BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR A.Ş.

Transkript

1 1995 te kurulan BİM, perakendecilik sektöründe faaliyet göstermekte olup, içerisinde özmarkaların da bulunduğu yaklaşık 600 üründen oluşan ürün yelpazesini Türkiye çapında faaliyet gösteren mağazaları aracılığıyla satmaktadır. 8 Ocak 2008 tarihi itibariyle Şirket in 68 şehirde faaliyet gösteren 16 deposu ve 1735 mağazası bulunmaktadır. Ciro ve piyasa değeri açı sından sektörde ikinci sırada yer alan BİM, mağaza sayısı açısından Türk perakende pazarının lideridir. 0rganize perakendenin toplam perakendede %35 lik bir orana sahip olması modern perakende sektörünün hala büyük bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Özellikle gelişmiş ülkelerde perakende sektörünün GSMH içindeki payının üçte iki seviyesini bulması sektördeki büyüme potansiyelini gözler önüne sermektedir. İndirim mağazası formatında faaliyet gösteren BİM mağazaları ortalama 275 metrekare olduğundan büyük mağaza tanımına girmemekte ve şuanki haliyle mevcut Büyük Mağazalar Yasa Tasarısı kapsamı dışında kalmaktadır. Yasa bu haliyle kabul edilirse BİM in rakiplerine göre büyümesinin önünde bir engel olmayacaktır. Hissenin 2005 yılından bugüne gerçekleştirdiği büyümenin kaynağı olan BİM in organik büyümesine hız kesmeden devam edeceğini ve önümüzdeki 10 yılda 4000 mağaza hedefi koymasını düşündüğümüzde hissenin yakalamış olduğu trendi sürdüreceğini öngörmekteyiz. Ayrıca BİM, Türkiye de oluşturduğu konseptin benzerini 2008 Eylül ayından BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR A.Ş. Hisse Öneri Fiyat (YTL) Hedef Fiyat (YTL) Perakende Prim (İskonto) -24,47% Piyasa Değeri (Mn YTL) Firma Değeri (Mn YTL) Net Borç 2007/09 (Mn YTL) -75,08 Hedef Piyasa Değeri (Mn YTL) Halka Açıklık Oranı 49,79 Sektör BIMAS Piyasanın Üzerinde Getiri Potansiyeli 95,00 125, Perakende Rapor Tarihi ,00 90,00 75,00 60,00 45, BIMAS ($) XU100 ($) , , , ,00 Performans (YTL) 1 ay 3 ay 12 ay BIMAS -8,1% -0,5% 19,6% İMKB'ye Göre 10,7% 27,2% 16,0% Gelir Tablosu 2006K 2007T 2008T 2009T Net Satışlar (Mn. YTL) FAVÖK (Mn. YTL) Net Kar (Mn. YTL) Hisse Başına Getiri (YTL) 2,85 3,79 5,02 6,21 F/K 15,3 FD/FAVÖK 16,6 itibaren Fas ta da uygulamaya koyacağını açıklamıştır. Bu açılım hissenin yeni beklentiler yaratmasına neden olacaktır. İMKB nin yılbaşından itibaren önemli ölçüde değer kaybetmesi BİM hissesinin İMKB ye rölatif olarak daha az gerilemesine rağmen yaklaşık 1 ay önce test edilen seviyelerin altında kalınması da hisseye önemli bir potansiyel sağlamaktadır. BİM, 26,11x fiyat/kazanç oranı; 17,19x firma değeri/favök ve 0,82x firma değeri/satışlar rasyoları ile hem uluslararası şirketlerin hem de yurtiçi şirketlerin çarpanlarına göre ucuz gözükmemektedir. Fakat bize göre özellikle F/K rasyosu BİM gibi karın ı hızlı bir şekilde artıran bir şirket için yanıltıcı bir rol oynamaktadır. Şirket in, taşımakta olduğu düşük risk profili ve yüksek büyüme kapasitesi sonucunda önümüzdeki 3 yıl içerisinde karını yıllık ortalama %30 oranında artıracağını tahmin etmekteyiz. Bu durumda BİM in F/K büyüme rasyosu 0,87 olarak gerçekleşmekte ve 1 in altında kaldığı için bu rasyo hissenin ucuz işlem gördüğünü göstermektedir. Yani Şirket, mevcut F/K ya göre değil önümüzdeki yılların F/K sına göre değerlendirildiğinde sektör ortalamasının altında kalmaktadır. Çünkü BİM in önümüzdeki yıllarda net kar artışının sektör ortalamasının üzerinde olacağını tahmin etmekteyiz. Bize göre BİM in fiyat/kazanç rasyosunun yurtiçi benzerlerine göre yüksek olmasının en büyük nedeni piyasanın bu Şirket in karın ı önümüzdeki yıllarda daha hızl ı artıracağ ı beklentisinden kaynaklanmaktadır. INA ve piyasa çarpanlarına göre BİM için belirlediğimiz hedef piyasa değeri milyon YTL ve hedef hisse fiyatımız 125,77 YTL dir. Bize göre Şirket %24,4 lik bir yükseliş potansiyeline sahiptir. Buna ek olarak Şirket in 2008 yılında 67 milyon YTL temettü dağıtacağın ı ve belirlediğimiz hedef fiyat üzerinden önümüzdeki 12 ayda %2,1 temettü verim i sağlayacağın ı öngörmekteyiz. Değerlememiz sonucunda ulaştığımız hedef piyasa değerine göre iskontolu işlem görmesinin yanısıra Şirket in temettü verimliliği ile birlikte %26,5 lik getiri potansiyeline sahip olduğunu düşünmekteyiz. BİM için görüşümüz Piyasanın Üzerinde Getiri Potansiyeli dir. Bu rapor son sayfada yeralan yasal uyar ı ile birlikte okunmalıdır

2 İçindekiler Değerleme... 3 İndirgenmiş Nakit Akımı Analizi... 3 Çarpan Analizi... 5 Hisse Performansı... 6 Değerleme için Riskler... 7 SWOT Analizi... 8 Pazar Analizi BİM Birleşik Mağazalar Anonim Şirketi Mağazalar ve İş Modeli Yatırımlar Temettü Politikası Büyük Mağazalar Yasa Tasarısı Ürünler Finansal Analiz

3 Değerleme İndirgenmiş Nakit Akımı Analizi İndirgenmiş nakit akımı yöntemini kullanmayı daha uygun bulduğumuz BİM için, yılları arasında yaptığımız tahminlerde nominal %15, 16 Ağırlıklı Özsermaye Maliyeti ve Uç Değer için %8,56 Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti kullanılmıştır. Şirket in İMKB ye kote tarihi olan 2005 yılından bügüne sergilemiş olduğu ve hissenin piyasaya göre şiddetini ve yönünü gösteren haftalık ortalama beta değeri 0,52 olarak belirlenmiştir. Projeksiyonumuza göre Şirket, yapacağı yeni yatırımlar için en az %15,16 verim almalıdır. Ayrıca Şirket betasına göre İMKB-100 endeksinin 1000 birimlik değişiminde, BİM hissesinin 520 birimlik bir değişim göstereceği düşünüldüğünde Şirket in risk düzeyinin düşük olduğunu söyleyebiliriz yılları arasında BİM için ortalama yıllık bileşik %22,1 lik bir satış artışı öngörürken, yılları arasında toplam nakit akımları ortalama artışının %36 olarak gerçekleşeceğini ve bu periyot içerisinde şirketin toplam 522,3 milyon YTL yatırım harcaması yapacağını tahmin etmekteyiz. İzlediği ölçek ekonomisi politikasıyla maliyetleri ciddi oranda düşüren BİM, 2004 yılında %3,12 olan FAVÖK marjını cari dönemde %5 seviyesine yükseltmeyi başarmıştır sonu itibariyle FAVÖK marjının %4,8 olacağını, yılları arasında en yüksek FAVÖK marjına %5, 27 ile 2011 yılında ulaşacağını öngörmekteyiz. İNA modeline göre Şirket in piyasa değerini milyon YTL olarak belirlerken, hissenin hedef fiyatını 130,15 YTL olarak öngörmekteyiz. İskonto Oranı Uç değer Risksiz getiri oranı 11% 7% Beta katsayısı 0,52 0,52 Kaldıraçlı beta katsayısı 0,52 0,52 Sermaye piyasası risk primi 8% 3% Özsermaye maliyeti 15,16% 8,56% Kaldıraçlı özsermaye maliyeti 15,16% 8,56% Borçlanma maliyeti 0,00% 0,00% Vergi oranı 20,00% 20,00% Toplam finansal borçlar (T) 0 0 Toplam özkaynaklar (T) AOSM 15,16% 8,56% 3

4 İNA Duyarlılık Analizi Uç Değer Büyüme Oranı %1,0 %1,5 %2,0 16,00% Firma Değeri ('000 YTL) 15,16% ,50% ,00% 15,1 15,7 16,5 FD/FAVÖK (x) 15,16% 15,9 16,6 17,3 14,50% 16,5 17,3 18,1 AOSM 16,00% Piyasa Değeri ('000 YTL) 15,16% ,50% ,00% 118,86 123,74 129,36 Hisse Fiyatı (YTL) 15,16% 124,94 130,15 136,16 14,50% 130,02 135,51 141,83 İNA ('000 YTL) T 2009 T 2010 T 2011 T 2012 T 2013 T 2014 T 2015 T 2016 T 2017 T Uç değer İndirgeme Katsayısı 1 0,87 0,75 0,65 0,57 0,49 0,43 0,37 0,32 0,28 0,28 Mağaza Sayısı Net Satışlar FAVÖK FAVÖK Büyümesi 33% 31% 23% 19% 14% FAVÖK Marjı 4,83% 4,99% 5,20% 5,25% 5,27% 5,23% Faiz Vergi Öncesi Kar Faiz Vergi Öncesi Kar Büyümesi 22% 26% 25% 19% 15% Vergi Oranı 20,0% 20,0% 20,0% 20,0% 20,0% Düzenlenmiş Vergiler Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı Büyümesi 26% 25% 19% 15% Amortisman Net Yatırım Giderleri İşletme Sermayesi Değiş Toplam Nakit Akımı Nakit Akımındaki Büyüme %91,17 %18,05 %19,93 %16,80 %16,00 %15,00 %13,00 %12,00 %10,00 %1,50 AOSM %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %15,16 %8,56 İndirgenmiş Nakit Akımı Şimdiki Değer Net Nakit ,0 Piyasa Değeri Azınlık Payları 0 Hedef Piyasa Değeri Hisse Sayısı ('000) Hedef Fiyat 130,15 Hedef Çarpanlar 2008 T 2009 T 2010 T 2011 T 2012 T FAVÖK Hedef FD/FAVÖK 16,6 12,6 10,3 8,6 7,5 4

5 İNA duyarlılık analizine göre Şirket in piyasa değeri milyon YTL aralığında hareket ederken belirlenen tüm değerlerin ortalaması milyon YTL seviyesindedir. İNA nın %1,5 uç değer büyüme oranı ve %15,16 iskonto oranı ile işaret ettiği optimum piyasa değeri ise milyon YTL dir. İNA nin işaret ettiği en dar banttaki hisse değeri olan 118 YTL bile hissenin cari değerinin üzerindeki bir seviyede yer almaktadır. INA Değerleme Aralığı 000 YTL Düşük Orta Yüksek AOSM 16,00% 15,16% 14,50% Uç Değer Büyüme Oranı 1,00% 1,50% 2,00% Firma Değeri FAVÖK 2008 T Toplam FAVÖK 2009 T FD/FAVÖK 2008 T 15,1 16,6 18,1 FD/FAVÖK 2009 T 11,5 12,6 13,8 Konsolide Net Nakit (2007/3) Azınlık Payları (2007/3) Piyasa Değeri Çarpan Analizi Aşağıdaki hesaplamalar Şirketin 2007 yılı üçüncü çeyrek sonuçları dikkate alınarak yapılmıştır. İMKB perakende sektörü bazında incelendiğinde Şirketin piyasa değeri 2,7 milyar YTL olmaktadır. F/K FD/FAVÖK FD/SATIŞ PD/DD Perakende Sektörü Piyasa Değeri(YTL) Şirket yurtdışı benzer şirketler olan Wall-Mart, Metro, Carrefour ve Tesco ile kıyaslandığında ise 1,58 milyar YTL lik bir değere sahip gözükmektedir. F/K FD/FAVÖK FD/SATIŞ PD/DD Uluslararası Şirketler Piyasa Değeri(YTL) Yapmış olduğumuz incelemelerin ardından Şirket için değerleme yaparken serbest nakit akım tablosunun daha ağırlık kazanacağını düşünmekteyiz. Bu nedenle değerlemede İNA analizine %90 oranında ağırlık verilmiştir. Bunun yanında uluslararası şirketlere ve perakende sektörüne BİM in faaliyetlerini tam yansıtmadığını göz önüne alarak %5 er ağırlık verilmiştir. Buna göre şirketin pi yasa değerinin 3, 18 milyar YTL seviyelerinde olduğunu hesaplamaktayız. 5

6 Değer Ağırlık Değer Perakende Sektörü % Uluslararası Şirketler % İNA % Toplam Değer (YTL) Hisse Fiyatı (YTL) 125,77 Kaynak: BMD Tahmin BİM, 26,1x fiyat/kazanç oranı, 17,19x firma değeri/favök ve 0,82x firma değeri/satışlar rasyoları ile hem uluslararası şirketlerin hem de yurtiçi şirketlerin çarpanlarına göre ucuz gözükmemektedir. Fakat bize göre özellikle F/K rasyosu BİM gibi karını hızlı bir şekilde artıran bir şirket için yanıltıcı bir rol oynamaktadır. Projeksiyonumuza göre BİM in önümüzdeki 3 yıl içerisinde karında görülecek ortalama yıllık bileşik büyümenin yurtiçi perakende sektörü şirketlerinin karlarının ortalama yıllık büyümesinden daha fazla olacağını tahmin etmekteyiz. Bu nedenle hissenin fiyat/kazanç büyümesi 6 F/K FD/FAVÖK FD/SATIŞ Migros 21,05 11,46 0,75 Carrefour - 12,05 0,78 Tesco - 26,15 0,89 Sektör 51,1 13,8 0,79 BİM 26,11 17,19 0,82 Kaynak: Finnet rasyosunu (PEG) dikkate alarak yapılacak analizlerin daha tutarlı sonuçlar vereceğini düşünüyoruz. Şirket in, taşımakta olduğu düşük risk F/K FD/FAVÖK FD/SATIŞ profili ve yüksek büyüme kapasitesi sonucunda önümüzdeki 3 yıl içerisinde Wall-Mart 17,36 8,78 0,65 karını yıllık ortalama %30 oranında artıracağını tahmin etmekteyiz. Bu Carrefour 22,24 12,5 0,78 durumda BİM in F/K büyüme rasyosu 0,87 olarak gerçekleşmekte ve 1 in Metro 24,44 11,2 0,53 altında kaldığ ı için bu rasyo hissenin ucuz işlem gördüğünü Tesco 17,8 11,95 0,9 göstermektedir. Yani Şirket, mevcut F/K ya göre değil önümüzdeki yılların Sektör 18,46 9,9 0,69 F/K sına göre değerlendirildiğinde sektör ortalamasının altında kalmaktadır. BİM 26,11 17,19 0,82 Çünkü BİM in önümüzdeki yıllarda net kar artışının sektör ortalamasının Kaynak: Finnet üzerinde olacağını tahmin etmekteyiz. Bize göre BİM in fiyat/kazanç rasyosunun benzerlerine göre yüksek olmasının en büyük nedeni bu Şirket in karın ı önümüzdeki yıllarda daha hızlı artıracağı beklentisinden kaynaklanmaktadır. Yani piyasa BİM in f/k rasyosunun önümüzdeki yıllarda açıklayacağı yüksek karlarla sektör ortalamasına yaklaşacağını düşünmektedir. Bu bakış açısından bakıldığında bize göre BİM gibi bir şirket için fiyat/kazanç rasyosunun sektör ortalamasını üzerinde olması yanıltıcı olacaktır. Yıllık net kar büyümesini de hesaba katan FKB rasyosu BİM formatında bir şirket için daha makul gözükmektedir. BİM hissesinin 4 Şubat 2008 itibariyle kapanış fiyatı 95 YTL dir. Sonuç olarak İNA ve Piyasa Çarpanları na göre hisse İMKB de %24,47 iskonto ile işlem görmektedir. Buna ek olarak Şirket in 2008 yılında 67 milyon YTL temettü dağıtacağını ve belirlediğimiz hedef hisse fiyatına göre %2, 1 lik bir temettü verimine sahip olduğunu tahmin etmekteyiz. Buna göre hisse önümüzdeki 12 ayda toplam %26,5 lik getiri potansiyeli barındırmaktadır. Hisse Performansı Hissenin önümüzdeki 12 aydaki hareketine bakmak için öncelikle İMKB nin 2008 yılındaki durumunun gözden geçirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Bilindiği gibi borsamız 2007 yılında tamamen dış gelişmelere odaklı bir hareket izlemiştir. Bu açıdan İMKB nin yönünün sağlıklı bir şekilde belirlenebilmesi için yurtdışı borsaların özellikle Amerikan borsalarının analiz edilmesi gerekmektedir. Bilindiği üzere Amerikan hisse senetlerinin kısa vadeli yönünü belirlemede en çok kullanılan ve piyasalardaki volatilitey i endeksi ölçen, olarak korku da adlandırılan VIX, kürese l borsalar için önemli bir göstergedir. Volatilite endeksi Amerikan borsalarına yön veren şirketlerin oluşturduğu S&P500 hisselerinde yatırımcıların gerçekleştridiği opsiyon fiyatlarına göre belirlenmektedir.

7 Hisse senedi yatırımcılarının risk algılamasını ortaya koyan VIX, piyasalardaki korkunun derecesini göstermekle tedirginlik konusunda bize önemli ipuçları vermektedir. Genel kanı VIX in yükselmesi durumunda piyasalarda belirsizliğin arttığı ve dünya borsalarında satış baskısının oluşacağının beklenmesi yönündedir. VIX in tarihi gelişimine bakıldığında da en hızlı yükselişini 1998 ve 2001 yıllarında Amerika da yaşanan ekonomik ve siyasi krizlerde gerçekleştiğini görmekteyiz. Volatilite endeksinin son bir yıldaki gidişatına bakıldığında subprime krizinin başladığı 2007 Ağustos ayından bu yana VIX in %37 yükseldiği gözlenmektedir. Amerika da yaşanan kredi krizinin 2008 yılında daha da realize olması endeksin yükseliş trendinin sürmesine neden olabilir. Ayrıca bu yılın Amerika da seçim yılı olması Amerikan borsalarını olumsuz etkileyecek diğer bir faktör olarak düşünülmektedir. Bilindiği üzere bundan önceki seçim yılında Dow Jones tarihi diplerini görmüştür. Bu faktörler 2008 yılında borsaların dalgalı hareketini sürdürmesine neden olabileceği gibi İMKB yi olumsuz etkilemeye devam edebilir. Bunlara karşın ülke risk primini ölçmede öneml i bir referans olarak kabul edilen EMBI+ endeksinde 2007 yılı içerisinde Türkiye nin gelişen ekonomilerin ortalama risk priminin altına gerilemesi olumlu bir durum olarak değerlendirilmektedir. Bu durum Türkiye nin kredi riskini ve maliyetini aza indirmekle beraber yabanc ı yatırımcıların borsa ve bono piyasasın ı fonlaması açısından önem arzetmektedir. Amerika ve Türkiye de gerçekleşen faiz indirim süreçlerinin 2008 yılı içerisinde de devam etmesi beklenmekte ve bu sayede Türkiye nin risk priminin önümüzdeki yıl da azalması tahmin edilmektedir. BIMAS E - Günlük - 28/ 01/ Finnet Haber Analiz Eyl Eki Kas 06 Şub Nis Haz Ağu Eyl Eki Kas Ara 07 Şub Nis Haz Ağu Eyl Eki Kas Ara 08 Şub Hissenin 2005 den bugüne hareketine bakıldığında ise Şirket in agresif büyüme politikası çerçevesinde her geçen yıl hissenin değerlendiğini görmekteyiz. 12 Aralık 2007 tarihinde 117 YTL ile tarihinin en yüksek seviyesinin test eden BİM hissesi 2008 in başından itibaren İMKB nin yaklaşık %24 değer kaybetmesi sonucu 93 YTL seviyesinde seyretmektedir. Hissenin 2005 yılından bugüne gerçekleştirdiği büyümenin kaynağı olan BİM in organik büyümesine hız kesmeden devam edeceğini ve önümüzdeki 10 yılda 4000 mağaza hedefi koymasın ı düşündüğümüzde hissenin yükseliş trendini sürdüreceğini öngörmekteyiz. Ayrıca Migros un 2008 Mart ında satışının gerçekleşeceğini ve satış sonrası oluşan Migros çarpanlarının da hissenin yükselişin i destekleyeceğini tahmin etmekteyiz. Bununla beraber BİM, Türkiye de oluşturduğu konseptin benzerini 2008 Eylül ayından itibaren Fas ta da uygulamaya koyacağın ı açıklamıştır. Bu açılım hissenin yeni beklentiler yaratmasına neden olacaktır. İMKB nin yılbaşından bugüne önemli ölçüde değer kaybetmesi de BİM hissesinin ucuz kalmasının nedenlerinden biri olmuştur. Sonuç olarak hisse için önümüzdeki 12 ayda en büyük tehditin Amerikan borsalarında gözlenebilecek dalgalanma olduğu kanısındayız. Hissenin İMKB ye göre hareketine bakıldığında ise hisse senetlerinin ortalama getirisinden daha yüksek bir getiri sağladığı gözlenmektedir. Son bir ayda BİM hissesinin İMKB ye göre rölatif getirisi %13,5 olurken son bir yılda bu oran %11 seviyelerinde yer almaktadır. Değerleme için Riskler Hissenin önümüzdeki 12 ay için belirlediğimiz hedef fiyatını tehdit edebilecek en büyük risk 2007 nin ortasında başlayan volatil hareketin dünya borsalarında 2008 yılında da sürme ihtimali olacaktır. Türkiye kendine özgü kırılganlıkları ile küresel şoklardan daha çok etkilenmekte ve bu durum ilk olarak borsamızda tepki bulmaktadır. VIX in Ağustos ayından beri süregelen yükseliş trendi kısa 7

8 vadede piyasalarda dalgalanmanın süreceğinin bir işareti olmakla birlikte bu durumun 2008 yılına yayılması hedef fiyatımızı olumsuz yönde etkileyebilir. Değerlememizi yaparken BİM in yurtdışı operasyonlarını hesaba katmadık. Bununla birlikte bu yılın Eylül ayında başlaması beklenen yurtdışı operasyon ile ilgili Şirket in açıklayacağı her haber BİM hissesi için yeni beklentilerin meydana gelmesine ve hissenin belirlediğimiz hedef fiyattan daha yüksek bir seviyeye ulaşmasına neden olabilir. ALDİ ve Penny gibi indirim devlerinin pazara girmesi gündemdedir. Global ölçekteki şirketlerle BİM in rekabete girmesi marjların daralmasına neden olabileceği gibi bu rekabet hedef fiyatımızı tehdit edebilir. SWOT Analizi Şirketin güçlü olduğu noktalar (S) BİM, cirosu ve ülke genelindek i güçlü mağaza ağı itibariyle Türk perakende sektörünün Migros tan sonra en büyük şirketidir. BİM in küresel tecrübesi olan Carrefour ve Metro dan daha iyi performans sergilemesi Şirket in güçlü politikalarla yönetildiğinin bir göstergesidir yılında 21 mağaza ile hizmet vermeye başlayan BİM, Türkiye ye yüksek indirim modelin i ilk kez getiren marketler zinciri olmuştur yılında Türkiye de ilk öz markal ı ürünün satışını gerçekleştiren Şirket in, hem özmarkalı ürünlerde hem de yüksek indirim modelinde öncü ve ilk olması pazarda çok güçlü bir konuma gelmesine neden olmuştur. BİM, 2007 sonu itibariyle 16 bölgede 68 şehirde toplamda 1735 mağaza ile sektöründe mağaza sayısı açısından birinci sırada yer almaktadır. Bu anlamda Şirket, önemli bir lojistik güç haline gelmiştir. BİM, geliştirdiği bölgesel organizasyonları ile her biri kendi personel ve genel müdürüne sahip olan 16 bölge (depo) sayesinde mağazalarını yönetmektedir. Bu yapının en önemli özelliği yönetimin merkezi bir nitelikten arındırılması ve bu sayede bölge genel müdürlerine mağaza açma insiyatifinin verilmesidir. Bu durum 1735 mağazaya ulaşmış dev bir organizasyonun daha dinamik bir yapıya sahip olmasına neden olmaktadır. Şirket, gerek operasyonları gerekse yatırımları için finansal kaynak kullanımına yönelmemekte ve tüm operasyonların ve yatırımların finansmanı Şirket in kendi iç kaynakları ve ticari borçlarla fonlanmaktadır. Negatif işletme sermayesi ile elde edilen finansmanın yanında Şirket in yatırımları için düşük sermayeye ihtiyaç duymas ı BİM i risk faktörü daha yüksek olan finansal borç kullanmamaya yöneltmekte ve bu durum BİM için yüksek büyüme düşük risk anlamına gelmektedir. Başka bir deyişle Şirket, olası finansal krizlere karşı rakiplerinden daha sağlam bir pozisyonda yer almaktadır. BİM in özsermaye getiris i %54 gibi çok yüksek bir seviyede yer almaktadı r. İMKB özsermaye karlılık (ROE) ortalamasının %25 olduğu düşünülürse ortakları n Şirket e kaynak olarak bırakmış olduklar ı fonları n son derece verimli bir şekilde kullanıldığ ı gözlenmektedir. Cirosal anlamda BİM in tek rakibi Migros ta 2006 sonu rakamlarına göre özsermaye karlılığı %8,5 gibi çok düşük bir seviyede bulunmaktadır. Görünen o ki BİM, doğru yatırımlarda bulunmuş ve giderlerini kontrol altında tutmayı başarmıştır. Yabanc ı yatırımcıların en çok dikkat ettiği rasyolaradan biri olan bu oranda BİM in son derece yüksek bir performans sergilemesi Şirket hisselerinde %70 in üzerinde yabancı payının olmasına neden olmuştur. Şirket, maliyet odaklı politikası çerçevesinde ürün çeşidini sınırlı tutmakta ve bu sayede satışını gerçekleştirdiği tüm ürünlerde Türkiye nin en büyük alıcısı konumunda bulunmaktadır. BİM, mağazalarında satışa sunduğu 600 ürün çeşidiyle 2006 sonu itibariyle 2,2 milyar YTL gelir elde etmiş ve sözü geçen ürünlerde Türk perakende sektöründe ürün başına en yüksek ciroya sahip ol muştur. Bu durum BIM in pazarlık gücünü artırmakta ve Şirket e satın alma sürecinde büyük bir rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Şirket in yabancı para pozisyonuna baktığımızda, yabancı para bazındaki varlık ve yükümlülükler önemli bir tutarda olmadığından BİM, yabanc ı para riskinden korunmak için türev finansal araçlardan veya vadeli işlem anlaşmalarından faydalanmamaktad r. ı Gerçekleşen bütün işlemlerin YTL cinsinden olması nedeniyle döviz kurlarındaki dalgalanmalar BİM in operasyonlarını etkilememektedir. Şirket, negatif işletme sermayesi ile çalışmaktadır. Alacaklarını ortalama 10 günde tahsil eden ve stoklarını ortalama günde çeviren BİM, ticari borçlarını ise ortalama 50 günde ödemektedir. Başka bir deyişle Şirket elde ettiği nakti işletmek için yaklaşık 15 günlük bir zaman dilimine sahip olmaktadır. Bu zaman dilimi yıllı k geliri 2, 2 milyar YTL yi bulan ve perakende sektöründe cirosal anlamda ikinci sırada bulunan BİM gibi bir nakit devi için çok uzun bir süredir. Bu durum Şirket e diğer faaliyetlerden yüksek gelir elde etme fırsatı tanımaktadır. Şirketler için özsermayenin nakit kısmı önem teşkil etmekte ve maddi özvarlıkların bilanço payının minimum %20 olması beklenmektedir. BİM için yeniden değerleme fonu ve özsermaye düzeltme farkı toplamı olan 19,7 milyon YTL dışında kalan maddi özvarlığın aktifler içindeki pay ı %27 seviyesinde yer almakta ve Şirket için olumlu bir tablo olarak değerlendirilmektedir. Şirketin zayıf olduğu noktalar (W) Şu an sahip olunan 16 deponun 6 tanesi Şirket e aitken 10 depo kiralama yolu ile işletilmektedir. Depoların ortalama 100 mağazayı yönettiği ve BİM in çok hızlı büyüyen bir organizasyon olduğu düşünülürse depoların kiralık olması Şirket için önemli bir risk unsuru olarak değerlendirilmektedir. 8

9 BİM, mağazalarında 600 ürün çeşidinin satışını gerçekleştirirken bu ürünlerin %70 i gıda ürünlerinden oluşmakta, sigara ve içki satışı gerçekleştirmemektedir. Şirket, bundan sonra da sigara ve içkiyi ürün çeşitleri arasında yer vermeyi düşünmemektedir. Ürün çeşidinin sınırlı olması, sigara ve içki satışının rakiplerde önemli bir oranda yer almasına karşılık BİM mağazalarında gerçekleşmemesi Şirket in rakipleri ile olan mücadelesine olumsuz bir etki yapmasının yanısıra müşteri profilinin genişlemesini ve getireceği yüksek ciro artışının sınırlı bir düzeyde kalmasına neden olmaktadır. Sektörde çok sayıda firma olması sektöre yüksek rekabeti getirmiştir. Bu da karlılığı olumsuz etkilemektedir. Bununla birlikte ALDİ ve Penny gibi iki büyük indirim mağazacılığı devinin Türk perakende sektörüne girme durumu BİM için rekabetin artması anlamına gelebilir. Küresel güçte indirim mağazalar ı ile yarışmak marjların gerilemesi anlamına gelecektir. Fakat hard-discount formatında ülkemiz şartlarında başabaş noktası 5-6 yıl arasında değişmektedir. Başka bir deyişle bu şirketlerin kara geçme süre içerisinde BİM, Türk perakende sektöründe daha güçlü bir konuma gelmiş ve kendini ciddi olarak konumlandırmış olacaktır yılında gelirlerini %32,7 artırarak milyon YTL ye ulaşan BİM in satış hacmi son 2 yılda %59,5 oranında bir artış kaydetmiştir. Aynı dönemler arasında aktiflerin %46,2 artış göstermesi verimli bir büyümenin gerçekleşmediği şeklinde yorumlanabilir. Aktiflerin net satışlardan daha hızlı büyümesi aktifleri oluşturan iki büyük kalemin (Stoklar ve Ticari Alacaklar) yükselmesinden kaynaklanmaktadır. Stokların artması maliyetleri artıran önemli bir faktördür. BİM in stok seviyesine baktığımızda; stok seviyesi 2006 sonunda önceki seneye göre yaklaşık %42 oranında artarak 149,1 milyon YTL olarak gerçekleşmiştir. Stokların bilanço payı %31 seviyesinde bulunmaktadır. Ticari şirketlerde stokların bilanço pay ı için kritik seviyenin %20 olduğu düşünülürse; stok seviyesinin olmas ı gerekenden fazla olduğu söylenebilir. Stokların optimum seviyeden yüksek olması Şirket için stok maliyetlerin i artırıc ı bir risk oluşturmaktadır. Şirket için fırsat olabilecek noktalar (O) Gelişmiş ülkelerde büyüme rakamları %0,5 i geçemezken, Türkiye perakende sektörünün önümüzdeki 5 yılda ortalama %5-10 arasında büyümesi beklenmektedir. Faaliyet dışı karlılıktan operasyonel karlılığa geçilmesi açısından organize perakende sektörü için milat kabul edilen 2001 krizinden sonra Türk tüketicisinin fiyata duyarlılığının artmasının bir sonucu olarak indirim marketleri ön plana çıkmaya başlamıştır. İndirim zincirlerinin 2000 yılında %3,2 olan toplam ticaretteki payı bu yılın ortasında %7,7 olarak gerçekleşmiştir. Perakendenin büyümesinde asıl katkının indirim mağazacılığı segmentinden beklenmes i bu sektörde rakipsiz olan BİM için büyük bir avantajdır. Artan yaşam temposu ve çalışan kadın sayısının artmas ı ile tüketicilerin günlük yaşamlarının en az kesintiye uğratacak alışveriş imkanlarının aranmas ı BİM in oluşturduğu modelde büyük bir öneme sahip olan pratik alışveriş açısından Şirket e olumlu katkı lar sağlayabilir. KDV nin gelecekte tüm ürünlerde %8 e indirilmesi ve Basel II ile kayıt dışı perakendenin giderek azalacak olması beklenmektedir. Perakende de kayıtdışının azalması tüm organize perakendeciler için olduğu gibi BİM içinde faydalı olacaktır. Bunun yanısıra KDV indirim sürecinin başlaması BİM in en uygun fiyatlı olma politikasına katkıda bulunacak bir adımdır. Planet Retail e göre 2006 yılında toplam perakende pazarı 137 milyar dolar olarak gerçekleşirken, yaklaşık 72 milyar dolar gıda perakende satışı yapılmıştır yılında gıda perakende pazarının 79 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Organize perakende sektörünün gıda içerisindeki payı nın 16 milyar dolar seviyelerinde olduğu tahmin edilirse özel tüketimden en çok pay alan gıdada organize perakendeciler için çok büyük bir potansiyel bulunmaktadı r. Özellikle gelişmiş ülkelerde perakende sektörünün GSMH içindeki payının üçte iki seviyesini bulması sektördeki büyüme potansiyelini gözler önüne sermektedir. AB entegrasyon sürecinin Türkiye de en fazla perakende sektörüne yarayacağını ve bu süreç içerisinde organize perakendenin toplam perakende içerisindeki payının %65 seviyesine çıkacağını ve bu geçişten en olumlu etkilenen perakende grubunun indirim perakendeciliği olmaya devam edeceğini beklemekteyiz. Sürekli büyüyen ve dev haline gelen bir organizasyon için en büyük tehlike yeni ve farklı adımların atılmasından çok gerçekleştirilenle yetinmektir. BİM, açtığı 1735 mağaza ile Türkiye de önemli bir pazar kapmış ve bu şekilde nereye kadar sorularının başladığı bir noktada dışa açılma karar ı alarak kendisine önemli bir hedef oluşturmuştur yılından beri Türkiye de çok hızl ı bir büyüme gerçekleştiren Şirket için yurtdışında elde edilen başarı ve birikim yurtiçinde de BİM e bir dinamizm ve güç kazandıracaktır. Büyük Mağazalar Yasa Tasarısı BİM için çok önemli avantajlar getirmektedir. İndirim mağazası formatında faaliyet gösteren BİM mağazaları ortalama 275 metrekare olduğu için büyük mağaza tanımına girmeyeceğinden mevcut Büyük Mağazalar Yasa Tasarısı nın kapsamı dışında kalabileceğini düşünmekteyiz. Dolayısıyla BİM in rakiplerine göre büyümesinin önünde bir engel olmayacaktır. Türkiye de organize perakende sektörüne girmek isteyecek özellikle yabanc ı sermaye li perakendeciler (Wall- Mart gibi) yer sorunu, izin kriterleri gib i nedenlerle var olan zincirleri devralma yoluna gidebilir. Büyük Mağazalar Tasarıs ı nın yasalaşması durumunda Türkiye de devralmaya konu ol abilecek ve ülkenin her bölgesine yayılmış güçlü bir dağıtım kanal ı olmuş akla gelen ilk şirket BİM dir. 9

10 Şirket için tehdit olabilecek noktalar (T) Gıda fiyat endeksi 2007 yılında kuraklıktan dolayı enflasyonun üzerinde bir büyüme göstererek %12 artmıştır. Bu durum BİM in ürünlerine de yansımış ve Şirket, geçtiğimiz yıl ürünlerine %10 zam yapmıştır. Küresel ısınma ile ayn ı durumun önümüzdeki yıllarda da beklenmesi BİM in fiyatlarına enflasyon altında zam yapma politikasını riske sokmaktadır yılında BİM in kendisini model aldığı ALDİ ve Penny gibi iki büyük indirim zincirleri devinin Türk perakende pazarına indirim mağazacılığı formatında gireceği tahmin edilmektedir. Ayrıca Tesco Kipa nın süpermarketleri ile belli bir dağıtım ağına ulaştıktan sonra yumuşak bir indirim modeline geçme politikası BİM e ciddi rakiplerin çıkması ve tehdit edici bir unsur olarak görülebilir. Rekabetin artması Şirket in marjlarını olumsuz etkileyecektir. Şirket in açıldığı tarihten beri vurguladığı en uygun fiyatlı mağaza söylemi BİM in brüt kar marjını tehdit eden ve önümüzdeki yıllarda artmasını önleyen bir niteliğe sahiptir. BİM mağazalarında yer alan 600 çeşit ürünün yaklaşık 300 ünü özel markalı ürünler oluşturmaktadır. Büyük Mağazalar Yasa Tasarısı şimdiki haliyle BİM in faaliyetlerine kısıtlayıcı bir zorunluluk getirmemektedir. Fakat yasadaki büyük mağazaları tanımlayan 400 metrekarenin 70 metrekareye indirilmesi ve orta ölçekli mağazaların da yasa kapsamına girmesi talep edilen maddelerdendir. Bu durum BİM markas ı altında satılan ve BİM in esas iş modelinin önemli bir parçası olan özmarkal ı ürünlerin satış ı için önemli bir risk oluşturmaktadır. Çünkü yasa tanımlanan mağazlarda özmarkalı ürünlerin toplam cirodaki payını %40 ile sınırlamış bulunmaktadır. BİM in önümüzdeki 10 yılda ise temel politikası özmarkal ı ürünlerin toplam cirodaki payını %80 e çıkarma olarak belirlenmiştir.. Pazar Analizi Dünya Perakende Sektörü Yatırımlar Gelişmekte Olan Pazarlara Kaymaktadır... Economist Intelligent Unit in yaptığı ve 60 ülkeyi kapsayan bir araştırmaya göre 2004 yılında dünya perakende satışları 10,4 trilyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Dünyada perakende satışları 2004 yılında %3,6 artarken, OECD ülkelerinde para politikasının sıkıştırılması büyümeyi 2005 ve 2006 yıllarında yavaşlatmıştır. Ayrıca ABD ve Batı Avrupa ülkelerindeki yüksek kişisel borç düzeyi gelişmiş pazarlarda önümüzdeki dönem taleb i kısıtlayacaktır. Bu yavaşlamanın 2007 yılında da devam etmesi beklenirken, 2008 ve 2009 yıllarında Asya ŞİRKET Satışlar (milyar $) Ülke ve Doğu Avrupa ülkelerinin de etkisiyle yüksek büyümenin gerçekleşmesi beklenmektedir. Büyük ve dünya çapındaki 1-Wall-Mart ABD perakendeciler yaş lı ve tüketmeyen Avrupa yerine 2-Carrefour 92.8 Fransa gelişmekte olan pazarlara yönelmektedirler. Önümüzdek i 3-Metro 69.1 Almanya dönem hızla büyümekte olan Doğu Avrupa ve Asya ülkelerine yatırımların yoğunlaşacağı nı beklemekteyiz. 4-Tesco 68.9 İngiltere 5-Kroger 60.6 ABD Dünya gıda perakende sektörünün 2006 yılında tahmin edilen 6-Target 52.6 ABD büyüklüğü 3,8 trilyon dolar olarak gerçekleşmiştir yılları arasında yıllık ortalama %4,1 büyüme beklenen sektörün 7-Costco 51.9 ABD 2010 yılında 4,4 trilyon dolara ulaşması tahmin edilmektedir. 8-Schwarz 45.9 Almanya 9-Aldi 45.1 Almanya OECD ülkelerinde perakende sektörünün gelişiminin fiyat odaklı olmas ı ve indirim mağazalarının payının artması 10-Rewe-Zentral 44.0 Almanya beklenirken, Doğu Avrupa ve Asya ülkelerinde pazarın düzenli Kaynak:Plainet Retail büyümesi için potansiyel bulunmaktadır. Global perakende sektöründe birleşmelerin devam etmesi ve büyük uluslararası firmaların büyümekte olan pazarlara yayılması öngörülmektedir. Bir ABD şi rketi olan Wall-Mart, 2009 y ılı sonuna kadar uluslararas ı satışlarının toplam satışlar içindeki payın ı %16 dan %33 e çıkarmay ı hedeflemektedir. 10

11 Türkiye Perakende Sektörü Türkiye de ener ji, sağlı k ve eğitimden sonra 4. büyük sektör olan perakendenin (gıda ve gıda dış ı ) cirosu 2006 yılında 137 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve 2010 yılına kadar sektörün 199 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Gelişmiş ülkelerde büyüme rakamları %0,5 i geçemezken, Türkiye perakende sektörünün önümüzdeki 5 yılda ortalama %5-10 arasında büyüyeceği tahmin edilmektedir. Mağaza Sayısı T Hipermarket>2500 m Süpermarket> m Süpermarket> m Küçük Süpermarket<400 m Toplam Organize Mağazalar Orta Market m Bakkallar<50 m Toplam Geleneksel Mağazalar Kaynak:Migros Sunum Gıda sektörünün yılları arasında Türkiye Perakende Sektörünün Büyüklüğü %8,8 oranında büyüyeceği öngörülürken, 2008 yılı itibariyle yine bağımsız market/bakkalların 199 sektördeki ağırlıklarını koruması fakat organize perakendenin daha hızlı büyümesi beklenmektedir. Planet Retail e göre 2006 yılında toplam perakende pazar ı 137 milyar dolar olarak gerçekl eşirken, (milyar $) 100 yaklaşık 72 milyar dolar gıda perakende satış ı yapılmıştır yılında gı da perakende pazarının 79 milyar dolara 50 ulaşacağ ı tahmin edilmektedir. Organize perakende sektörünün gıda içerisindeki payının 0 16 milyar dolar seviyelerinde olduğu tahmin 2006 yılı 2010 yılı edilmektedir. Küreselleşme rüzgarıyla daha da keskinleşen rekabet ortamında yabancı Kaynak:Pricewaterhousecoopers sermaye girişi 3 milyar dolar ı aşan Türkiye perakende sektörü, doyum noktasına ulaşmamış olmas ı ve gelişen tüketici kitlesi nedeniyle sürekli bir cazibe 2005 Global Perakende Gelişim Endeks merkezi konumundadır. Hızlı büyüme ve gelecek vaad eden ekonomik görünümü, perakende sektörünü yatırım yapılacak en çekici alanlardan biri haline getirmiştir. ÜLKE PUAN Türkiye, AT Kearney tarafından hazırlanan Gl obal Perakende Gelişim 1-Hindistan 100 İndeksine göre perakendecili k yatırımı için en cazip ilk 10 pazar arasında 2-Rusya 99 bulunmaktadır yılında hazırlanan rapora göre Türkiye farklı 3-Ukrayna 87 kriterler sonucu elde ettiğ i 78 puanla 30 geli şen pazar arasında 9. sı rada 4-Çin 83 yer almaktadır. 5-Slovenya 82 0rganize perakendenin toplam perakendede %35 lik bir orana sahip olması modern perakende sektörünün hala büyük bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca Avrupa ekonomisinin artık büyümemesi ve yaşlı nüfustan dolayı tüketimin azalmış olması perakende sektöründe gelişen bir ekonomi olarak Türkiye nin seçilmesine neden olmaktadır. Özellikle gelişmiş ülkelerde perakende sektörünün GSMH içindeki payının üçte iki seviyesini bulması sektördeki büyüme potansiyelini gözler önüne sermektedir. 6-Letonya 81 7-Hırvatistan 80 8-Vietnam 79 9-TÜRKİYE Slovakya 77 Kaynak:AT Kearney

12 Türkiye'de Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (milyon ABD Doları) T Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Türkiye (milyon $) T 2008T Perakende Satışlar Gıda Perakende Satışları Kaynak:Migros Sunum yılları arasında organize gıda perakende sektörünün yıllık ortalama %21, geleneksel gıda perakende sektörünün ise %1,5 oranında büyümesi beklenmektedir. Organize gıda perakende sektöründe beklenen büyüme oranının toplam gıda perakende sektörüne göre daha yüksek olmasının nedeni, organize gıda perakende sektörünün geleneksel gıda perakende sektöründen pay almayı sürdüreceği öngörüsünden kaynaklanmaktadır. Organize perakendeciler zincir marketler, discount marketler (indirim mağazaları), toptan perakendeciler ve süper marketlerden oluşmakta olup 2006 yılı sonu itibariyle cirolarının 47,9 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir. Organize perakendenin toplam perakende sektörü içindeki payı %35 civarındadır Yılı 2010 yılı (Tahmin) Geleneksel Perakende %65 Organize Perakende %35 Geleneksel Perakende %55 Organize Perakende %45 Organize Perakende %35 Geleneksel Perakende %65 Organize Perakende %45 Geleneksel Perakende %55 Bugünkü perakende sektörü yaklaşık yüzde 65 oranındaki geleneksel perakende oranı ile 1970 li yıllardaki Avrupa perakende pazarına çok benzemektedir yılı verileri ile AB perakende pazarında modern perakendenin payı yüzde 83 düzeyine çıkmıştır. AB ülkelerinde bir milyon nüfusa ortalama 15 hipermarket ve 150 süpermarket düşerken, bu rakam Türkiye de şu anda 3 hipermarket ve 17 süpermarket civarındadır lerde Avrupa perakende pazarında geleneksel perakendenin payı %65 seviyelerinde yer almaktaydı. Buna karşın AB de modern perakendecilerin pazar payı her geçen gün artmış ve 1980 de %51 iken 2002 yılında bu oran %83 e çıkmıştır. AB deki perakende pazarında yaşanan gelişimi ele alacak olursak, modern perakende sektörünün geleneksel perakende sektöründen pazar payı kapmaya başlaması, perakende sektöründeki istihdam verimliliği seviyesinin, ölçek ekonomisi ve uluslararası pazarlara yayılmanın faydalarının yanısıra tedarik zinciri yönetiminde modern bilgi işlem sistemlerinin de kullanılması ile arttığı gözlenmektedir. Ayn ı gelişim ve sürecin Türkiye de de gözlendiği düşünüldüğünde Türkiye organize perakende sektörünün çok büyük bir potansiyel içerdiği söylenebilir. Önümüzdeki yıllarda Türkiye de de Avrupa dakine benzer bir gelişim yaşanacağı ve organize perakendenin toplam ticaretteki payının %65 seviyesine çıkacağı ve bu seviyeden sonra Türk perakende sektörünün organize ve geleneksel olarak birbirini tamamlayan bir pazar olarak konumlanacağı tahmin edilmektedir. Bu projeksiyon gerçekleştiğinde önümüzdeki 10 yılda organize gıda perakende pazarının 16 milyar dolar olan büyüklüğünün 45 milyar dolara ulaşacağ ı tahmin edilmektedir. Genel olarak Türk perakende sektöründe en büyük pay toplam satışların yaklaşık %52,8 in i (72,3 milyar dolar) oluşturan gıda perakendeciliğine aitt r. i 2006 yılı verilerine göre gıda özel tüketimden aldığı yaklaşık %27 lik pay ile 12

13 tüketim harcamalarında ilk sırayı almaktadır tüketim harcamalarına bakıldığında ise toplam tüketim harcamalarının %23,2 si İstanbul da oturanlar tarafından gerçekleştirilirken, harcama grupları arasında en yüksek payı %31,2 ile konut ve kira harcamaları alırken, gıda ve alkol süz içecekler grubu %20,7 ile ikinci sırada yer almıştı r. Türkiye'de Gıda Perakendecilerin Pazar Payları Hipermarketler 2,8% 2,9% 2,9% 3,0% 3,1% 3,2% Süpermarketler 19,3% 19,8% 20,8% 21,8% 23,0% 24,2% İndirim Mağazaları 3,2% 3,7% 4,0% 4,4% 5,0% 5,6% Marketler 1,1% 1,1% 1,1% 1,0% 1,0% 1,0% Bakkallar 47,4% 46,4% 45,3% 44,3% 43,2% 42,0% Şarküteriler 16,8% 16,8% 16,7% 16,5% 16,0% 15,6% Diğer 9,4% 9,3% 9,2% 9,0% 8,7% 8,4% Toplam 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Kaynak:AMPD Tüketicilerin Fiyat Duyarlılığının Artması İndirim Mağazacılığının Pazar Payın ı Genişletti... Faaliyet dış ı karlılıktan operasyonel karlılığa geçilmesi açısından organize perakende sektörü için milat kabu l edilen 2001 krizinden sonra Türk tüketicisinin fiyata duyarlılığının artmasının bir sonucu olarak indirim marketleri ön plana çıkmaya başlamışt r. ı Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde marketlerin küçük ve orta ölçekli işletmelere kendi markalarıyla ürettirip, daha ucuza sattıkları market markalarına olan ilgi, son dönemde özellikle indirim marketlerinde yoğunlaşmıştır. KMG Pazarlama Hizmetleri Grubu şirketlerinden Retailing Institute ve HTP, market markalı ürünler pazarının gelişimini incelediği 2006 Market Markaları Raporu'na göre, BİM, Şok, Diasa gibi indirim mağazaları market markası alımlarının en yoğun yapıldığı satış kanalları olduğu tespit edilmiştir. Son iki senedir market markalarının satışlarının süpermarketlerden indirim mağazalarına kayarken, bu mağazaların payı yüzde 71'e çıkmıştır. Ipsos KMG nin yaptığ ı araştırmaya göre 2007/06 Yıl İndirim Mağazaları Pazar Payı Gecelik Faizler döneminde tüketim ürün satışlar ı %16 artarken, indirim ürün satışları %40 lık bir artışla en fazla 2002 %4.0 44,00% büyüyen kanal olmuştur. Araştırmaya göre organize 2003 %4.4 26,00% ticaretin toplam ticaretteki payı artarken bu artışa en büyük 2004 %5.0 18,00% katkı indirim zincirlerinden kaynaklanmıştır.indirim 2005 %5.6 13,50% zincirlerinin 2000 yılında %3,2 olan toplam ticaretteki payı bu yılın ortasında %7,7 olarak gerçekleşmiştir. Araştırma; 2006 %6.0 17,50% ulusal zincirlerin yeni müşteri kazanmakta ve mevcutta 2007 %7.7 15,75% sepet başına satış payını artırmakta zorlandığını; indirim Kaynak:TCMB marketlerinin ise etkinliğini artırdığını ortaya koymuştur. Tüketicilerin tercihleri incelendiğinde fiyat hassasiyeti ve ulaşılabilirlik faktörlerinin önplana çıktığı görülmektedir. Makroekonomik verilerdeki gelişmenin bir sonucu olarak faizler düşmüş ve çekilen kredilerle ev ve araba satışlar ı tarihinin en yüksek seviyelerine ulaşmıştır. Tüketicilerin kişisel borç düzeylerinin artmas ı fiyat duyarlılığın ı ön plana çıkarmı ş ve bu durum indirim mağazalarının toplam ticaretteki paylarının artması na neden olmuştur. Bu anlamda son 10 yıla bakıldığında faiz oranlar ı düşerken, indirim mağazalarının toplam ticaretteki payı önemli bir artış göstermiştir. Tüketici kredileri 2006 sonunda 46,1 milyar YTL den 2007 Mayıs itibariyle %10,1 artarak 50,8 milyar YTL seviyelerine çıkmıştır. Bireyse l kredi kartlar ı borçlar ı ise 2007 Mayıs itibariyle 22,3 milyar YTL dir ve 2006 sonuna göre %3,2 artmıştır. AB entegrasyon sürecinin Türkiye de en fazla perakende sektörüne yarayacağını ve bu süreç içerisinde organize perakendenin toplam perakende içerisindeki payının %65 seviyesine çıkacağını ve bu geçişten en olumlu etkilenen perakende grubunun indirim perakendeciliği olmaya devam edeceğini beklemekteyiz. Sektörün Önemli Oyuncuları Şirketler Hizmet Formatları Mağaza Sayıları (2007 1Ç) Satış Alanı (1Ç) Migros HPM,SPM,İndirim Bim İndirim Metro Toptan,HPM CarrefourSa HPM,SPM,İndirim Tesco Kipa HPM,SPM Kaynak:Migros Sunum 13

14 Migros: Koç grubuna bağlı bir şirket olup Türkiye nin en eski zincir mağazalarından biridir. Yurtdışında da yatırımları olan Migros ciro ve pazar payı açısından organize perakende sektörünün lideri konumundadır. Migros adı altında süpermarketleri, ŞOK adı altında ise discount (indirim) mağazaları bulunmaktadır. Şirket, sektörde konsalidasyonun yaşandığı 2005 yılında Tansaş ı bünyesine katarak sektördeki birinciliğini güçlendirmiştir sonu itibariyle şirketin cirosu 4,2 milyar YTL olarak gerçekleşirken, yurtiçi ve yurtdışında toplamda 878 mağazaya ulaşmıştır. Koç Grubu nun perakende sektöründen çekilme kararından sonra Migros için satış süreci başlamış ve satışın 2008 Mart ayında gerçekleşmesi beklenmektedir. Metro: Almanya merkezli ve 27 ülkede 2300 ü aşkın mağazası ile dünyanın önde gelen perakende firmalarından Metro A.G. firmasına aittir. İlk olarak 1989 yılında Türkiye de faaliyet göstermeye başlayan şirket sadece büyük şehirlerde olmak üzere toplam 11 mağazası ile hizmet vermektedir. Mağazalar ortalama 8-10 bin metrekarelik satış alanlarına sahip olup yaklaşık çeşit ürün satışa sunulmaktadır. Metro, Real ve Praktiker mağazalarını da bünyesinde içermekte ve önümüzdeki yıllarda Türkiye nin büyük şehirlerinde 10 mağaza daha açmayı hedeflemektedir. CarrefourSA: Fransa merkezli dünyanın önde gelen perakende firmalarından Carrefour ile Sabancı Holding ortaklığında faaliyet gösteren bir firmadır. Hipermarket, süpermarket ve ucuzluk marketleri formatlarında faaliyet gösteren CarrefourSa 2007 ilk çeyrek itibariyle Türkiye de 561 mağazaya sahiptir yılında Gima ve Endi yi bünyesine katarak mağaza portföyünü ve hitab ettiği müşteri kitlesini artıran Şirket, itibariyle 1,9 milyar YTL ciro elde etmiştir. Tesco Kipa: Çok ortaklı olarak İzmir de kurulan ve bölgesel bir market zinciri olan Kipa nın çoğunluk hisseleri 2003 yılında İngiliz perakende devi Tesco ya geçmiştir. Tesco yönetiminin bölgesel bir market zinciri görünümünden ulusal bir market zincirine dönüştüreceği tahmin edilen Tesco-Kipa, 2007 Mart sonu itibariyle 32 mağaza ve 737 milyon YTL ciroya ulaşmıştır. Tesco-Kipa, girdiği pazarlarda önce hipermarket ve süpermarketler açmakta ve dağıtım ağını belli bir seviyeye çıkardıktan sonra ucuzluk marketlerine yakın bir süpermarket modeli uygulamaktadır. Aynı metodu Türkiye de de uygulaması halinde indirim mağazacılığı alanında rekabetin artması ve marjların gerilemesi beklenebilir. Türk Gıda Perakendeciliği Pazar Payları Organize Gıda Perakendeciliği Pazar Payları 8,6% 5,3% 5,2% 1,6% 3,0% 14,7% 32% 22% 61,6% 2% 2% 3% 8% 4% 18% 14% Migros Türk CarrefourSa BİM Tesco-Kipa Metro Diğer Organize Olmayan Migros Türk CarrefourSa BİM Tesco-Kipa Metro Kiler Pehlivanoğlu Makromarket Diğer Yereller Kaynak:Migros Sunum 14

15 BİM Birleşik Mağazalar Anonim Şirketi Genel Bilgiler 1735 Mağaza, 16 Depo Mayıs 1995 te kurulan BİM, ilk mağazasını Eylül 1995 te faaliyete geçirmiştir. Şirket, perakendecilik sektöründe faaliyet göstermekte olup, içerisinde özmarkaların da bulunduğu yaklaşık 600 üründen oluşan ürün yelpazesini Türkiye çapında faaliyet gösteren mağazaları aracılığıyla satmaktadır. 8 Ocak 2008 tarihi itibariyle Şirket in 68 şehirde faaliyet gösteren 16 deposu ve 1735 mağazas ı bulunmaktadır yılında 21 mağaza ile hizmet vermeye başlayan BİM, Türki ye ye yüksek indirim modelini il k kez getiren marketler zinciri olmuştur yılında Türkiye de ilk özel markalı ürünün satışını gerçekleştiren BİM, 2003 yılında 1 milyar YTL lik ciroya ulaşarak perakende devleri arasına girmiştir. Sektöründeki en yaygın mağaza ağına sahip olan Şirket, temel tüketim ürünlerini mümkün olan en düşük fiyatlarla tüketiciye sunan iş modeliyle Türkye de tektir. BİM in çalışma şekli Alman perakende devi ALDI ninkine çok benzemektedir. 30 Eylül 2007 ve 31 Aralık 2006 tarihlerinde Şirket te çalışan ortalama personel sayısı aşağıdaki gibidir: 30 Eylül Aralık 2006 Ofis Personeli Depo Personeli Mağaza Personeli Kaynak:BİM Şirketin ortaklık yapısı aşağıdadır: Ortaklık Ünvanı Ortaklık Sermayesi (YTL) Sermaye Payı (%) Mustafa Latif Topbaş 5,064, % Abdulrahman A.El Khereji 4,702, % Zuhair Hamed Fayaz % Ahmet Afif Topbaş 1,608,500 6,36% İbrahim Halit Çizmeci 300, % Ömer Hulusi Topbaş 30,000 0,11% Halka Açık 12,596, % Toplam 25,300, Kaynak:BİM 15

16 2006 Sonu Satışlar Migros BİM Carrefour Metro Tesco 737 Kaynak:BIM Genel Merkezi İstanbul Samandıra da bulunan BİM, Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK) kayıtlı olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsa sına 2005 yılında kote olmuştur. Şirket hisselerinin %49,79 u halka açık durumdadır sonu itibariyle yurtdışı operasyonu bulunmayan BİM in, iştirak ettiği herhangi bir yan kuruluş ya da şirket bulunmamaktadır. Ciro ve piyasa değeri açısından sektörde ikinci sırada yer alan BİM, mağaza sayıs ı açısından Türk perakende pazarının lideridir. Mağazalar ve İş Modeli BİM, 1995 yılında 21 mağaza açarak indirim mağazacılığı pazarına girerken, 2007 sonu itibariyle 16 bölgede 68 şehirde toplamda 1735 mağaza ile sektöründe mağaza sayısı açısından birinci sırada yer almaktadır. Şirket, ayrıca kışın nüfusun çok azaldığı bölgelerde (Bodrum vb) yazın faaliyet gösterip kışın kapanan 30 mağazaya sahiptir. Bu bölgelerde kışın personel maliyetlerinin mağaza gelirlerinden daha çok olması BİM i böyle bir uygulamaya yöneltmiştir. Büyüklükleri 200 ile 600 metrekare arasında değişen mağazaların ortalama büyüklükleri 275 metrekaredir. BİM in uygulamakta olduğu iş modeli aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Strateji Sonuç Mağaza Lokasyonu Mağaza Yapısı Ticaret Yönetim Finansman * m2 büyüklüğünde mağaza * Ana caddeye yakın ikinci cadde * Düşük kira gideri * Kolay bulunabilme * Minimum raf * Sınırlı ürün çeşidi (600 adet) * Yerinde yönetim * Minimum buzdolabı * Düşük yatırım maliyeti * Stoklama için uygun * Yüksek verimlilik * Tüketicinin haftalık ihtiyacının %80'inin karşılayan ürün yelpazesi * Mağaza ve * Private Label ürünler depoların karşılaştırması * Sınırlı miktarda yaş sebze ve meyva * Tüketicinin temel ihtiyaçlarını * Sorumluluk karşılama * Tedarikçilere karşı satınalma * Yüksek gücü motivasyon * Özmarkalı ürünlerinin uygun fiyat * Mağaza başına yapısı ortalama 3,9 kişi * Lojistik ve mağaza giderlerinin minimize edilmesi 16 * Mağaza ve depoları satın alma yerine kiralama * Teşvikler * Yüksek stok devir hızı * Mağazaların yerlerinin değiştirmede esneklik * Negatif işletme sermayesi * Sıfır finansal borç 2001 Krizinin Yıldız ı BİM Olmuştur... Buna göre BİM mağazaları genelde ana caddelere yakın ikinci caddelerde yaklaşık m2 büyüklüğündedir. Bu durum şirketin daha düşük kira maliyetleri ile karşı karşıya kalmasına ve müşteriler tarafından rahatlıkla ulaşılabilmesine yardımcı olmaktadır. Her mağazanın depolara yakın olması ve bulunduğu bölgede en az 30 bin kişilik nüfusun yaşaması gerekmektedir. Şirket 31 Aralık 2007 itibariyle 16 depoya (İstanbul Samandıra, İstanbul Bayrampaşa, İstanbul Esenyurt, Trakya, Bursa, İzmir, Sakarya, Ankara, Samsun,