Sunufl... ix Kullan m K lavuzu... x

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Sunufl... ix Kullan m K lavuzu... x"

Asli Belgin Paşa
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 iii Sunufl... ix Kullan m K lavuzu... x Temel Kavramlar... 1 G R fi... 3 B R M, DE fiken VE STAT ST K KÜTLES (ANA KÜTLE)... 4 Birim... 4 Birim Türleri... 4 Maddesel Bir Varl a Sahip Olan ya da Olmayan Birimler... 4 Sürekli ya da Ani Birimler... 4 Do al ya da Do al Olmayan Birimler... 4 Gerçek ya da Varsay msal Birimler... 5 De iflken (Özellik)... 5 De iflken (Özellik) Türleri... 5 statistik Kütlesi (Ana Kütle)... 5 Kütle Türleri... 6 VER DERLEME... 6 Birim Seçimi... 7 De iflken ve fi klar n Belirlenmesi... 7 Kütlenin S n fland r lmas... 7 Veri Derleme Türleri... 7 Ani ya da Sürekli Veri Derleme... 7 Genel ya da K smi Veri Derleme... 8 Kendimizi S nayal m... 9 Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar statistik Serileri (Frekans Da l mlar ) G R fi SER TÜRLER Zaman ve Mekan Serileri Da lma Serileri Birikimli Seriler Bileflik Seriler SER LER N GRAF KLE GÖSTER LMES Frekans Serilerinin Grafikle Gösterilmesi S n fland r lm fl Serilerin Grafikle Gösterilmesi Histogram Frekans Poligonu Birikimli Serilerin Grafikle Gösterilmesi Bileflik Serilerin Grafikle Gösterilmesi Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar ÜN TE 1 ÜN TE 2

2 iv ÜN TE 3 ÜN TE 4 Merkezi E ilim ve De iflkenlik Ölçüleri G R fi MERKEZ E L M ÖLÇÜLER (ORTALAMALAR) Duyarl Ortalamalar Aritmetik Ortalama Aritmetik Ortalaman n Özellikleri Tart l Aritmatik Ortalama Geometrik Ortalama Kareli Ortalama Duyarl Olmayan Ortalamalar Medyan Mod Serinin Simetri Durumuna Göre Ortalamalar Aras ndaki liflki DE fikenl K ÖLÇÜLER De iflim Aral Standart Sapma De iflim Katsay s Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Olas l k G R fi DENEY, SONUÇ VE ÖRNEKLEM UZAYI Basit ve Bileflik Olaylar Basit Olay Bileflik Olay OLASILIK HESAPLAMA Olas l n ki Özelli i Olas l a Üç Kavramsal Yaklafl m Klasik Olas l k Olas l n Göreli S kl k Kavram Öznel Olas l k Kavram SAYMA KURALI B LEfiEN (MARJ NAL) VE KOfiULLU OLASILIKLAR AYRIK OLAYLAR BA IMSIZ VE BA IMLI OLAYLAR ki Önemli Nokta TAMAMLAYICI (BÜTÜNLEY C ) OLAYLAR OLAYLARIN ARA KES T VE ÇARPMA KURALI Olaylar n Ara Kesiti Çarpma Kural Ba ms z Olaylar çin Çarpma Kural Ayr k Olaylar n Bileflik Olas l OLAYLARIN B LEfi M VE TOPLAMA KURALI Olaylar n Bileflimi Toplama Kural Ayr k Olaylar çin Toplama Kural Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar...102

3 v Kesikli Rassal De iflkenler ve Olas l k Da l mlar G R fi RASSAL DE fikenler Kesikli Rassal De iflken Sürekli Rassal De iflken KES KL B R RASSAL DE fiken N OLASILIK DA ILIMI KES KL B R RASSAL DE fiken N ORTALAMASI VE STANDART SAPMASI Kesikli Bir Rassal De iflkenin Ortalamas Kesikli Bir Rassal De iflkenin Standart Sapmas Standart Sapman n Yorumu FAKTÖR YELLER VE KOMB NASYONLAR Faktöriyeller Kombinasyonlar B NOM ( K TER ML ) OLASILIK DA LIMI Binom Deneyi Binom Olas l k Da l m ve Binom Formülü Baflar Olas l ve Binom Da l m n n Biçimi Binom Da l m n n Ortalama ve Standart Sapmas PO SSON OLASILIK DA ILIMI Poisson Olas l k Da l m n n Ortalama Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Sürekli Rassal De iflkenler ve Normal Da l m G R fi SÜREKL OLASILIK DA ILIMI Normal Da l m Normal Olas l k Da l m Standart Normal Da l m Normal Da l m n Standartlaflt r lmas Normal Da l m Uygulamalar NORMAL DA ILIM E R S ALTINDAK ALAN B L N YORKEN z VE x DE ERLER N N BULUNMASI B NOM DA ILIMINA NORMAL DA ILIM YAKLAfiIMI Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Örnekleme G R fi TAMSAYIM VE ÖRNEKLEM ÖRNEKLEME YAPMAYI GEREKL KILAN NEDENLER ÖRNEKLEME SÜREC N N AfiAMALARI Ana Kütlenin Tan mlanmas Çerçevenin Belirlenmesi Örnekleme Yönteminin Seçimi Örneklem Hacminin Belirlenmesi ÜN TE 5 ÜN TE 6 ÜN TE 7

4 vi Nitel De erlendirmede Esas Olan Faktörler Nicel Yöntemler Örneklemin Seçimi ÖRNEKLEME YÖNTEMLER Olas l kl Olmayan Örnekleme Yöntemleri Kolayda Örnekleme Yarg sal Örnekleme Kota Örneklemesi Kartopu Örneklemesi Olas l kl Örnekleme Yöntemleri Basit Rassal Örnekleme Tabakal Örnekleme Sistematik Örnekleme Küme Örneklemesi ÖRNEKLEME DA ILIMI Örneklem Ortalamas X'n n Örnekleme Da l m Ortalama ve Standart Hata Merkezi Limit Teoremi Örneklem Oran p nin Örnekleme Da l m Ortalama ve Varyans Da l m fiekli ve Merkezi Limit Teoremi ÖRNEKLEMEDE HATA KAVRAMI VE STANDART HATA Örnekleme Hatas - Standart Hata Örnekleme D fl Hatalar Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar ÜN TE 8 ÜN TE 9 statistiksel Tahminleme G R fi STAT KSEL TAHM NLEME STAT KSEL TAHM NLEME TÜRLER Nokta Tahminlemesi Ana Kütle Aritmetik Ortalamas m nün Nokta Tahminlemesi Ana Kütle Oran p nin Nokta Tahminlemesi Aral k Tahminlemesi Ana Kütle Aritmetik Ortalamas n n Aral k Tahminlemesi Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Hipotez Testleri G R fi STAT ST KSEL H POTEZ VE STAT ST KSEL H POTEZ TEST H POTEZ TEST TÜRLER H POTEZ TEST SÜREC N N ADIMLARI Hipotezlerin fade Edilmesi Anlaml l k Düzeyinin Belirlenmesi Verilerin Derlenmesi Test statisti inin Seçilmesi statistiksel Karar n Verilmesi

5 vii Probleme liflkin Karar n Verilmesi TEK ANAKÜTLE PARAMETRES YLE LG L H POTEZ TESTLER Anakütle Ortalamas na liflkin Hipotez Testleri Anakütle Ortalamas na liflkin Büyük Örneklem Testi Anakütle Ortalamas na liflkin Küçük Örneklem Testi Anakütle Oran na liflkin Test Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Ki-Kare Testi G R fi K -KARE BA IMSIZLIK TEST K -KARE HOMOJENL K TEST K -KARE UYGUNLUK ( Y UYUM) TEST KONTENJANS KATSAYISI Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Basit Do rusal Regresyon G R fi SERP LME D YAGRAMI BAS T DO RUSAL REGRESYON Basit Do rusal Regresyon Modeli Basit Do rusal Regresyon Denkleminin Kestirimi Katsay lar n En Küçük Kareler (EKK) Kestirimleri VARYANSIN (s 2 ) KEST R M BAS T DO RUSAL REGRESYONDA ARALIK KEST R M REGRESYON KATSAYILARININ ANLAMLILIK TESTLER Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Korelasyon G R fi KORELASYON KATSAYISI BEL RL L K KATSAYISI KORELASYON KATSAYISININ ANLAMLILIK TEST Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar ndeksler G R fi NDEKSLER Mekan ndeksleri Zaman ndeksleri Basit ve Bileflik ndeksleri ÜN TE 10 ÜN TE 11 ÜN TE 12 ÜN TE 13

6 viii Basit ndeksler Bileflik ndeksler Fisher ndeksi Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar ÜN TE 14 Zaman Serisi Çözümlemesi G R fi ZAMAN SER S N N TANIMI VE GRAF KLE GÖSTER LMES Zaman Serisi Tan m Zaman Serisinin Grafikle Gösterilmesi ZAMAN SER LER N ETK LEYEN FAKTÖRLER Zaman Serisini Etkileyen Temel Faktörler (Bileflenler) Yan lt c Faktörler ZAMAN SER S ÇÖZÜMLEMES Zaman Serisi Çözümlemesi Tan m Zaman Serisi Çözümlemesinde Hareketli Ortalamalar ZAMAN SER S ÇÖZÜMLEMES NDE B LEfiENLERE AYIRMA YÖNTEM Genel Aç klamalar Yönteme liflkin Modeller Bileflenlere Ay rma Yöntemiyle Çözümlemede Aflamalar Serinin Yan lt c Faktörlerin Etkisinden Ar nd r lmas Çarp msal Modelin Uygulanmas Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar Yararlan lan Kaynaklar Sözlük Dizin

7 Sunufl ix Sunufl Anadolu Üniversitesi uzaktan e itim uygulayan ktisat ve flletme Fakültelerinde yürütülen istatistik dersleri kapsam na ve uzaktan ö retim koflullar na göre haz rlanan bu kitap, istatisti in temel konular n n ele al nd ondört üniteden oluflmufltur. Kitab n haz rlanm fl amaçlar uyar nca konular ifllenirken ilgili kavramlar daha çok sezgiye dayal yaklafl mlarla verilmeye özen gösterilerek, teorik anlat mlardan kaç n lmaya çal fl lm flt r. Bu nedenle her ünitede, ele al nan kavram ve tekniklere iliflkin yeterli say da çözümlü örne e yer verilmifltir. Metin içerisinde s ra sizde bafll alt nda, ifllenen konuyla do rudan ilgili al flt rmalarla ö renilenlerin, basit de olsa, günlük yaflamdaki baz sorunlar n çözümünde kullan larak verilen kavram ve tekniklerin pekifltirilmesi amaçlanm flt r. Ünitelerin sonunda kendimizi s nayal m bafll alt nda, ilgili ünitenin yan s - ra, önceki ünitelerde ö renilenleri de s namaya yönelik, cevaplar ünitenin sonunda bulunan ve sizleri s nava haz rlamay amaçlayan, çoktan seçmeli test türü sorular yer almaktad r. Ancak çözüm için gerekli çabay harcamadan cevaplara bakmay n z. Unutmay n z ki ö renmek keflfetmek demektir. Özveri, sab r ve çaba ister. Ö renebilmek için kaleminizi kullan n z. E er karfl laflt n z problemlerin çözümünde güçlüklerle karfl lafl yorsan z, ilgili konular tekrar tekrar gözden geçiriniz. Örnek çözümleri ve al flt rmalar yeniden çözünüz. Baflard n z göreceksiniz. Elinizdeki kitap, genifl bir ekibin uzun süren çal flmalar sonucunda ortaya ç kan bir üründür. Bu ekibin oluflturulmas ve çal flmas nda her türlü olana sa layan Anadolu üniversitesi Rektörü Prof.Dr.Engin ATAÇ a ve genel koordinatör Prof.Dr.Levend KILIÇ n flahs nda kitab n haz rlanmas nda tüm eme i geçenlere, editör ve yazarlar olarak teflekkür ederiz. Prof.Dr. Ali Fuat YÜZER Mart 2003

Benzer belgeler

Z Diyagram Di er Grafik Türleri SORULAR...42

Z Diyagram Di er Grafik Türleri SORULAR...42 Ç N D E K L E R BÖLÜM I 1. STAT ST K KAVRAMI 1-20 1.1. STAT ST K KEL MES N N ANLAMI...3 1.2. STAT ST K KEL MES N N KÖKÜ...5 1.3. STAT ST N TANIMI...5 1.4. STAT ST N KONUSU...5 1.5. BÜYÜK SAYILAR KANUNU...6