clkrmz35.wordpress.com

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "clkrmz35.wordpress.com"

Transkript

1 Asitlerin ve Bazların Özellikleri Asit ve baz kavramları ile ilgili günlük yaşamımızda oldukça sık karşılaşırız. Asitlerin ve bazların sahip oldukları farklı özellikleri duyu organlarımızla algılarız ve böylece maddeleri birbirinden ayırırız. Genellikle aşındırıcı ve tahriş edici olarak bilinen, aynı zamanda da yiyecek ve içeceklerimizin pek çoğunun yapısında bulunan ve asit özelliği gösteren maddeler de tatlarının ekşi olmasından anlaşılır. Yani asit özelliğine sahip maddelerin tatları ekşidir ve turnusol kağıdını kırmızı renge dönüştürürler. Limon suyunda bulunan sitrik asit limona ekşi tadı veren bileşiktir. Aynı şekilde sirke diye kullandığımız sıvı, asetik asitin (CH 3 COOH) sulu çözeltisidir. Tüm asitlerin ve bazların tadına bakmak mümkün değildir. Çünkü bazı asitler çok tehlikelidir. Ayrıca asitlerin aşındırma özelliği vardır. Bu nedenle asitler daha çok cam veya plastik kaplarda muhafaza edilir. Asitlerin yakıcı ve tahriş edici özellikleri de vardır. Karınca ısırdığında yakıcı bir acı hissetmemizin nedeni, karıncanın salgısındaki formik asittir. Isırgan otuna dokunduğumuzda hissettiğimiz acının nedeni de formik asittir. Öte yandan diş macunu, kabartma tozu, kireç suyu, mermer, yemek sodası, sabun, çamaşır sodası ve amonyaklı su gibi temizlik malzemeleri, kostik ve kireç gibi endüstride kullanılan bazı maddeler ise baz olma özelliği taşır. Baz özelliği gösteren maddelerin tatları acıdır. Ayrıca ele kayganlık hissi verirler ve turnusol kağıdını mavi renge dönüştürürler. Asit ve bazların yaygınlığı bu kadarla sınırlı değildir. Bitkilerin çiçeklerinin renklerinde bitkinin yetiştiği toprağın asitliği ya da bazlığı önemlidir. Asitli topraklarda sadece mavi ortanca, nötr veya bazik topraklarda ise sadece pembe ortanca yetişmesi, bitkilerin rengini belirleyen bileşiklerin asit ve bazlara duyarlı olduğunu gösterir. Aynı şekilde lahana, çay ve üzüm yaprakları da bitkilerin yetiştiği toprağın asit/baz özelliğine göre renk değişikliğine uğrar. İçinde bulunduğu çözeltinin asitlik ya da bazlık durumuna göre renk değiştiren maddelere indikatör (belirteç) denir. İndikatörler çözeltilerin belli bir ph değerinde renk değiştiren zayıf organik asitler ve ASİTLERİ VE BAZLARI TANIYALIM bazlardır. Örneğin, metil oranj, turnusol, fenolftalein, bromtimol mavisi, metil kırmızısı, alizarin sarısı v.b. ASİTLERİN VE BAZLARIN YAPILARI Asit ve bazları, suda çözündüğünde oluşturdukları iyonlar üzerinden tanıyabiliriz. Sulu çözeltilerine hidrojen iyonu (H + ) verebilen bileşiklere asit denir. Suda iyonlarına ayrışarak çözünürler. Bu nedenle sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Bazı asitlerin sulu çözeltilerine verdikleri iyonlar aşağıda verilmiştir. HCI (g) H O 2 H + (aq) + CI - (aq) Hidroklorik asit H 2 SO 4(aq) 2H + 2 (aq) + SO 4 (aq) Sülfürik asit CH 3 COOH (aq) H + (aq) + CH 3 COO - (aq) Asetik asit H 3 PO 4(aq) 3H + 3- (aq) + PO 4 (aq) Fosforik asit Yapısında hidrojen (H) elementi bulunmamasına rağmen genellikle ametallerin oksijenle yaptıkları bileşiklerin (ametal oksitlerin) sulu çözeltileri asidik özellik gösterir. 1

2 CO 2(g) + H 2 O (s) 2H + (aq) + CO 3 2- (aq) + ısı Karbondioksit H 2 CO 3 (karbonik asit) tepkimesinde görüldüğü gibi CO 2 gazının yapısında H + iyonu olmamasına rağmen suda çözündüğünde H + iyonu oluşturduğu için CO 2 gazı asit karakterlidir. CO 2, SO 2, SO 3, NO 2, N 2 O 3, N 2 O 5, P 2 O 5, CI 2 O 7 bileşikleri asidik özellik gösteren maddelerdir. Oksijence zengin olan bu oksitler bu nedenle asit oksit veya anhidroasit olarak bilinirler. SO 2 + H 2 O H + + HSO 3 N 2 O 5 + H 2 O 2H + + 2NO 3 ASİTLERDE TESİR DEĞERİ Bir maddenin karşısındakini etkileyebilme gücüne tesir değeri denir. (z) ile gösterilir. Bir asit molekülünün suda çözündüğünde suya verebileceği maksimum H + iyonu sayısı, o asidin tesir değerini belirler. Asit Tesir değeri (z) HCI 1 H 2 SO 4 2 H 3 PO 4 3 CH 3 COOH 1 Yapısında hidrojen (H) elementi bulunan her madde asit değildir. Örneğin CH 4 ve NH 3 yapısında hidrojen elementi içermelerine rağmen asit değildir. CH 4 nötr, NH 3 ise baziktir. + NH 3(g) + H 2 O (s) NH 4 (aq) + OH - (aq) + ısı Amonyak tepkimesinden anlaşılacağı üzere NH 3 ün yapısında OH - iyonu olmamasına rağmen suda çözündüğünde OH - iyonu oluşturduğundan bazik özellik gösterir. Ayrıca metallerin oksijenle yaptıkları bileşikler (metal oksitler) su ile reaksiyona girerek bazik çözeltiler oluşturur. Bu nedenle bazik oksit veya anhidrobaz olarak bilinirler. Na 2 O, K 2 O, CaO, MgO, Li 2 O bileşikleri birer bazik oksittir. Na 2 O (k) + H 2 O (s) 2NaOH (2Na + (aq) + 2OH - (aq)) CaO (k) + H 2 O (s) Ca(OH) 2 (Ca2 + (aq) + 2OH - (aq)) Metil alkol (CH 3 OH), metan gazı (CH 4 ) ve etil alkol (C 2 H 5 OH) asit ya da baz özellik göstermeyen nötr maddelerdir. BAZLARDA TESİR DEĞERİ Bir bazın suda çözündüğünde suya verebileceği maksimum OH- iyonu sayısı, o bazın tesir değerini belirler. Baz Tesir Değeri (z) NaOH 1 Mg(OH) 2 2 AI(OH) 3 3 NH 3 1 Sulu çözeltilerine hidroksit iyonu (OH - ) verebilen bileşiklere baz denir. Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına ayrışarak çözünür. Bu nedenle sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Bazı bazların sulu çözeltilerine verdikleri iyonlar aşağıda verilmiştir. H O NaOH (k) 2 Na + (aq) + OH (aq) Sodyum hidroksit KOH (aq) K + (aq) + OH (aq) Potasyum hidroksit Ca(OH) 2 (aq) Ca 2+ (aq) + 2OH (aq) Kalsiyum hidroksit 2

3 ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ Asitler ile bazlar aynı kapta karıştırıldığında aralarında kimyasal reaksiyon gerçekleşir. Bu reaksiyon sonunda ürün olarak tuz ve ısı açığa çıkar. Asit ve bazın yapısına bağlı olarak da su oluşabilir. 1. Nötrleşme tepkimesinde bir asit ve baz tepkimeye girer, su ve iyonik bir bileşik olan tuzun sulu çözeltisi meydana gelir. Bir behere bir miktar sönmüş kireç (Ca(OH) 2 ) katısı koyalım ve üzerini yeterince su ilave edip sulandırılmış kireç hazırlayalım. Daha sonra yüzümüzü koruyacak şekilde önlem aldıktan sonra hazırladığımız bu sıvı üzerine yavaş yavaş sülfürik asit (H 2 SO 4 ) ilave edelim ve beherdeki değişimi dikkatlice izleyelim. Ca(OH) 2(aq) + H 2 SO 4(aq) CaSO 4(aq) + 2H 2 O (s) + ısı Sönmüş kireç Sülfürik asit Kalsiyum sülfat Reaksiyon denklemi dikkatli incelenecek olursa bazın katyonu (Ca 2+ ) ile asit anyonu (SO 2-4 ) birleşerek CaSO 4 tuzunu oluşturmuştur. Nötrleşme tepkimesi temelde asitten gelen H + iyonları ile bazdan gelen OH - iyonlarının birleşerek su oluşturması esasına dayanır. H + (aq) + OH - (aq) H 2 O (s) Mg(OH) 2 bileşiği sulu çözeltisinde OH - iyonu içerdiğinden bazdır. Bu bazın HCI asidi ile nötrleşme tepkimesi; Mg(OH) 2(aq) + 2HCI (aq) MgCI 2(aq) + 2H 2 O (s) şeklindedir. 2. Kireç taşında ve mermerde bulunan kalsiyum karbonat asitlerde çözünebilen bir katıdır. CaCO 3(k) + 2HCI (aq) CaCl 2(aq) + CO 2(g) +H 2 O (s) CaCO 3 ile bir asidin tepkimesi bir asit-baz 2- tepkimesidir. Bu tepkimede CO 3 baz gibi davranmaktadır. 3. NH 3 yapısında OH - taşımadığı halde bazik özellik gösterir. Susuz baz olarak bilinen NH 3 'ün asitlerle tepkimesinden yalnız tuz oluşur. NH 3(g) + HBr (g) NH 4 Br (k) 2NH 3(g) + H 2 SO 4(k) (NH 4 ) 2 SO 4(k) 4. Asit oksitlerin bazlarla reaksiyonundan tuz ve su oluşur. SO 3(g) + 2NaOH (aq) Na 2 SO 4(aq) + H 2 O (s) CO 2(g) + 2KOH (aq) K 2 CO 3(aq) + H 2 O (s) 5. Bazik oksitlerin asitlerle reaksiyonundan tuz ve su oluşur. K 2 O (k) + 2HCI (aq) 2KCI (aq) + H 2 O (s) CaO (k) + H 2 SO 4(aq) CaSO 4(aq) + H 2 O (s) 6. Asit oksitlerin bazik oksitlerle reaksiyonundan yalnız tuz oluşur. CO 2(g) + MgO (k) MgCO 3(k) SO 3(g) + CaO (k) CaSO 4(k) Bir tepkimenin nötrleşme tepkimesi olarak adlandırılabilmesi için tepkime sonucunda su oluşması gereklidir. Bu nedenle bir baz olan NH 3 gazı ile bir asit olan HCl gazı arasında gerçekleşen, NH 3 + HCl NH 4 Cl tepkimesi bir nötrleşme olayı değildir. Nötrleşme Tepkimelerinin Nicel Olarak İncelenmesi Bir asit çözeltisi ile bir baz çözeltisi eşit hacimde karıştırılıp sıcaklığı 25 o C ye getirildiğinde çözeltinin ph değeri kaç olur? Bunun için 1 mol HCI içeren sulu çözelti ile 1 mol NaOH içeren sulu çözeltiyi eşit hacimde karıştıralım. HCI (aq) + NaOH (aq) NaCl (aq) + H 2 O (s) 1 mol 1 mol 1 mol 1 mol harcanır. harcanır. oluşur. oluşur. tepkime denkleminden görüldüğüne göre reaksiyona giren maddeler tamamen tükenirler. Dolayısıyla ortam nötr olur. Ancak 2 mol HCI içeren sulu çözelti ile 1 mol NaOH içeren sulu çözelti eşit hacimlerde karıştırıldığında; HCI (aq) + NaOH (aq) NaCI (aq) + H 2 O (s) Alınan: 2 mol 1 mol - - Kullanılan: -1 mol -1 mol +1 mol +1 mol 1 mol 1 mol 1 mol artar. oluşur. oluşur. tepkime denkleminden görüldüğüne göre 1 mol HCI asidi arttığından dolayı karışımın ph değeri 7 den küçük olur. Yani ortam asidik olur. Aynı şekilde 2 mol H 2 SO 4 içeren sulu çözelti ile 2 mol KOH içeren sulu çözelti eşit hacimlerde karıştırıldığında; H 2 SO 4(aq) + 2KOH (aq) K 2 SO 4(aq) + 2H 2 O (s) Alınan: 2 mol 2 mol - - Kullan: -1 mol -2 mol +1 mol +2 mol 1 mol 1 mol 2 mol artar. oluşur. oluşur. tepkime denkleminden görüldüğüne göre 1 mol H 2 SO 4 asidi artar. Ortamın ph değeri 7 den küçük olur. Yani ortam asidik olur. Aynı şekilde 0,06 mol Sr(OH) 2 içeren sulu çözelti ile 0,08 mol HI içeren sulu çözelti karıştırıldığında; 2HI (aq) + Sr(OH) 2(aq) SrI 2(aq) + 2H 2 O (s) Alınan: 0,08 mol 0,06 mol - - Kullanılan: -0,08-0,04 +0,04 +0,08 0,02 mol 0,04 mol 0,08 mol artar. oluşur. oluşur. 3

4 tepkime denkleminden görüldüğüne göre ortamda çözünmüş halde bir baz olan Sr(OH) 2 'den 0,02 mol artan olur. Sr(OH) 2(aq) Sr 2+ (aq) + 2OH (aq) 0,02 mol 0,04 mol denklemine göre OH iyonundan da 0,04 mol bulunur. Ortam baziktir, ph değeri 7 den büyüktür. ph ve poh Kavramları 1909 yılında Danimarkalı kimyacı Soren Sarensen, hidrojen iyonu potansiyeli anlamında ph terimini, hidroksit iyonu potansiyeli" anlamında poh terimini tasarlamıştır. ph, ortam sıcaklığından etkilenen bir sayısal değerdir. Laboratuvarlarda çözeltilerin ph değerlerinin ölçümü için, asit-baz indikatörleri ve elektriksel ölçümler kullanılır. Ölçülen ph değerine göre, çözeltinin asidik ya da bazik olduğuna karar verilir. Temelde nötrleşme reaksiyonu H + (suda) + OH - (suda) H 2 O (s) + ısı şeklinde ifade edilebilir. Bir çözeltide bulunan H + iyonları aynı çözeltideki OH - iyonlarıyla 1 mole 1 mol şeklinde nötrleşerek birbirini tüketir. Bunun sonucunda üç durumdan biri oluşur. 1. Durum: Her iki iyonda (OH - ve H + ) tükenir. Böylece ortam nötr olur. Başka bir ifade ile ph = 7 olur. 2. Durum: OH - iyonu tükenir, H + iyonu artar. Bu asitin arttığı anlamını taşır. Bunun sonucunda ortam asidik ve ph<7 olur. 3. Durum: H + iyonu tükenir, OH - iyonu artar. Bu da bazın arttığı anlamını taşır. Bunun sonucunda ortam bazik ve ph >7 olur. Asit-Baz İndikatörleri Asit ve bazlarla renk değişimi sağlayan kimyasal maddeler olarak tanımlanır. Örneğin, limon suyunun asitlik özelliği, bir asit-baz indikatörü olan metil kırmızısının kırmızı renk vermesiyle gösterilir. Sabunun bazlık özelliği ise metil kırmızısı indikatörünün kırmızı renginin sarıya dönmesiyle anlaşılır. Asit-baz indikatörleri içine konuldukları çözeltinin ph değerine göre renk verir. İndikatör seçimi, çözeltinin ne kadar asidik ya da bazik olduğuna bağlıdır. En çok kullanılan indikatörlerin tablosu, renk değişimleri ve bu değişimlerin gözlendiği ph sınırları aşağıdaki tabloda verilmiştir. İndikatörlerin, önemli kullanılma alanlarından birisi çözeltilerin ph değerini bulmaktır. İndikatör çözeltisi absorbe ettirilmiş kağıtlar bu amaç için satılırlar. ph kağıdı adı verilen bu kağıtlar, ph değeri 0 14 veya daha dar ph aralıklarında çeşitli renkler gösterebilir. ph değeri ölçülecek çözeltiden bu kağıda bir damla damlatma ile elde edilen renge karşılık gelen ph, ph kağıdı kutusu üzerinde yazılıdır. Ayrıca çözeltilerin ph ölçümlerini daha duyarlı yapmak için ph metreler kullanılır. Bir sulu çözeltinin asidik veya bazik olduğu en kolay olarak turnusol kağıdı ile anlaşılır. Asidik çözeltiler (ph <7) turnusolu kırmızıya, bazik çözeltiler (ph >7) ise maviye boyar. Asit-baz indikatörleri ph tayinlerinde geniş çaplı olarak kullanılır. Örneğin, toprağın ph değerinin ölçülmesi gibi. Bol yağışlı ve bitki örtüsü fazla olan bölgelerde toprağın yapısı genellikle asidik, kurak bölgelerde ise genellikle baziktir. Yetiştirilecek ürün için 4

5 toprağın fazla asidik olması durumunda toprağa sönmüş kireç (Ca(OH) 2 ) eklenerek ph değeri yükseltilebilir. Yüzme havuzlarında yosun oluşumu ve korozyon oluşması istenmeyen olaylardır. Bu olayları önlemek için klorlama işlemi uygulanır. Klorlama maddelerinin en etkin olduğu ph değeri 7,4 tür. Yüzme havuzu sularının 7,4'lük ph değerine sahip olup olmadığı fenol kırmızısı indikatörüyle tespit edilir. Aynı şekilde bir asit çözeltisine timol mavisi adlı indikatör ilave edildiğinde; 1. Renk kırmızı ise çözeltide ph 1,2 2. Renk sarı ise çözeltide ph 2,8 olur. Burada ph değeri 1,2 ile 2,8 aralığında rengin kırmızıdan sarıya geçiş süreci izlenir. Her indikatörün renk değiştirdiği ph aralığı farklı olduğundan dolayı her renk değişiminde asit-baz geçişi olmaz. Asit-baz geçişi yalnızca turnusol indikatöründe olur. Kırmızı lahana dışında kırmızı pancar, yaban mersini, üzüm suyu ve sirke de doğal indikatörlerdendir. HAYATIMIZDA ASİTLER VE BAZLAR Asitlerin ve Bazların Gündelik Hayat Açısından Önemi Asitlerin ve bazların maddeler üzerine olan etkilerinden faydalanılarak günlük yaşamda birçok kullanım alanları vardır. Mesela asitler farklı metaller ile etkileştiğinde farklı davranırlar. Bazı asitler metaller ile etkileştiğinde oluşturdukları tuzun yanında hidrojen gazı (H 2 ) açığa çıkarırken, bazıları asitin yapısına göre CO 2, SO 2, NO veya NO 2 gibi gazlar oluştururlar. Asitlerin Metallerle Etkileşimi 1. Pasif metaller; Cu, Ag, Hg, Au ve Pt dir. Bu metallerin dışındaki metallere aktif metaller denir. Aktif metallerin asitlerle reaksiyonundan tuz ve hidrojen gazı oluşur. Aktif metal + asit Tuz + Hidrojen gazı Na (k) + HCI (aq) NaCI (aq) + 1/2H 2(g) Ca (k) + H 2 SO 4(aq) CaSO 4(aq) + H 2(g) AI (k) + 3HNO 3(aq) AI(NO 3 ) 3(aq) + 3/2H 2(g) 2. Soy metaller Yarı soy metaller Au, Pt Cu, Hg, Ag Oksijensiz asitler, soy ve yarı soy metallere etki etmez. Ag (k) + HBr tepkime vermez Cu (k) + HCI (aq) tepkime vermez 3. Yarı soy metalleri kuvvetli olan oksijenli asitler ile tepkime verirler. Asitin yapısına görev değişik ametal oksitler oluştururlar. Asit olarak derişik HNO 3 kullanıldığında NO 2 gazı, seyreltik HNO 3 kullanıldığında ise NO gazı açığa çıkar. Asit olarak derişik ve sıcak H 2 SO 4 kullanıldığında tuz ve su oluşurken SO 2 gazı açığa çıkar. Cu (k) + 4HNO derişik 3(aq) Cu(NO 3 ) 2(aq) +2NO 2(g) +2H 2 O (s) 3Cu (k) + 8HNO seyreltik 3(aq) 3Cu(NO 3 ) 2(aq) + 2NO (g) + 4H 2 O (s) 2Ag (k) + 2H 2 SO derişik 4(aq) Ag 2 SO 4(aq) + SO 2(g) + 2H 2 O (s) 4. Soy metaller (Au ve Pt) oksijenli asitler de dahil olmak üzere hiçbir asit ile tepkime vermez. Altın(Au), 3/1 oranında HCI ve HNO 3 karışımı ile tepkime verir. Bu karışıma kral suyu denir. Au (k) +3HCI (aq) + HNO 3(aq) AuCI 3(aq) +NO (g) +2H 2 O (s) Bazların Metallerle Etkileşimi Bazlar sadece amfoter metallere etki eder. Amfoter metaller hem asit hem de bazlarla tepkime verebilen Zn, Cr, Sn, Pb, AI, Be ve Ga metalleridir. Tepkimeleri sonucunda tuz oluşur ve hidrojen gazı açığa çıkar. Zn (k) + 2KOH (aq) K 2 ZnO 2(aq) + H 2(g) AI (k) + 3KOH (aq) K 3 AIO 3(aq) + H 2(g) Amfoter metallerin oksitleri (AI 2 O 3, ZnO v.b) ve hidroksitleri (Al(OH) 3, Zn(OH) 2 v.b) de amfoterlerdir. BAZI ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI Nitrik Asit (HNO 3 ) Kuvvetli bir asittir, suda %100 e yakın bir oranda iyonlaşır. Bir ametal oksidi olan N 2 O 5 in su ile tepkimesinden nitrik asit (HNO 3 ) oluşur. Halk arasında kezzap olarak bilinir. N 2 O 5(g) + H 2 O (s) 2HNO 3(suda) Nitrik asit, ayrıca; İlaçların, boyaların, gübrelerin eldesinde Metallerin işlenmesinde (metalurjide) Nükleer yakıt artıklarının yeniden kazandırılmasında Dinamit (patlayıcı) yapımında kullanılır. Nitrik asit iyi bir yükseltgendir. Örneğin, bakır, seyreltik HNO 3(suda) ile NO gazını, derişik HNO 3(suda) ile NO 2 gazını verir. Cu (k) +4HNO 3(suda) Cu(NO 3 ) 2(suda) +2NO 2(g) +2H 2 O (s) 3Cu (k) +8HNO 3(suda) 3Cu(NO 3 ) 2(suda) +2NO (g) +4H 2 O (s) 5

6 Hidroflorik Asit (HF) Hidroflorik asit, zayıf bir asittir. Suda düşük oranda iyonlaşır. Cam ya da porselen malzemelere etki ederek onların aşınmasına veya delinmesine sebep olur. Bu yüzden plastik kaplarda tutulur. Cam kaplarda saklanamaz. Camların üzerine şekil yapmada ve yüksek oktanlı benzin üretiminde kullanılır. Sülfürik Asit (H 2 SO 4 ) Yaygın adı zaç yağıdır. Sülfürik asit, SO 3 ün suyla birleşmesi sonucu oluşur. SO 3(g) + H 2 O (s) H 2 SO 4(suda) Seyreltik sülfürik asit; bazların nötrleştirilmesi, metallerin H 2 gazı çıkararak çözülmesi ve CO 2 gazı açığa çıkararak karbonatların çözülmesi gibi tepkimeleri verebilir. H 2 SO 4(suda) +2KOH (suda) K 2 SO 4(suda) +2H 2 O (s) Zn (k) + H 2 SO 4(suda) ZnSO 4(suda) + H 2(g) CaCO 3(k) +H 2 SO 4(suda) CaSO 4(suda) +CO 2(g) +H 2 O (s) Sülfürik asit saf haldeyken renksiz, yağımsı kıvamda olan bir sıvıdır. Bu asit ısıya karşı çok dayanıklı değildir. Sülfürik asidin suya karşı ilgisi çok fazladır. Bu özelliğinden dolayı iyi bir kurutucu (nem çekici) olarak görev yapar. Örneğin kurutulması istenen bir gaz sülfürik asit içerisinden kabarcıklar halinde geçirilerek gaz içerisindeki nem ya da sıvı su H 2 SO 4 tarafından tutularak gaz kurutulmuş olur. H 2 SO 4, ayrıca; Metal ve karbonatlı tuzları çözündürme işlemlerinde Petrol ve boya sanayisinde Gübre ve patlayıcı yapımında Akü sıvısı olarak otomobillerde Seyreltik çözeltisi bazların nötrleştirilmesinde kullanılır. Fosforik Asit (H 3 PO 4 ) Renksiz kristaller halinde bir katıdır. P 4 O 10 un suyla etkileşmesiyle ve endüstride Ca 3 (PO 4 ) 2 nin H 2 SO 4 ile etkileşmesiyle hazırlanır. P 4 O 10(k) + 6H 2 O (s) 4H 3 PO 4(suda) Ca 3 (PO 4 ) 2(k) + 3H 2 SO 4(s) 3CaSO 4(k) + 2H 3 PO 4(s) Suya karşı ilgisi H 2 SO 4 kadar olmasa da oldukça yüksektir. Bu nedenle H 3 PO 4 te nem çekici olarak kullanılır. H 3 PO 4 ayrıca; Gübre üretiminde (en çok fosfatlı gübrelerin üretiminde) Gıda endüstrisinde Metalleri korozyona daha dayanıklı duruma getirmede Peynir üretiminde ve ekşilik vermesi için meşrubat üretiminde İlaç endüstrisinde Kabartma tozları ile kahvaltılık tahıl ezmeleri yapımında kullanılır. Asetik Asit (CH 3 COOH) Saf asetik asit renksiz ve keskin kokuludur. Günlük yaşam da sirke asidi olarak bilinir. Sirkedeki asetik asit gıdaların bozulmasına neden olan mikroorganizmaların gelişimini engeller. Su ile her oranda karışabilen bu asit saf halde iken temas edildiğinde cildi yakar. Bu yakmanın sebebi suya karşı olan büyük ilgisidir. Deri ile temas edildiğinde deride bulunan hücrelerin suyunu çeker. Böylece hücreler susuz kalınca yanma etkisi olur. Endüstride asetik asidin geniş bir kullanım alanı vardır. Gıda sanayinde asitlik sabitleyici özelliğinden dolayı katkı maddesi olarak PET plastiklerin üretiminde dolayısıyla polimer kimyası alanında Zayıf bir asit olmasından dolayı ev temizliğinde Çaydanlıkların kireçten arındırılmasında Cam ve parlak yüzeylerdeki tortuların temizlenmesinde kullanılır Hidroklorik Asit (HCI) Halk arasında tuz ruhu olarak bilinir. Kuvvetli bir asit olan HCI suda çok yüksek oranda çözünür. HCI, sodyum karbonat (Na 2 CO 3 ) ve amonyak (NH 3 ) gibi bazlara etki eder, tepkime sonrası ortam sıcaklığı hızla yükselir. 2HCI + Na 2 CO 3 2NaCI + CO 2 + H 2 O HCI + NH 3 NH 4 CI Hidroklorik asit, soy metallerin dışındaki metallere etki ederek hidrojen gazı açığa çıkarır. Zn (k) + 2HCI (suda) ZnCI 2(suda) + H 2(g) AI (k) + 3HCI AICI 3(suda) + 3/2H 2(g) Hidroklorik asit, genel olarak; Deri işlemeciliğinde Ev temizliğinde Demir ve çeliklerde pas giderme amaçlı İnşaat sanayinde Petrol araştırmalarında Gıda sektöründe katkı maddelerinin yapımında 6

7 Yapay gıdalar ve vitaminlerin üretim aşamasında kullanılır. BAZI BAZLARIN ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI Kalsiyum Hidroksit (Ca(OH) 2 ) Kireç, suya karşı aşırı ilgi duyar. Çıplak el ile temas edildiğinde deri hücrelerindeki suyu çekeceğinden deride yanma (tahriş olma) etkisi yaşanır. Kireçler CaO halinde kullanılmaz. Bu nedenle su ile tepkime yoluyla söndürülmeleri gerekir. Sönmemiş kirecin üzerine az miktarda su dökülmesiyle kireç parçası kabarır, yavaş yavaş çatlayarak dağılır. Aynı zamanda ısı açığa çıkar. CaO (k) + H 2 O (s) Ca(OH) 2(k) + ısı Sönmemiş Sönmüş kireç kireç tepkimesine kirecin söndürülmesi denir. Ca(OH) 2 beyaz bir toz olup, suda hamurumsu bir görünüş alır. Ca(OH) 2, ayrıca; Havadaki H 2 S gibi asidik gazların uzaklaştırılmasında Kireç, çimento ve alçı yapımında İnşaatlarda bağlayıcı malzeme olarak Dezenfektan etkisi olduğundan mikrop öldürücü olarak Deri sanayisinde kullanılır. Sodyum Hidroksit (NaOH) Sud kostik olarak bilinir. Beyaz renkte nem çekici bir maddedir. Suda kolaylıkla çözünür ve yumuşak, kaygan ve sabun hissi veren bir çözelti oluşturur. Havada bulunan karbondioksiti (CO 2 ) bünyesine bağlayarak karbonatları oluşturur. 2NaOH (k) + CO 2(g) Na 2 CO 3(k) + H 2 O (s) Bu nedenle havaya karşı iyi korunmuş kaplarda saklanır. El ile temas edildiğinde yakıcı etki yapar. NaOH, ayrıca; Pamuk ipliğinin merserize yapılmasında Yağlarla etkileşerek sabun yapımında, deterjan yapımında Boya, kağıt, tekstil endüstrisinde Tıkanmış boruların açılmasında Petrol rafinerilerinde kullanılır. Potasyum Hidroksit (KOH) Potas kostik olarak bilinir. Kuvvetli bir baz olan potasyum hidroksitin geniş bir kullanım alanı vardır. Endüstride arap sabunu üretiminde, pillerde elektrolit olarak ve gübre yapımında kullanılır. KOH, ayrıca; Tarımda asidik toprakların ph derecesinin ayarlanmasında Tarım ilaçlarının yapımında Tıpta Geri dönüşümlü kağıtların yapımında Laboratuvarda CO 2 tutucu olarak kullanılır. Amonyak (NH 3 ) Keskin kokulu renksiz bir gazdır. Bu nedenle solunduğunda burnu, genzi ve akciğerleri tahriş edici bir gazdır. Gözleri yaşartır. Amonyak suda oldukça çok çözünen bir gazdır. + NH 3(g) + H 2 O (s) NH 4 (suda) + OH - (suda) NH 3, ayrıca; Boya ve ilaç endüstrisinde Gübre üretiminde Patlayıcı maddelerin sentezinde Birçok azotlu bileşiğin elde edilmesinde Sentetik elyaf üretiminde Organik ve inorganik bileşiğin sentezinde (üre eldesinde) kullanılır. 7

8 ASİT VE BAZLARIN SAĞLIK, ENDÜSTRİ VE ÇEVRE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ H 2 SO 4, HCI, HNO 3 gibi asitler ile NaOH ve KOH gibi bazlar korozif (aşındırıcı) madde özelliği taşır. Aşındırıcı maddeler, temasları halinde doku tahribatına neden olabilirler. Korozif maddeler alerjik deri reaksiyonuna neden olabilir, deriyi yakabilir, kaşınmaya yol açar, solunum ve ağız yoluyla alındığında akciğer ve mideyi etkiler. Ayrıca ciddi cilt, göz vb. hasarına yol açar. Bu nedenle korozif madde sınıfına giren bu tür asitlerin depolanması ve kullanımı sırasında dikkat edilip uyulması gereken kurallar vardır. Depolamada, Asitler, bazlardan uzak tutulmalıdır. Asitler ve bazlar hem organik hem de alev alabilen maddelerden ayrı tutulmalıdır. Asit ve bazlar güneş ışığından uzak, serin, kuru ve iyi havalandırılan alanlarda depolanmalıdır. Asitler, sodyum siyanür, demir sülfür gibi kimyasallardan olası etkileşimlerde açığa çıkacak zehirli gazlar nedeniyle uzak tutulmalıdır. Metal kaplar içine asit ve baz konulmamalı, cam ya da plastik kaplar içinde saklanmalıdır. Asit ve baz içeren şişeler kapalı ve etiketlenmiş olmalıdır. Asitler ve bazlar metal raflarda saklanmamalıdır. Raflardan düşme tehlikesine karşın asitler ve bazlar tabana yakın yerlerde saklanmalıdır. Kullanımda, Asit ve bazlarla yapılan çalışmalar sırasında zehirli gazlar oluşabileceğinden çalışmalar çeker ocak altında yapılmalıdır. Asit ve baz gibi kimyasal maddelerin tadına bakılmamalıdır. Laboratuvar önlüğü, eldiven, yüz maskesi ve gözlük gibi koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır. Asit ve bazların aktarımı kırılmaz kaplarda yapılmalıdır. Vücudunuzun herhangi bir yerine veya giysinize asit döküldüğünde hemen bol su ile yıkanmalı veya üzerine sodyum karbonat çözeltisi dökülmelidir. Asit ve bazların buharları koklanmamalıdır. Vücudunuzun herhangi bir yerine veya giysinize baz dökülünce hemen bol su veya sirkeli su ile yıkanmalıdır. Kirlenmiş kıyafetler ile laboratuvar dışına çıkılmamalıdır. Asit Yağmurları Ev ve işyerlerinde fosil yakıtların kullanılması sonucunda açığa çıkan baca gazları, motorlu taşıtlardan çıkan egzoz gazları hava kirliliğine sebep olur. Hava kirliliğine sebep olan başlıca gazlar, karbondioksit (CO 2 ), kükürtdioksit (SO 2 ) ve azot dioksit (NO 2 ) tir. Bu gazlar atmosferde çeşitli değişimlere uğrayarak zaman zaman rüzgarında etkisiyle çok uzaklara taşınabilmekte, bulutlardaki su buharı ve diğer maddelerle tepkimeye girerek sülfürik asit (H 2 SO 4 ) ve nitrik asit (HNO 3 ) gibi maddelerin oluşumuna yol açmaktadır. Asidik özellik taşıyan bu gazlar, bulut oluşturduğunda yağan yağmur asit yağmuru olarak adlandırılır. Asit yağmurları; Ormandaki ağaçların ve bitkilerin yok olmasına neden olur. Deniz, göl ve nehirlerdeki canlı yaşamını etkiler, balıkların ölümüne sebep olur. Dışarıda çalışan araçların, otomobillerin vb. kaportasını zamanla tahrip eder. Tarihi eserlere zarar verir. Toprağın kimyasal yapısını ve biyolojik koşullarını etkileyebilir. Şehirlerde özellikle anıt, heykel ve kireç taşı ya da mermerden yapılmış binalarda etkilerini gösterir. Asit yağmurlarının etkilerini azaltmak için; Fabrika bacalarına filtre takılmalıdır. Yakacak olarak endüstride havayı daha az kirleten doğalgaz gibi kükürt ve azot içermeyen temiz yakıtlar tercih edilmelidir. Motorlu taşıtların bakımı zamanında yapılmalıdır. Güneş, rüzgar ve hidroelektrik santralleri gibi temiz enerji kaynakları kullanılmalıdır. Çevremizin ağaçlandırılması esnasında kışın yaprak döken bitkiler tercih edilmemelidir. Kimyasal Maddelerin Etiketleri Üzerindeki Bazı Uyarı İşaretleri Maddelerin bize zararlı olup olmadığını anlamak için ambalajın üzerindeki uyarıları dikkate almalıyız. Bu durumda gördüğümüz 8

9 bazı semboller bize maddelerin özelliği hakkında bilgi verecektir. Bu semboller sayesinde kimyasal maddeleri kullanırken dikkat etmemiz gereken durumları önceden tespit edebiliriz. Asitler ve bazlar ile ilgili yaygın olarak kullanılan bazı uyarı işaretleri aşağıda verilmiştir. Deriyi tahriş Metalleri aşındırır Tehlikelidir. Tahriş eder. ve deriyi tahriş edicidir. eder. Evlerimizde kullandığımız deterjan, çamaşır suyu gibi temizlik maddeleri ve diğer bazı kimyasalların üzerinde yukarıdaki tehlike sembollerinden bazılarını görebilirsiniz. Bazı Maddelerin Sindirim Sistemine Etkileri ve Sindirim Sırasında Üretilen Asidik ve Bazik Salgılar Asit ve bazların aşındırıcı etkisi bazen de hayatımızın devamı için gereklidir. Örneğin besinlerin sindirilmesi için midemizde kuvvetli asitler salgılanır. Midede asitler, bağırsakta ise bazlar sindirime yardımcı olur. Maden suyu ve asitli içeceklerin sindirim sistemine etkisi oldukça fazladır. Maden suyu doğal bir mineral deposu olma özelliği ile mideyi rahatlatması yanında içinde bulunan mineraller, vücuttaki iyon dengesinin oluşumuna yardımcı olur. Özellikle büyüme çağındaki çocukların kemik yapılarının oluşmasında ve korunmasında önemli rol oynar. Asitli içecekler (gazoz, kola gibi) bilinçsizce tüketildiğinde başta diş yapısı olmak üzere sindirim sistemine oldukça büyük zararları vardır. Bizimde tükettiğimiz asitli içecek ve ayaküstü yediğimiz yiyecekler son yıllarda adını sıkça duyduğumuz reflü, gastrit ve ülser gibi hastalıklara sahip olan insanların şikâyetlerinin artmasına da sebep olur. Sindirim sırasında vücudumuzun salgıladığı bazı sıvılar sindirime yardımcı olur. Salgılanan bu sıvıların içinde bulunan enzimler yardımıyla besinler kimyasal değişimlere uğrayarak parçalanırlar. Nişastanın sindirimi ağızda başlar. Tükrük bazik bir çözeltidir. İçerdiği amilaz enzimi ile nişastanın bir kısmı parçalanır. Parçalanmayan nişasta midede sindirilmez. Çünkü midenin ph değeri 1,5-2 olduğundan midedeki amilaz enzimi etkisiz haldedir. Nişasta mideden on iki parmak bağırsağına geçer, hidrolize uğrayarak glikoza dönüşür. Nişasta + su glikoz Özetle nişastanın parçalanması için bazik ortam gereklidir. Proteinlerin parçalanıp sindirilmesi midede başlar. Midede pepsin adı verilen asidik bir sıvı salgılanır. Pepsin enzimi, proteinlerin parçalanması ve midedeki sindirimini gerçekleştirir. Protein + H 2 O Pepsin Polipeptit Midenin asidik ortamı mukus adı verilen salgı tarafından dengelenir. Böylece midenin zarar görmesi engellenir. Midede oluşan polipeptit on iki parmak bağırsağına geçerek pankreas tarafından salgılanan bazik tripsin ve kimotripsin enzimleri ile dipeptit ve amino asitlere dönüşür. Polipeptit Tripsin/Kimotripsin Dipeptit + Amino asit Peptit molekülleri ince bağırsaktan salgılanan bazik erepsin enzimi sayesinde amino asitlere ayrışır. Dipeptit Erepsin Amino asit Yağların sindirimi ise ağız ve midede gerçekleşmez on iki parmak bağırsağında başlar ve tamamlanır. Yağlar karaciğerden salgılanan bazik safra sıvısı ve pankreastan gelen bazik lipaz enzimi yardımıyla yağ asidine ve gliserine parçalanır. Safra salgısı lipaz enzimi Yağ Yağ asidi + Gliserin Temizlik Malzemesi Kullanmanın Sağlık, Çevre ve Tesisat Açısından Önemi Asit ve bazlarla çalışırken sağlık ve güvenlik açısından oldukça dikkatli davranmak gerekir. Günlük yaşantımızda başta temizlik amaçlı kullandığımızda bir çok ürün aslında asit veya baz kaynaklı çözücülerdir; 9

10 Kullandığımız mutfak eşyaları ve mutfaktaki yüzeyler zamanla yağlanır. Yağlanmayı gidermek için baz kaynaklı NaOH içeren malzemeler kullanılır. Ev ve iş yerlerinde keratin yapılı kıllar ve yağımsı kıvama sahip olan kirleticiler lavaboların tıkanmasına neden olur. Tıkanıklığın giderilmesi için tıkanıklığa neden olan maddeleri çözen NaOH, KOH bazları sıcak su ile birlikte kullanılır. Şebekelerde kullanılan sular sertlik yapan Ca 2+ ve Mg 2+ iyonlarını içerirler. Zamanla bu iyonlar CaCO 3 ve MgCO 3 şeklinde kireçlenerek su borularının tıkanması, ütü, çamaşır ve bulaşık makinelerinin rezistanslarının verimli çalışmalarını engeller. Bu sorunu gidermek için HCI kaynaklı kireç çözücüleri kullanırız. Yine kireçlenmenin neden olduğu tuvalet taşlarındaki kirlilik de H 2 SO 4 ve HCI gibi asit kaynaklı ürünlerle giderilir. Evsel temizlik maddeleri anlatıldığı üzere kuvvetli bazik veya asidik özellik taşır. Bu nedenle temas ettikleri dokuda ciddi hasarlara neden olurlar. Sindirim sistemini tahriş edebilir, gözde ve ciltte yanıklara yol açabilirler. Bu nedenle kullanılmaları sırasında temastan kaçınılmalı, çocukların ulaşamayacağı yerlerde muhafaza edilmeleri sağlanmalıdır. Aynı şekilde aşırı miktarlarda kullanılan deterjan gibi temizlik malzemeleri, lavabo açıcıları ve tıkanan tuvalet borularını açmak için kullanılan maddelerin aşındırma etkisi nedeniyle gider borularının yapısını bozup, onların aşınmasına ya da delinmesine neden olabilir. Kullanılan temizlik malzemeleri doğaya karıştıklarında tatlı su kaynaklarını, yer altı sularını ve tarım topraklarını kirletebilir. Çünkü bunların doğada mikroorganizmalar tarafından parçalanma süresi onlarca yıl alabilir. Çamaşır suyu bazik özellik gösteren NaCIO çözeltisidir. Hem bir maddeyi beyazlatmak ve ağartmak amacıyla hem de hijyen de kullanılan bir kimyasal maddedir. Çamaşır suyunun amonyak içeren temizleyicilerle karıştırılması oldukça zehirli olan CI 2 gazının açığa çıkmasına neden olabilir. Ayrıca çamaşır suyunun, tuz ruhu veya kireç, pas sökücülerle karıştırılması ölümcül zehirlenmelerle sonuçlanabilir. Evlerde bulunan kimyasalları tanır ve dikkatli kullanırsak; kireçlenen çaydanlıkları, tıkanan lavaboları kolaylıkla açabiliriz. Çaydanlık dibinde biriken CaCO 3 ve MgCO 3 tuzları baziktir. Bu tortuları çözmek için sirke ya da limon tuzu kullanılabilir. Çamaşır ya da bulaşık makinelerindeki kireçlenmeyi önlemek için deterjan gözüne her yıkamada bir çay bardağı sirke koyulması yeterlidir. Ayrıca metal eşyaların pasını açabilmek için tuz ruhu kullanılabilir. Ev temizliğinde çamaşır sodası, karbonat, uçucu bitkisel yağlar, sirke ve boraks gibi doğal temizlik maddelerinin kullanımı yaygınlaştırılabilir. Boraksın kokuları alma, küf ve bakterilerin üremesini durdurma, leke çıkarma; çamaşır sodasının yağ ve leke çıkarma, sert suyu yumuşatma özellikleri vardır. Kötü kokuları alan karbonat bazı metalleri parlatmakta, leke çıkarmakta ve suyu yumuşatmakta kullanılabilir. Birikmiş mineral ve yağları çözerek camları parlatan sirke, mikrop öldürücü özelliğede sahiptir. TUZLAR Asit ve bazların tepkimesinden oluşan iyonik yapılı bileşiklere tuz denir. Asit + Baz Tuz + su HCl + NaOH NaCl + H2O Asit ve bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasına nötrleşme tepkimesi adı verilir. Tuzların Genel Özellikleri Kristal yapılı ve saf maddelerdir. İyonik yapılı katı maddelerdir. Erime ve kaynama noktaları yüksektir. Katı halde elektrik akımını iletmezler. Oda koşullarında katı haldedirler. Turnusol kağıdına etki etmeyebilirler. Suda iyonlarına ayrılarak çözünürler. suda NaCl Na + + Cl suda KNO 3 K + + NO 3 Sıvı halde ve sulu çözeltilerinde iyon içerdikleri için elektrik akımını iletirler. Kuvvetli asit ve kuvvetli bazların nötrleşme tepkimesiyle oluşan tuzların sulu çözeltisi nötrdür. Yani ph değeri 7'dir. Nötr tuzların sulu çözeltilerinde H + iyonu sayısı, OH iyonu sayısına eşittir. Kuvvetli asit + Kuvvetli baz Nötr tuz + Su HNO 3 + KOH KNO 3 + H2O Kuvvetli bazlar ile zayıf asitlerin oluşturduğu tuzların sulu çözeltileri baziktir. Bazik tuzların sulu çözeltilerinde; OH iyonlarının sayısı, H + iyonlarının sayısından fazladır. Kuvvetli baz + Zayıf asit Bazik tuz + Su KOH + HF KF + H 2 O 10

11 Kuvvetli asitler ile zayıf bazların oluşturduğu tuzların sulu çözeltileri asidiktir. Asidik tuzların sulu çözeltilerinde; H + iyonlarının sayısı, OH iyonlarının sayısından fazladır. Kuvvetli asit + Zayıf baz Asidik tuz+ Su HCl + AgOH AgCl + H 2 O Tuzlar, asitler ile bazların reaksiyonu sonucu oluşabildiği gibi asitlerin metaller ile reaksiyonu sonucunda oluşabilir. Mg (k) + 2HCl (suda) MgCl 2(suda) + H 2(g) Metal Asit Tuz Gaz Kök: Birden fazla atomdan oluşmuş anyon ya da katyonlardır. OH 1, NO 1 2 3,CO 3 gibi. 11

ARES 1-ASİTLER. MADDENĠN YAPISI VE ÖZELLĠKLERĠ 4-ASĠTLER ve BAZLAR 8.SINIF FEN BĠLĠMLERĠ

ARES 1-ASİTLER. MADDENĠN YAPISI VE ÖZELLĠKLERĠ 4-ASĠTLER ve BAZLAR 8.SINIF FEN BĠLĠMLERĠ ARES EĞĠTĠM [Metni yazın] MADDENĠN YAPISI VE ÖZELLĠKLERĠ 4-ASĠTLER ve BAZLAR 8.SINIF FEN BĠLĠMLERĠ 1-ASİTLER Suda çözündüklerinde ortama H + iyonu verebilen bileşiklere asit denir. ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ

Detaylı

Bu maddelerden ekşi olan ve turnusol kâğıdını kırmızı renge dönüştürenler asit özelliği taşır. Tadı acı olan, kayganlık hissi veren ve turnusol

Bu maddelerden ekşi olan ve turnusol kâğıdını kırmızı renge dönüştürenler asit özelliği taşır. Tadı acı olan, kayganlık hissi veren ve turnusol TUĞBA KÜÇÜKKAHRAMAN Asitler - Bazlar Bu maddelerden ekşi olan ve turnusol kâğıdını kırmızı renge dönüştürenler asit özelliği taşır. Tadı acı olan, kayganlık hissi veren ve turnusol kâğıdını mavi renge

Detaylı

Asitler, Bazlar ve Tuzlar

Asitler, Bazlar ve Tuzlar 1.Ünite Asitler, Bazlar ve Tuzlar Maddelerin Asitlik ve Bazik Özellikleri Test-1 1. I. Tatlarının ekşi olması II. Tahriş edici olması III. Ele kayganlık hissi vermesi Yukarıdaki özelliklerden hangileri

Detaylı

Suda HCl. + - Suda 3H + + (PO ) Suda HNO 3. Suda 2H + + (CO ) H CO 2 3. Suda H PO. (Nitrik asit) SO (Sülfürik asit) (Karbonik asit) H CO H O.

Suda HCl. + - Suda 3H + + (PO ) Suda HNO 3. Suda 2H + + (CO ) H CO 2 3. Suda H PO. (Nitrik asit) SO (Sülfürik asit) (Karbonik asit) H CO H O. Asitler çözündüklerinde ortama H iyonu verebilen bileşiklere asit denir. Bazı Önemli Asitler HCl : Hidroklorik asit H SO : Sülfürik asit Asitler metal kaplarda saklanamazlar. Çünkü metallerle tepkimeye

Detaylı

ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR

ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR 1. ASİTLER Sulu çözeltilerine Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Ör 1 HCl : Hidroklorik asit HCl H + + Cl - Ör 2 H 2 SO 4 : Sülfürik asit H 2 SO 4 2H + + SO 4-2 Ör 3 Nitrik

Detaylı

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ KĐMYA ÖĞRETMENLĐĞĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME 8. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 3. ÜNĐTE: MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ KONU: BAZLAR ÇALIŞMA YAPRAĞI

Detaylı

BÖLÜM. Asitler Bazlar ve Tuzlar. Asitler ve Bazları Tanıyalım Test Asitler ve Bazları Tanıyalım Test

BÖLÜM. Asitler Bazlar ve Tuzlar. Asitler ve Bazları Tanıyalım Test Asitler ve Bazları Tanıyalım Test BÖLÜM 5 Asitler Bazlar ve Tuzlar Asitler ve Bazları Tanıyalım Test - 1... 2 Asitler ve Bazları Tanıyalım Test - 2... 2 Asitler ve Bazları Tanıyalım Test - 3... 2 Asitlerin / Bazların Tepkimeleri Test -

Detaylı

ÖZET. Asitler ve Bazlar ASİTLER VE BAZLAR

ÖZET. Asitler ve Bazlar ASİTLER VE BAZLAR Asitler ve Bazlar Asitlerin Genel Özellikleri Suda çözündüklerinde suya hidrojen (H + ) iyonu verir. Tatları ekşidir. Bunu asidik özellikteki limon, domates ve sirke gibi maddelerin tadına bakarak söyleyebiliriz.

Detaylı

ASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.

ASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +

Detaylı

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR SU ARITIMI. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR SU ARITIMI. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR SU ARITIMI Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER ASİTLER Sulu çözeltilerinde Hidrojen İyonu maddelere asit denir. veren HCI H + + CI CH 3 COOH CH 3 COO + H + ASİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Detaylı

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER Muğla-2016

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER Muğla-2016 ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER Muğla-2016 ASİTLER Sulu çözeltilerinde Hidrojen İyonu maddelere asit denir. veren HCI H + + CI CH 3 COOH CH 3 COO + H + ASİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Detaylı

Test-1. Asitler, Bazlar ve Tuzlar. 1. I. Deterjanlı su. 4. H 2 SO 4 ve HNO 3 ile ilgili; I. Akü yapımı. II. Sirkeli su. II. Yapay gübre üretimi

Test-1. Asitler, Bazlar ve Tuzlar. 1. I. Deterjanlı su. 4. H 2 SO 4 ve HNO 3 ile ilgili; I. Akü yapımı. II. Sirkeli su. II. Yapay gübre üretimi Kimya BÖLÜM-8 Test-1 1. I. Deterjanlı su II. Sirkeli su III. Amonyak çözeltisi Yukarıda verilen maddelerden hangilerine turnusol boyası damlatıldığında mavi renk alır? 4. H 2 SO 4 ve HNO 3 ile ilgili;

Detaylı

ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ

ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ METAL AKTİF METAL YARISOY METAL SOY METAL AMFOTER METAL 1A (Li, Na, K) Cu (Bakır) Au (Altın) Zn Cr 2A (Mg, Ca) Hg (Civa) Pt (Platin) Al Pb Ag (Gümüş) Sn 1- ASİT + AKTİF METAL TUZ

Detaylı

ASİT-BAZ VE ph. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla Evcin Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006

ASİT-BAZ VE ph. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla Evcin Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006 ASİT-BAZ VE ph MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Asitler ve bazlar günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız kavramlardan biridir.insanlar, her nekadar asetil salisilik asit ve

Detaylı

FEN ve TEKNOLOJİ / ASİT VE BAZLAR GÜNLÜK YAŞAMDA ASİT VE BAZLAR

FEN ve TEKNOLOJİ / ASİT VE BAZLAR GÜNLÜK YAŞAMDA ASİT VE BAZLAR GÜNLÜK YAŞAMDA ASİT VE BAZLAR 1 Yüzyıllardır doğayı ve doğadan elde edilebilecek maddeleri keşfetme arzusu içinde olan insanoğlu 1400'lü yıllarda o güne kadar bilinmeyen bir asidi, yani HCl (hidrojen klorür,

Detaylı

ÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz)

ÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz) ÇÖZELTİLERDE DENGE (AsitBaz) SUYUN OTOİYONİZASYONU Saf suyun elektrik akımını iletmediği bilinir, ancak çok hassas ölçü aletleriyle yapılan deneyler sonucunda suyun çok zayıf da olsa iletken olduğu tespit

Detaylı

ASİTLER VE BAZLAR 1. ASİT VE BAZLARI TANIYALIM. Asitlerin Özellikleri

ASİTLER VE BAZLAR 1. ASİT VE BAZLARI TANIYALIM. Asitlerin Özellikleri ASİTLER VE BAZLAR 1. ASİT VE BAZLARI TANIYALIM Asitlerin Özellikleri Tatları ekşidir. Aşındırıcı özellikleri vardır. Cildi, mermer yüzeyi aşındırırlar ancak asitlerin çoğu plastik, cam veya metal yüzeyleri

Detaylı

Bileşikteki atomların cinsini ve oranını belirten formüldür. Kaba formül ile bileşiğin molekül ağırlığı hesaplanamaz.

Bileşikteki atomların cinsini ve oranını belirten formüldür. Kaba formül ile bileşiğin molekül ağırlığı hesaplanamaz. BİLEŞİKLER Birden fazla elementin belirli oranlarda kimyasal yollarla bir araya gelerek, kendi özelligini kaybedip oluşturdukları yeni saf maddeye bileşik denir. Bileşikteki atomların cins ve sayısını

Detaylı

KİMYASAL BAĞ *Atomları bir arada tutan kuvvete kimyasal bağ denir.

KİMYASAL BAĞ *Atomları bir arada tutan kuvvete kimyasal bağ denir. KİMYASAL BAĞ *Atomları bir arada tutan kuvvete kimyasal bağ denir. *Atomlar birleştiği zaman elektron dağılımındaki değişimlerin sonucunda kimyasal bağları meydana getirirler. *Kimyasal bağ oluşurken dışarıya

Detaylı

HAYATIMIZDA ASİTLER VE BAZLAR

HAYATIMIZDA ASİTLER VE BAZLAR HAYATIMIZDA ASİTLER VE BAZLAR Yaygın Olarak Kullanılan Bazı Asitler 1) Sülfürik asit (H 2 SO 4 ) Halk arasında zaç yağı veya dumanlı asit olarak bilinir. Yoğun kıvamlı, renksiz, kokusuz bir sıvıdır. Suda

Detaylı

10. SINIF. $ + - şeklinde olduğuna göre NH 3. Asitler, Bazlar ve Tuzlar I ( Asitleri ve Bazları Tanıyalım ) TEST. ün suda çözünme denklemi; 1.

10. SINIF. $ + - şeklinde olduğuna göre NH 3. Asitler, Bazlar ve Tuzlar I ( Asitleri ve Bazları Tanıyalım ) TEST. ün suda çözünme denklemi; 1. 10. SINIF K Asitler, Bazlar ve Tuzlar I ( Asitleri ve Bazları Tanıyalım ) 1. NH 3 ün suda çözünme denklemi; $ + - NH3^aqh+ HO^sh NH4 ^aqh+ OH ^aqh şeklinde olduğuna göre NH 3 ün sulu çözeltisi için aşağıdaki

Detaylı

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI ÖĞRETĐM TEKNĐKLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ASĐTLER VE BAZLAR KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI ÖĞRETĐM TEKNĐKLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ASĐTLER VE BAZLAR KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI Asit ve Bazların Tanımı HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI ÖĞRETĐM TEKNĐKLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ASĐTLER VE BAZLAR KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI Hazırlayan: Beyza Ceren ÜNCÜ Asitler

Detaylı

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine

Detaylı

YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE ASİTLER VE BAZLAR KULLANIM ALANLARI YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca

YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE ASİTLER VE BAZLAR KULLANIM ALANLARI  YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE ASİTLER VE BAZLAR KULLANIM ALANLARI 1) ASİT- BAZLARIN KULLANIM ALANLARI H 2 SO 4 ZAÇ Yağı Sülfürik Asit(Kuvvetli nem çekicidir) Sülfatlı GÜBRE üretiminde Boya üretiminde Petro-kimya sanayinde

Detaylı

Serüveni 3.ÜNİTE:KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ

Serüveni 3.ÜNİTE:KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ Serüveni 3.ÜNİTE:KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM FİZİKSEL DEĞİŞİM Beş duyu organımızla algıladığımız fiziksel özelliklerdeki

Detaylı

SINIF. Asit - Baz Tepkimeleri TEST. 1. Bazların genel özellikleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

SINIF. Asit - Baz Tepkimeleri TEST. 1. Bazların genel özellikleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? AZANI AVRAA TEST TEST 11 - Tepkimeleri 1. ların genel özellikleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? Tatları ekşidir. avi turnosol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler. lerle

Detaylı

EVDE KİMYA SABUN. Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir.

EVDE KİMYA SABUN. Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. EVDE KİMYA SABUN Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. CH 3(CH 2) 16 COONa: Sodyum stearat (Beyaz Sabun) CH 3(CH 2) 16 COOK:

Detaylı

HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 3 DENEYĠN ADI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN ĠLETKENLĠĞĠ

HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 3 DENEYĠN ADI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN ĠLETKENLĠĞĠ HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 3 DENEYĠN ADI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN ĠLETKENLĠĞĠ DENEYĠN AMACI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN SULU ÇÖZELTĠLERĠNDE ĠYONLARINA AYRIġARAK ELEKTRĠK

Detaylı

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT 8. SINIF ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ KAZANIM TESTLERİ TÜRKÇE MATEMATİK T.C İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK FEN VE TEKNOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ İNGİLİZCE Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır 2.SAYI

Detaylı

Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87

Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik

Detaylı

ÜNİTE 3 ELEMENTLER ve ÖZELLİKLERİ Sayfa -1-

ÜNİTE 3 ELEMENTLER ve ÖZELLİKLERİ Sayfa -1- ÜNİTE 3 ELEMENTLER ve ÖZELLİKLERİ Sayfa -1- Sayfa - 2- Sayfa - 3 - Sayfa - 4 - Sayfa - 5 - Sayfa - 6 - Sayfa - 7-4 Sayfa - 8 - NaCl (Sodyum Klorür) Yemek Tuzu Ġyonik Bağlı bileşik molekülleri bir örgü

Detaylı

ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ

ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ 2. BÖLÜM ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ Asitler ve bazlar kimyasal özellikleri ve tepkimeleri bakımından çok önemli maddeler olup oldukça sık kullanılırlar. Bu bölümde asitler ve bazlar arasındaki tepkimeleri;

Detaylı

KİMYA. Kimya YGS. Kazanım Merkezli. Orta Düzey ÜÇ AŞAMALI TEST MODÜL SİSTEMİ

KİMYA. Kimya YGS. Kazanım Merkezli. Orta Düzey ÜÇ AŞAMALI TEST MODÜL SİSTEMİ S G Y Kimya KİMYA YGS Kazanım Merkezli SORUSORU BANKASI BANKASI İsabetli Soru Bankası Kazanımların Etkin Özeti Nöbetçi Öğretmen Uygulaması Güncel Soru ve Çözümleri zey ü el D ÜÇ AŞAMALI TEST MODÜL SİSTEMİ

Detaylı

YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR.

YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. 10. Sınıf KİMYA KONU KİTABI Hakan SÖYLEMEZ T.C MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı KİMYA Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. PALME YAYINCILIK

Detaylı

Görevi: Bütün vücut hücrelerinin içindeki ve dışlarındaki suyun düzenlenmesi, kalp ritmi, sinir uyarılarının ve kaskasılmalarının

Görevi: Bütün vücut hücrelerinin içindeki ve dışlarındaki suyun düzenlenmesi, kalp ritmi, sinir uyarılarının ve kaskasılmalarının İNORGANİK BİLEŞİKLER Su Asit Baz Tuz Mineraller SU Özellikleri Yüksek yüzey gerilimine sahiptir Yüksek özgül ısı nedeniyle sıcaklık değişimine karşı dirençlidir Yüksek buharlaşma ısısı nedeniyle soğutma

Detaylı

ASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR

ASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR 1. Amonyağın, NH 3, baz özelliği gösterdiğini açıklayan denklem aşağıdakilerden hangisidir? A) NH 3(gaz) NH 3(sıvı) B) N 2(gaz) + 3H 2(gaz) 2NH 3(gaz) C) 2NH 3(gaz) +5/2O 2(gaz) 2NO (gaz) + 3H 2 O (gaz)

Detaylı

İÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası

İÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası İÇERİK Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası Su içinde İyonik Bileşikler Su içinde Kovalent Bileşikler Çökelme Tepkimesi Asit-Baz Tepkimeleri (Nötürleşme) Yükseltgenme-İndirgenme Tepkimeleri Önemli Tip

Detaylı

6. I. Sirke ruhu (CH 3 COOH)

6. I. Sirke ruhu (CH 3 COOH) ph ve poh Kavramları - Asit Baz İndikatörleri BÖLÜM 08 Test 04 1. Aşağıdaki maddelerin standart koşullarda ph değerleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 4. mavi turnusol kağıdı kırmızı

Detaylı

Ünite: 4. BAZLAR Suda çözündüğünde OH - iyonu veren maddelere H H + H+ OH - gazı oluşturur.

Ünite: 4. BAZLAR Suda çözündüğünde OH - iyonu veren maddelere H H + H+ OH - gazı oluşturur. 4. FÖY FEN BİLİMLERİ Madde VE ENDÜSTRİ LGS ASİTLER VE BAZLAR Neler Öğreneceğiz? 2 Ders Saati Ünite: 4 Asitler ve Bazlar ph Kavramı Asit ve Bazların Etkileri Asit Yağmurları Asitler ve Bazlar ASİTLER Suda

Detaylı

KİMYA II DERS NOTLARI

KİMYA II DERS NOTLARI KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sulu Çözeltilerin Doğası Elektrolitler Metallerde elektronların hareketiyle elektrik yükü taşınır. Saf su Suda çözünmüş Oksijen gazı Çözeltideki moleküllerin

Detaylı

4. Asit ve baz tepkimeleri ile ilgili olarak öğrenciler; 4.1. 4.2. 4.3. 4.1 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. 4.10. 4.11. 4.

4. Asit ve baz tepkimeleri ile ilgili olarak öğrenciler; 4.1. 4.2. 4.3. 4.1 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. 4.10. 4.11.  4. 4. Asit ve baz tepkimeleri ile ilgili olarak öğrenciler; 4.1. Asitleri ve bazları; dokunma, tatma ve görme duyuları ile ilgili özellikleri ile tanır. 4.2. Asitler ile H + iyonu, bazlar ile OH - iyonu arasında

Detaylı

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların temel bileşenleri; inorganik ve organik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. **İnorganik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenemezler. Dışarıdan hazır olarak

Detaylı

www.kimyahocam.com Bu tepkimede; ile CO 2 konjuge asit baz çiftidir. O ile OH konjuge asit baz çiftidir. CO 3 ÖRNEK 1 HCN (suda)

www.kimyahocam.com Bu tepkimede; ile CO 2 konjuge asit baz çiftidir. O ile OH konjuge asit baz çiftidir. CO 3 ÖRNEK 1 HCN (suda) SULU ÇÖZELT LERDE AS T VE BAZ DENGELER I AS T BAZ TANIMLARI Arrhenius Tanımı Arrhenius a göre, suda çözündüğünde iyonlaşarak H iyonu verebilen maddeler asit, H iyonu verebilen maddeler bazdır. Bu tanım

Detaylı

I.BÖLÜM TEMİZLİK MADDELERİ

I.BÖLÜM TEMİZLİK MADDELERİ I.BÖLÜM TEMİZLİK MADDELERİ Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. Zeytinyağlı sabun Kükürtlü sabun Yosunlu sabun Isırgan özlü

Detaylı

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri : Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani

Detaylı

Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır.

Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır. 7. ASİTLER VE BAZLAR Arrhenius AsitBaz Tanımı (1884) (Svante Arrhenius) Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır. HCl H + + Cl NaOH

Detaylı

Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI

Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI Serüveni 5.ÜNİTE Tuzlar kullanim ALANLARI YAYGIN KULLANILAN TUZLAR ÖZELLİKLER- KULLANIM ALANLARI Yemek tuzu arasında adı NaCI Suda çözünür. Nötral tuz SODYUM KLORÜR Dericilik Hayvan Besiciliği Suyu yumuşatma

Detaylı

Yapısmda C, H ve O bulunduran bileşiklerin yanma tepkimesi; CjHsOH + 302 ---- 2C02 + 3H20

Yapısmda C, H ve O bulunduran bileşiklerin yanma tepkimesi; CjHsOH + 302 ---- 2C02 + 3H20 (4T A şağıda verilen tepkimeleri denkleştiriniz. 1- H 04 + KOH K 04 + H20 2- Fe203 + A l ^ A1203 -t Fe 3- Ca+HCI ------ CaCI2 +H2 Yanma tepkimeleri Çivinin paslandığım gördünüz mü? Hiç kamp ateşi veya

Detaylı

2+ 2- Mg SO 4. (NH 4 ) 2 SO 4 (amonyum sülfat) bileşiğini katyon ve anyonlara ayıralım.

2+ 2- Mg SO 4. (NH 4 ) 2 SO 4 (amonyum sülfat) bileşiğini katyon ve anyonlara ayıralım. KONU: Kimyasal Tepkimeler Dersin Adı Dersin Konusu İYONİK BİLEŞİKLERİN FORMÜLLERİNİN YAZILMASI İyonik bağlı bileşiklerin formüllerini yazmak için atomların yüklerini bilmek gerekir. Bunu da daha önceki

Detaylı

KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 13 Asitler ve

Detaylı

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR Kavramlar / Terimler Asit Baz Tuz Nötralleşme İndikatör p Aktif metal Soy metal Neler Öğreneceğiz? Bu ünitede, asitleri ve bazları gündelik deneyimlerimiz ile ilişkilendirerek

Detaylı

8. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 3. Ünite Deneme 7

8. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 3. Ünite Deneme 7 1-8. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 3. Ünite Deneme 7 3-4- 2- 5-7- 8-6- 9- Aşağıda K, L ve M çözeltilerine ait özellikler verilmiştir. K çözeltisi mavi turnusol kağıdını kırmızıya çeviriyor. L çözeltisine

Detaylı

3. BÖLÜM: ASiTLER BAZLAR

3. BÖLÜM: ASiTLER BAZLAR 3. BÖLÜM: ASiTLER BAZLAR A. ASİT VE BAZLARI TANIYALIM Fenolftalein gibi maddeleri diğer maddelerden ayırt etmeye yarayan ve onların sınıflandırılmasında kullanılan maddelere belirteç (indikatör) denilmektedir.

Detaylı

DERS PLANI (. -. Ocak/.-. Şubat 201 )

DERS PLANI (. -. Ocak/.-. Şubat 201 ) Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar 4.1. Asitleri ve bazları; dokunma, tatma ve görme duyuları ile ilgili özellikleriyle tanır. 4.2. Asitler ile H+ iyonu; bazlar ile OH iyonu arasında ilişki kurar

Detaylı

Maarif Günlüğü FEN BİLİMLERİ MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ. Eğitim ve Kültür Yayıncılığı PERİYODİK SİSTEMİN TARİHÇESİ

Maarif Günlüğü FEN BİLİMLERİ MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ. Eğitim ve Kültür Yayıncılığı PERİYODİK SİSTEMİN TARİHÇESİ PERİYODİK SİSTEMİN TARİHÇESİ (1) benzer özellik gösteren elementleri üçerli gruplar hâlinde göstermiştir. (2)... Elementleri atom ağırlıklarına göre sıralamıştır. İlk sekiz elementten sonra benzer özelliklerin

Detaylı

Asit ve Bazların Taşıma, Depolama ve Kullanımı, Sağlık ve Güvenlik Açısından Önemli Tedbir ve Yöntemler:

Asit ve Bazların Taşıma, Depolama ve Kullanımı, Sağlık ve Güvenlik Açısından Önemli Tedbir ve Yöntemler: Asit ve Bazların Taşıma, Depolama ve Kullanımı, Sağlık ve Güvenlik Açısından Önemli Tedbir ve Yöntemler: Asit ve bazların doğru bir şekilde sınıflandırılması ve depolanması çok önem verilmesi gereken bir

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 3 : MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ

ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 3 : MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 3 : MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ E- ASĐTLER-BAZLAR (10 SAAT) 1- Asitler 2- Bazlar 3- Tuzlar 4- Oksitler 5- Belirteç (Ayıraç = Đndikatör) 6- Asitlerin ve Bazların

Detaylı

Asitler-Bazlar-Tuzlar. Prof Dr Arif ALTINTAŞ

Asitler-Bazlar-Tuzlar. Prof Dr Arif ALTINTAŞ Asitler-Bazlar-Tuzlar Prof Dr Arif ALTINTAŞ Asitler Asitler kimyada önemli bir bileşik sınıfını oluşturur. Günlük gıda maddelerinin bir çoğunda asit vardır. Canlıların yaşamsal faaliyetlerinde asitlerin

Detaylı

ÜNİTE 11. Asitler ve Bazlar. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler

ÜNİTE 11. Asitler ve Bazlar. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler ÜNİTE 11 Asitler ve Bazlar Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Asit ve baz kavramlarını bilecek, Zayıf asit, zayıf baz, kuvvetli asit, kuvvetli baz kavramlarını tanıyacak, Titrasyon ve ph kavramlarını

Detaylı

Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge

Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge Sulu Çözeltiler Çözelti: iki veya daha fazla maddenin meydana getirdiği homojen karışımdır. çözücü, Kütlece fazla olan (veya çözme işlemini yapan) bileşene çözücü denir.

Detaylı

GRUP:İNDİKATÖR Mustafa ORDUERİ

GRUP:İNDİKATÖR Mustafa ORDUERİ İLKÖĞRETİMDE DOĞAL BELİRTEÇLER KULLANILARAK ASİT ve BAZLARIN BELİRLENMESİ Asıl alt başlık stilini düzenlemek için tıklatın GRUP:İNDİKATÖR Mustafa ORDUERİ TUBİTAK BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ FEN ve TEKNOLOJİ-FİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-MATEMATİK

Detaylı

Ġyon halindeki elektron sayısı: 10 Proton sayısı: Adı: Sembolü Periyodik tablodaki yeri:

Ġyon halindeki elektron sayısı: 10 Proton sayısı: Adı: Sembolü Periyodik tablodaki yeri: PERĠYODĠK TABLO ÇALIġMA KÂĞIDI Yandaki periyodik tabloda verilen yönlere göre cümlelerdeki yanlıģlıkları bulup doğru ifadeyi boģ bırakılan yere yazınız. ( Bütün cümlelerde yanlışlık vardır.) 1 yönünde

Detaylı

Atomlar ve Moleküller

Atomlar ve Moleküller Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli

Detaylı

ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI

ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 0ASİT VE BAZ KAVRAMLARI Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün bu tanımların hepsi de kullanılmaktadır.

Detaylı

ÇÖZELTILERDE DENGE. Asitler ve Bazlar

ÇÖZELTILERDE DENGE. Asitler ve Bazlar ÇÖZELTILERDE DENGE Asitler ve Bazlar Zayıf Asit ve Bazlar Değişik asitler için verilen ph değerlerinin farklılık gösterdiğini görürüz. Bir önceki konuda ph değerinin [H₃O + ] ile ilgili olduğunu gördük.

Detaylı

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 1.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 1.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT 8. SINIF ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ KAZANIM TESTLERİ TÜRKÇE MATEMATİK T.C İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK FEN VE TEKNOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ İNGİLİZCE Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır 1.SAYI

Detaylı

Genel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım

Genel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım Genel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım Asit Baz Teorisi Arrhenius Teorisi: Sulu çözeltlerine OH - iyonu bırakan

Detaylı

ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji

ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI Canlılarda Enerji Besinlerin Enerjiye Dönüşümü İnsanların gün boyunca hareketlerinin devamını, hastalanınca iyileşmelerini, fizyolojik ve psikolojik tepkilerinin devamlılığını

Detaylı

DENEY 4. ASİT BAZ TİTRASYONLARI (indikatörlü, potansiyometrik)

DENEY 4. ASİT BAZ TİTRASYONLARI (indikatörlü, potansiyometrik) DENEY 4 ASİT BAZ TİTRASYONLARI (indikatörlü, potansiyometrik) AMAÇ: Asit baz titrasyon işlemini öğrenmek ve asit-baz titrasyonu ile derişimi bilinmeyen bir asit ve/veya bir baz çözeltisinin derişimini

Detaylı

İLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3

İLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3 İLK ANYONLAR Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - İLK ANYONLAR Anyonlar negatif yüklü iyonlardır. Kalitatif analitik kimya analizlerine ilk anyonlar olarak adlandırılan Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - analizi ile

Detaylı

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere

Detaylı

DERSĐN SORUMLUSU : PROF.DR ĐNCĐ MORGĐL

DERSĐN SORUMLUSU : PROF.DR ĐNCĐ MORGĐL DERSĐN SORUMLUSU : PROF.DR ĐNCĐ MORGĐL HAZIRLAYAN : HALE ÜNAL KĐMYASAL REAKSĐYONLARA GĐRĐŞ -Değişmeler ve Tepkime Türleri- Yeryüzünde bulunan tüm maddeler değişim ve etkileşim içerisinde bulunur. Maddelerdeki

Detaylı

Burada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s)

Burada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s) 1 Kimyasal Tepkimeler Kimyasal olaylar elementlerin birbirleriyle etkileşip elektron alışverişi yapmaları sonucu oluşan olaylardır. Bu olaylar neticesinde bir bileşikteki atomların sayısı, dizilişi, bağ

Detaylı

BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI. Bileşikleri isimlendirmek için elementlerin ve bazı köklerin değerliklerinin ve isimlerinin bilinmesi gerekir.

BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI. Bileşikleri isimlendirmek için elementlerin ve bazı köklerin değerliklerinin ve isimlerinin bilinmesi gerekir. BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI Bileşikleri isimlendirmek için elementlerin ve bazı köklerin değerliklerinin ve isimlerinin bilinmesi gerekir. Bileşiklerin İsimlendirilmesi: 1.METAL-AMETAL(İYONİK ) BİL. İSİMLENDİRİLMESİ

Detaylı

5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu)

5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu) 5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu) Mg +2 Na + K + Li + Bu gruptaki katyonların hepsini çöktürebilen ortak bir reaktif yoktur. Na, K ve Li alkali metaller grubunun üyeleridir. NH 4 da bileşikleri alkali metal

Detaylı

Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı

Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik

Detaylı

ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1

ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1 ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1 Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün bu tanımların hepsi de kullanılmaktadır. Hangi tanımın

Detaylı

TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ

TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ Bölüm 4 TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra Magnezyum, kalsiyum, stronsiyum, baryum ve radyumdan

Detaylı

YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR.

YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. 10. Sınıf KİMYA SORU KİTABI Hakan SÖYLEMEZ T.C MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı KİMYA Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. PALME YAYINCILIK

Detaylı

Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM. o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ

Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM. o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ KİMYASAL TÜR 1. İYONİK BAĞ - - Ametal.- Kök Kök Kök (+) ve (-) yüklü iyonların çekim kuvvetidir..halde

Detaylı

Bu tepkimelerde, iki ya da daha fazla element birleşmesi ile yeni bir bileşik oluşur. A + B AB CO2 + H2O H2CO3

Bu tepkimelerde, iki ya da daha fazla element birleşmesi ile yeni bir bileşik oluşur. A + B AB CO2 + H2O H2CO3 DENEY 2 BİLEŞİKLERİN TEPKİMELERİ İLE TANINMASI 2.1. AMAÇ Bileşiklerin verdiği tepkimelerin incelenmesi ve bileşiklerin tanınmasında kullanılması 2.2. TEORİ Kimyasal tepkime bir ya da daha fazla saf maddenin

Detaylı

Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. DERS SORUMLUSU: Prof. Dr. Đnci MORGĐL

Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. DERS SORUMLUSU: Prof. Dr. Đnci MORGĐL Öğretimde Planlama ve Değerlendirme DERS SORUMLUSU: Prof. Dr. Đnci MORGĐL LĐMONATAMI GAZLI ĐÇECEK YAPABĐLĐR MĐYĐM? Günlük Yaşam Olayı: Günlük hayatta pek çok kez içtiğimiz limonlu içeceklere karbonat katılmasıyla

Detaylı

YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULU Kurumsal Yayınlar Yönetmeni Saime YILDIRIM

YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULU Kurumsal Yayınlar Yönetmeni Saime YILDIRIM YAYIN KURULU Hazırlayanlar Tülin ÖZBİLGİÇ, Timuçin SARITAŞ YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULU Kurumsal Yayınlar Yönetmeni Saime YILDIRIM Kurumsal Yayınlar Birimi Dizgi & Grafik Mustafa Burak SANK & Ezgi Güler

Detaylı

PERİYODİK CETVEL Mendeleev Henry Moseley Glenn Seaborg

PERİYODİK CETVEL Mendeleev Henry Moseley Glenn Seaborg PERİYODİK CETVEL Periyodik cetvel elementleri sınıflandırmak için hazırlanmıştır. İlkperiyodik cetvel Mendeleev tarafından yapılmıştır. Mendeleev elementleri artan kütle numaralarına göre sıralamış ve

Detaylı

BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ

BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ Bileşikler ve Formülleri Bilinen yaklaşık 120 çeşit element vardır. Bu elementlerin yaklaşık % 90 ı tabiatta bulunur. Ancak bugün bilinen yaklaşık 30 milyon bileşik vardır. Buna

Detaylı

KİMYA II DERS NOTLARI

KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 007 KİYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Asit Baz Tanımları Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır.

Detaylı

Sulu Çözeltilerde Asit - Baz Dengesi

Sulu Çözeltilerde Asit - Baz Dengesi Bu notlara Youtube dan Kimya Elbistan kanalında ilgili videolarının açıklamalar kısmında ki linkten ücretsiz bir şekilde ulaşabilirsiniz. A. Asit ve Baz Tanımları Arrhenius Asit - Baz Tanımı Arrhenius

Detaylı

- Periyodik tablonun sol tarafında daha çok metaller, sağ tarafında ise daha çok ametaller bulunur.

- Periyodik tablonun sol tarafında daha çok metaller, sağ tarafında ise daha çok ametaller bulunur. ÖĞRENME ALANI: Maddenin Yapısı ve Özellikleri 3.ÜNİTE: Maddenin Yapısı ve Özellikleri GEÇMİŞTEN KALANLAR: 6 ve 7.Sınıfta atomun yapısını görmüştük bu bilgileri özetlersek: > Atom numarası, atomun proton

Detaylı

maddelere saf maddeler denir

maddelere saf maddeler denir Madde :Kütlesi olan her şeye madde denir. Saf madde: Aynı cins atom veya moleküllerden oluşan maddeye denir. Fiziksel yollarla kendisinden başka maddelere ayrışmayan maddelere saf maddeler denir Element:

Detaylı

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca H A 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ 2.BÖLÜM. kimyaci_glcn_hoca

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca H A 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ 2.BÖLÜM. kimyaci_glcn_hoca 13 H A M L E D E 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ 2.BÖLÜM ZAYIF ASİT VE ZAYIF BAZ İYONLAŞMA YÜZDESİ 0,1 M Kuvvetli Asit HBr 1. Her iki asit çözeltisinin hacimleri ve derişimleri eşit

Detaylı

İÇİNDEKİLER KİMYASAL DENKLEMLER

İÇİNDEKİLER KİMYASAL DENKLEMLER KİMYASAL DENKLEMLER İÇİNDEKİLER BASİT DENKLEM DENKLEŞTİRME DENKLEM KATSAYILARININ YORUMU ve ANLAMI REAKSİYON TİPLERİ REDOKS REAKSİYONLARI YÜKSELTGENME (ELEKTRON VERME) İNDİRGENME (ELEKTRON ALMA) REDOKS

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Maddenin Yapısı ve Özellikleri 3.ÜNİTE: Maddenin Yapısı ve Özellikleri

ÖĞRENME ALANI: Maddenin Yapısı ve Özellikleri 3.ÜNİTE: Maddenin Yapısı ve Özellikleri ÖĞRENME ALANI: Maddenin Yapısı ve Özellikleri 3.ÜNİTE: Maddenin Yapısı ve Özellikleri GEÇMİŞTEN KALANLAR: 6 ve 7.Sınıfta atomun yapısını görmüştük bu bilgileri özetlersek "X" herhangi bir atomu temsil

Detaylı

9. SINIF KONTEXT KĐMYA UYGULAMASI

9. SINIF KONTEXT KĐMYA UYGULAMASI 9. SINIF KONTEXT KĐMYA UYGULAMASI DERS SORUMLUSU: PROF. DR. ĐNCi MORGĐL HAZIRLAYAN: DERYA ÇAKICI 20338451 ANKARA, 2008 MİDEM NEDEN YANIYOR? Günlük yaşam olayı: Sindirim rahatsızlıklarından mide yanmasının

Detaylı

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır. CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi

Detaylı

PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6

PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6 PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6 Periyodik sistemde yatay sıralara Düşey sütunlara.. adı verilir. 1.periyotta element, 2 ve 3. periyotlarda..element, 4 ve 5.periyotlarda.element 6 ve 7. periyotlarda

Detaylı

7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri

7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri Çalışma Yaprağı Konu Anlatımı-Değerlendirme çalışma Yaprağı- Çözümlü

Detaylı

Biyogaz Temel Eğitimi

Biyogaz Temel Eğitimi Biyogaz Temel Eğitimi Sunanlar: Dursun AYDÖNER Proje Müdürü Rasim ÜNER Is Gelistime ve Pazarlama Müdürü Biyogaz Temel Eğitimi 1.Biyogaz Nedir? 2.Biyogaz Nasıl Oluşur? 3.Biyogaz Tesisi - Biyogaz Tesis Çeşitleri

Detaylı

KİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş

KİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. Azot döngüsü. Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar. Azot döngüsü

Ayxmaz/biyoloji. Azot döngüsü. Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar. Azot döngüsü Azot döngüsü Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar Azot döngüsü 1. Azot bitkiler tarafından organik moleküllerin (A.asit,organik baz vb.)yapısına katılır. 2. Bitkiler azotu sadece NO3-

Detaylı

Araş. Gör. Can GÜNGÖREN

Araş. Gör. Can GÜNGÖREN 1 ph KAVRAMI VE HESABI Araş. Gör. Can GÜNGÖREN 2 ph ın Önemi Sulu çözeltilerde hidrojen iyonu aktivitesi çok önemli bir rol oynar. Kimyada, çözünmüş hidrojen iyonu aktivitesinin ölçüsüne ph denir. ph bir

Detaylı