçleridir. Kıkırdak şapka MRG de T1 ağırlıklı görüntülerde ara sinyalde, T2 ağırlıklı ve STIR görüntülerde ise yüksek sinyalli izlenir (Resim 3A-B). Resim 3: Osteokondrom. 13 yaşında erkek hastada MRG de tibia proksimal metafizde kortekle devamlıklık gösteren ve medülla ile benzer sinyalli en yakın eklemden uzaklaşan tarzda büyüme gösteren ekzofitik kitle; kıkırdak şapka T1A da hipointens (A), T2A da hiperintens (B) izlenmektedir. Enkondrom Enkondrom çocukluk çağında 2. en sık görülen benign kemik tümörüdür (16). Matür hyalin kıkırdağın abartılı formasyonuna bağlı gelişmektedir. En sık el-ayak tubuler kemiklerinde görülmekle birlikte her kemikte gelişebilir. Ollier hastalığı veya enkondromatozis ailevi olmayan büyüme kıkırdağının anormal gelişimine bağlı oluşan ve kırılmalar, eğilmeler ve büyüme bozukluklarının görüldüğü bir klinik tablodur. Mafucci sendromunda ise multipl enkondromlar ve hemanjiomlar bulunur. En önemli sorun lezyon sayısının ve kıkırdak miktarının fazla olması nedeniyle kondrosarkom gibi sekonder malignite gelişmesi olasılığının %25-30 lar civarında olmasıdır (16,25). Enkondromlar asimetrik santral yerleşimli, iyi sınırlı, kortekte incelme oluşturan ekspansil kitlelerdir. Kondroid kalsifikasyonlar görülebilir (sıklıkla daha büyük yaşlarda) ve BT ve direk grafide karakteristik şekilde izlenir. MRG de lobüle konturlu T1 ağırlıklı görüntülerde düşük sinyalli veya kas ile izointens ve T2 ağırlıklı görüntülerde yüksek sinyalli izlenirler (24,27). Kalsikasyonlara bağlı noktasal düşük sinyaller içerebilir. İV kontrast madde sonrasında periferal fibrovasküler dokuya bağlı halkasal veya ark şeklinde kontrast tutulumu izlenebilir (21). Kondroblastom Kondroblastom yaşlarda nadir görülen benign primer kıkırdak tümörüdür (28). En sık humerus proksimali, femur distali, tibia proksimali, femur proksimalin ve daima epifiz-apofiz yerleşimlidir. Ancak komşu metafiz (%50) ve ekleme doğru uzanım gösterebilir. Erkeklerde 1.5 kat daha fazla görülür. Direkt grafide epifiz içinde düzgün sklerotik sınırlı, eksantrik yerleşimli, bazen içinde kalsifikasyonlar gösteren, yuvarlak litik lezyonlar olarak görülür. Punktat kalsifikasyonlar BT ile daha iyi olmak üzere, %30-50 arasında saptanabilir. Periosteal reaksiyon ise lezyondan uzakta eşlik eden inflamatuar reaksiyona bağlı görülebilir. MRG de lobüle konturlu, heterojen şekilde T1 düşük ve değişik T2 sinyalleri izlenebilir. Kalfikasyonlar ise düşük sinyal şeklinde izlenir. Karakteristik olarak marjinal skleroza bağlı periferal ince (<1 mm) hipointens halka (inkomplet olabilir) görülür (29) (Resim 4A-B-C). Eşlik eden yaygın ödem sıktır ve agresif tümörler ile karışabilir. Yumuşak doku ödemi de eşlik edebilir (29,24). İV kontrast madde sonrasında %60 civarında lobüler kontrast tutulumu görülür (28). Septal kontrast tutulumu eşlik eden AKK düşündürmelidir. Selçuk Pediatri 2014;2(1): Çocuklarda Benign ve Malign Kemik Tümörleri - Düzgün F, Örgüç Ş.
6 Resim 4: Büyük torakanter yerleşimli kondroblastom; direkt grafide slerotik ince sınırlı heterojen litik lezyon (A); MRG de T1A koronal (B) ve yağ baskılı T2A aksiyel görüntülerde düzgün kenarlı, heterojen sinyalli, içerisinde milimetrik kalsifikasyonlara bağlı düşük sinyaller içeren, ince halka içeren yuvarlak kitle lezyonu ve eşlik eden lezyon boyutuna kıyasla belirgin çevresel kemik iliği ödemi izlenmektedir. Osteoid Osteom yaşlarda ve erkeklerde daha sık görülen benign bir tümördür (30). Esas şikayet geceleri artan zonklayıcı tarzda ve aspirinle geçebilen ağrıdır (10,16). Sıklıkla uzun ve kısa tubuler kemilerin şaftlarında görülür. En sık femur proksimalin ve tibia tutulmakla birlikte vertebra posterior elemanlarında da görülebilir. Uzun kemiklerdeki lokalizasyonu intrakortikal (en sık), subperiostal, intrameduller (subkortikal) olabilir. Radyografik olarak litik bir nidus (<1,5-2 cm) ve bunun etrafında yoğun kemik oluşumu ile karakterize sklerotik bir halka şeklinde izlenir (31) (Resim 5A-B-C). Nidus komşuluğunda yoğun sklerotik kortikal kalınlaşma eşlik eder. Nidus kalsifiye olabilir. Mikroskopik olarak santral nidus osteoid, osteoblast ve vasküler kanallar içerir. Periostal kalınlaşmanın çok olduğu olgularda veya lokalizasyon nedeniyle nidus direkt grafide %25 oranında görülmeyebilir (32). Bu durumda nidus en iyi ince kesit BT ile gösterilir. Epifiz ya da intraartiküler yerlesimli lezyonlarda periost olmamasına bağlı olarak reaktif kemik yapımı görülmeyebilir. Resim 5: Osteoid Osteoma 14 yaşında kız hastada sol el 3. parmak orta falanskta AP-Lateral grafide (A-B ) proksimalde milimetrik litik nidus etrafında skleroz, kortikal kalınlaşma ve koronal STIR sekans MRG de (C) eşlik eden belirgin kemik ve yumuşak doku ödemi izlenmektedir. MRG de kortikal kalınlaşma tüm sekanslarda düşük sinyallidir (18). Nidus ise T1 görüntülerde kaslar ile izointens ve T2 ağırlıklı görüntülerde hiperintens izlenir. Ancak içeriğindeki kalsifiye değişiklere bağlı olarak nidus tüm sekanslarda düşük sinyal gösterebilir (19,26). İV kontrast madde sonrası nidusta boyanma izlenir. Çevresel kemik iliği ve yumuşak dokulardaki ödem sıklıkla oldukça belirgin olup T2 ağırlıklı-stir sekanslarda yüksek sinyalli izlenir. Osteoblastom Osteoblastom nidusunu cm den daha büyük olması ile osteoid osteomadan ayrılır. En sık 2. dekatta olmak üzere her yaşta görülebilmektedir. Erkeklerde daha sıktır. En sık vertebra posterior elemanlarında izlenir. Ağrı en sık yakınma olmakla birlikte aspirine yanıt osteoid osteom göre daha azdır. Görüntüleme özellikleri osteid osteoma benzemekle birlikte, belirgin ekspansif olabileceği gibi (AKK benzeri), malign lezyon gibi belirgin agresif seyirli olabilir. Ancak yumuşak doku yayılımı malign tümörlere kıyasla nadirdir (33). MRG de matriks içeriği ve osteoid gelişime bağlı değişik şekillerde izlenebilir. Osteoid osteomada olduğu gibi belirgin çevresel ödem sıklıkla bulunur. Vertebra posterior elemanlarında osteolitik, ekspansil lezyon ve eşlik eden kabuk şeklinde periosteal reaksiyon izlenebilir. MRG ile epidural ve paranöral yayılım gösterilebilir ancak belirgin inflamatuar reaksiyon ve birkaç vertebrayı içeren kontrast tutulumu lezyonun abartılı görünmesine yol açabilir (19).Sekonder AKK eşlik edebilir ve buna bağlı sıvı-sıvı seviyelenmesi oluşturan kistik görünüm ortaya çıkar. Nonossifiye fibrom ve fibröz kortikal defekt Çocuk ve adölosanlarda çok sık görülen, genelde ağrısız kemik lezyonlarıdır. Zamanla regrese olurlar ve 25 yaş üzeri görülmezler (19). Fibröz bağ dokusu normal kemik doku ile yer değiştirmiştir (34). Multipl nonossifiye fibrom ve nörofibromatozis ilişkilidir. Uzun kemiklerin metafizlerinde, özellikle femur alt ve tibia üst uçta kemik korteksinde belirgin, düzgün sınır gösteren lezyonlardır. Genelde asemptomatik olup insidental tanı alırlar. Fibröz kortikal defekt 2 cm den küçük nonossifiye fibrom ise büyüktür. 111
7 Düz radyografi genelde tanı koydurucudur. Direkt grafide ekzantirik yerleşimli, iyi sınırlı, kortikal tabanlı sklerotik sınırlı lezyonlar şeklinde izlenirler (10) (Resim 6). Ancak kaybolmadan önce normal kemik doku ile dolma safhasında atipik görünüm olabilir (10,35). MRG de T1 ağırlık görüntülerde düşük sinyalli ve T2 ağırlıklı görüntülerde hipersellüler ve fibröz içeriğe bağlı varyasyonlar gösterebilir. Periferal ince çevresel boyanma izlenir (18,24). Fibröz Displazi Fibröz displazi düzensiz kemik trabekülleri ve hücresel fibröz doku ile karakterize gelişimsel kemik bozukluğudur (16). Fibröz displazi çoğunlukla bir tek kemiği tutabileceği gibi (monostotik) aynı anda birden fazla kemikte de bulunabilir (poliostotik). Birden fazla kemik tutulumu cilt pigmentasyonu (café-au-lait lekeleri), erken puberte ve endokrin disfonksiyon ile birlikte görüldüğünde McCune-Albright sendromu ismini alır. Mazabraud sendromu fibröz displazi ve yumuşak doku miksomları ile karakterizedir (36). Sıklıkla yaşlarda görülür. Herhangi bir kemikte olabilmekle birlikte en sık proksimal femur, tibia, kostalar ve kafa kemiklerinde görülür. Fibroz displazi erkeklerde daha sıktır ve pek çok hasta asemptomatiktir (37). Esas komplikasyon deformite (çoban değneği deformitesi) veya patolojik kırık gelişimidir (34). Malign sarkomatöz dejenerasyon oldukça nadirdir. Radyografik olarak iyi sınırlı sıklıkla sklerotik halka içeren, ekspansil, buzlu cam görünümünde ve endosteal erozyon oluşturan lezyonlardır (38). Eğer kıkırdak içeriyorsa mısır patlağı veya kaba birleşmiş kalsikasyonlar görülebilir. MRG de T1 görüntülerde düşük sinyalden izointense ve T2 görüntülerde heterojen hiperintens kortikal yıkım göstermeyen intramedüller iyi sınırlı lezyon şeklinde izlenir. Heterojenite ise kalsifikasyon, kist, yağlı alanlar veya septasyonlara bağlıdır. Tüm sekanslarda tipik olarak grafide görülen sklerotik halkaya bağlı düşük sinyalli halka izlenir (38). Ossifiye fibrom Ossifiye fibrom tibia ve-veya daha nadir fibulada görülen fibroosseöz lezyon içeren deformite şeklinde izlenir. 10 yaşın altında görülmektedir (39,40). Anterior kortekste diafizer ve yavaşça logitidunal büyüme gösteren, ağrısız anterior eğilme şeklinde kitle oluşumu mevcuttur (19). Resim 6: 14 yaşında erkek hastada non ossifiye fibrom. Direkt grafide femur distal metafizde ekzantirik yerleşimli, iyi sınırlı, kortikal tabanlı sklerotik sınırlı lezyon izlenmektedir. Radyografik olarak diafizer kortikal kemikte loküle, ekspansil, sklerotik sınırlı ve anterior-anterolateral eğilme şeklinde izlenir. Patolojik kırık gelişmedikçe periosteal reaksiyon izlenmez. MRG de T1 ağırlıklı görüntülerde kasa göre yüksek sinyalli ve T2 ağırlıklı görüntülerde yüksek sinyalli izlenir (41). Hemanjiom Çocuk ve adölosanlarda %5 in altında görülür (42). En sık kafa ve vertebral kemiklerde görülür ve insidental saptanır (21). Kemik trabekülleri arasındaki kapiller ve vasküler aralıklardan oluşur. Litik, kemik içinde boşluklar yaratan ve damarların birbirine içine geçmesi ile ortaya çıkan balpeteği görüntüsü veren lezyonlar şeklinde görülürler. MRG görünümü lipomatöz ve vasküler içeriğe bağlı değişebilir (21). Yağlı eleman içerenlerde T1 ağırlıklı Selçuk Pediatri 2014;2(1): Çocuklarda Benign ve Malign Kemik Tümörleri - Düzgün F, Örgüç Ş.
8 görüntülerde yüksek sinyalli ve T2 ağırlıklı görüntülerde ara sinyal intenstesinde, yağ baskılı ve STIR görüntülerde ise düşük sinyallidir. Vasküler elemanlar ise T1 düşük sinyalli ve T2 yüksek sinyalli izlenirler. Histiositozis (Eozinofilik Granülom) Langerhans hücreli histiositozis, histiosit ve Langerhans hücresi taşıyan antijenlerin anormal proliferasyonu sonucu oluşur (43,44). Etiyolojisi bilinmemektedir. Sistemik bulguların ön planda olduğu, multi organ tutulumlu formlarının prognozu daha kötüdür. İskelet sistemine lokalize ve sıklıkla tek bir kemiği tutan tipleri ise çok daha iyi prognozludur. Hastalık her yaş grubunda görülebileceği gibi çocuklarda ve genç erişkinlerde çok daha sıktır. Hasta asemptomatiktir veya ağrı şikayeti olabilir (16). Erken dönemde lezyon içerisinde inflamatuar infillrasyon daha sonra granülamatöz faz ve son olarak fibröz faz görülür (43). Soliter kemik lezyonları multipl lezyonlardan daha sıktır. Her kemikte görülebilir ancak, kafa kemikleri, çene, kostalar, vertebral korpus ve proksimal uzun kemikler daha sık tutulur. İskelet dışında karaciğer, dalak, lenf nodu ve akciğer tutulumu olabilir (45). Direkt radyografide iyi sınırlı ovoid periferal skleroz içeremeyen litik lezyondan kötü sınırlı permeatif büyük litik lezyonlara kadar çeşitlilikte görülebilir (16).Kemik iliği tutulumu, yumuşak doku kitlesi ve inflamasyon MRG de gösterilebilir (43,46). Kafa kemiklerinde lezyon dışında yumuşak doku ödemi izlenebilir. Vertebra plana vertebral tutulumda görülebilir ve komşu intervertebral diskin tutulmaması ayırıcı tanıda önemlidir (43). MALİGN TÜMÖRLER Osteosarkom Osteosarkom çocuklarda en sık görülen malign tümördür (47). Osteosarkom büyümenin en hızlı olduğu yaş arasında pik yapar. Giderek artan, istirahat ve ilaçla geçmeyen ağrı, sert, hareketli olmayan şişlik gibi şikayetler en sık rastlanan bulgulardır. 6 yaşın altında çocuklar nadiren etkilenir. Serum alkalen fosfataz olguların yarısında yüksektir (48). Erkek çocuklarda kızlara göre iki kat fazla görülür. Retinoblastom ve Li-Fraumeni sendromu bulunan hastalarda ve önceden radyoterapi uygulanmış hastalarda risk artar. Multifokal osteosarkom çocuklarda nadiren görülübilir (49). Patolojik olarak osteoblastik, kondroblastik, fibroblastik veya telenjiektazik olarak tümör baskın hücre tipine göre tanımlanırlar (18). Pediatrik osteosarkom genellikle metafizyel ve medüller orijinlidir Olguların çok büyük bir çoğunluğu diz eklemi etrafında (%60-79), femur veya tibia metafizindedir (6,50).Yassı kemiklerde ise %10 olguda görülür (51). Tümör kemik yapımı ile karakterizedir. Direkt grafide litik, sklerotik veya miks tipte agresif kemik lezyonu şeklinde olabilir. Tipik olarak büyük boyutlarda belirsiz sınırlı, kortikal yıkım ve agresif periostal reaksiyonun eşlik ettiği (Codman üçgeni ya da sunburst; güneş ışını görünümü denen ve yumuşak dokuda radyal tarzda ossifikasyondan oluşan periost reaksiyonu) ve malign kemik içeren yumuşak doku kitlesi şeklinde izlenirler. Telenjiaktazik osteosarkom hariç patolojik kırık nadirdir (%5) (52). %20 çocukta sıklıkla akciğer olmak üzere metaztaz görülebilir. Osteosarkom (Resim 7 A-B) MRG de genelde T1 ağırlıklı görüntülerde hipointens ve STIR görüntülerde hiperintens izlenir. Neoplazik kemik doku tüm sekanslarda hipoplaziktir (53). Kemik ve yumuşak doku ödemi masif olabilir (54). Atlayan lezyonlar %15 oranında görülebilir. Sıvı-sıvı seviyelenmesi telenjektazik osteosarkom için tipiktir (52). Ancak AKK ile karıştırmamak gerekir. Resim 7: Tibia proksimalinde MRG de T1 ağırlıklı görüntüde (A) heterojen hipointens ve İV kontrast madde sonrası (B) periferik şekilde kontrast tutan ve yumuşak doku komponentinin eşlik ettiği osteosarkom izlenmektedir. 113
9 Ewing Sarkomu Ewing sarkomu, çocuklarda osteosarkomdan sonra 2. en sık görülen malign kemik tümörüdür ve yaşlarda pik yapar (55). Daha differansiye şekli ise primitif nöroektodermal tümör (PNET) olarak adlandırılır. Beyaz ırkta daha sıktır. Kız ve erkekler eşit etkilenir. Hastalar genelde lokal ağrı ve şişlik ile başvururlar. Genellikle kitle palpe edilebilir ve üzerinde cilt eritem bulunabilir (48). Eritrosit sedimantasyon hızında artış ve lökositoz görülebilir. Bulgular ile osteomiyeliti taklit edebilir. En sık pelvis ve daha sonra uzun kemik metadiafizlerinde (femur > tibia > humerus >kosta) yerleşim gösterir (55). Direkt grafide permeatif, kötü sınırlı, miks sklerotik ve litik, kortikal yıkımın belirgin olduğu ve eşlik eden nonkalsifiye yumuşak doku kitlesi şeklinde izlenir (12,55). Diafizer tümörler tipik olarak santral ve metafizde ekzantirik yerleşimlidir (51). Epifizer uzanım nadirdir. Agresif periosteal reaksiyon spiküle ve soğan zarı şeklinde olabilir. MRG de heterojen şekilde T1 ağırlıklı görüntülerde izo-hipointens ve T2 ağırlıklı görüntülerde hiperintens olabilir (56) (Resim 8). %14 oranında atlayan lezyonlar görülebilir. Komşu eklem tutulumu görülebilmekle beraber MRG de sinovial inflamasyona bağlı abartılı görünüm olabilir. En sık metastaz tutulumu yeri olan akciğer BT ile değerlendirilmelidir. Kemik ve kemik iliği diğer sık metastazik tutulum alanlarıdır (13). Kondrosarkom Kondrosarkom çocukluk çağında sık değildir (%5) ve primer kondrosarkomdan ziyade sekonder şekildedir (57). Genellikle pelvis ve omuz bölgesi gibi büyük kemiklerde, uzun kemik metafizleri, kosta ve omurga tutulumu görülür. Ekspansil, dekstüriktif ve büyük boyutlu litik lezyonlar şeklindedir. Matriks kalsifikasyonu amorf veya kondroid şekilde olabilir. MRG de heterojen şekilde T1 ağırlıklı görüntülerde düşük sinyalli ve T2 ağırlıklı görüntülerde düşük-ara sinyalli şekilde izlenirler. T2 ağırlıklı görüntülerde yüksek sinyal hiyalin kıkırdağa bağlıdır (58). Yumuşak doku uzanımı olabilir, ancak kemik iliği ödemi beklenenden azdır. Resim 8: MRG de heterojen şekilde T2 ağırlıklı görüntülerde hiperintens ve yaygın atlayan (skip) ve karşı taraf metastatik femur lezyonların eşlik ettiği Ewing sarkomu izlenmektedir. Lenfoma Lenfoma çocuklarda %5 oranında primer kemik hastalığı olarak görülür ve çoğunlukla yüksek dereceli, diffüz büyük hücreli lenfomalardır (18). Omurga ve uzun kemik diafizleri en sık tutulan yerlerdir. Tanı sırasında genelde büyük boyutlardadır (59,60). Görüntülemede genellikle litik dekstrütif kitle ve katmanlı periostal reaksiyon mevcuttur. Fakat bazen grafide görülmeyebilir (61). Kortikal yıkım ve sekestre en iyi BT ile gösterilir. MRG de T1 ağırlıklı görüntülerde düşük sinyalli ve T2 ağırlıklı görüntülerde yüksek sinyallidir. Peritümoral ödem olabilir. İV kontrast madde sonrası kontrast tutulumu olur. Ancak lenfoma ve Ewing sarkomu gibi küçük yuvarlak hücreli tümörlerde kortikal yıkım olmadan küçük kortikal vasküler yapılar aracılığı ile yumuşak doku kitlesi gelişebilir. Malign Fibröz Histiositom Malign fibröz histiositoma genellikle adölosan çağda görülmekle birlikte çocuk yaş grubu için oldukça nadirdir. En sık uzun kemik metafizinde santral yerleşimli görülür. Grafide varyatif litik lezyon şeklindedir. Düzgün sınırlı olanlar nonagresif tümörleri taklit edebilir. Diafiz Selçuk Pediatri 2014;2(1): Çocuklarda Benign ve Malign Kemik Tümörleri - Düzgün F, Örgüç Ş.
10 yerleşimli olanlar ise daha malign seyirli ve görünümdedir. (62). Periostal reaksiyon nadiren görülür. MRG görüntüleme ise nonspesifiktir. Kaynaklar 1. Enneking WF. Musculoskeletal tumor surgery, New York: Churchill Livingstone, 1983: 1:1. 2. Pettersson H, Springfield DS, Enneking WF. Radiologic management of musculoskeletal tumors. Philadelphia: Springer, Enneking WF, Spanier SS, Goodman MA. A system for the surgical staging of musculoskeletal sarcoma. Clin Orthop 1980; 153: Aboulafia, A.J., Kennon, R.E. and Jelinek, J.S. (1999) Benign bone tumors of childhood. Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons 7 (6), Gurney J, Swensen A, Bulterys M: Malignant bone tumors. In: Ries L, Smith M, Gurney J, et al., eds. Cancer Incidence and Survival among Children and Adolescents: United States SEER Program National Cancer Institute, SEER Program, 1999, Pp Smith MA, Ries LAG. Chidhood cancer: Incıdence, survival, and mortality in Principles and Practice of Pediatric Oncology, Pizzo PA and Poplack DG, eds, 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2002: Caudill JSC, Arndt CAS. Diagnosis and management of bone malignancy in adolescence. Adolesc Med 2007; 18: Springfeld D, Simon MA (eds). Surgery of bone and soft tissue tumors. 2nd ed. Lippincott-Raven, Weinstein SL, Buckwalter JA. Turek s orthopedics principles and their application. 5th ed. Baltimore, Maryland, USA, Yıldız C, Erler K, Atesalp AS, Basbozkurt M. Benign bone tumors in children. Curr Opin Pediatr. 2003;15(1): Tröger, Jochen. Pediatric Imaging Manual Publication: Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2008; Vade A, Eissenstadt R, Schaff HB. MRI of aggressive bone lesions of childhood. Magn Reson Imaging 1992; 10: Meyer JS, Nadel HR, Marina N, et al. Imaging guidelines for children with Ewing sarcoma and osteosarcoma: a report from the Children s Oncology Group Bone Tumor Committee. Pediatr Blood Cancer 2008; 51: Sullivan RJ, Meyer JS, Dormans JP, et al. Diagnosing aneurysmal and unicameral bone cysts with magnetic resonance imaging. Clin Orthop Relat Res 1999;(366): Sty JR,Wells RG, Starshak RJ, et al. The musculoskeletal system. In: Sty JR, ed. Diagnostic imaging of infants and children. Gaithersburg, MD: Aspen, 1992: Vlychou M, Athanasou N. Radiological and pathological diagnosis of paediatric bone tumours and tumour-like lesions. Pathology 2008;40: Sullivan RJ, Meyer JS, Dormans JP, et al. Diagnosing aneurysmal and unicameral bone cysts with magnetic resonance imaging. Clin Orthop Relat Res 1999;(366): Alyas F, James SL, Davies AM, et al. The role of MR imaging in the diagnostic characterization of appendicular bone tumours and tumour-like conditions. Eur Radiol 2007; 17: Azouz EM. Magnetic resonance imaging of benign bone lesions: cysts and tumors. Top Magn Reson Imaging 2002; 13: Kransdorf MJ, Sweet DE. Aneurysmal bone cyst: concept, controversy, clinical presentation, and imaging. AJR 1995;164(3): Woertler K. Benign bone tumors and tumor-like lesions: value of cross-sectional imaging. Eur Radiol 2003; 115
11 13: Mahnken AH, Nolte-Ernsting CCA, Wildberger JE, et al. Aneurysmal bone cyst: value of MR imaging and conventional radiography. Eur Radiol 2003;13: Murphey MD, Nomikos GC, Flemming DJ, et al. Imaging of giant cell tumor and giant cell reparative granuloma of bone: radiologic-pathologic correlation. Radiographics 2001;21: Stacy GS, Heck RK, Peabody TD, et al. Neoplastic and tumorlike lesions detected on MR imaging of the knee in patients with suspected internal derangement: part 1, intraosseous entities. Am J Roentgenol 2002;178: Libshitz HI, Cohen MA. Radiation-induced osteochondromas. Radiology 1982;142(3): Woertler K. Benign bone tumors and tumor-like lesions: value of cross-sectional imaging. Eur Radiol 2003;13: Stein-Wexler R. MR Imaging of soft tissue masses in children. Magnetic Resonance Imaging Clinics of North America, 17: Jee WH, Park YK, McCauley TR, et al. Chondroblastoma: MR characteristics with pathologic correlation. J Comput Assist Tomogr 1999;23: Oxtoby JW, Davies AM. MRI characteristics of chondroblastoma. Clin Radiol 1996;51: Cohen MD, Harrington TM, Ginsburg WW. Osteoid osteoma: 95 cases and a review of the literature. Semin Arthritis Rheum 1983; 12: Iyer RS, Chapman T, Chew FS. Pediatric bone imaging: diagnostic imaging of osteoid osteoma. AJR Am J Roentgenol 2012; 198: Papathanassiou ZG, Megas P, Petsas T, et al. Osteoid osteoma: diagnosis and treatment. Orthopedics 2008; 31: Greenspan A. Benign bone-forming lesions: osteoma, osteoid osteoma, and osteoblastoma. Clinical, imaging, pathologic, and differential considerations. Skeletal Radiol 1993; 22: Copley L, Dormans JP. Benign pediatric bone tumors. Evaluation and treatment. Pediatr Clin North Am 1996; 43: Biermann JS. Common benign lesions of bone in children and adolescents. J Pediatr Orthop 2002; 22: Faivre L, Nivelon-Chevallier A, Kottler ML, et al. Mazabraud syndrome in two patients: clinical overlap with McCune-Albright syndrome. Am J Med Genet 2001; 99: Biermann JS. Common benign lesions of bone in children and adolescents. J Pediatr Orthop 2002; 22: Shah ZK, Peh WCG, Koh WL, et al. Magnetic resonance imaging appearances of fibrous dysplasia. Br J Radiol 2005;78: Campanacci M, Laus M. Osteofibrous dysplasia of the tibia and fibula. J Bone Joint Surg Am 1981; 63: Kahn LB. Adamantinoma, osteofibrous dysplasia and differentiated adamantinoma. Skeletal Radiol 2003; 32: Kahn LB. Adamantinoma, osteofibrous dysplasia and differentiated adamantinoma. Skeletal Radiol 2003; 32: Dominguez R, Saucedo J, Fenstermacher M. MRI findings in osteofibrous dysplasia. Magn Reson Imaging 1989;7: Ma LD. Magnetic resonance imaging of musculoskeletal tumours: skeletal and soft tissue masses. Curr Probl Diagn Radiol 1999;28: DeSchepper AMA, Ramon F, Van Marck E. MR imaging of eosinophilic granuloma: report of 11 cases. Skeletal Radiol 1993;22: Goo HW, Yang DH, Ra YS, et al. Whole-body MRI of Selçuk Pediatri 2014;2(1): Çocuklarda Benign ve Malign Kemik Tümörleri - Düzgün F, Örgüç Ş.
12 langerhans cell histiocytosis: comparison with radiography and bone scintigraphy. Pediatr Radiol 2006;36: Beltran J, Aparisi F, Bonmati LM, et al. Eosinophilic granuloma: MRI manifestations. Skeletal Radiol 1993;22: Davies AM, Pikoulas C, Griffith J. MRI of eosinophilic granuloma. Eur J Radiol 1994;18: Longhi A, Errani C, De Paolis M, et al. Primary bone osteosarcoma in the pediatric age: state of the art. Cancer Treat Rev 2006;32: Yaw KM. Pediatric bone tumors. Semin Surg Oncol 1999;16: Mahoney JP, Spanier SS, Morris JL. Multifocal osteosarcoma. A case report with review of the literature. Cancer 1979; 44: Redner A. Malignant bone tumors. Pediatric Hematology and Oncology, Lanzkowsky P, ed, 3rd ed. California: Academic Press, 2000: Laor T, Jaramillo D, Oestrich A. Skeletal system. In: Kirks DR, Griscom NT, eds. Practical Pediatric Imaging: Diagnostic Radiology of Infants and Children, 3rd ed. Philadelphia: Lippincott-Raven, 1998: Mar WA, Taljanovic MS, Bagatell R, et al. Update on imaging and treatment of Ewing sarcoma family tumors: what the radiologist needs to know. J Comput Assist Tomogr 2008;32: Adler CP, Kozlowski K. Primary Bone Tumors and Tumorous Conditions in Children. London: Springer-Verlag, Kaim AH, Hugli R, Bonel HM, et al. Chondroblastoma and clear cell chondrosarcoma: radiological and MRI characteristics with histopathological correlati on. Skeletal Radiol 2002;31: Clayton F, Butler JJ, Ayala AG, et al. Non-Hodgkin s lymphoma of bone. Pathologic and radiologic features with clinical correlates. Cancer 1987; 60: Baar J, Burkes RL, Bell R, et al. Primary non-hodgkin s lymphoma of bone. A clinicopathologic study. Cancer 1994; 73: Krishnan A, Shirkhoda A, Tehrznzadeh J, et al. Primary bone lymphoma: radiographic-mr imaging correlation. Radiographics 2003;23: Murphey MD, Gross TM, Rosenthal HG. Musculoskeletal malignant fibrous histiocytoma: radiologic-pathologic correlation. Radiographics 1994;14: Arndt AS, Crist WM. Common musculoskeletal tumors of childhood and adolescence. N Engl J Med 1999;341: Hoffer FA. Primary skeletal neoplasms: osteosarcoma and Ewing sarcoma. Top Magn Reson Imaging 2002;13: Weiss A, Khoury JD, Hoffer FA, et al. Telangiectatic osteosarcoma: the St. Jude Children s Research Hospital s experience. Cancer 2007;109: Peersman B, Vanhoenakcker FM, Heyman S, et al. Ewing s sarcoma: imaging JBR-BTR 2007;90:
Pediatrik kemik tümörlerinde radyolojik tanı
Pediatrik kemik tümörlerinde radyolojik tanı Dr. Zeynep Yazıcı Uludağ Üniversitesi, Bursa Kemik tümörleri Tüm kemik tümörlerinin %42 si: İlk 20 yaşta Çoğu: Belirli bir yaşta görülme eğiliminde D Resnick,
DetaylıSIK KARŞILAŞILAN KAS İSKELET LEZYONLARINDA AYIRICI TANI
SIK KARŞILAŞILAN KAS İSKELET LEZYONLARINDA AYIRICI TANI Dr. İbrahim ADALETLİ İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji AD. Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı Olgu 1 Tanınız nedir? 1- Enkondrom 2- Non ossifaying
DetaylıÇocukluk çağı Kemik Tümörlerinde Radyoloji
Çocukluk çağı Kemik Tümörlerinde Radyoloji Dr.Hakan Gençhellaç. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı Türk Radyoloji Derneği 36. ULUSAL RADYOLOJİ KONGRESİ
DetaylıBenign ve Malign Kemik Lezyonlarını Değerlendirmede Bilgisayarlı Tomografinin Değeri
DERLEME DOI:10.4274/nts.2016.003 Nuclear Medicine Seminars / Nükleer Tıp Seminerleri 2016;1:15-20 Benign ve Malign Kemik Lezyonlarını Değerlendirmede Bilgisayarlı Tomografinin Değeri The Value of Computed
DetaylıProf Dr Sergülen Dervişoğlu. Kemik tümörleri Kemiğin tümör benzeri lezyonları
Prof Dr Sergülen Dervişoğlu Kemik tümörleri Kemiğin tümör benzeri lezyonları Kemik tümörleri Ekip çalışması Ortopedist Radyolog Patolog Onkolog ( Medikal/Radyasyon) Klinik anamnez Tanıda çok önemli Yaş
DetaylıHABİS KEMİK TÜMÖRLERİNDE ORTOPEDİK CERRAHİ YAKLAŞIM. Prof.Dr.Murat HIZ İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji A.B.D.
HABİS KEMİK TÜMÖRLERİNDE ORTOPEDİK CERRAHİ YAKLAŞIM Prof.Dr.Murat HIZ İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji A.B.D. Habis Kemik Tümörleri Nadir görülen tümörler olmasına rağmen ( tüm kanserlerin
DetaylıDr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir
Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir SİSTEMATİK DEĞERLENDİRME Yorumlama dıştan içe veya içten dışa doğru yapılmalı TORAKS DUVARI Kostalar Sternum Klavikula Torasik vertebralar
DetaylıSERT DOKUNUN SULU (KĠSTĠK) LEZYONU. Dr Arzu AVCI ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TIBBİ PATOLOJİ KLİNİĞİ 17 Kasım 2011
SERT DOKUNUN SULU (KĠSTĠK) LEZYONU Dr Arzu AVCI ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TIBBİ PATOLOJİ KLİNİĞİ 17 Kasım 2011 OLGU 9 Y, K Sağ humerus proksimali 2 yıl önce kırık Doğal iyileşmeye bırakılmış
DetaylıSelim kemik tümörleri: Sınıflama, klinik ve radyolojik özellikler, biyopsi. Bülent Erol, Nadir Aydemir
TOTBİD Dergisi Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği TOTBİD Dergisi 2013; 12:490 500 doi: 10.14292/totbid.dergisi.2013.57 DERLEME Selim kemik tümörleri: Sınıflama, klinik ve radyolojik özellikler,
DetaylıSternum korpusunda (en çok)
GÖĞÜS DUVARI TÜMÖRLERİ PROF. DR. REFİK ÜLKÜ D.Ü Tıp Fak Göğüs Cerrahisi Tüm primer tümörler arasında %1-1.5 Malign primer göğüs duvarı tümörleri, tüm kanser hastaları arasında %0.04 Göğüs duvarı malign
DetaylıSpinal Tümörler Prof. Dr. E. Turgut TALI Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A. D. Nöroradyoloji B. D.
Spinal Tümörler Prof. Dr. E. Turgut TALI Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A. D. Nöroradyoloji B. D. turgut.tali@gazi.edu.tr Kemik tümörlerinin %5 i Gençlerde benign, adultta malign Primer < sekonder
DetaylıELİN YUMUŞAK DOKU TÜMÖRLERİ
ELİN YUMUŞAK DOKU TÜMÖRLERİ Çoğunlukla selim karakterde olan bu tümörlerin sadece % 1-2 si habistir. Sinovial kistler, tendon kılıfının dev hücreli tümörü, lipom, enkondrom sık görülen selim oluşumlardır.
DetaylıMultipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD
Multipl Myeloma da PET/BT Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD İskelet sisteminin en sık görülen primer neoplazmı Radyolojik olarak iskelette çok sayıda destrüktif lezyon ve yaygın
DetaylıKemik tümörleri ve tümör benzeri lezyonları, sıklıkla tanı ve tedavi güçlüğüyle
DERLEME Hacettepe T p Dergisi 2006; 37:124-131 Kemi in tümör ve tümör benzeri lezyonlar na yaklafl m Mehmet Ayvaz 1, M. Cemalettin Aksoy 2 1 Uzman Dr., Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve
DetaylıBİRİNCİL KEMİK KANSERİ
BİRİNCİL KEMİK KANSERİ KONDROSARKOM (KS) PROF. DR. LEVENT ERALP Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı İÇİNDEKİLER Kondrosarkom Nedir? KS dan kimler etkilenir? Bulgular nelerdir? KS tipleri nelerdir? Risk faktörleri
DetaylıGöğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi
Mediastenin Nadir Görülen Tümörleri Tüm mediastinal kitlelerin %10 dan azını meydana getiren bu lezyonlar mezenkimal veya epitelyal kökenli tümörlerden oluşmaktadır. Journal of linical and nalytical Medicine
DetaylıKemik ve Yumuşak Doku Tümörleri Selim ve Habis Kemik Tümörleri
Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri Selim ve Habis Kemik Tümörleri Doğal seyir, karsinogenez Tanı Anamnez Klinik muayene Laboratuar bulguları Görüntüleme yöntemleri Sitogenetik Tanı stratejisi Gelecekten beklentiler
DetaylıOsteoid osteoma genellikle uzun kemiklerin korteksini, vertebraları ve nadiren kranial
Ağrılı Büyük Frontal Osteoid Osteoma MEHMET BASMACI 1, AŞKIN ESEN HASTURK 1 Onkoloji Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Nöroşirürji Bölümü ÖZET Osteoid osteoma genellikle uzun kemiklerin korteksini, vertebraları
DetaylıRadyolüsent Görüntü Veren Odontojenik Tümörler Dr.Zuhal Tuğsel
Radyolüsent GörüntG ntü Veren Odontojenik TümörlerT Dr.Zuhal Tuğsel Ameloblastoma Odontojenik epitelden kökenli yavaş büyüyen, iyi huylu bir tümördür. Herhangi bir yaşta görülür, literatürde sözü edilen
DetaylıKemik ve Yumuşak Doku Tümörlerinin Değerlendirilmesinde Temel Radyografik İlkeler
56 TÜRK RADYOLOJİ DERNEĞİ TÜRK RADYOLOJİ SEMİNERLERİ Trd Sem 2017; 5: 56-69 Kemik ve Yumuşak Doku Tümörlerinin Değerlendirilmesinde Temel Radyografik İlkeler Tamer Kaya ÖĞRENME HEDEFLERİ Kemik tümörlerinin
DetaylıSol Mastoid Kemikte Monostotik Fibröz Displazili Bir Olgunun MRG Bulguları
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2016;8 (1): 57-63 Olgu Sunumu Gökçe ve ark. Sol Mastoid Kemikte Monostotik Fibröz Displazili Bir Olgunun MRG Bulguları MRI Findings of Monostotic Fibrous
DetaylıSpinal Tumors. Başar Atalay M.D. Yeditepe University Faculty of Medicine Department of Neurosurgery. Tuesday, April 3, 12
Spinal Tumors Başar Atalay M.D. Yeditepe University Faculty of Medicine Department of Neurosurgery Spinal tumor localisation Extradural Intradural extramedullary Intradural intramedullary Age By aging
DetaylıAdalet Elçin Yıldız, Sinan Genç, Berna Uçan, Suat Fitoz. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı, Ankara
Adalet Elçin Yıldız, Sinan Genç, Berna Uçan, Suat Fitoz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı, Ankara Klinik Öykü: 4.5 yaşında erkek çocuk, kusma ve karın ağrısı atakları ile
DetaylıGazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları ABD, Medikal Onkoloji BD Güldal Esendağlı
Sağlık Bakanlığından Muaf Hekimin Ünvanı - Adı Soyadı Aydın Aytekin Bildiriyi Sunacak Kişi Ünvanı - Adı Soyadı Rafiye Çiftçiler Bildiriyi Sunacak Kişi Kurumu Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları
DetaylıAdrenal lezyonların görüntüleme bulguları. Dr. Ercan KOCAKOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul
Adrenal lezyonların görüntüleme bulguları Dr. Ercan KOCAKOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul Öğrenme hedefleri Adrenal bez kitlelerinin BT ile değerlendirilmesinde temel prensip ve bulguları öğrenmek
DetaylıÇocukluk Çağı Benign Kemik Tümörlerinin Demografik Özellikleri ve Klinik Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi
Çocukluk Çağı Benign Kemik Tümörlerinin Demografik Özellikleri ve Klinik Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi Demographic Features of Childhood Benign Bone Tumors and Evaluation of Clinical Approach Şafak
DetaylıGÖĞÜS DUVARI TÜMÖRLERİ. PROF. DR. REFİK ÜLKÜ D.Ü Tıp Fak Göğüs Cerrahisi
GÖĞÜS DUVARI TÜMÖRLERİ PROF. DR. REFİK ÜLKÜ D.Ü Tıp Fak Göğüs Cerrahisi Primer göğüs duvarı tümörleri göğüs kafesindeki, kemik,kıkırdak ve yumuşak dokulardan kaynaklanabilen, benign veya malign, geniş
DetaylıErken Evre Akciğer Kanserinde
Erken Evre Akciğer Kanserinde Görüntüleme Dr. Figen Başaran aran Demirkazık Hacettepe Universitesi Radyoloji Anabilim Dalı Kasım 2005 Mayıs 2006 Müsinöz ve nonmüsinöz tipte bronkioloalveoler komponenti
DetaylıSELİM KEMİK TÜMÖRLERİ ve KEMİĞİN TÜMÖRE BENZEYEN LEZYONLARI
SELİM KEMİK TÜMÖRLERİ ve KEMİĞİN TÜMÖRE BENZEYEN LEZYONLARI PROF. DR. MURAT HIZ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji A.D. Tümör = Neoplazm Bir veya birden fazla dokunun
DetaylıAli Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2. Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman
Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2 1 Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman 2 Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma
DetaylıOsteosarkom Tedavisinde Neoadjuvan Tedavi. Dr. Bülent Yalçın 5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi, Mart 2014 Susesi Otel, Antalya
Osteosarkom Tedavisinde Neoadjuvan Tedavi Dr. Bülent Yalçın 5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi, 19-23 Mart 2014 Susesi Otel, Antalya Osteosarkoma-1 Nadir tümörler (2-3/100.000), Çalışma yapmak zor (çok merkezli,
DetaylıAlt Ekstremite Tümörleri
516 TÜRK RDYOLOJİ DERNEĞİ lt Ekstremite Tümörleri Remide rkun TÜRK RDYOLOJİ SEMİNERLERİ Trd Sem 2016; 4: 516-39 ÖĞRENME HEDEFLERİ enign kemik tümörleri Tümör benzeri lezyonlar Malign kemik tümörleri Yumuşak
DetaylıBöbrek kistleri olan hastaya yaklaşım
Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım Dr. Ayşegül Örs Zümrütdal Başkent Üniversitesi-Nefroloji Bilim Dalı 20/05/2011-ANTALYA Böbrek kistleri Genetik ya da genetik olmayan nedenlere bağlı olarak, Değişik
DetaylıKANSERDE RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME DOÇ. DR.İSMAİL MİHMANLI
KANSERDE RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME DOÇ. DR.İSMAİL MİHMANLI AMAÇ Kanser ön ya da kesin tanılı hastalarda radyolojik algoritmayı belirlemek ÖĞRENİM HEDEFLERİ Kanser riski olan hastalara doğru radyolojik tetkik
DetaylıTanı: Metastatik hastalık için patognomonik bir radyolojik. Tek veya muitipl nodüller iyi sınırlı veya difüz. Göğüs Cerrahisi Hasan Çaylak
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Hasan Çaylak Göğüs Cerrahisi Metastatik Akciğer Tümörleri Giriş İzole akciğer metastazlarına tedavi edilemez gözüyle bakılmamalıdır Tümör tipine
DetaylıPEDİATRİK KARACİĞER KİTLELERİ
PEDİATRİK KARACİĞER KİTLELERİ Dr. Berna Oğuz Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı Pediatrik KC kitleleri İntraabdominal kitlelerin %5-6 Primer hepatik
DetaylıDr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi
Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi 1 Öğrenme hedefleri Metastazların genel özellikleri Görüntüleme Teknikleri Tedavi sonrası metastaz takibi Ayırıcı tanı 2 Metastatik Hastalık Total
DetaylıThe assessment of clinical approaches and properties of benign hindfoot tumors
Özgün Araştırma 118 The assessment of clinical approaches and properties of benign hindfoot tumors Arka ayak benign kemik tümörlerinin özellikleri ve klinik yaklaşımların değerlendirilmesi İsmail Burak
DetaylıKondroblastom ve kondromiksoid fibrom: Klinik, radyolojik, histolojik özellikleri ve tedavi prensipleri
TOTBİD Dergisi Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği TOTBİD Dergisi 2013; 12:526 532 doi: 10.14292/totbid.dergisi.2013.61 DERLEME Kondroblastom ve kondromiksoid fibrom: Klinik, radyolojik, histolojik
DetaylıGöğüs Cerrahisi Sedat Gürkok. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Soliter Pulmoner Nodül Tanım: Genel bir tanımı olmasa da 3 cm den küçük, akciğer parankimi ile çevrili, beraberinde herhangi patolojinin eşlik
DetaylıOsteosarkom multipl myelomdan sonra en s k görülen primer
Tan sal ve Giriflimsel Radyoloji (2001) 7:271-275 OLGU LD R S Primer kranyofasyal osteosarkom olgusunda T ve MRG bulgular Deniz C l z, ülent Sakman, Ekin Fatma Fettaho lu, Enis Yüksel D. C l z (E),. Sakman,
DetaylıTRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 5. Sorular
TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 5 Sorular Soru 1 T1 ve T2 ağırlıklı spin eko sekanslarda hiperintens görülen hematom kavitesinin evresini belirtiniz? a) Akut dönem b) Hiperakut dönem c) Subakut erken dönem d)
DetaylıKondrosarkomlar. Chondrosarcomas. Yener Sağlık
TOTBİD Dergisi Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği TOTBİD Dergisi 2014; 13:240 246 doi: 10.14292/totbid.dergisi.2014.26 DERLEME Kondrosarkomlar Chondrosarcomas Yener Sağlık Ankara Üniversitesi
DetaylıAksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri. Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı
Aksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı Meme kanserli hastalarda ana prognostik faktörler: Primer tümörün büyüklüğü
DetaylıKemik ve Yumuşak Doku Tümörleri
Kitap Bölümü DERMAN Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri Recep Öztürk Kitabın bu bölümünü yazarken hedefimiz, ortopedi asistan ve uzmanlarına, kemik ve yumuşak doku tümörü olan hastalara yaklaşım prensiplerini
DetaylıOLGU. 57 yaşında Sağ memede son 10 ayda hızla büyüyen kitle
OLGU 57 yaşında Sağ memede son 10 ayda hızla büyüyen kitle Meme USG; Sağ memeyi bütünüyle dolduran, düzgün sınırlı, içerisinde yer yer kistik alanların ve kalsifikasyonların izlendiği, yoğun vasküler sinyal
Detaylı29 yaşında erkek aktif şikayeti yok. sağ sürrenal lojda yaklaşık 3 cm lik solid kitlesel lezyon saptanması. üzerine hasta polikliniğimize başvurdu
29 yaşında erkek aktif şikayeti yok Dış merkezde yapılan üriner sistem ultrasonografisinde insidental olarak sağ sürrenal lojda yaklaşık 3 cm lik solid kitlesel lezyon saptanması üzerine hasta polikliniğimize
Detaylıİntradural Spinal Tümörler. Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Başkent Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı, Ankara
İntradural Spinal Tümörler Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Başkent Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı, Ankara Intraspinal tümörler spinal kord, filum terminale, sinir kökleri, meninksler, intraspinal damarlar,
DetaylıTendon Kılıfının Dev Hücreli Tümörü
İstanbul Tıp Dergi sı 2008:1 ;46-48 Tendon Kılıfının Dev Hücreli Tümörü Dr. İmran DEMİRCİ (1), Dr. A. Yüksel BARUT (2), Doç. Dr. Adil ÖZTÜRK (3), Dr. Nilgün KARPUZ (1) ÖZET Tendon kılıfının dev hücre/i
DetaylıKan yolu ile yayılma Yumuşak doku infeksiyonunun yayılması Cerrahi/travma sonucu yayılım. Nekrotik kemik (sekestre) oluşmadan önce
28 Kasım 2007 1 TANIM KEMİK DOKUNUN İNFLAMASYONU 2 Sınıflandırma 1. Patogenez Kan yolu ile yayılma Yumuşak doku infeksiyonunun yayılması Cerrahi/travma sonucu yayılım 2. İnfeksiyonun Kliniği Akut osteomyelit
DetaylıAdrenalde sık ve nadir görülen lezyonlar. Dr.Aylar Poyraz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji AD
Adrenalde sık ve nadir görülen lezyonlar Dr.Aylar Poyraz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji AD Feokromositoma Kromafin hücrelerden köken alır 2 tip hücre içerir:kromafin hücreler ve sustentaküler
DetaylıMEDİPOL ÜNİVERSİTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ ABD. Dr.Rashad Rzazade
MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ ABD. Dr.Rashad Rzazade Vaka sunumu (İA) 43 yaş erkek hasta 2/2016 da göğüs ağrısı PAAC: Sol akciğerde kitle Toraks BT (25.02.2016) Sol akciğer üst lob apikoposterior
DetaylıAkciğer Karsinomlarının Histopatolojisi
Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Akciğer karsinomlarının gelişiminde preinvaziv epitelyal lezyonlar; Akciğer karsinomlarının gelişiminde
DetaylıBATIN BT (10/11/2009 ): Transvers kolon orta kesiminde kolonda düzensiz duvar kalınlaşması ile komşuluğunda yaklaşık 5 cm çapta nekrotik düzensiz
Olgu Sunumu Olgu: 60y, E 2 ayda 5 kilo zayıflama ve karın ağrısı şikayeti ile başvurmuş. (Kasım 2009) Ailede kanser öyküsü yok. BATIN USG: *Karaciğerde en büyüğü VIII. segmentte 61.2x53.1 mm boyutunda
DetaylıPRİMER GÖĞÜS DUVARI TÜMÖRLERİ PRIMARY CHEST WALL TUMORS
ORİJİNAL ARAŞTIRMA ORIGINAL RESEARCH PRİMER GÖĞÜS DUVARI TÜMÖRLERİ PRIMARY CHEST WALL TUMORS Dr. Nazan Çiledağ a, Dr. Kemal Arda a, Dr. Elif Aktaş a, Dr. Bilgin Kadri Arıbaş a, a Onkoloji Eğitim ve, Araştırma
DetaylıPulmoner Nodüllü Hastaya Yaklaşım
Pulmoner Nodüllü Hastaya Yaklaşım Pınar Çelik TTD Kış Okulu 14-17 Ocak 2016, Antalya Soliter pulmoner nodül (SPN) - tanım Çapı 3 cm, tek, sınırları belirli, yuvarlak lezyon Tamamen AC parankimi ile çevrili
DetaylıKemik iliği vücudun iskelet, deri ve yağdan sonra dördüncü en büyük organıdır.
KEMİK İLİĞİ GÖRÜNTÜLEME Dr.Hatice Tuba SANAL Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kemik iliği vücudun iskelet, deri ve yağdan sonra dördüncü en büyük organıdır. Bu yazıda kemik iliğinin yaşam sürecindeki değişiklikleri
DetaylıKemik ve Eklem Enfeksiyonları. Dr Fahri Erdoğan
Kemik ve Eklem Enfeksiyonları Dr Fahri Erdoğan KEMİK VE EKLEM ENFEKSİYONLARI Erken tanı ve tedavi Sintigrafi, MRI Artroskopik cerrahi Antibiyotik direnci Spesifik M.Tuberculosis M. Lepra T.Pallidumun Nonspesifik?
DetaylıPediatrik karaciğer kitlelerinde ayırıcı tanı
Pediatrik karaciğer kitlelerinde ayırıcı tanı Dr. Zeynep Yazıcı Uludağ Üniversitesi, Tıp Fak., Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı, Bursa Primer karaciğer kitleleri Tüm pediatrik solid tm lerin %1-4 ü ~%65 i
DetaylıMeme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya
Meme Olgu Sunumu 3 Kasım 2016 Antalya Gürdeniz Serin Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı Olgu 35 yaşında kadın Sağ meme de kitle Özgeçmişinde: SLE - Renal Tx Radyoloji Mamografi: Sağ
DetaylıADRENAL KİTLELERK TLELERİNDE DR. FATİH H TUNCA İSTANBUL TIP FAKÜLTES LTESİ GENEL CERRAHİ
ADRENAL KİTLELERK TLELERİNDE CERRAHİ YAKLAŞIM DR. FATİH H TUNCA İSTANBUL TIP FAKÜLTES LTESİ GENEL CERRAHİ ANABİLİM M DALI İnsidans Otopsi serilerinde: asemptomatik selim adrenal neoplazi %2-20 20 İnsidental
DetaylıHibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR)
15. Medikal Fizik Kongresi, 16-19 Mayıs 2015, Trabzon Hibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR) Radyoloji görüşü Dr. Gülgün ENGİN İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Sunu planı 30 dak süre
DetaylıKarsinoid Tümörler Giriş Sınıflandırma: Göğüs Cer rahisi rahisi Göğüs Cer Klinik:
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Karsinoid Tümörler Giriş Ender görülen akciğer tümörleridirler Rezeksiyon uygulanan akciğer tümörlerinin %0,4- %3 ünü oluştururlar Benign-malign
DetaylıİNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı. Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir
İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir AMAÇ Radyolojik olarak algoritm Tanı ve bulgular Tedavi sonrası takip İnvazif Asperjilloz Akciğer
DetaylıUzun kemiklerin soliter enkondromlar : Hastalar n baflvuru süreçleri ve sonuçlar
ACTA ORTHOPAEDICA et TRAUMATOLOGICA TURCICA Acta Orthop Traumatol Turc 2010;44(5):397-402 künyeli yaz n n Türkçe çevirisi Uzun kemiklerin soliter enkondromlar : Hastalar n baflvuru süreçleri ve sonuçlar
DetaylıPrimer Kemik Lenfomaları Olgu Sunumu. Prof. Dr. Mustafa Benekli Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Ankara
Primer Kemik Lenfomaları Olgu Sunumu Prof. Dr. Mustafa Benekli Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Ankara Olgu sunumu 49 y kadın hasta, Bir dış merkeze 2 aydır devam eden öksürük,
Detaylı07.01.2014. Radyolojide çözünürlük (rezolüsyon) kavramı. Kas-iskelet sisteminde BT ve/veya MRG Diğerinin yerine veya tamamlayıcı kullanım
Radyolojide çözünürlük (rezolüsyon) kavramı Uzaysal çözünürlük Kontrast çözünürlüğü Temporal çözünürlük Kas-iskelet sisteminde BT ve/veya MRG Diğerinin yerine veya tamamlayıcı kullanım Dr Üstün Aydıngöz
DetaylıOLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI 19.01.2011
OLGU SUNUMU Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi 62 yaşında Erkek Yakınması yok 1999 yılında PSA:11.6 ng/ml TRUS-Bx Gleason 3+4=7/10 prostat adenokarsinomu Perinöral invazyon + Pelvik MR
DetaylıSSS Enfeksiyonlarının Radyolojik Tanısı. Dr. Ömer Kitiş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Nöroradyoji
SSS Enfeksiyonlarının Radyolojik Tanısı Dr. Ömer Kitiş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Nöroradyoji Nöroradyoloji de;doku kontrast mekanizmaları T1/T2/PD; T1-T2 relaksasyon zamanları
DetaylıDr. Şerife Gül Karadağ Dr. Ayşe Zopçuk Doç.Dr. Nuray Aktay Ayaz Kanuni Sultan Süleyman EAH Çocuk Romatoloji Kliniği İstanbul
II. ÇOCUK ROMATOLOJİ OLGU PANAYIRI 30.03.2018 Dr. Şerife Gül Karadağ Dr. Ayşe Zopçuk Doç.Dr. Nuray Aktay Ayaz Kanuni Sultan Süleyman EAH Çocuk Romatoloji Kliniği İstanbul OLGU 7 yaşında erkek hasta 10
DetaylıBİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt II, Sayı 1, Sayfa 205-211, 1985 BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS Yıldız BATIRBAYGİL* Alparslan GÖKALP** Cleidocranial Dysostosis veya «Marie and Sainton» Sendromu
DetaylıÜst Ekstremite Tümörleri
118 D TÜRK RADYOLOJİ DERNEĞİ Üst Ekstremite Tümörleri TÜRK RADYOLOJİ SEMİNERLERİ Trd Sem 2014; 2: 118-128 Hatice Tuba Sanal ÖĞRENME HEDEFLERİ Yumuşak Doku Tümörleri Kemik Tümörleri Kaynaklar Üst ekstremite
DetaylıKötü Huylu Yumuşak Doku Tümörleri. Tanım, sınıflama, hastaya ilk yaklaşım. Dr. Serkan BİLGİÇ
Kötü Huylu Yumuşak Doku Tümörleri Tanım, sınıflama, hastaya ilk yaklaşım Dr. Serkan BİLGİÇ İskelet dışı bağ dokusundan kaynaklanan mezodermal kökenli nadir malignitelerdir. Tanım Görülme Sıklığı Tüm kanser
DetaylıXVII. ULUSAL KANSER KONGRESİ
XVII. ULUSAL KANSER KONGRESİ İnteraktif Olgu Sunumu KEMİK TÜMÖRLERİ . 17 yaşında bayan hasta. 2.5 yıldır sol bacakda yürürken ağrı Enfeksiyon ve dolaşım bozukluğu tedavisi uygulanmış. Son 6 aydır ağrı
Detaylıİntraosseöz lipomlu sekiz olgunun değerlendirilmesi
ACTA ORTHOPAEDICA et TRAUMATOLOGICA TURCICA Acta Orthop Traumatol Turc 2007;41(5):343-348 İntraosseöz lipomlu sekiz olgunun değerlendirilmesi An evaluation of eight cases of intraosseous lipoma Yılmaz
DetaylıGELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME. Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı
GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı Doğal seyir & Prognoz Tedavi edilmezse uzun dönemde ekstremite
DetaylıRastlantısal Enkondromlarda Cerrahi Tedavi
Rastlantısal Enkondromlarda Cerrahi Tedavi Prof. Dr. Harzem Özger İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Epidemiyoloji Hyalen kıkırdak kökenli Tüm yaş gruplarında görülebilir Kemiklerin en sık
Detaylıİskelet displazileri. Dr. Ahmet SIĞIRCI İnönü Üniv. TÖTM Radyoloji AD Çocuk Rad BD Malatya
İskelet displazileri Dr. Ahmet SIĞIRCI İnönü Üniv. TÖTM Radyoloji AD Çocuk Rad BD Malatya Yol haritası Mukopolisakkaridoz harici aklınıza gelen tüm displaziler, NOT: Mukopolisakkaridoz dersi Sayın Dr.
Detaylı5 Cerrahi Tedavi Uyguladığımız Uzun Kemik Yerleşimli Pediatrik Osteoid Osteoma Olgularımız
----------------------------------- --------------------- ------------- Açta Oncologica Turcica 2008; 41: 19-24 5 Cerrahi Tedavi Uyguladığımız Uzun Kemik Yerleşimli Pediatrik Osteoid Osteoma Olgularımız
DetaylıÇocukluk Çağı Kanserlerinin Epidemiyolojisi Prof. Dr. Tezer Kutluk
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Herkes İçin Çocuk Kanserlerinde Tanı Sempozyum Dizisi No: 49 Mayıs 2006; s.11-15 Çocukluk Çağı Kanserlerinin Epidemiyolojisi Prof. Dr. Tezer
DetaylıPrimer hepatik lenfomanın manyetik rezonans görüntüleme bulguları
Dicle Tıp Dergisi / E. Gökçe ve ark. Primer hepatik lenfoma MR bulguları 2013; 40 (1): 113-117 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2013.01.0235 OLGU SUNUMU / CASE REPORT Primer hepatik lenfomanın
DetaylıÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ
Disiplinler arası üroonkoloji toplantısı-2014 ÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ Dr. Mustafa HARMAN EÜTF Radyoloji 1 SUNUM AKIŞI Görüntüleme yöntemleri Görüntülemeden beklentiler - Tespit
DetaylıTanı Olgularda ayrıntılı bir anemnezin ardından dikkatli bir fizik muayene ve rutin laboratuvar incelemeleri
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Göğüs Duvarı Tümörleri Primer göğüs duvarı tümörleri yumuşak doku, kemik ve kıkırdak kaynaklı olabilir. Primer malign göğüs duvarı tümörlerinin
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Onkoloji Bilim Dalı. 14 Temmuz 2017 Cuma
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Onkoloji Bilim Dalı 14 Temmuz 2017 Cuma Arş. Gör. Ayşenur Bostan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve
DetaylıSavaş Baba, Sabri Özden, Barış Saylam, Umut Fırat Turan Ankara Numune EAH. Meme Endokrin Cerrahi Kliniği
Savaş Baba, Sabri Özden, Barış Saylam, Umut Fırat Turan Ankara Numune EAH. Meme Endokrin Cerrahi Kliniği Tiroid kanserleri bütün kanserler içinde yaklaşık % 1 oranında görülmekte olup, özellikle kadınlarda
DetaylıMehmet Sait Doğan, Selim Doğanay, Gonca Koç, Süreyya Burcu Görkem, Abdulhakim Coşkun
Mehmet Sait Doğan, Selim Doğanay, Gonca Koç, Süreyya Burcu Görkem, Abdulhakim Coşkun Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji BD, Kayseri İntrauterin dönemde hidrosefali ve korpus kallozum
DetaylıEpidermal bazal hücrelerden veya kıl folikülünün dış kök kılıfından köken alan malin deri tm
BAZAL HÜCRELİ KARSİNOM Epidermal bazal hücrelerden veya kıl folikülünün dış kök kılıfından köken alan malin deri tm Nadiren met. yapar fakat tedavisiz bırakıldığında invazif davranış göstermesi,lokal invazyon,
DetaylıBÖBREK KİTLELERİ VE RENAL HÜCRELİ KARSİNOM
Slide 1 BÖBREK KİTLELERİ VE RENAL HÜCRELİ KARSİNOM Dr. Ercan KOCAKOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul Slide 2 Öğrenim hedefleri Renal hücreli karsinom ve diğer böbrek kitlelerinin radyolojik bulgularını
DetaylıYAZARIN ÇEVİRİSİ. Sadece biyopsi uygulanan uzun kemik ve pelvis yerleşimli eozinofilik granülomların uzun dönem takipleri
Sadece biyopsi uygulanan uzun kemik ve pelvis yerleşimli eozinofilik granülomların uzun dönem takipleri ORİJİNAL MAKALE Acta Orthop Traumatol Turc 2015;49(2):144-150 künyeli yazının Türkçe çevirisi Bülent
DetaylıPrimeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi
Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi okült (gizli, saklı, bilinmeyen, anlaşılmaz) okült + kanser primeri bilinmeyen
DetaylıAdrenal kitlelerde yönetsel sorunlar
Adrenal kitlelerde yönetsel sorunlar İnsidental saptanan adrenal kitlelerde karşılaşılabilecek sorunlar DR. SEMRA GÜNAY OKMEYDANI EAH MEME VE ENDOKRİN CERRAHİ KLİNİĞİ İSTANBUL 8.ULUSAL ENDOKRİN CERRAHİ
Detaylı1/3 Üst Üst loblar AL süp. seg. 2/3 Alt. Gurney JW. Radiology 1988;167: Ventilasyon %30 Perfüzyon %5 Lenf akımı: TB,Sarkoidoz Silikoz, E.G.
O 2, ph: TB Gerilim: Amfizem V/Q=3:1 Ventilasyon %30 Perfüzyon %5 Lenf akımı: TB,Sarkoidoz Silikoz, E.G. 1/3 Üst Üst loblar AL süp. seg. 2/3 Alt Gurney JW. Radiology 1988;167:359-66 Sarkoidoz ve Langerhans
DetaylıYaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011
Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını
DetaylıVücutta dolaşan akkan sistemidir. Bağışıklığımızı sağlayan hücreler bu sistemle vücuda dağılır.
HODGKIN LENFOMA HODGKIN LENFOMA NEDİR? Hodgkin lenfoma, lenf sisteminin kötü huylu bir hastalığıdır. Lenf sisteminde genç lenf hücreleri (Hodgkin ve Reed- Sternberg hücreleri) çoğalır ve vücuttaki lenf
Detaylıİçerik. Plak Oluşumu. Plak görüntüleme BT- BTA. Karotis Plağı: patofizyolojiden görüntülemeye. Karotis Plağı Kompozisyonu BT de dansitesine göre
İçerik Karotis Plağı: patofizyolojiden görüntülemeye Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Maslak Hastanesi, Radyoloji Hassas plak tanımı Plak oluşum kaskatı Plak kompozisyonu MR ile tanıma Medikal tedavinin plak
DetaylıÇocukluk çağı yuvarlak hücreli tümörleri 21.Ulusal Patoloji Kongresi İzmir. Dr.Aylar Poyraz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji AD
Çocukluk çağı yuvarlak hücreli tümörleri 21.Ulusal Patoloji Kongresi İzmir Dr.Aylar Poyraz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji AD 15 yaşında kız 1 yıldır farkettiği giderek büyüyen karın şişliği
Detaylı28.02.2015. Sarkoidoz. MSS granülomatozları. Sarkoidoz. Sarkoidoz. Granülom / Granülomatoz reaksiyon
Granülom / Granülomatoz reaksiyon Non-enfektif granülomatozlar: Sinir sistemi tutulumu ve görüntüleme Küçük nodül Bağışıklık sisteminin, elimine edemediği yabancı patojenlere karşı geliştirdiği ve izole
DetaylıGöğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı Göğüs Cerrahisi Akciğer Kanserinde Anamnez ve Fizik Muayene Bulguları Giriş Akciğer kanseri ülkemizde 11.5/100.000 görülme sıklığına
DetaylıTRD KIŞ OKULU KURS 2, Gün 3. Sorular
TRD KIŞ OKULU KURS 2, Gün 3 Sorular SORU 1 Romatoid artrit ile psöryatik artritin birbirinde ayırt edilmesinde EN ÖNEMLİ radyografik özellik hangisidir? a. Uniform eklem aralığı daralmasının varlığı veya
DetaylıSubperiostal anevrizmal kemik kisti
Türk Onkoloji Dergisi 2012;27(2):83-87 doi: 10.5505/tjoncol.2012.363 OLGU SUNUMU CASE REPORT Subperiostal anevrizmal kemik kisti Subperiosteal aneurysmal bone cyst Atilla POLAT, Abdullah DEMİRTAŞ, Mehmet
Detaylı