Gram Negatif Bakteriler

Transkript

1 Gram Negatif Bakteriler Escherichia cinsi Salmonella cinsi Bordetella cinsi Burkholderia cinsi Morexella cinsi Pasteurella cinsi Actinobacillus cinsi Taylorella cinsi Brucella cinsi

2 Escherichia Salmonella Klebsiella Enterobacter Morganella Proteus Providencia Serratia Shigella Yersinia ENTEROBACTERIACEAE AİLESİ

3 Escherichia coli Escherichia cinsi Birçok omurgalı canlının ince bağırsağının alt kısmı ve kalın bağırsağında yaşar Doğumdan birkaç saat sonra yeni doğanların gastrointestinal sistemine kolonize olur Fırsatçı infeksiyonlar Farklı suşlar farklı hayvanlarda farklı hastalıklara neden olabilir; patojen apatojen suş ayrımı önemli

4 Escherichia coli nin neden olduğu infeksiyonlar Neonatal septisemi-kolibasilloz Sindirim sistemi infeksiyonları Üro-genital sistem infeksiyonları (Pyometra, sistit) Mastit Pnömoni Ekstra-intestinal infeksiyonlar genelde endojen kaynaklı Gastroenterite neden olan suşlar ekzojen kaynaklı

5 Lipopolisakkarit yapısında O antijeni Flagellar H antijeni Polisakkarit yapıda kapsüler K antijeni Protein yapısında fimbrial F antijeni Serolojik sınıflandırma özellikle bağırsak hastalıklarına neden olan suşların tanımlanmasında çok yardımcı

6 İshale neden olan E. coli türlerinin virulans özelliklerine göre sınıflandırılması Enterotoksijen E.coli (ETEC) Enteroinvaziv E.coli (EIEC) Enteropatojen E.coli (EPEC) Enteroagregatif E.coli (EAEC) Nekrotoksijen E.coli (NTEC) İntestinal Enterohemorajik E.coli (EHEC) (Verotoksijen E. coli-vtec) O157-H7 Üropatojen E.coli (UPEC) Ekstraintestinal

7 Enterotoksijenik suşlar: Çoğunlukla türe özel Fimbriaları aracılığı ile bağlanır, Bir ya da daha fazla enterotoksin üretir, Toksinleri ishale neden olur, Sulu karakterde bir ishal Tüm memelilerde yeni doğanlarda ishale neden olur

8 Enteropatojenik suşlar: Birçok hayvan türü ve insanda, Mukoid karakterde ishaller Mikrovillus tahribatı, emilim bozukluklarına bağlı ishal Yavru köpeklerde ve diğer hayvanlarda ishal, gelişememe sendromu..

9 Enterohemorajik suşlar: Shiga toksijenik E. coli / Verotoksijenik E. coli Shiga toksin salgılar Mikroviluslara yapışarak onları tahrib eder, Toksine bağlı ödem ve kanama Mukoid-kanlı ishal 8 haftalıktan küçük buzağılarda ishalin en önemli nedenlerinden biri O157-H7-insanlar!!!!!!

10 NEONATAL SEPTİSEMi KOLİBASİLLOZ

11 BUZAĞI SEPTİSEMİSİ

12 Yeni doğan ANİ ÖLÜM AKUT-SUBAKUT Escherichia coli Gram negatif, çomak

13 ETİYOLOJİ Üreme özelliği Kanlı agar MacConkey agar EMB agar 37 C de 24 saat Karbonhidrat fermentasyon özelliklerini belirleyen besiyerleri FAKÜLTATİF

14 Buzağı septisemisine yol açan E. coli SEROTİPLERİ O8,O9,O15,O20,O26,O35,O78, O86,O101,O115,O117,O119 ENTEROTOKSİJENİK (ETEC)* PİLUS ANTİJENİ K 99 K 99 + F 41

15 EPİDEMİYOLOJİ-PATOGENEZ Yeni doğan buzağılarda barsak kanalı STERİL! doğum sırasında doğum sonrasında ANNEnin vajinal & perianal florası ÇEVRE E. coli Sindirim Göbek kordonu diğer koliformlar laktobasil zorunlu anaerob YAVRU bağırsak florası

16 Potansiyel patojenler 1- Bakteriyel interferans Normal flora 2- Yetersiz pasif bağışıklık GEBE ineklerin DOĞUMA YAKIN dönemde başka bölgeye ya da çiftliğe taşınması hijyen; stres; beslenme düzensizliği

17 E. coli Sindirim yolu Spesifik reseptörlerin bulunmadığı konak türlerinde infeksiyon oluşmaz; Reseptörler sadece belirli yaşlarda bulunabilir; ya da reseptörler hayatın ilk birkaç saatinde bulunabilir Fimbria adezinleri aracılığı ile ince bağırsak epiteline kolonizasyon Sıvı salgılanmasına neden olan enterotoksinlerin salgılanması Şiddetli-sulu ishal

18 KLİNİK BULGULAR AKUT (Enterotoksemik form) doğumdan sonraki 2-6 saatte ÖLÜM SUBAKUT (Septisemik form) pis kokulu diare ateş halsizlik iştahsızlık topallık dehidrasyon doğum sonrası ilk 3 hafta içinde

19 KORUMA * HİJYEN * KOLOSTRUM * HİPERİMMUN SERUM * AŞI K 99 yerel gebeliğin son döneminde gebelere

20 Kuzu kolibasillozu; Enterotoksemik/septisemik

21 Domuz yavrularında kolibasilloz; 1-8 günlük hayvanlarda enterotoksemik ve septisemik 10 günlük-3 haftalık domuzlarda süt ishali 6-16 haftalık domuzlarda ödem hastalığı

22 Taylarda kolibasilloz doğumu takiben birkaç saat içinde şiddetli ishal

23 Kanatlılarda; Embriyonal ölüm, koligranuloma, hava kesesi yangısı vb. Sığır akut mastit Kedi-köpek Extraintestinal infeksiyonlar pyometra, üriner sistem infeksiyonları

24 E. coli O157 : H7 EHEC=VTEC Sağlıklı sığırların bağırsakları Bulaşma Sindirim çiğ ya da az pişirilmiş et ve kıyma pastörize edilmemiş süt ürünleri dışkıyla kontamine su ve sebze Şiddetli İshal Hemolitik Üremik Sendrom

25 SALMONELLA İNFEKSİYONLARI

26 Enterobacteriaceae familyasında Antijenik yapıları identifikasyonda!!! Kaufmann-White şeması; ~2500 serovar Somatik O antijenleri, Flagellar H anijenleri Yüzeysel Vi antijenleri Salmonella Typhi 9, 12 (Vi):d:-

27 Salmonella bongori, Salmonella enterica 2443 serovar S. enterica subsp. enterica (+ 5 alt tür) Salmonella enterica subsp enterica serovar Abortus equi = Salmonella Abortusequi

28 ETİYOLOJİ Gram negatif, çomak Kapsülsüz Hareketli (S. Pullorum ve S. Gallinarum hariç) Laktoz fermente etmeyen (S. Arizonae ve S. Diarizonae hariç)

29 üreme özelliği Kanlı Agar MacConkey Agar Salmonella Shigella (SS) Agar Hektoen Enterit Agar Ksiloz Lizin Deoksikolat (XLD) Agar 37 C de saat Laktoz fermentasyon özelliği H 2 S oluşturma özelliği

30 Kontamine örneklerden ilk izolasyonda seçici-zenginleştirici besiyerleri Ön zenginleştirme** seçici-zenginleştirici sıvı besiyerlerine ekim seçici/ayırtıcı katı besiyerlerine ekim identifikasyon 30

31 Biyokimyasal testler O-1 fajı lizis cins düzeyinde Moleküler testler - PCR serotiplendirme 31

32 Çoklu antibiyotik dirençli suşlar düşük ısıya dayanikli! soğukta saklanan gıdalarda uzun süre CANLI GIDA ZEHİRLENMESİ

33 EPİDEMİYOLOJİ Omurgalıların gastro-intestinal sistemine yerleşir Evcil ve yabani hayvanlarda, özellikle kuşlarda asemptomatik taşıyıcılık Hayvansal kaynaklı yemler & kontamine su, önemli infeksiyon kaynakları Gübre, toprak ve diğer çevre elemanlarında uzun süre canlı kalabilmesi Portörlük

34 ATLARIN SALMONELLA ABORTUSU Salmonella Abortusequi

35 EPİDEMİYOLOJİ infeksiyon kaynağı ABORT yapan KISRAK genital akıntı aborte fötus dışkı (infeksiyonu geçiren kısrak uzun süre PORTÖR) Kontamine yem ve su bulaşma SİNDİRİM

36 KLİNİK BULGULAR ABORT Gebeliğin her döneminde olabilir son döneminde (7-8. aylar) Son dönemde infeksiyon şekillenirse, yavru canlı doğabilir; ishal ve solunum güçlüğü, poliartrit septisemi, ölüm

37 TANI - KLİNİK - NEKROPSİ - LABORATUVAR TANI 1- KÜLTÜR 2- HAYVAN DENEYİ gebe kobay.. IP abort 3- SEROLOJİK TANI 37

38 AGLUTİNASYON testi Sağlıklı AT O- antijenine karşı düşük düzeyde antikor VAR 1/1000 ve üstü POZİTİF H- antijenine karşı antikor YOK Herhangi bir titre POZİTİF

39 KORUMA Genel önlemler Abort yapan kısrak bağişik PORTÖR

40 KOYUNLARIN SALMONELLA ABORTUSU Salmonella Abortusovis

41 EPİDEMİYOLOJİ infeksiyon kaynağı ABORT yapan KOYUN-KEÇİ vajinal akıntı (ilk hafta-1 ay) aborte fötus dışkı bulaşma SİNDİRİM KONJUNKTİVA ÇİFTLEŞME SOLUNUM

42 KLİNİK BULGULAR ABORT geç dönem ölü doğum normal doğum birkaç saat içinde septisemi nedeniyle ölüm

43 TANI - KLİNİK - NEKROPSİ - LABORATUVAR TANI 1- KÜLTÜR 2- HAYVAN DENEYİ 3- SEROLOJİK TANI Antikor titreleri abortu takiben 2-3 ay sonra saptanamayacak seviyelere düşüyor AGLUTİNASYON testi ELISA CF testi

44 AGLUTİNASYON testi Sağlıklı KOYUN O- ve H antijenine karşı antikor VAR bölge ortalama titresinin üzeri POZİTİF

45 KORUMA Genel önlemler AŞI doğuma 2 ay kala 5 ml SC

46 Bordetella cinsi Bordetella bronchiseptica B. avium B. pertussis B. parapertussis KÖPEK Kennel Cough* Köpeklerin infeksiyöz trakeobronşiti Çok bulaşıcı, akut ya da kronik, trakeanın ve bronşların yangısı Kedi, sıçan, at, domuz, deniz memelileri, koala, insan. Solunum yolları siliar epitel hücrelerine yapışırlar ve siliostaz ve solunum yolu infeksiyonları 46

47 Epizootiyoloji Solunum yolunda bulunabilen bir mikroorganizma; ancak köpeğin solunum sistemi etkenin infeksiyon oluşturmasına izin vermez aşırı kalabalık ortam, yoğun toz, aşırı soğuk, sigara dumanı, yetersiz havalandırma gibi stres faktörleri pansiyon, hayvan hastaneleri, barınak gibi yerlerde bir arada yakın tutulma İnfekte köpekler Asemptomatik taşıyıcı köpekler İyileşen köpekler (3 ay kadar devam edebilir) solunum yolu sekresyonları ile çevreye saçar Solunum yolu & Oyuncaklar, mama kapları gibi ortak kullanılan kotamine malzemeler 47

48 Klinik bulgular İnkubasyon süresi 5 ile 14 gün solunum yolunda mukus birikimi; aşırı heyecan ve aktivite ile artan kuru, sert öksürük nöbetleri ve burun akıntısı öğürme ve mukusu soluk borusundan atabilme amacıyla kusma 48

49 Transtrakeal aspiratlar, nazal ve trakeal sıvablar Pnömonik akciğer Kültür Kanlı agar MAcConkey agar Smith-Baskerville besiyeri 37 C aerob (Fakültatif anaerob) Koruma-Kontrol ve Tedavi hafif klinik belirtilerde kendi kendine iyileşme & şiddetli klinik belirtilerde antibiyotik tedavisi hasta hayvanların izolasyonu fomitlere dikkat infeksiyon saptanan yerlerin dezenfeksiyonu Aşı 49

50 Morexella Cinsi memeli hayvanların deri, mukoz membranları ve konjunktivalarına yerleşir Gram negatif, hareketsiz, aerob, kokobasiller (pleomorfik) Morexella bovis, M. ovis Konjunktivit, pink eye- pembe göz 50

51 Morexella bovis infeksiyonu (İnfeksiyöz Sığır Keratokonjunktivit, Pembe Göz Hastalığı, Pink eye) Büyüme ve süt veriminde düşüş Tedavi masrafları Gözlerde bozulma Geçici körlük İnfekte sürülerde önemli ekonomik kayıplar Özellikle yaz ve sonbahar başı 2 yaş ve üzeri sığırlar daha dayanıklı 51

52 Epizootiyoloji İnfekte hayvanlar ve asemptomatik-taşıyıcı hayvanlar Göz ve burun akıntıları Kontamine fomitler İneklerin yeni doğmuş buzağılarını yalamaları Musca autumnalis u.v.ışığı, toz, rüzgar, yüksek çevresel amonyak düzeyi gibi oküler irritanlar ve diğer oküler infeksiyonlar 52

53 Klinik bulgular inkubasyon süresi 3-5 gün lakrimasyon blefarospazm (göz kasılması) fotofobi konjunktival ödem tek göz ya da iki gözde de olabilir korneada ülserleşme- apseleşme korneada bulanıklık keratit 4-6 hafta içinde iyileşme körlük 53

54 Tanı İnfekte ineklerin gözyaşı akıntısından sıvab konjunktivadan sıvab 2 saat içinde kanlı agar Floresan Antikor Testi Tedavi Antibiyotik tedavisi (oksitetrasiklinler) Okuler irritasyonun engellenmesi İnfekte hayvanların izolasyonu 54

55 Koruma-kontrol Sinek kontrolü Meralardaki zararlı otların uzaklaştırılması Hayvanlara yeterli gölgelenmenin sağlanması Yeterli beslenme (özellikle A vitamini) Aşı 55