TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ ALMANYA FEDERAL MECLİSİ (BUNDESTAG) SEÇİMLERİNDE SİYASAL DAVRANIŞLARI

Transkript

1 TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ ALMANYA FEDERAL MECLİSİ (BUNDESTAG) SEÇİMLERİNDE SİYASAL DAVRANIŞLARI Eylül-Ekim 2013 Proje Yöneticisi / Raporlama: DoçDr M Murat ERDOĞAN merdogan1103@gmailcom * wwwmmuraterdogancom * wwwhugohacettepeedutr

2 UETD adına Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (HUGO) Müdürü Doç Dr M Murat ERDOĞAN ın yönetiminde HUGO ve Data4U/ işbirliğinde (Joachim SCHULTE& Umut KARAKAŞ) gerçekleşen TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ ALMANYA FEDERAL MECLİSİ (BUNDESTAG) ARAŞTIRMASI bütün Almanya daki Almanya vatandaşlığına geçmiş ve oy kullanma hakkına sahip Türkiye kökenlileri temsil eden 18 yaşından büyük 1002 kişilik bir örneklem ile Eylül tarihleri arasında bilgisayarlı telefon yöntemi (CATI) ile 30 soru ile gerçekleşmiştir Araştırma esnasında Alman vatandaşlığına geçmemiş ve sadece Türk vatandaşı olanlarla da görüşme yapılmış ve bazı verilere bu bulgular da yansıtılmıştır Araştırmada Almanya daki 16 Eyalet ten 11 i (Baden Würtemberg, Bayern, Berlin, Bremen, Hamburg, Hessen, Niedersachsen, Nordrhein Westfalen, Rheinland Pfalz, Saarland, Schleswig Holstein) esas alınmıştır Türkiye kökenlilerin çok az sayıda yaşadığı 5 Eyalet (Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern, Sachsen, Sachsen-Anhalt, Thüringen) kapsam dışı tutulmuştur Bu çerçevede toplamda anket uygulanan kişi sayısı 2244 tür Örnekleme ulaşabilmek için aranan telefon sayısı ise tir

3 D E M O G R A F İ K B İ L G İ L E R d e m o g r a f i s c h e I n f o r m a t i o n e n Görüşülen 2244 kişinin % 49,15 i kadın, % 5085 i erkektir Aynı oran 1002 kişilik asıl örneklem grubunda da korunmuştur Görüşülen 2244 kişinin % 49,15 i kadın, % 5085 i erkektir Aynı oran 1002 kişilik asıl örneklem grubunda da korunmuştur Görüşülen kişilerin yaş grupları örnekleme uygun biçimdedir:

4 Cinsiyetiniz? Geschlecht? 49, 15 50,85 Erkek Kadın

5 Yaşınız? /Wie Alt Sind Sie? 60+ yaş yaş yaş yaş yaş yaş yaş yaş yaş yaş 6% 6% 7% 9% 9% 10% 12% 12% 14% 15% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% 12,0% 14,0% 16,0%

6 A L M A N YA DA Y E R L EŞ İ K L İ K D i e A u fe n t h a l t s ze i t i n D e u t s c h l a n d

7 Kaç yıldır Almanya`da yaşıyorsunuz? Wie lange Sind Sie in Deutschland? CEVAPSıZ(UNBEANTWORTET) 0,5% 31+ YıL 32,4% YıL 20,1% YıL 14,1% 5-10 YıL 4,3% 5 YıLDAN AZ(WENIGER ALS 5 JAHRE) 1,0% BURADA DOĞDUM (ICH WURDE HIER GEBOREN) 27,6% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0%

8 VATANDAŞLIK Staatsangehörigkeit Araştırma çerçevesinde görüşülen kişilerin % 55,08 i sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına sahiptir Hem Alman hem Türk vatandaşlığı olanların oranı % 7,09, sadece Alman vatandaşı olanların oranı ise % 37,57 dir Araştırma kapsamına giren Türkiye kökenli 1002 Alman vatandaşının % 84,1 i sadece Alman vatandaşı, % 15,9 u ise hem Türk hem Alman vatandaşıdır

9 Hangi vatandaşlığa sahipsiniz? Welche Nationalitaet besitzen Sie? (2244 kişi/personen) TC Vatandaşı % 55,8 Alman Vatandaşı % 37,57 % 84,1 Çifte Vatandaş (Alman-Türk) % 7, 09 % 15,9 16% 84 % Alman (Deutsch) Türk ve Alman(Türkisch und Deutsch) Türkiye (Türkisch) Cevapsız(Unbeantwortet)

10 VATANDAŞLIK SÜRESİ Wie lange besitzen die Türken die Staatsangehörigkeit

11 KAÇ YILLDIR ALMAN VATANDAŞLIĞINIZ VAR? YıL 48,64% 5-10 YıL 24,44% 5 YıLDAN AZ 13,17% BURADA DOĞDUM 9,61% YıL 3,44% 31+YıL CEVAPSıZ 0,47% 0,24% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0% 45,0% 50,0%

12 SİYASAL BULG ULAR POLITISCHE ERG EBNISSE

13 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E Türkiye Asıllı, Oy Kullanma Hakkına Sahip Alman Vatandaşı: Almanya da 3 milyonu aşkın Türkiye kökenli yaşamaktadır Bunun yaklaşık yarısının Alman vatandaşlığına geçtiği, içinde yaklaşık % 10 luk bir bölümün de çifte vatandaşlık hakkı elde ettiği bilinmektedir Yapılan analizlere göre Almanya daki son seçimlerde oy kullanma hakkı olan, yani 18 yaşı ve üstündeki Türkiye kökenli sayısının yaklaşık olarak 950 bin kişi olduğu tahmin edilmektedir Bu sayı 61,8 milyon bütün Alman seçmenler içinde % 1,5 a denk gelmektedir Son seçimlerde 631 milletvekilliği olan Bundestag a giren 11 Türkiye asıllı milletvekilinin Meclisteki milletvekilleri içindeki payının da % 1,7 olması dikkat çekicidir

14 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E 2 2 E Y L Ü L A L M A N F E D E R A L M E C L İ S İ ( B U N D E S TA G ) S E Ç İ M L E R İ N E KATILIM

15 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E Bu araştırmada önem ve özenle üzerinde durulan konu Türkiye kökenli Alman vatandaşlarının seçimlerdeki siyasal katılımlarını ortaya çıkarmaktı Zira bu konuda hiçbir ciddi veri bulunmamakta ve herkesin kendi tahminlerine dayalı bir öngörü söz konusuydu Kime oy verildiğinden daha önemlisi oy verilip verilmediği olduğundan hareketle ilk sorumuz da bu yönde olmuştur

16 Almanya'da geçen (22 Eylül 2013) hafta yapılan seçimlerde oy kullandınız mı? Haben Sie bei Bundestgaswahlen ( ) zum Wahl gegangen? Hayır 30% evet Evet 70% hayir

17 Almanya da 22 Eylül 2013 te yapılan seçimlere katılım konusu son derece önemli bir veriyi ve Türkiye kökenlilerin siyasi ilgilerini de ortaya koyacak önemde bir soruydu Daha önceki seçimlere gösterilen ilginin bu seçimde de beklenin çok üzerinde yüksek gerçekleştiği anlaşılmaktadır Almanya genelinde % 71,5 olan seçimlere katılma oranı Türkiye kökenliler arasında % 70 düzeyinde gerçekleşmiştir Bu oy hakkı olan 950 bin içinden Türkiye kökenli Alman vatandaşının oy kullandığı anlamına gelmektedir son derece önemli bir veri olarak ortaya çıkmaktadır Seçimlere katılımda Erkekler % 72 ile Kadınlardan (%68) biraz daha önde gözükmektedir Seçime katılma oranı gençlerde nispeten düşük, yaşa paralel olarak artmaktadır En yüksek katılım 50 yaş üstünde gerçekleşmektedir

18 ALMANYA DAKİ TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ OY KAPASİTESİ (2013) TOPLAM OY SAYISI Grundgesamtheit Hochrechnung Wahlberechtigte OY KULLANANLAR Grundgesamtheit Hochrechnung Stimmen

19 Almanya'da geçen hafta (22 Eylül 2013) yapılan genel seçimlerde (Bundestag) oy kullandınız mı? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Toplam (18 yıl + + +) 70% Erkek Kadın 68% 72% yaş 63% yaş 50 yaş ve üzeri 72% 76%

20 Türkiye Kökenli Alman Vatandaşlarının Eyaletler Bazında Seçimlere Katılma Oranları 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Baden Würtemberg Bayern Berlin Bremen Hamburg Hessen Niedersachsen Nordrhein Westfalen Rheinland Pfalz Saarland Schleswig Holstein 70% 65% 69% 67% 69% 67% 67% 72% 76% 78% 79%

21 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E Seçimlerde oy kullananların % 95 i sandığa giderek, % 5 i ise mektupla oy kullanmıştır

22 Seçime katılmayan 30% Mektupla 4% Sandığa giderek 66 %

23 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E Seçimlerde oy kullanmayan % 30 luk kitlenin ilk üç gerekçesi seçim gününün uygun olmaması, siyasete ilgi/hevesinin olmaması ve nasıl olsa bir etkim olmaz duygusu olduğu gözlenmektedir

24 Seçime katılmayanlar: Neden oy vermeye gitmediniz? Cevapsız Diğer Haberim olmadı Partilerin yabancılar politikasi cok eksik/yanlış Oy vermeyi düşündüğüm partinin Türkiye'ye yönelik tavrı beni caydırdı Seçim günü bana uygun değildi Oy versem de vermesem de bunun etkisi olmaz Siyasete ilgim/hevesim yok 0,7% 2,7% 2,0% 2,7% 10,7% 13,7% 29,3% 38,3% 0 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 0,35 0,4 0,45

25 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E 2 2 E Y LÜ L A L M A N F E D E R A L M E C L İ S İ ( B U N D E S TA G ) S E Ç İ M L E R İ N D E S İ YA S İ T E R C İ H L E R

26 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E Türkiye kökenli Almanya vatandaşlarının siyasi tercihleri konusunda, daha önceki seçimlere yönelik soruya benzer sonuçlar elde edilmiştir En genel olarak Türklerin Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve Sol Parti ye yoğun ilgi gösterdikleri ve bunlara toplamda % 88 civarında oy verdikleri görülmektedir Ancak bu üç partiye verilen oylarda değişimler gözlenmektedir

27 Seçime katıldıysanız hangi partiye oy verdiniz? Welche Partei haben Sie bei Bundestgaswahlen ( ) gewählt)? SPD 64 % Yesiller GRÜNE 12% Diger 2% BIG 3% CDU/CSU 7% Sol Parti LINKE 12%

28 Burada SPD nin son seçimlerde Türklerden aldığı oyu ciddi bir biçimde artırdığı, % 57 den % 64 e çıktığı, Yeşiller in ise oylarında ciddi bir azalma azalma yaşandığı gözlenmektedir Yeşillere daha önce oy verdiğini söyleyen % 29, son seçimlerde % 17 azalarak % 12 ye gerilemiştir Yeşiller de Cem Özdemir in Eş-Genel Başkanlığı Türkiye kökenlilerin Yeşiller den olan memnuniyetinde etkili olmamış görünmektedir Türkiye kökenlilerin adeta Yeşilleri cezalandırdığı söylenebilir CDU/CSU bloğunun Türklerden aldıkları oyu % 1 kadar artırarak % 7 ye çıkmış olmaları gözlenmektedir Ancak geleneksel oy davranışının ciddi biçimde etkilenmediği açıktır Sol Parti de de % 12 oy oranı sabit kalmıştır Liberaller ise % 1 in altında kalmış görünmektedir

29 BIG CDU/CSU FDP PIRATEN SOL PARTI / LINKE SPD YESILLER / GRÜNE Almanya'da daha önce oy kullandıysanız hangi partiye oy verdiniz? DIGER 1,7% 6,3% 0,9% 0,5% 0,3% 12,1% 28,6% 57,0% 1`den 3 tercihlerin toplami (Cok cevapli soru oldugundan toplami %100`den fazla) 22 Eylül 2013 deki Seçime katıldıysanız hangi partiye oy verdiniz? Welche Partei haben Sie bei Bundestgaswahlen ( ) gewählt)? Yesiller / GRÜNE 12% SPD 64 % Diger 2% BIG 3% CDU/CSU 7% Sol Parti / LINKE 12%

30 Yaş gruplarına göre bakıldığında, oransal olarak en çok oylarını Sosyal Demokratlar ve CDU/CSU nun 50 yaş ve üstündekilerden, Yeşillerin ve Sol Parti nin orta yaş grubundan, BIG Partisinin ise en genç gruptan aldıkları görülmektedir

31 Seçime katıldıysanız hangi partiye oy verdiniz? (Yaş Gruplarına Göre) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% BIG CDU/CSU YESILLER / GRÜNE SOL PARTI / LINKE SPD 2% 2% 4% 7% 7% 9% 11% 14% 11% 11% 12% 12% 58% 64% 69% yaş yaş 50 yaş ve üzeri

32 Rakamlara daha yakından bakıldığında SPD nin Türkiye kökenlilerden aldığı 425 bin civarındaki oyun kendi oyları içinde % 3,8 e tekabül ettiği, genel oy oranına ise % 1 katkı sağladığı söylenebilir Yeşiller 83 bin, Sol Parti 80 bin, CDU/CSU ise 45 bin oy almış görünmektedir

33 Bundestag Seçimlerinde Oy Kullanan Türkiye Kökenli Alman Vatandaşlarının Partilere Göre Yaklaşık Sayısal Dağılımı BIG CDU/CSU FDP Piraten Sol Parti / LINKE SPD Yesiller / GRÜNE diger

34 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E 2 2 E Y L Ü L A L M A N F E D E R A L M E C L İ S İ ( B U N D E S T A G ) S E Ç İ M L E R İ N D E E Y A L E T * B A Z I N D A S İ Y A S İ T E R C İ H L E R * Araştırmada Almanya daki 16 Eyalet ten 11 i (Baden Würtemberg, Bayern, Berlin, Bremen, Hamburg, Hessen, Niedersachsen, Nordrhein Westfalen, Rheinland Pfalz, Saarland, Schleswig Holstein) esas alınmıştır Türkiye kökenlilerin çok az sayıda yaşadığı 5 Eyalet (Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern, Sachsen, Sachsen-Anhalt, Thüringen) kapsam dışı tutulmuştur

35 EYALETLER PARTİLER BUNDESLAENDER PARTEIEN SPD Yeşiller / GRÜNE Sol Parti /LINKE CDU/CSU BIG Diğer Gesamtergebnis BaWü 63% 13% 12% 7% 4% 1% 100% Bayern 51% 23% 19% 2% 5% 0% 100% Berlin 56% 15% 15% 8% 4% 2% 100% Bremen 70% 20% 10% 0% 0% 0% 100% Hamburg 65% 4% 17% 13% 0% 0% 100% Hessen 66% 8% 11% 13% 0% 2% 100% Niedersachsen 56% 19% 14% 6% 0% 6% 100% NRW 69% 11% 9% 4% 6% 1% 100% Rheinland Pfalz 67% 11% 11% 7% 0% 4% 100% Saarland 40% 20% 0% 40% 0% 0% 100% SH 55% 9% 27% 9% 0% 0% 100% TOPLAM ORTALAMA Gesamtergebnis 64% 13% 12% 7% 3% 1% 100% ALMANYA BUNDESTAG SEÇİMLERİNDE (22 Eylül 2013) TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ EYALET BAZINDA PARTİ TERCİHLERİ

36 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E 2 2 E Y L Ü L A L M A N F E D E R A L M E C L İ S İ ( B U N D E S T A G ) S E Ç İ M L E R İ N D E S İ Y A S İ T E R C İ H L E R D E T Ü R K İ Y E E T K İ S İ

37 Türkiye kökenlilerin siyasi davranış ve katılım bakımından Almanya nın ne kadar içinde yer aldıklarını ve tercihlerini hangi dinamikler çerçevesinde kullandıkları büyük önem taşımaktadır Araştırmada ortaya çıkan sonuç, Türkiye kökenli Alman vatandaşlarının siyasi tercihlerinde, Alman siyasi partilerin Türkiye ile ilgili konulardaki tavırlarının nispeten etkisiz bir eleman olduğunu, bu anlamda Almanya ya siyasi entegrasyonda da son derece büyük bir gelişme yaşandığını ortaya koymaktadır Almanya da seçimlerde tercihiniz konusunda Türkiye ile ilişkiler mi, buradaki hak ve çıkarlarınız mı daha önemli rol oynadı gibi bir soruya çok büyük oranda bizi, buradaki yaşamımızı ilgilendiren konuları dikkate alırız cevabının gelmesi rasyonel tercihe yönelindiğini göstermektedir Bu çerçevede Türkiye konusunun taşıdığı önem Almanya daki gelişmelerle birlikte daha ikincil bir rol oynamaktadır

38 Almanya'daki seçimlerde tercihiniz konusunda Türkiye ile ilişkiler mi yoksa Almanya daki hak ve çıkarlarınız mı daha çok rol oynadı? Cevapsız KESİNLİKLE bizi burada ilgilendiren konulara göre oy verdim 2,3% 44,4% Bizi burada ilgilendiren konulara göre oy verdim Her iki konu da önemli rol oynadı Partilerin Türkiye ile ilişkisine göre oy verdim KESİNLİKLE partilerin Türkiye ile iliskisine göre oy verdim Oy kullanmadım 2,0% 1,7% 0,4% 14,8% 34,3% 0 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 0,35 0,4 0,45

39 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E 2 2 E Y L Ü L A L M A N F E D E R A L M E C L İ S İ ( B U N D E S T A G ) S E Ç İ M L E R İ N D E S İ Y A S İ T E R C İ H L E R D E T Ü R K İ Y E V E G E Z İ PA R K I O L AY L A R I E T K İ S İ

40 Mayıs-Temmuz 2013 arasında Türkiye de yaşanan Gezi Eylemleri Almanya da da önemli yankı bulmuştu Bu durumun Türkiye kökenlilerin seçim davranışlarına etkisi konusunda ciddi tartışmalar yaşanmış, Türklerin geleneksel olarak oy verdikleri partilerin Türk Hükümetine yönelik çok sert eleştirel tavırlarının seçimlere de yansıyabileceği beklentisi oluşmuştu Araştırmada bu konudaki etkinin % 19 lar düzeyinde gerçekleştiği görülmektedir Bir sonraki soru ile eğer etkisi olduysa, bunun ne yönde olduğu sorulmuştur Burada da ciddi bir siyasal davranış yoğunlaşmasından söz etmek oldukça zordur

41 Türkiye'de yaşanan Gezi Parkı olayları ve Almanya'daki siyasetçilerin Türkiye Hükümetine yönelik eleştirileri sizi seçime katılmanız ya da siyasi tercihiniz konusunda etkiledi mi? Kısmen 4% Bilmiyorum 3% Hayır Etkilemedi 77% Cevapsız 1% Evet Etkiledi 15%

42 Türkiye`de yaşanan Gezi Parkı olayları tercihlerinizi etkilediyse, ne yönde etkiledi? CEVAPSıZ 11% SEÇIMLERE KATILMA YÖNÜNDE 26% SEÇIMLERE KATILMAMA YÖNÜNDE 6% TÜRK HÜKÜMETINI ELEŞTIREN SIYASILERE OY VERMEMEK/DESTEK OLMAMAK YÖNÜNDE 33% TÜRK HÜKÜMETINI ELEŞTIREN SIYASILERE OY VERMEK/DESTEK OLMAK YÖNÜNDE 24% 0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 30,00% 35,00%

43 UYUM / ENTEGRASYON / KATILIM

44 Göçmenler konusunda Entegrasyon ya da daha Türkçesi ile Uyum konusu son yirmi yılın en çok kullanılan kavramlarından birisi olmakla birlikte, bunların bir eşitliği değil, daha çok var olan ana kültüre ve yaşama uymayı neredeyse zorunlu kılan içeriği gereği gerçek anlamda bir karşılığı olduğu söylenemez Bu anlamda katılım ve karşılıklı uyum, Çokkültürlülük modern dünyada daha rahatlıkla kullanılabilecek ve açıklayıcılığı olan kavramlar olduğu açıktır Bu çerçevede özellikle de Türkiye kökenlilerin Almanya da bir uyum sorunu yaşadıklarından söz edilmesinin başlı başına problemli olduğu, hatta haksızlık olduğu açıktır Yaptığımız çalışmada uyum yerine insanların kendilerini evlerinde hissetme duygularını sormayı uygun bulduk ve araştırmada Kendinizi Almanya'ya NE DERECEDE entegre olmuş yani evinizde gibi hissediyorsunuz? 0'dan (hiç) 10'a (tam) kadar olan skalada değerlendirir misiniz? sorusunu yönelttik Bu soru çerçevesinde son yıllarda yapılan bütün çalışmalarda benzer sonuçlara ulaşılmaktadır Türkler kendilerini Almanya da evlerinde hissetmektedirler Bu konuda ortaya çıkan tablo, % 90 a varan bir oranla Türkiye kökenlinin yüksek düzeyde uyum algısı içinde olduğunu göstermektedir Bu çerçevede kendilerini uyumsuz, yabancı, misafir olarak niteleyen partilerden uzak durulması da anlaşılabilir

45 Kendinizi Almanya'ya NE DERECEDE entegre olmuş yani "evinizde gibi" hissediyorsunuz? (bunu en az 0 ile en çok 10 arasında puanlandırın) 40% 3% 0% 1% 1% 1% 9,98 5% 10% 18% 9% 2% CEVAPSıZ

46 S İ Y A S A L B U L G U L A R / P O L I T I S C H E E R G E B N I S S E T Ü R K İ Y E D E K İ S İ YA S E T E İ L G İ V E T E R C İ H L E R

47 Almanya da yaşayan Türkiye kökenlilerden TC vatandaşlığına sahip olanlar, ilki 2014 Cumhurbaşkanlığı seçiminde olmak üzere artık bulundukları yerlerden Türkiye deki genel seçimler için oy kullanabileceklerdir Bu durum önemli bir heyecan ve ilgi yaratmıştır Almanya da uzun süredir bulunan ve ama vatandaşlığı bulunmayan pek çok kişi için bu Anayasal hak, belki de ilk kez oy kullanmaya imkan verecektir Bu çerçevede TC vatandaşlarının Türkiye deki seçimlere bakışı ve tercihleri konusu da bu araştırma çerçevesinde değerlendirilmiştir Türkiye de yapılacak seçimlerde oy kullanma bulunduğunuz ülkede mümkün hale getirildi Türkiye seçimleri için oy kullanmaya gidecek misiniz?» sorusuna gelen cevap, ilginin çok yüksek düzeyde olduğunu göstermektedir Çifte vatandaşlığı bulunduğu için Türkiye seçimleri için oy hakkı olan içinde seçimlere ilgi % 84 düzeyinde görünmektedir

48 TÜRKIYE'DE YAPıLACAK SEÇIMLERDE OY KULLANMA, BULUNDUĞUNUZ ÜLKEDE MÜMKÜN HALE GETIRILDI TÜRKIYE SEÇIMLERI IÇIN OY KULLANMAYA GIDECEK MISINIZ? Giderim 16% (% 84) Gitmem 3% Kararsızım 1% Cevapsız 1% Türk vatandaşı değilim [YÜZDE] Seçime giderim 84 %

49 Seçimlere katılma hakkı, yani TC vatandaşı olsun olmasın, oy kullanma imkanınız olsa kime oy verirsiniz diye sorulduğunda, AK Parti nin % 35,97 ile birinci sırada olduğu görülmektedir CHP % 16,11, MHP % 2,39, BDP % 2,81 düzeyinde ilgi görmektedir Kararsız (% 229), Hiçbiri (% 8) ve Cevapsızlar (% 7,4) bütün partilere oransal olarak dağıtıldığında AK Parti % 58, CHP % 26, BDP % 5 ve MHP % 4 oya denk gelmektedir

50 Türkiye`de bugün genel secimler yapılsa ve oy verme imkaniniz olsa hangi partiye oy verirsiniz? (Vatandaş Olsun Olmasın Bütün Türkiye Kökenlilere Soruldu (2244 kişi)) (Kararsızlar partilere dağıtıldı) BDP 5% CHP 26% Diger 7% MHP 4% AK Parti 58%

51 KİMLİK (Kendinizi Nasıl Tanımlarsınız?)

52 Kimlik konusu özellikle de ulusaşırı göçmenler bakımından son derece önemli bir çalışma alanına dönüşmüştür Sadece farklı ülke kökenleri değil, aynı ülkenin farklı dini, etnik ve kültürel özellikleri de Türkiye kökenlilerin kimlikleri içinde önemli bir yer tutmaktadır Almanya da yaşayan Türkiye kökenlilerin kendilerini nasıl tanımladıkları soruna verdikleri cevaplar oldukça ilginçtir Alman vatandaşlığına geçmiş Türkiye kökenliler, toplumun her alanında yer alsalar ve kendilerini evlerinde hissettikleri vurgusunu çok net yapmış olsalar da kendilerini Alman olarak nitelemekten ısrarla kaçınmaktadırlar Türkiye kökenli Alman vatandaşları kendilerini en çok Türk-Müslüman, Türk, Türk-Müslüman-Alman, Türk-Alman olarak nitelemektedirler Bu cevapların toplamda % 70 i aştığı görülmektedir Türkiye kökenlilerin kendi etnik-dini-kültürel ayrışması ise oldukça sınırlı görülmektedir Özellikle Almanya da çok ön plana çıkan Alevi ve Kürtler araştırmaya olağanüstü küçük değerler ile yansımışlardır İlginç biçimde kendini sadece Alevi olarak tanımlayanların oranı %1,2, Kürt olarak tanımlayanların oranı ise %2,20 olarak tespit edilmiştir Oysa mesela bir Kürt Partisi olarak kabul edilen ve kolay kolay Kürt olmayanların oy vermediği BDP ye oy vereceğini ifade edenler % 3-5 arasındayken, kendini Kürt, Alevi-Kürt-Alman, Kürt-Alman, Kürt-Müslüman-Alman, Alevi- Kürt, olarak niteleyenlerin oranı % 3 olmaktadır Aleviliğin kimlik ilişkisi içinde bulunduğu, Alevi-Kürt-Alman, Alevi-Türk, Alevi-Türk-Alman, Alevi-Kürt toplam oran ise % 5,1 dir

53 KENDINIZI NASıL TANıMLARSıNıZ? Alevi-Kürt-Alman Kürt-Alman Kürt/Müslüman/Alman Alevi/Türk/Alman Alevi-Kürt Alevi Alevi/Türk Avrupalı Türk-Avrupalı Türk-Alman Türk Türk/Müslüman/Alman Türk/Müslüman Cevapsız Diğer 0,10% 0,60% 0,60% 0,80% 0,90% 1,20% 2,10% 3,69% 4,79% 2,59% 4,99% 8,08% 13,57% 13,97% 37,72%

54 UETD

55 UETD, Köln de 2004 yılında kurulduğundan bu yana başta Almanya olmak üzere bütün Avrupa ülkelerinde Türkiye kökenliler üzerinde yoğun faaliyetler göstermektedir Seçim sürecinde de pek çok etkinlik yapan UETD çerçevesinde «UETD nin çalışmalarından haberdar iseniz, son secimler konusundaki tercihinizde nasıl bir rol oynadı? sorusuna verilen cevaplardan, UETD nin özel bir parti için yönlendirme politikası yapmadığı anlaşılmıştır

56 UETD'NIN ÇALıŞMALARıNDAN HABERDAR ISENIZ, SON SEÇIMLER KONUSUNDAKI TERCIHINIZDE NASıL BIR ROL OYNADı? Bilmiyorum/Cevap yok 11,52% Kararımda hiç etkisi olmadı 77,58% Kararımda kiısmen etkisi oldu 3,03% Kararımda etkili oldu 3,64% Kararımda önemli ölçüde etkisi oldu 4,24%

57 TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ ALMANYA FEDERAL MECLİSİ (BUNDESTAG) Bundestagswahl Sep 2013 GENEL DEĞERLENDİRME

58 Bu araştırmada önem ve özenle üzerinde durulan konu Türkiye kökenli Alman vatandaşlarının seçimlerdeki siyasal katılımlarını ortaya çıkarmaktı Zira bu konuda hiçbir ciddi veri bulunmamakta ve herkesin kendi tahminlerine dayalı bir öngörü söz konusuydu Kime oy verildiğinden daha önemlisi oy verilip verilmediği olduğundan hareketle ilk sorumuz da bu yönde olmuştur Elde edilen bulgular, son derece çarpıcı ve bu güne kadarki öngörüleri alt üst eden bir sonuç ortaya koymuştur Alman vatandaşı olan Türkiye kökenlilerin Almanya daki seçimlere katılımı olağanüstü yüksek bir düzeyde gerçekleşiyor görünmektedir Eldeki verilere göre vatandaşlığa geçen Türkiye kökenlilerin en az bir kez oy vermiş olanlarının oranı % 83 ü bulmaktadır Ancak bu pek çok seçimde oy kullanmanın toplamı olduğundan, tek bir seçimle karşılaştırmak yanlış olacaktır Bu anlamda siyasal ilgi her dönemde var olsa da, gözlemlerimiz, bunun son dönemde arttığı yönündedir

59 Türklerin siyasi olarak en çok ilgi gösterdikleri parti Sosyal Demokratlardır Sosyal Demokratlar son seçimlerde Türklerin % 64 oyunu almış görünmektedir Bu 425 bin oy anlamına gelmektedir SPD nin 11,2 milyon toplam oyu içinde Türklerin payı yaklaşık % 3,8 dir Türklerin oyunun SPD ye Almanya genelindeki katkısı da % 1 civarındadır Bu anlamda SPD içinde Türk temsilcilerin sayılarının artışı da beklenebilir Türkiye nin Almanya politikalarında SPD ile Türk göçmenler arasındaki bu bağı dikkate alması önerilebilir

60 Türkiye kökenlilerin ilgi gösterdikleri diğer partiler Yeşiller ve Sol Parti dir Ancak daha önceki seçimlerle karşılaştırıldığında Yeşiller son seçimlerde Türklerden aldığı desteği çok büyük ölçüde yitirmiş, eskiden % 29 larda olan oy oranı % 12 ye düşmüştür Sol Parti de % 12 civarında oy almış görünmektedir CDU/CSU % 7 civarında kalmaktadır

61 Eyalet bazında bakıldığında Türkiye kökenli Almanya Vatandaşlarının oldukça farklı tercihlerde bulundukları gözlenmektedir Sıralamada yine SPD birinci parti olmakla birlikte % 40 (Saarland)ile % 70 (Bremen) arasında, Yeşillerin % 4 (Hamburg) ile % 23 (Bayern) arasında, Sol Parti nin % 9 (NRW) ile % 27 (SH) arasında, BIG Parti nin ise % 0 (Bremen) ile % 40 (Saarland) arasında oy aldığı gözlenmektedir Ancak Saarland (5 kişi) ve SH (11 kişi) için yüzdelerin sayıların çok düşük olması nedeni ile anlamlı olmayabileceği dikkate alınmalıdır)

62 Türklerin oy verme davranışında Almanya daki durumları ve haklarının daha önemli bir faktör olduğu tespit edilmiştir Oy tercihinin duygusal Anavatan refleksi ile şekillendiğine dair algı bu araştırmada yanlışlanmıştır Bu bağlamda Almanya-Türkiye ilişkileri, seçim davranışlarında nispeten daha az etkiye sahiptir Bu durum Alman toplumu içinde yer etme şeklinde de anlaşılabilir

63 Yeşiller in oy kaybı dikkat çekicidir Bunun nedenleri arasında şu hususlar sayılabilir: SPD başta olmak üzere artık pek çok parti, eskiden sadece Yeşillerin dile getirdiği politikaları üstlenmişlerdir Yeşiller son seçimde ülke genelinde ciddi oy kaybına uğramıştır Yeşiller in bu güne kadar Türklere verdiği sözleri yerine getir-e-memesi inanç kaybı yaratmıştır Gezi Parkı olayları sürecinde Yeşiller adeta konunun bir tarafı gibi davranmış, pek çok Türkiye kökenliye göre eleştiri dozunu abartılı kullanmıştır; Partinin sürekli olarak parti içindeki Alevi grubun etkisine girmesi tartışmalar yaratmış ve hatta Yeşiller Partisi Alevi Partisi oldu, Aleviler dışında kimseye yer vermiyorlar düşüncesini sıklıkla ifade edilir olmuştur

64 «Kendinizi nasıl tanımlarsınız?» Almanya daki Türkler kendilerini Türk-Müslüman, Türk, Türk- Müslüman-Alman, Türk-Alman olarak tanımlamaktadırlar Bu şekilde tanımlat-yanların oranı % 70 i aşmaktadır Kendini sadece Alman olarak niteleyen % 1 bile değildir Ayrıca kendini Alevi olarak tanımlayanların oranı %1,2, Kürt olarak tanımlayanların oranı ise %2,20 olarak tespit edilmiştir

65 Türkler sosyal alanda olduğu gibi siyasal alanda da Alman toplumunun bir parçası haline dönüşmüştür Burası bizim evimiz diyenlerin oranı % 90 a yakındır Uyum sorunu artık sürdürülemez suni bir sorun olarak anlaşılabilir Göçmenler konusunda Entegrasyon ya da daha Türkçesi ile Uyum konusu son yirmi yılın en çok kullanılan kavramlarından birisi olmakla birlikte, bunların bir eşitliği değil, daha çok var olan ana kültüre ve yaşama uymayı neredeyse zorunlu kılan içeriği gereği gerçek anlamda bir karşılığı olduğu söylenemez Bu anlamda katılım ve karşılıklı uyum, Çokkültürlülük modern dünyada daha rahatlıkla kullanılabilecek ve açıklayıcılığı olan kavramlar olduğu açıktır Bu çerçevede özellikle de Türkiye kökenlilerin Almanya da bir uyum sorunu yaşadıklarından söz edilmesinin başlı başına problemli olduğu, hatta haksızlık olduğu açıktır Bu konuda ortaya çıkan tablo, % 90 a varan bir oranla Türkiye kökenlinin yüksek düzeyde uyum algısı içinde olduğunu göstermektedir Bu çerçevede kendilerini uyumsuz, yabancı, misafir olarak niteleyen partilerden uzak durulması da anlaşılabilir

66 Almanya daki Türkler, Türkiye için oy kullanma konusunda son derece hevesli görünmektedirler Bu çerçevede genel seçimlerde (kararsız ve cevapsızlar partilere dağıtıldığında) AK Parti % 58, CHP % 26, BDP 5, ve MHP ise % 4 oy alacak gibi görünmektedir Bu da bize siyasi kimliklerdeki bölünme ve çeşitlenmeyi göstermektedir Siyasi tercihlerde Almanya da daha rasyonel bir tercihle kendi yaşamlarına doğrudan katkıda bulunacak partilere yönelirken, Türkiye de ideoloji, inanç ve duygular daha fazla rol oynuyor gözükmektedir Almanya da % 85 i aşan sol, sosyal demokrat ve Yeşillere yönelen Türkiye kökenlilerin, Türkiye de AK Parti başta olmak üzere muhafazakar demokrat partilere yönlenmesi de bize bu ikili siyasal kimliği göstermektedir Bu durum küresel göçmenlik ve kimlik bakımından da ayrıca dikkate değer bir husustur

67 Almanya da yaşayan Türkiye kökenlilerin kendilerini nasıl tanımladıkları soruna verdikleri cevaplar oldukça ilginçtir Alman vatandaşlığına geçmiş Türkiye kökenliler, toplumun her alanında yer alsalar ve kendilerini evlerinde hissettikleri vurgusunu çok net yapmış olsalar da kendilerini Alman olarak nitelemekten ısrarla kaçınmaktadırlar Türkiye kökenli Alman vatandaşları kendilerini en çok Türk-Müslüman, Türk, Türk- Müslüman-Alman, Türk-Alman olarak nitelemektedirler Bu cevapların toplamda % 70 i aştığı görülmektedir Türkiye kökenlilerin kendi etnik-dinikültürel ayrışması ise oldukça sınırlı görülmektedir Özellikle Almanya da çok ön plana çıkan Alevi ve Kürtler araştırmaya olağanüstü küçük değerler ile yansımışlardır İlginç biçimde kendini sadece Alevi olarak tanımlayanların oranı %1,2, Kürt olarak tanımlayanların oranı ise %2,20 olarak tespit edilmiştir

68 Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset araştırmaları Merkezi (HUGO) özel olarak Avrupa da yaşayan Türkiye kökenliler üzerinde çalışmalar yapmaktadır Bu son çalışmanın da gösterdiği gibi, konuyla ilgili ciddi bir veri eksiklikleri bulunmaktadır ve bu eksikliğin acilen akademik kuruluşlarca giderilmesi gerekmektedir Çalışma, bundan sonra Almanya da yapılacak çalışmalarda ciddi pozisyon ve politika değişikliklerine de yol açma imkanı sunmaktadır Bu anlamda bu ve benzeri çalışmalar desteklenmelidir UETD nin bu tür bir çalışmayı desteklemiş olması son derece değerlidir

69 TÜRKİYE KÖKENLİ ALMAN VATANDAŞLARININ ALMANYA FEDERAL MECLİSİ (BUNDESTAG) SEÇİMLERİNDE SİYASAL DAVRANIŞLARI Eylül-Ekim 2013 Proje Yöneticisi / Raporlama: DoçDr M Murat ERDOĞAN merdogan1103@gmailcom * wwwmmuraterdogancom * wwwhugohacettepeedutr