TG 3 ÖABT EDEBİYAT. KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ Mart 2014

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ Mart 2014 TG 3 ÖABT EDEBİYAT Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

3 2014 ÖABT / TDE 1. Arapça ve Habeşçe, Hami-Sami, Lazca ve Çerkezce, Kafkas, Türkçe ve Japonca, Altay, İtalyanca ve Fransızca, İtalik - Kelt dilleri arasında yer alır. Farsça, Hint - Avrupa dil ailesinin İran dilleri kolundan, İbranice ise Hami - Sami dillerindendir. TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ 5. Uygur Türkçesi, Eski Türkçe Dönemi nin yazı dillerindendir ve günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi, Karahanlı Türkçesi ve Harezm Türkçesi ise Orta Türkçe Dönemi nin yazı dillerindendir. Bu diller günümüzde yaşamamaktadır ancak günümüz Türk lehçelerinin kökeni bu dillere dayanmaktadır. Öncülde verilen eserler ise Harezm Türkçesinin önemli eserlerindendir. TG 3 9. Edebiyatımızda sanat değeri yüksek ilk yapıt, Kül Tigin Yazıtı dır. 2. Edebiyatımızda bilinen ilk şair Aprınçur Tigin dir. Yapıtı Sevgili dir. 6. Seçeneklerde verilen diller arasında Özbekçe güneydoğu dilleri arasında yer alır. 10. Şiirlerinde zikir ritminin olması, musammat gazellerin olması Ahmet Yesevi nin özellikleridir. 3. Atabetü l-hakayık didaktik bir yapıttır. Fabl özelliği yoktur. 7. Köktürkçenin bazı özellikleri şunlardır: Kelime başı k sesleri korunur. (keç-) Kelime başı t sesleri korunur. (tag) Asli uzunluklar korunur. (âç) Kelime içi ve sonundaki b sesleri korunur. (eb, sebinmek) İlk hecedeki i sesleri korunur. (birmek, it-) İlk hece sonundaki g sesleri korunur. (egri, yıg-) Düzlük-yuvarlaklık uyumu tam değildir. 11. Eski Türklerde kurt Türk ün hayat ve savaş arkadaşıdır; onun vefalı, sadık arkadaşı da at tır. 4. Çağataycada -kan sıfat-fiil eki olarak kullanılmıştır. Belirtme eki olarak -nı kullanılmaktadır. Yönelme eki eski Türkçede de görülen -ga ekidir. 8. Parçada geçen Tensi, özel isimdir. Örgin, taht anlamında özel bir isimdir. Olurupan, oturarak anlamına gelen bir sözcüktür. Menileyür, eğlenir anlamına gelen geniş zamanla çekimlenmiş bir fiildir. Bilinler ise biliniz ki anlamına gelen fiildir. 12. Bilgi, dil, dünyanın dönekliği, cömertlik konularını işleyen; imalelerin fazlaca olduğu eser Atabetü l-hakayık tır. 3

4 2014 ÖABT / TDE TG Divan-ı Hikmet ten alınan beyitte minge kelimesi bana anlamına gelmektedir. Türkiye Türkçesindeki yönelme hâl eki olan -a/e, Karahanlı Türkçesinde -ga/ge biçimindedir ve biçim bilgisi bakımından farklılık göstermektedir. 17. İşlevsel halk bilimi yöntemi metin merkezli değil, bağlam ve icra merkezli kuram ve yöntemler arasında yer alır yüzyılda yaşayan, Türkçeye hâkim olan, Divan-ı İlahiyat adlı eseriyle tanınan Niyazi Mısri dir. 14. Dörtlüğü günümüz Türkçesiyle şu şekilde ifade edebiliriz: Türlü çiçekler açtı İpek kumaş serildi Cennet yeri belirdi Soğuk geri gelmeyecek Türlü çiçeklerin açması ve soğuğun geri gelmeyeceği ifadelerinden bu şiirin bir koşuktan alındığı söylenebilir. 18. Dörtlükte şair, sevgilisinin mescit yakınından geçse namaz kılanların namazını bozacağına, dolayısıyla çekiciliğine işaret etmiştir. 22. Dayrezen gölge oyununda tef çalana, yardak ise türkü söyleyenlere verilen adlardır. 19. Kırımlı olan, divan kâtipliği yapan, hem hece hem aruz ölçüsünü kullanan şair Gevherî dir. 23. Asıl adı İsa olan ve türkibasit akımından etkilenen, atasözlerini sıkça kullanan ve kendisinden sonra birçok şairi etkileyen Necati dir. 15. Koşma nazım şeklinin kafiye örgüsü aaaa - bbba şeklinde devam eder. Seçeneklerde verilen nazım şekillerinden olan terbide de aynı kafiye örgüsü görülür. 16. Halk edebiyatında İran etkileri görülmez. İran etkisi divan edebiyatı ürünlerinde görülür. 20. Karagöz oyunu, bir perde arkasından ışığın yansıtılmasıyla bir çeşit kukla sayılabilecek karakterlerin konuşturulmasına dayanan halk edebiyatı seyirlik oyunudur. Karagöz e benzer niteliğe sahip olan kukla da karakterlerin konuşturulmasına dayanan seyirlik oyundur. Meddah ve orta oyunu güldürü niteliği ağır basan oyunlar olsa da bunlar Karagöz e kukla kadar benzemez. 24. Biyografinin (tezkire) edebiyatımızda ilk örneğini Ali Şir Nevai (Mecalisü n-nefais) yazmıştır. Ayrıca sanatçının divanları da vardır. 4

5 2014 ÖABT / TDE TG Kande sözcüğü nerede ve kande olmak, iki elim kanda olsa anlamına gelerek tevriye sanatı yapılmıştır. B seçeneğinde geçen şeriat sözcüğü hem Kur an ın hükümleri hem de Cem in kanunları anlamına gelecek şekilde kullanılarak tevriye yapılmıştır. 29. Seçeneklerde geçen asa ve yed-i beyza Hz. Musa ile, ab-ı hayat Hızır ile, Zülfikâr Hz. Ali ile birlikte anılır. Sedd ise İskender le birlikte anılır. İskender, Yecüc ve Mecüc kavmini bir seddin arkasına hapsetmiştir. Bu kavim kıyamete yakın bir zamanda bu seddi geçip yeryüzüne çıkacak ve dünyayı fesada verecektir. 33. Meftun Bey Şıpsevdi ; Dehri Efendi, Anjel Mürebbiye romanının kahramanlarıdır. 26. Musammat gazel, dize ortalarında uyak bulunan gazeldir. C seçeneğinde geçen men / bilmen sözcükleri uyak oluşturmuşlardır. 30. Künhü l-ahbar, Belagat-ı Osmaniye, Vekayiu l-fuzala, Adab-ı Zürefa nesir alanında yazılmış eserlerdir. Gülşen-i Envar ise nazım alanında yazılmıştır. Mesnevi türündeki bu eser, Taşlıcalı Yahya nın hamsesindeki beş mesneviden biridir. 34. Sanat sanat içindir. ilkesine karşı çıkan, sosyal olayları manzum öykülerle anlatan şair Mehmet Akif Ersoy dur. 27. Verilen aruz kalıbı on dörtlü heceden oluşan bir kalıptır. B seçeneğinde şûh ve ağyâr sözcüklerinde med yapılarak bir buçuk hece değeri verildiğinde on dörtlü hece oluşmuş olur. 31. Beyitte ilim ve irfan sahiplerine rağbet edilmediğinden, dörtlükte ise devlet kademelerinde yer alan rüşvet olaylarından şikâyet edilmektedir. Buradan yola çıkarak her iki şairin de yaşadığı asırdan memnun olmadığını söylemek mümkündür. 35. Abdi Ağa, Ala Geyik romanının değil İnce Memet romanının kahramanıdır. 28. Ali Şir Nevai, 15. yüzyılda yaşamış bir şair ve yazardır. Bu yüzyılda Ahmet Paşa, Necati Bey, Ebul Hayr-ı Rumi, Süleyman Çelebi gibi edebiyatımızın önemli isimleri de yaşamıştır. Ancak Ahmed-i Dai 14. yüzyılda yaşamış bir şairimizdir. 32. Edebiyatımızda aruzla ve heceyle yazılan ilk tiyatro A. Hamid in Eşber ve Nesteren eserleridir. 36. Kalpaklılar Samim Kocagöz ün, Karartma Geceleri Rıfat Ilgaz ın romanıdır. 5

6 2014 ÖABT / TDE TG Olağan İşler, Boyunduruk Reşat Nuri nin öyküleridir. 38. Şeytanla bahse giren insanın temasını ele alan sanatçı Alman Goethe, yapıtı ise Faust tur. 39. Gözlemci bakış açısında anlatıcı, bir kameraman gibidir. Duygularını esere yansıtmaz. Yüklemler üçüncü kişi çekimlidir. A, C ve E de birinci kişili anlatım olduğundan kahramanının bakış açısıyla yazılmış, D de ise kahramanın ne düşündüğünü yazar sezdirdiğinden ilahî bakış açısı kullanılmıştır. 40. Dizelerde geçen tek başına mutlu olmak, sesler ve öteki sesler ibareleri yalnızlığın, yalnız başına varoluşun göstergeleridir. Ayrıca, dizelerdeki en önemli ipucu ismi geçen Albert Camus dur. Albert Camus varoluşçuluk (egzistansisiyalizm) akımının Jean Paul Sartre la birlikte en önemli temsilcilerindendir. 41. B seçeneği haricindekiler ahlak, toplum, düşünce, eleştiri, gelenekten etkilenme, vatan ve millet düşüncesinden bahsederken B seçeneği duygu dünyasıyla ilişkilidir. Bu konu zihniyet incelemelerinin dışındadır. 42. Metinde mekânla ilgili hiçbir bilgi verilmemiştir. Zaman Harbin ilanından evvel dir, küçük bir olay örgüsü mevcuttur; olay, ismi verilmeyen birinin başından geçmiştir, hâkim anlatıcı vardır. Ancak herhangi bir mekân yoktur. 43. Lise düzeyine uygun bir tartışma şekli olan münazaralarda bir başkan; üç, dört veya beş kişilik iki grup ve galibi belirleyecek olan bir jüri vardır. Diğer tartışma türleri bunların dışındadır. 44. Anlatıcı-yazar sadece gördüklerini anlatmakta, kişilerin başkaları tarafından görülemeyecek hususlarına yer vermemektedir. 45. Soru öncülünde uygulaması yapılan öğretim yolu bir aktif öğretim tekniği olan istasyondur. Öğrenme sürecini zenginleştiren istasyon tekniği öğrenci merkezlidir. Öğrencilere iş birliği, yaratıcılık, başlanmış bir işe katkı getirme ya da işi bitirme, katılımdan keyif alma, kurallara uyma, iletişim becerisi geliştirme, özel yetenekleri ortaya çıkarma ve üretme özellikleri kazandıran bir öğretim yoludur. Bu bilgiler dikkate alınırsa B, C, D ve E seçeneklerine ulaşılır. A seçeneğindeki ifade, argümantasyon tekniğinin en temel özelliğidir. Problem çözme sürecinde karara varma amacıyla iddiaları dayandıkları veriler ile ilişkilendirme süreci olan argümantasyon yargıları, gerçekçi kuramsal temellere dayandırma amacı ile kullanılır. 46. Rüya, fantezi, bilinçaltı gibi hususlar psikolojik realizmle ilişkilidir. 47. Handan, Sergüzeşt birer roman; Şair Evlenmesi ve Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz birer tiyatro eseridir. Dolayısıyla bunlar olay esasına dayalı metinler başlığı altında incelenir. D seçeneğinde verilen eser bir şiir olduğu için bu metin coşku ve heyecanı dile getiren metinler başlığı altında incelenir. 48. A seçeneğinde öğretmen konuyu anlatmadan önce çocukları konuya hazırlayan bilgiler verdiği için bu öğretmenin öğrenmede hazır bulunuşluğu önemsediği söylenebilir. 49. Parçadaki durumda öğretmen, her sorunun 5 puan olacağını belirterek bir ölçme kuralı saptamıştır. Çoktan seçmeli test ile edebiyat başarısı ölçülmeye çalışıldığı için yapılan ölçme dolaylıdır. Öğretmen yönergede düzeltme formülünün kullanılacağından bahsederek öğrencilerin şansla doğru cevaba gitme olasılığını düşürmeye çalışmıştır. Yine öğretmenin sınavdan sonra değerlendirme esnasında 70 puan ve üzerinde alan öğrencilerin dersten geçeceğini belirtmesi mutlak ölçüt kullanıldığını gösterir. Buna göre verilen parça için doğru olan belirleme D seçeneğinde verilmiştir. 50. Öğrencilerin kazanımlara ulaşması için düzenlenen öğretim planlarında ve bu planlara uygun tüm etkinliklerde öncelikle öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyleri dikkate alınmalıdır. Öğrenci hazırbulunuşluğu tüm ön öğrenmeleri ve öğrencinin olgunlaşma düzeyini kapsayan bir kavramdır. Öğrencilerini öğrenme sürecinde başarılı kılmak isteyen bir öğretmenin öncelikle hazırbulunuşluk ve ön öğrenmelerin dikkate alınmasını sağlayan öğrenciye görelik öğretim ilkesini işe koşması gerekir. Çünkü öğrenci özellikleri dikkate alınmadan oluşturulan bir planın öğrenme sürecinde başarıya ulaşma olasılığı oldukça düşüktür. 6