Dr. Akif AKGÜL Oda No: 303 VERİ GİZLEME I GİZLİYAZI YÖNTEMLERİNİN TEMELLERİ

Transkript

1 Dr. Akif AKGÜL Oda No: 303 VERİ GİZLEME I GİZLİYAZI YÖNTEMLERİNİN TEMELLERİ

2 Gizliyazı Nedir? Steganography iki parçadan oluşan Yunanca bir kelimedir. Bu kelimeyi oluşturan Steganos (στεγανός) örtülü/gizli, graphy (γραφή) ise yazım/çizim şeklinde dilimize çevrilebilirken, tam karşılığı gizliyazı olarak ifade edilmektedir. 2

3 Gizliyazı Nedir? Gizliyazı, bir veriyi ya da mesajı başka bir sayısal/analog taşıyıcıya bir algoritma yardımıyla yerleştirmeyi esas almaktadır. Öyle ki, sadece belirlenen alıcı, kendisine iletilmek istenen veriyi ya da mesajı nesneden seçebilir veya çıkartabilir. Diğer gözlemcilerin o nesnenin içindeki mesajın varlığından haberleri olmamaktadır. Gizli veri öncelikle şifrelenip, daha sonra taşıyıcıya gizlenebilir. 3

4 Gizliyazı Terminolojisi gizlenecek olan veri gömü verisi (stego), taşıyıcı örtü verisi (cover data), bilgi gizlenmiş taşıyıcı örtülü veri (covered/stego data) 4

5 Gizliyazı Nedir? Bir mesajın gizlenmesi ve geri elde edilmesi 5

6 Gizliyazı Terminolojisi Gizliyazı için hapishane modeli 6

7 Gizliyazı Terminolojisi A a şifre anahtarı, G g gömü verisi, O örtü verisi, O ' da örtülü veri ise Gizliyazı fonksiyonu; Gizliyazı (O, A a, G g ) = O Geri elde etme fonksiyonu ise; Çıkart (O ', A a ) = G g 7

8 Gizliyazı Terminolojisi Gömü verisi kapasitesinin, birimi bit. Örneğin gri tonlu sayısal görüntülerde LSB ile veri gizleme yapıldığında gömü verisi kapasitesi piksel sayısına eşit olur. 8

9 Gizliyazı Terminolojisi Gömü verisinin örtü verisi üzerinde oluşturduğu bozulma; B (O, O ) bozulma ortalama karesel hata ile ölçülür. bozulma ne kadar az ise yöntem o kadar iyidir iki farklı yöntem kıyaslanırken aynı miktarda veri gizlendiği halde daha az bozulmaya sebep olan yöntemin daha başarılı olduğu yorumu yapılır. 9

10 Gizliyazı yöntemleri Gizliyazı Algoritma Düzlemine Göre Veri Ortamına Göre Bit Uzayı Frekans Uzayı Metin Ses İmge/Video Diğer 10

11 Gizliyazı yöntemlerine giriş Örtü dosyasının piksel değerleri üzerinde çalışma yapılarak gürültü ile yer değiştirilmesi sağlanır. Algoritma düzlemine göre; bit uzayında ve frekans uzayında Bit uzayında; gizli veri görüntüye ait piksellerin sayısal değerlerine doğrudan yerleştirilir. Frekans düzleminde ise; örtü dosyasına frekans dönüşümü uygulanır. Sonra gizlenecek veri taşıyıcınındönüşüm katsayılarına yerleştirilir. Son olarak ise bit uzayına geri dönüşüm yapılır. 11

12 Algoritma düzlemi: Bit uzayı Bit uzayında/düzleminde veri gizlemek için ilk ve en çok kullanılan yöntem en düşük değerlikli bit LSB tekniğidir. Bu yöntemde, içerisine veri gizlenmek istenen örtü dosyasının pikselleri ve gizlenmek istenen veri, ikili sayı (binary) formatında ifade edilir. Bu işlemden sonra, gizlenmek istenen verinin her bir bit değeri (1 veya 0) taşıyıcı resmin her bir pikselinin en düşük değerlikli bit değeri ile değiştirilir. 12

13 Bit değerlerinin görüntü açısından ifade ettiği bilgiler

14 En Önemsiz Bite Ekleme (Least Significant Bit Insertion) En önemsiz bite ekleme yöntemi yaygın olarak kullanılan ve uygulaması basit bir yöntemdir. Fakat yöntemin dikkatsizce uygulanması durumunda veri kayıpları ortaya çıkmaktadır arası 1 byte ile temsil edilen gri-seviye (gray-scale) görüntüler vardır. Renkli dijital görüntüler 24 bit yada 8 bit olabilir.

15 24 bit görüntüler: 24 bitlik bir görüntü bir pixel başına 3 byte kullanmaktadır. Her pixel için renk üç ana renkten elde edilir. Kırmızı (red), Yeşil (green), Mavi (blue) Her byte ta son biti değiştirmek suretiyle her pixel de 3 bitlik bilgi saklayabiliriz. Yani 24 bitlik 1024x768 resim, bilgi saklamak için kullanılabilir (1024x768x3) bit ( byte) e sahiptir. Eğer gizlemek istediğimiz mesajı resmin içine gömmeden önce sıkıştırırsak çok daha fazla sayıda bilgiyi gizleyebiliriz.

16 Örneğin bilgisini 3 pixel e gizleyelim. Orjinal görüntü bitleri şu şekilde olsun: (49,13,201) (150,15,202) (159,16,234) İçine bilgiyi gizlediğimizde oluşan pixeller ise şöyledir: (149,12,201) (151,14,203) (159,16,234)

17 Bu şekilde sadece 4 bitte değişiklik yaparak bilgi gizlenmektedir.

18 8 bit görüntüler: 8 bitlik görüntüler pixel başına 1 byte kullanmaktadırlar. 8 bitlik görüntüler renk sınırlaması yüzünden pek iyi bir sonuç vermezler. Saklanacak bilgi, saklama ortamını çok fazla değiştirmeyecek şekilde dikkatlice seçilmelidir. Orijinal görüntüde son bite ekleme işlemi yapıldığında, renk girişi göstergeleri değişmektedir. 8 bitlik görüntülerde 4 basit renk kullanılmaktadır. Bunlar; beyaz, kırmızı, mavi ve yeşildir. Bu renklerin renk paletinde karşılık gelen girişleri ise sırasıyla şöyledir: 0 (00), 1 (01), 2 (10), 3 (11)

19 Orijinal görüntü pixellerimiz aşağıdaki gibi verilmiş olsun. Beyaz, beyaz, mavi, mavi ( ) 10 sayısının binary karşılığı olan 1010 değerini bu pixellere gizlemek istersek, yapılan değişiklikler sonucunda elde edilen pixel değerlerimiz şöyle olur: Bu değerlerde renk paletinde sırasıyla aşağıdaki renk değerlerine karşılık gelmektedir. kırmızı, beyaz,yeşil, mavi Pixellerin renk değerleri oldukça değiştiğinden, gözle fark edilebilecektir ve bu kabul edilemez bir durumdur. Veri-gizleme uzmanları bu nedenle 8 bitlik renkli görüntüler yerine gri-seviye görüntülerin kullanılmasını daha uygun bulmaktadırlar.

20 Gri-seviye görüntüler: Bununla 0 (siyah) ile 255 (beyaz) arasında tam sayılar elde edilebilir. Bu sayılar arasındaki değerler gri'dir ve bundan dolayı bir resime ait tam sayı "gri ton seviye" (gray level) olarak isimlendirilir. İkili sayı sistemine göre sayısını ele alalım. Bu sayı onluk düzende 183 sayısınınkarşılığıdır. Sondaki bit'in 1 veya 0 olması bu değeri çok fazla değiştirmeyecektir. Sondaki bit değerimiz eğer 0 olsaydı bu değer 182 olacak ve renk üzerinde gözle görülecek büyük bir değişikliğe neden olmayacaktır.

21 Algoritma düzlemi farklı bir Örnek: Bit uzayı (Kitap_51) R G B Pikselin renk kanalları Örtü pikseline ait değerler R kanalının ikili sisteme çevrilerek yazılması ve G ile B kanallarının birler hanesinin sıfırlanması (10 2) 130+(10 1) y karakterinin (121) örtü pikseline gizlenmesi Örtülü piksel değeri 21

22 Algoritma düzlemi: Bit uzayı bit uzayı temelli yöntemler, kapasite açısından diğer yöntemlere göre daha iyi denilebilir. 22

23 Algoritma düzlemi: frekans uzayı Bu yöntemde taşıyıcı dosyaya ayrık kosinüs dönüşümü (DCT- Discrete Cosine Transform), ayrık dalgacıkdönüşümü (DWT- Discrete Wavelet Transform) veya ayrık fourier dönüşümü (DFT- Discrete Fourier Transform) uygulanır. Bu yöntemler gizlenecek bilgiyi frekans düzleminde gizlerler. Gerekirse parlaklık gibi örtü dosyasının bazı özelliklerini değiştirerek algılanabilirliği engellemeye çalışırlar. 23

24 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DCT, DWT, DFT dönüşümlerinin uygulandığı tekniklerdir. Uzaysal Domain yöntemlerine göre uygulanmaları zordur fakat daha dayanıklı yöntemlerdir.

25 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DFT Dönüşümü Ayrık Fourier dönüşümü (AFD), sinyal işlemede temel sayılabilecek bir dönüşüm tekniğidir. Damgalama çalışmalarındadayerinibulmuştur. MxN boyutlu bir imge için kullanılacak olan 2-boyutlu DFT dönüşümü ve ters dönüşümü (RDFT) şu şekilde yazılabilir:

26 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DFT Dönüşümü Fourier dönüşüm değerleri karmaşık olduğu için genlik ve faz olmak üzere iki ayrı bileşen ile ifade edilebilir. Lena imgesi için DFT genlik ve faz bileşenleri aşağıdaki şekilde verilmiştir.

27 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DCT Dönüşümü Ayrık Kosinüs Dönüşümü (DCT), JPEG imge sıkıştırma ve MPEG video sıkıştırma algoritmalarının temel adımı olduğu için imge işlemede çok sık kullanılan bir dönüşüm yöntemidir. Birkaç değişik formu olmasına rağmen en sık kullanılanı şu şekildedir:

28 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DCT Dönüşümü Lena imgesinin DCT katsayıları görsel olarak aşağıda verilmektedir. Şekilden de görüleceği üzere, büyük değerli DCT katsayıları düşük frekanslı bölgelere doğru yoğunlaşmaktadır. Bu da DCT nin enerji sıkıştırıcı ve toplayıcı özelliğini göstermektedir.

29 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DCT Dönüşümü Bu özellik, imge sıkıştırma ve kodlama alanında kullanıldığı gibi, damgalama algoritmalarında da yerini bulmuştur. Yine sıkıştırma algoritmalarındadaolduğu gibi, DCT katsayıları zik-zak sıralanarak, düşük frekanslardan yüksek frekanslara doğru bir sıralama yapılır. 8x8 blok DCT için yapılmış bu sıralamada, çalışmalar arasında farklılıklar bulunsa da genellikle 0-5 arası katsayılar 14 düşük frekans bölgesi, 6-27arası katsayılar orta frekans bölgesi arası katsayılar da yüksek frekans bölgesi katsayıları olarak tanımlanır. Yine çalışmalara göre değişse de damga genellikle orta bant olarak tanımlanan bölgeye eklenir.

30 Algoritma düzlemi: frekans uzayı Özetle, taşıyıcı dosyanın tamamına ya da bir bölümüne ayrık kosinüs dönüşümü uygulandıktan sonra Yüksek Frekans (AC), Alçak Frekans (DC) ve Orta Frekans bileşenleri elde edilir. Düşük frekans bölgesi imge kalitesinde bozulmaya yol açacağı için, yüksek frekans bölgesi de sıkıştırmavesüzgeçlemesonrası zarar göreceği için tercih edilmemektedir!!! 30

31 Algoritma düzlemi: frekans uzayı Bu nedenlerden ötürü orta frekans bileşenlerine veri gizleme tercih edilir. Bu durumda: Frekans uzayı temelli gizliyazı yöntemlerinin gömü verisi kapasitesi, bit uzayı temelli yöntemlere oranla düşük denebilir Fakat ataklara karşı daha dayanıklıdır. 31

32 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DWT Dönüşümü Ayrık dalgacık dönüşümünde dönüşüm katsayıları bir ana dalgacığın ölçeğinin değiştirilip orijinal işaret üzerinde kaydırılarak yapılan benzerlik hesabına göre elde edilir. Nasıl ki Fourier dönüşümünde, işareti sinusoidler cinsinden yazabilme amacı varsa,bundadaişareti eldeki dalgacıklarla ifade edebilme amacı vardır. Sürekli zaman dalgacıkdönüşümü şu şekilde tanımlanır:

33 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DWT Dönüşümü Lena imgesinin 2-seviye DWT ayrışımı gösterilmektedir. Burada, LL bantları yaklaşık imgeyi, LH bantları dikey detayları, HL bantları yatay detayları ve HH bantları da köşegen detayları vermektedir, n-seviye bir dönüşümde toplam 3n+1 adet detay bant bulunur.

34 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DWT Dönüşümü Dalgacık dönüşümü imgeyi yatay, dikey ve köşegen detaylara ayrıştırdığı için insan görüş sistemini (İGS) daha iyi tanımlar. Dönüşüm katsayısının değeri ne kadar yüksekse o kadar önemlidir. DCT den farklı olarak imgenin çok-çözünürlüklü bir gösterimi olduğu için farklı çözünürlüklerde işlem yapılabilir. DFT ve DCT tabanlı uygulamalarda katsayılarda yapılan değişiklik tüm imgeyi etkileyebilecekken, DWT tabanlı çalışmalarda değişiklik daha bölgesel kalmaktadır.

35 Algoritma düzlemi: frekans uzayı DWT Dönüşümü Damga eklenecek bölge olarak genelde HL ve LH bantları seçilmesine rağmen, sağlamlığı artırmak için LL bandı da kullanılmaktadır. Sıkıştırma algoritmaları sonrası zarar göreceği içinhhbandı tercih edilmezken, bu bandın kırpma, keskinleştirme, kontrast değiştirme, histogram denkleştirme, gamma düzeltme gibi bazı saldırılara karşı sağlam olduğu bildirildiğinden ek olarak kullanılmasında fayda bulunmaktadır.

36 Sayısal Videolarda Gizliyazı Kapasite problemi, veri gizleme tekniklerinde sürekli olarak araştırmacıların üzerindedüşündüğü veaşılması gereken bir zorluk olarak ortaya çıkmaktadır. Video dosyalarına bilgi gizlemek için genelde resim ve ses içerisine bilgi gizleme yöntemleri birleştirilerek kullanılır. Video dosyası temel olarak hareketsiz resimlerin ardı sıra oynatılmasından meydana gelmektedir 36

37 Sayısal Videolarda Gizliyazı Böylelikle görüntü dosyaları içerisine veri gizleme için kullanılan yöntemler video dosyaları içinde kullanılabilmektedir. Genellikle video dosyaları içerisine veri gizlemek için sıkıştırılmış videoların kullanım sıklığı fazla olduğundan, dönüşüm boyutu yöntemleri (DCT, DFT, DWT gibi) kullanılır. 37

38 Ham Videolarda Gizliyazı 30 fps (frame per second) ve 10 saniyelik bir video dosyası 300 hareketsiz resimden oluşmaktadır. Böylece bir resim dosyası içerisine gizlenecek gizli veri kapasitesi burada 300 kat daha fazladır. Bir videoda her bir çerçeve ayrı ayrı kullanılarak veri gizlenebilir. Video içerisine veri gizleme yöntemlerinin büyük çoğunluğu resim içerisine veri gizleme yöntemleri ile tamamen benzer bir işleyişe sahiptir. 38

39 Sıkıştırılmış Videolarda Gizliyazı Ağ teknolojilerindeki hızlı gelişmeler müzik, resim ve video gibi birçok sayısal dosyanın insanlar arasında kolaylıkla paylaşılabilmesine olanak sağlar. Yüksek boyutlardaki dosyaların paylaşımı için sistem ve bağlantı kaynaklarının yeterli olmaması durumu, sıkıştırma tekniklerini gündeme getirmiştir. Görüntü için en çok bilinen sıkıştırma standardı MPEG (Moving Pictures Experts Group Hareketli Görüntüler Uzmanları Gurubu) dir. MPEG formatındaki bir videoya gömü verisi gizlenirken 39 genellikle frekans uzayı yöntemleri (DCT, DFT gibi) kullanılır.

40 Sıkıştırılmış Videolarda Gizliyazı MPEG formatındaki bir video; I, P ve B çerçevelerinden oluşur. 40

41 Sıkıştırılmış Videolarda Gizliyazı MPEG dosyaları içerisine veri gizleyen algoritmaların büyük çoğunluğu I çerçeveyi örtü verisi olarak kullanırlar. Tam bir video resmidir. Gösterilebilmesi için başka bir resme ihtiyaç yoktur. En çok veriyi kapsamaktadır. 41

42 Sıkıştırılmış Videolarda Gizliyazı P çerçeve, bir önceki çerçevedeki farklılıkları belirtir. Gösterilebilmesi için bir önceki çerçeveye ihtiyaç duyar. 42

43 Sıkıştırılmış Videolarda Gizliyazı B çerçeve ise, hem önceki hem de sonraki çerçevelere bağımlı olarak kodlanır. Bir önceki çerçevedeki farklılıkları şifrelemektedir. Gösterilebilmesi için bir önceki çerçeveye ihtiyaç duyar. 43

44 Ses dosyasında gizliyazı Ses dosyaları için de literatürde birçok veri gizleme yöntemi geliştirilmiştir. Düşük bit kodlama, Yankı gizleme, Yayılı izge. 44

45 Ses (Audio) Steganografi İnsan işitme sistemi (Human auditory system-has) aralığı yüzünden, ses sinyalleri içerisine bilgi gizleme oldukça uğraş gerektiren bir konudur. HAS 1/1.000 den daha büyük frekans aralığını farkedebilir. Aynı zamanda HAS nereden geldiği belli olmayan gürültülere de oldukça duyarlıdır.

46 Düşük bit kodlama Genellikle ses dosyası içerisine veri gizlemek için LSB metodunda olduğugibidüşük değerlikli bitler kullanılır. En az ağırlıklı bitlerin her örnek noktasına bir binary mesajın yerleştirilmesiyle olur. Bu kodlama veri miktarını artırmakla birlikte, ses dosyasında oluşan gürültü miktarını da artırmaktadır. 46

47

48 LSB Kodlama LSB kodlanmış bir ses dosyasından gizli bir mesajı çıkarmak için, alıcı kişi mesajın yerleştirilmesinde kullanılan örnekleme dizisinin indeksine erişmelidir. Normal olarak, kodlanan gizli mesajın uzunluğu, ses dosyasındaki toplam örnekleme sayısından küçüktür. Gizli mesajın içerisinde yer alacağı ve alıcıyla iletişimde bulunacak olan örnekleme alt kümesinin nasıl seçileceğine karar vermelidir.

49 LSB Kodlama Örnekleme Seçimi Örnekleme Seçimi için bir teknik şu şekildedir; Ses dosyasının başlangıcından başlayıp mesaj tamamen kodlanana kadar LSB kodlama yapmak ve ardında kalan diğer örneklemeleri değiştirmeden bırakmak. Ancak bu bir güvenlik problemi yaratmaktadır. Ses dosyasının birinci kısmı, değişikliğe uğramamış ikinci kısmından farklı istatistik özelliklere sahip olacaktır.

50 LSB Kodlama Örnekleme Seçimi Bu güvenlik sorununa bir çözüm gizli mesajı rastgele bitlere doldurmaktır (tamamına). Böylece mesaj uzunluğu, toplam örnekleme sayısına eşit olur. Ama bu durumda da yerleştirme işlemi gizlilik için gerekli olan iletimden daha fazla örnekleme değişikliğine yol açar. Bu da iletişimde şüpheyi artıracak ve hedef olma olasılığına neden olacaktır.

51 LSB Kodlama Örnekleme Seçimi Örnekleme seçimi için daha ileri bir yaklaşımise; mesajı rastgele bir biçimde ses dosyasına yaymak için pseudorandom(yalancı rastgele sayı üreticisi kaos RNG) kullanmaktır. Diğer bir yaklaşımda; Hash fonksiyonu kullanılarak pseudorandom permütasyon yoluyla örneklemenin alt kümesini hesaplamaktır. Bu teknik aynı indeksin bir benzerinin bir daha oluşturulmamasına dayanmaktadır.

52 Yankı gizleme Yankı gizleme insan kulağının sesdosyası içerisindeki kısa süreli (milisaniyeler mertebesinde) yankıları algılayamaması özelliğini kullanır. Gecikme ve bağıl genlik değerlerine göre ses dosyasının içerisine yankı sinyali eklenir. Gömü verisi ise bu yankı sinyali içerisine 0 ve 1 olarak kodlanır. Bir gecikme süresi değeri binary 1 i temsil eder. İkinci bir gecikme süresi binary 0 ı temsil eder. 52

53 Yankı Veri Gizlemesi Eğer orijinal sinyalden sadece bir yankı üretilmiş ise, sadece bir bitlik bilgi kodlanabilir. Orijinal sinyal kodlama işlemi yapılmadan önce bloklara bölünür. Kodlama işlemi tamamlandığı zaman bloklar son sinyali oluşturmak için birbirine geri bağlanır.

54 Yayılı izge (Spread Spektrum) Bu yöntem frekans boyutunda ses sinyaline rastgele gürültü ekleyerek veri gizleme işlemini gerçekler. 54

55 Yayılı izge Yayılı izge, mesaj bitlerini bütün ses dosyasına rastgele yayan ve bunu LSB kodlamayı kullanarak yapan sistemin analog biçimidir. Ancak LSB kodlamadan farkı, Spread Spektrum metodu gizli mesajı ses dosyasının frekans spektrumuna yayar ve gerçek sinyalden bağımsızbirkodkullanır. Sonuçta oluşan sinyal, gerekli olandan daha fazla bant genişliğine yol açar.

56 Sayısal metinde gizliyazı Metin içerisine veri gizlenmesi gizli mesaja bağlı olarak bir metnin oluşturulması ya da Kelimeler arasındaki boşlukların organize edilerek sayısal mesajların gizlenmesinin sağlanması mümkündür. 56

57 Metin Steganografi Metin Steganografi veri saklanacak göre aşağıdaki yöntemleri kullanır. yerlerin özelliklerine 1. Açık Alan Yöntemleri (Open Space Methods) 2. Yazımsal Yöntemler 3. Anlamsal Yöntemler

58 1- Açık Alan Yöntemleri (Open Space Methods) Bu yöntemler, anormal gözükmeyen iki kelime arasında extra boşluklar, satırsonuboşlukları ile çalışmaktadır. Bununla birlikte Açık Alan Yöntemleri nin ASCII kodları ile kullanılması daha uygundur.

59 Açık Alan Yöntemleri Açık alan yöntemleri genel olarak kendi içerisinde 4 farklı uygulama tipine sahiptir. Cümle içi boşluk bırakma Satır kaydırma Satır sonuboşluk bırakma Gelecek kodlaması

60 a) Cümle İçi Boşluk Bırakma Cümle içi boşluk bırakma yöntemi; İngilizce dil yapısında, bir noktadan sonra tek bir boşluk bırakarak 0 ı saklar. Çift boşluk eklemek ise 1 i saklar. Bu işlem işe yarar, ancak çok küçük bir veriyi saklamak için çok büyük veriye ihtiyaç duyar. Bununla birlikte bir çok kelime işleme programı da çift boşlukları otomatik olarak temizler.

61 (a) Üst satır da for kelimesinden önce bir boşluk eklenmektedir, alt satırda for ile all arasında daha fazla boşluk vardır. (b) Dikey çizgiler olmadan text in nasıl gözüktüğü

62 b) Satır Kaydırma Kodlaması Bu yöntemde text satırları düşey olarak kaydırılarak gömülecek mesajınkodlanması sağlanır. Gömülmüş kelime yine text dosyası yada bitmap dosya olarak açılabilir. Burada ikinci satır 1/300 inch yukarıya kaydırılmıştır.

63 c) Satır Sonu Boşluk Bırakma Satır sonu boşluğu yöntemi, her satırın sonundaki boşluktan faydalanır. Veri, tüm satır sonlarında daha önceden belirlenen sayıda boşluklar bırakarak gizlenir. Örneğin, iki boşluk bir bit, dört boşluk iki bit, sekiz boşluk dört bit vb. gizler. Bu yöntem, iç boşluk metodundan daha iyi çalışır çünkü satır sonundaki boşluk sayısı arttırılarak daha fazla veri gizlenebilir.

64 d) Gelecek Kodlaması Bu yöntemde, b, d, T gibi harflerin yatay/düşey uzunlukları gibi bazı metin özelliklerini değiştirerek, biçimlendirilmiş metin içine gizli mesajları saklamayla ilgilenir. Bu yöntem, her biçimlenmiş metnin, gizli mesaj saklamak için kullanılabilecek çok sayıda özelliği olmasından dolayı, uzak ara durdurulması en zor yöntemdir.

65 (a) Herhangi bir kodlama yapılmamış orijinal metin. (b) Sadece seçilen karakterler üzerinde yapılmış gelecek kodlaması. (c) Gelecek kodlamasının abartılmış gösterimi

66 2- Yazımsal Yöntemler (Syntactic Methods) Bu yöntem, dökümanı kodlamak için noktalama işaretlerini kullanır. Örneğin aşağıdaki iki cümle de ilk bakışta aynıymış gibi gözükmektedir, fakat dikkatlice bakıldığında ilk cümlenin fazladan bir, işareti içerdiği görülür. Bu yapıların biri 1,diğeride 0 olarak belirlenir ve kodlama işlemi bu şekilde yapılır. bread, butter, and milk bread, butter and milk

67 3- Anlamsal Yöntemler (Semantic Methods) Bu yöntem W. Bender tarafından ortaya atılmıştır. Bu yöntemde eşanlamlı kelimelere birincil ve ikincil değerler atanmaktadır. Sonra bu değerler 1 ve 0 olarak binary e dönüştürülür. Örneğin big kelimesi birincil, large kelimesi de ikincil olarak işaretlenmiş olsun. Birincil 1, ikincil de 0 olarak binary e çevrilir.

68 Metin Steganografinin Değişik Kullanım Alanları Özellikle I. Dünya savaşı sırasında kullanılan her cümlenin ilk kelimelerinin (yada önceden belirlenmiş diğer kelimelerin) alınarak mesajın elde edilmesi yöntemidir. Örneğin PRESIDENT'S EMBARGO RULING SHOULD HAVE IMMEDIATE NOTICE. GRAVE SITUATION AFFECTING INTERNATIONAL LAW. STATEMENT FORESHADOWS RUIN OF MANY NEUTRALS. YELLOW JOURNALS UNIFYING NATIONAL EXCITEMENT IMMENSELY. Yukarıdaki metnin ilk kelimelerini aldığımızda PERSHINGSAILSFROMNYJUNEI ifadesi elde edilir gerekli boşluklar da yerleştirildiği zaman gizli bilgi elde edilir. PERSHING SAILS FROM NY JUNE I

69 Metin Steganografinin Değişik Kullanım Alanları Bir diğer yaklaşım da şablon kullanılmasıdır. Bu şablonda daha önceden belirlenmiş yerler vardır ve gizlenmek istenen bilgi bu belirli yerlere yerleştirilerek gizleme işlemi yapılır. Alıcıda da şablon bilgisi olduğundan kelimeleri seçerek gizli bilgiyi elde edebilir.

70 Metin Steganografinin Değişik Kullanım Alanları Örneğin bilgi gizlenmiş metin aşağıdaki gibi olsun. Alıcı elindeki şablonu metne uygular ve belirlenmiş yerlere karşılık gelen kelimeleri elde eder.

71 Metin Steganografinin Değişik Kullanım Alanları Metin steganografinin bir diğer değişik kullanımı da HTML Steganografidir. Burada HTML taglarının yerlerikodlanır ve bilgi gizleme işlemi gerçekleştirilir. Bu yapılarda biri 1 diğer 0 olarak kodlanır.

72 Metin Steganografinin Değişik Kullanım Alanları Kurallar şu şekilde tanımlanabilir. Değişik özellikler için tablolar oluşturulur.

73 Gizliyazının Gereksinimleri Gizlenmek istenen gömü verisinin örtü verisine olabildiğince çok (kapasite), Üçüncü kişiler tarafından anlaşılamayacak şekilde (fark edilemezlik) ve Şifrelenerek (güvenlik) gizlenmesi temel üç gereksinim olarak sıralanabilir. 73

74 Gizliyazının Gereksinimleri

75 Gizliyazının Gereksinimleri: güvenlik Verinin elde edilmesinde kullanılan çıkartma algoritmasının üçüncü kişilerce bilinmesi ihtimaline karşı, gömü verisinin şifrelenerek örtü dosyasına gizlenmesi 75

76 Gizliyazının Gereksinimleri: kapasite Gizliyazı tekniklerinde asıl amaç bir bilgiyi/mesajı saklamak ya da gizli şekilde iletmektir. Gömü verisi kapasitesinin olabildiğince yüksek olması istenir. Fakat gömü verisi kapasitesinin artması doğrudan güvenlik zafiyetine neden olmaktadır. Gizli veri kapasitesinin arttırılması, bozulmayı; dolayısı ile istatistiksel olarak tespit edilmesi ihtimalini arttırır. 76

77 Gizliyazının Gereksinimleri: farkedilemezlik Kapasite ile doğrudan ilişkilidir. Örtülü verinin istatistiksel ve görsel olarak incelenmesi durumunda gömü verisi varlığına işaret eden herhangi bir bulgunun oluşmaması gerekliliğidir. 77

78 KAYNAKLAR Ders Notları (Yıldıray Yalman - Turgut Özal Üniversitesi) Ders Notları (Özdemir Çetin Sakarya Üniversitesi) Ders Notları (Mesut Andaç Trakya Üniversitesi) Diğer (Makaleler, internet, vs..)