Türk Deniz Kuvvetleri nde Firkateynle

Transkript

1 Türk Deniz Kuvvetleri nde Firkateynle 16

2 r T ürk Deniz Kuvvetleri, 21. yüzy lda gerek k y sular nda gerek aç k denizlerde Türkiye nin denizlerdeki ç karlar n korumaya devam edecektir. Bu görevin baflar lmas nda en önemli görev firkateynlere düflmektedir... e Cem Devrim Yaylal Günümüzde firkateynler Türk Deniz Kuvvetleri nin suüstü gücünün belkemi ini oluflturmaktad r. Savafl zaman nda suüstü harekat, denizalt savunma harekat, alan hava savunmas yaparak düflman gemi, uçak ve denizalt lar n imha etme; bar fl zaman ndaysa ambargo denetimleri, bar fl koruma (peace keeping) operasyonlar, insani yard m sevkiyat na destek faaliyetlerini gerçeklefltirmekle görevli firkateynlerimiz Alman, ABD ve Frans z dizayn d r. Alman tasar m gemiler özel olarak Türk Deniz Kuvvetleri için üretilmiflken, Amerikan ve Frans z gemileri bu ülkelerin donanmalar nda kullan ld ktan sonra ikinci el olarak hibe edilmifl ya da sat lm fllard r. Frans z A-69 s n f gemiler Türk Deniz Kuvvetleri nde korvet olarak s n fland r lm fllard r. Ancak gemilerin sahip olduklar silahlar ve operasyon yetenekleri göz önüne al nd nda, Türk Deniz Kuvvetleri ndeki di er firkateynlerden büyük farklar yoktur. Bu sebeple A-69 s n f gemilerin bu yaz da yer almalar uygun görülmüfltür. FF-1052 KNOX SINIFI So uk Savafl döneminde Amerikan Deniz Kuvvetleri kendine ana rakip olarak Sovyet Deniz Kuvvetleri ni görüyordu. Olas 3. Dünya Savafl s ras nda ABD, Varflova Pakt kuvvetleri NATO nun savunmas n yar p Bat Avrupa y iflgal etmeye bafllamadan önce, ülkesinde bulunan malzeme ve askerleri Avrupa daki savafl alanlar na ulaflt rmak zorundayd. ABD deki asker ve malzemenin Avrupa ya ulaflmas için gemilerin Atlantik Okyanusu nu geçmeleri gerekecekti. Bu yüzden t pk 2. Dünya Savafl nda oldu u gibi öncelikle Atlantik Okyanusu nda destek konvoylar n güvenlikle geçirebilece i bir ortam oluflturmas gerekiyordu. Bu konvoylara, Sovyetler Birli i havadan AsuW seyir (cruise) füzeleri tafl yabilen kara konufllu Backfire, Badger veya Bear gibi uzun menzilli bombard man uçaklar yla sald racakt. Ayr ca Sovyet denizalt lar, t pk 2. Dünya Savafl nda Alman U-botlar n n yapt klar gibi konvoylar bat rmak için bekliyor olacaklard. Denizlerin karanl k bilinmezli inde ise Charlie, Oskar s n f cruise füze kabiliyetli denizalt lar ya da Alfa, Sierra, Victor s n f h zl ve zor tespit edilen sald r denizalt lar vard. Knox s n f gemiler, 2. Dünya Savafl boyunca Alman denizalt lar yla Müttefik gemilerinin Atlantik Okyanusu nda yapt klar mücadeleden al - nan dersler fl nda dizayn edilmifllerdir. Denizalt lara karfl kullan lmak için gelifltirilen bu gemiler çok geliflmifl bir denizalt savunma harbi (DSH) sistemi etraf nda infla edilmifllerdi. Gemide düflman denizalt lar n tespit etmek için güçlü bir sonar, tespit edilen denizalt lar imha etmek için torpido 17

3 ve roket destekli torpidolar ve denizalt savunma harekat (DSH) helikopterleri bulunmaktad r. Ancak denizalt savunma harbi için bu kadar sistem ve silah varken; hava savunmas için sadece k sa menzilli bir top mevcuttur. Geminin bacas ile antenin birlefltirilmesiyle yarat lan baca-direk kombinasyonu, Knox s n - f n n karakteristik özelliklerinden biridir. Geminin siluetini özgün k lan bu yap, geminin üst yap s n flekillendirmektedir. Mk16 ASROC Lançeri (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) Knox s n f gemiler, Amerikan Deniz Kuvvetleri nin buhar türbinli motorlar olan son konvansiyonel yak tl gemileridir (Amerikan Deniz Kuvvetleri Knox s n f ndan sonra infla edilen savafl gemilerinde gaz türbinli tahrik sistemleri kullanm flt r) psi bas nçl türbinler kullanan gemiler, bu sistem sayesinde 27 deniz mili gibi yüksek h zlara ç kabilirler. Ancak yüksek bas nçl kazanlar n bak m zor ve zahmetlidir. Ayr ca limanda bulunan geminin sefere ç kmaya haz r hale gelmesi için, kazanlar n önceden yak larak sistem için gerekli buhar n oluflturulmas gerekmektedir. Gemilerde tek uskur ve dümen bulunur. Geminin ana silah 1950 li y llarda dizayn edilen denizalt savar silah ASROC tur. ASROC, savafl bafll olarak torpido tafl yan bir füzedir. Mk16 lançerinde at fla haz r halde 8 adet AS- ROC füzesi bulunur. Menzili 11 km olan bu füzeler, geminin sonar n n tespit etti i denizalt n n oldu u pozisyona f rlat l r. Füzeden ayr - lan ve bir paraflütle yavafllat larak denize düflürülen torpido aktif konuma geçer. Otomatik olarak düflman denizalt s n tespit edip takip ederek imha etmeye çal fl r. Knox s n f nda bulunan Mk16 lançerinin iki tüpü, Harpoon gemisavar füzesini atacak flekilde modifiye edilmifltir. Gemide toplam 8 adet Harpoon füzesi ve 16 adet ASROC füzesi bulunur. Gemide ayr ca yine denizalt lara karfl kullan lmak üzere 4 adet Mk32 torpido tüpü de bulunur. Hem Mk32 torpido tüplerinde hem de ASROC sisteminde Mk46 torpidosu kullan l r. Knox s n f gemilerin denizalt lara karfl kulland üçüncü silah ise helikopteridir. Amerikan Deniz Kuvvetleri nin orjinal plan nda, Knox s n f gemiler 1950 lerde gelifltirilen insans z DSH helikopterini kullanacakt. Uzaktan kumanda ile gemiden kontrol edilen bu helikopterin görevi, üzerindeki görev yükünü (bu ço u zaman bir Mk44 torpidosu, bazen de bir su bombas yd ) denizalt n n üzerine götürüp suya b rakmakt. Konsept olarak zama- 18

4 n n n çok ilerisinde olan bu proje, baz teknik baflar s zl klar yüzünden istenilen sonuçlar elde etmekte gecikince, ABD Kongresi taraf ndan rafa kald r ld. Bunun üzerinde Knox s n - f gemilerde SH-2 Sea Sprite helikopterleri kullan lmaya baflland. Knox s n f gemiler özellikle Denizalt Savunma Harekat (DSH) için dizayn edildiklerinden hava savunma imkanlar zay ft r. ABD Donanmas bu gemilerde, yak n hava savunmas için Sea Sparrow uçaksavar güdümlü füzesi kullanm flt r li y llarda bu füzeler kald r larak yerlerine Mk15 Phalanx sistemi konulmufltur. Mk15 Phalanx, Amerikan Deniz Kuvvetleri nin su üstü platformlar için gelifltirdi i, 20 mm döner toplu standart yak n savunma silah d r. Geminin füzeleri taraf ndan düflürülemeyen ve elektronik savunma sistemleri taraf ndan engellenemeyen çok yak ndaki hedeflerin imhas için düflünülmüfltür. Phalanx sisteminin 6 namlulu döner topu, 1500 m menzile etkili olarak dakikada mermi atabilir. Sistemin kendi radar mevcut oldu undan, hedeflere tam otomatik ve gemi kumanda merkezinden ba ms z olarak angaje olabilir. Gemilerde ayr ca hava ve suüstü hedeflerine karfl kullan lmak için bir adet 127 mm lik Mk42 Mod9 top bulunur. Dakikada mermi atabilen bu topun menzili hava hedeflerine karfl 14 km, suüstü hedeflerine karfl ise 24 km dir. Mk42 topu, savafl harekat merkezinden yönetilebilece i gibi, gerekti inde top taretinde bulunan yerel kumanda merkezinden de kullan labilir. Knox s n f gemilerin denizalt lar tespit etmek için kulland klar bafll ca sistem, aktif ve pasif modda çal flabilen SQS-26 sonar d r. Bu sonar n en belirgin özelli i devasa boyutlar d r. Gerek sonar n vericisini, gerek sonar için gereken güç kaynaklar n gemi dizayn na yerlefltirmek, Amerikal gemi infla mühendislerinin karfl laflt en ciddi sorun olmufltu. Bu yüzden bu sonar n kullan ld Bronstein, Garcia ve Knox s n f firkateynler, 2. Dünya Savafl nda Amerikan Donanmas nda hizmet vermifl olan Gearing / Allen Sumner s n f destroyerlerden hem ebat hem de deplasman olarak daha büyüktürler. Knox s n f firkateynlerin baca direk kombinasyonu. (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) TÜRK DEN Z KUVVETLER NDE KNOX Türk Deniz Kuvvetleri nde Knox s n f gemiler, 1990 l y llarda üzücü bir kazan n ard ndan kullan lmaya bafllanm fllard r y - l nda yap lan Display Determination NATO tatbikat s ras nda, Amerikan USS SARATO- GA uçak gemisinden atefllenen iki adet Sea Sparrow füzesinin isabet etti i DM-357 TCG MUAVENET destroyeri kullan lamayacak duruma gelmifl ve olayda gemi komutan dahil 5 denizcimiz flehit olmufltu y l nda Amerikan Donanmas taraf ndan Knox s n f bir firkateyn, eski MUAVENET in yerine geçmesi için hibe olarak verilmifltir. Türk Deniz Kuvvetleri nde hizmete giren ilk Knox s - n f gemiye F-250 borda numaras ve TCG MUAVENET ismi verilmifltir. Nisan 2004 itibariyle Türk Deniz Kuvvetleri nde 4 adet Knox s n f gemi görev yapmaktad r. TCG ZAFER 29 Kas m 1993; TCG KA- RADEN Z ve TCG EGE ise 28 Temmuz 1994 tarihinde hizmete girmifllerdir. Bu gemiler Türk Deniz Kuvvetleri nin beklentilerini yeteri kadar karfl layamam fl olacak ki, toplam 8 gemiden 4 tanesi ortalama 7-8 y ll k kullan mdan sonra hizmetten al nm fllard r. FFG-7 OLIVER HAZARD PERRY SINIFI 1960 l y llar n sonuna gelindi inde Amerikan Donanmas, elindeki 2. Dünya Savafl ndan kalma destroyerlerinin ve 50 li y llardan kalma firkateynlerinin zaman n tehditleri- Perry s n f firkateynin uzun gövdeli hali. Türk Deniz Kuvvetlerindeki Perry lerin stanbul tersanesinde gövdeleri uzat larak SeaHAwk lara uygun hale getirilmektedir. (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) 19

5 ne karfl l k vermekte yetersiz kald klar n gördü. Bunun üzerine Eylül 1970 de Devriye Firkateyni program n bafllatt. Bu program n amac, zaman n geleneksel firkateyn görevleri aras nda yer alan denizalt savunma harekat (DSH), ticari/askeri lojistik destek gemilerine efllik etme, k saca eskort görevlerini yerine getirecek ve çeflitli tehditlere karfl koyabilecek bir gemi yaratmakt. Bu program n sonucunda ortaya FFG-7 Oliver Hazard Perry s n f firkateynler ç kt. Perry s n f gemiler, denizalt savunma harbi için dizayn edilmifllerdir. Ancak amfibik gemilere ve konvoylara orta tehdit seviyesinde efllik etme görevini de gerçeklefltirirler. Bu gemiler, uçak gemisi, amfibik ç kartma ve aç k deniz ikmal gruplar nda görev alabilirler. Perry s n f firkateyn üretimi, Amerikan Deniz Kuvvetleri nin 2. Dünya Savafl ndan sonra yapt en büyük gemi inflaat program d r aras nda sadece ABD de 3 tersanede, 51 tanesi Amerikan Donanmas ve 4 tanesi Avustralya Kraliyet Donanmas için olmak üzere toplam 55 gemi üretildi. Avusturalya, spanya ve Tayvan tersanelerinde üretilen gemilerle birlikte Perry s n f gemi say s, 2003 y - l nda toplam 70 e ulaflm flt r. Dizayn aflamas ndan servise girmesine kadar geçen sürede Perry s n f üretim program bir çok yenili e imza att. lk gemi, FFG-7 USS OLIVER HAZARD PERRY Eylül 1976 de Bath Iron Works tersanesinde suya indirildi. O zamanlar için Amerikan Donanmas nda ilk defa yap lan bir uygulama ile ikinci geminin üretimine geçilmeden önce 2 y l boyunca ilk gemi üzerinde çeflitli testler yap ld. Bu testlerin sonuçlar ve elde edilen tecrübeler, geminin kesinleflen son dizayn nda önemli rol oynad. Ayr ca geminin dizayn, farkl tersanelerde kolay ve çabuk üretilebilmesine imkan tan mal yd. Bu nedenle Perry s n f, ayn anda üç ayr tersanede üretilece inden, dizayn mümkün oldu u kadar sade tutuldu. Geminin gövdesi 35, 100, 200 veya 400 tonluk modüller halinde infla edilebilecek flekilde tasarland. Böylece her tersane kendi imkanlar için en uygun büyüklükte çal flabilecekti. Ayr ca gemiler daha önce yap lm fl benzer büyüklüklerde savafl gemilerinde bulunan mürettebattan çok daha az say da personel ile görev yapabilecek flekilde tasarland lar. Her ne kadar bu gemiler omurgadan dire e kadar komple bir platform olarak dizayn edilmifl ve orijinal planlar nda sadece 39 tonluk büyüme marj b rak lm flsa da gemilerin a rl klar sürekli olarak artm flt r. S n f, 3600 ton tam yük için tasarlanm flsa da, sonuncu geminin tam yüklü deplasman 4100 ton olmufltur. Gemilerde cephaneliklerin etraf nda 19 mm alüminyum, makine kontrol bölümünün etraf nda 16 mm çelik ve savafl komuta merkezinin etraf nda 19 mm Kevlar z rh vard r. Perry s n f gemilerin k sa ve uzun gövdeli olmak üzere iki versiyonu vard r. K sa gövdeli gemilerin helikopter pisti yaklafl k 3 metre daha k sad r. SH-60 Seahawk helikopterleri k sa gövdeli gemilerde görev yapamazlar. Perry lerin ana makineleri de o zamanlar için oldukça yenilikçiydi. Kendinden daha önce üretilen di er eskort gemilerinde oldu u gibi, FFG-7 lerde tek uskur ve dümen bulunur. Makine dairesinde ana olarak iki adet GE yap m LM2500 gaz türbini vard r. Bu makineler beygir gücündedir ve duran bir gemiyi 43 saniye içinde 30 deniz mili (52 km/s) h za ç karabilirler. Tek türbinle gemi 25 deniz mili h z yapabilir. 20 deniz mili sabit h z ile 4500 deniz mili yol alabilir. Gerekti inde Perry ler 10 dakikada sefere ç kmaya haz r hale gelebilirler. Oysa bir önceki kuflak firka- Mk16 Lançerinde haz r bulunan Standart SM-1 e itim füzesi. (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) 20

6 Perry s n f F-495 TCG GED Z firkateyni.(foto raf: C. Devrim Yaylal Arfliv) teynler olan Knox lar n ana makineleri buhar türbinli oldu u için, onlar n seyre haz r hale gelmeleri 4 saate yak n sürmektedir. Ayr ca gaz türbinleri, hem buharl hem de dizel makinelerden daha verimli çal fl rlar ve bak mlar da daha kolayd r. Geminin ana makineleri ve elektrik türbini bilgisayar kontrollüdür. Türbinlerin baflka bir avantaj da bak m ve kumanda için daha az personele ihtiyaç duymalar d r. Bu s n f gemilerde ayr ca bafl tarafta içeri çekilebilen iki adet ek pervane vard r. Bu pervaneler manevra için kullan ld klar gibi, gerekti inde ana makineler çal flmazken gemiyi 6 deniz mili h zla ilerletebilirler. Perry s n f öncelikle denizalt savunma harekat yapacak flekilde dizayn edilmifltir. Denizalt savunma harekatlar için FFG-7 lerin gövdesinde çok güçlü bir sonar sistemi olan SQQ89(V)2 vard r. Bu sistem, geminin burnunda bulunan SQS-56 sonar, SQR-19 çekili sonar, SQQ-28 helikopter sonar data linki ve gelen bilgileri iflleyen bir bilgisayardan oluflmaktad r. Sistem sayesinde bütün sensörlerden gelen bilgiler savafl harekat merkezindeki (SHM) konsollarda tek elden de erlendirilmektedir. Gemilerin düflman denizalt lar na karfl gövdelerinde tafl d klar tek silah Mk46 DSH torpidolar d r. Mk46 torpidolar, 2 adet üçlü Mk32 f rlat c s ndan atefllenmektedirler. Menzilleri yaklafl k 11 km dir. Ancak Perry s n f gemilerin denizalt lara karfl as l vurucu gücünü DSH helikopterleri oluflturmaktad r. LAMPS (Light Airborne Multi-Purpose System) program sonucu gelifltirilen bu helikopterler gemilerin silah ve sensör sistemlerinin entegre bir parças - d r. Savafl gemilerinde denizalt savunma harbi kabiliyetlerinin artmas için, helikopterlerin geminin sensör sistemine entegre olmalar n n gerekti i ortaya ç k nca, ABD Donanmas 1970 de LAMPS program n bafllatt. Bu sayede gemi ile helikopter aras nda sürekli bilgi al flverifli gerçekleflebilecekti. Gerekti inde helikopter, geminin ufuk ötesi gözü olacak ve uzun menzilli füzeler için hedef bularak yine bilgilerini gemilere aktaracakt. Program çerçevesinde ilk hizmete giren helikopter, zaten Amerikan donanmas nda mevcut olan SH-2 Seasprite helikopteri oldu. LAMPS Mk1 olarak FFG-7 PERRY ve CG-47 TICONDERO- GA s n f gemilerde göreve bafllad. Sikorsky firmas n n ABD Ordusu için üretti i S-70 Blackhawk helikopterinin deniz görevleri için tadil edilmifl versiyonu olan SH-60 Seahawk, 70 li y llar n sonunda LAMPS Mk3 olarak görev yapmaya bafllad. LAMPS Mk3 lerin inifl ve kalk fl paternleri, LAMPS Mk1 lerinkinden farkl oldu u için Perry s n - f n n uçufl güvertesinin uzat lmas gerekti i ortaya ç kt. Ancak yap lan bu modifikasyon tüm gemilere uygulanmam flt r. Uzun gövdeli gemilerde LAMPS Mk3 ler görev yaparken; k sa gövdeliler LAMPS Mk1 leri kulland lar. Hava hedeflerine karfl AN/SPS-49 radar geminin ana sensörüdür. Bu uzun menzilli radar L-band nda çal fl r ve hava hedeflerinin menzili ve kerterizleri hakk nda bilgi sa lar. Sistem sayesinde Perry s n f gemiler, 200 deniz mili mesafeye ve feet yüksekli e kadar uçan hedefleri tespit edebilir. Sistem, düflman n elektronik karfl tedbirlerinden, chaff lardan ve yalanc radar ekolar ndan en az seviyede etkilenecek flekilde tasarlanm flt r. Ayr ca hareketli hedefleri sabit hedeflerden ay rt edebilmektedir. AN/SPS-49 radar taraf ndan tespit edilen hedefler Mk92 at fl kontrol sistemine aktar l r. Bu sistem hedeflere at lan SM-1 Standart uçaksavar füzelerinin izlemesini yapar. Geminin pruvas nda bulunan Mk13 füze lançeri düflman uçak ve gemilerine karfl ana silah sistemidir. 40 adet füze kapasiteli cephaneli i bulunan Mk13 lançeri, hem RIM-66 Standart uçaksavar, hem de RGM-84 Harpoon gemisavar füzelerini ateflleyebilir. Lançer dakikada 6 füze atabilmektedir. Normalde cephanelikte 4 adet Harpoon ve 36 adet SM-1 Standart füzesi bulunur. RIM-66 Standard SM-1, Amerikan Donanmas taraf ndan 1968 y l nda kullan lmaya bafllanm fl bir uçaksavar füzesidir. SM-1, ABD Donanmas n n 1950 y llarda kulland k sa menzilli Talos ve uzun menzilli Terrier ve Tartar füzelerini tek standart bir füzede toplamak istemesi sonucu bafllat lm fl bir projenin sonucudur y llar aras nda Block III, Block IV ( ) ve Block V ( ) olmak üzere 3 farkl konfigürasyonda üretilmifllerdir. Böylece meydana gelen teknolojik ilerlemeler füzelere yans t lm fl ve ABD Donanmas n n hava savunmas n n belkemi ini oluflturan bu füzelerin güncel ve modern kalmalar sa lanm flt r. Füze yar aktif güdümlüdür. Hedefe ulafl ncaya kadar geminin radarlar taraf ndan yönlendirilir. Sesin 2 kat h zla uçabilen SM-1 MR füzesinin menzili yaklafl k 25 deniz milidir. Savafl bafll n n a rl 115 kilogramd r. Perry s n f gemilerde suüstü hedeflerine karfl kullan lan bafll ca silah RGM-84 Harpoon füzesidir y l nda kullan lmaya bafllanan Harpoon, genelde gemilerde kendi özel Mk140 lançeri içinde muhafaza edilir, tafl n r ve yine bu lançerden atefllenir. stisna olarak, Perry s n flar nda kullan lan Harpoon füzeleri Mk13 füze lançerinden at l rlar ve bu lançerin cephaneli inde tutulurlar. Bu yüzden d flardan bak ld nda bu s n f gemilerinin üzerinde Harpoon füzelerinin karakteristik lançerlerini görmek mümkün olmaz. 120 deniz milinin 21

7 MEKO 200TN Track IIB s n f F-247 TCG Kemalreis firkateyni. (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) üzerinde menzili olan Harpoon füzesinin harp bafll 221 kg d r. Silah sistemleri aras nda suüstü ve hava hedeflerine karfl kullan lmak üzere bir adet 76 mm lik Mk75 top da vard r. Mk75, talyan Oto Malera firmas n n popüler 76 mm lik gemi topunun, lisansla ABD de üretilmifl versiyonudur. Top, geminin üst güvertesinde k ç tarafa do ru, baca ile Mk13 füze kontrol sistemi aras nda bulunmaktad r. Topun konumu bir savafl gemisi için oldukça s rad fl oldu undan dolay topun önünde ve arkas nda önemli ölü bölgeler bulunmaktad r. Top hem hava, hem de yüzey hedeflerine karfl kullan lmakta ve dakikada 85 mermi atabilmektedir. Ayr ca gemilerde, füzelere karfl yak n savunma sistemi olarak bir adet Mk15 Phalanx çok namlulu uçaksavar topu vard r. Phalanx, helikopter hangar n n üstünde bulunur ve Mk75 topun aksine geminin k ç na do ru kesintisiz bir görüfl alan vard r. Perry s n f gemilerde, düflman denizalt lar - n n gemilerin yerlerini tespit etmelerini zorlaflt rmak için Masker / Praire maskeleme sistemi vard r. Bu sistem geminin pervanesinin karakteristik gürültüsünü bast rarak denizalt lar n duymas n engeller. TÜRK DEN Z KUVVETLER NDE PERRY LER Nisan 2004 itibariyle Türk Deniz Kuvvetleri nde 8 adet Perry s n f firkateyn aktif olarak görevdedir. TCG GAZ ANTEP, TCG G RESUN ve TCG GEML K 12 Ocak 1998 de Charleston liman nda yap lan bir törenle Türk Deniz Kuvvetleri ne kat lm fllard r. TCG GEL BOLU 23 fiubat 1999 da; TCG GÖKÇEADA 23 Temmuz 1999 da; TCG GED Z 1 Eylül 2000 de; TCG GÖKO- VA 10 Nisan 2002 de ve TCG GÖKSU 4 Nisan 2003 de Türk Deniz Kuvvetleri ne kat lm flt r. Ayr ca yukarda say lanlar n d fl nda bir gemi de (eski USS Duncan FFG-10) yedek parça sa lamas için hibe edilmifltir. Perry s n f gemiler, sahip olduklar geliflmifl sonar sistemiyle Türk Deniz Kuvvetleri nin denizalt savunma harbi imkanlar n önemli oranda yükseltmifllerdir. Ancak daha da önemli olarak Türk Deniz Kuvvetleri ne ilk defa gerçek anlamda alan hava savunmas yapabilme yetene ini kazand rm fllard r. Türk Deniz Kuvvetleri bünyesinde uçaksavar füzesi kullan lmas na Yavuz s n f gemilerin hizmete girmesiyle bafllanm fl olsa da, Yavuz ve Barbaros s n flar nda kullan lan Sea Sparrow uçaksavar füzeleri daha çok geminin öz savunmas için düflünülmüfltür. Bu füzelerin menzilleri de SM-1 Standard füzesinin yar s kadard r. Perry ler, içinde bulunduklar görev grubunu, hem denizalt dan hem de havadan gelecek sald r lara karfl savunabilmektedir. Zaten bu gemiler Amerikan Deniz Kuvvetleri taraf ndan bu görevler için tasarlanm fllard r. MEKO 200TN I / TN VE MEKO 200TN II-A/B SINIFI 1969 y l nda Alman tersanesi Blohm & Voss, savafl gemisi inflaat n de ifltirecek yeni bir üretim metodunun gelifltirilmesi karar n ald. Bu metoda göre, gemilere konulacak olan silah ve elektronik sistemler, çal flmaya haz r halde, üreticileri taraf ndan ticari standart konteynerler baz al narak yap lm fl konteynerlere monte edileceklerdi. Tersaneye gelen bu silah, elektronik ve di er sistem modülleri, gemide kendileri için haz rlanm fl yerlerine monte edilecekti. Sonra arada kalan boflluk, çabuk donan plastik dolgu malzemesiyle doldurulacakt. Monte edilen konteynerin elektrik, data, su ve di er ba lant lar da tamamland nda sistem kullan lmaya haz r hale gelecekti. Bugün sekiz ülkenin donanmas nda kullan - lan (çok yak nda bu ülke say s 10 a ç kacakt r) MEKO (MEhrzweck-KOmbination) sistemi böyle do du. Bu sistem üretici tersaneye bir çok avantajlar sa lam flt r. Üretim süresi k salm flt r ve ucuzlam flt r. Ayr ca tersane, standart bir gemi gövdesi üzerine farkl silah ve elektronik sistemler koyarak, farkl ihtiyaçlar olan bir çok donanmaya pazarlayabilmektedir. Böylece her yeni müflteri için s f rdan bir gemi dizayn etmesine gerek kalmamaktad r. Bugün Türk Deniz Kuvvetleri nde de kullan - lan Yavuz ve Barbaros s n f gemilerin gövdesi olan MEKO 200 dizayn, ayr ca Yunan, 22

8 Portekiz, Avustralya ve Yeni Zelanda donanmalar nda farkl silah ve sensörler ile hizmet vermektedir. MEKO sistemi, kullan c lar için de avantajlar sa lam flt r. Gemilerin yar ömür modernizasyonlar s ras nda büyük ve maliyetli de iflimler yapmak yerine, sadece eski silah ve/veya elektronik modülleri yenileriyle de ifltirmek yeterli olacakt r. Türk Deniz Kuvvetleri nde görev yapan MEKO 200TN s n f gemiler, Knox ve Perry s n f gemilere nazaran özel bir görev için üretilmemifllerdir. MEKO 200TN s n f gemiler, genel maksatl firkateynlerdir. Suüstü, sualt ve hava hedeflerine engaje olabilir, k y bombard man yapabilirler. MEKO 200TN Track I gemilerinde 4 adet dizel makine vard r. Bunlar her flaftta iki adet dizel olacak flekilde CODAD (COmbined Diesel And Diesel) tarz nda kombine edilmifltir. Bu gemilerin 4 dizel birlikte çal fl rken ç kt klar azami sürat 27 deniz milidir. MEKO 200TN Track II-A/B gemilerindeyse, 2 adet dizel ve 2 adet gaz türbini vard r. Makineler her flafta bir dizel ve bir gaz türbini olacak flekilde CODOG (Combined Diesel Or Gas Turbin) tarz nda kombine edilmifllerdir. Gemi gerekti inde ya dizel makineleri ya da gaz türbinini kullan r. Bu gemilerin maksimum h zlar 32 deniz milidir. Bütün gemilerde 2 flaft ve pervane vard r. Gemilerin makineleri iki ayr makine dairesinde bulunurlar. Makineler, hem floka karfl dayan kl olmalar hem de daha az ses ç karmalar amac yla yal t lm fllard r. Yüksek otomasyona sahip olan makine dairesinde bak m ve yönetim için daha az personele gereksinim duyulur. Makineler gerekti inde köprü üstünden kontrol edilebilirler. Bütün MEKO 200TN gemilerinde bir adet Mk mm lik top, 3 adet 25 m lik Sea Zenith nokta savunma topu, 8 adet Harpoon gemisavar füzesi, 2 adet Mk32 üçlü torpido kovan bulunur. Uçaksavar sistemi olarak ilk 6 gemide, 1 adet 8 hücreli Mk29 Sea Sparrow füze lançeri ve 24 adet Sea Sprarrow RIM-7M füzesi bulunur. Son iki gemide ise Mk41 Mod8 dikey füze lançeri ve 16 adet Sea Sprarrow RIM-7P füzesi bulunur. Mk45 topu, ABD Deniz Kuvvetleri için Mk42 topunun yerine gelifltirilmifltir. Tam otomatik bir toptur. Taretinde personel bulunmaz. Namlunun uzunlu u 54 kalibredir. Topun dakikada at fl h z mermi; menzili 24 km dir. Top, klasik bir pozisyonda geminin burnunda bulunur. Yaklafl k 270 derecelik bir görüfl alan vard r. Seaguard nokta savunma sistemi sadece Türk Deniz Kuvvetleri taraf ndan kullan lmaktad r. sviçre nin Contraves firmas n n üretti i Seaguard savunma sistemi, 3 adet 25 mm lik Sea Zenith toplar n n yan nda, 1 adet AWS-6 arama ve 2 adet TMK takip radar ndan oluflmaktad r. Sistem otonomdur ve tam otomatik olarak çal flabilir. TMK radarlar nda ayr ca FLIR sistemi de bulunur. Böylece gerekti inde hedef optik olarak da takip edilebilir. Sea Zenith toplar nda her tarette 4 namlu vard r. Her namlunun mermi beslemesi ayr olarak yap l r. Bir taretin dakikada at fl h z 3400 mermidir. Gemilerde bulunan 3 top, 360 derecelik koruma sa lamaktad r. MEKO 200TN s n f gemilerin ana sald r silah güdümlü Harpoon gemisavar füzesidir. Gemilerde 8 adet füze kendi özel Mk140 lançerlerinde tafl n rlar. Gemilerde düflman uçaklar na karfl kullan - lan ana silah Sea Sparrow füzesidir. TCG KE- MALRE S ve TCG SAL HRE S gemilerinde (Track II-B) Mk41 dikey lançerlerinden f rlat - lan Sea Sparrow RIM-7P, di er gemilerde Mk28 lançerinden f rlat lan RIM-7M versiyonu kullan lmaktad r. RIM-7 füzesi, bir çok ülkenin hava kuvvetleri taraf ndan uzun menzilli hava-hava mücadelelerinde kullan lan AIM-7, Sparrow füzesinin gemilerde kullan lmak için gelifltirilmifl versiyonudur. Sea Sparrow füzelerinin hava kuvvetlerinde kullan lan Sparrow füzelerinden fark kanatlar n n katlanabiliyor olmas d r. Füze, lançerin içinde daha az yer kaplar. Bunun d fl nda AIM/RIM-7 M/P versiyonlar nda kullan lan elektronik sistemler, motor ve savafl bafll ayn d r. Gemilerin savunma sistemlerinde ayr ca geliflmifl bir chaff ve decoy f rlatma sistemi olan Mk36 SBROC da bulunur. Sistem Mk137 lançerinden, Mk158 ve Mk162 ateflleme ünitelerinden, yedek cephane dolaplar ve yedek cephaneden oluflur. Mk36 SBROC un amac, geminin etraf nda düflman güdüm ve/veya at fl kontrol sensörlerini yan lt c sah- MEKO 200TN Track I s n f F-243 TCG YILDIRIM firkateyni. (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) 23

9 Bu foto raflarda MEKO 200TN Track I (üstte), MEKO 200TN Track IIA (ortada) ve MEKO 200TN Track IIB (altta) aras ndaki farklar ve benzerlikler net bir flekilde görülmektedir. (Foto raflar: C. Devrim Yaylal ) Hedeflere at lan füzeler ise WM-25 at fl kontrol ve STIR 24 radarlar ile kontrol edilir. Son dört gemide ise hedefler 3 boyutlu AWS-9 radar ile tespit edilir. Hedeflere at lan füzeler ise STIR 24 ve STIR 18 at fl kontrol radarlar ile takip edilir. Türk Deniz Kuvvetleri nde görev yapan tüm MEKO 200TN firkateynlerinde SQS-53 sonar kullan lmaktad r. Bu sonar hem DSH, hem may n kaç nma, hem de torpido savunma görevleri için kullan labilir. Bu sistem hedef tespit, teflhis ve takibini bilgisayar destekli olarak gerçeklefltirir. Bütün MEKO 200TN lerde, Perry lerde oldu u gibi düflman denizalt lar n n geminin pozisyonunu tespit etmelerini zorlaflt rmak için Masker / Praire maskeleme sistemi vard r. te hedefler oluflturmakt r. Bunu sa lamak için Mk137 lançerlerinin havan topuna benzeyen 6 namlusundan ihtiyaca göre gereken yan lt - c madde f rlat l r. MEKO 200TN lerde bulunan radar sistemleri, gemiler tek büyük bir programla üretilmediklerinden farkl l klar gösterirler. lk dört geminin (Track I) radar sistemleri son dört (Track II-A/B) gemininkinden farkl d r. lk dört gemide AWS-6 hava/yüzey arama radar ile DA-08 hava arama radar, geminin uzun mesafe hedef tespitini gerçeklefltirirler. TÜRK DEN Z KUVVETLER NDE MEKO 200T Türk Deniz Kuvvetleri 29 Aral k 1982 tarihinde imzalanan bir sözleflme ile Alman Blohm & Voss ve HDW tersaneleri ile, Thyssen Rheinstahl Technik firmalar n n oluflturdu u konsorsiyuma ilk ikisi Almanya da, son ikisi Türkiye de üretilecek 4 gemilik bir siparifl verdi. Ayr ca ilk iki geminin üretimi s ras nda di er gemileri Türkiye de üretecek olan personele e itim de verildi. Track I serisinin ilki olan TCG YAVUZ (F- 240) gemisinin omurgas na ilk kaynak 31 May s 1985 tarihinde yap ld. Gemi sözleflmede belirtilen süreden 1,5 ay önce 17 Temmuz 1987 tarihinde Türk Deniz Kuvvetleri ne teslim edildi. Gemide bulunan befli silah, onbefli elektronik, sekizi komuta kontrol ve ikisi de direk olmak üzere toplam 30 modül 15 ifl günü içinde gemiye monte edilmifltir. kinci gemi olan TCG TURGUTRE S (F- 241) fiubat 1988 de, TCG FAT H Temmuz 1988 de, TCG YILDIRIM ise Temmuz 1989 da hizmete girdiler. MEKO 200TN Track II-A serisi gemiler için Türk Deniz Kuvvetleri ile Alman Firkateyn Konsorsiyumu aras ndaki sözleflme 19 Ocak 1990 tarihinde imzaland. TCG BAR- BAROS Mart 1995 de; TCG ORUÇRE S May s 1996 da hizmete girdi. Toplam sekiz adet platformdan oluflan ME- KO 200 projesinin son iki gemisini teflkil eden Track II-B serisi gemiler için sözleflme 14 Aral k 1992 tarihinde imzaland. TCG SAL HRE- S Temmuz 1996 tarihinde k za a kondu; 17 Aral k 1998 tarihinde ise Türk Deniz Kuvvetleri ne kat ld. Son gemi olan TCG KEMAL- RE S ise Haziran 2000 tarihinde göreve bafllad. Baz kaynaklarda Türk Deniz Kuvvetleri nin bu iki gemiyi Salihreis s n f olarak da adland rd yer almaktad r. D ET ENNE D ORVERVES (T P A-69) SINIFI Türk Deniz Kuvvetleri ne kat lan en yeni 24

10 MEKO 200TN Track I s n f F-243 TCG YILDIRIM firkateyni. (Foto raf: C. Devrim Yaylal ) firkateyn s n f A-69 dur. Bu gemiler Frans z Donanmas için DCN tersanesi taraf ndan dizayn edilip üretilmifllerdir. DCN tersanesi, y llar aras nda 17 tanesi Frans z, 3 tanesi de Arjantin Donanmas için olmak üzere bu s n ftan toplam 20 gemi üretmifltir. Arjantin Deniz Kuvvetleri nin kulland ilk iki gemi asl nda Güney Afrika Cumhuriyeti için üretilmifllerdi. Bu ülkedeki rk ayr m politikas na karfl Birleflmifl Milletler taraf ndan konulan silah ambargosu yüzünden gemiler Arjantin e sat lm fllard r. Gemilerin performans n be enen Arjantin Donanmas, üçüncü bir gemi daha siparifl etmifltir. A-69 s n f gemilerin as l görevleri, s sularda denizalt savunma harbidir. Ancak Frans z Donanmas nda ayr ca, ekonomik bölgelerin korunmas, devriye, bayrak göstermek gibi farkl görevlerde de kullan lm fllard r. Genelde bu gemilerden 3 tanesi Fransa n n Pasifik Okyanusu ndaki sömürgelerinde bulunurlar ve bu denizlerde Fransa n n ç - karlar n korurlar. A-69 s n f gemiler ayr ca keflif, istihbarat toplamak ve e itim amaçlar içinde kullan labilmektedir. Gemilerde ana makine olarak 2 adet SEMT- Peilstick dizel vard r. Makineler her flafta bir dizel olacak flekilde yerlefltirilmifltir. Azami h zlar 23 deniz milidir. 80 metre gövdeleri ve yaklafl k 1200 tonluk deplasmanlar ile oldukça kompakt ve küçük gemilerdir. Ancak top, füze, denizalt savar havanlar ve torpido tüpleri ile donan ml olduklar ndan muharebe de- erleri hat r say l r niteliktedir. A-69 s n f gemilerde bir adet 100 mm lik top, 2 Exocet MM-38 gemisavar füzesi, 4 adet 550 mm sabit torpido tüpü, 1 adet 375 mm 6 namlulu denizalt savar havan topu, 2 adet 20 mm uçaksavar topu ile 4 adet 12,7 mm makinal tüfek bulunur. MM-38, meflhur güdümlü gemisavar füze serisi Exocet in ilk modelidir Falkland Savafl nda ve Irak- ran Savafl nda kendini baflar yla kan tlam fl ve denizcilerin korkusu haline gelmifltir. Füzenin gemi, uçak ve denizalt lardan atefllenen konfigürasyonlar vard r. MM-38 versiyonunun menzili 42 km, savafl bafll ise 165 kg d r. A-69 s n f gemilerde 2 adet Exocet füzesi bulunmaktad r. Geminin bafl üstünde bulunan top taretinde tek namlulu 100 mm lik bir top bulunur. Namlu uzunlu u 55 kalibre, at fl h z dakikada 78 mermidir. Hava hedeflerine karfl menzili metre, kara hedeflerine karfl menzili ise 15 bin metredir. Ayr ca k sa mesafeli hava savunmas için iki adet 20 mm lik top bulunmaktad r. Bunlar n at fl h z dakikada 450 mermidir. Menzilleri ise yaklafl k 10 km dir. A-69 s n f gemilerde denizalt lara karfl kullan lmak için 4 adet L5 torpidosu mevcuttur. Torpidolar, geminin sancak ve iskele taraf nda 2 adet sabit torpido tüpünün içinde dururlar ve yedekleri yoktur. L5 torpidosunun su alt hedeflerine karfl menzili metredir. Torpidonun savafl bafll ise 150 kg d r. A-69 s n f gemilerde denizalt lara karfl kullan lmak için ayr ca bir adet denizalt savar roket bulunur. Her biri 375 mm çap nda alt namlusu olan sistem 300 kg l k su bombas n yaklafl k 3000 metre ateflleyebilmektedir. TÜRK DEN Z KUVVETLER NDE A-69 Donanmam zda görev yapan bütün A-69 s - n f gemilerin isimleri B harfi ile bafllad için, bu gemiler Türk Deniz Kuvvetleri nde (B)urak s n f olarak da bilinmektedirler. Nisan 2003 itibariyle Türk Deniz Kuvvetleri nde 6 adet B s n f gemi görev yapmaktad r. Gemiler 2000 y l nda Türkiye ile Fransa aras nda imzalanan bir anlaflmayla toplam 60 milyon dolara sat n al nd lar. Gemilerin Türkiye ye gelmeden önce Fransa dan yap lan tadilat için de ayr ca bir 150 milyon dolar verildi ve böylece 6 kalem platform için net 210 milyon $ harcanm fl oldu. TCG BOZCAADA ya Temmuz 2001 de; TCG BODRUM a Ekim 2001 de; TCG BAN- DIRMA ya Aral k 2001 de Türk Bayra çekildi. TCG BODRUM, TCG BANDIRMA, TCG BEYKOZ ve TCG BARTIN n Deniz Kuvvetleri ne kat lma törenleri 25 Temmuz 2002 tarihinde Gölcük te yap ld. Denize dayan kl ve ekonomik gemiler olarak bilinen B s n f gemiler, Türk Deniz Kuvvetleri nde göreve girmeleriyle, envanterde bulunan ve hem ekonomik hem de teknolojik aç - dan faydal ömürlerini doldurmufl olan yafll devriye gemilerinin yerlerini almaya bafllad - lar. Knox veya Perry s n flar na göre daha s sularda görev yapacak olan B s n f gemiler, di- er gemilerin daha öncelikli görevler için serbest kalmas n sa lad lar. Ancak hava savunma aç s ndan zay f olan B s n f gemilerin hava hakimiyetinin sa lanm fl oldu u denizlerde kullan lmalar gerekmektedir. Türk Deniz Kuvvetleri nde bu gemiler kara bombard man, refakat, arama ve kurtarma ve karakol görevlerini icra etmektedirler. B s n f gemilerin hizmete girmesiyle Türk Deniz Kuvvetlerimiz Exocet füzesi kullanma imkan na da kavufltu. Böylece donanmam z hem Harpoon hem de Exocet gemisavar füzelerin kullanma yetene ine sahip say l deniz güçlerinden biri olmufltur. Exocet füzelerinin Türk Deniz Kuvvetleri nde kullan lan MM38 versiyonunun kat yak tl roket motorlar n n kullan m ömürleri bitmek üzeredir. Fransa da bu motorlar üreten fabrika kapanm fl oldu u için motorlar n uygun baflka bir motorla de- ifltirilmesi gerekmektedir. Exocet füzesinin MM38 versiyonunu kullanan bütün donanmalar n bu ortak sorununun çözülmesi için çal flmalar bafllam flt r. 25

11 BARBAROS SINIFI (MEKO 200T TRACK II A/B) ÖZELL KLER : Deplasman: 3380 ton, tam yükle Ölçüler: 118 x 14.8 x 4.3 metre H z, Menzil: 32 d. mili, 18 mil h zla 4100 mil Personel: 220 (24 subay) Barbaros s n f çizim konulacak S LAHLARI: Toplar: 1 x 127mm/54; 3 x 25mm Sea Zenith Füzeler: Track II A: 8 x Harpoon SSM; 24 x Sea Sparrow RIM-7M SAM Track II B: 8 x Harpoon SSM; 16 x Sea Sparrow RIM-7P SAM Torpidolar: 2 x 324mm Mk 32 üçüz torpido tüpü, Mk 46 tipi torpidolar için. Helikopter: 1 x S-70B Seahawk veya 1 x AB 212 ASW SENSÖRLER : Radarlar:AWS 9, (3-D) Hava arama; AWS 6 Dolphin, Hava/Yüzey arama; Dual STIR, At fl kontrol (SAM için); TMX, At fl kontrol (SSM ve 127mm için) (F-246 ve F-247); 2 x Seaguard, At fl kontrol (Sea Zenith için) ; Decca 2690BT ARPA, Seyrüsefer; URN 25, Tacan Sonarlar: SQS-56 Borda Numaras smi nfla tarihi / yeri Hizmete girifl tarihi F-244 F-245 F-246 F-248 TCG BARBAROS TCG ORUÇRE S TCG SAL HRE S TCG KEMALRE S 1991 Hamburg / Almanya 1992 Gölcük / Türkiye 1995 Hamburg / Almanya 1996 Gölcük / Türkiye YAVUZ SINIFI (MEKO 200T TRACK I) ÖZELL KLER : Deplasman: 2919 ton, tam yükle Ölçüler: x 14.2 x 4.1 metre H z, Menzil: 27 d. mili, 18 mil h zla 4100 mil Personel: 180 (24 subay) S LAHLARI: Toplar: 1 x 127mm/54; 3 x 25mm Sea Zenith Füzeler: 8 x Harpoon SSM; 16 x Sea Sparrow RIM-7M SAM Torpidolar: 2 x 324mm Mk 32 üçüz torpido tüpü, Mk 46 tipi torpidolar için. Helikopter: 1 x AB 212 ASW Borda Numaras smi nfla tarihi / yeri Hizmete girifl tarihi F-240 F-241 F-242 F-243 Yavuz s n f çizim konulacak SENSÖRLER : Radarlar: DA 08, Hava arama; AWS 6 Dolphin, Hava/Yüzey arama; STIR, At fl kontrol (SAM için); WM 25, At fl kontrol (SSM ve 127mm için); 2 x Seaguard, At fl kontrol (Sea Zenith için); TM 1226, Seyrüsefer; URN 25, Tacan Sonarlar: SQS-56 TCG YAVUZ TCG TURGUTRE S TCG FAT H TCG YILDIRIM 1983 Hamburg / Almanya 1985 Gölcük / Türkiye 1986 Hamburg / Almanya 1986 Gölcük / Türkiye TEPE SINIFI (FF-1052 KNOX) ÖZELL KLER : Deplasman: 4260 ton, tam yükle Ölçüler: 134 x 14.3 x 4.6 ; 7.8 (sonar) metre H z, Menzil: 29 d. mili, 20 mil h zla 4300 mil Personel: 228 (20 subay) S LAHLARI: Toplar: 1 x 127mm/54; 1 x Mk 15 Phalanx Füzeler: 4 x Harpoon SSM; ASROC Mk 16 f rlat c Torpidolar: 2 x 324mm Mk 32 ikiz torpido tüpü, Mk 46 tipi torpidolar için SENSÖRLER : Radarlar: SPS-40 D, Hava arama; SPS-10; Yüzey arama; SPG-53 D/F, At fl kontrol; TM 1226, Seyrüsefer; SRN 15, Tacan Sonarlar: SQS-26 CX Tepe s n f çizim konulacak Borda Numaras smi nfla tarihi / yeri Hizmete girifl tarihi F-250 F-253 F-255 F-256 TCG MUAVENET (eski USS CAPODANNO) TCG ZAFER (eski USS THOMAS C HART) TCG KARADEN Z (eski USS DONALD B. BEARY) TCG EGE (eski USS AINSWORTH) 1971 / ABD 1969 / ABD 1970 / ABD 1971 / ABD

12 B SINIFI (D ET ENNE D ORVERVES Tip A-69) ÖZELL KLER : Deplasman: 1250 ton, tam yükle Ölçüler: 80 x 10.3 x 5.5 metre H z, Menzil: 23 deniz mili, 15 mil h zla 4500 mil. Personel: 90 (7 subay) S LAHLARI: Toplar: 1 x 100mm/55; 2 x 20mm; 4 x 12,7mm Füzeler: 2 x Exocet MM38 Torpidolar: 4 x 553mm torpido kovan, L 5 tipi torpidolar için DSH havan : 1 x 375mm; 6 namlu SENSÖRLER : Radarlar: Decca 1226, Seyrüsefer; DRBV 51A Hava /Yüzey arama; DRBC 32E At fl kontrol Sonarlar: DUBA 25 A-69 s n f çizim konulacak Borda Numaras smi nfla tarihi / yeri Hizmete girifl tarihi F-500 F-501 F-502 F-503 F-504 F-505 TCG BOZCAADA (eski COMMANDANT de PIMODAN) TCG BODRUM (eski DROGOU) TCG BANDIRMA (eski QUARTIER MAITRE ANQUETIL) TCG BEYKOZ (eski d ESTIENNE d ORVES) TCG BARTIN (eski AMYOT d INVILLE) TCG BAFRA (eski SECOND MAITRE LE B HAN) 1975 / Fransa 1973 / Fransa 1975 / Fransa 1972 / Fransa 1973 / Fransa 1976 / Fransa G SINIFI (FFG-7 OLIVER HAZARD PERRY ÖZELL KLER : Deplasman: 4100 ton, tam yükle Ölçüler: K sa gövdeli versiyon: x 13.7 x 4.5 ; 7.5 (sonar) metre Uzun gövdeli versiyon: x 13.7 x 4.5 ; 7.5 (sonar) metre H z, Menzil: 29 d. mili, 20 mil h zla 4200 mil Personel: 222 (19 subay) Perry s n f çizim konulacak S LAHLARI: Toplar: 1 x 76mm/62; 1 x Mk 15 Phalanx; 4 x 12.7mm Füzeler: 4 x Harpoon SSM; 36 x Standart SM-1MR SAM Torpidolar: 2 x 324mm Mk 32 üçüz torpido tüpü, Mk 46 tipi torpidolar için Helikopter: 1 x S-70B Seahawk veya 1 x AB 212 ASW SENSÖRLER : Radarlar: SPS-49(V)4, Hava arama; SPS-55, Yüzey arama; STIR, At fl kontrol; Mk 92, At fl kontrol; Furuno, Seyrüsefer; URN 25, Tacan Sonarlar: SQS-56 Borda Numaras smi nfla tarihi / yeri Hizmete girifl tarihi F-490 F-491 F-492 F-493 F-494 F-495 F-496 F-497 TCG GAZ ANTEP (eski USS CLIFF SPRAGUE) TCG G RESUN (eski USS ANTRIM) TCG GEML K (eski USS FLATLEY) TCG GEL BOLU (eski USS REID) TCG GÖKÇEADA (eski USS MAHLON TISDALE) TCG GED Z (eski USS JOHN MOORE) TCG GÖKOVA (eski USS SAMUEL E. MORISON) TCG GÖKSU (eski ESTOCIN) 1979 / ABD 1978 / ABD 1979 / ABD 1980 / ABD 1980 / ABD 1982 / ABD 1978 / ABD 1979 / ABD Meko 200 Perry Knox A-69 ABD Arjantin Avustralya Bahreyn Fransa spanya Meksika M s r Polonya Portekiz Tayland Tayvan TÜRK YE Yeni Zelanda Yunanistan (3) Parantez içindeki say lar, üretilmesi / transfer edilmesi planlanan gemileri göstermektedir (2) 2 7 (1)