Belirli Gerilim Snrlar Dahilinde Kullanlmak Üzere Tasarlanm Elektrikli Teçhizat ile lgili Yönetmelik (73/23/AT)

Transkript

1 Belirli Gerilim Snrlar Dahilinde Kullanlmak Üzere Tasarlanm Elektrikli Teçhizat ile lgili Yönetmelik (73/23/AT) BRNC BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanmlar Amaç : Madde 1 Bu Yönetmeliin amac; Yönetmelik kapsamna giren elektrikli teçhizatn güvenli olarak piyasaya arz için gerekli emniyet kurallar ile uygunluk deerlendir prosedürlerine ilikin usul ve esaslar belirlemektir. Kapsam : Madde 2 Bu Yönetmelik; alternatif akm için 50 volt-1000 volt arasnda, doru akm için 75 volt-1500 volt arasnda deien anma gerilimlerinde kullanlmak üzere tasarmlanan elektrikli teçhizat kapsar. Bu Yönetmeliin Ek II sinde belirtilen teçhizat ve radyo elektrik paraziti gibi durumlar bu Yönetmelik kapsam dnda kalr. Dayanak : Madde 3 Bu Yönetmelik, 4703 sayl Ürünlere /liin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanuna dayanlarak hazrlanmtr. Tanmlar ve Ksaltmalar : Madde 4 Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlk; Sanayi ve Ticaret Bakanln, b) Müstearlk; D Ticaret Müstearln, c) TSE ; Türk Standartlar Enstitüsünü, d) Komisyon; Avrupa Birlii Komisyonunu; e) Üretici; Bir elektrikli teçhizat üreten, imal eden, slah eden veya elektrikli teçhizata adn, ticari markasn veya ayrt edici iaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tantan gerçek veya tüzel kiiyi, ayrca, elektrikli teçhizatn tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri elektrikli teçhizatn güvenliine ilikin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kiiyi, f) Yetkili Temsilci; Üreticinin ülkemiz dnda olmas halinde, üretici tarafndan yetkilendirilen gerçek veya tüzel kiiyi, g) thalatç; Bu Yönetmelik kapsamndaki elektrikli teçhizat yurtdndan getirerek sata sunan gerçek veya tüzel kiiyi, h) CE Uygunluk areti; Elektrikli teçhizatn bu Yönetmeliin artlarna uygun olduunu ve ilgili uygunluk deerlendirilmesi ilemlerine tabi tutulduunu gösteren iareti, i) Uygunluk De#erlendirmesi; Elektrikli teçhizatn, bu Yönetmelik hükümlerine uygunluunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilikin her türlü faaliyeti, j) Standart; Üzerinde mutabakat salanm olan, kabul edilmi bir kurulu tarafndan onaylanan, mevcut artlar altnda en uygun seviyede bir düzen kurulmasn amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanmlar için bu Yönetmelik kapsamndaki elektrikli teçhizatn özellikleri, ileme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, iaretleme, 1

2 etiketleme ve uygunluk deerlendirmesi ilemleri hususlarndan biri veya birkaç belirten ve uyulmas ihtiyar olan düzenlemeyi, k) Uyumlatrlm Avrupa Standard; Avrupa Birlii Komisyonun talimat üzerine bir Avrupa Standardizasyon Kuruluu tarafndan hazrlanan ve Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde yaymlanan standard, l) Uyumlatrlm Ulusal Standart; Bir uyumlatrlm Avrupa Standardn uyumlatrma ve Türk Standartlar Enstitüsü tarafndan Türk Standard olarak kabul edilip yaymlanan standard, m) Piyasaya arz; Ürünün tedarik ve kullanm amacyla bedelli ve bedelsiz olarak piyasada yer almas için yaplan ilk faaliyeti, n) Piyasa Gözetimi ve Denetimi; Bakanlk tarafndan, elektrikli teçhizatn piyasaya arz ve datm aamasnda veya elektrikli teçhizat piyasada iken ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediinin, güvenli olup olmadnn denetlenmesi veya denetlendirilmesini, o) Ksaltmalar : 1 EN : Avrupa Standardn, 2 IEC : Uluslararas Elektroteknik Standardizasyon Komitesini, 3 CEE : Elektrikli Teçhizat Onay Kurallar Uluslararas Komitesini, 4 CENELEC : Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesini, 5- TS,EN: Türk Standartlar Enstitüsünün yaymlad ve Avrupa Standartlarn uyumlatrd standartlar ifade eder. KNC BÖLÜM Emniyet Kurallar, Standartlar, CE Uygunluk areti Emniyet Kurallar: Madde 5 Bu Yönetmelik kapsamndaki elektrikli teçhizat, Ek I de belirtilen emniyet kurallarnn temel unsurlarn salamak zorundadr.. Elektrikli teçhizatlarda emniyet kurallarn belirleyen uyumlatrlm ulusal standartlara uygun olarak piyasaya arz edilen elektrikli teçhizatn emniyet kurallarn salad ve 10 uncu madde hükümlerine uygun olduu kabul edilir. Standartlar : Madde 6 Bu Yönetmelik kapsamna giren elektrikli teçhizatla ilgili Türk Standartlar Enstitüsünce belirlenen uyumlatrlm ulusal standartlar ve ilgili Avrupa standartlarnn isimleri, numaralar ile bunlara ilikin deiiklikler, bu standartlarn ilgili olduu bu Yönetmelik belirtilmek suretiyle, Bakanlkça Resmi Gazete de yaymlanr. Bakanlk bu bilgileri, Komisyona iletmek üzere Müstearla bildirir. Bu maddenin birinci fkrasnda bahsedilen standartlarn uyumlatrlm Avrupa standartlar arasnda mevcut bulunmamas halinde, IEC veya CEE tarafndan tespit edilen ve Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde yaymlanan emniyet kurallarn yerine getiren elektrikli teçhizatn bu Yönetmelikteki kurallara uygun olduu kabul edilir. IEC veya CEE in belirledii emniyetle ilgili düzenlemelerden hangilerinin uygulanaca Türk Standartlar Enstitüsü ve Bakanlkça tespit edilir ve Resmi Gazete de yaymlanr. 2

3 Piyasaya arz ve serbest dolam konusunda, uyumlatrlm Avrupa standartlarnn veya emniyetle ilgili düzenlemelerin henüz bulunmad durumlarda, halen yürürlükte bulunan ulusal standart, bu yönetmelikte istenen emniyet kurallarna edeer ise, söz konusu standartlara uygun olan elektrikli teçhizatn bu Yönetmelikteki emniyet hükümlerine uygun olduu kabul edilir. CE Uygunluk areti Madde 7 CE Uygunluk /aretinin kullanlmasna ve elektrikli teçhizata ilitirilmesine dair esaslar aada belirtilmitir. a) Piyasaya sunulmadan önce, bu Yönetmeliin kapsamna giren elektrikli teçhizatla ilgili olarak, Ek IV de belirtilen uygunluk deerlendirme prosedürleri takip edilir, Ek III deki Uygunluk Beyan Hazrlanarak elektrikli teçhizatn bu Yönetmelik hükümlerine uygun olduu beyan edilir ve elektrikli teçhizata bu maddenin ( c ) bendindeki esaslara uygun olarak CE iaret ilitirilir. b) Bir itiraz veya üphe durumu söz konusu olduunda, üretici veya ithalatç, elektrikli teçhizatn bu Yönetmelik hükümlerine uygun olduuna dair, 14 üncü maddenin (e) bendine uygun olarak görevlendirilen bir kurulu tarafndan düzenlenen raporu gösterebilir. c) Örnei Ek III de verile CE uygunluk iareti, üretici veya üreticinin Türkiye dnda bulunmamas halinde belirledii yetkili temsilcisi tarafndan elektrikli teçhizatn üzerine, bu mümkün deilse ambalajnn üzerine, tanrm ve kullanma klavuzuna veya garanti belgesine görülebilir, kolayca okunabilir ve silinmeyecek bir ekilde baslr, eklenir veya ilitirilir. Elektrikli teçhizatn, CE uygunluk iaretinin anlam ve ekli konusunda üçüncü ahslar yanltacak baka iaretler ilitirilemez. Ancak, ulusal veya uluslar aras standartlara veya baka düzenlemelere uygunluunu gösteren öteki iaretler, CE uygunluk iaretinin görünebilirliini ve okunabilirliini engellemeyecek ekilde ürüne, ambalajna, tantm ve kullanma klavuzuna veya garanti belgesine baslabilir veya ilitirilebilir. Elektrikli teçhizatn, baka yönlerden CE uygunluk iareti ilitirilmesini öngören yönetmeliklerde de tabi olmas durumunda, CE uygunluk iareti elektrikli teçhizatn söz konusu dier yönetmelik hükümlerine de uygun olduunu gösterir. Bununla birlikte, bu yönetmeliklerden bir veya birkaçnn, bir geçi dönemi boyunca, üreticiye uygulama konusunda bir seçme hakk tand durumlarda, CE uygunluk iareti sadece üreticinin uygulamay seçtii yönetmeliin/yönetmeliklerin hükümlerine uygunluunu gösterir. Bu durumda, uygulanan yönetmeliin/yönetmeliklerin ilgili ayrnt ve hükümleri yönetmeliklerde öngörülen ve elektrikli teçhizatn beraberinde bulunan belge, uyar ve kullanma klavuzu veya bilgi plakasnda verir. CE Uygunluk aretinin Haksz litirilmesi Madde 8 Bu Yönetmeliin 13 üncü maddesi ile 14 üncü maddesinin (b) bendinin hükümleri sakl kalmak kaydyla, a) Ce uygunluk iaretinin haksz olarak ilitirilmi olduunun tespit edilmesi durumunda, üretici veya yetkili temsilcisi elektrikli teçhizatn CE uygunluk iareti ile ilgili hükümlere uygunluunun salanmas ve Bakanlk tarafndan getirilen artlar dahilinde ihlalin sona erdirilmesi ile yükümlüdür. b) Bakanlk, uygunsuzluun devam etmesi halinde, söz konusu elektrikli teçhizatn piyasaya sürülmesini kstlamak yada yasaklamak veya 13 üncü madde ile 14 maddenin (b) bendinde belirtilen prosedürlere uygun olarak piyasadan toplatlmasn salamak için uygun tedbirleri alr. 3

4 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Teknik Dosya, Piyasaya Arz, Piyasa Gözetimi ve Denetimi Teknik Dosya : Madde 9 Üretici veya yetkili temsilcisi veya ithalatç,bu Yönetmeliin 7 nci maddesinin (a) bendinde belirtilen uygunluk Beyan ve uygunluk deerlendirmesi sonuçlar ile birlikte Ek IV ün madde 3 ünde belirtilen; ürünün tasarm, üretim ve çalmasn açklayan bilgileri içerecek ekilde düzenlemi olduu Teknik Dosyay Bakanlk tarafndan istenildiinde incelemek üzere hazr bulundurur. Bakanlk, gerektiinde bu konuda inceleme yapmak üzere bir kuruluu yetkilendirebilir. Piyasaya Arz : Madde 10 Bu Yönetmelik hükümlerine ve güvenlikle ilgili olarak kabul gören iyi mühendislik uygulamasna göre üretilmi olan elektrikli teçhizatn güvenlik gerekçesiyle piyasaya arz kstlanamaz, engellenemez ve yasaklanamaz. Kullanma Klavuzu : Madde 11 Üretici tarafndan düzenlenmesi gereken kullanma klavuzu ile ilgili hususlar aada belirtilmitir. a) /mal veya ithal edilen elektrikli teçhizat sanayi mallar ile birlikte, anlalr ve kolay okunabilir Türkçe ve orijinal dilinde yazl tantm ve kullanma klavuzu her elektrikli teçhizatla verilmek zorundadr. b) /hraç edilen elektrikli teçhizatla birlikte ihraç edildii ülkenin dili ve/veya dillerinde tantm ve kullanm klavuzu verilmek zorundadr. Piyasa Gözetimi ve Denetimi Madde 12 Bakanlk, elektrikli teçhizatn piyasaya arz veya datm aamasnda veya elektrikli teçhizat piyasada iken bu Yönetmelie uygun olarak üretilip üretilmediini, güvenli olup olmadn denetler veya denetlettirir. Gerektiinde piyasaya arz edilen elektrikli teçhizatlardan numuneler alabilir vaya yetkilendirecei bir kurulu vastasyla da numunelerin alnmasn salayarak, bu Yönetmelik çerçevesinde gerekli inceleme ve testleri yaptrabilir. Denetim sonuçlarnn olumsuz olmas halinde, bu Yönetmeliin 16 nc maddesi hükümleri uygulanr. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Tedbirler ve Bildirimler Tedbirler : Madde 13 Bu Yönetmelik kapsamna giren elektrikli teçhizatn, bu Yönetmelikte öngörülen emniyet kurallarn salamadnn tespit edilmesi ve Ek I de belirtilen artlara, 5 inci maddede bahsedilen standartlara, 7 nci ve 8 inci maddede bahsedilen hükümlere uygun olmamas veya 10 uncu maddede bahsedilen iyi mühendislik uygulamasnn salanmamas halinde, Bakanlkça elektrikli teçhizatn piyasaya arz yasaklanr ve serbest dolam engellenir. 4

5 Bildirimler : Madde 14 Bildirimlere ilikin hususlar aada belirtilmitir : a) Bakanlkça, 93/68/EEC direktifi ile deiik 73/23/EEC direktifine göre hazrlanan bu Yönetmeliin uygulamaya konulduu Müstearlk araclyla Avrupa Birlii üyesi ülkelere ve Komisyona bildirir. b) Bakanlkça emniyet nedeniyle elektrikli teçhizatn piyasaya sürülmesinin yasaklanmas yada serbest dolamn engellenmesi halinde, kararn gerekçeleri, özellikle 10 uncu maddeye uygunsuzluunun, 6 nc maddede belirtilen uyumlatrlm standartlardaki ve 5 inci maddede belirtilen emniyet ile ilgili hükümlerdeki eksiklikten kaynaklanp kaynaklanmadn belirterek, Müstearlk aracl ile dier ilgili üye ülkelere ve Komisyona bildirir. c) Bu maddenin (b) bendinde belirtilen bildirim yaplmasndan itibaren üç ay içinde bir mutabakat salanmazsa, Komisyonun oluturduu görü ve tavsiyeler deerlendirilir. d) Bu Yönetmeliin 5 maddesinde ve 6 nci maddenin üçüncü fkrasnda belirtilen emniyet hükümleri konusunda Komisyonun üye ülkelere dantktan sonra yaymlanmasn tavsiye ettii hükümleri ve deiiklikleri bildirmesini müteakip Bakanlk, bildirilen hükümlerle ilgili olas itirazlarn, gerekçelerini de belirterek Müstearlk araclyla üç ay içinde komisyona bildirir. e) Bakanlk; 1 Bu Yönetmelii uygulamaktan sorumlu olan birimi ile 9 uncu maddede belirtilen, bu konuda yetkilendirilen kuruluun ad ve adresi, 2 Standartlar belirleyen kurumun adn ve adresini Müstearlk aracl ile Komisyon ve dier üye ülkelere bildirir. Yukardaki bilgilerde olabilecek herhangi bir deiikli, Müstearlk araclyla dier üye ülkelere ve Komisyona bildirilir. BE@NC BÖLÜM Çeitli Hükümler Zorlayc Emniyet Kural: Madde 15 Elektrik salayan kurum veya kurulularca teçhizat ebekeye balamaya veya elektrii temin etmeye yönelik olarak, elektrikli teçhizatn kullanclarna, elektrikli teçhizat için bu Yönetmeliin 10 uncu maddesinin hükümlerinden daha zorlayc emniyet kurallar getirilemez. Aykr Davranlarda Uygulanacak Hükümler: Madde 16 Bu Yönetmelik hükümlerine aykr davranta bulunanlara 4703 sayl Ürünlere /likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun çerçevesinde D Ticaret Müstearl tarafndan yaynlanan mevzuat hükümleri uygulanr. Düzenlemeler : Madde 17 Bakanlk, bu yönetmeliin uygulanmas ile ilgili mevzuat düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. Yürürlük : Madde 18 Bu Yönetmelik, Resmi Gazete de yaymland tarihten 1 yl sonra yürürlüe girer. 5

6 Yürütme : Madde 19 : Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanl yürütür. EK 1 BELL GERLM SINIRLARI DAHLNDE KULLANILMAK ÜZERE TASARIMLANMI@ ELEKTRKL TEÇHZAT LE LGL EMNYET HEDEFLERNN TEMEL UNSURLARI 1- : a) Uyulmas elektrikli teçhizatn emniyetli bir ekilde ve tasarlanan amacna uygun olarak kullanlmasn salayacak özellikler teçhizat üzerine yada bu mümkün deilse, beraberindeki bir uyar belgesinde verilecektir. b) /malatç, marka ismi yada ticari marka elektrikli teçhizat üzerine yada bu mümkün deilse ambalaj üzerine açkça baslmaldr. c) Elektrikli teçhizat parçalar ile birlikte emniyetli ve düzgün bir ekilde monte edilerek balanabilmesini salayacak ekilde yaplmaldr. d) Elektrikçi teçhizat, tasarlanan amaca uygun olarak kullanlmas ve yeterli ekilde bakmnn yaplmas kaydyla, bu Ekin 2 nci ve 3 üncü maddelerinde belirtilen tehlikelere kar koruma gücü salayacak ekilde tasarmlanmaldr. 2 Elektrikli teçhizattan kaynaklanan tehlikelere kar koruma a) /nsanlarn evcil hayvanlarn, dorudan yada dolayl elektrik temasndan kaynaklanabilecek fiziksel yaralanma yada dier tehlikelerden yeterince korunmasn, b) Tehlikeye yol açabilecek scaklk, ark yada radyasyonun olumasn, c) /nsanlarn, evcil hayvanlarn ve mallarn, elektrikli teçhizattan kaynaklanan ve tecrübelerle anlalan elektrik d tehlikelere kar yeterince korunmas, d) Öngörülebilen artlar için yaltmn uygun olmasn, salamak için bu Ekin 1 inci maddesine uygun olarak teknik tedbirler alnmaldr. BU YÖNETMELK KAPSAMI DI@INDA KALAN TEÇHZAT VE DURUMLAR Ek II Patlayc ortamlarda kullanlacak elektrikli teçhizat Radyoloji ve tbbi amaçl elektrikli teçhizat Yük ve insan asansörlerine ait elektrikli parçalar Elektrik sayaçlar Evde kullanlan fi ve prizler Elektrikli tel çift kumandalar Radyo-elektrik paraziti (enterferans) Avrupa Topluluu üyesi ülkelerin itirak ettii uluslar aras kurulularca düzenlenen emniyet hükümlerine uygun, gemi, uçak yada demiryollarnda kullanlan özel teçhizat. 6

7 EK III CE VE UYGUNLUK BEYANI A-CE Uygunluk areti CE /aretlenmesi aadaki biçimde CE harflerinden oluur. - CE iaretinin küçültülmesi yada büyültülmesi halinde, yukardaki ölçekli resimde verilen oranlar uygulanmaldr. - CE uygunluk iareti 5 mm yüksekliinde olmaldr. B- Uygunluk Beyan Uygunluk beyan aadaki bilgilerden olumaldr: - Üreticinin veya yetkili temsilcisinin ad ve adresi, telefonu, teleks veya faks numaralar - Elektrikli teçhizatn tarifi, - Uyumlatrlm standartlara atf - Varsa, elektrikli teçhizatn uygun olduu bildirilen spesifikasyonlara atf - Üretici veya ylki temsilcisi asna taahhüt altna girmeyi imzaya yetkili kii veya kurulularn kimlii, - CE iaretinin ilitirildii yln son iki rakam Ç ÜRETM KONTROLÜ EK IV /ç Üretim Kontrolü ve Teknik Dosyada bulunmas gereken bilgiler aada verilmitir. 1 /ç üretim kontrolü suretiyle bu Ekin madde 2 sinde belirtilen yükümlülükleri yerine getiren üretici elektrikli teçhizatn bu Yönetmeliin kurallarn yerine getirdiini temin ve beyan eder. Üretici elektrikli teçhizata CE iaretini basmak ve bir yazl uygunluk beyan düzenlemek zorundadr. 2 /malatç bu Ekin madde 3 ünde belirtilen teknik dosyay hazrlar. Üretici teknik dosyay en azndan son ürünün imalatndan sonraki 10 yllk bir süre için Bakanlk tarafndan istenildiinde incelemek üzere hazr bulundurur. Üreticinin Türkiye de bulunmad durumda bu yükümlülük elektrikli teçhizat Türk piyasasna arz eden gerçek veya tüzel kiilerin sorumluluundadr. 7

8 3 Teknik dosya, elektrikli teçhizatn bu Yönetmelik hükümlerine uygunluunun deerlendirilmesini salayabilmelidir. Bu tür deerlendirmelerle ilgili olarak teknik dosyada elektrikli teçhizatn tasarm, imalat ve çalmasyla ilgili aadaki bilgiler bulunmaldr. Elektrikli teçhizatn tanmlanmas, Kavramsal tasarm ve imalat resimleri ile aksam, ksmi montajlar, devrelerin emalar vb. Elektrikli teçhizatn çalmas ve sözü geçen imalat resimleri ve emalarn anlalmas için gerekli tanmlar ve açklamalar, Cihaza tamamen veya ksmen uygulanan standartlarn listesi veya standartlarn uygulanmad durumlarda bu Yönetmeliin emniyet hükümlerini salamak üzere uygulanan yöntemlerin tanmlar, Yaplan muayeneler, tasarm hesaplar, vs.nin sonuçlar, Deney raporlar, /malatç veya yetkili temsilcisi, teknik dosya ile birlikte CE uygunluk beyannn bir kopyasn muhafaza etmelidir. /malatç, imal edilen elektrikli teçhizatn bu Ekin madde 2 sinde bahsedilen teknik dosyaya ve bu Yönetmelikteki hükümlere uygunluunu salayacak gerekli bütün tedbirleri alr. 8