EL HÜVE. Redakte/Tashih: Hýzýr ERCAN. Baský Tarihi 1432 / Ýletiþim.

Transkript

1 E L H Ü V E E L L H A C C H Ü S E Y Ý N V E D A D Ý s t a n b u l 1432/2011

2 EL HÜVE ELL HACC HÜSEYÝN VEDAD Editör: Þafak TUNÇ Redakte/Tashih: Hýzýr ERCAN Baský Tarihi 1432 / 2011 Ýletiþim h t t p : / / h u v a l l a h u. c o m ellhuve@mynet.com ellhuve@hotmail.com Basým Yeri: Seçil Ofset Matbaacýlýk ve Ambalaj Sanayi Ltd. Þti. Tel. (90) pbx ISBN:

3 Ý Ç Ý N D E K Ý L E R 1. DÎBÂCE HÜVE HÜVE ALLAH KUR'AN-I KERÎM'DE HÜVE HZ. MUHAMMED'ÝN HÜVE'YÝ BEYANI VELÂYETÝN HÜVE ANLATIMI HÜVE'NÝN BU ZAMANDAKÝ AÇILMASI HATÝME LÜGATÇE YAYIMLANMIÞ ESERLER

4 Bu kitabýmýzýn daha iyi idrak edilmesi için, daha evvel yazmýþ olduðumuz kitaplarýmýzýn tetkik edilmesi terakkiye vesile olacaktýr. Bu kitabýn okunup anlaþýlmasý da yayýmlayacaðýmýz "Kur'an-ý Sýrr-ý Ýlâhî" kitabýmýzýn daha iyi idrak edilmesine zemin hazýrlayacaktýr. Kitaplarýmýz manevi yolda terakki etmek isteyen gönüller için yazýlmýþtýr.

5 DÎBÂCE B Ý S M Ý L L A H Ý R R A H M A N Ý R R A H Ý M Allah ve Hüve lafýzlarý ilâhî kudreti iþaret eden ifadelerdir. Hüve, ilâhî kudreti iþaret eder. Ancak Hüve isim deðildir. Allah, Hüve nin ismidir. Bu kitapta Hüve lafzýndaki ve Allah ismindeki hususiyetler ifade edilmeye gayret edilmiþtir. Allah ismi ilâhî kudretin tatbikat ismidir. Tatbikattaki bütün isimler Allah ismine baðlýdýr. Ýnsanlarýn zikrettiði; tanrý, ilâh, tengri god vb. isimler Allah ismini tam mânâsý ile karþýlayamaz. Gerçi o isimlerle de yaratýcý kudrete niyet edilmiþ olmaktadýr. Ancak kiþi hangi ismi zikrediyorsa o ismin makam ve feyzinden nur alýr. Peygamberimizin bildirdiði Allah ismini zikredenin feyzi de tam olur. Kur an da zikredilen Hüve, haddizatýnda umumiyetle sadece bir zamir olarak kabul edilmektedir. Ancak dikkat edilirse Kur an daki kelimeler, harfler ve noktalarýn dahi pek çok mânâ ifade ettiði vâriddir. Bu cümleden olarak elbette ki Kur an on beþ asýrdýr ifade ve tefsir edilmesine raðmen ondaki mânâ ve hususiyetlerin namütenahi olduðu görülmektedir. Bu ba- 1

6 kýmdan Kur an ý tam olarak ifade etmek mümkün görülmemektedir. Kýyamete kadar da kâim olan Kur'an'ýn her devre hitap eden hususiyetler taþýdýðý görülmektedir. Ancak Kur an ý anlamanýn ve bilmenin doðrudan doðruya Allah ýn bir ikramý olduðunu düþünmek daha yerinde olur. Bugünün insanlarýnýn günlük yaþamdaki konulardan ziyade dünya dýþý olaylarý ve anlayýþlarý ihtiva eden bir noktaya geldikleri görülmektedir. Zamanýmýzdaki insanlarýn tekâmülü artýk dünya sýnýrlarýnýn dýþýna çýkmaktadýr. Rabbimiz yakýnlýk lütfettiði zamanýn ilâhî gönüllerine Kur an ýn o zamana hitap edecek hususiyetlerini açýp bildirmiþtir. Bugün için de, Kur an da geçen Hüve lafzýnýn hususiyetlerinin lütfedildiði görülmektedir. Aslýnda O zamiri olarak tarif edilen Hüve, hakikat-i ilâhîyeyi iþaret eden çok büyük bir hususiyettir ve Kur an da pek çok âyette geçmektedir. Kur an da geçen Hüve/Hu lafzý, kudret-i ilâhîyeyi iþaret etmenin yanýnda iþaret zamiri, þahýs sýfatý ve cümledeki yerine göre muhtelif anlamlarda kullanýlmaktadýr. Ancak kitaplarýmýzda zikrettiðimiz âyetlerdeki Hüve/Hu lafzý ilâhî kudretin zâtiyyetini iþaret eder. Þurasý muhakkaktýr ki, her varlýk Hüve den neþ et ettiðinden, Allah ýmýz Kur an da zikrettiði bütün varlýklarýn yaratýlýþ kaynaðý olarak Hüve yi göstermiþtir. 2

7 Allah ýmýz Hüve lafzý ile Kur an da zikredilen her varlýktaki tecellisini iþaret etmektedir. Çünkü müspet olsun menfi olsun her varlýðýn, her düþüncenin, her arzunun yaratýlýþ menþei yine kendisidir. Bugün öyle bir açýlma var ki, bu açýlmayý idrak hiç de kolay deðildir. Bugün bu açýlmalarýn da hususiyetleri açýlmaktadýr. Hüve, Allah'ýn zâtiyet-i ilâhîyesini iþaret etmektedir. Bütün isim ve varlýklar O ndan yaratýlmýþtýr. Müspetin feyzi Hüve'den olduðu gibi menfinin de feyzi yine Hüve'dendir. Lâ Mevcude Ýllâ Hu / Hu'dan baþka mevcut yoktur hükmünce böyledir. Nitekim Kur'an'da buyrulmuþtur: Fâtýr sûresi 6. âyetinde; "Þeytan þüphesiz sizin düþmanýnýzdýr. Siz de HU'yu düþman tutun. Þeytan HU'nun hizbini (taraftarlarýný) cehennem ashabý olmaya davet eder. " Yâsîn sûresi 60. âyetinde; "Ey Âdemoðullarý! Size þeytana tapmayýn, çünkü HU sizin apaçýk bir düþmanýnýzdýr" demedim mi?" buyrulmaktadýr. 3

8 Her varlýk, müspet menfî her þey Deryayý Nuru Muhammed'den halkolunmuþtur. Bir varlýðýn O'nu inkâr etmesi olmaz. Müspeti de menfiyi de yaratan Hu, her varlýktan görünür. Her varlýk kendisine lütfedilen ilâhî feyz devam ettiði müddetçe varlýktýr ve her varlýk kendisine verilen ismin ifadesidir. Eðer bu feyz cereyaný olmazsa varlýðýn görünmesi olmaz. Allah'ýn inkâr edenlere Yevm-i Kýyamet te kelâm eylememesi o varlýktaki ilâhî feyzin kesilmesini iþaret etmektedir. Lâ Mevcude Ýllâ Hu düþünüldüðünde, hiç bir isme HÜVE den ayrý bir varlýk atfedilemez. Ýsimlere Hüve den ayrý bir varlýk (vücud) verildiði zaman Hüve nin dýþýnda ikinci bir varlýk düþünülmüþ olur; bu takdirde mekre düþülmüþ olunur. Mekir de makbul olmaz. Hüve, bugüne kadar hususiyede kalmýþtýr. Bu husus Hüve nin Allah ýn zâtîyet-i ilâhîyesi ile ilgili olmasýndan kaynaklanmaktadýr. O nu anlamak hususi bir idrak gerektirir. Çünkü yaratýcý ilâhî kudret, Hüve ile zâtîyet-i ilâhîyesi hakkýnda çok ileri bilgiler lütfetmektedir. Hüve daima hususiyede kalmýþtýr. Bugün açýlmasýna raðmen yine de hususiyededir. Maalesef insanlar Hüve nin bu zamandaki lütuflarýna karþý ilgisizdirler. Allah'ýn bu son devirde insanlara lütfedeceði en 4

9 büyük bir rahmet de Hüve'nin hususiyetini açmasýdýr. Niye bugüne kadar beklendi de þimdi açýldý? Eðer dinî yaþamýn aðýrlýklý olduðu eski zamanlarda bu hususiyet açýlmýþ olsaydý pek çok tepkiyle karþýlanabilirdi. Ancak bugün bu konu insanlar tarafýndan normal ve natürel karþýlanmaktadýr. Bugün Allah kendi zâtîyet-i ilâhîyesini her zamanda açtýðýndan daha ileri olarak umuma açmakta, buna raðmen insanlar önem vermemektedirler. Son zamanda Allah ýn Hüve arzusu ile insanlar Hüve lafzýný yazmaya, çizmeye baþladý. Her varlýk makamýna göre Hüve yi zikretti; camilerde levhalarda Hüve yazýldý. Allah ýn bu zamandaki Hüve arzusunun insanlardaki tatbikatý herkesin makamýna göre tecelli etmektedir. Her þeyin dönüþ noktasý Hüve olduðu için gerçek tevhid Hüve dir. Kur an ý Kerîm in bugüne kadarki tefsirlerinde her zaman ve makama hitap eden çok deðiþik anlamalar ve yorumlar olabilir. Lâkin Hüve sýrrýnýn açýlmasý ile Kur an daki tevhid-i ilâhî öyle bir þekilde ortaya çýkmýþtýr ki bütün deðiþik gibi görünen mânâlar tam bir tesanüd içinde birleþmiþlerdir. Hiçbir varlýk, düþünce ve tahayyülât, Allah ýn zâtîyet-i ilâhîyesine yani Hüve ye teþbih edilemez. Hüve hepsinden müstaðnidir ve hiçbir þey ile de teþbih edilemez, çünkü bütün isimleri kapsar. O nun için Hüve 5

10 hiçbir ortak kabul etmeyen bir lafýzdýr ve Allah ýn zâtîyet-i ilâhîyesini iþarettir. O nun için Rabbimiz Hüve ile dua etmeyi zâtîyet-i ilâhîyesini açmýþ olduðu velâyetine lütfetmiþtir. Çünkü Hüve, tam tevhidi göstermektedir. Bu sýrdan hissement olan gönüller Allah ýn arzu buyurduðu þekilde anlamýþ ve anlatmýþtýr. Bütün isimlerin Allah a ait olduðunu tasdik, Lillahil Vahidil Kahhar dýr. Bütün isimlerin Allah isminde cem olmasýdýr. Ýsimler, insanlarýn Allah ýn ilmini idrak etmesi içindir. Ýnkýlâb-ý Kebir e, yani Lillahil Vahidil Kahhar a giderken, Lâ Mevcûde Ýllâ Hu idrakinin daha vazýh anlaþýlacaðý görülmektedir. Rabbimiz Kur an-ý Kerîm de Hüve yi hususiyede tutmuþtur. Hüve nin anlamý ve açýlmasý Ýnkýlâb-ý Kebir e yakýn bildirilmiþtir. Hz. Süreyya Beyefendinin buyurduðu gibi, Mürþid Ýmam /Reis-ü l Mürþidîn lerde Hüve sýrrý açýlmýþtýr. Onun için Hz. Süreyya; Bizi ancak tam er (Hüve nin açýldýðý bir gönül) anlar ve anlatýr buyurmuþtur. Hüve nin açýlýp zuhur ettiði gönül noktasý ayný zamanda Ýsm-i Azam dan hissemenddir. Maneviyat kiþisel arzulara göre dünyayý düzenle- 6

11 mek deðil, Allah ýn düsturuna uymaktýr. Bazý din adamlarý vaazlarýnda velâyet dýþýndaki geçmiþ ulemanýn sözlerini anlatmaktadýr. Lâkin bu sözler insanlar üzerinde geçerli olmamaktadýr. Fakat velâyet makamýnýn sözü her zaman için geçerli olmaktadýr. Hüve, zâtîyet-i ilâhîyesini herkese bildirmez. Ancak arzu ettiði gönüllerde tatbikata koyar. Hüve; Bana ulaþmak istiyorsanýz, Allah ismimi zikredin buyurmaktadýr. Allah ismini zikretmekle tabu olarak zikredilen bütün ilâh isimleri küsûfa uðrar. Böylelikle insanlarýn uydurduðu hiçbir ismin geçerliliði kalmaz. Ýlâhî varlýk düþünüldüðü zaman, o azamet-i ilâhîyeyi kelimelerle ifade etmek mümkün deðildir. Ancak O nun açýldýðý gönül noktasýnýn himmeti ve tatbikatý ile bilgi sahibi olunur. Kur an da Hu/Hüve lafzý ayný zamanda peygamber ve veli olan gönül noktalarýný iþaret eder. Âyetlerde Hu ya talimat verdik buyrulmaktadýr. Kelimeler ile o azamet-i ilâhîyeyi ifade edemiyoruz. Hu, Allah ýn ilâhî arzusunun tecelli ettiði makamdýr. Peygamberimiz; Mâ arefnâke hakka ma'rifetike ya Maruf / Senin marifet-i hakikatine hakkýyla arif olamadýk ey Maruf buyurmuþlardýr. 7

12 Maruf, bilinmek istenen ilâhî kudrettir. Ancak her þeyden münezzehtir. Maruf, (bilinmek istenen hususiyet) kelimesini zikretmekle Peygamberimiz Allah ýn o arzusuna iltica etmiþtir. Mücâdele sûresi 22. âyetinde; "Allah a ve ahiret gününe iman eden hiçbir topluluðu Allah'ý ve resulünü tahdid edenlere (baþkaldýran, muhalefet edenlere) meveddet besler bulamazsýn. Babalarý veya oðullarý veya kardeþleri veya (hýsýmlarý, hemþerileri...) olsalar bile! Ýþte onlarýn kalblerine imaný yazmýþ ve HU'dan bir ruh ile el vermiþtir. (desteklemiþtir) Ve onlarý altlarýndan ýrmaklar akan cennetlere dâhil eyler. Kalýcýdýrlar orada. Allah onlardan razý, onlar da HU'dan razýdýrlar. Ýþte onlar "hizbullahtýr." Dikkat! Muhakkak ki hizbullah... Onlardýr müflihun (felaha erenler) buyrulmaktadýr. "Gönül sahibi", Hu'dan bir ruhtur. "Hizbullah", Allah'ýn taraftarý, yani velâyettir. Bir gönle mülaki olunca onu destekleyen Hüve'dir. Maneviyatta devamlý olanlar, artýk iman ve idrakte de daimidirler ve kurtuluþa ererler. Manevi yetiþmede, itiraz eden hýsým-akraba ile de bir mücadele yaþanmaktadýr. 8

13 Bakara sûresi 132,133,136. âyetlerinde þöyle buyrulmaktadýr: "Ýbrahim kendi oðullarýna vasiyet ettiði gibi Yakub da vasiyet etti: "Oðullarým Allah sizin için ed-din i seçti ancak Müslüman olduðunuz halde ölünüz" (132) "Yoksa siz, Yakub'un vefat anýnda, orada þahidler miydiniz? Oðullarýna: "Benden sonra kime ibadet edeceksiniz?" demiþti de, onlar: "Senin ilahýna ve babalarýn Ýbrahim, Ýsmail ve Ýshak'ýn ilahý olan tek bir ilaha (Ýlah-ý Vahid e) ibadet edeceðiz; bizler Hu'ya teslim olanlarýz (Müslümanlarýz)." demiþlerdi." (133) "Deyin ki: "Biz Allah'a, bize indirilene, Ýbrahim, Ýsmail, Ýshak, Yakub ve torunlarýna indirilene, Musa ve Ýsa'ya verilen ile peygamberlere Rabbinden verilene iman ettik. Onlardan hiç birini diðerinden ayýrdetmeyiz ve bizler Hu'ya teslim olanlarýz (Müslümanlarýz)." (136) Allah dininin anlatýldýðý bu âyetlerde; Biz Hu noktasýna Müslümanlarýz buyrulmasý zamanýn Hu noktasýna teslim olmayý iþaret etmektedir. Bütün pey- 9

14 gamberler birbirini tasdik ettiði halde, insanlar bir olan dini parçalarsa elbette yanlýþ olur. Bakara sûresi 137. âyetinde; "Onlar da, sizin Hu'ya iman ettiðiniz gibi iman ederlerse muhakkak hidâyete ermiþ olurlar. Þayet (HU noktasýndan) yüz çevirirlerse; (o zaman) onlar þikaka (çekiþmelere-anlaþmazlýklara) düþerler." buyrulmaktadýr. Bu âyet HU noktasýndan yüz çeviren ehl-i zâhirin halini de iþaret etmektedir. Zamanýn Ýnsaný na itiraz ve red, insanlarý çekiþmelere, anlaþmazlýklara düþürür. Hu noktasýna iman esastýr. Hu noktasý zamana göre nasýl tarif ederse öyle iman edilmelidir. Zamanýn Ýnsaný na iman ile terakki hâsýl olur. Allah ýmýz, Hz. Muhammed (s.a.v) ile indirdiði Ýslâm a göre kullarýný muhakeme edecektir. Kullar ise kendi akýllarýna göre davranmak istiyorlar. Bunlar Ýnd-i Bari de makbul tutulmuyor. Bugün iman noktasýnda yanlýþlýklar vardýr. Hâlbuki Allah ýn ilâhi nizamýndaki hususiyetinin meydana çýkmasý lazýmdýr. Bizim çalýþmalarýmýzdaki niyetimiz budur. 10

15 Allah ýmýz ilâhî arzu ve beyanlarýný her zamanda Zamanýn Sahibine inzal buyurmuþtur. Ýnnehû alîmun bi zâtîssudur /Sadýrlarýn zâtý ile bilici sýrrý ile bu arzu ve ilhamlar bütün insan kalplerinde iþrak bulur. Yedi semalar ve Sidret-ü l Münteha nýn yaratýlmasý Deryayý Nuru Muhammed iledir. Her varlýk O na tâbidir. Peki, bunlardan baþka âlemler, varlýklar var mýdýr? Âlem-i  mâ haber verilmiþ ancak bahsedilmemiþtir. Âlem-i  mâ Allah ýn zât âlemidir. Allah ýn baþka arzu ve tatbikatlarý var mýdýr? Elbette vardýr, tahdit edemeyiz. On sekiz bin âlem, yirmi altý bin âlem buyrulmuþtur. Ancak Hüve bütün bu âlemler ve varlýklarla da kýsýtlanamaz. Hüve zamirini O nun sonsuzluðunu iþaret etmek için zikrediyoruz. Hüve zamiri O nun sonsuzluðunu ve azamet-i ilâhîyesini ifade edemez, ancak iþaret eder. Peygamberlerdeki ve velilerdeki hakikat-i ilâhîyeyi Rabbimiz Kur an da Hüve lafzý ile iþaret buyurmuþlardýr. Kur an daki sýr bu þekilde ifade buyrulmuþtur. Nasýl ki Hüve yi tam olarak bilmek mümkün deðildir, o halde peygamber ve velileri, yani zamanýn gönüllerini de tam olarak bilmek mümkün deðildir. Hz. Pir Abdülkadir Geylânî nin tacý dört dilimdir. Terk-i Dünya, Terk-i Ukba, Terk-i Hesti ve Terk-i Terk... 11

16 Terk-i Hesti; bütün heveslerden geçmektir. O nu varlýklar ile tahdit etmemektir. Terk-i Terk; (Terk etmeyi de terktir) O nu ifade etmek mümkün deðildir, anlamýndadýr. Bizim insan varlýðýmýzla O nu ihata etmemiz mümkün deðildir. Acizliðimizi idrak ve ikrar ediyoruz ki, bu O na olan imanýmýzdýr. Terk-i Terk in bir anlamý da kulun kendini aciz görüp tevazuya gelince, Allah ýn tecelli ederek feyzini lütfetmesidir. Bu, ayný zamanda zillet hâlini de iþaret eder. Hüve konusunun bu âlemde telaffuz edilmesi icap etmektedir. Bugün hâlâ Peygamberimiz için geldi-gitti denilmektedir. Peygamberimiz her zaman için mer iyyettedir. Çünkü O Hüve nin görünmesidir. Varlýklar Deryayý Nuru Muhammed den halk olduklarýný idrak edip ikrar ederlerse, o zaman hakikate varmýþ olurlar. Deryayý Nuru Muhammed in asliyyeti anlatýldýðý zaman Hüve yi iþaret etmiþ oluyoruz. Geçmiþ peygamberler devrinde Hüve den görünen peygamberlere yapýlan itiraz o kavimlerin kýyameti olmuþ ve helâk edilmiþlerdir. Bugün Hüve hususiyeti umuma açýlmaktadýr. Ancak insanlarýn ekserisinin reddi veya kabulü bir yana, bu hususiyetle ilgilenmemekte olduklarý görülmektedir. Bu da bir takdir olsa gerekir. 12

17 Bugün insanlar kýyameti arzu eder duruma gelmiþlerdir Bu, Allah ýmýzýn Ýnkýlâb-ý Kebir arzusunun yaklaþmakta olduðunun bir iþareti olsa gerekir. Hüve, Allah ýmýzýn zâtîyet-i ilâhîyesini iþaret eden namütenahi azim bir hususiyettir. Hüve kitabýnýn yazýlmasý ile Hüve konusu nihayet bulmaz. Hüve bu kitapta yazýlanlar kadardýr demek hatadýr. Hüve nin arzularýnýn nihayeti söz konusu olmadýðýndan bu kadar demek ilm-i ilâhîyi kýsýtlamak gibi olur ki, asla makbul olmaz. Hüve ile ilgili ilim lütfedildikten sonra artýk bütün fiiliyatýn Hüve ye ait olduðunun nâs tarafýndan bilinmesi icap eder. Hüve yi daha iyi anlamak, O nun zâtîyet-i ilâhîyesini daha iyi idrak etmek demektir ki, onun için de bu esfele safilîn âleminin nihayet bulmasý ve bu yeni ilim ve idraki kaldýracak evsafta yeni bir âlem tatbikatýnýn baþlamasý icap etmektedir. Gelmiþ gelecek her þey HU nun arzularýnýn tecellileridir. Sadece bu izah bile yaratýlmýþ her varlýðýn üzerindedir. Huve't-tevfiku'r Refîk ELL HACC HÜSEYÝN VEDAD 13

18 HÜVE B Ý S M Ý L L A H Ý R R A H M A N Ý R R A H Ý M Allah'ýmýz; "Küntü kenzen mahfiyyen, feahbebtü en u rafe fehalektül halka liu rafa bihi... Ben gizli hazineydim bilinmekliðime muhabbet ettim de halký yarattým HU ile bilineyim diye" buyurmuþlardýr. Bu yaratmadaki özellik Allah ýn ilâhî isimlerinin hususiyetlerinin tahakkuk etmesidir. Allah ýmýz; Kendimden kendime bilinmek istediðim þey, Bende zuhur eden hususi isimlerimin içinde olan hikmet-i ilâhîyenin tatbikatýný görmemdir. buyurmaktadýr. Bu âlem velâyet ile baþlamýþtýr. Hz. Âdem e Allah kalben hitap etmiþtir; velâyet budur. Allah ýmýzýn; 'Muhakkak ki ben Arz'da (yeryüzünde) bir halife kýlacaðým, (Bakara 30) hitabý velâyet arzusundan kaynaklanmaktadýr. Hz. Âdem yaratýldýktan sonra dünya mânâsýný bulmuþtur. Nihayette de Sýrr-ý Âdem ile velâyetin bilinmesi, yani Allah ýn bu konuyu bildirmesi vardýr. O yüzden Hüve yi Rabbimiz arzu buyurduðu gönül noktasýnda 15

19 açarak arzu buyurduðu gönüllerde yansýmalarýný tatbik eylemiþtir. Lâ ilâhe illallah Muhammedun Resûlullah beyanýnda ilk defa Lâ ilâhe illâllah buyuran Hüve dir. Allah; Muhammedun Resûlullah beyaný ile Deryayý Nuru Muhammed i zikretmiþtir. Bu ilâhî tertibin izahý; Hüve nin, Allah ismi ile tatbikat yapacaðýna ve tatbikatýn Muhammedun Resûlullah ile meydana çýkacaðýna iþarettir. Resûlullah, Allah ýn Resûl ismi ile Hüve yi idrak etmeleri için ilim lütfettiði gönül noktasý olarak da düþünülmelidir. Bu tatbikat Hüve ile baþladý ve Hüve ile nihayete erecektir. Nihayetinde her þey O na dönecektir. Çünkü her þey O nun kendinden kendine olan aþkýdýr. Aþk ile yarattý ve aþk ile bütün varlýklarý kendinde toplamaktadýr. O yarattýðý varlýklarda aþkýnýn hissiyatýný duyar, tecellisini görür. Bütün âlemlerde lisanlar deðiþik olabilir ama Hüve deðiþmez. Hüve kendisindeki sonsuz zenginliði temaþa etmek istedi ve bütün bu âlemleri "Kün" emr-i ilâhîsi ile halkeyledi. Ýkinci "Kün" emri ile her þey asliyetine dönecektir. Kendi zenginliðini temaþa eden Hüve, bunu kendisinde cem eylediðinde yeni bir yaþamýn baþlangýcýný var eyleyecektir. 16

20 Hüve'nin kendisinde toplanan varlýklardaki idrak esasta Hüve nin onlarý ilk yaratýlýþ arzusundaki (Musavvir) lütfettiði idraktir. Hüve onlarý yine kendisinde cem eylediðinde kendinden kendine olan idraki tamamlanmýþ olmaktadýr. Yani bu idrak Hüve nin; bilinmekliðimi arzu ettim, âlemleri yarattým ilâhî beyanýndaki arzudur. Bu, mevcut biliþin daha ileri bir açýlmasý olarak yeni bir yaþam tatbikatý zuhur edecektir. Kendisinden kendisine sonsuz bir kudret, enerji ve varlýktan bahsetmek icap ettiði zaman Hüve lafzýný zikrediyoruz. Ancak o kudret-i ilâhîye kendi varlýðýndaki hususiyetleri ve namütenahi arzularýný temaþa etmek için kendisinde bulunan namütenahi enerjilerin bazýlarýný isimler vererek teþkilatlandýrmýþtýr ki, o isim verdiði varlýða ferdiyet yani þahsiyet lütfetmiþtir. Böylece kendindeki ilâhî arzularýn bazýlarýný belirgin hale getirmiþtir. Ýþte bu Feridürrahman sýrrýdýr ki, Rahman ýn verdiði ferdiyetin mânâlarýndan biridir. Bu isimler, bu idrake gelip de Feridürrahman gönlünden helâllik dileyerek aff-ý maðfiret isterlerse, o isimler mahfî halde kalmayýp tekrar ilâhî enerji ile birleþip ferdiyet alarak görünürler. Ýþte bu Feridürrahman ýn bir anlamýdýr. Onun için o isimden helâllik isterler ki, Rahmetenli l Âlemîn olan ferd, bizzat Hüve nin kendisidir. 17

21 Zamir olarak ifade edilen Hüve, Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v) tarafýndan Kur an-ý Kerîm de belirtilmiþ ve Hüve nin hususiyeti anlatýlmýþtýr. Hüve hiçbir isim ve varlýk ile tespit, takdir ve tahdit edilemeyecek ilâhî hususiyettir. Ýlâhî yaratýcý kudret bütün isimlerin yaratýcýsýdýr. Sadece bir isimle belirtilirse eksik telaffuz edilmiþ olur. Çünkü bütün isimler tespit ve tarif içindir. Bütün varlýklarýn cevher-i esasý kendisi olduðuna göre O nu herhangi bir isimle deðerlendirmek mümkün deðildir. Bu bakýmdan Rabbimiz velâyet makamý tarafýndan kendisinin Hüve/Hu olarak iþaret edilmesini arzu buyurmuþtur. Bu durumda Hüve ilk defa Sevgili Efendimiz tarafýndan telaffuz edilmiþ ve anlatýlmýþtýr. Sevgili Efendimiz Hüve sýrrýnýn hususiyetlerini va'z eylerken bu âlemin yaþantýsýný anlatmýþ, ayrýca ilâhî âlemin yaþantýsýný iþaret etmiþ ve varlýk âleminin yaratýlmasýndan evvelki durumu da haber vermiþtir. Yani ilâhî kudret; "Beni bu þekilde zikredin" buyurmadan evvelki durumu bizlere haber vermiþtir. Hüve, Arapçada O demektir. Türkçe de de O zamiri isim ve sýfat olmadýðý halde iþaret zamiri olarak ifade edilir. Bu anlatým gramer bakýmýndandýr. Tâbii ki Peygamberimiz Hüve yi zikrettiði için biz de Hüve yi zikrediyoruz. 18

22 Hüve/Hu (O zamiri) hem Allah ý iþaret etmekte hem de O nun hiçbir þey ile kýyaslanamayacak bir hususiyet olduðunu iþaret etmektedir. Hüve'nin zâtîyet-i ilâhîyesindeki husus þu olsa gerekir; Hüve nin kendisinin bilinmezliði sebebiyle "O" zamiri ile mütalaa edilmiþtir. Hüve bilinmeye kalkýlýrsa bu âlem Hüve'nin ifade ettiði mânânýn þeklini almak zorunda kalýr. Onun için ilâhî program icabý tam olarak açýlmamýþtýr. Açýlýrsa âlemlerin þirazesi bozulur. Kur an'da Ýnkýlâb-ý Kebir gününe büyük önem verilmiþtir. Ýnkýlâb-ý Kebir de bütün varlýklar Hüve idrakine gelecekler ve her þeyden münezzeh olan ilâhî kudreti temaþa edeceklerdir. O zaman Hüve tebeddülat ile âlemleri deðiþtirmiþ olacaktýr. Tanrý, ilâh ve benzeri kudret-i ilâhîye isimlerinin hakikati anlaþýlýnca mevcut nizam da tebeddül etmiþ olacaktýr. Bu, Hüve'nin kendinden kendine bilinmekliðini arzu etmesinin bir tatbikatý olsa gerekir. Ýnsan ahirete göçmeden kendi varlýðýndan vazgeçmez. Daima kendi varlýðýný ortaya koymaya çalýþýr. Ancak Allah ýn lütfettiði hususi gönüller müstesnadýr. Onlar Hakkýn lütfu ile daima tevazudadýrlar. Ýnkýlâb-ý Kebir de Hüve'deki hususiyet açýldýðýnda, bütün âlem bu arzuya münkalib olarak tebeddülâta uðrayýp deðiþecektir. Bu azim bir konu olsa gerekir. Bu du- 19

23 rumda Hüve nasýl anlatýlabilir? Bu, mümkün deðildir. Bugün Ýnkýlâb-ý Kebir'e gidilirken Hüve'yi kabul eden insanlarýn bir avuç kalmýþ olduðu görülmektedir. Bu âlemleri yaratan Hüve'nin bizim bu semâmýzla birlikte yedi sema halkeylediði düþünüldüðünde bugüne kadar bilinen âlemler ile o sonsuzluðu ifade etmenin mümkün olmadýðý görülecektir. Sonsuz âlemleri insanlar kendi sýfatî varlýklarýna göre deðerlendirmeye kalkmaktadýrlar. Nitekim yakýn zamana kadar maddenin en küçük halinin Atom olduðu düþünülürken, atomlarýn içinde de proton ve nötronlarýn ve bunlarýn da içinde kuarklarýn olduðu keþfedilmiþtir. Bunun ötesinde de namütenahi varlýklar olduðu düþünülebilir. Bu durumda âlemlere göre o varlýklar kadar dâhi bir varlýðýmýzýn olmamasý söz konusudur. O zaman varlýðýmýzý nasýl ispat edeceðiz? Bunu idrak etmek ve ifade etmek de mümkün deðildir. Bir insan kendisini karþýsýndaki bir insana ne kadar anlatabilir? Kendisindeki hâsletleri, duygularý, sevinçleri, üzüntüleri, fikirleri ne kadar anlatabilir? Bugün anlatýlmak istenen, kiþinin duygu ve fikirlerinin gelecekte de deðiþebileceðidir. Peki, kiþi kendini anlatamazken, her an yeni bir þanda olan Allah nasýl anlaþýlacaktýr? 20

24 Ýnsan kendisini tanýmakla Allah ý tanýmaya baþlar. Çünkü insanýn asliyyet-i ilâhîyesi Allah týr. Kur an daki Hüve, sýfata iþaret eden bir kelime deðildir. Hüve, hiçbir sýfatý ifade ve iþaret etmeyen, ancak Kudret-i Zâtîyyet-i Ýlâhîyyeyi, yani Hakkýn kendisini iþaret eden bir lâfýzdýr. Allah ýn vasýflarý saymakla bitmez. Diðer âlemlerde Allah ýn kendisini nasýl anlattýðýný bilemeyiz. Âlemlerdeki isimlerinin tarifini bilemiyoruz. Öteki âlemlerde de O nu zikretmek için, hiçbir isimle kýsýtlamamak için Hüve olarak zikrediyoruz. O nu hiçbir þey ile deðerlendiremeyiz. Çünkü ne denirse zaten O dur. Hüve yi hiçbir sýfat ile idrak edemeyeceðimizi bize lütfettiði için Rabbimize þükrediyoruz. Rabbimiz belki diðer âlemlerde de Hüve lâfzý ile kendisinin zikredilmesini arzu buyurmuþtur. Ýnsandan arzu eden Allah týr. Bir kiþi ne arzu ediyorsa, o arzu da Allah ýn ondaki tecellisidir. Tekvîr sûresi 29. âyetinde; "Âlemlerin Rabbi Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz" buyrulmaktadýr. 21

25 Allah ýmýz devamlý olarak yaratmadadýr. Bu dünyadaki varlýklarýn adedi, gelmiþ geçmiþ sayýsýz varlýklarýn hesabý bilinemez. Þu küçük dünyamýzda bu kadar namütenahi yaratma var ise, âlemlerde nasýl bir tatbikat vardýr, bunlarý da bilmek mümkün deðildir. Yaratýlanýn yarataný görmesi de mümkün deðildir. Çünkü Bir den yaratýlmýþ olanlar O nu göremezler. Yaratýlmýþ olan, herþeyi Bir hâle getiremez. Ama onlarý yaratan, her an onlarý kendinde bir bütün olarak bilir, görür ve iþitir. Mücâdele sûresi 1. âyetinde; "...Muhakkak ki Allah Semi dir, Basir dir." buyrulmaktadýr. Yaratýlmýþ varlýklar birbirini bilir ama Yarataný bilmesi her þeyi cem etmesi ile olabilir. Onun için de kudret icap eder. Hususiyede her þeyi bir bilen ise, her þeyin kendi olduðunu idrak eder ve o gönül aslýn bir parçasý olduðunu görür. O zaman da O nu tam mânâsý ile bilemez. O, dünyada Hüve olarak iþaret ediliyor. Diðer âlemlerde nasýl ifade edildiði bilinmiyor. O âlemlerde hangi ifade ile bildirildi ise öyle bilinmektedir. Bu, þu olsa gerekir: Hüve tam olarak bilinemez 22

26 Lokmân sûresi 26. âyetinde; "Semâvatta ve arzda olanlar Allah'ýndýr. Þüphesiz Hüve müstaðnidir (Ganiy), övülmeðe layýktýr (Hamîd)" buyrulmaktadýr. Hüve'yi müspet ve menfi ile de tahdit etmek mümkün deðildir. Hüve övülmeye layýktýr. Âlemde Celâl-Cemâl her þey vardýr ama Hüve her tatbikatýn üzerinde, her þeyden müstaðnidir. Ýnsanlar Allah'ý dünyevî yaþama göre deðerlendiriyorlar. Ancak Hüve bütün bu deðerlendirmelerin fevkindedir. Hüve bütün bunlardan müstaðnidir. Yaþadýðýmýz âlemin icaplarý ile Hüve'yi deðerlendirmek mümkün deðildir. Rabbimiz her varlýkta bir þekil, suret, meþrep, neþe ve karakter ile zuhur etmiþtir. Onun için her varlýk kendindeki hâle göre O nu idrak eder. Ancak Hüve nin yakýnlýk lütfettiði gönüller mânâ olarak güzel bir hususiyete ermiþlerdir. Nitekim Kur an da peygamber ve velilerin Hüve den göründüðü beyan edilmiþtir. O na bir vücut atfedilemez. Çünkü bütün vücutlar O nundur. Sonsuz azamet-i ilâhîyeyi idrak mümkün deðildir. Bir takým insanlarýn tanrý diye taptýklarý kendileri 23

27 gibi yaratýlmýþtýr. Hz. Abdülkadir-i Geylânî; Kendi gibi ölümlüye tapan mel undur buyurmuþlardýr. Tatbikatta ilk isim olarak Allah lütfedilmiþtir. Bütün isimler Allah isminden sonra ifade edilmiþtir. Maneviyat-ý hususiye ise Hüve ile iþaret etmektedir. Allah ve Deryayý Nuru Muhammed isimleri alemlerdeki tatbikat isimleri olarak Hüve'nin isimleridir. Bu isimler bütün varlýklar üzerinde hak ve hüküm sahibidir. Hüve her isme bir hususiyet vermiþtir. Nizam, adalet, yargýlama, mükâfat ve ceza, müspet ve menfi her þey Allah ismine baðlýdýr. O halde Allah ismi Hüve'nin nizamýnýn tatbikat ismidir. Onun için Allah ismi Ýsm-i Câmi dir. Hüve, Allah ismi ile kendisinin zikredilmesini arzu buyurur. Haþr sûresinde; Hüve Allahullezi lâ ilâhe illâ Hüve / Hüve Allah týr ki Hüve den baþka ilâh yoktur buyrulmaktadýr. Yine; Lehul esmâ-ü l hüsnâ / Güzel isimler Hu nundur. buyrulmaktadýr. En güzel isimlerden iþaret edilen zâtî velâyet isimleridir. Peygamberimizin; Görüldüklerinde Allah hatýrlanýr buyurduðu gönüllerdir. O hâlde Hüve, velâyet isimleri ile kendisine iltica edilmesini sevmektedir. Çünkü o isimler Allah ýn arzularýný ifade etmektedir. O isimleri zikretmekle Allah ýn arzularýný zikretmiþ oluyoruz. Terak- 24

28 ki etmek için o isimlerden nur ve feyz alýnmasý ve o isimlerin idrak edilmesi icap eder. Allah'ýn zâtîyet-i ilâhîyesini Hüve'den ayýrmak mümkün deðildir. Esmâ-i Celîle den Allah görünür, ancak onlar ayný zamanda tatbikat isimleridir. Misal olarak "Adl" ismi Allah'a ait bir isimdir. Adalet tatbikatýnýn zuhur ettiði bir isimdir. Allah'ýn isimlerini birbirlerinden tefrik etmemek gerekir. Allah ismi ile Hüve lafzýný tefrik etmemek gerekir. Hüve, velâyet noktasýnda Allah'ýmýzýn fiili icrasýný mer iyyete koyduðu hususiyettir. Hüve, tatbikat noktasýnda mabud ismi olarak Allah ismini lütfetmiþtir. Tatbikatta bütün iþlerin neticelenmesi Allah isminde olur. "El Kahhar" (kahreden) ve "el Afüvv" (baðýþlayan) Allah isminde tatbikat bulur. Hüve'nin zâtîyet-i ilâhiyesinde ise varlýklarýn hususiyetleri ve hakikatleri açýða çýkarak bu noktada her þey mecz olur, birleþir ceza ve af isimleri artýk bu noktada tatbikat görmez. Allah ýn lütfu ile ilâhî yolda yetiþmiþ olan peygamber ve veliler Hüve den baþka ilâh olmadýðýný ifade etmiþlerdir. Hüve yi velâyet idrak edebiliyor. Çünkü Hüve velâyette açýlarak kendisini anlatýyor. Velâyet Hüve ile dua ediyor. Ama ehl-i zahire velâyet nasip buyrulmadýðýndan Hüve konusunda suskun kalmaktadýrlar. Dünya sýfattýr, insanlar sýfatîdir. Velâyet Hüve yi 25

29 zikreder. Velâyet zâtîyyetten göründüðü için Hüve yi O nun bildirdiði kadarýyla idrak etmiþtir. Sýfat ehli O nu zaten kavrayamaz. Cismaniyet almýþ olanlarýn O nu görerek kavramalarý mümkün deðildir. Ancak âsârýný (eserlerini) temaþa edip O nu idrak etmeye çalýþýrlar. O nu akýl yoluyla ve düþünce ile bilmek mümkün deðildir. Varlýklarýn bu kavrayýþa sahip olsalar dâhi idrak edememelerinin sebebi þu olsa gerekir: Bir varlýðý müþahede edebilmek ve bir varlýk hakkýnda tam bir bilgi ve kanaat sahibi olmak için o varlýðý her halinde görmek icap eder. Görmek için de O nun dýþýnda bir varlýk olmasý lazýmdýr. Bu da mümkün deðildir. Çünkü bütün varlýklar Allah ýn yani Hüve nin zâtîyet-i ilâhîyesi içinde olan varlýklardýr. Dýþýna çýkýlmasý mümkün olmadýðý için tam olarak kavramak mümkün deðildir. O nun dýþý diye bir þey yoktur. O nu idrak edebilecek olan Hüve nin kendisidir. O, bütün varlýklarý görücüdür, O bütün varlýklarý sarýcýdýr. Varlýklar da O nun içindedir. Çünkü bütün varlýklarý kapsayan Hüve dir. Binaenaleyh O, insanlarý idraktedir, ama insanlar O nu tam idrake gelemezler. Sarýcý nur Hüve nin nurudur. Bütün velâyeti saran nur O dur. Bu nurun bir insan olarak görünmesi gerekir. Allah ýn tatbikatýnda O nun arzusunun kemâliyetinin bir insan olarak görünmesi vardýr. O ismin kemâlatý bugün tam açýlmýþ oluyor. Bu tatbikatlar Allah ýn kendisinden kendisine olmaktadýr. 26

30 En âm sûresi 103. âyetinde; "Gözler (basarlar, görüþler, basiretler...) Hu'yu idrak edemez; Hüve gözleri idrak eder; Hüve Latif'tir, Habîr dir." buyrulmaktadýr. Vahdet-i vücûd kelimesi dünya deðerlendirmesi içindedir. Bu dünyanýn dýþýnda hangi kelime ile tarif olacaktýr? Vücud kelimesi ile hep madde âlemi itibara alýnmýþtýr. Varlýk kelimesi de Allah ýn namütenahiliðine bir yerde sýnýr çizmek demektir, O nu tarifte eksik kalmaktadýr. Bütün varlýk âlemlerinde Hüve nin zâtiyetini ifade eden bir kelime yoktur. Herkes mevcut olduðu âlemin ifadesi ile Hakký deðerlendirmiþtir. Onun için tam tevhidde olarak hiçbir þey ve vasýfla O deðerlendirilemez. Allah arzu buyurduðu gönüllerde kendisini nasýl ifade eder? Allah ýn arzu buyurduðu gönüllerde kendisinden kendisine bir ifadesi vardýr. Bu yüzden O nu bir þekilde deðerlendirmek mümkün deðildir. Onun için Allah, Hüve yi lütfetmiþ ve; Benim zâtîyyetimi Hüve ile zikredin, öyle kabul ederim buyurmuþtur. Allah ýn zâtîyyetini nasýl vasfedeceðiz? Bunu bilemeyeceðimiz için Hüve lafzý lütuf buyrulmuþtur. Hüve, 27

31 her þeyden münezzeh olan Allah ýn zâtîyyetini iþaret etmektedir. Her türlü sýfat ve vasfýn üzerinde olarak Hüve lafzý ile zikir makbul olmaktadýr. Sýfat, zâtý göremez. Hüve, görülmekten münezzehtir; Allah, görülmekten münezzehtir. Gören, görülen hepsi sýfattýr. Hüve'yi idrak mümkün deðildir. Bir varlýðý idrak etmek o varlýðý görmekle veya muhayyile etmekle mümkündür. Hüve, muhayyile edilmekten de münezzehtir. Allah, idraki idrak olarak kullanmak için vermiþtir. Ama idrakin sahibi O dur. Ýnsana bütün verilenler, kullanýlmak için âriyyet olarak verilmiþtir. Bütün düþünceler O nundur. Bütün bu insana verilenlerin Allah tarafýndan âriyyet olarak verildiðini idrak edene -o zaman- bu güzellikleri lütfeder ve geri almaz. Basiret, kendi vücudunun da Allah'a ait olduðunun idrakine varmaktýr. Mesela rüya gören rüyasýna sahip midir? Hüve ye iman kat i bir imaný gösterir. Çünkü Kur an da Allah ýn dunundaki þeylere dua edilmemesi emrolunmuþtur. En âm sûresi 56. âyetinde; "Ben Allah dûnundan davet ettiklerinize 28

32 ibadet etmekten nehyolundum," de. "Ben de sizlerin havalarýnýza tâbî olmam; zira o takdirde ben dalâlete düþmüþ ve hidayete erenlerden olmamýþ (olurum)" buyrulmaktadýr. Varlýklar bugünkü cismaniyetlerini býrakýp herhangi bir þekle ve þemale girseler bile, yine de O nu idrak etmeleri mümkün deðildir. Çünkü her þekil Allah tan hâsýldýr. Þekiller Allah ýn dýþýna çýkamayacaðýna ve Allah ýn batýn varlýðýnda olduðuna göre, Allah ý hiçbir þekilde ne akýl, ne mantýk ve ne de tahayyül ile tam mânâsýyla idrak etmek mümkün olmayacaktýr. Ýsrâ sûresi 46. âyetinde; "Ve (onlarýn) kalbleri üzerine, HU'yu anlamalarýný (engelleyen) kabuklar, kulaklarýna da bir aðýrlýk koyduk. Sen Kur'an'da Rabbini VAHDEHU (bir ve tek HU olarak) zikrettiðin zaman, (müþrikler) nefret ederek arkalarýný dönerler." buyrulmaktadýr. Âyette müþriklerin vahdet ehlini kabul etmedikleri beyan edilmektedir. Nitekim ikilik ehli denilen ehl-i zahir Allah ayrý, peygamber ayrý diyerek velâyeti, yani vahdet ehlini kabul etmezler. 29

33 Yaþamýn hususiyetini ve varlýklarýn idraki için dünyaya gelmiþ insan, müspeti ve menfiyi idrak edip, Allah a hesap verecek ve sonra Hüve ye döndürülecektir. Müspet ve menfi idraki ile yaþamýn mânâsýný tam idrak etmek lazýmdýr. Çünkü kiþi müspeti ve menfiyi görerek Hüve yi idrak için dünyaya gelmiþtir. Hüve yi bir nebze idrak için yasak edileni menfi olarak görmek icap eder. Yasak olan zaten insan yaratýlýþýna ters düþer. Uyuþturucu ve içki yasak edilmiþtir. Allah ýn yasaklamasýnda muhakkak hayýr ve rahmet vardýr. Hz. Âdem - den beri de böyledir. Bu, Hüve menfiyi makbul tutmuyor demektir. Müspet ve menfî her þey 'Hüve'den meydana gelmiþtir ve Allah isminin zamiri olan 'Hüve' ye aittir. Tertib-i ilâhî icabý doðruyu da, yanlýþý da, kiþinin bulunacaðý terakkî noktasýný da tayin eden Hüve dir. Hüve noktasýnda müspet ve menfi gibi zýtlýk tatbikatlarý görülmez. Bu noktada menfi görünme olmaz. Tekmil isimlerin zuhur bulmasý Allah isminin görünmesi ile ortaya çýkmýþtýr. Allah'ta her türlü ismin tatbikatý vardýr. Allah isminde müspet ve menfinin tatbikat görmesinin sebebi, bu isimlerdeki kemâlat noktalarýnýn tahsil edilerek güzel bir idrak noktasýna gelmek içindir. Hüve isimlerden münezzeh bir nokta olduðundan bu noktada sýfat tatbikatý olmaz. 30

34 Her isim, hem ilâhî bir icrayý, hem de ayný zamanda o icranýn vücut bulduðu ilâhî varlýðý ifade eder. Ýlâhî varlýðýn sadece bir isimle ifade edilmesi, o varlýðý o ismin mazhariyetinde býrakabilir. Ancak Hüve, bilinen ve bilinmeyen bütün isimleri kapsamaktadýr. Onun için Arapça'da 'O' manasýna gelen 'Hüve' zamiri kullanýlmýþtýr. Zamir kelimesi, bir þeyin zatýný ve iç yüzünü ifade eder. Zamir ayný zamanda varlýðýn niyeti, vicdaný, kalbi ve gaybýna da delâlet eder ve bütün isimlerin makamlarýnýn kendisi ile kâim olduðunu iþaret eden Hüve, ismin yerini tutan rumuzât harflerindendir. Hüve bütün isimlerin hakikat-i ilâhîyesini ifade eder. Bu sýrrý iþareten Sevgili Efendimiz; "Ya Maruf! Seni lâyýkýyla hamdedemedik. Sen kendini hamd ettiðin gibisin" buyurmuþlardýr. Hüve'nin isim almýþ hali Allah'týr. Allah ismi kullara bir rahmet olarak lütfedilmiþ, Hüve mahfi kalmýþtýr. Velâyette yakýnlýk bulduktan sonra Hüve lisanýný kullanmak ancak çok ileri terakkilerde mümkündür. Çünkü Hüve'yi idrak ve zikretmek çok hassas bir konudur. Velâyet için Hüve çok hususiyededir. Hüve, müstesnadýr, her þeyden münezzehtir. Niye bugün bu konularý açmamýz isteniyor? 31

35 Ýnsanlarýn çoðu Allah ismini bile anmýyor; Hüve'yi ise bir avuç insan zikrediyor. Kur an'ýn bu hususiyetlerini açacak kimse kalmazsa ne olur? Hüve þimdiye kadar umuma bu kadar ileri ifade edilmemiþti. Ancak Allah ýmýzýn hususiyede yakýnlýk lütfettiði gönüllerde mahfuz idi, Rabbim O nu da açýyor, o zaman iþ hatme ermiþ olmaktadýr. Dünyada Allah dininin programý tamamlandýðýnda dünya hayatý sona erer. 32

36 HÜVE ALLAH B Ý S M Ý L L A H Ý R R A H M A N Ý R R A H Ý M Allah ýmýzýn bütün isimlerinin kullukta bir mukabil ismi vardýr. Alim/Malûm, Kadîr/Makdur, Mabud/Abid gibi... Ancak Hüve nin mukabili velâyettir ki, O nun hususiyetidir. HÜVE, her türlü isimden, isimlendirmeden, sýfattan ve vasýftan münezzeh olduðundan varlýklar kendisini bilsin ve tanýsýn diye "ALLAH" ismini lütfetmiþtir. Ancak ulema-i rüsûm Allah ismini yaratýcý ilâhî kudreti tenzih ediyoruz diyerek müteâl (aþkýn) bir anlayýþ ve idrak ile mevhum Allah anlayýþýný ortaya koymuþlardýr. Ýnsanlar Allah'ý dünyaya göre düþünüp maddi olarak tespit etmiþlerdir. Yani yaþam içindeki bir maddeye tekabül ettirerek anlamaya çalýþmaktadýrlar. Yaþayan bir simge halinde mütalaa edip tasvir etmeye çalýþmaktadýrlar. Ulema-i rüsûm Allah için selbî ve subutî deliller ortaya koymuþlardýr. Kendi icad ettikleri tariflere uymadýðý takdirde Allah olamaz hükmünü vermiþlerdir. Bütün bu tarifler aslýnda dünyevî varlýklar esas alýnarak yapýlmýþtýr. 33

37 Ulema-i rüsûm Allah ý yücelttiðini düþünerek O nu selbî ve subutî deliller ile tenzih etmeye gayret etmiþtir. Lâkin yücelteyim derken farkýnda olmadan nakýs kýlma durumunda kalmýþlardýr. Allah ýn dýþýnda bir kuvvet olmalý ki, Allah ýn Allahlýðýnýn delillerini söylesin. Peygamberimiz; Ya Maruf Sen kendini övdüðün gibisin buyurarak insanýn aciz olduðunu ifade etmiþlerdir. Hiçbir peygamber ve veli Allah a sübut deliller icat etmemiþtir. Bu bakýþ açýsý ile okunursa bu kitabýmýz feyz verir. Hüve hususiyede tutulmuþtur. Eðer Allah O nu açsaydý, O na da subutî deliller getireceklerdi. Allah için subutî deliller getirmek ilâhî ilim ve irfanda eksiklik olarak addedilir. Onun için Rabbimiz; Beni hiçbir þekle benzetmeyin ve düþünmeyin. Ben bir insan yaratacaðým. Beni ararsanýz insanda arayýn buyurmuþlardýr. Allah ýn zâtîyet-i ilâhîyesine gölge düþürecek kelimeleri kabul etmek mümkün deðildir. Bu gibi mülahazalar Rabbi bilmek hususunda eksikliktir. Allah için söylenen selbî ve subutî delillere uymuyorsa Allah olmayacak mýdýr? Belki o zamanki þartlarda öyle konuþmak lazýmdý, ama bugün baþkadýr. Hâlbuki Kur an da Hz. Ýbrahim kýssasýnda bu fikir iþlenmiþtir. Hz. Ýbrahim yýldýza, aya, güneþe, geceye ve gündüze baktý ve Kaybolan 34

38 Rabbim olamaz" buyurdu. Zaten bu ifadeyi Hz. Ýbrahim e Allah ilham buyurmuþtur. Hüve mevcut varlýklar ile kendi arasýnda Allah ism-i celilini koymuþtur. (Bu cümle bir anlatým ve idrak içindir). Rahmeten lîl âlemîn olan Allah ismi olmasaydý insanlar itirazlarýndan dolayý hemen ceza görürlerdi. Allah ismi, her insanýn yaratýcýsýný idrak edip anlamasý için bir ifadedir. Ýlâhî yaratýcý bir nebze olsun idrak edilip anlaþýlmasý için anlama kapasitesi lütfettiði insana Allah ismi ile rahmet lütfetmektedir. Allah, baþka isim ve kelimelerle (ilah, god, tengri gibi) ifade edilmeye kalkýldýðýnda ise, bu hususiyetin tesirinin olmadýðý idrak edilmelidir. Bütün varlýklar Allah'tan görünmüþtür, ama Allah her varlýkta onlara lütfettiði makama göre tecelli etmiþtir. Elbette Hz. Muhammed (s.a.v) Allah'ýn bir görünmesidir. Bütün varlýklar da Allah'ýn görünmesidir. Ama varlýklar arasýnda makam ve tecelli farklarý vardýr. Allah lafzýný bütün varlýklar zikreder. Allah ismi yaratan kudretin ismidir. Rabbimiz Kur'an'ý Kerîm'de; "Hesap görücü olarak Allah kâfidir; Sonra dönüþünüz yine Hüve'yedir" buyurmaktadýr. "Sizler hesap verecek ve Allah'a döneceksiniz" denebilirdi. Ancak o þekilde ifade buyrulmamýþ ve Hüve hususiyede tutulmuþ- 35

39 tur. Velâyet hususiyede tutulan Hüve'yi zikretmiþtir. Hüve hiçbir þeyle tahdit edilmeden bizi yaratan ilâhî kudreti iþaret eden bir zamirdir. Günah ve sevap hesabý Hüve'nin ismi olan Allah'a verilecektir. Ýtiraz ve yanlýþ Hüve'ye yapýlýrsa onda dönüþ yoktur. Onun için; Hüve'yi Allah ismi ile zikrediniz arzusu zuhur etmiþtir. "Allah," ilâhi yaratýcýnýn âlemleri var ederken kullandýðý tatbikat ismidir. Herkes, her makam sahibi, kendi makam idrakinde Allah'a hesap verecektir. Hüve'ye gelindiðinde ise her þey, her nokta Hüve'ye ait olduðundan makam tatbikatý ortadan kalkar. Hüve noktasýnda maksat hâsýl olduðundan ve hedefe ulaþýldýðýndan artýk makam tatbikatý görülmez. Allah ism-i celilini, ancak Hüve zatiyet-i ilâhiyesi ile tarif ve tavsif edebilir. Bütün isimler Allah'a aittir ancak Allah'ýn bütün isimlerde tecelli zuhuru vardýr. Bütün varlýklar isim aldýðý için sýfat olur, Hüve ise isimlerden münezzehtir. Bu bakýmdan Hüve isimler ile ifade edilemeyecek varlýklarý da kapsamaktadýr. Ahzâb sûresi 39. âyetinde; "Onlar ki, Allah'ýn risaletlerini teblið ederler ve (ancak) 'HU'dan korkarlar ve Allah'tan baþka kimseden korkmazlar. Hesap görücü olarak Allah kâfîdir." buyrulmaktadýr. 36

40 En'am sûresi 60. âyetinde ise; "Sonra dönüþünüz HU'yadýr" buyrulmaktadýr. Âdem'i çamurdan görerek secde etmeyen Ýblis, her varlýðýn hakikatinin Allah olduðunu görememiþtir. Çamur da O'ndan, ateþ de O ndan, ruh da O ndan her þey O'ndan hâsýldýr. Ancak itirazý yapan Ýblis bir daha Âdem'deki sýrr-ý hususiye muttali olamamýþtýr. Allah'ýmýz; "Ben yeryüzünde bir halife kýlacaðým" buyurduðunda da; "Biz seni hamd ile tespih ederken kan dökücü birini mi yaratacaksýn" diyerek itiraz eden melekler de Âdem'i görememiþlerdir. Onlarýn secdesi artýk Âdem'i temsil eden Beyt-ül' Mamur'a olacaktýr. Bu secde af doðurmuþtur, ancak bir daha Âdem'e muttali olamamýþlardýr. Meleklerin itirazý Allah ismine karþý yapýlmýþtýr. Bu sebeple daha sonra af zuhur etmiþtir. Ancak daha ileri terakkiden mahrum kalmýþlardýr. Ýblis'in itirazý ise Âdem'e yani HÜVE'ye olduðu için lânetlenmiþtir, af zuhur etmemiþtir. Burada Rabbimizin Kur'an'da bahsetmiþ olduðu Hüve'nin hususiyeti ortaya çýkmaktadýr. Hüve Allah'ýn zâtîyet-i ilâhîyesidir. O'nu her þeyden tenzih ederek zikretmiþ olduðumuz hususiyet-i ilâhi- 37

41 yedir. Hüve'yi bizlere açan ve anlatan Sevgili Efendimizdir. Ancak O nu en ileri noktada bilmesine raðmen; "Ya Maruf Senin hakikatini arif olamadýk" buyurmuþtur. O zaman yaratýcý kudret, Hüve olarak da tarif edilemez; ancak Hüve ile iþaret edilmiþtir. Allah'ýn isim verdiði varlýktaki tecellisi ne ise o varlýktan o zuhur eder. Kiþinin baþka bir varlýk gibi olmayý arzu etmesi kendi varlýðýnýn dýþýnda olmayý icap ettirir ki, bu da Allah'ýn nizamýna uymaz. Allah'ýn nizamýnýn dýþýna çýkmayý istemek, Allah'ýn arzuyu ilâhîsinin dýþýna çýkmayý istemektir ki, mümkün deðildir. Ýlâhî kudretin tatbikat ile kendinden kendine bilinmekliðini istemesi vardýr. Hüve bu arzunun tatbikatýný isimleri ile yapmayý murat etmiþtir. Bu tatbikatta kendisinin Allah ismi ile zikredilmesini arzu buyurdu. Bu, Hüve nin rahmeti icabýdýr. Bir kimse Hüve ye itiraz ederse o asla kabul edilmez. Çünkü o taktirde Hüve kendinden kendine itiraz etmiþ gibi olur ki bu mümkün deðildir. Bir baþka açýdan bakýldýðýnda kiþinin bu itirazý kendini inkârý gibi olur. Manevi yolda kiþinin kendi elini öpmesi, Hüve nin kendisinden kendisine olan muhabbetinin bir ifadesi olsa gerekir. Onun için Allah ismi varlýklar için rahmet ismi olmuþtur. Kulun itirazý olursa Allah 38

42 ismine olmaktadýr. Allah ismi itiraz eden kula rahmeti icabý bir mühlet vermektedir. Belki kul itirazýndan vazgeçip tövbe edebilir. Hâlbuki Hüve kendisini Allah ismi ile bildirmemiþ olsaydý o zaman Hüve ye olan itiraza bir mühlet verilmesi asla olamazdý. Nitekim geçmiþ peygamberlere olan itiraz aslýnda Hüve ye olduðu için itiraz eden kavimler helâk olmuþtur. Ýlâhî kudrete yani Hüve ye olan bir itirazda otomatik olarak bir negatif iþaret verilir. Burada hiç kimsenin bir müdahalesi de olamaz. Onun için Rabbimiz; "Kýyamet kopmadan tövbe ediniz," buyuruyor. Kýyamet ise bütün varlýklarýn ölümüdür. Hüve noktasýna O nun asliyyetini bilmeden itiraz edene gelince; ceza görmez ama maneviyat yolunda devreden çýkartýlýr. Bir daha maneviyata dönemez. Hüve noktasýna O nun asliyyetini bilmese dahi yakýnlýk duyan, hizmet edene gelince; ona hayýrdan nasip verilir. Peygamberimiz Hüve konusunu hususiyede tutmasaydý itirazlarý sebebiyle helâk edilen geçmiþ kavimlerin düþtükleri duruma kendi ümmeti de düþebilirdi. Peygamberimiz Miraç ta ümmeti için rahmet dilemiþtir. 39

43 Fetih sûresi 3. âyetinde, "Ve Allah sana aziz bir yardýmla yardým eylesin" buyrulmaktadýr. Bu beyan Hüve'ye aittir. Ýsim ve sýfatlardan münezzeh olan Hüve "Allah" ismi ile fiili icrasýný yapacaðýný ve yardým edeceðini beyan buyurmaktadýr. Allah'tan neþ et eden isimler birbirine tâbidir. Ýnsanlarýn hepsinin tapýlacak varlýk olarak düþündükleri anlayýþlarýn tamamý "Allah" isminde toplanýr. O halde burada sözü edilen yardým, Allah'ýn rahmetinden kaynaklanan ve "Allah" isminin izzet ve hususiyetindeki bir yardýmdýr. Yani bütün isimlerin hakikat-ý asliyyesi olan Allah isminin dünyada tatbikatý böyledir. Hüve, fiilî icra ismi olan Allah ismi ile yardýmda bulunmaktadýr. "Allah" ismi Rabbimizin Ümmet-i Muhammed'e, yani imaný tam olan gönüllere bir lütfu ilâhisidir. Ve Allah imaný tam olan gönüllere azap etmez. Mü'minler bir kusur iþlemiþ olsalar dâhi Allah ismini zikrederek baðýþlanmayý umarlar. O halde Allah isminin yerine baþka bir isim zikredilmesi doðru deðildir. Allah ismi ilâhî bir anahtardýr. Allah ismi zikredildiði zaman ilâhî ilticanýn kapýsý açýlýr; iltica ve tövbe kabul edilir. Diðer tanrý, ilah ve benzeri isimlerin böyle bir tatbikatý yoktur. Allah ismi tövbeleri kabul eder. 40

44 Hûd sûresi 101. âyetinde; "Ve Rabb'inin emri geldiðinde Allah dununda dua ettikleri ilahlar kendilerine hiç bir þey kazandýrmadý. Ve ancak ziyanlarýný ziyade eyledi." buyrulmaktadýr. Yunus suresi 18. âyetinde; "Ve Allah dununda kendilerine ne zarar verebilecek ne de fayda saðlayacak olanlara ibadet ederler ve "Bunlar Allah indinde bizim þefaatçilerimizdir," derler. De ki, "Siz Allah'a semavatta ve arzda bilmediðini mi haber veriyorsunuz?" Hu sübhandýr ve onlarýn þirk ettiklerinden yücedir." buyrulmaktadýr. Hüve öyle bir kudret-i ilâhiyedir ki, ancak bildirdiði kadar bilinir. Tam olarak anlamak mümkün deðildir. Bir kiþi bu kudret-i ilâhiyenin zâtiyet-i ilâhîyesine taalluk edecek herhangi bir ifade, serzeniþ, düþünce, niyet yaptýðý takdirde bu, kudret-i ilâhîyenin zâtîyet-i ilâhîyesinde vücud bulur. Çünkü vücud birdir. Bir ufak itiraz olursa o, kudret-i ilâhîyenin zâtýnda itiraz olur. Onun için Hüve; "Siz beni Allah ismimle zikrediniz" buyurdular. Ve yine buyurdular ki; "Hüve'ye itiraz etmeyecek bir idrake geliniz." Bu, 41

45 Hüve'nin sonsuz bir rahmetidir. Onun için önce Allah ismine hesap verilecek ve Hüve'ye dönülecektir. Velâyet hiçbir zaman kudret-i ilâhîyenin zâtýna gölge düþürecek bir noktaya tevessül etmez. Velâyetin zahirden ayrýldýðý nokta budur. Allah'ýn yalnýzlýðýndaki muazzam tevhid bu yazýdan idrak edilmelidir. Hûd sûresi 7. âyetinde; "Hu'nun Arþ'ý su üzerinde iken, hanginizin daha güzel amel iþleyeceðini imtihan etmek için, semavatý ve arzý altý günde yaratan Hüve'dir..." buyrulmaktadýr. Bütün insanlar imansýz ise kim imtihan olacaktýr? Yani güzel iþ yapan imanlý insanlarýn dünyadan göçmesi ile yukarýdaki âyette iþaret edilen mânâ ortadan kalkacaðý için artýk Ýnkýlâb-ý Kebir e varýlacak demektir. Günümüzde insanlar teknik olarak çok daha geniþ bir düþünceye sahip olduklarýndan Allah anlayýþý bakýmýndan da ileri olmalýdýrlar. Allah'ýn halkeylemiþ olduðu bu âlemde Allah'ý tahdid ederek konuþmamalýdýr. Hüve kendisini bir gönül ile açar. Bu anlatým da Hüve'nin arzu buyurduðu nispetçe olur. Herhangi bir þeyle Hüve yi belirlemek olamaz? Çünkü hiçbir þey O'nun dengi deðildir; O'nun benzeri deðildir. Ve hiçbir þey O'na kýyas edilemez. 42

46 Þura sûresi 11. âyetinde; "HU'nun benzeri (misli) gibi (hiçbir) þey yoktur" buyrulmaktadýr. Peki, neden benzetmek mümkün deðildir? Rabbimiz bu dünyayý yarattý ama bilmediðimiz nice âlemler var Bizler bu feza içindeki yýldýzlardaki yaþamýn daha ne olduðunu bilmezken, yedi semanýn namütenahi makamlarý ihtiva eden yaþamlarý üzerindeki bir hususu düþünmek mümkün deðildir. O ndan baþka bir ikinci varlýk yoktur ki benzeri olsun! Ýlâhî kudreti hiçbir þey ile kýyaslamayarak, teþbih etmeyerek, hiç bir kayýt ve hudut düþünmeyerek, O nu hiç bir niyetle ima bile etmeden O na ancak Peygamberimizin bildirdiði gibi iman etmelidir. Her varlýk müstakil bir varlýktýr. Bu bakýmdan HU ya benzetme yapmak mümkün deðildir. Bütün varlýklar ancak HU nun arzularýnýn tecellileridir. Yûnus sûresi âyetlerinde; "Dikkat edin semavatta ve arzdakiler muhakkak ki Allah'ýndýr. Dikkat edin muhakkak ki Allah ýn vaadi Haktýr. Ve lâkin (halkýn) ekserisi bilmezler. Ýhya eden ve öl- 43

47 düren Hüve'dir ve Hu'ya döndürülüyorsunuz." buyrulmaktadýr. Allah ismi Hüve nin tatbikat ismidir. Hüve peygamberler ve veliler ile zâtîyetini açýnca halkýn bir kýsmý itiraz etmiþtir. Hüve yi kabul eden, Allah ýn tatbikatýný da kabul etmektedir. Bu, velâyetin makamýdýr. Ancak insanlarýn ekserisi Allah ismini kabul ederler ve Hüve yi tanýmazlar. Bu da onlarýn makamýný göstermektedir. Uluhiyet Allah'a mahsustur, bölünmez. Hiç kimse Allah olamaz. Allah insandan görünür. Hz. Ýmam-ý Ali'ye; "Sen Rabbimizsin" dediler. Hz. Ýmam-ý Ali bu sözü kabul etmedi ve onlarý cezalandýrdý. Allah bütün varlýklardan lütfettiði makama göre görünmüþtür. Allah velâyet isimleri ile kendini anlatýyor. Kullar hata iþlemesin, Hüve ye itirazda bulunmasýnlar diye Hüve Allah ismini buyurmuþ, Allah ismini ortaya koymuþtur. Ancak insanlar cismaniyete Allahlýk vermeye kalkýyorlar. Bütün serzeniþler itirazlar Allah ismine yapýlýr. Onun için Allah ismine hesap verilecektir. Geçmiþ bazý kimselerde zuhur eden; Ben 44

48 Hakkým sözü deðil de, Hakk bende zuhur etti ifadesi ilâhî terbiyeye daha uygun olur. Hüve ancak yakýnlýk lütfettiði ve hiç itiraz etmeyecek olan velâyete açýlmaktadýr. O bakýmdan Hüve hususiyededir. Ýnsanlarýn kabulde zorluk çekmesinden dolayý Hüve hususiyededir. Hüve ilk günden beri peygamberlerde ve velilerde zuhur etmiþtir. Ancak insanlar ilâhî kudreti kendi akýllarýna göre aramýþlar ve çeþitli þeylere tapmýþlar ve Hüve den görünen peygamberlere itiraz etmiþlerdir. Bu hâl Ýnd-i Bâri de makbul olmamýþtýr. Sevgili Efendimize gelinceye kadar bu hâl devam etmiþtir. Efendimiz, kendisindeki rahmet icabý ilâhî kudrete Allah ismi ile dua edilmesini arzu buyurmuþtur. Dolayýsýyla Allah a itiraz sevap ve günah ile deðerlendirilmiþtir ki bu, Peygamberimizin kendisinin Rahmeten Lîl Âlemîn olduðunu göstermektedir. Çünkü Hüve den göründüðünü söyleseydi daha evvelki peygamberlerde olduðu gibi bütün itiraz edenler helâk olacaktý. Bugüne kadar Allah ismine ibadet ve kulluk edilmiþ, ancak velâyet gönülleri hariç olmak üzere Hüve hususiyeti mütalaa edilmemiþtir. Açýlmadýðý için de bilinmemiþtir. Ancak Hatmül Velâyet arzusu ile Hüve kendini açmaktadýr. Hüve her isimden münezzehtir. Çünkü her isim zaten Hüve den hâsýl olmuþtur. 45

49 Ýnsan Allah'ýn arzularýnýn tecellisidir. Peygamberimizin; "Beni gören Hakký gördü," beyaný Hakka göre Hüve'nin herþeyden tenzih edilmesini gerektirir, çünkü Hüve varlýklarla mukayyet deðildir. Bu ilâhî beyanda Hz. Muhammed (s.a.v) Hüve yi örtülü olarak açmýþtýr. Ancak bu beyandan sonra Hz. Muhammed e (s.a.v) son derece saygý duyulmasý ve dikkat edilmesi gerekir. Hz. Süreyya; Bundan sonraki tecellilerde velâyet doðrudan Allah tan ilham ve beyan alacaktýr buyurmuþtur. Bu, Hüve nin açýlacaðýna iþarettir. Bu, ilâhî dönüþün, yani Hüve ye dönüþün baþladýðýna bir iþaret olsa gerekir. Hristiyanlar Hz. Ýsa'ya uluhiyet vererek maneviyatý maddiyata tahvil ettiler. Varlýklar, Allah'ýn onlara verdiði ruhî ve maddi sýfatlara göre deðerlendirilir. Varlýklarý Allah'ýn deðerlendirmesine göre idrak etmek icap eder. Allah ve kul bir bütündür. Biz Allah'tan hâsýlýz. Bütün yaratýlýþýn program ismi Allah'týr. O ilâhî kudretin ismi Allah týr. Ancak isimlerden münezzeh olarak o ilâhi kudreti nasýl tanýyabiliriz? Hüve o kadar namütenahi ki, onu idrakten o kadar aciziz ki... O ilâhî kudret Allah ismi ile bizleri yaratmýþtýr. "Kullarýmsýnýz; Allah ismime tapýnýz. O isim ile 46