YENI BULUNAN BIR ASPENDOS DEFINESI* (Lev. MX)

Transkript

1 YENI BULUNAN BIR ASPENDOS DEFINESI* (Lev. MX) Burada tamtacagimiz Aspendos definesi, Konya ilinin Derbent kazasi, iftlikozu koyiinde, cift siiren bir koylii tarafindan, toplu olarak bulunmu tur. Izmir Arkeoloji Miizesi tarafindan satin alman bu sikkeler toplam olarak 450 adettir ve tiimti giimu staterdir. Sikkeler tek tip olup, on ve arka yiizde ayni figiirleri ta imakta ve Aspendos'un iinlii "giiresgi figurlii sikkeler" grubuna girmektedir. Aspendos'un sikke darbinda biiyiik bir yer tutan ve uzun bir sure tedaviilde kalan gure ci figurlii staterler, i.o. 5. yiizyilin sonlannda (yak. i.o. 420) darbedilmeye ba lanmi ve turn 4. yiizyil boyunca basilmaya devam etmi tir. Ancak I.O. 3. yiizyilda bu staterlerin hem sayisi hem de kalitesi dii mii ve ayni yiizyilin sonunda da darbi tamamen kesilmi tir. Aspendos'un giire 5i figiirlii staterlerinin on yiiziinde iki giiresgi, arka yiiziinde ise ayakta ve sapan atar pozisyonda duran bir ki i bulunmaktadir. ehrin daha erken devirde basilan sikkelerinin arka yiiziinde ana motif olarak kullamlan triskeles (xpiokexrig) figiirii, elimizdeki staterlerde sapancinin yanindaki bo lukta yer almaktadir. "Giiresgi figiirlii sikkeler" grubunda, arka yiizdeki bu sapanci figiirii ba langictan beri hep ayni kaldigi halde, on yiizdeki giire cilerin pozisyonlannda zaman zaman degi iklikler olmu tur. Nitekim bu giire cilerin 6 farkh giire pozisyonu saptanmisttr. Elimizdeki sikkelerde giire cinin biri rakibinin sol kolundan tutmaktadir ve bazi sikkelerde rakibinin sag kolu, sol kolu ile ayni hizada resmedildigi i?in goriilmemektedir. Giire 5ilerin arasmda, dizleri hizasinda Bu makale, yazannin E. U. Edebiyat Fakiiltesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dah'nda hazirladigi Yiiksek Lisans Tezi'nin bir ozetidir. Makalede u kisaltmalar kullamlmi tir: NC.The Numismatic Chronicle, London SNG Cop. \Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of Coins and Medals. Danish National Museum, Lycia- Pamphylia, Copenhagen 955. SNG v. Aulock :Sylloge Nummorum Graecorum. Deutschland. Sammlung v. Aulock, Heft : Pamphylien, Berlin 965. O. Tekin, Dok. Tezi :0. Tekin, Aspendos Sikkeleri, Basilmamis. Doktora Tezi, Istanbul 99. O. Tekin, Dok. Tezi,

2 M. Ozsaygi magisrat isimlerinin ilk iki harfi oldugu varsayilan ogunlukla iki harf, bazen de tek bir harf yer almaktadir. Bu tip ve iisluptaki staterler i.o. yak. 380/ yillan arasina tarihlendirilmektedir. Giire ci figiirlii staterlerin ortalama agirhgi gr. arasindadir 2. Podalia'da bulunan bir definedeki staterlerden yola 9ikilarak, bu sikkelerin gercek agirligimn 0.92gr. oldugu ileri suriilmektedir 3. Giire ci figiirlii sikkelerin son emisyonlarinda agirlik gramin altina dii mii tur; bunun nedeni, bu donemde ba gosteren bir ekonomik kriz olmalidir. Bugiine kadar, icinde Aspendos sikkesi bulunan 50 adet define ele gecmi tir 4. Bunlardan, icinde Aspendos'un I.O. 5. ve 4. yiizyil giimu staterlerinin bulundugu 2 defineden 6'si Kiiciik Asya topraklarinda ele gecmi tir. Ancak higbir definede bizim definemizdeki kadar 50k sayida giire ci figiirlii sikke bulunmamaktadir. En fazla giire ci figiirlii sikkenin bulundugu define Podalia definesidir; ancak o da 202 adettir*. Giire ci figiirlii sikkeleri, on ve arka yiiz ozelliklerine gore be ayn seriye ayirabiliriz 6 : Seri A ( ): civannda darb edilmeye ba lanan giire ci figiirlii sikkelerin ilk orneklerinden sayilan bu seride, on yiizde bacak tutma pozisyonu resmedilmektedir. Gure cilerde viicut hareketleri ve kaslann durumu i lenmi olsa da, heniiz i cilik kabadir. Serinin ilk staterlerinde giire ciler ku ak ta iyorlarsa da, daha sonraki orneklerde ciplak ve ku aksiz resmedilmi lerdir. Arka yiizde sapanci, derin sayilabilecek bir quadratum incusum iginde yer almaktadir. Fakat I. O. 4. yiizyil icinde zamanla incus kaybolacak ve yerini diizliikte yer alan kare eklindeki bir bordiire birakacaktir. ilk orneklerde arka yiizdeki lejand kisaltilmi bir ekilde (EETFE) yazilmi tir. Arka yiizdeki sapancinin khiton'unun etegi, dizlerinin iistiinde olmasina ragmen nispeten uzundur ve en onemlisi, one uzattigi sol bacagi dizden biikiiliidiir. Seri B (I.O. 45/0-400): Bu grup sikkelerin on yiizlerinde yer alan giireggilerin de i leni i kabadir. Giirescilerin miicadele pozisyonlan genellikle boyundan tutma ya da belden yakalamaya cali ma eklindedir. Giire ilerin ayaklari birbirleriyle temas halindedir; aralarinda aciklik yoktur. Nitekim erken donem staterlerindeki gtire cilerin ayaklarinin bu 2 O. Tekin, Dok. Tezi, N. Olcay - O. Markholm, "The Coin Hoard from Podalia", NC XI (97) s.. 4 M. Thompson - O. Morkholm - C. M. Kraay, An Inventory of Greek Coin Hoards, 972 ve O. Tekin, Dok. Tezi, N. Olcay - O. Morkholm, "The Coin Hoard From Podalia", NC XI (97), O. Tekin, Dok. Tezi, 43.

3 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi caki masini Kraay da fark etmi tir 7. Bu serideki sikkelerin digerlerine gore en farkli ozelligi, arka yiizdeki sapancimn one uzattigi bacagimn dizden hafifce biikiik olmasidir 8. Bu onemli bir farktir; ciinkii daha sonraki gruplarda bu bacak, sag bacak gibi diiz olarak resmedilecektir. Yine bu erken orneklerde, gerideki sag bacak da bazen dizden hafif e bukiiliidiir. Bu nedenle sol bacagm dizden biikiilii olarak resmedildigi staterler i.o. yak. 400'den onceye tarihlendirilmektedir. Seri C (I.O. yak ): Bu seride giire ciler ce itli miicadele pozisyonlannda resmedilmi lerdir. Ancak en cok goriileni, giire cilerden birinin her iki eliyle rakibinin kolundan ya da bileginden tutmasidir. Bu gruptaki giire ciler daha onceki serilere gore daha atletik yapiya sahiptirler. Arka yiizdeki sapanci daha uzun boylu gosterilir. Ancak yalnizca bu ozellik bir olcii olamaz; ^iinkii daha gee orneklerde sapanci bazen kisa boylu olarak da resmedilmi tir 9. Bu seride sapancida goriilen en biiyiik degi iklik bacaklarin duru undadir. Sol bacak artik dizden biikiilii degil, gozle goriiliir bir ekilde diiz resmedilmi tir. Khiton'unun etegi de genellikle daha kisa, kalcasinin iizerindedir. Aynca quadratum incusum biraz kaybolmasina ragmen halen devam etmektedir. Seri D (I.O. yak. 380/ ): Bizim sikkelerimizin de girdigi bu seri altinda toplanan staterlerin on yiiziinde, gure?ilerin arasinda bazi harfler bulunmaktadir. Bu harfler ya tek bir magistratin, ya da iki ayn magistratin adlannin ilk harflerine i aret etmektedir. Babelon, magisrat adlanna ait bu harfleri Grekge olarak aciklamamn gii? oldugunu, giinkii bunlann, Pamphylia dilindeki adlann Grek harflerine evrilmi ekli oldugunu soyler 0. S. Atlan ise bu konuda "Bu memurlarin sikke basma i iyle liizumlu oldukga gorevlendirildiklerini ve biitiin bu sikkeler iizerinde isimleri bulunan memurlarin vazifede kaldiklari zaman iqinde basddiklanni soyleyebiliriz. Mamafih, eski memurla yeni memurun bir miiddet yanyana vazife gordiikleri ve bu esnada eskinin adini sikkenin arka yiiziine, yenisinin de on yiiziine koyduklari vakidir" eklinde bir yorum yapmaktadir. Buna gore, Tablo l'de siraladigimiz bu harflerin sikke darbmdan sorumlu magisratlann adlan ile baglantih olduklanni soylemek miimkiindiir. ' C. M. Kraay, "The Isparta Hoard", Greek Numismatics and Archaelogy, Essays in Honory of Margaret Thompson (Ed. O. Morkholm, N. M. Wagganer), Wetteren 979, SNG Cop., no ; SNG v. Aulock, no Kr. SNG Cop., no. 2 ve SNG v. Aulock, no '0 E. Babelon, Traite des monnaies grecques et romaines II, 2, st " S. Atlan, Side'nin Milaltan Once V. ve IV. Yiizyil Sikkeleri Uzerinde Arastirmalar, 50. 3

4 M. Ozsaygi Definemizdeki sikkeler uzerinde yaptigimiz 9ah mada 8 adet harf grubu tespit edilmi tir. Ancak imdiye kadar yapilan 5ah malarda oldugu gibi, bu sikkelerde de hangi magistratin once ya adigi veya hangilerinin birlikte gorev yaptiklan saptanamami tir. Katalog'da da goruldiigii gibi, sikkelerimiz i9inde sadece 27 ve 4'de arka yiizde de tek harf bulunmaktadir. Bunlardan birincisinde O harfi 2, ikincisinde ise T harfi vardir. TABLO DEFiNEMIZDE GORULEN YONETICI ADLARI YONETICI AH HF AK <&K MA Kl LO EA 0 TH ME ZK BA AA A? FA n FH ADET PARALEL BMC Lycia, no. 29; SNG v. Aulock, 4554 BMC Lycia, no. 40; SNG Cop., 0 SNG v. Aulock, 456; SNG Cop., SNG v. Aulock, 4562 SNG v. Aulock, 4559 BMC Lycia, no. 45-6; SNG v. Aulock, 4557; SNG Cop., BMC Lycia,, no. 35; SNG v. Aulock, 4565 O. Tekin, Doktora Tezi, s. 54 BMC Lycia, no. 43; SNG v. Aulock, 4558 SNG v. Aulock, 4556 BMC Lycia, no. 49; SNG v. Aulock, Tekin, Doktora Tezi, s. 54 SNG v. Aulock, 4553; BMC Lycia, no. 34 BMC Lycia, no. 37 Okuyu ku kulu SNG Cop., 5 BMC Lycia, no. 50- SM? v. Aulock, Bk. SNG v. AM/OCA:, no ve SNG Cop., no

5 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Bu staterlerde goriilen ve yonetici adlannin ilk harfleri olduklan sanilan harf gruplarmdaki sira degi iklikleri, ornegin KF'nin ba ka bir sikkede FK olarak yer almasi, eger tesadiif degilse, magistratlarin adlarinin onceligine i aret etmektedir. Bu ekilde alti ornek gosterebiliriz (Tablo 2). Ayrica, 50k rastlanmasa da, on yiizde bulunan harflerin arka yiizde de yer degi tirerek yer almasi ilginctir 3. TABLO 2 ADLARI DEGI ik SIRALARLA YAZILAN YONETiCILER AM veya MA KF veya FK AX veya ZA MF veya FM FA veya AF no veya Oil Bu staterlerin on yiizlerindeki en onemli ozellik gtire cilerin pozisyonudur. Giire cilerin biri her iki eliyle rakibinin bilegini tutmakta ve bazi orneklerde giire cinin sag kolu, sol kolu ile ayni hizada resmedildiginden, goriinmemektedir. Bizim sikkelerimizde on yiizde her iki pozisyon da bulunmaktadir. Definemizdeki AM (5 adet), KI (85 adet), LO (46 adet) ve FA (bir adet) harf gruplarmdaki sikkelerin tiimiinde ve FH grubundaki 34 adet sikkede 4, soldaki giire ci her iki eliyle rakibinin bileginden tutmakta, sagdaki giire i ise rakibinin sol kolunu veya bilegini kavramakta; diger sikkelerin tiimiinde ise sagdaki giire cinin sag kolu, sol kolu ile beraber resmedildiginden goriilememektedir. Sonug olarak, bu serideki sikkelerin on yiiziindeki gtire 9iler, kiigiik bir aynnti farki ile ayni pozisyonda sembolize edilmektedir. Arka yiizdeki sapancida da degi iklik yoktur. Quadratum incusum ise, ilk orneklerde kaybolmaya yiiz tutmu ve giderek yerini yine kare eklinde noktali bir bordiire birakmi tir. Elimizdeki sikkelerin hemen hemen tiimiinde quadratum incusum'un izleri yok denecek kadar belirsizdir. Bu nedenle sikkeler bu serinin son donemine yakm olmahdir. Sikkelerde Aspendos'un Adr. EZTFEAIIYZ Giire 5i sikkelerin biitiin serilerinin arka yiizlerinde goriilen ve sapancinin sol tarafindaki bo lukta a agidan yukanya dogru yazih olan EITFEAIIYZ lejandi, Aspendos kelimesinin Pamphylia lehcesindeki l3 SNGv. Aulock, no Katalog'daki 282, 284, 285, 286, 287, 292, 296, 298, 333, 334, 335, 336, 338, 34, 349, 352, 355, 36, 365, 384, 385, 386, 392,393, 395, 397, 48, 42, 4, 429, 436, 437, 444, 448 no.lu sikkeler. 5

6 M. Ozsaygi eklidir. Nitekim C. Brixhe, LO. 3. yiizyil ortalarina kadar olan sikkelerde Eaxp esinx; ethniginin kisaltilmi ya da tarn olarak goruldugunii ve bu kelimenin Eaxf-eSuq (< Eaxf edoq) eklindeki bir yer adindan tiiretildigini belirtmektedir 5. Aspendos Sikkelerindeki EAYYAMENETYX veya MENETYXEAYYA Lejandi: D serisi altinda inceledigimiz giire ci figurlti sikkelerin on yiiziinde, giire cilerin iizerine bastigi taban cizgisinin altinda EAY*FAMENETYZ veya MENETYZEAY^A eklinde bir ifade gorulmektedir. Definemizde bulunan sikkelerde bu lejand yalniz FH eklindeki yonetici admin yer aldigi sikkelerde bulunmaktadir. Bunlardan 43 adet sikkede MENETYEEAY^A, 45 adet sikkede de EAYYAMENETYE eklindeki yazi yer almaktadir. Zaten Brixhe de bu lejandin, on yiizde FH harfleri bulunan staterlerde bulundugunu belirtmektedir 6. Ancak bu iki lejand icjn ce itli varsayimlar ileri surulmu, ama kesin bir kaniya vanlamami tir. Bazi staterlerde lejanddaki *P harfinin yerini $ harfi almakta 7, ancak bunun sikkenin kalibini hazirlayan ki inin yaptigi hatadan kaynaklandigi ileri surulmektedir 8. EAYTAMENETYZ veya MENETYIEAY^A eklindeki bu ifadeler hakkinda ileri siiriilen varsayimlari 6yle ozetlemek mumkiindiir: ) Kimi ara tirmacilara gore bu ifade, sikke kalibini hazirlayan ustanin imzasiydi. Bu nedenle okunu, Meveoxtx; e(y)xv\\fa ("Ben, Menestys kazidim") eklinde olmahdir 9. 2) Bazi ara tirmacilar da, EAY^A'nin "hvrilmak, bukulmek" anlamina gelen exisco, elxisco, zixxtqatpi fiilleri ile ili kili olarak "kivnlan, bukiilen" anlamina gelen bir sifat-fiil oldugunu, MENETYZ ifadesinin de grek5edeki jj,evexo<; ("direnen, sebath") sifati ile 6zde oldugunu ileri siirerek, bu iki sozciigun sikkelerde tasviri bulunan iki giire 5inin adlan olarak kullanildigini belirtmektedirler 20. 3) Bazilan, Pamphylialilann articulus kullammina dikkat etmediklerini, bu nedenle yazinin oi Mevsxoc; ya,t)\j/a(v) ("Menes'in 5 CI. Brixhe, Le Dialecte Grec de Pamphylie, 976, CI. Brixhe, ayni eser, 97, no. 2a,b,c. 7 SNG v. Aulock, no , pi. 48; no. 428, 439. ' CI. Brixhe, ayni eser, CI. Brixhe, ayni eser, 97, dipnot 9 ve. 20 CI. Brixhe, ayni eser, 98. 6

7 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi ogullan kazidi") eklinde anla ilmasi gerektigini ileri surmu lerdir 2. 4) Diger bazilari ise, EAY^A'nin Pamphylia dilinde "yenmek, galip gelmek" anlamina gelen bir fiil olabilecegini ve dolayisiyla bu ifadenin "Menetys yendi" eklinde cevrilebilecegini dii iinmektedir. 5) Ote yandan, EAYTA'nin EA/oaca eklinde bir kadin adi olabilecegi ve bu durumda ifadenin "Menesin km Elyssa" olarak anla ilabilecegi de ileri surulmti tur. Nitekim bazi Aspendos yazitlannda Elyssa adh iki kadin demiourgos'un (Aspendos'da ba yoneticiye verilen isim) adlan gecmektedir. Eger bu dogru ise, sikkelerde adi gecen Elyssa, Aspendos'da sikke darbindan sorumlu bir yonetici olarak gorev yapmi ti. Kontrmarklar: Sikkeler iizerinde goriilen kontrmarklar, devlet ya da sikke darbini gercekle tiren ve tedavulunti saglayan yoneticiler tarafindan vurulan damgalardir. Bazi sikkelerde birden fazla kontrmark bulunabilmekteydi (hatta SNG v. Aulock'daki bir staterin iizerine on tane kontrmark vuruldugu tespit edilmi tir ). Bu damgalar ya tedaviilden kalkan sikkelerin yeniden gecerlilik kazandigini onaylamak, ya da kullammda olan yabanci bir paramn kendi topraklari icinde tedaviiliinii saglamak amaciyla kent yoneticileri tarafindan vurulmu lardir. Ancak kontrmarkin asil amaci, yabanci bir gumiis. paranin kendi topraklari icinde gecerliligini saglamakti. ^iinkii giimii para nominal degerinden kaybetse bile, onun maden olarak her zaman bir degeri vardi. Aspendos sikkeleri iizerinde goriilen kontrmarklar yilindan sonra ortadan kaybolurlar. ^iinkii 360 yih, Kiigiik Asya'da LO. 370 yillannda ba layan biiyiik Satrap ayaklanmasimn son buldugu tarihtir. Buna gore, kontrmarklarin hepsinin olmasa bile, biiyiik bir kisminin sikkeler iizerine bu ayaklanma sirasinda konmu olmasi gerekir. Sava lann biiyiik bir kisminin Pisidia, ozellikle Aspendos civannda yapilmi olmasi, kontrmarklarin neden en fazla Aspendos ve Selge sikkeleri iizerinde bulundugunu da aciklamaktadir 26. Elimizdeki 450 adet sikkenin tanesinde kontrmark tespit 2 CI. Brixhe, ayni eser, 98. O. Tekin, Dok. Tezi, 79, no O. Tekin, Dok. Tezi, 79, no CI. Brixhe, ayni eser, 20, yazit no. 7 ve s. 204, yazit no. 8. SNG v. Aulock, no F. Imhoof - Blumer, Kleinasiatische Miinzen, II, 902, 34. 7

8 M. Ozsaygi edilmi tir. Bunlarm dagihmi oyledir: GRUP AH HF AK OK MA KI LO SA 0 r IVl ME IK BA AA ^A FA n OH Toplam TOPLAM SI* Kontrmark olarak basilan ekillerin birgogu, a inmadan dolayi saptanamamis, olmakla birlikte, definemizde kesin olarak taniyabildigimiz bazi kontrmark tipleri unlardir: Arslan ba i ( 5, 7, 72, 2, 35, 57, 8), boga ba i ( 30), ku veya koyun ba i ( 65, 92, 93, 79), gure i veya sapanci ( 7). En biiyiik grup olan FM ve HF damgali sikkelerin 9 tanesi hari9 hepsi kontrmarksizdir. Bunlar, yukanda da a9ikladigimiz gibi, aym magistratlar gorevde iken basilmis, sikkelerdir. Ayrica bu gruptaki sikkelerde hemen hi9bir quadratum incusum izine rastlanmami tir; sadece diiz yiizeyde dort ko e noktali bordiir yer almaktadir. Bu nedenle bu grup, kontrmarklann ortadan kalktigi tarihe, yani i.o. 360 yih sonrasina tarihlendirilmelidir. 8

9 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Metroloji: Elimizdeki sikkelerde tespit edilen en kii uk agirlik gr. (sikke 48), en buyiik agirlik ise. 64 gr.'dir (sikke 276). Butiin sikkelerin ortalama agirhgi ise gr.'dir (Tablo 3) gr.'in altinda yalniz bir adet sikke vardir ve bu da KI harflerinin bulundugu yonetici grubundadir ( 48). Bu gramaj du iiklugiinu, bu sikkenin a inmi olmasma baglamak gerekir. TABLO 3 YONETICI ADLARINA GORE LERIN FIZIKSEL OZELLJKLERI No YONETICi ADI AM MO AK MA KI LO IA IO TM ME IK BA AA ^A OA n OK FM Kontrmarksiz TOPLAM ADEDI ORTALAMA,3,3,80,36,,6,00 2,00,40,78,75,67,00 2,50,00,,57,54,33, ORTALAMA (gram) 0,93 0,95 0,94 0,94 0,93 0,94 0,90 0,8 0,9 0,90 0,95 0,84 0,92 0,95,64 0,66 0,9 0,95 0,88 0,94 9

10 M. Ozsaygi Definenin Tarihlenmesi: Aspendos ehrinin, on yiizlerinde ata binmi Mopsos, arka yuzlerinde ise yaban domuzu figurii bulunan sikkelerinin (yarim stater, obolos ya da hemiobolos) darbi i.o. 390/85 dolaylannda son bulmaktadir. Ancak "giiresci figiirlii sikkeler "in darbim hemen bu tarihten itibaren ba latmak dogru degildir. Cunkii, Podalia definesinde (gomtilus. tar. i.o. 375) bu iki gruba ait staterlerin birlikte bulunmalan, bize bu iki grup sikkenin bir sure birlikte tedaviilde kaldigini gostermektedir. Bu sikkelerin yakla ik bir tahminle -30 yil birlikte kullanildiklanni du unursek, Aspendos'un "gure gi figiinlii staterler"inin yakla ik olarak i.o. 420 tarihinde darb edilmeye ba landigini ileri siirebiliriz. I.O yillarinda Kiiciik Asya'da patlak veren Biiyiik Satrap ayaklanmasinin meydana getirdigi kan ikhk ve kriz nedeniyle Aspendos giimu staterlerinde oldukca fazla kontrmak goriilmektadir. Satrap Datames zamamnda goriilen bu kontrmark i lemi, ayaklanma bastinldiktan sonra i.o 360 yihnda tahta gecen Mazaios zamamnda artik goriilmemektedir. Bu durumda I.O. 360 tarihi, kontrmarkh Aspendos staterleri icin bir terminus ante quern olmaktadir. Elimizdeki MF ve FM eklinde yonetici adi ta iyan sikkelerin ticii di inda ( 3, 367, 379) tiimii kontrmarksizdir. O halde bu grubu i.o. 360 yihndan sonraya tarihlememiz gerekecektir. Ayrica, sikkelerin arka yuzlerinde hicbir quadratum incusum izine ratslanmami tir. Bu nedenle bunlar serinin son ornekleri olmahdir. Genelde sikke darbindan sorumlu magisratlar birer yillik siirelerle gbreve geliyorlardi. Bizim grubumuzda 8 tane magistrat tespit edildigine gore, definemizdeki sikkeler en azindan 8-20 yillik bir dbneme yayilmaktadir (Bu da belki bize, bu sikkelerin bir bireyin kisjsel birikimi oldugunu gostermektedir). Sikkeler, iki harf grubu haric, kontrmarkh oldugundan, bunlann i.o arasinda (Satrap ayaklanmasi) tedaviilde qlduklanni dii iinmemiz gerekir. Sonu? olarak bu definedeki sikkeler i.o. yak. 375/ yillan arasinda basilmi olmahdirlar. Ayrica, definemizde yalnizca D Serisi'ne giren sikkelerin bulunmasi bu tarihlemeyi destekleyen diger bir etkendir. 0

11 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi KATALOG Yonetici AM Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri eliyle, digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bosjukta insan bacakli bir triskeles ve solda kent adi: EZTFEAIIYZ Referans: BMC Lycia, 29 ve SNG v. Aulock, Var Kurt veya Asian ba i (saga) Ayakta giire ci veya sapanci Kurt veya Asian ba i (saga) Hayvan (boga) ba i (saga)

12 M. Ozsaygi Yonetici l/if Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakli bir triskeles ve solda kent adi: EETFEAIIYZ ReTerans: BMC Lycia, 40 ve SNG v. Aulock,

13 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Yonetici AK Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giireggi. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakli bir triskeles ve solda kent adi: EXTFEAIIYI Referans: BMC Lycia, 40 ve SNG Cop.,

14 M. Ozsaygi Asian ba i (saga) Asian ba i (saga) - Asian ba i (sola)

15 \ em Bulunan Bir Aspendos Definesi Yonetici OK Donemi Sikkeleri On Yuz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasmda yonetici adi. Arka YiW^yakta, saga doniik, sol bacak ilerde ve dik durumda sapanci. Sag bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYI Referans: SNG v. Aulock, Koyun ba i (sola) Koyun ba i (sola) Hayvan ba i Hay van ba i Yonetici MA Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasmda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYI Referans: SNG v. Aulock, Hayvan ba i Hayvan ba i Hayvan ba i 5

16 M. Ozsaygi adet var, belirsiz Yonetici KI Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakli bir triskeles ve solda kent adi: EETFEAIIYI Referans: SNG Cop.,

17 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Boga ba i (sola) Koyun veya ku ba i (sola) Asian ba i saga Hay van ba i Hay van ba i Hay van ba i Hayvan ba i

18 M. Ozsaygi * Hay van ba i Hay van ba i Hay van ba i Hayvan ba i 8

19 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Hayvan ba i Hayvan ba i Hayvan ba i Hayvan ba i Yonetici LO Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire i. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasmda yonetici adi. bo$lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EETFEAIIYI Referans: BMC Lycia, 35 ve SNG v. Aulock,

20 M. Ozsaygi Ku ba i Hayvan ba i Ku veya koyun ba i '

21 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Boga ba i (saga) Asian ba i (saga) Ku veya koyun ba i Yonetici ZA Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tulmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYZ Referans: O. Tekin, Dok. Tezi, s Ku veya koyun ba i LEJAN D Yonetici IO Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYS Referans: BMC Lycia, 43 ve SNG v. Aulock,

22 M. Ozsaygi Yonetici TM Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EETFEAIIYZ Referans: SNG v. Aulock, Asian ba i (sola) Asian ba i (sola) Arka yiizde T harfi Yonetici ME Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYI Referans: BMC Lycia, 49 ve SNG v. Aulock, Asian ba i (saga)

23 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Asian ba i (saga) Yonetici XK Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tulmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: ESTFEAIIYZ Referans: O. Tekin, Dok. Tezi, s AP Ku veya koyun ba i Asian ba i (saga) Yonetici BA Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tulmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EXTFEAIIYE Referans: BMC Lycia, 34 ve SNG v. Aulock, Ku veya koyun ba i Giire ci (ayakta) Arka yiizde O harfi

24 M. Ozsaygi Yonetici AA Donemi Sikkesi On Yiiz: Ayakta iki gure ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYE Referans: BMC Lycia, AP Yonetici [?]A Donemi Sikkesi On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EETFEAIIYI insan ba i (saga) Yonetici FA Donemi Sikkesi On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EZTFEAIIYZ Referans: SNG Cop.,

25 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi Yonetici II Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EZTFEAIIYE Referans: BMC Lycia, Asian ba i (saga) Yonetici Adi Bulunmayan Sikkeler On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EITFEAIIYI Var, * belirsiz Yonetici FH Donemi Sikkeleri On Yiiz: Ayakta iki giire ci. Biri, iki eliyle digerinin kolundan tutmakta. Bacaklar arasinda yonetici adi. bo lukta insan bacakh bir triskeles ve solda kent adi: EETFEAIIYE Referans: BMC Lycia, 4 ve SNG v. Aulock,

26 M. Ozsaygi MENETYZEAYTA MENETYZEAYTA EAYYAMENETYZ MENETYZEAWA EAYTAMENETYZ MENETYZEAYTA MENETYZEAYYA MENETYZEAYTA EAY^AMENETYZ MENETYZEAYTA MENETYZEAYTA EAYTAMENETYZ

27 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi ,.5 MENETYIEAYTA MENETYIEAYTA MENETYIEAY^A MENETYIEAYTA EAYTAMENETYI EAYTAMENETYZ MENETYIEAYTA EAY^AMENETYZ MENETYIEAYTA MENETYSEAYTA MENETYIEAYTA EAY^AMENETYZ MENETYSEAYTA MENETYIEAYTA

28 M. Ozsaygi ,.5.5 EAYYAMENETYI EAYTAMENETYX MENETYSEAYYA MENETYIEAY^A MENETYIEAYYA EAYFAMENETYX MENETYZEAYTA MENETYIEAYTA MENETYIEAYFA EAYTAMENETYZ EAYPAMENETYX

29 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi EAYTAMENETYX EAYYAMENETYX EAYTAMENETYX EAYTAMENETYX EAYTAMENETYX MENETYXEAYTA MENETYXEAY^A EAYTAMENETYX MENETYXEAYTA MENETYXEAYTA MENETYXEAYTA MENETYXEAYTA EAYTAMENETYX MENETYXEAYTA

30 M. Ozsaygi EAYYAMENETYZ MENETYZEAY^A EAYTAMENETYZ EAYYAMENETYZ MENETYZEAYTA MENETYZEAY^A MENETYZEAYYA EAYTAMENETYZ MENETYZEAYTA MENETYZEAYTA MENETYZEAYfA EAYTAMENETYZ

31 Yeni Bulunan Bir Aspendos Definesi EAY^AMENETYX MENETYZEAYTA MENETYZEAYTA EAYfAMENETYI MENETYSEAYYA EAYTAMENETYX MENETYZEAY^A Miige Ozsaygi Izmir 996 3

32