NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU *

Transkript

1 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı Türk Dili Ve Edebiyatı Anabilim Dalı Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı Türk Dilinin Kaynakları İngilizce Adı Sources of The Turkic Languages İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Seçmeli Öğretim Yarıyılı Güz (Güz/Bahar) Adı Mevlüt Soyadı Gültekin Unvanı Doçent Doktor İmzası Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi İletişim Bilgileri: Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü e-posta: Mevlutgultekin@yahoo.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

2 Ek 1. Özet Ders İçeriği DERSİN AMACI VE ÖNEMİ: II. DERS TANIMI Miladi 8. asırdan beri zengin yazılı metinlere sahip olan ve dünyada çok geniş bir coğrafyada konuşulmakta olan Türk Dilininyazılı kaynaklarını ve bu kaynaklar üzerinde yapılan çalışmaları Eski Türkçe, Orta Türkçe ve Yaşayan Türk lehçeleri ana başlıkları altında öğrencilere tanıtmak. ELE ALINACAK KONULAR: Türk Dilinin bilinen ilk derli toplu metinleri olan Köktürk-Yenisey metinlerinden başlayarak Uygur, Karahanlı, Harezm, Kıpçak, Çağatay, Osmanlı vb. dönemlerinden bize kadar ulaşan metinlerin ve bu metinler üzerinde Türkiye ve Türkiye dışında yapılan çalışmaların tanıtılması. ÖĞRETİM YÖNTEMİ: Ders ile ilgili genel bilgiler verilip Türk Dili ile ilgili temel başvuru kaynakları, dil bilgisi kitapları, sözlükler, metinler vb. kaynaklar tanıtıldıktan sonra öğrencilere araştırma yapmaları için bir konu verilerek öğrencilerin kendi kendilerine araştırma yapma ve metin çözme yetenekleri geliştirilmeye çalışılacak. DERSİN GEREKLERİ: Öğrenciler bir ara sınavla bir yıl sonu sınavından sorumludurlar. Öğrencilere her ders araştırdıkları ve tartıştıkları konulardan da not verilebilecek ve bu notlar sınav kağıtları değerlendirilirken de dikkate alınacaktır. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GECME KOŞULLARI: Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı % 40, yıl sonu sınavının ağırlığı ise % 60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DÖKÜMAN VE ARAÇLAR: Temel Kaynaklar: Akar, A., Türk Dili Tarihi, İstanbul, Baskakov, N.A, vd., Vvedenie V İzuçenie Tyurkskih Yazıkov, Moskova, Ercilasun, A. B. (editör), Türk Dili Tarihi, Ankara, Türk Lehçeleri Grameri, Ankara, Johanson, L. Csato E.A. (editörler), The Turkic Languages, Routledge, 1997.

3 Yüce, N., Türk Dili, İslam Ansiklopedisi, MEB, 12/2, , İstanbul, Yardımcı Kaynaklar: Konuyla ilgili CD ve İnternet ses dosyalarıyla metinleri ve diğer yerli ve yabancı makaleler. DİĞER BİLGİLER: HAFTALIK DERS PLANI: 1. Hafta Türk Dilinin dünya dilleri içerisindeki yeri ve Altay Dilleri sorunu 2. Hafta Türk Dilinin sınıflandırılması 3. Hafta Eski Türkçe dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar 4. Hafta Orta Türkçe dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar 5. Hafta a.karahanlı Türkçesi 6. Hafta b.harezm-altınordu dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar 7. Hafta ARA SINAV 8. Hafta 9. Hafta 10.Hafta 11.Hafta c.çağatayca dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar d.koman-kıpçak Türkçesi dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar e.eski Anadolu Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar Çağdaş Türk Lehçeleri dönemi ve bu dönem üzerine yapılan çalışmalar 12.Hafta a.güneybatı (Oğuz) grubu Türk lehçeleri üzerine yapılan çalışmalar 13.Hafta b.güneydoğu grubu Türk lehçeleri üzerine yapılan çalışmalar 14.Hafta c.diğer Türk Lehçeleri üzerine Yapılan çalışmalar.

4 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı Türk Dili Ve Edebiyatı Anabilim Dalı Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı I. GENEL BİLGİLER İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Adı Yeni Uygur Türkçesi I:Giriş, Ses ve Şekil Bilgisi New Uighur I: Introduction, Phonology and Morphology Zorunlu Güz Mevlüt Soyadı Gültekin Unvanı Doçent Doktor İmzası İletişim Bilgileri: Niğde Üniversitesi Fen-Edeb. Fak. e-posta: Mevlutgultekin@yahoo.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

5 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ: Türk Dilinin Güneydoğu lehçelerinden biri olup bugün başlıca Doğu Türkistan da konuşulmakta olan ve tarihi Türk yazı dillerinden Eski Uygurcanın temsilcisi mahiyetindeki Yeni Uygur Türkçesinin ses, şekil ve cümle bilgisi bakımından, Türkiye Türkçesiyle karşılaştırmalı olarak tanıtılması ve öğrencilerin, derste okutulacak metinler vasıtasıyla, öğrencilerin Yeni Uygur Türkçesi metinlerini okuma ve anlama yeteneklerinin artırılması. ELE ALINACAK KONULAR: Çağdaş Türk Lehçelerinin sınıflandırılması ve Yeni Uygur Türkçesinin (YUT) bu sınıflamadaki yerinin ve tipik özelliklerinin belirtilmesi, YUT araştırmalarının ve kaynakların tanıtılması, YUT un tarihi gelişimi, ses bilgisi, şekil bilgisi özelliklerinin ortaya konularak basit YUT metinleri okunması. ÖĞRETİM YÖNTEMİ: Ders ile ilgili genel bilgiler verilip YUT araştırmaları ve kaynakları tanıtıldıktan sonra öğrencilere araştırma yapmaları için konuyla ilgili makale ya da kitap veya başka malzemeler verilecek, metin çözme yolları gösterildikten sonra öğrencilere basit YUT metinleri verilerek bunların sözlük ve gramer kitapları kullanılarak çözümlemeleri istenerek öğrencilerin kendi kendilerine araştırma yapma ve metin çözme yetenekleri geliştirilmeye çalışılacak. DERSİN GEREKLERİ: Öğrenciler bir ara sınavla bir yıl sonu sınavından sorumludurlar. Öğrencilere hers ders araştırdıkları ve tartıştıkları konulardan da not verilebilecek ve bu notlar sınav kağıtları değerlendirilirken de dikkate alınacaktır. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GECME KOŞULLARI: Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı % 40, yıl sonu sınavının ağırlığı ise % 60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DÖKÜMAN VE ARAÇLAR: Temel Kaynaklar: Necip, E., Uygur Türkçesi Sözlüğü, TDK, Ankara, Necip, E., Modern Uyghur, Moskova, KAŞGARLI, Sultan Mahmut, Modern Uygur Türkçesi Grameri, Orkun Yayınevi,

6 İstanbul Öztürk, Rıdvan, Yeni Uygur Türkçesi Grameri, TDK, Ankara, Yardımcı Kaynaklar: Konuyla ilgili CD ve İnternet ses dosyalarıyla metinleri ve diğer yerli ve yabancı makaleler. DİĞER BİLGİLER: HAFTALIK DERS PLANI: 1. Hafta Çağdaş Türk Lehçelerinin Tasnifi ve bu tasnifte Yeni Uygur Türkçesinin yeri 2. Hafta Yeni Uygur Türkçesinin tarihî gelişmesine genel bir bakış 3. Hafta Yeni Uygur Türkçesi araştırmalarına genel bir bakış 4. Hafta Yeni Uygur Türkçesinin genel dil bilgisi özellikleri 5. Hafta Yeni Uygur Türkçesinin ünlü sistemi ve gerileyici ünlü benzeşmesi 6. Hafta Yeni Uygur Türkçesinin ünsüz sistemi 7. Hafta ARA SINAV 8. Hafta Yeni Uygur Türkçesinde yapım ekleri 9. Hafta Yeni Uygur Türkçesinde isim çekim sistemi 10.Hafta Yeni Uygur Türkçesinde bildirme kipleri 11.Hafta Yeni Uygur Türkçesinde tasarlama kipleri 12.Hafta Yeni Uygur Türkçesinde edatlar 13.Hafta Yeni Uygur Türkçesinin ağızları 14.Hafta Yeni Uygur Türkçesinin kelime hazinesi DÖNEM SONU SINAVI

7 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU* Anabilim Dalı Bilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Türk Dili Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN Türkçe Adı Dilbilim I İngiliz Adı Linguistic I İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu / Seçmeli) Zorunlu Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Güz Adı Soyadı Unvanı İmzası Sadi Hıncal NAKİBOĞLU Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve İletişim Bilgileri: Edebiyatı Bölümü, Kampus NİĞDE e-posta: s.nakiboglu@hotmail.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

8 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ: Dilbilim başlığı altında yer alan dersler, eğitim fakültesinin yabancı dil öğretmeni yetiştiren bölümlerinde ve fen-edebiyat fakültelerinin dil ve edebiyat bölümlerinde önemli bir yer tutan temel unsurlarındandır. Dilbilim, dil öğretiminin ve öğretmenlik kültürünün önemli bir parçasının olmasının yanı sıra, öğrencilerin bireysel, sosyal ve kültürel gelişmelerine katkıda bulunan önemli bir alandır. Dilbilim dersinin temel hedefleri öğrencinin dil, bilim, toplum dilbilimi, dil edinimi, yazın ve yazınbilim gibi konularda bilgilendirilmesi /bilinçlendirilmesi olarak tanımlanabilir. Dilbilim dersinin doğrudan/ dolaylı bir amacı da yapılan ders etkinlikleriyle öğrencilerin dillerinin gelişmesine katkıda bulunulmasıdır. Öğrencilerin dillerinin gelişmesine katkıda bulunmasıdır. Öğrencilerin öğrenecekleri dilbilim terminolojisine ek olarak ders içi ve ders dışı etkinliklerle genel sözcük dağarcığını, konuşma ve okuma anlama yetilerini geliştirmeleri söz konusudur. Böylece dilbilimin amaçları öğrencilerin dilbilimsel bilgi edinmesi, mesleki açıdan gelişmesi, bilinçlenmesi ve dillerini geliştirmesi şeklinde özetlenebilir. Dilbilimin burada anılan amaçları aynı zamanda öğrencilerin bireysel ve mesleki gelişimlerine yapacağı olası katkı konusunu da netleştirmektedir. Bu dilsel, pratik, kültürel ve sosyo-politik amaçlar öğrencinin dil olgusunun, bilimsel, sosyal ve didaktik işlevlerini anlamasını ve böylece kendisini ve içinde yaşadığı toplumu daha iyi algılamasını sağlayarak gelişmesine katkıda bulunur. ELE ALINACAK KONULAR Dilbilimi ve tarihsel dilbilim, dillerin temel ve evrensel özellikleri ve değişken yapıları yapısalcı akım, temel kavramlar ve yöntemler, dilin bileşenleri dilbilimsel çözümlemede temel kavramlar, sesbilim, biçimbilim ve söz dizimi, cümle çözümlemesinde kurallar ve maddeler. Dilin bireysel ve toplumsal işlevi, dildeki farlılıkları, anlambilim, edimbilim, toplumdilbilim, dilbilim de yeni eğilimler, dil öğretimi ilişkisi.

9 ÖĞRETİM YÖNTEMİ: Derste konumun ders ana çerçevesi öğretim üyesi tarafından çizildikten sonra, öğrencilere sorular sorularak ve onlardan gelen sorular cevaplandırılacaktır. Bu yöntemin başarılı olmasından öğrencilerin derslere ön hazırlık yaparak gelmeleri ve aktif olarak derse katılmalarının sağlanması ön şarttır. Bunu sağlamak içinde, derse gelmeden önce öğrencilere bir sonraki haftada anlatılacak konu doğrultusunda makale araştırmaları ve ödev hazırlamaları sorumluluğu verilmektedir. Öğrenciler derste işlenecek temel kaynak yanında, derste tartışılan konulardan ve makale içeriklerinden de sorumlu tutulacaklardır. DERSLERİN GEREKLERİ: Öğrenciler bir ara sınav ve bir finalden sorumludurlar. Öğrencilere her ders, araştırdıkları ve tartıştıkları konulardan da not verilmekde ve bu notlar sınav kağıtlarına yansıtılmaktadır. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınmaktadır DERS GEÇME KOŞULLARI: Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı %40, final sınav notunun ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir.

10 GEREKLİ DOKÜMAN VE ARAÇLAR: Temel kaynaklar: 1-Zeynel Kıran-Ayşe (Eziler) Kıran (2006), Dilbilime Giriş, Seçkin Yayıncılık, Ankara. 2- Osman Toklu (2007), Dilbilime Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara. 3- Mehmet Aydın (2007), Dilbilim El Kitabı, 3F Yayınevi, İstanbul. Yardımcı Kaynaklar: Bu Konuda Yerli ve Yabancı Dergilerde Yayımlanmış Makaleler: 1- Yunus Alyaz (2006), Dilbilim Dersinin İçerik, Amaç ve Kazanımlarına Yönelik Öğrenci Tutumları, Eğitim Fakültesi Dergisi xıx (1) S , Bursa. HAFTALIK DERS PLANI Diller. 1. Hafta: Dilbilim Tarihi, Yazının İcadı, Dillerin sınıflandırılması, Kaynak Açısından 2. Hafta: Hint- Avrupa Dilleri, Hami-Sami Dilleri, Ural-Altay Dilleri, Güney-Doğu Asya Dilleri, Okyanus ve Avustralya Dilleri. 3. Hafta: Dilbilim Neden Bir Bilimdir? Dilbilimin Dilbilgisi, Filoloji Ve Yazına Göre Yeri, Dilbilim Nedir? 4. Hafta: Dilbilimin Görevi Nedir? Dilbilimin Yeri Dilbilim/Dilbilgisi, Dilbilim/Filoloji, Dilbilim/Yazın. 5. Hafta: Dil Dışı Göstergeler ve Dil Göstergesi, Gösterge ve Gösterge Dizgeleri, Belirti, Belirtke, Gösterge ve Simge, Görsel Gösterge(ikon), Göstergelerin Birbirlerine Rakip Kullanımları. 6. Hafta: Dil Göstergesinin Tanımı ve Yapısı, Gösterge Algılama Kavramsallaştırma, Dil Göstergesinin Özellikleri, Göstergenin Çizgisellik Özelliği.

11 7. Hafta: Dil ve İletişim, Giriş, Dilsel İletişimin Temel öğeleri, Konuşucu ya da Yaza(n)r, Alıcı(okur, Dinleyici), Gönderge Yazılı İleti, Kanal, Kod. 8. Hafta: Metinler ve Gerçeklik, Tiyatroda Göndericiler, Çizgi Romanlar,Sonuç. 9. Hafta: Yazılı İletimin İşlevleri, Gönderge İşlevi, Anlatım ya da Duygusal İşlevi, Çağrı İşlevi, İlişki İşlevi, Üst- dil İşlevi, Dilin Sanat İşlevi, Dilin Oyun İşlevi 10. Hafta: Yapısal Dilbilim, Giriş, Genel Dilbilim Dersleri, Genel Dilbilim Dersleri nin Yönelimleri, Dilbilim Betimsel Bir Bilimdir. Sözlü Dile verilen Öncelik, Dilbilimin Görevleri, Dizge Nedir? 11. Hafta: Genel Dilbilim Derslerinde İkili Karşıtlıklar, Dil/Söz,.Dil ve Kullanımı, Dil Konusunda Önyargılar, Çeşitli Diller. 12. Hafta: Art zamancılık ve Eş zamancılık, Dizisel (Çağrışımsal) ve Dizimsel ilişkiler, Töz ve Biçim, Anlam ve Değer, Dilde Yalnızca Karşıtlıklar Vardır. 13. Hafta: Ferdinand De Sausure Sonrası Avrupa Dilbilimi, Giriş, Prag Okulu: İşlevselcilik, Sesbilim. 14. Hafta: Genel Değerlendirme.

12 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Adı Soyadı Unvanı İmzası Dede Korkut Araştırmaları I Dede Korkut Studies I Zorunlu Güz Nedim BAKIRCI Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü, Merkez Yerleşkesi / NİĞDE e-posta: nedimbakirci@hotmail.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

13 Ek 1. Özet Ders İçeriği DERSİN AMACI VE ÖNEMİ II. DERS TANIMI Türk edebiyatının temel taşı olan Dede Korkut Hikâyeleri nin teşekkülü, mahiyetini ve özelliklerini öğrencilere tanıtmak ve bu temel bilgiler kapsamında öğrencinin, Dede Korkut Hikâyelerini yorumlayarak Türk kültürü hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamaktır. ELE ALINACAK KONULAR Dede Korkut Hikâyelerinin niteliği ve sayısı, Tarihi kaynaklarda Dede Korkut, Korkut isminin yayıldığı alan ve bugün yaşayan Dede Korkut Hikâyeleri, Dede Korkut un coğrafyası, Dede Korkut Hikâyelerinin teşekkül ve tespit tarihi, Dede Korkut Hikâyelerinin nüshalarının karşılaştırılması, Dede Korkut Hikâyeleri üzerine yapılan çalışmalar, Dede Korkut Hikâyelerinin Anadolu daki izleri, Kırgızistan da Dede Korkut Hikâyeleri, Kazakistan da Dede Korkut Hikâyeleri, Azerbaycan da Dede Korkut Hikâyeleri, Türkmenistan da Dede Korkut Hikâyeleri. ÖĞRETİM YÖNTEMİ Ders ile ilgili genel bilgiler öğrencilere verilecek. Derste kullanılacak kaynaklar (makale, bildiri, kitap, sözlük, vb.) öğrencilere tanıtılacak. Bu bilgiler kapsamında öğrenci araştırma yaparak, kendisine verilen metinler üzerinde yorum yapacak. Derste ise bu metinler tahlil edilecektir. DERSİN GEREKLERİ Öğrenciler bir ara sınavla, bir dönem sonu sınavından sorumludurlar. Öğrencilere her ders araştırdıkları ve tartıştıkları konulardan da not verilebilecek ve bu notlar sınav kâğıtları değerlendirilirken de dikkate alınacaktır. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GEÇME KOŞULLARI Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı %40, dönem sonu sınavının ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DOKÜMAN VE ARAÇLAR Temel Kaynaklar: Saim Sakaoğlu, Dede Korkut Kitabı, II Cilt, Konya Muharrem Ergin, Dede Korkut Hikâyeleri, II. Cilt, Ankara Muharrem Ergin, Dede Korkut Kitabı, İstanbul Orhan Şaik Gökyay, Dedem Korkutun Kitabı, İstanbul Bekir Sami Özsoy, Dede Korkut Kitabı, Manisa Abdimalik Nisanbayev, Kazakistan da Dede Korkut, Ankara Kamil Veli Nerimanoğlu, The Poetics of The Book of Dede Korkut, Ankara M. Fahrettin Kırzıoğlu, Dede Korkut Oğuznameleri, Ankara Metin Ekici, Dede Korkut Hikâyeleri Tesiri ile Teşekkül Eden Halk Hikâyeleri, Ankara Uluslararası Dede Korkut Bilgi Şöleni, Ankara Seyfi Karabaş, Dede Korkut ta Renkler, İstanbul Ömer Zeki Defne, Dede Korkut Hikâyeleri Üzerinde Edebi Sanatlar Bakımından Bir Araştırma, Ankara Semih Tezcan-Hendrik Boeschoten, Dede Korkut Oğuznameleri, İstanbul İsmet Cemiloğlu, Dede Korkut Hikâyeleri Üzerinde Söz Dizimi Bakımından Bir İnceleme, Ankara 2001.

14 HAFTA DERS İÇERİKLERİ 1. Hafta Dede Korkut Hikâyelerinin niteliği ve sayısı 2. Hafta Tarihi kaynaklarda Dede Korkut 3. Hafta Korkut isminin yayıldığı alan ve bugün yaşayan Dede Korkut Hikâyeleri 4. Hafta Dede Korkut un coğrafyası 5. Hafta Dede Korkut Hikâyelerinin teşekkül ve tespit tarihi 6. Hafta ARA SINAV 7. Hafta Dede Korkut Hikâyelerinin nüshalarının karşılaştırılması 8. Hafta Dede Korkut Hikâyeleri üzerine yapılan çalışmalar 9. Hafta Dede Korkut Hikâyelerinin Anadolu daki izleri 10. Hafta Kırgızistan da Dede Korkut Hikâyeleri 11. Hafta Kazakistan da Dede Korkut Hikâyeleri 12. Hafta Azerbaycan da Dede Korkut Hikâyeleri 13. Hafta Türkmenistan da Dede Korkut Hikâyeleri 14. Hafta DÖNEM SONU SINAVI

15 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Adı Soyadı Unvanı İmzası Türk Efsaneleri Turkish Legands Zorunlu Güz Nedim BAKIRCI Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü, Merkez Yerleşkesi / NİĞDE e-posta: nedimbakirci@hotmail.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

16 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ Türk halk edebiyatında anlatmaya dayalı türlerden biri olan efsanelerin tanımını, teşekkülü, mahiyetini ve özelliklerini öğrencilere tanıtmak ve bu temel bilgiler kapsamında öğrencinin, Türk efsanelerini Türk kültürü açısından yorumlayarak bilgi sahibi olmasını sağlamaktır. Aynı zamanda Türk dünyası efsanelerinin motif açısından karşılaştırmalarını yaparak aradaki farklılıkları ortaya koymaktır. ELE ALINACAK KONULAR Efsane tanımı ve efsanenin özellikleri, Efsanelerin teşekkülü, Efsane tasnifleri, Efsanenin halk anlatmaları içindeki yeri, Efsanenin diğer türlerle olan münasebeti, Efsane tipleri, Efsanelerde motif kavramı ve motifin kullanılması, Motifler çerçevesinde efsanelerin çeşitliliği, Anadolu efsaneleri ile diğer Türk boylarının efsanelerinin motif karşılaştırılması, Destanlar içerisinde yer alan efsaneler, Divanu Lügatit-Türk te yer alan efsaneler, Türk dünyası efsanelerinden örnekler ÖĞRETİM YÖNTEMİ Ders ile ilgili genel bilgiler öğrencilere verilecek. Derste kullanılacak kaynaklar (makale, bildiri, kitap, sözlük, vb.) öğrencilere tanıtılacak. Bu bilgiler kapsamında öğrenci araştırma yaparak, kendisine verilen metinler üzerinde yorum yapacak. Derste ise bu metinler tahlil edilecektir. DERSİN GEREKLERİ Öğrenciler bir ara sınav ve bir dönem sonu sınavından sorumludur. Öğrencilere her ders araştırdıkları ve tartıştıkları konulardan da not verilebilecek ve bu notlar sınav kâğıtları değerlendirilirken de dikkate alınacaktır. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GEÇME KOŞULLARI Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı %40, dönem sonu sınavının ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DOKÜMAN VE ARAÇLAR Temel Kaynaklar: Stith Thompson, Motif Index of Folk-Literature, 4. Cilt, New York Stith Thompson, The Folktale, New York Saim Sakaoğlu, Efsane Araştırmaları, Konya Saim Sakaoğlu, Anadolu Efsanelerinde Taş Kesilme Motifi ve Bu Efsanelerin Tip Katalogu, Ankara Saim Sakaoğlu, 101 Anadolu Efsanesi, Ankara Saim Sakaoğlu, 101 Türk Efsanesi, Ankara Bilge Seyidoğlu, Erzurum Efsaneleri, Ankara Ali Berat Alptekin, Fırat Havzası Efsaneleri, Antakya Metin Ergun, Türk Dünyası Efsanelerinde Değişme Motifi, Ankara Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, Cilt 2, Ankara Kaşgarlı Mahmut, Divanu Lügatit-Türk, (hzl. Besim Atalay), V Cilt, Ankara 2006.

17 HAFTA DERS İÇERİKLERİ 1. Hafta Efsane tanımı ve efsanenin özellikleri 2. Hafta Efsanelerin teşekkülü 3. Hafta Efsane tasnifleri 4. Hafta Efsanenin halk anlatmaları içindeki yeri 5. Hafta Efsanenin diğer türlerle olan münasebeti 6. Hafta ARA SINAV 7. Hafta Efsane tipleri 8. Hafta Efsanelerde motif kavramı ve motifin kullanılması 9. Hafta Motifler çerçevesinde efsanelerin çeşitliliği 10. Hafta Anadolu efsaneleri ile diğer Türk boylarının efsanelerinin motif karşılaştırılması 11. Hafta Destanlar içerisinde yer alan efsaneler 12. Hafta Divanu Lügatit-Türk te yer alan efsaneler 13. Hafta Türk dünyası efsanelerinden örnekler 14. Hafta DÖNEM SONU SINAVI

18 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Adı Soyadı Unvanı İmzası Türk Halk Biliminin Kuramları I Theories of Turkish Folk Science I Zorunlu Güz Hatice İÇEL Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü, Merkez Yerleşkesi / NİĞDE e-posta: hicel@nigde.edu.tr Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

19 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ Türk Halkbilimi araştırmalarında kullanılan yöntem ve teoriler hakkında öğrencilere bilgi vermek. Verilen bu bilgiler ışığında öğrencinin derlediği bir metni, bu yöntemlerle incelemesini sağlamak. ELE ALINACAK KONULAR Halkbiliminin tanımı, amacı, ilişkide bulunduğu diğer bilim dalları, halkbiliminin incelediği konular ve bunların tasnifi, halkbilimi çalışmalarının tarihçesi, Türk halkbilimi çalışmaları, halkbiliminde alan araştırması kavramı ve önemi, gözlem (müşâhede) yoluyla derleme yöntemleri, görüşme (mülâkat) yoluyla derleme yöntemleri, batı düşünce tarihinde halkbilimsel düşüncenin evrimi ve halkbiliminin bağımsız bir bilimsel disipline dönüşmesi, mitolojik teori ve mitolojik okul, güneş mitolojist okulu ve güneş mitleri teorisi, erken dönem halkbilimi kuramlarının temel paradigmaları ve eleştirilen yönleri, Tarihî-Coğrafî Fin okulunun tarihçesi ve temel eserleri (Alex Olrik in epik kanunlar teorisi), Anti Aarne nın masalların tip katalogu ve Stith Thompson un Motif Index of Folk Literature si, tarihi yeniden kurma kuramı, evrimsel halkbilimi teorisi, psikoanalitik halkbilimi okulları ve kuramsal farklılıkları, ideolojik halkbilimi kuramları. ÖĞRETİM YÖNTEMİ Ders ile ilgili genel bilgiler öğrencilere verilecek. Derste kullanılacak kaynaklar (makale, bildiri, kitap, vb.) öğrencilere tanıtılacak. Bu bilgiler kapsamında öğrenci araştırma yaparak, kuramları karşılaştırma ve bir senteze varma imkânına sahip olacaktır. DERSİN GEREKLERİ Öğrenciler bir ara sınavla, bir dönem sonu sınavından sorumludurlar. Öğrencilere her ders araştırdıkları ve sundukları konulardan da not verilebilecektir. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GEÇME KOŞULLARI Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı %40, dönem sonu sınavının ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DOKÜMAN VE ARAÇLAR Temel Kaynaklar: Çobanoğlu, Özkul (2005), Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Ankara. Görkem, İsmail (2000), Hikâye Araştırmaları: Çukurovalı Âşkı İsmail Köse ve Hikâye Repertuarı Üzerine Bir Araştırma, Ankara. Hobsbawm, Eric (1981), Bandits, Newyork. Örnek, Sedat Veyis (1995), Türk Halkbilimi, Ankara. Propp, Vladimir (çev. H. Gümüş) (1987), Masalların Yapısı ve İncelenmesi, Ankara. Sakaoğlu, Saim (1999), Masal Araştırmaları, Ankara. Thompson, Stith ( ), Motif Index of Folk Literature, Newyork. Yıldırım, Dursun (1998), Türk Bitiği, Ankara.

20 HAFTA DERS İÇERİKLERİ 1. Hafta Halkbiliminin tanımı, amacı, ilişkide bulunduğu diğer bilim dalları, halkbiliminin incelediği konular ve bunların tasnifi 2. Hafta Halkbilimi çalışmalarının tarihçesi, Türk halkbilimi çalışmaları 3. Hafta Halkbiliminde alan araştırması kavramı ve önemi, gözlem (müşâhede) yoluyla derleme yöntemleri 4. Hafta Görüşme (mülâkat) yoluyla derleme yöntemleri 5. Hafta Batı düşünce tarihinde halkbilimsel düşüncenin evrimi ve halkbiliminin bağımsız bir bilimsel disipline dönüşmesi 6. Hafta ARA SINAV 7. Hafta Mitolojik teori ve mitolojik okul, güneş mitolojist okulu ve güneş mitleri teorisi 8. Hafta Erken dönem halkbilimi kuramlarının temel paradigmaları ve eleştirilen yönleri 9. Hafta Tarihî-Coğrafî Fin okulunun tarihçesi ve temel eserleri (Alex Olrik in epik kanunlar teorisi) 10. Hafta Anti Aarne nin masalların tip katalogu ve Stith Thompson un Motif Index of Folk Literature si 11. Hafta Tarihi yeniden kurma kuramı, evrimsel halkbilimi teorisi 12. Hafta Psikoanalitik halkbilimi okulları ve kuramsal farklılıkları 13. Hafta İdeolojik halkbilimi kuramları DÖNEM SONU SINAVI 14. Hafta

21 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı I. GENEL BİLGİLER İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Zorunlu Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Güz Adı Soyadı Unvanı İmzası Anonim Halk Nazmı I Anonymous of the Folk Poetry I Hatice İÇEL Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü, Merkez Yerleşkesi / NİĞDE e-posta: hicel@nigde.edu.tr Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

22 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ Anonim Halk Nazmı içerisinde değerlendirilen türlerin (mani, türkü, ağıt, ninni, vb.) yapı ve muhteva özellikleri hakkında öğrenciye bilgi vermek ve bunların Türk Halk Edebiyatı içerisindeki yerini belirlemek. ELE ALINACAK KONULAR Anonim Halk Şiiri ile Âşık Tarzı Şiir arasındaki farklar ve bunların Türk Halk Edebiyatı içerisindeki yeri, maninin tanımı, şekil ve muhteva özellikleri, mani şeklinin tarihçesi ve mani söyleme geleneği, Türk Dünyasında maniler (Azerbaycan manileri, Türkmenistan manileri, Gagauz manileri, vb.), türkünün tanımı, şekil ve muhteva özellikleri, türkü söyleme geleneği, türkülerin çeşitli bakımlardan tasnifi ve motif yapıları, Türk Dünyasında türküler (Azerbaycan türküleri, Kıbrıs türküleri, Tatar türküleri, vb.), ağıtın tanımı, ağıt yakma geleneği, ağıtların muhtevası, ağıtların tarihçesi, tasnifi ve diğer türlerle ilişkisi, Türk Dünyasında ağıtlar (Kazak ağıtları, Türkmen ağıtları, Kırgız ağıtları, vb.), ninninin tanımı, ninni söyleme geleneği ve tarihçesi, ninnilerin diğer türlerle ilişkisi, ninninin şekil ve muhteva yapısı, ninnilerin tasnifi, Türk Dünyasında ninniler (Azerbaycan ninnileri, Özbek ninnileri, Uygur ninnileri, vb.). ÖĞRETİM YÖNTEMİ Ders ile ilgili genel bilgiler öğrencilere verilecek. Derste kullanılacak kaynaklar (makale, bildiri, kitap, vb.) öğrencilere tanıtılacak. Bu bilgiler kapsamında öğrenci araştırma yaparak, kendisine verilen metinleri inceleyecek ve bir senteze ulaşacaktır. DERSİN GEREKLERİ Öğrenciler bir ara sınav ve bir dönem sonu sınavından sorumludur. Öğrencilere her ders araştırdıkları ve sundukları konulardan da not verilebilecektir. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GEÇME KOŞULLARI Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı %40, dönem sonu sınavının ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DOKÜMAN VE ARAÇLAR Temel Kaynaklar: Bali, Muhan (1997), Ağıtlar, Ankara. Boratav, Pertev Naili (1973), 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, İstanbul. Çelebioğlu, Âmil (1982), Türk Ninniler Hazinesi, İstanbul. Elçin, Şükrü (1986), Halk Edebiyatına Giriş, Ankara. Elçin, Şükrü (1990), Türkiye Türkçesinde Ağıtlar, Ankara. Elçin, Şükrü (1990), Türkiye Türkçesinde Maniler, Ankara. Kaya, Doğan (1999), Anonim Halk Şiiri, Ankara. Kaya, Doğan (2007), Türk Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, Ankara. Özbek, Mehmet (1981), Folklor ve Türkülerimiz, İstanbul. Öztelli, Cahit (1953), Halk Türküleri, İstanbul.

23 HAFTA DERS İÇERİKLERİ 1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta Anonim Halk Şiiri ile Âşık Tarzı Şiir arasındaki farklar ve bunların Türk Halk Edebiyatı içerisindeki yeri Maninin tanımı, şekil ve muhteva özellikleri, mani şeklinin tarihçesi ve mani söyleme geleneği Türk Dünyasında maniler (Azerbaycan manileri, Türkmenistan manileri, Gagauz manileri, vb.) 4. Hafta Türkünün tanımı, şekil ve muhteva özellikleri, türkü söyleme geleneği 5. Hafta Türkülerin çeşitli bakımlardan tasnifi ve motif yapıları 6. Hafta ARA SINAV 7. Hafta Türk Dünyasında türküler (Azerbaycan türküleri, Kıbrıs türküleri, Tatar türküleri, vb.) 8. Hafta Ağıtın tanımı, ağıt yakma geleneği, ağıtların muhtevası 9. Hafta Ağıtların tarihçesi, tasnifi ve diğer türlerle ilişkisi 10. Hafta Türk Dünyasında ağıtlar (Kazak ağıtları, Türkmen ağıtları, Kırgız ağıtları, vb.) 11. Hafta Ninninin tanımı, ninni söyleme geleneği ve tarihçesi, ninnilerin diğer türlerle ilişkisi 12. Hafta Ninninin şekil ve muhteva yapısı, ninnilerin tasnifi 13. Hafta Türk Dünyasında ninniler (Azerbaycan ninnileri, Özbek ninnileri, Uygur ninnileri 14. Hafta DÖNEM SONU SINAVI

24 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bilim Dalı Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Adı Soyadı Unvanı İmzası Türk Masal Araştırmaları I Turkish Tale Studies I Zorunlu Güz Namık Aslan Yrd. Doç. Dr. Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü, Merkez Yerleşkesi / NİĞDE e-posta: namikaslan@nigde.edu.tr Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

25 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ Amaç; masallarımızın kültürümüz açısından ne derece önemli ve müstesna yapılar olduğunu anlatmak ve öğretmektir. Şöyle ki; diğer sözlü edebiyat yaratılarının bütününün olduğu gibi, masalların da asli işlevi; en ilkel çağlarda evrensel insanî müşterekleri, ilerleyen çağlarda da bununla birlikte kültürel değerleri muhafazadır. Bu bağlamdan hareketle ilk dönem masallarının daha kısa olduğu, kültürel birikimlere paralel olarak geliştiği düşünülebilir. Masalın görevi, diğer yaratılara göre çok daha hayati ve önemlidir. Zira masallar, daha çocukluk çağında adeta şuuraltı düzenleyici bir işleve sahiptirler. Bunlar, olağanüstü, göz kamaştırıcı, büyüleyici renklerle, daha şekillenmemiş dimağları, hipnoz derecesinde kuşatarak, evrensel düzlemdeki kabuller başta olmak üzere, kültürün temel kabulleriyle şekillendirme vazifesi görürler. Genç dimağları büyülercesine hipnoz eden masal unsurları ise motifler ve tipler dir. Sözlü edebiyat türlerinin bütününün ihtiyaç duyduğu bu sihirli ve sembolik unsurları en çarpıcı, en göz alıcı kullanan tür, hiç kuşku yok ki masallardır. Masallar, umumiyetle açık mesajı veya temi diyebileceğimiz şekilde ön plana çıkarttıkları bir değer üzerine kurgulanırlar. Ancak estetik kültür yaratılarının tüm eksen kişileri ve özellikle masal kahramanları tepkileri, davranışları, tavır ve duruşlarıyla model kişilerdir. Kültürel değerler için muhafaza işlevi gördüğünü söylediğimiz söz yaratılarında bu değerler, model kişilerin tercihleri olarak anlatıya yansırlar. Kültürel değerlerin öğrenimi çoklukla bu yansımalardan gıdalanma şeklinde olur. Bu durum çocuğun bir parça şeker yediğini zannederken kızamık aşısı olması gibidir. Masallar, kültürel kimliğin şekillenmesinde kültürel bağışıklığı pekiştirici bir iksir vazifesi görürler. Masallarla beslenmeyen dimağlar bağışıklık sistemi gelişmemiş vücutlar gibidir. Başka kültürlerin kabullerine maruz kaldıklarında direnme güçleri yoktur. Bir kültürün en değerli varlığı hiç kuşku yok ki, sözdür. Kültür, yine söz vasıtasıyla kurduğu ve bir tür hafıza işlevi de gören bu yapılar sayesinde kabullerini muhafaza ettiği gibi, bu yapılar aracılığı ile sözü de geliştirmiş olmaktadır. Sözün gücü, akıcılığı ve etkileyiciliği bu estetik yapılar sayesinde gelişmektedir. Malzemesi dil olan bu sözlü estetik yapılar, deyimden destana, kültürün farklı vazifeler yüklediği, farklı biçimlerde ve farklı hacimlerde tasarladığı yapılardır. Sihirli, simgesel unsurlar tabir ettiğimiz motifler ve tipler ise bu yapıların temel taşları hükmündedir. Masalların asıl önemi, kuşkusuz kültür taşıyıcısı olmalarından ileri gelmektedir. Ancak kültürel inkişafa bağlı olarak başka işlevler de görmüşlerdir. Daha pek çok edebî türe malzeme veren ve kaynaklık eden masallar, eğlendirme vazifesi de yapmışlardır. Bunların bütünüyle çocuklara hitap ettiği de düşünülmemelidir. Edebi tekamül paralelinde ince nükteler, adrese gönderilmiş ve zaman zaman ancak sezilebilecek türden mesajlar içerenleri de vardır kuşkusuz. Bu türden alegorik üsluplu masalların bizde, Selçuklu ve daha çok da Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinin mirası olabileceği, ihtimal dahilinde görülmektedir Dilimizin bu estetik yapıları işte bu derece önemli ve gelecek nesillere öğretilmesi de bir o kadar elzemdir. ELE ALINACAK KONULAR Somut olmayan kültürel mirasımızın bu nadide yadigarlarının öncelikle muhafazası için bu güne kadar yapılan çalışmalar ve yapılması gerekenler ele alınacak, bu türün(masalın) kültürel kimliğin oluşmasındaki katkısı örnek metinler üzerinde yapılacak incelemelerle değerlendirilecektir.türk ve dünya masalları üzerine yapılan bilimsel çalışmalar ışığında masal mevhumu ve bu bağlamdaki kavram ve kabuller akademik düzlemde öğrencilere aktarılacaktır.

26 ÖĞRETİM YÖNTEMİ Ders ile ilgili genel bilgiler öğrencilere verilecek. Derste kullanılacak kaynaklar (makale, bildiri, kitap, sözlük, vb.) öğrencilere tanıtılacak. Bu bilgiler kapsamında öğrenci araştırma yaparak, kendisine verilen metinler üzerinde yorum yapacak. Derste ise bu metinler şekil ve muhteva yönünden incelenecek, temel mesajları ve kültürel öğretileri öğrencilerin de katılımıyla tahlil edilecektir. DERSİN GEREKLERİ Öğrenciler bir ara sınavla, bir dönem sonu sınavından sorumludurlar. Öğrencilere her ders araştırdıkları ve tartıştıkları konulardan da not verilebilecek ve bu notlar sınav kâğıtları değerlendirilirken de dikkate alınacaktır. Sınavlardan biri seminer ödevi şeklinde verilerek değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GEÇME KOŞULLARI Başarı notunun hesaplanmasında ara sınav notunun ağırlığı %40, dönem sonu sınavının ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az 70 olması gerekmektedir. GEREKLİ DOKÜMAN VE ARAÇLAR Temel Kaynaklar:.Sakaoğlu, Saim(1999), Masal Araştırmaları, Ankara: Akçağ Yayınları Sakaoğlu, Saim(1984), Anadolu Türk Efsanelerinde Taş Kesilme Motifi ve Bu Efsanelerin Tip Katalogu, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı yayınları Çobanoğlu, Özkul (1999), Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Ankara: Akçağ yayınları Günay, Umay (1975), Elazığ Masalları, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları Oğuz, M. Öcal- G. Ö. Eker- M. Ekici- N. Özdemir (2003d)Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar, Ankara: Millî Folklor Yayınları Propp, Viladimir (2001), Masalın Biçimbilimi, (çev:m.rifat-s.rifat) Seyidoğlu, Bilge(1975), Erzurum Halk Masalları Üzerine Araştırmalar, Ankara: Atatürk Üniversiyesi Yayınları Tezel, Naki (1992), Türk Masalları I-II, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları Boratav, P.Naili (1992), Az Gittik Uz Gittik, İstanbul: Adam Yayınları Boratav, P.Naili (1991), Zaman Zaman İçinde, İstanbul: Adam Yayınları Alptekin, Ali Berat (2002), Taşeli Masaları, Ankara: Akçağ yayınları. HAFTA DERS İÇERİKLERİ 1. Hafta Masal üzerine genel değerlendirmeler(tanımı, şekil ve muhteva özellikleri) 2. Hafta Masalların diğer türlerle münasebetleri(destan, efsane, hikaye, atalar sözü,..vb.) 3. Hafta Türk Masalları üzerine yapılan çalışmaların değerlendirilmesi 4. Hafta Masal türleri ve türlerin özgün hususiyetleri 5. Hafta Masalların kaynakları, doğuş ve yayılışları hakkında görüşler ve bu görüşlerin değerlendirilmesi 6. Hafta ARA SINAV 7. Hafta Masallarda dış yapı çözümlemesi(kalıp ifadeler; başlangıç, bağlayış-geçiş, bitiş kalıpları)

27 8. Hafta Yapı çözümlemeleriyle ilgili örnek metin incelemeleri 9. Hafta Masallarda motif ve tip kavramı üzerine değerlendirme. (Masalların işlevi, kültürel öğretisi, motiflerin kültürel boyutu) 10. Hafta Motif ve tip çözümlemeleri(örnek metinler üzerinde değerlendirmeler) 11. Hafta Örnek metinler üzerine motif ve tip incelemeleri.(keloğlan ve Köse Masalları) Örnek metinler üzerine incelemeler Türk Masal tipleri üzerine çözümlemeler ve 12. Hafta değerlendirmeler Masalın temel mesajı ve ikincil öğretileri. Motif çözümlemeleri üzerine örnekler 13. Hafta Metin merkezli masal inceleme yöntemleri üzerine değerlendirmeler 14. Hafta DÖNEM SONU SINAVI

28 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı Bilim Dalı Türk Dili ve Edebiyatı Eski Türk Dili Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Adı Hakaniye Türkçesi Karakhanid Turkish Zorunlu Güz Abdullah Soyadı KÖK Unvanı Yrd. Doç. Dr. İmzası Niğde Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü Merkez Yerleşke NİĞDE e-posta: akok9@yahoo.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

29 Ek 1. Özet Ders İçeriği DERSİN AMACI VE ÖNEMİ: II. DERS TANIMI Hakaniye dönemi tarih ve dil tarihi açılarından ele alınacaktır. Doğu Türkçesinin ilk devresi olan Hakaniye dönemini temsil niteliğini taşıyan kaynak eserler (Kutadgu Bilig, Divanü Lugati t-türk, Kuran Tercümesi v.b.) tanıtılacaktır. Dönem metinlerinin Türk dilinin tarihî ve modern şiveleriyle karşılaştırmalı olarak dil incelemeleri yapılacaktır. Bu dersin amacı öğrenciye Türkçenin İslâmî Türk çevresi eserlerinin dil özelliklerini ve eser külliyatını tanıtmaktır. ELE ALINACAK KONULAR: Karahanlı adı, İlk Müslüman Türk Devletleri, Karahanlı Tarihi, Karahanlılardan kalan ilk İslamî eserler ele alınacaktır. ÖĞRETİM YÖNTEMİ: Karahanlı tarihi ve yazı dili ilgili belgeler tartışılacak bu belgelerin dil tarihi açısından önemi anlatım ve metin inceleme yöntemi ile ele alınacaktır. DERSİN GEREKLERİ: Öğrenciler bir ara sınav ve bir yılsonu sınavından sorumludurlar. Öğrenciler hazırlandıkları konuları tartışacaklardır. Ara sınav ödev olarak değerlendirmeye alınacaktır. DERS GECME KOŞULLARI: Başarı notunun hesaplanmasında, ara sınav notunun ağırlığı %40, yılsonu sınav notunun ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az (Yüksek Lisans için 70/ Doktora için 75) olması gerekmektedir. GEREKLİ DÖKÜMAN VE ARAÇLAR: Temel Kaynak: ARAT, Reşit Rahmeti, (1947), Kutadgu Bilig I Metin, TDK Yayınları, Ankara ATA, Aysu, (2004), Türkçe İlk Kur an Tercümesi (Rylands Nüshası), TDK Yayınları; Ankara. HACIEMİNOĞLU, N. (1996), Karahanlı Türkçesi Grameri, TDK Yayınları, Ankara. KÖK, Abdullah, (2004), Karahanlı Türkçesi Satırarası Kurǿan Tercümesi, TİEM 73 1v/1-235v/2 (Giriş, İnceleme, Metin, Dizin), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. NALBANT, Mehmet Vefa (2008), DĪVĀNÜ LUĠĀTİ T-TÜRK GRAMERİ-I İSİM, BilgeOğuz, İstanbul. NALBANT, Mehmet Vefa (2008), DĪVĀNÜ LUĠĀTİ T-TÜRK TE BEDEN İLE İLGİLİ AKTARMALI SÖZCÜKLER: YÜZ VE GÖNÜL SÖZCÜKLERİ ÖRNEĞİNDE ÜNLÜ, Suat, (2004), Karahanlı Türkçesi Satırarası Kurǿan Tercümesi, TİEM v/3-450r (Giriş, İnceleme, Metin, Dizin), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. YAYLAGÜL Özen (2006) DìvÀnü Lugati t-türk teki Ad Aktarmalı (Metonymic) Yapılar, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, Mart 2006, ss Kutadgu Bilig Tıpkı basım 3. Mısır Nüshası, ( 1943), TDK., İstanbul.

30 Yardımcı Kaynaklar: * Bu konuda yerli ve yabancı dergilerde yayımlanmış yayınlar kaynakça olarak hazırlanacaktır. DİĞER BİLGİLER: Harita, fotoğraf, belge vb. HAFTALIK DERS PLANI: Hafta Ana Temalar ve Konular 1 Türk dilinin tarihi dönemleri arasında Hakaniye Türkçesinin yeri. 2 Karahanlı tarihi. 3 Karahanlıların kullandıkları Alfabelerin Türklerin kullandığı diğer alfabeler arasındaki yeri. 4 Hakaniye Türkçesinin ses bilgisi özellikleri. 5 Hakaniye Türkçesinin şekil bilgisi özellikleri. 6 Aynı tarihî dönemde değerlendirilen Hakaniye ve Doğu Türkçesi arasındaki farklar. 7 Hakaniye dönemi eserleri hakkında bilgi. 8 DLT, KB, AH hakkında bilgi 9 KB in Hakaniye dönemi eserleri arasındaki yeri. 10 KB metin çözümlenmesi. 11 KB metin çözümlenmesi. 12 KB metin çözümlenmesi. 13 Hakaniye Dönemi eserlerinin üslup özellikleri ve karşılaştırılması. 14 Genel değerlendirme. Ders Kitabı: ARAT, Reşit Rahmeti, (1947), Kutadgu Bilig I Metin, TDK Yayınları, Ankara HACIEMİNOĞLU, N. (1996), Karahanlı Türkçesi Grameri, TDK Yayınları: 638, Ankara. NALBANT, Mehmet Vefa (2008), İSİM, Bilge Oğuz, İstanbul. DĪVĀNÜ LUĠĀTİ T-TÜRK GRAMERİ-I

31 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı Bilim Dalı Türk Dili ve Edebiyatı Eski Türk Dili Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN Ders Kodu Türkçe Adı İngilizce Adı I. GENEL BİLGİLER Orhun Türkçesi Orkhun Turkish İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Zorunlu Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Güz Adı Abdullah Soyadı KÖK Unvanı Yrd. Doç. Dr. İmzası Niğde Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk İletişim Bilgileri: Dili ve Edebiyatı Bölümü Merkez Yerleşke NİĞDE e-posta: akok9@yahoo.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

32 Ek 1. Özet Ders İçeriği DERSİN AMACI VE ÖNEMİ: II. DERS TANIMI Orhun Türkçesi, Türk dilli ilk yazılı metinlerin yer aldığı tarihi dönem Türkçesidir. Bu metinler sadece dil araştırmaları için değil, kültür ve tarih araştırmaları içinde Türkçe ilk tanıklardır. Bu çerçevede dönem Türkçesi ve metinleri ele alınmaktadır. Köktürk Alfabesinin özellikleri, bu alfabe ile yazılmış metinlerin transliterasyon ve transkripsiyon sistemi kullanılarak Lâtin harflerine aktarımı; metinlerin karşılaştırmalı-tarihî dilbilimi metotlarına göre ses, yapı ve anlam özellikleri bakımından dil bilgisi incelemesi yapılır. Günümüzde dünya üzerinde konuşulan Çuvaşça hariç diğer tüm- Türk dillerinin ilk yazılı metinleri olan Orhun Türkçesi dil özelliklerinin verilmesiyle daha sonraki dönem Türkçeleri arasında karşılaştırma yapabilecek düzeye gelinmesi amaçtır. Ayrıca tarih araştırmaları bakımından da Köktürk harfli Orhun Türkçesi metinlerin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. ELE ALINACAK KONULAR: KökTürk Tarihi, KökTürk Kağanlığı Yazıtları, Runik alfabesi ele alınacaktır. ÖĞRETİM YÖNTEMİ: KökTürklerle ilgili Tarihi ve edebi kaynaklar incelenecek Orhun Yazıtları ile ilgili belgeler tartışılacaktır. DERSİN GEREKLERİ: Öğrenciler bir ara sınav ve bir yılsonu sınavından sorumludurlar. Öğrenciler hazırlandıkları konuları tartışacaklardır. Ara sınav ödev olarak değerlendirmeye alınabilecektir. DERS GECME KOŞULLARI: Başarı notunun hesaplanmasında, ara sınav notunun ağırlığı %40, yılsonu sınav notunun ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notunun en az (Yüksek Lisans için 70/ Doktora için 75) olması gerekmektedir. GEREKLİ DÖKÜMAN VE ARAÇLAR: Temel Kaynak: ERCİLASUN, Ahmet Bican (2004), Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay.., Ankara. ERDAL, Marcel (1991), Old Turkic Word Formation: A Functional Approach to the Lexicon, 2 Cilt, Wiesbaden. ERDAL, Marcel (2004), Old Turkic Grammer, Wiesbaden. ORKUN, H.N., Eski Türk Yazıtları, Ankara: Türk Tarih Kurumu, ERGİN, Prof. Dr. Muharrem(1996), Orhun Abideleri, 20. Baskı, Boğaziçi Yay., İstanbul. GABAİN, A. Von (Çev.: Mehmet Akalın) (1988), Eski Türkçenin Grameri, TDK, Yay., Ankara.. TEKİN, Talat (1988), Orhon Yazıtları: Kültigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, Simurg Yayınları, İstanbul. TEKİN, Talat (2000), Orhon Türkçesi Grameri, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi:9, Ankara User Hatice Şirin (2009), Köktürk ve Ötüken Uygur Kağanlığı Yazıtları, Türk Dili Dizisi:1, Kömen Yayınları, Konya. Yardımcı Kaynaklar: Bu konuda yerli ve yabancı dergilerde yayımlanmış yayınlar takip edilecektir.

33 DİĞER BİLGİLER: KökTürklerle ilgi tarihi vesikalar harita, cd, fotoğraf HAFTALIK DERS PLANI: DERS PLANI Hafta Ana Temalar ve Konular 1 Türk dilinin tarihi dönemleri arasında Köktürkçenin yeri ve önemi 2 Köktürk kağanlığı tarihi. 3 Köktürk alfabesi ve Türklerin kullandığı diğer alfabeler arasındaki yeri. 4 Köktürkçenin fonetik özellikleri. 5 Köktürkçenin morfolojik özellikleri. 6 Aynı tarihi dönemde değerlendirilen Köktürkçe ile Uygurca arasındaki farklar. 7 Tunyukuk yazıtının çözümlenmesi. 8 Metin çözümlemesi. 9 Metin çözümlemesi 10 Metin çözümlemesi. 11 Metin çözümlemesi. 12 Tunyukuk yazıtı üzerine genel bilgi. 13 Yazıtların üslup özellikleri ve karşılaştırılması. 14 Genel değerlendirme. Ders Kitabı DİVİTÇİOĞLU, S, (2000), Kök Türkler, Yapı Kredi Yayınları: 1399,İstanbul. GABAİN, A.Von,. (1988), Eski Türkçenin Grameri, (Çeviren:M. Akalın),TDK Yayınları:532, Ankara. GUMİLEV, L. N. (2002), Eski Türkler, Selenge yayınları, (2.Baskı) İstanbul. TEKİN, T. (1988), Orhon Yazıtları, TDK Yayınları:540, Ankara. TEKİN, T. (1994), Tunyukuk Yazıtı, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi:5, Ankara. TEKİN, T. (2000), Orhon Türkçesi Grameri, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi:9,Ankara.

34 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS ÖNERİ FORMU * Anabilim Dalı Bilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TÜRK HALK EDEBİYATI Programı Tezli Yüksek Lisans X Tezsiz Yüksek Lisans Doktora İLK KEZ AÇILACAK DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİNİN I. GENEL BİLGİLER Ders Kodu Türkçe Adı Türk Edebiyatında Araştırma Metotları İngilizce Adı Research Methods for Turkish Literature İçeriği Özet (Ek.1 de Ayrıntılı Açıklamalı) Kredisi 3 Statüsü (Zorunlu/Seçmeli) Seçmeli Öğretim Yarıyılı (Güz/Bahar) Güz Adı Faruk Soyadı ÇOLAK Unvanı Yrd. Doç. Dr. İmzası Niğde Üniversitesi İletişim Bilgileri: Fen-Edebiyat Fakültesi NİĞDE e-posta: farukcolak@hotmail.com Telefon: * Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Ders Programı ve NÜEOS (Niğde Üniversitesi Enstitü Otomasyon Sistemi) ne kayıt edilmesi işlemleri için Anabilim Dalı Akademik Kurul Kararı ile Enstitüye ilk kez teklif edilecek Ders Öneri Formu

35 Ek 1. Özet Ders İçeriği II. DERS TANIMI DERSİN AMACI VE ÖNEMİ: Bilindiği üzere araştırma yapmanın temel kuralları; problemi tespit etmek, probleme göre yöntem belirlemek veya geliştirmek, geliştirilen yönteme göre problemi çözmek ve bir sonuca ulaşmaktır. Bu dersin amacı öğrenciye Türk Edebiyatı ile ilgili bir problemi tespit etmek, uygun yöntemi belirlemek, yönteme göre problemi çözmek, yorumlamak, bilimsel yazı yazma kurallarını öğretmek ve alanla ilgili yazma çalışması yaptırmaktır. Son yıllarda Türk Edebiyatı üzerine yapılan çalışmalarda bazı metot eksikliklerinin olduğu sıkça vurgulanmaktadır. Geleceğin araştırmacı unvanını taşıyacak Yüksek Lisans öğrencilerine araştırma yapmanın temel kurallarını öğretmek son derece nemlidir. ELE ALINACAK KONULAR: Derste, araştırmanın kuramsal temelleri, araştırma etiği ve intihal, intihalin doğurduğu sorunlar, problemin tespiti ve tanımı, uygun yöntemin belirlenmesi, araştırmanın planlaması, veri toplama, toplanan verinin yorumlanması, yazıya geçirilmesi, kaynaklardan yararlanma ve bilimsel yazılarda uyulacak kurallar ele alınacaktır. ÖĞRETİM YÖNTEMİ: Derste öğretim üyesi teorik bilgileri verecek ve derslerde öğrenciye verilen bilgilerle ilgili uygulamalar yaptırılacaktır. Öğrenciye gerekli görüldüğü hallerde alanla ilgili kaynak ve materyal taraması verilerek uygulama yaptırılacaktır. Sömestri içerisinde öğrenci bağımsız olarak bir problem tespit edecek ve tespit ettiği problemi çözümleyen bir bilimsel yazı kaleme alacaktır. DERSİN GEREKLERİ: Öğrenciler bir ara ve bir yılsonu sınavından sorumludurlar. Sınavlar öğrencilerin durumuna göre ödev (makale yazma, alan araştırması yapma) veya klasik olarak uygulanabilir. DERS GECME KOŞULLARI: Başarı notunun hesaplanmasında, ara sınav notunun ağırlığı %40, yılsonu sınav notunun ağırlığı ise %60 olacaktır. Başarı notu Niğde Üniversitesi Sınav Yönetmeliğinde belirtilen nottur. GEREKLİ DÖKÜMAN VE ARAÇLAR: Temel Kaynaklar: Ali BALCI, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem Teknik ve İlkeler, Pegem A Yayınları, Ankara Halil AÇIKGÖZ, İlmî Araştırma Yazılarında Uyulacak Esaslar, Türk Dünyası Araştırmaları Yayınları, İstanbul, Augene R. HAMMOND, Critical Thinking, Thoughtful Writing, McGrawe-Hill, New York John OSTROM-William COOK, Paragraph Writing Simplified, Harper Collins College Publishers, New York Poul Rylance, Legal Writing and Drafting, Legal Practice Handbook, London M. Fuat KÖPRÜLÜ, Türk Edebiyatı Tarihinde Usûl, Edebiyat Araştırmaları I, Ötüken