Bu ders boyunca, ilk önce sayısal kontrol sistemlerinin temellerini tanıtıp, daha sonra birkaç temel pratik uygulamasından bahsedeceğiz.
|
|
- Engin Başaran
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Özellikle 2000 li yıllarda dijital teknolojideki gelişmeler, dijital (sayısal) kontrol sistemlerini analog kontrol sistemleriyle rekabet açısından 90 lı yıllara göre daha üst seviyelere taşımıştır. Düşük maliyetli dijital donanımlar (PC, mikrodenetleyici vs.) yeni nesil otomobillerden mikrodalga fırınlara kadar çok geniş bir yelpazede dijital kontrol sistemlerinin kullanımına olanak sağlamıştır. Bu sayede sayısal kontrol sistemleri, tasarım ve üretim süreçlerinin minimum maliyet ve enerji ile, maksimum verimlilik ve kazanç elde etmek şeklinde ifade edilebilecek temel gayesine eskisinden daha fazla hizmet etmektedirler. Bu ders boyunca, ilk önce sayısal kontrol sistemlerinin temellerini tanıtıp, daha sonra birkaç temel pratik uygulamasından bahsedeceğiz. Sinyal Türleri 1. Sürekli-Zaman Sinyalleri: Sürekli-Zaman Sinyalleri, zamanın sürekli bir aralığında tanımlanmış sinyallerdir. İkiye ayrılırlar: 1.a. Analog Sinyaller: Sürekli-zaman sinyallerinin özel bir formu olup, zamanda sadece belirli bazı değerler değil, sürekli değerler alan sinyallerdir. 1.b. Sürekli-Zaman Kuantize Edilmiş Sinyaller: Kuantizasyon (Nicemleme), bir değişkenin belirli değerlerin kümesi şeklinde ifade edilmesine verilen isimdir. Bu işlemin sonunda elde edilen belirli değerler, kuantize edilmiş değerler olarak adlandırılır. Bir Sürekli-Zaman Kuantize Edilmiş Sinyal, analog sinyallerden farklı olarak aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi sadece belirli değerler alır. Sinyal yine süreklidir (ayrık değildir), ancak analog sinyallerden farklı olarak sadece belirli bazı değerler alır. 1
2 2. Ayrık-Zaman Sinyalleri: Bir ayrık-zaman sinyali, zamanın sadece belirli ayrık anlarında tanımlı olan bir sinyaldir. Ayrık-zaman sinyalleri ikiye ayrılır: 2.a. Örneklenmiş Veri Sinyali: Bir analog sinyalin, belirli ayrık zamanlarda örneklenmesi ile elde edilmiş sinyaldir. Örneğin aşağıda görülen örneklenmiş veri sinyali, yukarıdaki analog sinyalin belirli zaman aralılarında örneklenmesi yoluyla elde edilmiş bir sinyaldir. Diğer bir ifade ile yukarıdaki analog sinyalin genliği modüle edilerek elde edilmiş bir darbe (pulse) sinyalidir. 2.b. Dijital (Sayısal) Sinyal: Kuantize edilmiş ayrık-zaman sinyalidir. Yani her bir örneğin genliğinin ve zamanının bir sayı değeri ile kodlandığı (örneğin binary olarak kodlanmış) ve dolayısıyla belirli sayıların bir dizisi şeklinde ifade edilen sinyallerdir. Pratikte bir dijital sinyal şu şekilde elde edilir: Önce analog sinyal örneklenir ve böylece Örneklenmiş Veri Sinyali elde edilir. Sonra da bu sinyal kuantize edilir (nicemlenir), yani zaman ve genlik bilgisi kodlanır ve dijital sinyal elde edilir. Kontrol mühendisliğinde, kontrol edilen sistem genellikle sürekli zaman sinyalleri içerir. Eğer kontrol sisteminde sayısal kontrolör kullanılacaksa, bu sürekli zaman sinyallerinin örneklenmesi ve kuantize edilmesi gerekir. Dolayısıyla bir sayısal kontrol sistemi, genellikle yukarıdaki sinyal türlerinin tamamını içerir. Bu derste analiz ve tasarımını yapacağımız sayısal kontrol sistemleri, Doğrusal Zamanla Değişmeyen sistemlerdir. Doğrusallık kavramını, dersin başında analog kontrol sistemlerine ilişkin yaptığımız hatırlatmada açıklamıştık. Zamanla Değişmeyen Sistem kavramını açıklayalım: Tabiattaki sistemlerin diferansiyel denklemlerle modellendiğini söylemiştik (sayısal sistemler ise Fark Denklemleri ile modellenir). Eğer ilgili diferansiyel denklemin (ya da fark denkleminin) katsayıları birer sabitse, yani zamanın birer fonksiyonu değilse, bu sistem bir Zamanla-Değişmeyen sistemdir. Örnek olarak bir elektrik motorunu modelleyen diferansiyel denklemdeki direnç, indüktans, eylemsizlik gibi elektriksel ve mekanik parametreler zamana göre değişmiyorsa, bu sistem bir zamanla-değişmeyen sistemdir. 2
3 Sayısal Kontrol Sistemleri Aşağıdaki blok diyagram, bir sayısal kontrol sistemine ilişkin en temel ögeleri gösterir. Blok diyagramda ayrıca her bir bloğun çıkışındaki sinyal tipi de gösterilmektedir. Plantın, yani kontrol edilecek sistemin çıkışı bir sürekli-zaman sinyalidir. Referans sinyal ile çıkış sinyali arasındaki farkı temsil eden hata sinyali, bir Örnekle-ve-Tut (Sample-and-Hold S/H) devresi ve bir analog-dijital konvertör yardımıyla dijital forma dönüştürülür. Dönüştürme işlemi, herhangi bir zamanlama entegresi tarafından sağlanan clock sinyali ile yapılır. Daha sonra bilgisayar, hafızasındaki kontrol algoritmasını çalıştırır ve hata sinyalinin değerine göre bu algoritma bir dijital çıkış değeri üretir. Üretilen bu dijital sinyal, fiziksel bir kontrol sinyaline dönüştürülmelidir. Bu nedenle bir dijital-analog konvertör ve bir tutma (hold) devresi, bu sinyali parçalı sürekli bir sinyale dönüştürür. Tutucu devrenin çıkışındaki bu sinyal ya doğrudan planta uygulanır, ya da şekildeki gibi bir aktüator (eyleyici) vasıtasıyla planta uygulanır. Aktüatörün fonksiyonu, tutma devresinin çıkışındaki sinyali, plant için uygun forma dönüştürmektir. Transdüser ise çıkış sinyalini bir elektriksel sinyale dönüştürür. Örneğin yukarıdaki sistemin bir basınç kontrol sistemi olduğunu düşünelim: Bu durumda transdüser, basınçla orantılı olarak gerilim çıkışı veren bir sensördür. Aktüatör ise sistemin basıncını artırıp azaltan bir regülatördür. Bir sürekli-zaman sinyalini ayrık-zaman verisine dönüştürme işlemi Örnekleme ya da Ayrıklaştırma olarak adlandırılır. Bunun tam tersi, yani bir ayrık-zaman verisini bir sürekli-zaman sinyaline dönüştürme işlemi ise Veri Tutma (Data Hold) olarak adlandırılır. Örnekle-ve-Tut (Sample-and-Hold S/H) devresi ve A/D konvertör, şekilde görüldüğü gibi sürekli-zaman sinyalini nümerik olarak kodlanmış ikili (binary) kelime dizilerine dönüştürür. Böyle bir A/D dönüşüm işlemi Kodlama olarak adlandırılır. D/A dönüşüm işlemi ise Kod Çözme olarak isimlendirilir. 3
4 Kuantizasyon (Nicemleme) Analog-dijital dönüşümde temel işlemler, Örnekleme Genlik Kuantalama Kodlama olarak sıralanabilir. Bir analog sinyalin, sonlu sayıdaki ayrık durumlarla ifade edilmesine Genlik Kuantizasyonu denir. Örneğin aşağıdaki şekilde tek bir grafik üzerinde, analog x(t) sinyali ve onun kuantalanmış formu olan y(t) sinyali görülmektedir. Veri Toplama (Data Acquisition) Fiziksel bir sinyalin bir dijital sisteme (PC, mikrodenetleyici vs.) aktarılmasına ilişkin süreç Veri Toplama olarak adlandırılır. Bu işlemin her bir aşaması aşağıdaki şekilde görülmektedir. Veri toplama sistemlerinde giriş sinyali genellikle fiziksel bir değişkendir (sıcaklık, pozisyon, basınç vs.). Bu fiziksel değişken uygun bir transdüser ile bir elektrik sinyaline sinyaline çevrilir. Örneğin bir sıcaklık kontrol sisteminde termokupl (ısıl çift), sıcaklıkla orantılı olarak gerilim sinyali üreten transdüserdir. Transdüserlerin çıkışındaki sinyaller genellikle çok düşük genliklidir ve gürültü bileşenleri içerir. Örneğin bir termokupl un çıkışında birkaç mv seviyesinde sinyal vardır ve bu sinyal yüksek frekansları algılayabilen bir osiloskopa bağlandığında oldukça gürültülü bir sinyal olduğu görülür. Bu nedenle yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi 4
5 transdüserin çıkışındaki sinyal önce yükseltilir, sonra da filtre edilir. Yükseltici (genellikle Op-Amp), yükseltme işlemine ek olarak bazı yararlı işlevlere daha sahiptir: Örneğin bir tampon görevi görür ve bir sebepten analog kısımda umulandan yüksek gerilim/akım oluşursa dijital kısmı bu yüksek akımın zararlı etkilerinden korur. Filtre ise yükseltilmiş sinyalin içindeki yüksek frekans bileşenlerini durdurur. Filtreleme işlemi R, L ve C elemanlarını kullanan pasif filtrelerle de yapılabilir, ancak genellikle daha iyi filtrasyon karakteristiğine sahip olan Op-Amp lı aktif filtreler kullanılır. Filtrenin çıkışındaki sinyal hala bir analog sinyaldir. Bu sinyal Multiplexer a (Çoğullayıcı) beslenir. Bunun nedeni açıktır: A/D konvertör, bu veri toplama sisteminin en pahalı elemanıdır. Bu nedenle eğer giriş sinyali birden fazla kanaldan alınıyorsa, her bir kanal için bir A/D kullanmak yerine, aşağıdaki gibi bir Multiplexer kullanılarak, uygun bir zamanlama sinyali vasıtasıyla, sırayla her bir kanaldaki sinyal Örnekle-ve-Tut devresine beslenir. Örnekle-ve-Tut devresi, yukarıda anlatıldığı gibi, analog sinyali genliği modüle edilmiş pals dizisine dönüştürür. S/H devreleri ticari olarak bir arada satılır, yani devre hem örnekleme hem de tutma işlemini yapar. Aşağıdaki şekil, Örnekle-ve-Tut devresinin şemasını gösterir. Devreden de görüldüğü gibi önce giriş gerilimi örneklenir, daha sonra bir kapasitör vasıtasıyla, örneklenmiş giriş sinyali bir sonraki örneğe kadar, yani bir örnekleme periyodu boyunca çıkış uçlarında tutulur. Op-Amp lar ise tampon görevi görürler. Son olarak A/D konvertör bu sinyali bir dijital sinyale dönüştürür ve bu dijital sinyal kontrolöre beslenir. 5
6 Veri Dağıtımı Dijital kontrolör, yukarıda edinim süreci açıklanan veriyi giriş olarak kullanır ve belleğine gömülü olan kontrol algoritmasını çalıştırarak bir çıkış değeri üretir. Bu çıkış değeri, kontrol edilecek sisteme aşağıdaki şekilde görülen aşamalardan geçirilerek uygulanır. Register, kontrolörden gelen veri paketini bir işlem periyodu boyunca tutar. Demultiplexer, veri toplama sistemlerindeki multiplexerin tam tersi işlev görerek, girişindeki dijital sinyali, eğer ihtiyaç duyuluyorsa birden fazla kanala dağıtır. Daha sonra bu sinyal bir D/A konvertör vasıtasıyla analog sinyale dönüştürülür. En sondaki Tutma devresinin fonksiyonu, D/A dönüştürücünün çıkışındaki sürekli-zaman sinyalini, aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi daha pürüzsüz bir analog sinyale dönüştürmektir. Bu işlem, genellikle ucuz olması nedeniyle yaygın olarak kullanılan ve Sıfırıncı-Mertebeden Tutucu (Zero-Order Hold ZOH) adı verilen bir devre ile yapılır. Bu derste sayısal kontrol sistemlerinin temel bileşenlerini görmüş olduk. Daha esnek olmaları (yani modifiye edilmeye daha elverişli olmaları) ve harici gürültülere daha az duyarlı olmaları sebebiyle, sayısal kontrol sistemleri (artık mikroişlemci/mikrodenetleyici gibi ünitelerin de daha ucuz olması sebebiyle) eskisinden daha yaygın kullanılmaktadır. Yine de bu durum analog kontrol sistemleri ile sayısal kontrol sistemleri arasında gereksiz bir üstünlük ifadesini dikte etmez. Her iki türde kontrol sisteminin de birbirlerine göre avantajları ve dezavantajları vardır. Tasarımcı, kontrol edilecek sistemin özelliklerini göz önünde bulundurarak en etkili ve en ucuz olan çözüme karar verir. 6
1. LİNEER PCM KODLAMA
1. LİNEER PCM KODLAMA 1.1 Amaçlar 4/12 bitlik lineer PCM kodlayıcısı ve kod çözücüsünü incelemek. Kuantalama hatasını incelemek. Kodlama kullanarak ses iletimini gerçekleştirmek. 1.2 Ön Hazırlık 1. Kuantalama
Detaylı6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1
6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1 Günümüzde kullanılan elektronik kontrol üniteleri analog ve dijital elektronik düzenlerinin birleşimi ile gerçekleşir. Gerilim, akım, direnç, frekans,
DetaylıDeney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Giriş
Deney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Analog - Dijital Dönüştürücülerin ADC0804 entegre devresi ile incelenmesi Giriş Sensör ve transdüser çıkışlarında genellikle
DetaylıSÜREKLİ VE AYRIK ZAMANLI KONTROL SİSTEMLERİNDE KULLANILAN TEMEL MATEMATİKSEL OPERASYONLAR VE KARAKTERİSTİKLERİ
FIRT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FKÜLTESİ ELEKTRİKELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ÖLÜMÜ EMÜ419 OTOMTİK KONTROL LORTURI DENEY 1 SÜREKLİ VE YRIK ZMNLI KONTROL SİSTEMLERİNDE KULLNILN TEMEL MTEMTİKSEL OPERSYONLR VE KRKTERİSTİKLERİ
DetaylıDENEY NO : 2 DENEY ADI : Sayısal Sinyallerin Analog Sinyallere Dönüştürülmesi
DENEY NO : 2 DENEY ADI : Sayısal Sinyallerin Analog Sinyallere Dönüştürülmesi DENEYİN AMACI :Bir sayısal-analog dönüştürücü işlemini anlama. DAC0800'ün çalışmasını anlama. DAC0800'ı kullanarak unipolar
DetaylıBÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR
BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR Bölümün Amacı Öğrenci, Analog haberleşmeye kıyasla sayısal iletişimin temel ilkelerini ve sayısal haberleşmede geçen temel kavramları öğrenecek ve örnekleme teoremini anlayabilecektir.
DetaylıMİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR ORGANİZASYONU LABORATUVARI MİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ 1. GİRİŞ Analog işaretleri sayısal işaretlere dönüştüren elektronik devrelere
DetaylıANOLOG-DİJİTAL DÖNÜŞTÜRÜCÜLER
ADC ve DAC 1 BM-201 2 ANOLOG-DİJİTAL DÖNÜŞTÜRÜCÜLER Maksimum ve minimum sınırları arasında farklı değerler alarak değişken elektriksel büyüklüklere analog bilgi ya da analog değer denir. Akım ve gerilim
Detaylıİşaret İşleme ve Haberleşmenin Temelleri. Yrd. Doç. Dr. Ender M. Ekşioğlu eksioglue@itu.edu.tr http://www2.itu.edu.tr/~eksioglue
İşaret İşleme ve Haberleşmenin Temelleri Yrd. Doç. Dr. Ender M. Ekşioğlu eksioglue@itu.edu.tr http://www2.itu.edu.tr/~eksioglue İşaretler: Bilgi taşıyan işlevler Sistemler: İşaretleri işleyerek yeni işaretler
DetaylıSistem nedir? Başlıca Fiziksel Sistemler: Bir matematiksel teori;
Sistem nedir? Birbirleriyle ilişkide olan elemanlar topluluğuna sistem denir. Yrd. Doç. Dr. Fatih KELEŞ Fiziksel sistemler, belirli bir görevi gerçekleştirmek üzere birbirlerine bağlanmış fiziksel eleman
DetaylıŞekil 1.1 Genliği kuvantalanmamış sürekli zamanlı işaret. İşaretin genliği sürekli değerler alır. Buna analog işaret de denir.
İŞARETLER Sayısal işaret işleme, işaretlerin sayısal bilgisayar ya da özel amaçlı donanımda bir sayılar dizisi olarak gösterilmesi ve bu işaret dizisi üzerinde çeşitli işlemler yaparak, istenen bir bilgi
DetaylıBÖLÜM 2 İKİNCİ DERECEDEN FİLTRELER
BÖLÜM İKİNİ DEEEDEN FİLTELE. AMAÇ. Filtrelerin karakteristiklerinin anlaşılması.. Aktif filtrelerin avantajlarının anlaşılması.. İntegratör devresi ile ikinci dereceden filtrelerin gerçeklenmesi. TEMEL
DetaylıAnalog Sayısal Dönüşüm
Analog Sayısal Dönüşüm Gerilim sinyali formundaki analog bir veriyi, iki tabanındaki sayısal bir veriye dönüştürmek için, az önce anlatılan merdiven devresiyle, bir sayıcı (counter) ve bir karşılaştırıcı
DetaylıANALOG FİLTRELEME DENEYİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ANALOG FİLTRELEME DENEYİ Ölçme ve telekomünikasyon tekniğinde sık sık belirli frekans bağımlılıkları olan devreler gereklidir. Genellikle belirli bir frekans bandının
DetaylıAFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ
AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ Ders: Veri Toplama ve İşleme Yöntemleri VERİ NEDİR Veri (İng. ve Lat. datum; ç. data), ham (işlenmemiş) gerçek bilgi parçacığına verilen addır. Veriler ölçüm, sayım, deney,
DetaylıSAYISAL KONTROL SİSTEMLERİNİN z-düzleminde ANALİZİ
SAYISAL KONTROL SİSTEMLERİNİN z-düzleminde ANALİZİ Bu derste ve takip eden derste, sayısal kontrol sistemlerinin z-düzleminde analizi ve tasarımı için gerekli materyal sunulacaktır. z-dönüşümü Yönteminin
DetaylıFAZ KİLİTLEMELİ ÇEVRİM (PLL)
FAZ KİLİTLEMELİ ÇEVRİM (PLL) 1-Temel Bilgiler Faz kilitlemeli çevrim (FKÇ) (Phase Lock Loop, PLL) dijital ve analog haberleşme ve kontrol uygulamalarında sıkça kullanılan bir elektronik devredir. FKÇ,
DetaylıZaman Domeninde Modelleme Transfer Fonksiyonu Durum Uzay Dönüşümü Durum Uzay Transfer Fonksiyonu DönüşümÜ
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ MM306 SİSTEM DİNAMİĞİ Zaman Domeninde Modelleme Transfer Fonksiyonu Durum Uzay Dönüşümü Durum Uzay Transfer Fonksiyonu DönüşümÜ 1 EEM304 MM306
DetaylıBölüm 14 Temel Opamp Karakteristikleri Deneyleri
Bölüm 14 Temel Opamp Karakteristikleri Deneyleri 14.1 DENEYİN AMACI (1) Temel OPAMP karakteristiklerini anlamak. (2) OPAMP ın ofset gerilimini ayarlama yöntemini anlamak. 14.2 GENEL BİLGİLER 14.2.1 Yeni
DetaylıELM019 - Ölçme ve Enstrümantasyon 3
DAQ - Converters Veri Toplayıcılar Data Acquisition Bir Veri Toplama Sisteminin (DAS) Bileşenleri Bazı tıbbi cihazlar bir hastadan gelen fizyolojik işaretlerin takibini ve analizini yapabilir. Şekildeki
DetaylıİŞARET ve SİSTEMLER (SIGNALS and SYSTEMS) Dr. Akif AKGÜL oda no: 303 (T4 / EEM)
İşaret ve Sistemler İŞARET ve SİSTEMLER (SIGNALS and SYSTEMS) Dr. Akif AKGÜL aakgul@sakarya.edu.tr oda no: 303 (T4 / EEM) Kaynaklar: 1. Signals and Systems, Oppenheim. (Türkçe versiyonu: Akademi Yayıncılık)
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK SİSTEMLER LABORATUVARI 1 OPAMP DEVRELERİ-2
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK SİSTEMLER LABORATUVARI 1 OPAMP DEVRELERİ-2 DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Memduh SUVEREN MART 2015 KAYSERİ OPAMP DEVRELERİ
DetaylıFIRAT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMÜ-419 OTOMATİK KONTROL LABORATUARI DENEY 8
FIRAT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMÜ-419 OTOMATİK KONTROL LABORATUARI DENEY 8 DC MOTORUN AYRIK ZAMANDA KONUM VE HIZ KONTROLÜ 1. Amaç: Bir DC motorunun konum
DetaylıDeney 2: FARK YÜKSELTEÇ
Deney : FARK YÜKSELTEÇ Fark Yükselteç (Differential Amplifier: Dif-Amp) Fark Yükselteçler, çıkışı iki giriş işaretinin cebirsel farkıyla orantılı olan amplifikatörlerdir. O halde bu tip bir amplifikatörün
DetaylıKABLOSUZ İLETİŞİM
KABLOSUZ İLETİŞİM 805540 MODÜLASYON TEKNİKLERİ SAYISAL MODÜLASYON İçerik 3 Sayısal modülasyon Sayısal modülasyon çeşitleri Sayısal modülasyon başarımı Sayısal Modülasyon 4 Analog yerine sayısal modülasyon
Detaylı5. (10 Puan) Op-Amp devresine aşağıda gösterildiği gibi bir SİNÜS dalga formu uygulanmıştır. Op-Amp devresinin çıkış sinyal formunu çiziniz.
MAK442 MT3-MEKATRONİK S Ü L E Y M A N D E MİREL ÜNİVERSİTES E Sİ M Ü H E N DİSLİK-MİMM A R L I K F A K Ü L T E Sİ M A KİNA M Ü H E N DİSLİĞİ BÖLÜMÜ Ü ÖĞRENCİ ADI NO İMZA SORU/PUAN 1/15 2/15 3/10 4/10 5/10
DetaylıBölüm 16 CVSD Sistemi
Bölüm 16 CVSD Sistemi 16.1 AMAÇ 1. DM sisteminin çalışma prensibinin incelenmesi. 2. CVSD sisteminin çalışma prensibinin incelenmesi. 3. CVSD modülatör ve demodülatör yapılarının gerçeklenmesi. 16.2 TEMEL
DetaylıELE 301L KONTROL SİSTEMLERİ I LABORATUVARI DENEY 4B: DC MOTOR TRANSFER FONKSİYONU VE PARAMETRELERİNİN ELDE EDİLMESİ
Geç teslim edilen raporlardan gün başına 10 puan kırılır. Raporlarınızı deneyden en geç bir hafta sonra teslim etmeniz gerekmektedir. Raporunuzu yazarken föyde belirtilmeyen ancak önemli gördüğünüz kısımların
DetaylıBölüm 14 FSK Demodülatörleri
Bölüm 14 FSK Demodülatörleri 14.1 AMAÇ 1. Faz kilitlemeli çevrim(pll) kullanarak frekans kaydırmalı anahtarlama detektörünün gerçekleştirilmesi.. OP AMP kullanarak bir gerilim karşılaştırıcının nasıl tasarlanacağının
DetaylıKAYNAK KİTAP: 1-DIGITAL DESIGN PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES. PRENTICE HALL. Yazar: JOHN F.
KAYNAK KİTAP: 1-DIGITAL DESIGN PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES. PRENTICE HALL. Yazar: JOHN F. WAKERLY DERSIN TANIMI Dersin Adı: SAYISAL TASARIM-I/BM-205 Dersin Kredisi:
DetaylıBölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri
Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Elektrik gücünü yüksek verimli bir biçimde kontrol etmek ve formunu değiştirmek (dönüştürmek) için oluşturlan devrelere denir. Şekil 1 de güç girişi 1 veya 3 fazlı AA
DetaylıSistem Dinamiği ve Kontrolü Bütünleme 26 Ocak 2017 Süre: 1.45 Saat. Adı ve Soyadı : İmzası : Öğrenci Numarası :
Adı ve Soyadı : İmzası : Öğrenci Numarası : SORU 1 Fiziki bir sistem yandaki işaret akış grafiği ile temsil edilmektedir.. a. Bu sistemin transfer fonksiyonunu Mason genel kazanç bağıntısını kullanarak
DetaylıSayısal İşaret İşleme Dersi Laboratuvarı
1. Örnekleme Öncelikle boş bir m dosyası oluşturarak aşağıdaki kodları bu boş m dosyasının içine yazılacaktır. Periyodik bir sinyal olan x(t) = Acos ( 2π T 0 t) = 6cos (2000πt) sinyali incelenmek üzere
DetaylıDENEY NO : 4 DENEY ADI : Darbe Genişlik Demodülatörleri
DENEY NO : 4 DENEY ADI : Darbe Genişlik Demodülatörleri DENEYİN AMACI :Darbe Genişlik Demodülatörünün çalışma prensibinin anlaşılması. Çarpım detektörü kullanarak bir darbe genişlik demodülatörünün gerçekleştirilmesi.
DetaylıZaman Domeninde Modelleme Transfer Fonksiyonu Durum Uzay Dönüşümü Durum Uzay Transfer Fonksiyonu Dönüşümü Durum Uzayında Doğrusallaştırma
Zaman Domeninde Modelleme Transfer Fonksiyonu Durum Uzay Dönüşümü Durum Uzay Transfer Fonksiyonu Dönüşümü Durum Uzayında Doğrusallaştırma 1 Daha önce bir sistemi kontrol etmek için, önce o sistemin matematiksel
DetaylıAFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ
AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ Ders: Veri Toplama ve İşleme Yöntemleri Ders-2 Bir odanın sıcaklığı, bir ışık kaynağının yoğunluğu veya bir nesneye uygulanan kuvvet gibi bir fiziksel büyüklük ölçümü, bir sensörle
DetaylıDENEY NO : 1 DENEY ADI : Analog Sinyallerin Sayısal Sinyallere Dönüştürülmesi
DENEY NO : 1 DENEY ADI : Analog Sinyallerin Sayısal Sinyallere Dönüştürülmesi DENEYİN AMACI : Analogdan sayısala çevrimde çeviricinin işleyişini anlama. ADC0804 ve ADC0809'un özelliklerini anlama. ADC0804
DetaylıElektrik Devre Temelleri 3
Elektrik Devre Temelleri 3 TEMEL KANUNLAR-2 Doç. Dr. M. Kemal GÜLLÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Kocaeli Üniversitesi ÖRNEK 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini bulun. (KGK) PROBLEM 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini
DetaylıÖN SÖZ... İİİ İÇİNDEKİLER... V BÖLÜM 1: DİJİTAL ÖLÇME TEKNİKLERİ... 1
İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... İİİ İÇİNDEKİLER... V BÖLÜM 1: DİJİTAL ÖLÇME TEKNİKLERİ... 1 GENEL AÇIKLAMALAR TEMEL KARAKTERİSTİKLER... 1 1. GİRİŞ... 1 2. DİJİTAL ÖLÇME CİHAZLARINI FARKLANDIRAN TEMEL BELİRTİLER...
DetaylıŞekil1. Geri besleme eleman türleri
HIZ / KONUM GERİBESLEME ELEMANLARI Geribesleme elemanları bir servo sistemin, hızını, motor milinin bulunduğu konumu ve yükün bulunduğu konumu ölçmek ve belirlemek için kullanılır. Uygulamalarda kullanılan
DetaylıELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR
ELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR Hazırlayan ve Sunan: ELEKTRİK_55 SUNUM AKIŞI: PWM (DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONU) NEDİR? Çalışma Oranı PWM in Elde Edilmesi Temelleri PWM in Kullanım Alanları AC
DetaylıFIRAT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMÜ-419 OTOMATİK KONTROL LABORATUARI DENEY 8
FIRAT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMÜ-419 OTOMATİK KONTROL LABORATUARI DENEY 8 DC MOTORUN TÜM DURUM GERİ BESLEMELİ HIZ KONTROLÜ VE CE120 CONTROLLER SETİN
DetaylıBSE 207 Mantık Devreleri Lojik Kapılar ve Lojik Devreler (Logic Gates And Logic Circuits)
SE 207 Mantık Devreleri Lojik Kapılar ve Lojik Devreler (Logic Gates nd Logic Circuits) Sakarya Üniversitesi Lojik Kapılar - maçlar Lojik kapıları ve lojik devreleri tanıtmak Temel işlemler olarak VE,
DetaylıDENEY 3: DTMF İŞARETLERİN ÜRETİLMESİ VE ALGILANMASI
DENEY 3: DTMF İŞARETLERİN ÜRETİLMESİ VE ALGILANMASI AMAÇ: DTMF işaretlerin yapısının, üretim ve algılanmasının incelenmesi. MALZEMELER TP5088 ya da KS58015 M8870-01 ya da M8870-02 (diğer eşdeğer entegreler
DetaylıS Ü L E Y M A N D E M İ R E L Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ F A K Ü L T E S İ O T O M O T İ V M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ P R O G R A M I
OTM309 MEKATRONİK S Ü L E Y M A N D E M İ R E L Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ F A K Ü L T E S İ O T O M O T İ V M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ P R O G R A M I ÖĞRENCİ ADI NO İMZA TARİH 26.11.2013
DetaylıOTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI SIGNAL FLOW GRAPH
OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI SIGNAL FLOW GRAPH İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI İşaret akış diyagramları blok diyagramlara bir alternatiftir. Fonksiyonel bloklar, işaretler, toplama noktaları
DetaylıT.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU AKTİF FİLTRELER
T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II Öğrenci No: Adı Soyadı: Grubu: DENEY RAPORU AKTİF FİLTRELER Deneyin Yapıldığı Tarih:.../.../2017
DetaylıÜÇ-FAZLI TAM DALGA YARI KONTROLLÜ DOĞRULTUCU VE ÜÇ-FAZLI EVİRİCİ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Güç Elektroniği Uygulamaları ÜÇ-FAZLI TAM DALGA YARI KONTROLLÜ DOĞRULTUCU VE ÜÇ-FAZLI EVİRİCİ Hazırlık Soruları
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıKontrol Sistemlerinin Analizi
Sistemlerin analizi Kontrol Sistemlerinin Analizi Otomatik kontrol mühendisinin görevi sisteme uygun kontrolör tasarlamaktır. Bunun için öncelikle sistemin analiz edilmesi gerekir. Bunun için test sinyalleri
DetaylıSAYISAL TASARIM. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı
SAYISAL TASARIM Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 6 DAC, Sayısal Analog Dönüştürücüler DAC Sayısal Analog Dönüştürücüler Analog sayısal dönüşümün tersini gerçekleyen elemanlara sayısal
DetaylıAçık Çevrim Kontrol Açık Çevrim Kontrol
Açık Çevrim Kontrol Açık Çevrim Kontrol Açık çevrim kontrol ileri kontrol prosesi olarak da ifade edilebilir. Yandaki şekilde açık çevrim oda sıcaklık kontrolü yapılmaktadır. Burada referans olarak dışarı
DetaylıYrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR. Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi (bit dizisi) kümesi ile temsil edilmesidir.
Bilgisayar Mimarisi İkilik Kodlama ve Mantık Devreleri Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR ESOGÜ Eğitim Fakültesi - BÖTE twitter.com/cmkandemir Kodlama Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi
DetaylıElektrik Mühendisliği Elektrik Makinaları Güç Sistemleri (Elektrik Tesisleri) Kontrol Sistemleri
Elektrik Mühendisliği Elektrik Makinaları Güç Sistemleri (Elektrik Tesisleri) Kontrol Sistemleri Elektronik Mühendisliği Devreler ve Sistemler Haberleşme Sistemleri Elektromanyetik Alanlar ve Mikrodalga
DetaylıŞekil 3-1 Ses ve PWM işaretleri arasındaki ilişki
DARBE GENİŞLİK MÖDÜLATÖRLERİ (PWM) (3.DENEY) DENEY NO : 3 DENEY ADI : Darbe Genişlik Modülatörleri (PWM) DENEYİN AMACI : µa741 kullanarak bir darbe genişlik modülatörünün gerçekleştirilmesi.lm555 in karakteristiklerinin
Detaylı18.034 İleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıBölüm 10 İşlemsel Yükselteç Karakteristikleri
Bölüm 10 İşlemsel Yükselteç Karakteristikleri DENEY 10-1 Fark Yükselteci DENEYİN AMACI 1. Transistörlü fark yükseltecinin çalışma prensibini anlamak. 2. Fark yükseltecinin giriş ve çıkış dalga şekillerini
DetaylıSürekli-zaman İşaretlerin Ayrık İşlenmesi
Sürekli-zaman İşaretlerin Ayrık İşlenmesi Bir sürekli-zaman işaretin sayısal işlenmesi üç adımdan oluşmaktadır: 1. Sürekli-zaman işaretinin bir ayrık-zaman işaretine dönüştürülmesi 2. Ayrık-zaman işaretin
Detaylı1. Darbe Genlik Modülasyonunu anlar ve bunun uygulamasını
BÖLÜM 2 DARBE MODÜLASYONU Bölümün Amacı Öğrenci, Darbe modülasyonlar türlerine ilişkin blok şemaları çizerek, modülasyonve demodülasyon işlevlerini bir giriş sinyali üzerinde uygulayarak anlayabilecektir.
Detaylı1. DARBE MODÜLASYONLARI
1. DARBE MODÜLASYONLARI 1.1 Amaçlar Darbe modülasyonunun temel kavramlarını tanıtmak. Örnekleme teorisini açıklamak. Bilgi iletiminde kullanılan birkaç farklı modülasyon tekniği vardır. Bunlardan bazıları
DetaylıSistem Dinamiği. Bölüm 9- Frekans Domeninde Sistem Analizi. Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN
Sistem Dinamiği Bölüm 9- Frekans Domeninde Sistem Analizi Sunumlarda kullanılan semboller: El notlarına bkz. Yorum Bolum No.Alt Başlık No.Denklem Sıra No Denklem numarası Şekil No Şekil numarası Dikkat
DetaylıEEM HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM3006 - HABERLEŞME TEORİSİ Dersin Öğretim Elemanı: Yrd. Doç. Dr. Yasin KABALCI Ders Görüşme
DetaylıKIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ
KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SAYISAL ELEKTRONİK LAB. DENEY FÖYÜ DENEY 4 OSİLATÖRLER SCHMİT TRİGGER ve MULTİVİBRATÖR DEVRELERİ ÖN BİLGİ: Elektronik iletişim sistemlerinde
DetaylıBLM1612 DEVRE TEORİSİ
BLM1612 DEVRE TEORİSİ KAPASİTÖRLER ve ENDÜKTANSLAR DR. GÖRKEM SERBES Kapasitans Kapasitör, elektrik geçirgenliği ε olan dielektrik bir malzeme ile ayrılan iki iletken gövdeden oluşur ve elektrik alanda
DetaylıDENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP
DENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP Amaç: Bu deneyin amacı, öğrencilerin alternatif akım ve gerilim hakkında bilgi edinmesini sağlamaktır. Deney sonunda öğrencilerin, periyot, frekans, genlik,
Detaylı(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör.
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 (Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK
DetaylıTRANSİSTÖRLÜ YÜKSELTEÇLERDE GERİBESLEME
TRANSİSTÖRLÜ YÜKSELTEÇLERDE GERİBESLEME Amaç Elektronikte geniş uygulama alanı bulan geribesleme, sistemin çıkış büyüklüğünden elde edilen ve giriş büyüklüğü ile aynı nitelikte bir işaretin girişe gelmesi
DetaylıElektrik Devre Lab
2010-2011 Elektrik Devre Lab. 2 09.03.2011 Elektronik sistemlerde işlenecek sinyallerin hemen hepsi düşük genlikli, yani zayıf sinyallerdir. Elektronik sistemlerin pek çoğunda da yeterli derecede yükseltilmiş
DetaylıSAYISAL ELEKTRONİK. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı
SAYISAL ELEKTRONİK Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 1 Sayısal Kavramlar Analog ve Sayısal Sistemler 3 Gününüzde bir çok elektronik sistem sayısal ve analog devrelerin birleşiminden oluşur.
DetaylıGüç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve elektronik bilim dalları arasında bir bilim dalıdır.
3. Bölüm Güç Elektroniğinde Temel Kavramlar ve Devre Türleri Doç. Dr. Ersan KABALC AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Güç Elektroniğine Giriş Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve
DetaylıEEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular
EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular Kaynak: Fundamentals of Microelectronics, Behzad Razavi, Wiley; 2nd edition (April 8, 2013), Manuel Solutions. Bölüm 3 Seçme Sorular ve Çözümleri
DetaylıBölüm 3 AC Devreler. 1. AC devrede, seri RC ağının karakteristiklerini anlamak. 2. Kapasitif reaktans, empedans ve faz açısı kavramlarını anlamak.
Bölüm 3 AC Devreler DENEY 3-1 AC RC Devresi DENEYİN AMACI 1. AC devrede, seri RC ağının karakteristiklerini anlamak. 2. Kapasitif reaktans, empedans ve faz açısı kavramlarını anlamak. GENEL BİLGİLER Saf
DetaylıSICAKLIK ALGILAYICILAR
SICAKLIK ALGILAYICILAR AVANTAJLARI Kendisi güç üretir Oldukça kararlı çıkış Yüksek çıkış Doğrusal çıkış verir Basit yapıda Doğru çıkış verir Hızlı Yüksek çıkış Sağlam Termokupldan (ısıl İki hatlı direnç
DetaylıEEM 202 DENEY 9 Ad&Soyad: No: RC DEVRELERİ-II DEĞİŞKEN BİR FREKANSTA RC DEVRELERİ (FİLTRELER)
EEM 0 DENEY 9 Ad&oyad: R DEVRELERİ-II DEĞİŞKEN BİR FREKANTA R DEVRELERİ (FİLTRELER) 9. Amaçlar Değişken frekansta R devreleri: Kazanç ve faz karakteristikleri Alçak-Geçiren filtre Yüksek-Geçiren filtre
DetaylıAlgılayıcılar (Sensors)
Algılayıcılar (Sensors) Sayısal işlem ve ölçmeler sadece elektriksel büyüklüklerle yapılmaktadır. Genelde teknik ve fiziksel büyüklükler (sıcaklık, ağırlık kuvveti ve basınç gibi) elektrik dalından olmayan
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıDirenç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop. Teorik Bilgi
DENEY 8: PASİF FİLTRELER Deneyin Amaçları Pasif filtre devrelerinin çalışma mantığını anlamak. Deney Malzemeleri Direnç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop.
DetaylıTeorik Bilgi DENEY 7: ASENKRON VE SENKRON SAYICILAR
DENEY 7: ASENKRON VE SENKRON SAYICILAR Deneyin Amaçları Asenkron ve senkron sayıcı devre yapılarının öğrenilmesi ve deneysel olarak yapılması Deney Malzemeleri 74LS08 Ve Kapı Entegresi (1 Adet) 74LS76
DetaylıBÖLÜM 6 LAPLACE DÖNÜŞÜMLERİ
BÖLÜM 6 LAPLACE DÖNÜŞÜMLERİ 6.2. Laplace Dönüşümü Tanımı Bir f(t) fonksiyonunun Laplace alındığında oluşan fonksiyon F(s) ya da L[f(t)] olarak gösterilir. Burada tanımlanan s; ÇÖZÜM: a) b) c) ÇÖZÜM: 6.3.
DetaylıBölüm 10 D/A Çeviriciler
Bölüm 10 /A Çeviriciler 10.1 AMAÇ 1. Bir dijital analog çeviricinin çalışma prensibinin anlaşılması.. AC0800 ün çalışma prensibinin anlaşılması.. AC0800 kullanarak tek kutuplu yada çift kutuplu çıkışların
DetaylıDENEY 1 1.1. DC GERİLİM ÖLÇÜMÜ DENEYİN AMACI
DENEY 1 1.1. DC GERİLİM ÖLÇÜMÜ 1. DC gerilimin nasıl ölçüldüğünü öğrenmek. 2. KL-21001 Deney Düzeneğini tanımak. 3. Voltmetrenin nasıl kullanıldığını öğrenmek. Devre elemanı üzerinden akım akmasını sağlayan
DetaylıDers İçerik Bilgisi. Dr. Hakan TERZİOĞLU Dr. Hakan TERZİOĞLU 1
Dr. Hakan TERZİOĞLU Ders İçerik Bilgisi PID Parametrelerinin Elde Edilmesi A. Salınım (Titreşim) Yöntemi B. Cevap Eğrisi Yöntemi Karşılaştırıcı ve Denetleyicilerin Opamplarla Yapılması 1. Karşılaştırıcı
DetaylıELEKTRİK TESİSLERİNDE HARMONİKLERİN PASİF FİLTRE KULLANILARAK AZALTILMASI VE SİMÜLASYONU. Sabir RÜSTEMLİ
ELEKTRİK TESİSLERİNDE HARMONİKLERİN PASİF FİLTRE KULLANILARAK AZALTILMASI VE SİMÜLASYONU Sabir RÜSTEMLİ Elektrik tesislerinin güvenli ve arzu edilir bir biçimde çalışması için, tesisin tasarım ve işletim
Detaylı25. Aşağıdaki çıkarma işlemlerini doğrudan çıkarma yöntemi ile yapınız.
BÖLÜM. Büyüklüklerin genel özellikleri nelerdir? 2. Analog büyüklük, analog işaret, analog sistem ve analog gösterge terimlerini açıklayınız. 3. Analog sisteme etrafınızdaki veya günlük hayatta kullandığınız
DetaylıÇukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği
Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM309 Elektronik-2 Laboratuarı Deney Föyü Deney#6 İşlemsel Kuvvetlendiriciler (OP-AMP) - 2 Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA, 2015 DENEY
DetaylıBilişim Teknolojileri Temelleri 2011. Dijital Dünyada Yaşamak
Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011 Dijital Dünyada Yaşamak Bilgisayar nedir? Bilgisayar, kullanıcı tarafından girilen bilgileri(veri) işleyen, depolayan istendiğinde girilen bilgileri ve sonuçlarını
DetaylıELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER
ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler
DetaylıRF MİKROELEKTRONİK GÜRÜLTÜ
RF MİKROELEKTRONİK GÜRÜLTÜ RASTGELE BİR SİNYAL Gürültü rastgele bir sinyal olduğu için herhangi bir zamandaki değerini tahmin etmek imkansızdır. Bu sebeple tekrarlayan sinyallerde de kullandığımız ortalama
DetaylıOTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR
OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR KONTROL SİSTEMLERİ GİRİŞ Son yıllarda kontrol sistemleri, insanlığın ve uygarlığın gelişme ve ilerlemesinde çok önemli rol oynayan bir bilim dalı
DetaylıAREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ
AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER DR. GÖRKEM SERBES İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ İşlemsel kuvvetlendirici (Op-Amp); farksal girişi ve tek uçlu çıkışı olan DC kuplajlı, yüksek kazançlı
DetaylıFatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I LAB SINAVI DARBE GENLİK MODÜLASYONU (PWM)
Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I LAB SINAVI DARBE GENLİK MODÜLASYONU (PWM) 9.1 Amaçlar 1. µa741 ile PWM modülatör kurulması. 2. LM555 in çalışma prensiplerinin
DetaylıDENEY 3: DOĞRULTUCU DEVRELER Deneyin Amacı
DENEY 3: DOĞRULTUCU DEVRELER 3.1. Deneyin Amacı Yarım ve tam dalga doğrultucunun çalışma prensibinin öğrenilmesi ve doğrultucu çıkışındaki dalgalanmayı azaltmak için kullanılan kondansatörün etkisinin
DetaylıKONUM ALGILAMA YÖNTEMLERİ VE KONTROLÜ
KONUM ALGILAMA YÖNTEMLERİ VE KONTROLÜ 1. AMAÇ: Endüstride kullanılan direnç, kapasite ve indüktans tipi konum (yerdeğiştirme) algılama transdüserlerinin temel ilkelerini açıklayıp kapalı döngü denetim
DetaylıTIBBİ ENSTRUMANTASYON TASARIM VE UYGULAMALARI SAYISAL FİLTRELER
TIBBİ ENSTRUMANTASYON TASARIM VE UYGULAMALARI SAYISAL FİLTRELER SUNU PLANI Analog sayısal çevirici FIR Filtreler IIR Filtreler Adaptif Filtreler Pan-Tompkins Algoritması Araş. Gör. Berat Doğan 08/04/2015
DetaylıANALOG VE SAYISAL KAVRAMLARI
ANALOG VE SAYISAL KAVRAMLARI Giriş Günlük hayatımızda fiziksel varlıkların büyüklükleri ile ilgilenilmektedir. Bu büyüklüklerin; ölçülebilme, görüntülenebilme, kaydedilebilme, aritmetik olarak hesaplanabilme
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 2008 DEVRELER II LABORATUARI
DİRENÇ-ENDÜKTANS VE DİRENÇ KAPASİTANS FİLTRE DEVRELERİ HAZIRLIK ÇALIŞMALARI 1. Alçak geçiren filtre devrelerinin çalışmasını anlatınız. 2. Yüksek geçiren filtre devrelerinin çalışmasını anlatınız. 3. R-L
DetaylıDENEY 5: GENLİK KAYDIRMALI ANAHTARLAMA (ASK) TEMELLERİNİN İNCELENMESİ
DENEY 5: GENLİK KAYDIRMALI ANAHTARLAMA (ASK) TEMELLERİNİN İNCELENMESİ Deneyin Amacı: Bilgisayar ortamında Genlik Kaydırmalı Anahtarlama modülasyonu ve demodülasyonu için ilgili kodların incelenmesi ve
DetaylıH04 Mekatronik Sistemler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören
H04 Mekatronik Sistemler MAK 3026 - Ders Kapsamı H01 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H02 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi H04 Aktüatörler ve ölçme
DetaylıRobotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi
Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi 1 Motorlar: Çalışma prensibi Motorlar: Çalışma prensibi 2 Motorlar: Çalışma prensibi AC sinyal kutupları ters çevirir + - AC Motor AC motorun hızı üç değişkene
DetaylıPROSES KONTROL DENEY FÖYÜ
T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNA TEORİSİ, SİSTEM DİNAMİĞİ VE KONTROL ANA BİLİM DALI LABORATUARI PROSES KONTROL DENEY FÖYÜ 2016 GÜZ 1 PROSES KONTROL SİSTEMİ
Detaylı