GÜMRÜK KANUNU. BRNC KISIM Genel Hükümler. BRNC BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Temel Tan mlar

Transkript

1 Kanun Numaras : 4458 Kabul Tarihi : 27/10/1999 Yaymland Resmi Gazete : 4/11/1999 tarihli ve sayl GÜMRÜK KANUNU BRNC KISIM Genel Hükümler BRNC BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Temel Tan mlar MADDE 1- Bu Kanunun amac, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve çkan e/yaya ve ta/t araçlarna uygulanacak gümrük kurallarn belirlemektir. MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi, Türkiye Cumhuriyeti topraklarn kapsar. Türkiye kara sular, iç sular ve hava sahas gümrük bölgesine dahildir. Bu Kanunda geçen Türkiye Gümrük Bölgesi ve Gümrük Bölgesi kavramlar Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesini ifade eder. MADDE 3- Bu Kanunda geçen; 1. Müste/arlk deyimi, Gümrük Müste/arln; 2. Gümrük idaresi veya idareleri deyimi, gümrük mevzuatnda belirtilen i/lemlerin ksmen veya tamamen yerine getirildii merkez veya ta/ra te/kilatndaki hiyerar/ik yönetim birimlerinin tamamn; 3. Ki/i deyimi, gerçek ve tüzel ki/iler ile hukuken tüzel ki/ilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarnca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tannan ki/iler ortakln; 4. Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde yerle/ik ki/i deyimi, a) Bu bölgede kanuni ikametgâh olan bütün gerçek ki/ileri; b) Bu bölgede kaytl i/yeri, kanuni i/ merkezi veya /ubesi bulunan bütün tüzel ki/i veya ki/iler ortakln; 5. Karar deyimi, balayc tarife ve men/e bilgileri de dahil olmak üzere, gümrük idaresinin, gümrük mevzuat ile ilgili olarak belirli bir konuda bir veya daha fazla ki/i üzerinde hukuki sonuç douracak idari tasarrufunu; 6. Serbest dola/mda bulunan e/ya deyimi, Türkiye'nin taraf olduu uluslararas anla/malara ait hükümler sakl kalmak kaydyla, serbest dola/ma giri/ rejimine tabi tutularak Türkiye Gümrük Bölgesine giren e/ya ile üretiminde kullanlan girdilerin yerli olup olmadna baklmakszn,18 ve 19 uncu madde hükümlerine göre Türk men/eli saylan e/yay; 7. Gümrük statüsü deyimi, e/yann Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dola/ma girmi/ olup olmad yönünden durumunu; 8. Gümrük vergileri deyimi, yürürlükteki hükümler uyarnca e/yaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü; 9. =thalat vergileri deyimi, - E/yann ithalinde öngörülen gümrük vergileri ve e/ etkili vergileri, - Tarm politikas veya i/lenmi/ tarm ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alnan ithalat vergilerini; 10. =hracat vergileri deyimi, - E/yann ihracatnda öngörülen gümrük vergileri ve e/ etkili mali yükleri, 1

2 - Tarm politikas veya i/lenmi/ tarm ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alnan ihracat vergilerini; 11. Yükümlü deyimi, gümrük yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu bütün ki/ileri; 12. Gümrük gözetimi deyimi, gümrük mevzuatna ve gereken hallerde gümrük gözetimi altndaki e/yaya uygulanacak dier hükümlere uyulmasn salamak üzere gümrük idareleri tarafndan genel olarak uygulanan i/lemleri; 13. Gümrük denetimi deyimi, gümrük mevzuatna ve gereken hallerde gümrük gözetimi altndaki e/yaya uygulanacak dier hükümlere uyulmasn salamak üzere e/yann muayenesini, belgelerin varlnn ve gerçekliinin kantlanmasn, i/letme hesaplarnn, defterlerinin ve dier yazl belgelerin tetkikini, nakil araçlarnn kontrolünü, bagajlarn ve ki/ilerin yanlarnda ya da üstlerinde ta/dklar e/yann kontrolünü, idari ara/trmalar ve benzeri dier i/lemlerin yaplmas gibi özel i/lemlerin yerine getirilmesini; 14. E/yann gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanma tabi tutulmas deyimi, e/yann, a) Bir gümrük rejimine tabi tutulmasn, b) Bir serbest bölgeye girmesini, c) Türkiye Gümrük Bölgesi d/na yeniden ihracn, d) =mhasn, e) Gümrüe terk edilmesini; 15. Gümrük rejimi deyimi, a) Serbest dola/ma giri/ rejimini, b) Transit rejimini, c) Gümrük antrepo rejimini, d) Dahilde i/leme rejimini, e) Gümrük kontrolü altnda i/leme rejimini, f) Geçici ithalat rejimini, g) Hariçte i/leme rejimini, h) =hracat rejimini; 16. Gümrük beyan deyimi, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde e/yann bir gümrük rejimine tabi tutulmas talebinde bulunulmasn; 17. Beyan sahibi deyimi, kendi adna beyanda bulunan ki/iyi veya adna beyanda bulunulan ki/iyi; 18. E/yann gümrüe sunulmas deyimi, e/yann gümrük idaresine ya da gümrükçe tayin edilen veya uygun görülen herhangi bir yere getirilmesi üzerine, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, gümrük idarelerine yaplan bildirimi; 19. E/yann teslimi deyimi, e/yann tabi tutulduu gümrük rejimi ile öngörülen amaçlar dorultusunda gümrük idareleri tarafndan ilgilisine teslimini; 20. Rejim hak sahibi deyimi, gümrük beyann yapan veya hesabna gümrük beyan yaplan ki/i veya bu ki/iye ait bir gümrük rejimi ile ilgili haklarn ve yükümlülüklerin devredildii ki/iyi; 21. =zin hak sahibi deyimi, kendisine bir izin verilen ki/iyi; 22. Elleçleme deyimi, gümrük gözetimi altndaki e/yann asli niteliklerini dei/tirmeden istiflenmesi, yerinin dei/tirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarlmas, kaplarn yenilenmesi veya tamiri, havalandrlmas, kalburlanmas, kar/trlmas ve benzeri i/lemleri; 23. E/ya deyimi, her türlü madde, ürün ve deeri; =fade eder. MADDE 4- Gümrük idareleriyle muhatap olan ki/iler bu Kanun ve bu Kanuna dayanlarak çkarlan tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerine uymak; gümrük idarelerinin gerek bu Kanunda gerek dier kanun, tüzük ve kararnamelerde yazl hükümlere göre yapaca gözetim ve denetimlere tabi olmak; bu idarelerin kendi adna veya ba/ka idareler nam veya hesabna tahsil 2

3 edecei her tür vergi, resim, harç ve ücretleri ödemek veya bunlar teminata balamak; kanun, tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerinin uymay zorunlu kld her tür i/lemleri yerine getirmekle yükümlüdürler. KNC BÖLÜM Gümrük Mevzuat Çerçevesinde Ki6ilerin Hak ve Yükümlülüklerine li6kin Çe6itli Hükümler BRNC AYIRIM Temsil Hakk MADDE 5- Bütün ki/iler, gümrük mevzuat ile öngörülen tasarruflar ve i/lemleri gerçekle/tirmek üzere gümrük idarelerindeki i/leri için bir temsilci tayin edebilirler. Transit ta/maclk yapan veya arzi olarak beyanda bulunan ki/iler hariç olmak üzere, temsilci Türkiye Gümrük Bölgesinde yerle/ik bulunan ki/ilerdir. Temsil, dorudan veya dolayl olabilir. Temsilci, dorudan temsil durumunda ba/kasnn adna hareket eder. Dolayl temsil durumunda ise kendi adna, ancak ba/kasnn hesabna hareket eder. Temsilci, temsil edilen ki/i namna hareket ettiini beyan etmek, temsilin dorudan veya dolayl olduunu belirtmek ve sahip olduu temsil yetki belgesini gümrük idarelerine ibraz etmek zorundadr. Bir ba/ka ki/i adna veya hesabna hareket ettiini beyan etmeyen ya da bir temsil yetkisine sahip olmad halde, ba/ka bir ki/i adna ya da hesabna hareket ettiini beyan eden ki/i, kendi adna ve kendi hesabna hareket ediyor saylr. 225 inci maddenin 1 inci fkrasnda belirtilen ki/iler gümrük idarelerinde dolayl temsilci olarak i/ takip edebilirler. KNC AYIRIM Gümrük Mevzuat n n Uygulanmas na li6kin Kararlar MADDE 6-1. Gümrük idarelerinin gümrük mevzuatnn uygulanmasna ili/kin bir karar vermesini talep eden her ki/i, kararn verilebilmesi için gerekli bütün bilgi ve belgeleri söz konusu idarelere ibraz etmek zorundadr. 2. Karar alnmas talebinin yazl olarak yaplmas gerekir. Gümrük idareleri, söz konusu talebe ili/kin ba/vurunun kendilerine ula/t tarihten itibaren otuz gün içinde karar alrlar. Verilen kararlar ba/vuru sahibine yazl olarak tebli edilir. Ancak, gümrük idareleri tarafndan bu süreye uyulmas mümkün deilse, belirtilen süre a/labilir. Bu durumda, söz konusu idareler, yukarda belirlenen sürenin dolmasndan önce ba/vuru sahibine süre a/mn hakl klan gerekçeler ile talep hakknda karar vermek için gerekli gördükleri ek süreyi de belirterek bilgi verirler. 3. Gümrük idareleri tarafndan gerek ba/vurularn reddine ve gerekse muhatab ki/inin aleyhine olarak verilen yazl kararlar, Onikinci Ksmda belirtilen /ekilde itiraz yolu açk olmak üzere gerekçeli olarak alnr ve bu hususlar kararda belirtilir. 4. Alnan kararlar 245 inci madde hükümleri sakl kalmak üzere gümrük idareleri tarafndan derhal uygulanr. edilir. MADDE 7-1. Gümrük idaresinin ilgilinin lehine olan kararlar a/adaki hallerde iptal a) Kararn yanl/ veya eksik bilgilere dayanlarak verilmesi halinde, 3

4 b) Ba/vuru sahibinin bu yanl/lk veya eksiklii bilmesi veya bilmesi gerektii hallerde, c) Kararn doru veya tam bilgilere dayanlarak verilmesinin mümkün olmamasnn tespiti halinde. 2. A/adaki hallerde ise ilgilinin lehine olan karar dei/tirilir veya iptal edilebilir. a) Kararda öngörülen bir veya birden fazla ko/ulun gerçekle/memi/ veya gerçekle/emez olmas, b) Lehine olan bir kararda öngörülen bir yükümlülüe ilgilinin uymamas halinde. 3. Kararn iptali, muhatabna tebli edilir inci fkra hükümlerine göre kararn iptal i/lemi iptal kararnn verildii tarihten, 2 nci fkra hükümlerine göre verilen iptal veya dei/tirme karar tebli tarihinden itibaren yürürlüe girer. Bununla birlikte, karar muhatabnn yasal çkarlarnn gerektirdii istisnai hallerde, kararn iptalinin veya dei/tirilmesinin yürürlük tarihi yönetmelikle belirlenen ko/ullar altnda ertelenebilir. ÜÇÜNCÜ AYIRIM Bilgi MADDE 8-1. Ki/iler gümrük idarelerinden gümrük mevzuatnn uygulanmas hakknda bilgi talep edebilirler. Ancak bu tür bir talep, fiilen tasarlanan bir ithalat ya da ihracat i/lemine dayanmyorsa reddedilebilir. 2. Bilgiler, talep edene ücretsiz olarak verilir. Bununla birlikte, özellikle e/yann kimyevi tahlili veya ekspertizi ya da talep edene geri gönderilmesi nedeniyle gümrük idarelerince yaplan masraflar, talepte bulunan tarafndan kar/lanr. MADDE 9-1. Yazl talep üzerine Müste/arlk veya yetkilendirdii gümrük idaresi tarafndan balayc tarife veya balayc men/e bilgileri verilir. 2. Balayc tarife veya balayc men/e bilgisi, gümrük idarelerini, hak sahibine kar/ sadece e/yann tarife pozisyonu konusunda veya e/yann men/einin tespiti konusunda ve yalnzca bilginin verildii tarihten sonra tamamlanacak gümrük i/lemlerine konu olan e/ya için balar. Balayc men/e bilgisinin verilmesinde, 17 ila 22 nci maddelerde yer alan e/yann men/einin belirlenmesine ili/kin hükümler esas alnr. 3. Bilgi alan ki/i; a) Balayc tarife bilgisi için, beyan edilecek e/ya ile verilen bilgide tanmlanan e/ya arasnda her bakmdan uygunluk bulunduunu, b) Balayc men/e bilgisi için, beyan edilecek e/ya ve men/e kazanm gerektiren durumu ile verilen bilgide tanmlanan e/ya ve men/e kazanm gerektiren durumunun her bakmdan uygun bulunduunu, Kantlamak zorundadr. 4. Balayc tarife bilgisi verili/ tarihinden itibaren alt yl; balayc men/e bilgisi verili/ tarihinden itibaren üç yl geçerlidir. Talep edenin verdii yanl/ veya eksik bilgiye dayanan balayc bilgi iptal edilir. 5. Balayc tarife bilgisi a/adaki durumlarda geçerliliini kaybeder: a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinde dei/iklik yaplmas ve verilen bilginin söz konusu dei/iklikle getirilen hükümlere uymamas, b) Dünya Gümrük Örgütünün uymakla yükümlü bulunduumuz nomanklatür, izahname, tarife pozisyonlarna ili/kin kararlarndaki bir dei/iklie uymamas, c) Balayc tarife bilgisinin iptal edildiinin veya dei/tirildiinin bilgi verilen ki/iye tebli edilmesi. Bu fkrann (a) ve (b) bentlerinde belirtilen hallerde balayc tarife bilgisinin geçerliliini kaybetme tarihi, söz konusu dei/ikliklerin Resmi Gazetede yaym tarihidir. 4

5 6. Balayc men/e bilgisi a/adaki durumlarda geçerliliini kaybeder: a) Men/e kurallarnda bir mevzuat düzenlemesi veya bir uluslararas anla/ma gereince dei/iklik yaplmas ve verilen bilginin söz konusu dei/iklikle getirilen hükümlere uymamas, b) Dünya Ticaret Örgütünün uymakla yükümlü bulunduumuz Men/e Kurallar Anla/masna ve bu anla/maya ili/kin izahname ve kararlardaki bir dei/iklie uymamas, c) Balayc men/e bilgisinin iptal edildiinin veya dei/tirildiinin bilgi verilen ki/iye tebli edilmesi ve 6 nc fkra hükümleri uyarnca geçerliliini kaybeden balayc tarife veya men/e bilgisinin hak sahibi, söz konusu balayc bilgiye dayanarak ve bu bilginin geçerliliini kaybetmesinden önce, ilgili e/yann alm veya satm üstüne balayc sözle/meler yapt takdirde, geçerliliini kaybeden tarife veya men/e bilgisini, söz konusu yaymn ya da tebligatn yapld tarihten itibaren alt aylk bir süre boyunca kullanabilir. Ancak, gümrük i/lemleri srasnda söz konusu ürünler için bir ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin gümrüe verilmesi halinde, bu belgenin geçerlilik süresi esas alnr. Bu fkra hükümlerine istisna getirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. 8. Balayc tarife veya men/e bilgisine ili/kin 7 nci fkra hükümleri ancak a/adaki amaçlarla kullanlabilir. a) =thalat ya da ihracat vergilerinin belirlenmesi, b) Tarm politikas kapsamnda ihracat vergi iadeleri ile ithalata ya da ihracata verilen dier bütün ödemelerin hesaplanmas, c) Belgelerin, söz konusu tarife veya men/e bilgisine istinaden verilmi/ olmas ko/uluyla, e/yaya ait gümrük beyannamesinin tescili için gümrük i/lemlerinin yürütülmesi srasnda verilen ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin kullanm. DÖRDÜNCÜ AYIRIM Di:er Hükümler MADDE Gümrük Müste/arl, gümrük mevzuatnn doru olarak uygulanmas için gerekli gördüü bütün önlemleri alr. 2. Gümrük mevzuatnn öngördüü uygulamalarn, hangi hallerde ve hangi ko/ullar altnda basitle/tirileceine ili/kin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. MADDE 11- Gümrük i/lemleriyle dorudan veya dolayl olarak ilgili bulunan ki/iler, Gümrük Müste/arlnn veya gümrük idarelerinin talebi üzerine gümrük i/lemleri ile snrl olmak kaydyla belirlenen süreler içinde gerekli bütün belge ve bilgileri vermek ve her türlü yardm salamakla yükümlüdür. Kendilerinden bu konularda bilgi istenilen ki/iler, özel kanunlarda yazl gizlilik hükümlerini ileri sürerek bilgi vermekten kaçnamazlar. MADDE Gümrük idareleri gizli nitelikteki veya gizlilik esasna göre elde edilen bütün bilgileri saklamak zorundadr. Bu bilgileri veren ki/inin veya makamn açk izni olmakszn söz konusu bilgiler açklanamaz. Hu kadar ki, gümrük idareleri verilerin korunmasna ili/kin yasal hükümler veya yarg kararlarnn gerei olarak söz konusu bilgileri ilgili mercilere verirler. 2. Gümrük i/lemleri nedeniyle elde edilen gizli nitelikteki bilgilerin toplanmas, kullanlmas, saklanmas, saklanma süresi ve üçüncü ki/ilere verilmesine ili/kin hükümler yönetmelikle belirlenir. MADDE 13- =lgili ki/iler, 11 inci maddede belirtilen belge ve bilgileri gümrük kontrolü amacyla be/ yl süre ile saklamak zorundadrlar. Belge saklama süresi; 5

6 a) (b) fkrasnda öngörülen haller d/nda, serbest dola/ma girmek veya ihraç edilmek üzere beyan edilen e/ya ile ilgili olarak, serbest dola/ma giri/ veya ihracat beyanlarna ili/kin belgelerin tescil edildii yln; b) Nihai kullanmlar nedeniyle indirimli veya sfr ithalat vergisi ile Türkiye'de serbest dola/ma giren e/ya için, gümrük gözetimine tabi olmalarnn sona erdii yln; c) Ba/ka bir gümrük rejimine tabi tutulan e/ya için, söz konusu gümrük rejiminin sona erdii yln; d) Serbest bölgeye konulan e/ya için, buralardan çktklar yln; Sonundan itibaren i/lemeye ba/lar. MADDE Bu Kanunda belirtilen süreler, tarih veya vadeler, aksine özel bir hüküm bulunmadkça uzatlamaz veya ertelenemez. Süre, tarih veya vadelerin bitim tarihinin resmi tatil gününe rastlamas halinde, bu süreler ilk i/gününün resmi çal/ma saatleri sonunda biter. 2. Süre hafta veya ay olarak belli edilmi/ ise; ba/lad güne son hafta veya ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde sona erer. Sürenin bittii ayda tekabül eden bir gün yoksa süre o ayn son gününün mesai saati bitiminde sona erer. KNC KISIM Gümrük Vergileri ile E6ya Ticareti Konusunda Öngörülen Di:er Önlemlerin Uygulanmas na li6kin Unsurlar BRNC BÖLÜM Gümrük Tarifesi ve E6yan n Tarife Pozisyonlar na Ayr lmas MADDE Gümrük vergileri, gümrük yükümlülüünün doduu tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanr. 2. E/ya ticaretine ili/kin özel hükümlerle belirlenmi/ dier önlemler, gerektii takdirde, söz konusu e/yann tarife pozisyonuna göre uygulanr. 3. Gümrük Tarifesi: a) Bakanlar Kurulunca kabul edilen Türk Gümrük Tarife Cetvelini, b) Tamamen veya ksmen Türk Gümrük Tarife Cetveline dayanan veya bu cetvele alt açlmlar ekleyen ve e/ya ticaretine ili/kin tarife önlemlerinin uygulanmas için tespit edilen dier cetvelleri, c) Türk Gümrük Tarifesinin kapsad e/yaya uygulanacak; - Gümrük vergi oranlarn, - Tarm politikas veya i/lenmi/ tarm ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler çerçevesinde alnan ithalat vergilerini, d) Türkiye'nin baz ülkeler veya ülke gruplar ile yapt tercihli bir tarife uygulamas gerektiren anla/malarda yer alan tercihli tarife uygulamalarn, e) Türkiye tarafndan tek tarafl olarak baz ülkeler, ülke gruplar veya toprak parçalar için tannan tercihli tarife uygulamalarn, f) =thalat vergilerinde, baz e/yaya /artl olarak uygulanacak muafiyet veya indirim uygulamalarn, g) Yukardakilerin d/nda kalan dier tarife uygulamalarn, Kapsar. 4. Sabit oranl vergilendirmeye ili/kin hükümler sakl kalmak üzere, 3 üncü fkrann (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen ko/ullar ta/yan e/yann ithalinde, beyan sahibi (c) bendinde belirtilen tarife yerine (d), (e) ve (f) bentleri hükümlerinin uygulanmasn isteyebilir. Gerekli ko/ullarn yerine 6

7 getirilmesi halinde, söz konusu talep gümrük i/lemlerinin tamamlanmasndan veya e/yann tesliminden sonra da yaplabilir. 5. Bu maddenin 3 ncü fkrasnn (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen belirli bir ithalat hacmi i1e snrlandrlm/ tarife uygulamalar; a) Tarife kotalarnn söz konusu olduu durumlarda, tespit edilen ithalat hacmi snrna ula/ldnda, b) Tarife tavanlarnn söz konusu olduu durumlarda ise Bakanlar Kurulu Karar ile, Sona erer. 6. E/yann tarife pozisyonunun belirlenmesi deyiminden, yürürlükteki hükümlere uygun olarak, söz konusu e/yann girdii; a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinin veya 3 üncü fkrann (b) bendinde öngörülen dier cetvelin bir alt pozisyonunun, b) Tamamen veya ksmen Türk Gümrük Tarifesine dayanan ya da bu tarife cetveline alt açlmlar ekleyen ve özel alanlara ait e/ya ticaretine ili/kin tarife d/ önlemlerin uygulanmas amacyla Bakanlar Kurulu Karar ile olu/turulan bir dier cetvelin alt pozisyonunun, Belirlenmesi anla/lr. 7. Gümrük Tarife Cetveli, izahnamesi ve e/ya fihristi, Müste/arlkça hazrlanr ve Resmi Gazetede yaymlanr. Bu /ekilde yaymlanan metinler idari ve kazai uygulamalarda esas tutulur. MADDE 16- l. Mahiyeti ve nihai kullanm /ekli gerekçesiyle, baz e/yann yararlanabilecei tercihli tarife uygulamas, Bakanlar Kurulunca belirlenen /artlara tabidir. Bir izin gerektiinde 80 ve 81 inci madde hükümleri uygulanr inci fkrada sözü edilen tercihli tarife uygulamas ifadesi, tarife kotalar kapsamnda olsa dahi, ithalat vergilerinde bir indirim veya /artl muafiyet uygulamas anlamna gelir. KNC BÖLÜM E6yan n Men6ei BRNC AYIRIM E6yan n Tercihli Olmayan Men6ei MADDE 17- E/yann tercihli olmayan men/ei; a) 15 inci maddenin 3 üncü fkrasnn (d) ve (e) bentlerinde öngörülen uygulamalar hariç olmak üzere, Türk Gümrük Tarifesinin uygulanmas, b) E/ya ticaretine ili/kin tarife önlemleri d/nda, Bakanlar Kurulu Karar ile olu/turulan önlemlerin uygulanmas, c) Men/e /ahadetnamelerinin hazrlanmas ve verilmesi, Amaçlar ile bu Kanunun 18 ila 21 inci maddelerindeki hükümler çerçevesinde belirlenir. MADDE 18- l. Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen e/ya, o ülke men/elidir. 2. Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen e/ya ifadesinden; a) O ülkede çkartlan madencilik ürünleri, b) O ülkede toplanan bitkisel ürünler, c) O ülkede doan ve yeti/tirilen canl hayvanlar, d) O ülkede yeti/tirilen canl hayvanlardan elde edilen ürünler, e) O ülkede tutulan ve avlanan balkçlk ve avclk ürünleri, f) O ülkede kaytl veya tescilli olup, o ülkenin bandrasn ta/yan araçlar tarafndan söz konusu ülkenin kara sular d/ndaki denizlerden çkartlan av ürünleri ve dier deniz ürünleri, g) Söz konusu ülkede kaytl ya da tescilli olan ve ülkenin bandrasn ta/yan, fabrika gemilerde (f) bendinde öngörülen ürünlerden elde edilen e/ya, 7

8 h) O ülkenin kara sular d/ndaki denizlerin dibinden ya da deniz dibindeki topran altndan münhasr i/letme hakkna sahip olarak o ülke tarafndan çkartlan ürünler, ) Sadece hammadde elde etmek için o ülkede toplanan, imalat i/lemlerinden veya kullanm kalntlarndan elde edilen atk ve artklar, j) Yukardaki bentlerde saylan e/yadan üretimin herhangi bir a/amasnda elde edilen e/ya ile bunlarn türevlerinden elde edilen e/ya, Anla/lr nci fkrann uygulanmasnda ülke ifadesi o ülkenin kara sularn da kapsar. MADDE 19- Üretimi birden fazla ülkede gerçekle/tirilen e/yann bir ülke men/eli saylabilmesi için, o ülkede yeni bir ürün imal edilmesi veya imalatn önemli bir a/amasnn ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esasl i/çilik ve eylemin o ülkede yaplmas gerekir. MADDE 20- Esas amacnn, Türkiye tarafndan belirli ülkelerin e/yasna uygulanan hükümleri a/mak olduu tespit edilen veya yaplan ara/trma sonucunda hakknda bu yönde bir kanaat olu/an bir i/çilik veya i/lemle üretilmi/ e/ya, 19 uncu maddeye dayanlarak o ülke men/eli saylmaz. MADDE Men/e /ahadetnamesi ibraz ihtiyaridir. Bununla birlikte, uluslararas ve ikili anla/ma hükümlerine göre, men/e /ahadetnamesine dayanlarak indirimli tarifeden yararlanlmak istenilmesi halinde, e/yann anla/maya taraf ülke men/eli olduunu veya o ülkede gördüü dei/iklik ve i/lemler dolaysyla öyle saylmas gerektiini bildirir men/e /ahadetnamesi ibraz zorunludur inci fkra hükmü d/nda kalan hallerde, men/e /ahadetnamesi ibrazna ili/kin ve e/yann kymeti, men/ei, cinsi veya nitelii itibariyle, men/e /ahadetnamesi aranmamasna ili/kin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. 3. Men/e /ahadetnamelerinin /ekli, içerecei bilgiler, uluslararas düzenlemeler dikkate alnarak yönetmelikle belirlenir. 4. Men/e /ahadetnamesinin ibrazna ramen ciddi bir /üphe durumunda, ek kantlar isteme konusunda gümrük idareleri yetkilidir. KNC AYIRIM E6yan n Tercihli Men6ei MADDE 22- Bu Kanunun 15 inci maddesinde belirtilen tercihli tarife uygulamalarndan yararlandrlmak istenen e/yann tercihli men/e kurallar; a) 15 inci maddenin 3 üncü fkrasnn (d) bendinde belirtilen anla/malar kapsam e/ya için bu anla/malar ile, b) 15 inci maddenin 3 üncü fkrasnn (e) bendinde belirtilen tercihli tarife uygulamalarndan yararlanan e/ya için Bakanlar Kurulu Karar ile, Belirlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM E6yan n Gümrük K ymeti MADDE 23- E/yann gümrük kymeti, Gümrük Tarifesinin ve e/ya ticaretine ili/kin belirli konularda getirilen tarife d/ düzenlemelerin uygulanmas amacyla, bu bölümde yer alan hükümler çerçevesinde belirlenen kymettir. 8

9 MADDE =thal e/yasnn gümrük kymeti, e/yann sat/ bedelidir. Sat/ bedeli, Türkiye'ye ihraç amacyla yaplan sat/ta 27 ve 28 inci maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapld, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattr. Hu kadar ki, e/yann sat/ bedelinin gümrük kymetine esas alnabilmesi, a/adaki ko/ullara baldr: a) E/yann alcs tarafndan elden çkartlmas veya kullanm; - Türkiye Cumhuriyeti kanunlar, tüzükleri ve bunlarn yetkili kld merciler tarafndan konulmu/ olan, - E/yann tekrar satlabilecei corafi bölgeyi snrlayan, - E/yann kymetini önemli bir ölçüde etkilemeyen, Kstlamalar d/nda, hiçbir kstlamaya tabi olmamaldr. b) Sat/ veya fiyat, kymeti belirlenmekte olan e/ya bakmndan, kymeti tespit edilemez bir ko/ul veya edim konusu olmamaldr. c) E/yann alc tarafndan tekrar sat/ veya dier herhangi bir /ekilde elden çkartlmas ya da kullanm sonucu doan haslann bir bölümünün dorudan veya dolayl olarak satcya intikal etmesi halinde, ithal e/yasnn fiilen ödenen veya ödenecek fiyatna 27 nci madde hükümlerine göre ilave yaplabilmelidir. d) Alc ve satc arasnda bir ili/ki bulunmamal; ili/kinin varl durumunda ise, sat/ bedeli bu maddenin 2 nci fkras hükümlerine göre gümrük kymeti olarak kabul edilebilir nitelikte olmaldr. 2. a) Yukardaki fkra hükümlerini uygulayarak sat/ bedelinin belirlenmesinde, alc ile satc arasnda bir ili/kinin varl, sat/ bedelinin reddedilmesi için tek ba/na yeterli bir neden olu/turmaz. Böyle durumlarda, sat/a ili/kin ko/ullar incelenerek, bu ili/kinin fiyat etkilemedii belirlenirse, sat/ bedeli kabul edilir. Gümrük idaresi, beyan sahibi veya dier kaynaklardan elde ettii bilgilere dayanarak, söz konusu ili/kinin fiyat etkiledii kansna varrsa, bu hususlar beyan sahibine yazl olarak bildirir. Süresi içinde verilmek /artyla beyan sahibinin cevap hakk sakldr. b) Birbirleri ile ili/kisi bulunan ki/iler arasndaki bir sat/ta, beyan sahibi sat/ bedelinin ayn veya yakn bir tarihte gerçekle/en a/ada yer alan emsal kymetlerden birine çok yakn olduunu ispatlarsa, bu sat/ bedeli kabul edilerek, e/yann kymeti l inci fkra hükümlerine göre belirlenir. - Türkiye'ye ihraç amacyla satlan ayn veya benzer e/yann birbiriyle hiçbir ili/kisi bulunmayan satclar ve alclar arasnda sat/ndaki sat/ bedeli, - Ayn veya benzer e/yann, 25 inci maddenin 2 nci fkrasnn (c) bendi hükümlerine göre belirlenen gümrük kymeti, - Ayn veya benzer e/yann, 25 inci maddenin 2 nci fkrasnn (d) bendi hükümlerine göre belirlenen gümrük kymeti. Yukardaki emsal kymetlerle yaplan kyaslama srasnda, ticari düzeye, miktara, 27 nci maddede saylan unsurlara ve alc ile satc arasnda ili/ki bulunmayan sat/larda, satcnn üstlendii, ancak satc ile alc arasnda ili/ki bulunan durumlarda satcnn üstlenmedii giderlere ili/kin ispatlanm/ farkllklar dikkate alnr. c) (b) bendinde saylan kymetler, beyan sahibinin giri/imi ile ve yalnz kyaslama amacyla kullanlr. (b) bendi hükümlerine dayanarak e/yann sat/ bedelinin yerini alacak bir kymet tespit edilemez. 3. a) Fiilen ödenen veya ödenecek fiyat, ithal e/yas için alcnn, satc veya satc yararna yapt veya yapmas gereken ödemelerin toplamdr. Bu fiyat, ithal e/yasnn sat/ ko/ulu olarak, alcnn satcya veya satcnn bir yükümlülüünü kar/lamak üzere üçüncü bir ki/iye yapt veya yapaca tüm ödemeleri kapsar. Ödemeler, para transferi /eklinde olabilecei gibi, akreditif veya ciro edilebilir bir kymetli evrak kullanlarak ya da dorudan veya dolayl yaplabilir. b) 27 nci maddeye göre yaplan ilaveler d/nda, alcnn pazarlama dahil kendi hesabna yapt faaliyetler, satc yararna veya satc ile yaplan bir anla/ma yoluyla da olsa, satcya yaplan dolayl bir ödeme olarak deerlendirilmez. Bu tür i/lemlere ili/kin giderler, ithal e/yasnn gümrük kymetinin tespiti srasnda fiilen ödenen veya ödenecek fiyata ilave edilmez. 9

10 MADDE 25- l. 24 üncü madde hükümlerine göre belirlenemeyen gümrük kymeti, bu maddenin 2 nci fkrasnn (a), (b), (c) ve (d) bentlerinin sra halinde uygulanmasyla belirlenir. E/yann gümrük kymeti bir üst bent hükümlerine göre belirlenebildii sürece bir alt bent hükümleri uygulanamaz. Ancak, beyan sahibinin yazl talebinin gümrük idaresince uygun bulunmas /artyla (c) ve (d) bentlerinin uygulama sras dei/tirilebilir. 2. Bu madde hükümleri gereince, gümrük kymeti a/adaki yöntemlere göre belirlenir: a) Türkiye'ye ihraç amacyla satlarak, kymeti belirlenecek e/ya ile ayn veya yakn bir tarihte ihraç edilen e/yann sat/ bedeli, b) Türkiye'ye ihraç amacyla satlarak, kymeti belirlenecek e/ya ile ayn veya yakn bir tarihte ihraç edilen benzer e/yann sat/ bedeli, c) =thal e/yasnn veya ayn ya da benzer e/yann Türkiye içinde satclardan müstakil ki/ilere yaplan en büyük miktardaki sat/na ait birim fiyata dayal kymet, d) =thal e/yasnn üretiminde kullanlan malzeme ve imalat veya dier imal i/lemlerinin bedel veya kymetleri ile Türkiye'ye ihraç edilmek üzere ihraç ülkesindeki üreticiler tarafndan üretilen, kymeti belirlenecek e/ya ile ayn snf veya cins e/yann sat/nda mutat olan kâr ve genel giderlere e/it bir tutar ve 27 nci maddenin 1 inci fkrasnn (e) bendinde saylan dier bedel veya kymetler toplamndan olu/an hesaplanm/ kymet nci fkrann uygulanmasna ili/kin dier usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. MADDE 26- l. 24 ve 25 inci madde hükümlerine göre belirlenemeyen ithal e/yasnn gümrük kymeti; a) Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anla/masnn VII nci Maddesinin Uygulanmasna =li/kin Anla/mann, b) Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anla/masnn VII nci Maddesinin, c) Bu bölüm hükümlerinin, Prensip ve genel hükümlerine uygun yöntemlerle ve Türkiye'de mevcut veriler esas alnarak belirlenir inci fkra hükümlerine göre gümrük kymetinin belirlenmesinde; a) Türkiye'de üretilen e/yann Türkiye içindeki sat/ fiyat, b) Gümrük idaresinin iki alternatif kymetten yüksek olannn kabul etmesini öngören bir sistem, c) E/yann ihraç ülkesindeki iç piyasa fiyat, d) Ayn veya benzer e/yann, 25 inci maddenin 2 nci fkrasnn (d) bendi hükümlerine göre hesaplanm/ kymeti d/ndaki maliyet bedeli, e) Türkiye'den ba/ka bir ülkeye ihraç edilmek üzere satlm/ e/yann fiyat, f) Asgari gümrük kymetleri, g) Keyfi veya fiktif kymetler, Esas alnmaz. MADDE üncü madde hükümlerine göre gümrük kymeti belirlenirken, ithal e/yasnn fiilen ödenen veya ödenecek fiyatna a/adaki ilaveler yaplr: a) A/adaki unsurlarn e/yann fiilen ödenen veya ödenecek fiyatna dahil edilmemi/, ancak alc tarafndan üstlenilen bölümü; i) Satn alma komisyonlar d/ndaki komisyonlar ve tellâliye, ii) Gümrük i/lemleri srasnda söz konusu e/ya ile tek e/ya muamelesi gören kaplarn maliyeti, iii) =/çilik ve malzeme giderleri dahil ambalaj bedeli; b) =thal e/yasnn üretiminde ve ihraç amacyla sat/nda kullanlmak üzere, alc tarafndan dorudan veya dolayl olarak, bedelsiz veya dü/ük bedelle salanan, fiilen ödenen veya ödenecek 10

11 fiyata dahil edilmemi/ olan a/ada saylan mal ve hizmetlerin kymetinden verilecek uygun miktardaki pay; i) =thal e/yasna katlan malzeme, aksam, parça ve benzerleri, ii) =thal e/yasnn üretimi srasnda kullanlan araç, gereç, kalp ve benzeri aletler, iii) =thal e/yasnn üretimi srasnda tüketilen maddeler, iv) =thal e/yasnn üretimi için gereken ve ithal ülkesi d/nda gerçekle/tirilen mühendislik, geli/tirme, sanat ve çizim çal/malar, plan ve taslak hazrlama hizmetleri; c) Kymeti belirlenecek e/yann sat/ ko/ulu gerei, alcnn dorudan veya dolayl olarak ödemesi gereken, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata dahil edilmemi/ olan royalti ve lisans ücretleri; d) =thal e/yasnn tekrar sat/ veya dier herhangi bir /ekilde elden çkartlmas ya da kullanm sonucu doan hâslann, dorudan veya dolayl olarak satcya intikal eden ksm; e) =thal e/yas için Türkiye'deki giri/ liman veya yerine kadar yaplan nakliye ve sigorta giderleri. 2. Bu maddeye göre fiilen ödenen veya ödenecek fiyata yaplacak ilaveler için nesnel ve ölçülebilir veriler esas alnr. 3. Gümrük kymetinin belirlenmesinde, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata bu maddede öngörülenler d/nda hiçbir ilave yaplamaz. 4. Bu bölümde geçen satn alma komisyonlar ifadesinden; ithalatçnn temsilcisine kymeti belirlenecek e/yann satn alnmasnda yurtd/nda verdii temsil hizmeti kar/lnda ödedii ücret anla/lr. 5. =thal e/yasnn gümrük kymetinin belirlenmesi srasnda; a) Türkiye'de çoaltlmas hakk için yaplan ödemeler, b) Türkiye'ye ihraç amacyla sat/nda bir sat/ ko/ulu olmamas kaydyla, datm veya tekrar sat/ haklar için alcnn yapt ödemeler, 1 inci fkrann (c) bendi kapsamnda deerlendirilmez ve fiilen ödenen veya ödenecek fiyata ilave edilmez. MADDE 28- =thal e/yasnn fiilen ödenen veya ödenecek fiyatndan ayrdedilebilmeleri ko/uluyla a/adaki giderler gümrük kymetine dahil edilmez: a) E/yann, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi ile Türkiye'nin anla/malarla dahil olduu gümrük birlii gümrük bölgelerine giri/ yerine var/ndan sonra yaplan nakliye ve sigorta giderleri, b) Snai tesis, makina veya teçhizat gibi, ithal e/yas için yaplan in/a, kurma, montaj, bakm veya teknik yardma ili/kin giderler, c) =thal e/yasnn sat/yla ilgili olarak bir finansman anla/mas uyarnca alc tarafndan üstlenilen faiz giderleri; d) =thal e/yasnn Türkiye'de çoaltlmas hakk için yaplan ödemeler; e) Satn alma komisyonlar; f) E/yann ithali veya sat/ nedeniyle Türkiye'de ödenecek ithalat vergileri. (c) bendinde belirtilen hallerde, finansmann satc veya bir ba/ka ki/i tarafndan salanm/ olmasna baklmaz. Ancak, finansman anla/masnn yazl olarak yaplm/ olmas ve gerektiinde alcnn; - E/yann, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyattan satldn, - Söz konusu faiz orannn, fnansmann saland ülkede o tarihte bu tür bir i/lem için geçerli olan faiz oran seviyesini a/madn, Kantlamas /arttr. MADDE 29- Bilgisayarlarda kullanlmak üzere, veri veya komutlar yüklü bilgi ta/yclarnn gümrük kymetinin tespitine ili/kin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. 11

12 MADDE 30- E/yann gümrük vergisine esas alnacak kymetinin Türk Liras olarak beyan zorunludur. Fatura veya dier belgelerde yazl yabanc paralar, gümrük yükümlülüünün doduu tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankas döviz sat/ kurlar üzerinden Türk Lirasna çevrilir. MADDE Bu bölüm hükümleri, gümrükçe onaylanm/ bir ba/ka i/lem veya kullanma tabi tutulduktan sonra serbest dola/ma giren e/yann gümrük kymetinin belirlenmesine ili/kin özel hükümleri etkilemez , 25 ve 26 nc maddelere istisna olarak, genellikle konsinye /ekilde teslim edilen çabuk bozulabilir e/yann gümrük kymeti, beyan sahibinin talebi üzerine, gümrük idaresince basitle/tirilmi/ usullere göre belirlenir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM E6yan n A: rl : ve Kaplar MADDE Gümrük Tarifesinde arlk esasna göre vergiye tabi e/yada, vergiye esas arlklar ile baz pozisyon ve alt pozisyonlarn kapsamnn belirlenmesine esas alnan arlklar; a) Brüt arla atfta bulunulan hallerde, e/yann kendi arl ile tüm ambalaj maddeleri ve kaplarn arlklar toplam, b) Net arla veya sadece arla atfta bulunulan hallerde, e/yann kendi arl, Olarak deerlendirilir. 2. Brüt arl üzerinden vergiye tabi e/ya ambalajsz geldii takdirde, söz konusu e/ya bulunduu haldeki arl üzerinden vergiye tabi tutulur. 3. Dei/ik vergi oranlarna ve ayn zamanda brüt arlklar üzerinden vergiye tabi e/yann ayn ambalaj içinde gelmesi halinde, e/ya, net arlklar üzerinden tartlr ve ambalaj arl orantl olarak net arlklara ilave edilir. 4. Beyan edilen ölçü birimi ile vergilendirmeye esas alnan ölçü biriminin farkl olmas halinde, bunlarn birbirlerine dönü/türülmesine ili/kin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. 5. E/yann ambalajlarnn; a) Al/lagelen ve bilinen maddelerden olmamas veya gereinden farkl bir /ekilde yaplmas, b) Ait olduklar e/yann faturasnda kymetlerinin ayr gösterilmesi ve ayn zamanda bamsz bir ticari e/ya niteliinde olmas, c) =thalat vergilerinden kaçnma amacyla ambalaj olarak getirilmesi, Hallerinde, bunlar ayr olarak beyan edilir ve girdikleri tarife pozisyonlarna göre vergiye tabi tutulur. Ancak, yukardaki gibi kendi tarifeleri üzerinden vergiye tabi ambalaj maddelerinin vergi oran, içindeki e/yann gümrük vergi oranndan dü/ük veya buna e/it bulunduu takdirde, ambalaj maddelerinin gümrük vergisi e/yann tabi bulunduu vergi oranlar üzerinden ve e/ya ile birlikte hesaplanr. 6. Arlk üzerinden vergiye tabi e/yann al/lagelen ambalaj niteliinde olmayan kutu, klf ve mahfazalarnn gümrük vergi oranlar, içindeki e/yann vergi oranndan daha yüksek bulunduu takdirde, kendilerine ait tarife pozisyonlarna göre vergiye tabi tutulur. Kymet üzerinden vergiye tabi e/yann kutu, klf ve mahfazalar, ba/lba/na bir ticari e/ya niteliinde olmamas ve kymetinin e/yann kymetine dahil bulunmas /artyla gümrük vergisine tabi tutulmaz. 7. Arlklar üzerinden gümrük vergisine tabi e/yann örnekleme yöntemiyle yaplan gümrük muayenesi srasnda; a) Kaplarn yalnz bir kaçnn tartlmas sonucunda beyana göre fazlalk saptanrsa, ayn cins ve türden e/yann tartlmam/ kaplarna da bu fazlaln ortalamas esas alnarak ilaveler yaplr. Beyan sahibi, bu /ekilde yaplan i/lemi kabul etmez ise gümrük idaresi tarafndan bütün kaplar tartlr. 12

13 b) Tartlan kaplarda beyana göre eksiklik saptanrsa bunun e/yann doal özelliklerinden veya hasara uramasndan veya noksan gönderildiinden veya çalnmasndan ileri geldiinin kantlanmas halinde, ithalat vergileri bulunan miktar üzerinden hesaplanr. Ancak, bu gibi durumlarda gümrük idaresinin veya beyan sahibinin bütün kaplar tarttrmak haklar sakldr. ÜÇÜNCÜ KISIM Ta6 tlar n Kontrolü ve Gümrük Bölgesine Getirilen E6ya Gümrükçe Onaylanm 6 Bir 6lem veya Kullan ma Tabi Tutulana Kadar Uygulanacak Hükümler BRNC BÖLÜM Ta6 tlar n Türkiye Gümrük Bölgesine Giri6 ve Ç k 6 MADDE 33- Türkiye Gümrük Bölgesine giri/ ve çk/, gümrük kaplarndan yaplr. Türkiye Gümrük Bölgesinin giri/ noktalarndaki gümrük kaplar ile içeride bulunan gümrük kaplar arasnda belirli yollarn takip edilmesi zorunludur. Giri/ ve çk/ kaplar ile bunlar birbirine balayan yollar ve hava ta/tlarnn Türkiye Gümrük Bölgesinde inebilecekleri gümrük i/lemi yaplan havalimanlar ilgili kamu kurulu/larnn görü/leri alnarak, Müste/arlkça tespit edilerek Resmi Gazetede yaymlanr. Genel hizmete açk demiryollar gümrük yolu saylr. MADDE Türkiye Gümrük Bölgesine giren veya çkan ta/tlar gümrük gözetimine tabidir. Bunlar, yürürlükteki hükümlere uygun olarak, gümrük idareleri tarafndan denetlenir. 2. Karayolu ile Türkiye Gümrük Bölgesine gelen ta/tlarn denetlenmesi bitmeden veya ilgili gümrük idaresinin izni alnmadan söz konusu ta/tlara yük ve yolcu alnp verilemez ve ta/t yoluna devam edemez; trenlerin vagon dei/tirmek veya eklemek suretiyle tertipleri dei/tirilemez. Türkiye Gümrük Bölgesi d/ndan, demiryolundan ba/ka kara ta/tlar ile ancak snrdaki yetkili bir gümrük idaresine e/ya getirilebilir. Snrdaki yetkili olmayan bir gümrük idaresine gelen e/ya gümrük gözetimi altnda yetkili bir gümrük idaresine götürülmedii takdirde geri çevrilir. Türkiye Gümrük Bölgesine yürütülerek getirilecek hayvanlar, salk kontrolü yaplabilen gümrük kaplarndan girebilir. 3. a) Türkiye Gümrük Bölgesi d/ndaki limanlardan gelen gemiler, Gümrük Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller veya mücbir sebep olmadkça ya da gümrük denetimi gerektirmedikçe, gidecekleri limana göre mutat olan rotay dei/tiremez, yolda duramaz ba/ka gemilerle temas edemez ve gümrük idaresi bulunmayan yerlere yana/amazlar. Gümrük memurlar gemiyi, yükünü ve bunlara ait gerekli tüm defter, belge ve kaytlar denetlemeye, gerektiinde ambarlar ve e/ya bulunan dier yerleri mühür altna almaya yetkilidir. Yabanc limanlardan gelip Türk limanlarna veya nehirlerine girecek olan gemiler, gümrük denetlemesi yaplmak üzere belirli yerlerde durur veya yol keserler. Yabanc limanlardan gelen veya Türkiye'den yabanc limanlara giden gemilerin geli/ ve gidi/lerinden en az üç saat önce sahip veya acentas tarafndan ilgili gümrük idarelerine bilgi verilir. Gemi adamlar ve yolcular ile gemilere girip çkacak görevli ve görevsiz kimseler Türkiye'ye ancak yetkili gümrük idarelerinden giri/ ve çk/ yapabilirler. b) Türkiye limanlar arasnda düzenli sefer yapan ve acentas bulunan gemiler serbest dola/mda olmayan e/ya alrlar veya yolda yabanc limana urarlarsa (a) fkras hükümlerine tabi tutulurlar. Bu tür gemiler ile bunlarn yolcu ve yüklerinin denetleme ve gümrük i/lemlerinde kolaylk salayacak usul ve esaslar koymaya Müste/arlk yetkilidir. c) (b) fkras d/nda kalan gemilerin Türkiye limanlar arasndaki sefer ve ta/malar gümrük gözetimine tabi tutulabilir. Bu tür gemiler, Müste/arlkça belirlenecek /artlar ve verilecek izin 13

14 çerçevesinde serbest dola/mda olmayan e/yay Türkiye limanlar arasnda transit suretiyle ta/yabilirler. d) (c) fkrasnda yazl ta/malar ile Türkiye karasular ve iç sularnda seyreden her türlü ta/tlar üzerinde gümrükçe yaplacak gözetim ve denetime ili/kin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. 4. Türkiye'ye gelen ve Türkiye'den gidecek olan hava araçlar yetkili gümrük idaresi bulunan havalimanlarna inebilir veya bu havalimanlarndan kalkabilirler. Bu hava araçlar gümrük gözetimine tabidir. Özel bir izin ile gelen ve giden hava gemilerinin kaptan pilotlar verilen talimata uygun olarak hareket ederler. 5. Türk ve yabanc donanmasna mensup harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine mensup hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulunun izni ile gelen yabanc devletlerin hava harp gemileri, içlerinde e/ya bulunmamas halinde gümrük gözetimine tabi deildir. MADDE 35- Türkiye Gümrük Bölgesine giri/ ve çk/ ile gümrük idarelerindeki her türlü gümrük i/lemleri normal çal/ma saatleri içinde yaplr. Ancak; a) Demiryolu katarlar ve düzenli sefer yapan deniz, nehir, kara ve hava ta/tlar gece ve gündüzün her saatinde Gümrük Bölgesine girip çkabilirler. Düzensiz seferli olan ve yolcu getiren deniz, nehir, kara ve hava ta/tlar da ayn /ekilde Gümrük Bölgesine girip çkabilirler. b) =/letme te/kilat bulunan limanlarda, gemiler gece ve gündüzün her saatinde yük ve yolcu alp çkarabilirler. c) Zorlayc sebeplerle çal/ma saatleri d/nda gümrük idaresi olan bir limana girmek veya bu limandan ayrlmak zorunda kalan gemilerin yük alp verme istekleri de gümrük idarelerince kabul edilir. Yolcu ve turist ta/yan her türlü gemi mesai saatleri d/nda gümrük idaresi bulunan bir limana girip çkabilir. KNC BÖLÜM E6yan n Türkiye Gümrük Bölgesine Girmesi MADDE Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen e/ya, giri/inden itibaren gümrük gözetimine tabidir. Bunlar, yürürlükteki hükümlere uygun olarak gümrük idareleri tarafndan denetlenir. 2. Söz konusu e/ya gümrük statüleri belirleninceye, serbest dola/mda olmayan e/ya ise 77 nci maddenin 1 inci fkras hükmü sakl kalmak üzere, gümrük statüleri dei/inceye ya da serbest bölgeye girinceye yahut 163 ve 164 üncü maddeler gereince yeniden ihraç veya imha edilinceye kadar gümrüün gözetimi altnda kalr. MADDE 37- l. Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen e/ya, getiren ki/i tarafndan gecikmeksizin Müste/arlkça belirlenen usul ve esaslara uygun olarak; a) Belirlenen bir gümrük idaresine veya gümrükçe uygun görülen herhangi bir yere, b) Deniz veya havayoluyla ya da Türkiye Gümrük Bölgesinden geçmeksizin karayoluyla dorudan bir serbest bölgeye, Götürülür. 2. Türkiye Gümrük Bölgesine getirildikten sonra e/yann aktarlmas sonucunda nakliyesinden sorumlu olanlar yukarda belirtilen hükümlere uymak zorundadr. 3. Gümrük idarelerinin gözetim ve denetimine ili/kin hükümler sakl kalmak kaydyla, yolcu, snr ahalisi ve posta e/yas ile ekonomik açdan önem arz etmeyen e/ya için özel hükümler getirmeye Müste/arlk yetkilidir. 14

15 4. Yukardaki fkralar ve 38 ila 50 nci madde hükümleri, Türkiye'nin deniz ve hava limanlar d/nda urak yeri olmayan ve düzenli bir hava veya deniz seferiyle dorudan yaplan ta/maclk nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesini geçici olarak terk eden e/yaya uygulanmaz. Yabanc ülke limanlarnda, hava limanlarnda veya serbest limanlarda yüklenmi/ e/ya bu hükmün d/ndadr. 5. Bu maddenin 1 inci fkras hükmü, var/ yeri bir Türk liman veya havaliman olmakszn, Türkiye karasularn ya da hava sahasn geçen gemilerde veya hava araçlarnda yüklü e/yaya uygulanmaz. MADDE Beklenmeyen haller veya mücbir sebep nedeniyle 33 üncü madde ile 34 üncü maddenin 1 inci ve 3 üncü fkralarnda öngörülen yükümlülüklere uyulmad takdirde, söz konusu yükümlülüklere tabi ki/i veya onun yerine hareket eden dier ki/iler, en yakn gümrük idaresini gecikmeksizin bu durumdan ve e/yann bulunduu hal ve yerden haberdar ederler. 2. Beklenmeyen haller veya mücbir sebep nedeniyle, Türkiye karasular içinde ta/d e/yay denize atan, karaya çkaran, ba/ka bir ta/ta aktaran veya bu e/yay toplayan gemi kaptanlar yahut dier ki/iler, e/yann gümrük statüsünün belirlenmesi ve gereken dier önlemlerin alnmas amacyla en yakn gümrük idaresini bu durumdan ve e/yann bulunduu hal ve yerden haberdar ederler üncü maddenin 5 inci fkrasnda belirtilen bir geminin veya hava gemisinin beklenmeyen haller veya mücbir sebep nedeniyle 34 üncü maddenin 1, 3 ve 4 üncü fkralarnda öngörülen yükümlülüklere uymakszn geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesi içinde demir atmaya veya konaklamaya mecbur kalmas halinde, bu gemiyi veya hava gemisini Gümrük Bölgesine getiren veya onun yerine hareket eden dier ki/iler, gümrük idaresini gecikmeksizin durumdan haberdar ederler inci fkrada belirtilen e/ya ile 2 nci fkrada belirtilen gemi veya hava gemisine yüklü e/yann gümrük denetimine imkan verecek ve gerektiinde daha sonra belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmelerini salayacak önlemler Müste/arlkça tespit edilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM E6yan n Gümrü:e Sunulmas MADDE 39- Müste/arlkça belirlenen esaslara uygun olarak serbest bölgelere konulan e/ya hariç olmak üzere, gümrük idaresine veya gümrük idarelerinin belirledii veya uygun gördüü dier bir yere gelen e/ya, bunu Türkiye Gümrük Bölgesine getiren ki/i veya yerine göre e/yann geli/inden sonra ta/masn üstlenen ki/i tarafndan gümrüe sunulur. MADDE 40- Müste/arlk; a) Yolcu beraberinde getirilecek, b) Gümrüe sunulmakszn bir gümrük rejimine tabi tutulabilecek, E/ya hakknda, 39 uncu madde hükümleri d/nda özel düzenlemeler yapabilir. MADDE 41- Talep üzerine, gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanma tabi tutulmasndan önce, gümrüe sunulan e/yann incelenmesi veya bundan numune alnmas yönünden ilgili ve yetkili ki/ilere izin verilebilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Özet Beyan ve Gümrü:e Sunulan E6yan n Bo6alt lmas MADDE üncü madde hükümleri sakl kalmak üzere, 39 uncu madde uyarnca gümrüe sunulan e/ya için, e/yann gümrüe sunulmasn takibeden ilk i/ günü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine bir özet beyan verilir. 15

16 MADDE 43- l. Özet beyan, Müste/arlkça belirlenen örnee uygun bir form ile yaplr. Müste/arlk, e/yann te/hisi için gerekli ayrntlar içeren ve uluslararas kabul gören bir ticari veya resmi belgenin de özet beyan olarak kullanmna izin vermeye yetkilidir. 2. Özet beyan; a) E/yay Türkiye Gümrük Bölgesine getiren veya e/yann geli/inden sonra ta/ma sorumluluunu üstlenen, b) (a) bendinde belirtilenlerin adna hareket eden, Ki/i tarafndan verilir. 3. Türk ve yabanc ülke donanmasna ait harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine ait hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulu izni ile gelen yabanc devletlerin hava harp gemileri gümrük gözetimine tabi deildir. Ancak, harp gemileri ve hava harp gemileri ile getirilen e/ya, gümrük muayenesi ve dier gümrük i/lemlerinin yaplmasn salamak amacyla, geli/lerinden sonra en geç yirmidört saat içinde gemilerin komutanlar tarafndan bir liste halinde en yakn gümrük idaresine bildirilir. Söz konusu gemilerin komutan ve dier mürettebatna ait e/ya da bu hükme tabidir. 4. Türkiye Gümrük Bölgesine bo/ olarak gelen ta/tlarn bu durumu, bir form ile gümrük idarelerine bildirilir. MADDE 44- Yolcu beraberinde getirilen e/ya ile yolculara ait olmakla birlikte ba/ka ta/tlarla getirilen e/ya ve posta yoluyla gönderilen koliler için özet beyan aranmamas hakknda özel hükümler koymaya Müste/arlk yetkilidir. Ancak, özet beyan aranmayacak hallerde, 42 nci maddede belirtilen sürenin dolmasndan önce, e/yann gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanma tabi tutulmas ve gümrük denetiminin tehlikeye dü/memesi /arttr. MADDE E/ya bulunduu ta/t araçlarndan gümrük idarelerinin belirledikleri veya uygun gördükleri yerlerde söz konusu idarelerin izni ile bo/altlabilir veya aktarlabilir. Gümrük idaresine özet beyan veya özet beyan olarak kullanlan ticari ya da resmi belge verilmeksizin ta/tlardan e/ya bo/altlamaz. Ancak, e/yann tamamen veya ksmen acilen bo/altlmasn gerektiren kaçnlmaz bir tehlikenin varl durumunda bu izin aranmaz. Bu gibi durumlarda en yakn gümrük idaresi derhal haberdar edilir. 2. Gümrük idareleri, e/yann ve bulunduu ta/ma araçlarnn muayenesi amacyla gerektiinde e/yann bo/altlmasn ve kaplarn açlmasn isteyebilir. 3. E/ya konulduu ilk yerden gümrük idarelerinin izni olmakszn kaldrlamaz. BEDNC BÖLÜM Gümrü:e Sunulan E6yaya Gümrükçe Onaylanm 6 Bir 6lem veya Kullan m Belirlenmesi Zorunlulu:u MADDE 46- l. Gümrüe sunulan e/yaya, gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanm tayin edilir. 2. Özet beyan kapsamndaki e/yaya, gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanm belirlenerek, buna ili/kin i/lemler; a) Denizyolu ile gelen e/ya için, özet beyan verildii tarihten itibaren krkbe/ gün, b) Dier bir yolla gelen e/ya için, özet beyann verildii tarihten itibaren yirmi gün, =çinde tamamlanr. 3. Hartlar gerektirdii takdirde, Müste/arlk 2 nci fkrada belirtilen sürelerden daha ksa bir süre saptayabilir veya bu sürelerin uzatlmasna izin verebilir. Ancak, gerçek ihtiyaçlar a/an süre uzatm yaplamaz. 16

17 ALTINCI BÖLÜM E6yan n Geçici Depolanmas MADDE 47- E/ya, gümrüe sunulmasndan sonra gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanma tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan e/ya statüsünde bulunur ve bu /ekilde adlandrlr. MADDE Geçici depolanan e/ya, sadece gümrük idarelerinin uygun gördüü yerlerde ve bu idarelerin belirledii ko/ullarda depolanabilir. Gümrük idareleri, geçici depolanan e/ya için tahakkuk edebilecek gümrük vergilerinin ödenmesini salamak üzere e/ya sahibinden teminat isteyebilir. 2. Yolcu beraberinde getirilip gümrüe sunulmasndan sonra gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanma tabi tutuluncaya kadar yolcu e/yasna mahsus gümrük ambarlarna konulan e/yann buralarda kalabilecei süre üç aydr. MADDE inci madde hükümleri sakl kalmak üzere, geçici depolanan e/ya, görünü/ ve teknik özelliklerinin dei/tirilmemesi ko/uluyla, ayn durumda muhafazalarn salamak üzere yönetmelikle belirlenen elleçlemeye tabi tutulabilir. MADDE nc maddeye göre belirlenmi/ süreler ile 48 inci maddenin 2 nci fkrasnda belirtilen süre içinde kendilerine gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanm tayini için gerekli i/lemlere ba/lanmam/ e/ya, herhangi bir adli veya idari takibata konu olmamas halinde, 177 ila 180 inci madde hükümlerine göre tasfiye edilir. 2. Gümrük idareleri, söz konusu e/yay durumu belirleninceye kadar, e/ya sahibinin risk ve hesabna gümrüün denetimindeki özel bir yere sevk edebilir. YEDNC BÖLÜM Transit Rejimi Alt nda Ta6 nan E6yaya Uygulanacak Hükümler MADDE nci maddenin 1 inci fkrasnn (a) bendi hariç olmak üzere, 37 ila 50 nci madde hükümleri, daha önce ba/lam/ bir transit rejimi altnda Türkiye Gümrük Bö1gesine getirilen e/yaya uygulanmaz. MADDE 52- Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir yerden dier bir yere transit rejimi hükümleri çerçevesinde nakledilmek üzere gümrüe sunulan e/yaya 41 ila 50 nci madde hükümleri uygulanr. SEKZNC BÖLÜM Di:er Hükümler MADDE 53- Gümrük idareleri, /artlar gerektirdii takdirde, gümrüe sunulan e/yay imha ettirebilir. Gümrük idareleri bu durumu e/ya sahibine bildirir. E/yann imhasna ili/kin masraflar e/ya sahibinden tahsil edilir. MADDE 54- Bu Kanun hükümlerine aykr olarak, Türkiye Gümrük Bölgesine getirildii veya gümrük denetimine tabi tutulmad saptanan e/yaya, tarih ve 1918 sayl Kaçakçln Men ve Takibine Dair Kanun ile ilgili dier kanun hükümleri uygulanr. 1

18 DÖRDÜNCÜ KISIM Gümrükçe Onaylanm 6 6lem veya Kullan m BRNC BÖLÜM Genel Hükümler MADDE Aksine hüküm bulunmadkça; niteliine, miktarna, men/eine, yükleme veya var/ ülkesine baklmakszn, bir e/ya, belirlenmi/ /artlar altnda her zaman gümrükçe onaylanm/ i/lem veya kullanmlardan birine tabi tutulabilir. 2. Bakanlar Kurulu; kamu ahlak, kamu düzeni, kamu güvenlii, insan, hayvan ve bitki salk ve hayatlarnn korunmas, sanatsal, tarihi veya arkeolojik deeri olan ulusal hazinelerin korunmas, fikri ve snai mülkiyet haklarnn korunmas gerekçeleri ile e/yann gümrükçe onaylanm/ bir i/lem veya kullanma tabi tutulmasna yasaklama veya kstlamalar koyabilir. 3. Türkiye ile ticaret, gümrük, ta/maclk anla/mas bulunmayan ve imzalanm/ anla/malar süresinden önce tek tarafl olarak ksmen veya tamamen hükümsüz brakan veya Türk kara, hava ve deniz ta/tlarna kar/ yasaklama ve kstlamalar koyan veya bunlar hakknda farkl i/lemler uygulayan yabanc ülkelere ait e/ya ve ta/tlara, kar/lk olmak üzere, yasaklama veya kstlamalar koymaya ve farkl i/lemler veya farkl tarifeler uygulamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. MADDE Gerek üzerlerinde, gerek iç ve d/ ambalajlarnda üretildii ülkeden ba/ka bir ülke ürünü olduunu gösteren veya böyle bir izlenim uyandran isim ya da simgeler ta/yan e/yann Türkiye'ye ithaline izin verilmez. Bu gibi e/yann Türkiye'den transit geçi/ine veya antrepo ve benzeri yerlere konulmasna ya da yeniden ihracna Müste/arlkça izin verilebilir. 2. Türk men/eli e/yada kullanlmak üzere ve bunlarn ba/ka ülke men/eli olduunu gösterecek veya böyle bir izlenim uyandracak nitelikte, üzerleri yabanc dille yazl veya basl her türlü bo/ zarf, /erit, etiket, damga ve benzeri e/ya ile Türkiye'de düzenlenebilecek belgeleri ba/ka ülkelerde düzenlenmi/ gibi gösterebilecek nitelikte, üzerleri imzal veya imzasz olsun, Türkiye'de yerle/ik olmayan yabanc firmalara ait proforma faturalar hariç bo/ faturalarn Türkiye ye ithaline izin verilmez. Türkiye'de yerle/ik firmalarla, lisans, royalti veya patent anla/mas imzalam/ yabanc firmalarn bu tür e/yas bu hükmün d/ndadr. MADDE Fikri ve snai mülkiyet haklarnn korunmas mevzuatna göre, marka, corafi i/aret, endüstriyel tasarm haklar ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamna giren haklarla ilgili olarak, hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki e/yann gümrük i/lemleri; hak sahibinin veya temsilcisinin talebi üzerine veya söz konusu e/yann sahte markal ya da telif hakkna tabi taklit mal tarifine uyduuna ili/kin açk deliller olmas halinde, re sen gümrük idareleri tarafndan durdurulur. Durdurma karar ithalatçya veya hak sahibine veya temsilcisine bildirilir. 2. Gümrük idareleri, olayn özelliine göre ithalatçnn veya kamunun hakkn güvenceye almak ve suistimalleri önlemek amacyla, ba/vuru sahibinden e/yann kymeti orannda bir teminat isteyebilirler. 3. Ba/vurunun kabul edildii tarihte /ikayet konusu e/ya serbest dola/ma girmi/ ise, ba/vurunun gümrük idaresince kabul edilmesi; söz konusu e/yann gereince muayene edilmeden ithaline izin verildii gerekçesiyle hak sahibine tazminat hakk dourmaz. Sahte markal veya taklit mallarla mücadele kapsamnda, gümrük i/lemleri gümrük idaresince re'sen durdurulan e/yadan dolay, ilgili ki/ilerin yaplan i/lemler sonucunda fayda veya zarara uramas halinde, gümrük idaresi yetkilileri bu ki/ilere kar/ sorumlu tutulmaz. 4. Gümrük idaresince alnan durdurma kararnn hak sahibine tebliinden itibaren on gün içinde esas hakknda yetkili mahkemede dava açlmaz veya mahkemeden tedbir niteliinde karar alnmazsa, e/ya hakknda beyan sahibinin talepte bulunduu gümrük rejimi hükümlerine göre i/lem yaplr. 1