Tablo 1. Gebelikte kanamaya e ilim yaratan durumlar
|
|
- Özgür Kurt
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s Gebelikte Hemostaz Doç. Dr. Zafer Bafllar Gerek gebelik/do umun özgül komplikasyonlar ndan biriyle iliflkili olsun, gerekse kal tsal ya da edinsel kanama e ilimine ba l olsun, kanama obstetrik morbidite ve mortalitenin önemli nedenlerinden biridir. Di er yandan pretrombotik bir ortam olarak kabul edilebilecek olan gebelik süreci s kça kal tsal ya da edinsel hiperkoagülabilite durumlar ndan etkilenmekte ve tromboz sorunu yaflanmaktad r. Bu bölümde önce obstetrik kanamaya neden olabilecek/katk da bulunabilecek sorunlara de inilecek daha sonra da gebelikteki trombotik sorunlara yaklafl m ele al nacakt r. GEBEL KTE KANAMAYA E L M Gebelikte karfl lafl labilecek kanamaya e ilim durumlar nda (Tablo 1) etyolojik olas l klar n bir k sm genel, bir k sm ise gebeli e özgü nedenlerden ileri gelmekte olup gerek genel gerekse di er nedenlerin tan sal çal flma, gidifl ve tedavileri ile ilgili olarak gebelik dolay s yla birtak m özellikleri olabilmektedir. Tablo 1. Gebelikte kanamaya e ilim yaratan durumlar I. Trombositlerin say sal ve ifllevsel bozukluklar Trombositopeniler Trombositozlar Trombosit ifllev bozukluklar II. Koagülasyon faktörlerinin bozukluklar von Willebrand hastal Hemofili tafl y c l Faktör XI eksikli i Di er faktör eksiklikleri Faktör inhibitörleri III.Karma bozukluklar Yayg n damariçi koagülopati Karaci er hastal 215
2 Zafer Bafllar Trombositlerin Say sal ve fllevsel Bozukluklar Trombositopeniler Gebelik gidiflinde, trombosit say s nda ortalama %10 oran nda düflüfl gözlenir; bu en çok 3. trimestrede belirginleflir, ancak ço u gebede inilen en düflük trombosit say s bile normal s n rlar içinde kal r. Buna karfl l k trombositopeni (trombosit say s < /mm 3 ) gebeliklerin %10 kadar nda görülebilmektedir. Pek çok farkl nedenden ileri gelebilen bu durumlar n ay r c tan s nda güçlük yaflanabilmektedir (Tablo 2). Tabloda yer alan nedenlerin tümüne de- il de gebeli e özgü olanlara ve özgü olmayanlardan gebelikle iliflkili özellikleri öne ç kanlara de inilecektir. Tablo 2. Gebelikte görülen trombositopenide nedenler Gebeli e özgü olanlar Gestasyonel (insidental) trombositopeni Preeklampsi HELLP sendromu Gebeli in akut karaci er ya lanmas Gebeli e özgü olmayanlar TP TTP-HÜS SLE Viral enfeksiyon (HIV, CMV, EBV) Antifosfolipid antikorlar Yayg n damariçi koagülopati Kemik ili i disfonksiyonu Eksiklik durumlar (B12 vit., folat) laca ba l trombositopeniler von Willebrand hastal -tip 2b Hipersplenizm Kal tsal trombositopeniler Psödotrombositopeni Gestasyonel ( nsidental) Trombositopeni Gebelikte görülebilen trombositopenin en s k nedenidir. Trombosit say s ço unlukla /mm 3 üstündedir ancak /mm 3 e kadar da inebilmektedir. Gestasyonel trombositopeninin gebeli e ba l fizyolojik sürecin bir uzant s oldu u ve gelifliminde hemodilüsyon ve artm fl trombosit y k m n n rolü oldu u düflünülmektedir. Ço unlukla 2. trimestre sonu - 3. trimestrede geliflir ve tabloya gebelik komplikasyonlar ya da yenido anlarda trombositopeni s kl nda art fl efllik etmez. Geçmiflinde trombositopeni öyküsü olmayan ve baflkaca normal giden bir gebelikte trombosit say s /mm 3 üzerinde oldu unda en olas tan d r ve iyi bir fizik muayene ile çevresel kan yaymas - n n dikkatle gözden geçirilmesi d fl nda ileri tetkike gerek olmayacakt r. Ancak daha düflük say larda di er etyolojilerin olas l artt ndan ay r c tan gerekti i flekilde geniflletilebilir. 216
3 Gebelikte Hemostaz Preeklampsi-HELLP Sendromu As l tan kriterleri 20. haftadan sonra ortaya ç kan hipertansiyon ve proteinüri olan preeklampsi tablosunda trombositopeni % 50 civar nda görülmektedir. Genellikle tablonun a rl yla orant l derinlikte trombosit say s saptan rken bazen öncü belirti trombositopeni olabilmektedir. Trombositopeninin patogenezinde hasarl endotele yap flan ya da Ig ile kaplanm fl trombositlerin dolafl mdan uzaklaflt r lmas ve artan hemostatik aktivite dolay s yla trombositlerin tüketiminin artmas n n rolü oldu u düflünülmektedir. Tan kriterleri aras nda mikroanjiyopatik hemoliz, AST art fl ve trombositopeni olan HELLP ( Hemolysis, elevated liver enzymes, low platelets ) sendromunda hastalar genellikle ciddi epigastrik bölge/sa üst kadran a r s ile baflvurmaktad rlar. Preeklampsinin bir varyant oldu u düflünülmekle birlikte, benzerliklerine karfl n HELLP sendromu daha çok maternal-fetal morbidite ve mortaliteye neden olmaktad r. Her iki durumda tedavinin esas nihai çözüm olan fetusun tahliyesine kadar hastay gerekti inde trombosit süspansiyonu, taze donmufl plazma ve genel olarak medikal-obstetrik yönden desteklemektir. Ço u durumda belirti ve bulgular tahliyeyi izleyerek birkaç günde normale dönmektedir. Seyrek olarak geliflen derinleflen trombositopeni, buna efllik eden ço ul organ yetersizli i tablosu için glukokortikoidler ve/veya plazmaferez yararl olabilmektedir. Gebeli in Akut Karaci er Ya lanmas Hastalar k rg nl k, bulant, epigastrik bölge/sa üst kadran a r s, dispne, mental durum de ifliklikleri ve kolestatik bulgularla baflvurmaktad rlar. Bu tablodaki trombositopeni di er nedenlere oranla daha l ml olmaktad r. Yaklafl m baflta hipoglisemi ve elektrolit bozukluklar na ve gerekirse koagülopatiye karfl destekleyici tedavi fleklindedir. Do umdan sonra bozukluklar n düzelmesi 10 günü bulabilmektedir. diyopatik / mmün trombositopenik purpura ( TP) Gebelikte görülen trombositopenilerin yaklafl k %5 inin TP olmas na karfl n ilk trimestrede saptananlar n ço unlu u bu etyolojiden ileri gelmektedir. Patogenezinin gebelerde farkl l k göstermedi i düflünülmektedir. Önceden trombositopeni öyküsünün olmas, altta yatan otoimmün bir hastal n varl - ve say n n /mm 3 alt nda oluflu TP yi daha olas k lmaktad r. Hafif düflük say larda ve say lan özelliklerin yoklu unda gestasyonel trombositopeniden ay rmak zor olabilmektedir. Bu gibi durumlarda hastan n aral kl izlemi zaman içinde ay r c olabilir. Tedavi öncelikle anne yönünden de erlendirilmelidir. Bu noktada tedavi endikasyonu trombosit say s na ve kanama olup olmamas na göre verilir. 217
4 Zafer Bafllar /mm 3 üzerinde ve kanaman n efllik etmedi i durumlarda yaln zca izlem yeterli olurken daha düflük say larda / aktif kanama varl nda tedavi bafllanmal d r. Endikasyon oldu unda genelde geçerli olan tedavi araçlar baz s n rlamalarla gebelik için de geçerlidir. Ço unlukla ilk tedavi olarak önerilen glukokortikoidlerin fetal membranlar n erken rüptürüne neden olabilmeleri dolay s yla kimi otoriteler V G i tercih etmektedirler. Nispeten güvenli bir di er seçenek intravenöz anti-d dir. Sitotoksik ve immünsupresif preparatlar teratojenisite dolay s yla ilk trimestre kontrendikedirler; sonraki dönemlerde baflka seçenek olmad nda ihtiyatl bir flekilde kullan labilirler. Splenektomi mümkünse gebelik sonras na ertelenmeli, bu mümkün olmuyorsa operasyon ikinci trimestrede gerçeklefltirilmeye çal fl lmal d r. Normal / sezaryen do um öncesinde emin say lar n temin edilmesi sözkonusudur. Ço u yay nda >50.000/mm 3, az say da çal flmada da > /mm 3 hedefi verilmekte iken çok düflük say larda sorunsuz sezaryen do umlar da bildirilmektedir. Hastalar n bebeklerinde de plasentay geçebilen IgG tipi otoantikorlar dolay s yla trombositopeni geliflebilmektedir. %10-20 bebekte say <50.000/mm 3, yaklafl k %5 inde ise <20.000/mm 3 olmaktad r; derin trombositopenik bebeklerin %25-50 sinde kanama komplikasyonu geliflse de intrakranyal hemoraji çok nadirdir. Hangi bebekte say n n düflece ini öngörmeye yönelik yap lan pek çok çal flmadan sonra tek anlaml parametre olarak hastan n daha önceden trombositopenik bir baflka bebe inin do mufl olmas bulunmufltur. Mikroanjiyopatik Trombositopeniler Trombotik trombositopenik purpura (TTP) - Hemolitik üremik sendrom (HÜS) gebelikte artm fl s kl kta görülmektedirler; kimi toplamlar n %10 kadar n oluflturmaktad r. Bu tablolar n genel özellikleri " mmün Olmayan Trombositopeniler" bölümünde verildi i için burada ayr ca tekrarlanmayacakt r. Ancak kimi zaman hem birbirlerinden hem de gebeli e özgü di er (mikroanjiyopatik) trombositopenilerden ay r mlar kolay olmamaktad r. Tablo 3 te ay r mda yard mc olabilecek baz noktalar özetlenmeye çal fl lm flt r. Ay r c tan ya giren di er olas l klardan preeklampsi ve HELLP sendromundan farkl olarak fetusun tahliyesi HÜS ve TTP de belirgin etki göstermedi inden temel hedef olmamaktad r. Plazma infüzyonu/plazmaferez TTP de gebe olmayanlarda oldu u gibi ço u hastada etkili olurken HÜS daki etkinli- i özellikle de renal yetersizli in düzeltilmesi yönünden daha az olmaktad r. Gebelikteki HÜS epizodu baflar yla tedavi edilmifl olsa bile bu hastalarda uzun dönemde kronik renal yetersizlik ve hipertansiyon geliflme riski yüksek kalmaktad r. Baz kad nlarda TTP-HÜS sonraki gebeliklerde tekrarlayabilmektedir. 218
5 Gebelikte Hemostaz Tablo 3. Gebelikte görülen mikroanjiyopatik trombositopenide ay r c tan * MAHA Trombositopeni Koagülopati Hipertansiyon Böbrek MSS Bafllang ç Preeklampsi trimestre HELLP trimestre HÜS Postpartum TTP / trimestre-do um SLE /++ + Her dönemde AFAS Her dönemde GAKY + +/ trimestre * MAHA: mikroanjiyopatik hemolitik anemi, MSS: merkezi sinir sistemi, HELLP: hemoliz-yüksek karaci er enzimleri-düflük trombositler, HÜS: hemolitik üremik sendrom, TTP: trombotik trombositopenik purpura, SLE: sistemik lupus eritematozus, AFAS: antifosfolipid antikor sendromu, GAKY: gebeli in akut karaci er ya lanmas Trombosit fllev Bozukluklar Bu gruptaki hastal klarda ("Trombosit Fonksiyon Bozukluklar ve Vasküler Nedenli Kanamalar" bölümüne bak n z) yaklafl m genel olarak trombositopenide oldu u gibidir. Bu tür bozukluktan ileri gelen kanamalarda trombosit transfüzyonu esas tedavi olmakla birlikte traneksamik asid ve DDAVP de (bu bölümde koagülasyon faktörlerinin kal tsal eksiklikleri ile ilgili olarak daha sonra belirtildi i gibi) dikkatli bir flekilde kullan labilir. Trombosit ifllevini bozabilecek ilaçlardan mümkün oldu unca sak n lmal d r. Trombositozlar Bu durumlarda ço unlukla reaktif trombositoz sözkonusudur ve artm fl say genellikle komplikasyon yaratmaz. Daha az karfl lafl lan kronik miyeloproliferatif hastal klar grubundan klonal etyolojilerde ise say n n yüksekli iyle artan flekilde ço u zaman hemorajik, kimi zaman trombotik, bazen de ayn hastada her iki türden komplikasyon geliflebilmektedir. Bu grup hastal klar n tan ve tedavileri özellik gösterdi inden ayr ca anlat lmayacakt r; isteyen okuyucu hematoloji kaynaklar na baflvurabilir. Koagülasyon Faktörlerinin Kal tsal Bozukluklar Koagülasyon faktörlerinin kal tsal eksiklikleri s k karfl lafl lan durumlar de ildirler ve ömür boyu devam eden bu hastal klara pek çok hekim yabanc kalabilmektedir. Bu hastal klar n obstetrik yönleri ayr ca önem kazanmaktad r. Tan bilindi inde ilk do umdan itibaren prenatal tan gerekip gerekmedi i, do umun nas l ve nerede gerçekleflece i gibi konularda karar verilmesinin söz konusu olmas na karfl l k tan n n bilinmedi i durumlarda obstetrik kanaman n altta yatan nedeni olabilmektedirler. Hemofili tafl y c l, faktör XI eksikli i ve von Willebrand (vw) hastal bu tür hastal klar n yaklafl k %90 n oluflturmaktad rlar. Bu hastal klar olan 219
6 Zafer Bafllar kad nlar n (ve di er aile bireylerinin) çocuk sahibi olma, prenatal tan ve hasta fetusun tahliyesi gibi konularda zor kararlar vermeleri gerekli olmaktad r. Hemofili tafl y c lar n n hemen hepsinde, vw hastal n n a r formlar nda özellikle de tip 3 olgular nda ve ileri derecede faktör XI eksikli i olup genetik defektin bilindi i olgularda prenatal tan önerilmektedir. Koryon villus örne- i (CVS) veya preimplantasyon materyalinin genetik incelemesi ya da kordosentez ile al nan fetal kan örne inde koagülasyon çal flmas yan s ra ultrason ile ya da fetusun karyogram n n yap lmas ile cinsiyet tayini bu tan sal sürecin de iflik dönem ve koflullar na uygun parçalar d r. Hasta gebeler invazif prenatal tan sal giriflimler, gebelik ürününün tahliyesi, spontan abortus ya da di er obstetrik komplikasyonlar dolay s yla de iflik hemostaz zorlamalar yla karfl laflabilirler. Özellikle de do um süreci bu gebeliklerde gerek maternal gerekse fetal yönden sorunlu olabilmektedir. Bu gibi durumlar öncesinde ya da s ras nda güncel faktör düzeylerinin bilinmesi tedavi ihtiyac na karar verme ve gereken tedaviyi planlama aç s ndan önem kazanmaktad r. Tüm bu durumlara gerekti i flekilde haz rlanabilmek için hastay izleyen jinekolog hematoloji ile iflbirli ini bafl ndan itibaren sa lamal d r. Bu gebeliklere yaklafl mda baz genel ilkelere uyulmal d r (Tablo 4). Tablo 4. Koagülasyon defekti olan gebelerde genel ilkeler Prenatal tan -dan flmanl k Gerekli ise A ve B hepatiti için afl lanma Ultrason ile fetusun cinsiyetinin belirlenmesi Düzenli klinik izlem ve hemostaz laboratuar parametrelerinin monitorizasyonu Gerekli olmayan invazif ifllemlerden kaç n lmas Do um öncesi son kontroller ( tam kan say m, hemostaz profili, kan grubu ) Do um sürecinde maternal ve fetal travman n en aza indirilmesi ntramusküler enjeksiyondan kaç n lmas Gerekli olabilecek replasman ürünlerinin haz r bulundurulmas ncelemek üzere kordon kan ayr lmas Bebe e oral K1 vitamini verilmesi Gebeye kan ürünü uygulanm flsa bebe in B hepatiti için afl lanmas Afl lanman n intradermal / subkütan yoldan yap lmas Normal gebelerde oldu u gibi gerek hemofili tafl y c lar nda gerekse tip 1 vw hastalar nda gebeli in ikinci yar s nda faktör VIII ve vwf düzeylerinde belirgin art fl olmaktad r; di er taraftan faktör IX düzeyleri pek de iflmezken, faktör XI için literatürde bildirilen sonuçlar de iflkendir. Bu nedenle de f VIII tafl y c lar ile vw hastalar n n ço unda geç dönemlerde ve do umda nadiren tedavi gere i do maktad r. Ancak gebelik boyunca artan f VIII ve vwf düzey- 220
7 Gebelikte Hemostaz leri do um ya da abortusla birlikte h zla düflebilece inden postpartum/abortus sonras ciddi kanamalar geliflebilir. Bu nedenle profilaktik olarak ya da geliflen kanamaya karfl replasman amaçl tedavi uygulanabilir. E er do um öncesi f VIII-IX/vWf düzeyi %50, f XI düzeyi %70 alt nda ise vajinal do um s ras nda ve sonraki 3-4 gün, sectio s ras nda ve sonraki 4-5 gün bu düzeyin üstünde tutulmas hedeflenir. Bu amaca yönelik olarak uygun oldu unda DDAVP, de ilse hemofili tafl y c lar nda f VIII preparatlar, vw hastal nda vwf içeren preparatlar kullan labilir. DDAVP, V2 reseptörlerini uyararak f VIII ve vwf düzeylerini artt rmaktad r; buna karfl l k V1 reseptörleri üzerindeki etkisi minimaldir ve uterus kontraksiyonlar n uyarmamaktad r. DDAVP ile ilgili bir olas sak nca zay f vazopresör etkisi sonucunda uteroplasenter kan ak m n n azalarak intrauterin geliflme gerili i olabilmesidir. Bu sak nca ve teorik erken do um olas l nedeniyle gebelikte kullan m uygun bulunmayabilse de en çok ifle yarayaca do um civar nda kullan m sorun olmamal d r. DDAVP, hemofili B ve f XI eksikli inde etkisizdir; bu yüzden bu hastalarda f IX/XI preparatlar veya taze donmufl plazma kullan lmaktad r. Sekonder postpartum kanamalarda replasman tedavisinin yan nda traneksamik asid ya da kombine oral kontraseptif ilaç yard mc olabilir. Koagülasyon profili normal oldu u sürece müdahaleli do um ve rejiyonal anestezi/analjezi için kontrendikasyon genel olarak sözkonusu de ildir. Ancak en uygunu hastan n bireysel olarak do um öncesinde hematolog ve anestezi uzman nca birlikte de erlendirilmesi ve karar n önceden verilerek gerekti i flekilde haz rl k yap lmas d r. Tip 3 vw hastalar nda ya da a r f XI eksikliklerinde hemostaz n sa lanmas kolay olmad ndan bu hastalarda zorunlu olmad kça böylesi giriflimlerden kaç n lmal d r. Faktör inhibitörleri için "Edinsel Nedenli Koagülasyon Defektleri" bafll kl bölümde gerekli bilgi verilmektedir. Karma Bozukluklar Yayg n damariçi koagülopati (YDK) ile iliflkili etyolojilerin önemli bir k sm gebelikle iliflkili nedenlerdir (Tablo 5). YDK tablosu, sorumlu etyoloji nedeniyle oluflan damariçi yo un patolojik trombüsler için koagülasyon faktörlerinin ve trombositlerin kullan lmalar sonucunda geliflen ve klinik olarak bafllang çta trombotik daha sonra da üste eklenen hemorajik süreçlerin görüldü- ü bir tüketim koagülopatisi durumudur. Tablonun laboratuara yans mas çeflitli bileflenlerin etkilerine göre de iflken olmakla birlikte görülebilecek de ifliklikler D-dimer/fibrin-fibrinojen y k m ürünlerinde art fl; fibrinojen düzeyi ve trombosit say s nda azalma; PZ, APTZ, TZ testlerinde uzama ile çevresel kan yaymas nda parçalanm fl eritrositlerin varl d r. Tablonun gerek varl - 221
8 Zafer Bafllar Tablo 5. Yayg n damariçi koagülopati (YDK) ile iliflkili durumlar Gebelikle iliflkili durumlar Abruptio placentae Amniyon s v s embolisi Eklampsi-preeklampsi Salin ile indüklenmifl abortus Kay p abortus/ ölü fetus Mol gebeli i Placenta accreta Uterus rüptürü Kronik tuba gebeli i Dejenere olan fibromyom Genel nedenler Doku hasar görülen durumlar Mali n hastal klar Enfeksiyonlar Vasküler bozukluklar mmünolojik bozukluklar Yenido anlarda görülen YDK durumlar Di erleri n n anlafl lmas nda gerekse gidiflini ve h z n belirlemek için laboratuar testlerinin belli aral klarla tekrarlanmas gerekmektedir. Tedavinin altta yatan/tabloyu tetikleyen durumun farkedilmesi ve ona yönelik tedavinin bafllamas ; vasküler yetersizlik ve/veya renal yetersizli e yönelik genel destekleyici önlemlerin uygulanmas ; tüketilen faktörlerin ve trombositlerin yerine konulmas ; trombotik belirtilerin egemen oldu u durumlarda heparin verilmesi; baz özel durumlarda antitrombin, (aktive) protein C konsantrelerinin verilmesi; genellikle kontrendike olsa da sistemik fibrinolizisin tabloya efllik etti i özel durumlarda antifibrinolitik preparatlar n kullan lmas gibi karmafl k bileflenleri sözkonusudur. Gebelikle iliflkili YDK tablolar nda sözü edilen bu genel yaklafl m n yan nda gebelik ürününün uygun bir flekilde en k sa sürede tahliyesi önem kazanmaktad r. Abruptio placentae durumunda heparin verilmemelidir. Karaci er yetersizli i ile ilgili özellikler "Kronik Karaci er ve Böbrek Hastal klar nda Hemostatik Sorunlar" bölümünde ayr nt l olarak ele al nmaktad r. GEBEL KTE TROMBOZA E L M Gebelikte venöz tromboembolizm sorununun pek çok aç dan özel zorluklar olmaktad r. Di er hastalara göre gebelerde tan sal testlerin tan de erleri de iflebilmekte ve baz radyolojik yöntemlerin fetusa zarar olabilmektedir. Antikoagülan tedavi gerekti inde seçenekler azalm fl durumdad r; kumarin türevleri embriyopati yapabildiklerinden kullan lamazlar. Konvansiyonel heparin (KH) ve düflük molekül a rl kl heparin (DMAH) lerin gebelikteki doz ve uygulanma içerikleri yerleflmifl de ildir. Tedavisiz kalan yüksek tromboz riskli hastalarda gebelikte geliflebilecek VTE epidemiyolojisine ait bilgiler yeterince genifl de ildir. 222
9 Gebelikte Hemostaz Di er yandan gebelikte VTE tan s n n kesinlefltirilmesi ayr bir önem kazanmaktad r; tedavinin hem gebe kad n hem de fetus için olas zararlar olabilmektedir. Antikoagülan tedavinin di er yan etkilerinin yan nda plasenter kanama hem anneyi hem de bebe ini tehdit etmektedir. Ayr ca gebelikte VTE tan s n n hasta için ileriye dönük olarak gerek VTE in etyolojisinin araflt r lmas gerekse sonraki gebeliklerinde, cerrahi giriflimlerde ya da baflta oral kontraseptifler olmak üzere kullanaca ilaçlarla ilgili tromboz riski ve profilaksi gereklili i gibi, birtak m uzant lar olmaktad r. Gebelikte Venöz Tromboembolizmin Epidemiyolojisi Derin ven trombozu (DVT) ile pulmoner emboli (PE) bir hastal n (VTE) farkl iki belirtisi olarak kabul edilmelidir. VTE s kl gebelikte normal nüfusa göre art fl gösterir; bu art fl normal do uma oranla sezaryen do umda daha belirgindir ve lohusal k döneminde s kl k daha da yüksektir. Venöz staza yol açan hemodinamik de ifliklikler ve fizyolojik hiperkoagülabilite artan s kl a zemin haz rlayan etmenler olarak kabul edilir. Ek trombofilik özellikleri olan kad nlarda risk daha da yükselmektedir. Ayr ca ilerleyen yafl, gebelik say s, obstetrik komplikasyon / ciddi bir medikal nedenle hospitalizasyon veya immobilite, obezite ve geçirilmifl VTE öyküsünün riski artt rd saptanm flt r. Radyolojik Yöntemlerin Fetus Üzerindeki Olas Riskleri Uterus içinde iken radyasyona maruz kalma ile çocukluk ça nda kanser geliflme riskinin hafifçe artt yönünde veriler mevcut olmakla birlikte göz anomalileri d fl nda teratojenisite ve gebelik komplikasyonu bildirilmemifltir. Uygun koruyucular n kullan lmas ve dozlar n azalt lmas ile bu risk en aza indirgenebilir. VTE fiüphesinde Klinik De erlendirme Klinik bulgulara dayanarak konulacak tan n n duyarl l gerek DVT gerekse PE de belirti ve bulgular n bizzat gebeli in kendisi ya da baflka sorunlarla da iliflkili olabilmeleri aç s ndan oldukça düflük kalacakt r. Yaln zca klinik belirti ve bulgulara dayanarak VTE tan s konulursa çok say da hastaya gereksiz yere antikoagülan tedavi uygulanm fl olacakat r. Bu nedenle tan n n uygun bir biçimde do rulanmas gerekmektedir. Klinik De erlendirmeden Sonraki Testler Kontrastl venografi ve pulmoner anjiyografi zahmetli olufllar ve radyasyon özellikleri dolay s yla relatif çekincelidirler. Kompresyon ultrasonografisi ilk tercih edilen yöntemdir; ancak, izole dizalt ve ilyak trombozlarda yetersiz kalabilmektedir. Ayr ca, tekrar inceleme için önerilen 7 gün gebelik için uygun 223
10 Zafer Bafllar bir süre olmayabilece inden daha erken bir zamanda, 2-3 gün sonra ve 6-8 gün sonra tekrarlanmas önerilmektedir. Ventilasyon/perfüzyon sintigrafisi gebelikte de yerini korumaktad r. Alt ekstremitelerin MR ve toraks n spiral BT ile incelenmeleri ümit vaat eden tetkiklerdir. D-dimer düzeyi normal gestasyon süresince ve gebelik komplikasyonlar nda da artt için tan daki de eri bir miktar azalmaktad r. Antikoagülan Tedavinin Fetal Komplikasyonlar Gebelikte antikoagülan tedavinin fetusla iliflkili, biri teratojenisite di eri de kanama olmak üzere iki olas komplikasyonu mevcuttur. Konvansiyonel heparin, DMAHler ve danaparoid plasentay geçmezlerken kumarin türevleri geçmektedirler. Dolay s yla birinci gruptakilerle ilgili olarak yaln zca uteroplasenter kanama sözkonusu iken, ikinci grup bu nedenle haftalar aras nda mutlak, di er zamanlarda k smen kontrendikedir. Antikoagülan Tedavinin Maternal Komplikasyonlar Tüm antikoagülanlar n maternal komplikasyonlar aras nda kanama en önemlisidir. Heparin grubundan preparatlar n ayr ca osteoporoz, trombositopeni, enjeksiyon yerinde a r ; kumarinlerin ise deri nekrozu yapabilmeleri sözkonusudur. Gebelikte Antikoagülan Tedavi Gebelik öncesinde VTE geçirmifl ya da gebelikte VTE geliflenlerle baz özel durumlardaki tedavi önerileri Tablo 6 da özetlenmifltir. Kal tsal trombofili özelli i tafl yan gebeler için daha ayr nt l öneriler "Antitrombotik Profilaksi ve Trombofilide Tedavi" bölümünde verilmektedir. Gebeli in Vasküler Komplikasyonlar -Trombofili Ba lant s Son y llarda, özellikle, tekrarlayan gebelik kay plar ve gebelikle iliflkili intrauterin fetal ölüm, preeklampsi-hellp sendromu, abruptio placentae gibi vasküler komplikasyonlarla hiperkoagülabilite nedenleri aras nda giderek daha çok ba lant kurulmaya bafllanm flt r. Hiperkoagülabilite nedenlerinden bafll calar için gebelik kay plar n n (ve olas l kla da vasküler komplikasyonlar n bir k sm n n) önlenmesindeki baz seçenekler ve tedaviye yan tlar Tablo 7 de verilmektedir. Do um Civar ve Sonras nda Antikoagülan Tedavi Beklenen spontan do um ya da elektif sezaryen do umundan 24 saat önce antikoagülasyona ara verilmelidir. Tromboz riski yüksek bir gebede antikoagülasyon konvansiyonel heparin olarak 4-6 saat öncesine dek sürdürülebilir. 224
11 Gebelikte Hemostaz Tablo 6. Gebelikte tromboembolik sorunlara tedavi önerileri* Durum Geçirilmifl VTE Gebelikte VTE Uzun süreli OAK kullananlarda planlanan gebelik Mekanik kalp kapa AFA ve >1 gebelik kayb AFA ve geçirilmifl VTE Yaln zca AFA Öneri Klinik izlem ve postpartum OAK (4-6 hafta) veya Gebelikte KH-2x5.000 Ü/DMAH ve postpartum OAK (4-6 hafta) 5-10 gün tam i.v., sonras nda do uma dek, enjeksiyon öncesi terapötik APTZ düzeyi sa layan doz, 4x1 s.c. KH; postpartum OAK KH: 2x1 s.c., enjeksiyon sonras 6. saatte terapötik düzeyi sa layan doz veya S k aral klarla gebelik testi ve pozitif oldu unda OAK KH e de ifltirme (yukar daki uygulama gibi) KH: 2x1 s.c., enjeksiyon sonras 6. saatte terapötik düzeyi sa layan doz veya 13. haftaya kadar ayarlanm fl s.c. KH, sonra 3. trimestre ortas na kadar hedef INR olacak flekilde OAK ve sonras nda do uma dek yine KH Aspirin + heparin KH: 2x1 s.c., enjeksiyon sonras 6. saatte terapötik düzeyi sa layan doz Klinik izlem veya Gebelik süresince 2x5.000 Ü s.c. KH *VTE: venöz tromboembolizm, OAK: oral antikoagülan, DMAH: düflük molekül a rl kl heparin, APTZ: aktive parsiyel tromboplastin zaman, KH: konvansiyonel heparin, INR: international normalized ratio, AFA: antifosfolipid antikor Beklenmeyen bir zamanda do um süreci bafllarsa klinik bulgulara ve laboratuar göstergelerine (APTZ, antixa düzeyi) bakarak izlenebilir ve gerekiyorsa di er önlemlerin yan s ra protamin uygulanabilir. Do um sonras antikoagülasyona uygun olan en erken zamanda, genellikle ilk 12 saat içinde, tekrar bafllanmal d r. Heparin ve ayn zamanda kumarin bafllanarak hedef düzeylere ulafl lmaya çal fl l r. Antikoagülan tedavi postpartum en az 4 hafta sürdürülmeli, son trimestrede geliflen tablolarda toplam tedavi en az 3 ay olmal d r; kal tsal trombofili durumlar nda etyolojinin özelli- ine göre tedavi süresi daha uzun olabilmelidir. Gerek heparin gerekse de kumarin grubu anne sütüne geçmedi inden antikoagülan kullan lan annelerin emzirmesinde sak nca olmad belirtilmelidir. 225
12 Zafer Bafllar Tablo 7. Trombolitik hastalarda gebelik kay plar n n önlenmesinde seçenekler Trombofilik durum Steroid Aspirin Heparinler Faktör konsantreleri Antitrombin eks Protein C eks. +++ Protein S eks. +++ Faktör V Leiden AFAS* Karma defektler Terapötik yarar: + belirsiz, ++ belirgin, +++ anlaml *AFAS: antifosfolipid antikor sendromu KAYNAKLAR 1. Poller L, Thomson JM (editors). Thrombosis and its Management. Churchill Livingstone, Edinburgh, ngiltere, British Committee for Standards in Haematology. Investigation and management of haemorrhagic disorders in pregnancy. J Clin Pathol 47: ; Williams WJ (editor-in-chief). Williams Hematology-Companion Handbook (fifth edition). Mc Graw-Hill, Inc. New York, ABD, Ginsberg JS. Thromboembolism and pregnancy. Thromb Haemost 82: ; Brenner B. Inherited thrombophilia and pregnancy loss. Thromb Haemost 82: ; Kadir RA. Women and inherited bleeding disorders: pregnancy and delivery. Semin Hematol, 36:(suppl.4) 28-35; Kroll MH. Manual of Coagulation Disorders. Blackwell Science, Inc., Massachusets, ABD, Goodnight Jr. SH, Hathaway WE (editors). Disorders of Hemostasis&Thrombosis- A Clinical Guide (second edition). Mc Graw-Hill, Inc., New York, ABD, Bates SM, Ginsberg JS. How we manage venous thromboembolism during pregnancy. Blood 100: ; McCrae KR. Thrombocytopenia in pregnancy: differential diagnosis, pathogenesis, and management. Blood Rev 17:7-14;
Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 185-189 Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil
DetaylıGebelik ve Trombositopeni
Gebelik ve Trombositopeni Prof.Dr. Sermet Sağol EÜTF Kadın Hast. ve Doğum AD Gebelik ve Trombositopeni Kemik iliğinde megakaryosit hücrelerinde üretilir. Günde 35.000-50.000 /ml üretilir. Yaşam süresi
DetaylıEDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU I. BÖLÜM TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA TANI VE TEDAVİ KILAVUZU...
EDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU İÇİNDEKİLER Önsöz...iii Ulusal Tanı ve Tedavi Kılavuzu Çalışma Grupları... iv Kısaltmalar... vii Tablolar Listesi... xv Şekiller
DetaylıTromboz ve tromboz tedavisi komplikasyonları. Prof. Dr. Özcan Bör Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi
Tromboz ve tromboz tedavisi komplikasyonları Prof. Dr. Özcan Bör Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Trombozun komplikasyonları Trombozun kliniği; tromboembolik olayın yerine,
DetaylıTedavi. Tedavi hedefleri;
Doç. Dr. Onur POLAT Tedavi DVT tanısı konduktan sonra doğal gidişine bırakılırsa, ölümcül komplikasyonu olan PE ve uzun dönemde sakatlık oranı son derece yüksek olan posttromboflebitik sendrom ve Pulmoner
DetaylıProf Dr Ayten Bilir Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
KOAGULASYON Prof Dr Ayten Bilir Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı 14-17 Mart 2013 19. Kış Sempozyumu Uludağ / Bursa 1 Gebelik ve Hematoloji Anemi
DetaylıGebelikte Tromboz ve Tromboproflaksi. Dr Şahika Zeynep Akı Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı
Gebelikte Tromboz ve Tromboproflaksi Dr Şahika Zeynep Akı Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Gebelikte Ölüm Nedenleri Roos- Hesselink JW Heart 2009 Gebelikte Tromboembolik Olay Epidemiyoloji
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıÇOCUKLARDA TROMBOEMBOLİK HASTALIKLAR
ÇOCUKLARDA TROMBOEMBOLİK HASTALIKLAR Dr. Ülker Koçak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Hematoloji Bilim Dalı HEMOSTAZ Prokoagülan Antifibrinolitik Antikoagülan Profibrinolitik ÇOCUKLARDA HEMOSTAZ
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıGebelikte Viral Enfeksiyonlar
Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Prof. Dr. Sabahattin ALTUNYURT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Perinatoloji BD 2016 İzmir Gebelikte Viral Enfeksiyonlar Gebelikte geçirilen
DetaylıHİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK. Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011
HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011 1 GÜVENLİ ANNELİK GİRİŞİMİ Yüksek maternal mortalite ve morbiditeyi azaltmak için, 1987 yılında DSÖ öncülüğünde Nairobi
DetaylıKAYNAK:Türk hematoloji derneği
KAYNAK:Türk hematoloji derneği HİT, heparinin tetiklediği bir immün yanıt sonucu, trombositlerin antikor aracılı aktivasyonu ve buna bağlı tüketimi ile oluşan, trombositopeni ve tromboz ile karakterize
DetaylıDoç. Dr. Ahmet Gül MFTP Kongresi Ekim 2012, İstanbul
Doç. Dr. Ahmet Gül MFTP Kongresi 11-14 Ekim 2012, İstanbul Obstetrik Pratiğinde Trombofili Taramalarını Kime, Nasıl Yapalım? Trombofili Kalıtsal Edinsel Literatür ve Kadın-doğum birliklerinin önerileri
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. çindekiler
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıTrombofili nin Tekrarlayan Gebelik Kayıplarındaki Rolü. Dr. Ayhan SUCAK
Trombofili nin Tekrarlayan Gebelik Kayıplarındaki Rolü Dr. Ayhan SUCAK www.tmftpkongre2012 Tekrarlayan gebelik kaybı TANIM European Society for Human Reproduction and Embryology 20 haftalık amenoreden
DetaylıÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR
ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid
DetaylıSosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Genelgesi 2004 / 64
Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Genelgesi 2004 / 64 Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838 SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANKARA 03/05/2004 Sayı : B100ACS0140000-9216/1853
DetaylıGENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading
DetaylıII. BÖLÜM HEMOFİLİDE KANAMA TEDAVİSİ
HEMOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU Önsöz... IX-X Türk Hematoloji Derneği Yönetim Kurulu... XI Hemofili Bilimsel Alt Komitesi Üyeleri (2014-2018 dönemi)... XI Kısaltmalar... XII I. BÖLÜM HEMOFİLİ TANISI TANIM...
DetaylıProf Dr Rıza Madazlı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı
Prof Dr Rıza Madazlı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Preeklampsi Hipertansiyon (>140/ 90) ve Proteinüri (>0.3 g / 24-s) > 20 gebelik hafta En sık medikal komplikasyon
DetaylıKanama Diyatezi Tedavisinde lkeler ve Araçlar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 93-100 Kanama Diyatezi Tedavisinde lkeler ve Araçlar Doç. Dr. Zafer Bafllar
DetaylıGEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI
GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI Gebelikte ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler Sodyum ve su retansiyonu Sistemik kan basıncında azalma Böbrek boyutunda artma ve toplayıcı sistemde dilatasyon Böbrek kan
DetaylıACOG diyor ki! GEBELİKTE TROMBOEMBOLİZM. Özeti Yapan: Dr. Aytül Esmer Çorbacıoğlu
ACOG diyor ki! GEBELİKTE TROMBOEMBOLİZM Özeti Yapan: Dr. Aytül Esmer Çorbacıoğlu GİRİŞ Gebe bir kadında tromboemboli görülme olasılığı diğer kadınlara kıyasla 4-5 kat daha fazladır. Gebelikteki tromboembolik
DetaylıDoç. Dr. Ahmet Gül TJOD İstanbul, Ocak 2013. Not: Bu sunum daha önce MFTP Kongresi 11-14 Ekim 2012, İstanbul da yapılmıştır
Doç. Dr. Ahmet Gül TJOD İstanbul, Ocak 2013 Not: Bu sunum daha önce MFTP Kongresi 11-14 Ekim 2012, İstanbul da yapılmıştır Trombofili etkenleri ve gebelik Kalıtsal trombofili Faktör V Leiden Prothrombin
DetaylıDalakda uzun süreli konjesyon hemosiderin birkimi ve fibrozise (siderofibrotik odak) yol açar. Bunlara Gamna Gandy cisimciği denir.
1) Şiddetli şokta, böbrekte aşağıdakilerden hangisi görülür? (1999 EYLÜL) a.glomerulonefrit b.pyelonefrit c.akut tubuler lezyon d.papiller nekroz e.akut interstisiyel nefrit Hipovolemik şokta böbrekte
DetaylıKANAMA BOZUKLUKLARI DR ALPARSLAN MUTLU
KANAMA BOZUKLUKLARI DR ALPARSLAN MUTLU GENEL BAKIŞ Kan ve dokularda pıhtılaş ayı etkileyen elliden fazla madde (şi dilik) ulu uştur Bu ları azıları pıhtılaş ayı sağlar(prokoagülan) Diğerleri pıhtılaş ayı
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
DetaylıİÇİNDEKİLER. Önsöz... iii Ulusal Tanı ve Tedavi Kılavuzu Çalışma Grupları... iv Kısaltmalar... vii Tablolar Listesi... xiii Şekiller Listesi...
HEMOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU İÇİNDEKİLER Önsöz... iii Ulusal Tanı ve Tedavi Kılavuzu Çalışma Grupları... iv Kısaltmalar... vii Tablolar Listesi... xiii Şekiller Listesi... xiii I. BÖLÜM HEMOFİLİ TANI
DetaylıVenöz Tromboembolizm 95. K lavuz genel özeti
Venöz Tromboembolizm 95 K lavuz genel özeti Bu k lavuzda yer alan leri genel bir çerçeveye oturtmak amac yla bu özet haz rlanm flt r. Ancak hastalarda yap lacak olan bireysel risk de erlendirilmesinin
DetaylıS STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER
S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Erol LENGERL / Akis Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi. 473 474 2. Salon - Paralel Oturum VIII - Sistem ve Süreç Denetiminde Karfl lafl lan
DetaylıGebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD
Gebelikte Astım Yönetimi Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD ık Kadın Doğum uzmanları hangi koşullarda astımlı hasta ile karşılaşırlar? Astımlı
DetaylıGEBEL K VE KAN HASTALIKLARI Pervin TOPÇUO LU*, Muhit ÖZCAN*
GEBEL K VE KAN HASTALIKLARI Pervin TOPÇUO LU*, Muhit ÖZCAN* Gebelik esnas nda fizyolojik olarak esas de ifliklik plazma hacminin art fl ile iliflkilidir. Plazma hacminde art fl gestasyonun 6-24.haftalar
DetaylıHepatit B. HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r.
Hepatit B HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r. HBV nas l yay l r? Hepatit B, hepatit B li kiflilerin kan veya vücut s v lar yoluyla
DetaylıPnömokokal hastal klar
Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıKONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji
KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji Doğumsal kalp hastalığının sıklığı % 0.9 Ciddi anomali % 0.3 Her yıl 1.2 milyon kalp hastası bebek dünyaya gelmekte
DetaylıHepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları
HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde
DetaylıKONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ
Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri
DetaylıAzospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir?
Azospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir? Azospermi, al nan meni örne inde hiçbir sperm hücresinin bulunmamas d r. Azospermi sorunu iki ba l kta incelenmektedir; T kan kl a ba l olan ve
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m
Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m 1.0 Girifl 1.1 Bu K lavuz Notu nun (KN) amac finansal raporlama için De erleme Raporu nu kullananlar ve haz rlayanlar Uluslararas
DetaylıGebelikte kan hacminde artma olur. Plazma volumündeki
44 Gebeli in hematolojik yönü Prof. Dr. Ekrem Müftüo lu Dicle Üniversitesi T p Fakültesi Hematoloji Anabilim Dal, Diyarbak r Gebelikte kan hacminde artma olur. Plazma volumündeki art fl % 40 ila %60 düzeyinde,
DetaylıKronik Karaci er Hastal nda Hemostatik Sorunlar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 227-234 Kronik Karaci er Hastal nda Hemostatik Sorunlar Uz. Dr. Ümit B. Üre
DetaylıKULLANMA TALİMATI. 35, 50 ve 100 gramlık alüminyum tüplerde, uygulayıcısı ve kullanma talimatı ile birlikte karton kutuda kullanıma sunulmaktadır.
ESTRIOL Vajinal Krem, 1 mg Vajinal yolla veya haricen uygulanır. KULLANMA TALİMATI Etkin madde: 1 gramında 1 mg östriol bulunur. Yardımcı maddeler: Dekalinyum klorür, Parfüm yağı, Dokusat sodyum, Propilen
DetaylıDünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde
DetaylıBALIK YAĞI MI BALIK MI?
BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda
DetaylıD- BU AMELİYATIN RİSKLERİ Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/ komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler:
Mikro TESE Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi, Mikroskopik TESE ameliyatı genel, veya bolgesel anestezi altında yapılabilir. Skrotum (torba) orta hattan 4 cm lik bir kesi yapılırak testislere ulaşılır ve testisler
DetaylıDirek Trombin İnhibitörleri. Yrd. Doç. Dr. Şükrü Gürbüz İnönü Üniversitesi Acil Tıp AD
Direk Trombin İnhibitörleri Yrd. Doç. Dr. Şükrü Gürbüz İnönü Üniversitesi Acil Tıp AD Antikoagülan tedavi Tromboembolik olaylar günümüzde en önemli ölüm nedenlerinin başında gelmektedir Risk faktörlerine
DetaylıPulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):
Pulmoner Emboli Profilaksisi Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD m Pulmoneremboli(PE): Bir pulmonerartere kan pıhtısının yerleşmesi Distaldeki akciğer parankimine kan sağlanaması Giriş Tipik
DetaylıHiperkoagülabilite Trombofili Tarama ve Tedavi DR ERMAN ÖZTÜRK
Hiperkoagülabilite Trombofili Tarama ve Tedavi DR ERMAN ÖZTÜRK Hiperkoagülobilite / Trombofili Nedir? Neden test ediyoruz? Kimlerde test edelim? Neyi test edelim? Tedaviye katkısı? Ne ile tedavi? Ne süre
DetaylıCerrahi Hastalar nda Venöz Tromboembolizm ve Tromboprofilaksi
Venöz Tromboembolizm 35 Cerrahi Hastalar nda Venöz Tromboembolizm ve Tromboprofilaksi Venöz tromboembolizm s k görülen, toplum sa l n tehdit eden bir sorundur. Cerrahlar kanamay kontrol ettikleri gibi
DetaylıTROMBOFİLİ TARAMASI KİME NE ZAMAN NASIL. Doç. Dr. Özgür Yeniel
TROMBOFİLİ TARAMASI KİME NE ZAMAN NASIL Doç. Dr. Özgür Yeniel Hemostaz Kan kaybının önlenmesi Kan ve dokular pıhtılaşma sistemini etkikleyen çok sayıda faktör içermektedir Prokoagülan < Antikoagülan Sınırlandırılmış
DetaylıAmniyosentezden önce bir şansınız daha var!
Hassasiyeti YÜKSEK ve GÜVENİLİR Bir Tarama Testi Fetal trizomilerin taranması ve Y kromozomunun değerlendirilmesinde kullanılan son derece gelişmiş bir kan testi Amniyosentezden önce bir şansınız daha
DetaylıVenöz Tromboembolizm
Venöz Tromboembolizm 65 Medikal Hastalarda Venöz Tromboembolizm ve Tromboprofilaksi Akut dahili hastal klar nedeniyle hastaneye yatan hastalar VTE aç s ndan önemli bir risk alt ndad rlar. Genel medikal
DetaylıDiyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet
Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları
DetaylıHEPATİT C SIK SORULAN SORULAR
HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri
DetaylıAnestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler
Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen
DetaylıDr. H. Atilla Özkan Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD. Hematoloji BD, Kemik İliği Nakli Ünitesi
GEBELİK ve TROMBOFİLİ Dr. H. Atilla Özkan Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD. Hematoloji BD, Kemik İliği Nakli Ünitesi DAMAR HASARI vwf DOKU FAKTÖRÜ SUBENDOTELİAL KOLLAJEN VIIa IXa
DetaylıSİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ
SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ Prof. Dr. Zeynep KARAKAŞ zeynepkar@hotmail.com İ.Ü. İTF. Pediatrik Hematoloji&Onkoloji B.D ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE TROMBOZ THROMBOS (Yunanca) Küme, yığın veya yumru Leucophlegmasia
DetaylıHEMOSTAZİS S VE DOÇ.. DR. MEHMET FERAHMAN GENEL CERRAHİ AD.
HEMOSTAZİS S VE TRANSFÜZYON TEDAVİSİ DOÇ.. DR. MEHMET FERAHMAN GENEL CERRAHİ AD. HEMOSTAZ MEKANİZMALARI Damar Cevabı Trombosit aktivitesi Pıhtılaşma mekanizması Fibrinolitik sistem Damar cevabı Kanama
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin Madde: Her bir ampul 1000 mg Kolin alfoskerat a
DetaylıDr. Fevzi Altuntaş Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi
Dr. Fevzi Altuntaş Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Trombofili Pıhtılaşmaya eğilim Akkiz veya edinsel Psikiyatri dahil tıbbın tüm dallarını kapsar!!! Koagulasyon-Kanama
DetaylıTürk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr
Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi
DetaylıUygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler
Uygulama Önerileri 59 Uygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler Uluslararas ç Denetim Meslekî Uygulama Standartlar ndan Standart 1110 un Yorumu lgili Standart 1110 Kurum çi Ba
DetaylıHEMATOLOJİK DEĞERLENDİRME. Dr. S. Sami Kartı Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bölümü
HEMATOLOJİK DEĞERLENDİRME Dr. S. Sami Kartı Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bölümü Acil Servis Vaka1 24 yaşında kadın 10 gündür devam eden halsizlik-kırgınlık, baş ağrısı, ateş yakınmalarıyla
DetaylıISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler
ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen
DetaylıGEBELİKTE TİROİD FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
GEBELİKTE TİROİD FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Doç. Dr. Habib BİLEN Atatürk Üniversitesi Tıp fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı SUNU PLANI Örnek olgu
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıÖdem, hiperemi, konjesyon. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Ödem, hiperemi, konjesyon Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 1 Hemodinamik bozukluklar Ödem Hiperemi / konjesyon Kanama (hemoraji) Trombüs / emboli İnfarktüs Şok 2 Hemodinamik bozukluklar Ödem 3 Ödem Tanım: İnterstisyel
DetaylıTürk Pediatrik Hematoloji Derneği (TPHD) Hemofilide Cerrahi Çalıştayı Uzlaşı Raporu
Türk Pediatrik Hematoloji Derneği (TPHD) Hemofilide Cerrahi Çalıştayı Uzlaşı Raporu Türk Pediatrik Hematoloji Derneği Hemofili/Hemostaz/Tromboz Alt Çalışma grubu tarafından 25 Eylül 2010 tarihinde düzenlenen
DetaylıBebekte doğum öncesinde kromozomsal ve genetik anormalliklerin tespiti amacıyla yapılır.
AMNİYOSENTEZ Gebelik sırasına bebeğin genetik hastalıkları ve doğumsal anormalliklerini tespit amacıyla doğum kesesinden alınan sıvının incelenmesidir. Doğum kesesinden alınan küçük miktarda sıvıdan çalışılan
DetaylıKULLANMA TALİMATI FERICOSE
KULLANMA TALİMATI FERICOSE 100mg/5ml İ.V. Enjeksiyonluk Çözelti İçeren Ampul Damar içine uygulanır. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 100 mg (20 mg/ml) elementer demire eşdeğer 2700 mg demir hidroksit
DetaylıII. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:
II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,
DetaylıKANAMA BOZUKLUKLARI. Dr.Mustafa ÇETİN Dedeman Hematoloji Bölümü 2007
KANAMA BOZUKLUKLARI Dr.Mustafa ÇETİN Dedeman Hematoloji Bölümü 2007 Konular I. Kanamanın klinik bulguları II. Kanamaya neden olan hematolojik bozukluklar Platelet bozuklukları Koagulasyon faktör bozuklukları
DetaylıHEMOLİTİK ÜREMİK SENDROM ETİYOPATOGENEZ
HEMOLİTİK ÜREMİK SENDROM ETİYOPATOGENEZ Dr. Nurcan Cengiz 1955 de tanımlandı (Gasser) Çocukluk çağında akut böbrek yetmezliğinin en sık nedenlerindendir. Batıda kronik böbrek yetmezliğinin de önemli sebeplerinden
DetaylıCROSSMATCH (ÇAPRAZ KARŞILAŞTIRMA TESTİ)
CROSSMATCH (ÇAPRAZ KARŞILAŞTIRMA TESTİ) Dr. İhsan Karadoğan V. Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kongresi 18-22 Kasım 2012 Antalya 1111 1111 1111 1111 UYGULAMA BASİT YORUM SON DERECE KARMAŞIK
DetaylıDOĞUM ÖNCESİ BAKIM. Dr. Ferruh N. Ayoğlu. Halk Sağlığı Anabilim Dalı
DOĞUM ÖNCESİ BAKIM Dr. Ferruh N. Ayoğlu Sevmek güzel şey delikanlım, l sev bakalım. Madem ki kafanın içerisinde ışıklı bir karanlık var, benden izin sana sev sevebildiğin kadar. Yaşanan her 1 dakika da:
DetaylıPlasenta ilişkili gebelik komplikasyonları ve trombofili. Dr. Kadir Acar Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Hematoloji BD.
Plasenta ilişkili gebelik komplikasyonları ve trombofili Dr. Kadir Acar Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Hematoloji BD. Trombofili nedir? Trombofili tromboza eğilim oluşturan durumları tanımlamakta
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALİMATI TİSİNON 10 mg kapsül Ağızdan alınır. Her kapsül; Etkin madde: 10 mg nitisinon Yardımcı maddeler: Prejelatinize nişasta ve opak beyaz gövde / opak lacivert kapak No:3 sert jelatin kapsül
DetaylıKent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi!
Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi! www.kenthospital.com Kent Hastanesi, hepimizden önce çocuklarımızın hastanesi! Çünkü, çocuklarımız, hepimizin geleceği! Kuruluşumuzdan bu yana
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
DetaylıŞeker Hastalığı Nedir? Neden Önemlidir?
Aile Hekimliği Sürekli Mesleki Gelişim Programı Hayatınız boyunca öngöremediğiniz ve hayat kalitenizi düşürecek pek çok sorun yaşayabilirsiniz. Şeker hastalığı(kısa olarak Diyabet diyebiliriz) ve obezite
DetaylıPostpartum kanama nedenleri, insidansı ve Türkiye mortalitesi
Postpartum kanama nedenleri, insidansı ve Türkiye mortalitesi Dr. D. Haluk Dervişoğlu Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Birincil doğum sonu kanama gözle saptanan,
DetaylıTrombositopeni çevre kan nda trombosit say s n n
Fahir ÖZKALEMKAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Bilim Dalı, Bursa Trombositopeni çevre kan nda trombosit say s n n 150 000/mm 3 den az olmas olarak tan mlan r; gebelikte görülen hemostatik
DetaylıVenöz Tromboembolizmin Tedavisi
74 Venöz Tromboembolizmin Tedavisi Derin ven trombozunun tedavisi Tedavinin amac Derin ven trombozu tedavisinin amac PE ve pulmoner hipertansiyon, periferik venöz hastal klar, VTE nüksü ve posttrombotik
DetaylıOYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.
OYUNCA IN ADI Akl nda Tut YAfi GRUBU 4-6 yafl OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. GENEL KURALLAR Çocuklar n görsel belle inin
Detaylı4.SINIF HEMATOLOJI DERSLERI
4.SINIF HEMATOLOJI DERSLERI DERS 1: HEMOLİTİK ANEMİLER Bir otoimmun hemolitik aneminin tanısı için aşağıda yazılan bulgulardan hangisi spesifiktir? a. Retikülosit artışı b. Normokrom normositer aneminin
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıŞeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri
ÖNEMLİ! İlaçlarınızı düzenli kullanmanız çok önemlidir. Kilonuza dikkat ediniz. Ani bir kan şekeri düşmesi (hipoglisemi) durumuna karşı yanınızda her zaman birkaç adet şeker bulundurunuz. Mutlaka egzersiz
DetaylıBölüm 25 GEBELİKTE VE LOHUSALIKTA EDİNSEL VE KONJENİTAL HEMOSTATİK BOZUKLUKLAR R. V. Ganchev, C. A. Ludlam R. Has, F. Güngör
Bölüm 25 GEBELİKTE VE LOHUSALIKTA EDİNSEL VE KONJENİTAL HEMOSTATİK BOZUKLUKLAR R. V. Ganchev, C. A. Ludlam R. Has, F. Güngör Normal bir gebelik boyunca kanamanın durdurulması mekanizmasında bir dizi ilerleyici
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi
K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n
DetaylıVenöz Tromboembolizm 17
Venöz Tromboembolizm 17 Venöz Tromboembolizm Venöz tromboembolizm (VTE), venöz dolafl mda oluflan tüm patolojik trombozlar n genel ad d r. En s k olarak alt ekstremite derin venlerinde (derin ven trombozu,
DetaylıTROMBOFİLİ ve TEKRARLAYAN GEBELİK KAYBI. Dr. Mustafa ÇETİN Erciyes Hematoloji 2004
TROMBOFİLİ ve TEKRARLAYAN GEBELİK KAYBI Dr. Mustafa ÇETİN Erciyes Hematoloji 2004 1 Plasental dolaşım Yeterli ve sürekli bir plasental dolaşım başarıyla sonuçlanacak bir gebeliğin temel şartıdır. 2 Plasental
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıYaflam. Yaflam iyilefltiren sa l k ve. Yaflam iyilefltiren sa l k ve bak m çözümleri...
BAKIM MERKEZ efltiren sa l k e Yaflam iyileflt vtiren sa l k ve bak m çözümle Yaflam iyilefltiren sa l k ve bak m çözümleri... Yaflam www.eczacibasisaglik.com.tr iyilefltiren sa l k ve bak m çözümleri...
Detaylı