TG 15 ÖABT REHBERLİK KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ REHBER ÖĞRETMEN

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ REHBER ÖĞRETMEN TG 15 ÖABT REHBERLİK Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

3 2015 ÖABT / RHBR REHBER ÖĞRETMEN TG Dillerin dört temel kuralı vardır: fonoloji ses bilimi, morfoloji şekil bilimi, sentaks söz dizimi ve semantik anlam bilimidir. Semantik, kelimelerin herhangi bir kelimenin farklı cümle ya da kapsamlarda kullanılan anlamlarını belirler. Dolayısıyla cevap semantiktir. Zihinsel gramer ise Chomsky e göre, cümle varyasyonlarını bir araya getirmemizi sağlayan bir çeşit programdır. 4. Soru köküne dikkat edilirse iğne ve enjeksiyon korkusu gibi koşullu duygusal tepkiden bahsedilmektedir. Özellikle duygular ve korku söz konusu olduğunda ön plana çıkan beyin yapısı amigdaladır. Yapılan çalışmalar özellikle iğne ve enjeksiyon korkusu gibi korkularda amigdalanın varlığının gerekli olduğunu ortaya çıkarmıştır. 7. ABD de yapılan bir deneyde aynı rahatsızlık şikâyetiyle doktora giden dört farklı ırktan hastalara cinsiyet ve ırksal farklılıklara bağlı olarak farklı tedaviler önerilmesi öncülde vurgulanan yaygın inanışlarla ilgilidir. Bu kavram sosyal psikolojide sterotip olarak tanımlanır. 2. Yanıp sönen ışıkların hareket algısı yaratması Gestalt psikologlarınca fi fenomeni olarak tanımlandı. Onlara göre bu tip olgular yapısalcılar tarafından açıklanabilir olgular değildir. Onlara göre bu tip deneyimler yalnızca bütün bir kalıbın incelenmesiyle anlaşılabilecek durumlardır. 5. Hümanist psikolog Maslow a göre ihtiyaçlar hiyerarşisinde yer alan sevgi ve ait olma ihtiyacının giderilmesi insan mutluluğunun temelidir. Ait olma ve bir arkadaş grubuna dâhil olma Maslow a göre gerekli bir ihtiyaçtır ve mutluluk doğrudan bu ihtiyaç ile ilişkilidir. 8. Gardner ın ortaya attığı çoklu zekâ kuramı 9 farklı alandan oluşmaktadır. Öncülde Ali in özellikleri bu zekâ türleri arasında yer alan sözel zekâ türüyle ilişkilidir. 3. Piaget in bilişsel gelişim teorisi o zamana değin ortaya atılan en kapsamlı teoriydi. Bu teori aynı zamanda kendinden sonraki çalışmaları tetikledi. Değişmezliğe dair vurgusu doğru olmakla birlikte III. maddede vurgulanan unsurları açıklamada bu kuram yetersizdi. Yine çocukların belli görevleri yerine getirememelerinin beceri eksikliğinden değil, komutları anlayamadıklarından kaynaklandığı sonradan ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla III ve IV. maddeler hatalı bilgiler içermektedir. 6. Amnezi türleri arasında yer alan ve uzun süreli alkol kullanımı ile B1 vitamini eksikliğine bağlı olarak oluşan amnezi türü korsakof sendromudur. 9. Psikanalizde enerjinin korunumu ilkesi gereği libidinal enerji eşit miktarda dağıtılmalıdır. Bu enerjinin bünyede dağılımında herhangi bir sorun oluştuğunda ise organizmada kaygı ortaya çıkar. 3

4 10. Öncül incelendiğinde danışman, danışanı kendi olabilmesi için cesaretlendirmeye, ilişkilerindeki hatalarıyla yüzleşmesini sağlamaya çalışmaktadır. Danışanını hem özgür hem de sorumluluk sahibi bir birey yapmaya çalışması varoluşçu yaklaşıma özgü bir yöntemdir. 13. Psikolojik danışma ilişkisindeki önemli noktalardan biri de danışmana duyulan güvendir. Psikolojik danışman özelliklerinden biri olan güvenilirlik danışana verilen sözlerle ve gerçekleştirilen eylemlerle yakından ilgilidir. Danışanın beklentilerini gerçekleştirmekten uzak taahhütlere girişmemek güvenilirlik duygusuyla doğrudan ilişkilidir. 16. Öncülde danışanın kendilik algısında bir sorun olduğu ifade edilmektedir. Danışanın kendini nasıl gördüğüne dair söylemleri ve beceriksizliğine dair vurgu, yaşadığı sorunun bilişsel temelli olduğunu göstermektedir. Bu tip sorunlara en uygun müdahale tarzı bilişsel temelli olmalıdır. 11. Jungçu terapide önemli bir yer tutan arketip formlarından biri de anima ve animus arketipleridir. Jung a göre erkek ve kadınlar bu arketiplerini rahatlıkla ifade ederlerse dengeli bir kişiliğe sahip olurlar. 14. Öncülde verilen özellikler ilk ilişki ya da çalışma işbirliği denilen terapötik ittifaka dair özelliklerdir. Danışma sürecinin başlangıcında kurulması gereken terapötik işbirliği sonraki süreçleri de olumlu ya da olumsuz yönde etkileyen önemli bir unsurdur. 17. Psikolojik danışma oturumlarında danışanlar bir şey yapmaya zorlandıklarında verdikleri tepki direnç olarak tanımlanır. Fakat güven eksikliği ve sorunlarından bahsederken yaşadığı utanma duygusundan kaynaklı verdiği tepkiler isteksizlik olarak adlandırılır. 12. Danışanda yaşanan değişimleri tespit edebilmek için derecelendirme ölçeklerini sıklıkla kullanan terapi yaklaşımı çözüm odaklı kısa süreli terapi yaklaşımıdır. Bu terapi yaklaşımında ölçekler aynı zamanda danışanların amaçlarını belirlenmesine yardım etmek için önemli bir işlev üstlenir. 15. Özellikle ilkokullarda görev yapan psikolojik danışmanların çocuklarla çalışırken fazlasıyla dikkatli davranmaları gerekir. Güven duygusunu oluşturmak, çocuğun özel alanına girmemek, oturma düzeni ve kullanılan sözcüklerin karmaşık olmaması dikkat edilmesi gereken temel noktalardır. Fakat kişisel bakım önemli olmakla birlikte diğer seçenekler göz önünde bulundurulduğunda en az etkili unsurdur. 18. Danışma sürecinde danışan kendini ifade edemediği bir diyaloğa ilişkin bilgi vermektedir. Bu bilgiye dair psikolojik danışmanın verdiği tepki ise onun yaşadığı duyguyu ifade etmesine dönük bir beceridir. Psikolojik danışmanın tepkisi duygu yansıtması becerisi kapsamındadır. 4

5 19. Danışma sürecinde psikolojik danışman; fikri olmadığı konularda yorum yapmamalı, uyguladığı tek bir test üzerinden yorumda bulunmamalıdır. Empati koşulunun doğru şekilde sağlanması ve metaforları kullanabilmesi önemlidir. Fakat danışanın sorununu kısa sürede çözmeye çalışmak doğru bir yaklaşım tarzı değildir. Bu tarz yaklaşım sürecinin doğal akışını bozmaktadır. 22. Diyalogda psikolojik danışman, danışan tarafından dile getirilen herhangi bir olguya dair karışıklıkları engellemek için somutluk koşulu bağlamında tepki vermiştir. Bu koşul; genelgeçer kavramlar yerine danışanın kendine has sözcüklerle durumunu izah etmesini amaç edinir. 25. Öncülde Lennon tarafından söylenen söze dikkat edildiğinde bugünden ve başımızdan geçenlerden bahsedildiği anlaşılmaktadır. Plan yapmak yerine anı yaşama odaklı bu vurgu A seçeneğinde verilen açıklamayla örtüşen bir içeriğe sahiptir. 20. Nesrin Hanım ın psikolojik danışma ve rehberlik programı çerçevesinde yürüttüğü çalışma, çocukların okulu tanımaları ve kendilerini okulun bir parçası olarak hissetmelerini sağlamaya dönük oryantasyon hizmetidir. Bu hizmet aynı zamanda öğrencilerin akademik becerilerini artırmaya dönük bir çalışmadır. 23. A, B, C ve E seçeneklerinde verilen stratejilerin tamamı davranışsal kaynaklı sorunlarda kullanılan müdahale stratejileridir. Fakat D seçeneğinde verilen A-B-C modeli Albert Ellis tarafından kullanılan bilişsel kaynaklı sorunlara müdahale stratejisidir. 26. Gelişimsel rehberlik I, II, IV ve V. maddelerde yer alan özellikleri bünyesinde barındırır. Fakat bu anlayış yalnızca öğrencilerin akademik gelişimlerini değil, tüm gelişim alanlarını merkeze alır. 21. Danışma hizmeti almaya gelen bireyler genel olarak psikolojik danışmayı tamamlanmış mükemmel bir ürün olarak görürler. Bunu bilen danışman kendini farklı göstermemek için söylem ve eylem bağlamında tutarlı ve saydam bir şekilde danışana yaklaşmalıdır. 24. Okullarda sunulan rehberlik hizmetlerinin temel amacı öğrencilerin kendilerini tanımalarını ve kabul etmelerini sağlamaktır. Bu yolla kendini bilen ve kendisiyle barışık bireylerin diğer seçeneklerde yer alan süreçleri sorunsuz yaşayacakları aşikârdır. 5

6 27. Organizmada var olan kaygı, korku ve gerilim hâli gibi durumların işlevselliği etkiler hâle gelmesi anksiyete bozukluğu olarak tanımlanır. Bu tanımda öne çıkan duygulara, özellikle de korkuya dair vurgu amigdalanın fonksiyonları kapsamında yer alır. 30. A, B, D ve E seçeneğinde verilen özellikler davranış bozukluğu olan danışanlara ait özelliklerdir. Fakat C seçeneğinde verilen bilgi hatalıdır. Bu vakaların bazı davranışları suçla ilişkili olsa da bütün vakaların davranışları suçla ilişkilendirilemez. 32. Serhat Bey PDR öğrencilerinin uyum düzeyleri arasındaki fark için varyans analizinden yararlanmış ve ön test son test uygulaması ile grupların uyum puanları farkını incelemiştir. Kullanacağı POST HOC testi grupların hem farklılaşmalarının hem de kişi sayılarının aynı olduğu durumda kullanılan Tukey HSD testidir. Araştırmanın bağımsız değişkeni araştırma sonucunu değiştiren yani neden olan bireysel ve grupla rehberlik programlarıdır. Bu bağlamda bağımsız değişken rehberlik programı, POST HOC testi ise Tukey HSD dir. 28. Hastaların aniden REM uykusuna geçtikleri uyku hastalığı narkolepsidir. Bu hastalığın da henüz kesin tedavisi bulunamamıştır. 31. Beklenilenin altında bir vücut ağırlığına sahip olmasına karşın kilo almaktan ya da şişman olmaktan korkma, kişinin vücut ağırlığını algılamada bozukluk gibi belirtiler anoreksiya nervoza bozukluğunun temel işaretleridir sınıfta sorun yaşayan öğrencilere yönelik bu çalışmada bireylerin öznel dünyaları anlaşılmaya çalışılmaktadır. Bireyin kendisi ve kendi hayatı hakkında bilgi vermesi otobiyografi tekniğinin kapsamına girer. 29. Demans bozukluğunun aksine aniden başlayan deliryum için en büyük risk grubu yaşlılardır. Bu vakalarda düşünce dağınık ve bilinç bozuktur. 6

7 34. Özellikle ilkokullarda kullanılan bu teknik sosyodramadır. Sosyodramada, sosyal bir problemin dramatize edilerek incelenmesi sağlanmaya çalışılır. 37. Grupla psikolojik danışmada pek çok yaşantısal alıştırma kullanılır. Bu alıştırmaların temel amacı üyelerin kendilerini ve başkalarını tanımalarını sağlayarak direnç ya da transferans gibi istenmeyen durumların oluşumunu engellemektir. 39. Grup süreci; güven, bizlik ve yalnızlık duygularına ilişkin oldukça etkili bir süreçtir. Yeni davranışların kazanılması da grup sürecini kolaylaştırır. Fakat kolektif bir akıldan bahsedilemez. Evet, soruna ilişkin herkes fikrini beyan eder ama sorunlar ortak akılla çözülmez. 35. Sosyometriden elde edilen sonuçların tüm sınıf önünde öğrencilere gösterilmesi, istenmeyen sonuçların doğmasına neden olabilir. Dolayısıyla B seçeneğinde verilen bilgi hatalı bir bilgidir. 38. Üyelerin beklentileri hakkında konuşulduğu, davranışsal amaçların belirlendiği ve kuralların oluşturulduğu bu evre başlangıç evresidir. 40. Danışan evliliğini devam ettirmek istemediğini söylemesi ve geçen oturumda söylediği Evliliği kesinlikle sürdürmek istiyorum. sözü arasındaki çelişki danışman tarafında ifade edilmiştir. Dolayısıyla verilen tepki yüzleştirme koşuluyla ilişkilidir. 36. A, B, C ve E seçeneğinde verilen bilgiler gözlem sürecine ilişkin doğru bilgilerdir. Fakat E seçeneğinde verilen bilgi hem bireyi tanıma tekniklerinin hem de rehberliğin bireyin kendini tanımasına yardım etme ilkesiyle çeliştiğinden hatalıdır. 7

8 41. Grup oturumlarında iki danışanın söyledikleri, düşündükleri ya da davranışları arasındaki paralelliklere dikkat çekmek paylaştırma becerisi olarak adlandırılır. 44. Bireylerin ilgi, yetenek ve değerlerine uygun bir şekilde meslek tercihinde bulunabilmeleri için mesleki rehberlik faaliyetleri en fazla lisede sunulmaktadır. 47. Kaynaştırma raporu olan öğrenciler A, C, D ve E seçeneklerinde belirtilen haklardan faydalanabilirler. Fakat 2 yıl önce değiştirilen bir yönetmelikle kaynaştırma öğrencileri ailenin ve öğretmenin kararı ile sınıf tekrarına bıraktırılabilmektedir. Önceki yıllarda bu mümkün değildi. 48. A, B, C, D seçenekleri kapsamlı gelişimsel rehberlik ve psikolojik danışma programının unsurlarıdır. Fakat bu programda sağlıklı beslenme diye bir yeterlilik alanı yoktur. 42. D seçeneğinde verilen eşleştirmeler hatalıdır. Gerçekçi tipe sahip insanlar daha çok; çiftçi, marangoz, elektrikçi ya da mühendislik mesleklerini seçer. İstatistikçiler Holland ın kuramına göre geleneksel tipe girmektedir. 45. Tablo incelendiğinde öğrencinin seçenekler arasında yer alan gazetecilik alanına yönlendirilmesi en doğru karar olur. Çünkü en yüksek değerler sosyal ve sözel zekâ alanında ortaya çıkmıştır. 49. Psikolojik danışmanlar çeşitli sebeplerden dolayı faydalı olamayacaklarını düşündükleri danışanlarını refere etmelidir. 43. Roe nun ihtiyaç kuramına göre anne baba tutumları bireylerin hayattan doyum almalarına ya da hayal kırıklıkları yaşamalarına doğrudan etki etmektedir. Ahmet in psikolojik gereksinimleri doğrultusunda bir seçim yapmış olması Roe nun görüşleriyle açıklanabilir. 46. Sınıf rehber öğretmenleri A, B, D ve E seçeneklerinde yer alan görevleri ifa etmekle yükümlüdürler. Fakat psikolojik sorunları olan öğrenciler öncelikli olarak alanında uzman olan rehberlik öğretmeni tarafından değerlendirilmelidir. 50. Danışma sürecinde hem danışmanı hem de danışanı koruma işlevi gören ve sürece ilişkin danışanın onayını almayı amaç edinen unsur bilgilendirilmiş onamdır. 8