Hücre Karakterizasyonu

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Hücre Karakterizasyonu"

Serkan Altın
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Hücre Karakterizasyonu

2 Karakterizasyon Chacteriza*on: Hücre nitelendirmesi veya hücre tanımlanması diye de Türkçe ye çevrilebilir. Ama Türkçe de kullanımı olarak bakıldığında «Hücre karakterizasyonu» şeklinde kullanıldığı görülmektedir.

3 Neden Karakterizasyona İh6yaç Duyulur? ü Hücre hafnda her hangi bir çapraz kontaminasyon olup olmadığının anlaşılması veya tanımlanmanın yanlış yapılıp yapılmadığının doğrulanması ü Türün orjininin konfirme edilmesi ü Doku orjinin belirlenmesi (hangi hücre soyuna ait olduğu ve bu soyda hangi durumda bulunduğu -kök öncü yada farklılaşmış mı gibi-) ü Transforme olup olmadığını belirlenmesi (sonlu mu sonsuz mu, malignant özellik taşıyıp taşımadığı) ü Hücre hafnın gene*k instabilite eğilimi ve feno*pik varyasyonlarının belirlenmesi ü Bu seçilmiş hücre hafnın gereken bütün özellikleri gösterip göstermediğinin kontrol edilmesi için önemlidir.

4 Hücre Karakteris6ğinin Bilinmesinin Ne Gibi Faydaları Vardır? Hücre hafnın kimliğinin ve özelliklerinin belirlenmesi tasarlanan deney süresince yapılacak gözlemler sonucunda, ü Hücrenin geno*pinde veya feno*pinde görülecek değişiklerin belirlenmesi, ü Kontaminasyon olup olmadığının takibi, ü Hücrelerin hücre kültürü ortamında gelişiminin takibi, ü Hücrelerin yaşamsal gereksinimlerinin belirlenmesi için önemi çok büyüktür.

5 Karakterizasyon İçin Kullanılan Belirteçler ve Yöntemleri ü Hücre morfolojisi ü Kromozom Analizi ü DNA Analizi ü An*jenik İşaretçiler ü Intermediate filament proteinler ü Enzim Ak*vitesi ü İzoenzim Ak*vitesi

alınması karakterizasyonun tam yapılması gerekmektedir.

6 Kayıt Tutulması ve Köken Yeni bir hücre haf geldiğinde yada primer kültürden hücre haf elde edildiğinde, bütün bilgilerin kayıt alwna alınması karakterizasyonun tam yapılması gerekmektedir. Bu hücre hafnın devamında oluşacak değişimleri değerlendirebilmek için önemlidir.

Karakterizasyon Parametreleri Morfolojik

morfolojinin izlenmesi ve değerlendirilmesi en

Hücrelerin şekli, yapısı ve büyüklüğünün

14 Karakterizasyon Parametreleri Morfolojik Değerlendirme; Hücrelerin karakterizasyonunda morfolojinin izlenmesi ve değerlendirilmesi en basit ve direk yöntemdir. Hücrelerin şekli, yapısı ve büyüklüğünün incelenmesi. Çoğu hücre morfoloji olarak 3 temel kategoride değerlendirilir; Fibroblas*k Epitelyal Lenfoblas*k

18 Karakterizasyon Parametreleri Morfolojik Değerlendirme; Morfolojik değerlendirmenin bir kısım eksiklikleri vardır. Farklı kültür koşullarına hücrelerin morfolojik tepkisi ile ilgilidir. Besi yeri ortamında görülen bir kısım değişiklikler hücre morfolojisini etkileyebilir. Hücrelerin sağlığı açısından sürekli morfoloji takibi yapmak önemlidir. Hücreler karşılaşwrmalı olarak takip edilerek morfolojik değişimler gözlemlenebilir.

19 Karakterizasyon Parametreleri Tür Belirlenmesi; Karyo6pleme en geleneksel meto^ur. Karyo6p; kromozomların ökaryo*k hücre çekirdekleri içerisindeki sayı ve görüntüsüdür. Karyo*plemede kromozomlar çi_ler halinde, boyut ve sentromerlerinin pozisyonuna göre sıralanırlar.

20 Karakterizasyon Parametreleri

21 Karakterizasyon Parametreleri Karyo6pleme yapılırken; Kromozom sayılarının tespit edilmesi Kromozom boylarının tespit edilmesi Sentromer pozisyonlarının tespit edilmesi Heterokroma*k bölgelerin analizi

22 Karakterizasyon Parametreleri Fare ve insan hücrelerinin ortak kullanıldığı laboratuvarlarda çapraz kontaminasyonun belirlenmesinde önemlidir. Limitlidir. Farklı insan hücre hatlarının kullanıldığı laboratuvarlarda oluşabilecek çapraz kontaminasyonların belirlenmesinde yetersiz kalır.

23 Karakterizasyon Parametreleri Karyo*p analizi ile genom stabilitesi de değerlendirilebilmektedir.

24 Karakterizasyon Parametreleri Spectral karyotyping (SKY)

25 Karakterizasyon Parametreleri Hücrelerin Orijininin Belirlenmesi; DNA miktar analizi ü DNA içeriği PI (propidium iodide), Hoechst 33258, DAPI gibi DNA yı boyayan boyalar yardımıyla özellikle transforme olmuş hücreleri tespit etmek için kullanılır. ü Transforme olan hücreler anöploid veya heteröploid oldukları için kolaylıkla ayırt edilebilirler. ü Bu yöntemin kullanılabilmesi için popülasyondaki çoğunluk hücrenin transforme olmuş olması gereklidir.

26 Karakterizasyon Parametreleri Hücrelerin Orijininin Belirlenmesi; DNA hibridizasyonu ü Çeşitli problar kullanılır ve bu probların hedef dizilerine hibridize olması ile analiz yapılır. Türe özgü dizilere bağlanan problar kullanılabilir Hücre hafna özgü baz veya baz dizisini hedefleyen problar kullanılabilir Amplifiye olmuş bölgelere özgü problar kullanılabilir

27 Karakterizasyon Parametreleri Hücrelerin Orijininin Belirlenmesi; DNA fingerprint analizi ü DNA üzerinde kişiye özgü parmakizi özelliği gösteren varyant bölgelerin analizi Tek Nükleo*t Polimofizmi (SNP) Restriksiyon Fragman Boyu Polimorfizmi (RFLP) Kısa Tandem Tekrarlar (STR)

28 Karakterizasyon Parametreleri Hücrelerin Orijininin Belirlenmesi;

29 Karakterizasyon Parametreleri Hücrelerin Orijininin Belirlenmesi;

30 Hücre Kökeni Doku İşaretçileri Hücre yüzey an6jenleri; Bu markerlar hometopoe*k hücreler ve epitelyum için kısmen kullanışlıdır. Intermediate filament proteinler; GFAP à astrositler Desmin à kaslara spesifik Sitokera*n à epitel hücreler ve mezotelyum, Nörofilamentler à nöronlar ve nöroendokrin hücreleri Vimen*n à mezodermal kökenli hücrelerde (in vivo) in vitroda ise diğer hücre *plerinde de görülebilir.

32 Hücre Kökeni Doku İşaretçileri Enzimler Dokuya spesifik enzimler vardır. Enzim karakterizasyonunda 2 parametre vardır. 1. Esas seviye (uyaran olmadığı durum) 2. Uyarılmış ya da adap*f seviye (uyaran olduğu durumlarda)

33 Hücre Kökeni Doku İşaretçileri Enzimler

34 Hücre Kökeni Doku İşaretçileri İzoenzimler Enzim ak*viteleri karşılaşwrılırken enzim protein polimorfizmleri, bazen hızları göz önüne alınarak da belirlenebilir. İşte dokudan dokuya değişen bu enzimlere izoenzimler denir. Kromotografik, yada elektrofore*k olarak karşılaşwrılabilirler. Örneğin, Krea6n kinaz CKMM izoenzimi kaslarda bulunurken, CKBB ise nöronal ve nöroendokrin hücrelerde karakterizedir.

35 Hücre Kökeni Doku İşaretçileri İzoenzimler 1. Fare 2. İnsan 3. İnsan 4. Çin hamsterı Glucoz-6-fosfat dehidrogenaz Laktad dehidrogenaz

36 Hücre Kökeni Doku İşaretçileri İzoenzimler Nucleoside phosphorylase Glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) Malate dehydrogenase (MD) Lactate dehydrogenase (LD) Aspartate aminotransferase (AST) Mannose-6-phosphate isomerase (MPI) Pep*dase B (Pep B)

37 Cell line Organism Origin 6ssue Morphology BEAS-2B Human Lung Epithelial BHK-21 Hamster Kidney Fibroblas*c HL-60 Human Myeloblast Blood cells MDCK II Dog Kidney Epithelium CHO Hamster Ovary Fibroblast

Benzer belgeler

Kök Hücre ve Farklılaşma

Kök Hücre ve Farklılaşma Kök Hücre Erişkin ve embriyonik kök hücreler farklılaşarak soma7k hücreleri oluştururlar. Kök hücre Progenitör hücre Farklılaşmış hücre Neden Farklılaşmaya İh7yaç Duyulur Tek hücreli