İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları. Çiğli İlçe Raporu

Transkript

1 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Mayıs, 2013

2 Nüfus Yapısı Genel Bilgiler Yüzölçümü, 2002: 130 km 2 Nüfus, ADNKS, 2012: kişi Nüfus Yoğunluğu, 2012: kişi Şehirleşme Oranı, 2012: %100 İl merkezine uzaklığı : 17 km Coğrafi konumu: İlçenin Kuzeyinde Menemen, güney ve batısında İzmir Körfezi, doğusunda Karşıyaka ilçesi bulunmaktadır. Rakım: 1-1,5 m. Merkez bir ilçe olan Çiğli, İzmir de nüfus büyüklüğü bakımından önde gelen ilçeler arasındadır. Nüfusu en büyük ilçeler sırasıyla Karabağlar, Buca, Bornova, Konak, Karşıyaka ve Bayraklı ve Çiğli dir. Bu sıralamayla İzmir in nüfus açısından en büyük 7. İlçesi konumundadır yılları arasında Çiğli de nüfus artış hızı binde 29 olarak hesaplanmıştır. Çiğli de ikamet edenlerin nüfusa kayıtlı olunan il açısından dağılımında İzmir den sonra, Erzurum, Manisa, Muş, Balıkesir ve Afyonkarahisar illeri öne çıkmaktadır. Kaynak: TÜİK İzmir Bölge Müdürlüğü İlçe Veriseti (2012) Nüfus yoğunluğu açısından Çiğli (1.195 kişi) İzmir in (322) üzerinde yer almaktadır. İzmir 34,1 medyan yaşı ile Türkiye den (30,1) daha yaşlı bir nüfusa sahip. Çiğli ilçesi İzmir de 33,60 medyan yaş ile en genç nüfusa sahip 11. İlçe konumundadır. Medyan yaş Çiğli de kadınlarda 33,9 erkeklerde ise 33,3 tür.

3 Kaynak: TÜİK İzmir Bölge Müdürlüğü İlçe Veriseti (2012) Çiğli nin yılları arasında yaş grubuna göre nüfus dinamiklerinin değişimini gösteren projeksiyon tablosu aşağıdaki gibidir. Yaş Grubu Değişim Oranı (%) , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,78 Toplam ,65 Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013

4 Çiğli ye ilişkin nüfus projeksiyonları incelendiğinde, Türkiye genelinde olan ve İzmir özelinde daha belirgin olarak görülen nüfusun yaşlanma eğiliminin Çiğli ilçesinde de belirgin olduğu görülmektedir. Çiğli de doğurganlık ve ölüm oranları dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre toplam nüfus 2023 yılında 176 bin düzeyine ulaşacak ve 2011 yılına göre % 7,7 artış gösterecektir. İlçenin alacağı göç ölçüsünde bu sayının daha da yüksek olacağı öngörülebilir. Nüfusun toplam büyüklüğü yanısıra, yaş grupları içerisinde önemli değişiklikler olacağı görülmektedir. Örneğin 2023 yılında 0-4 yaş arasındaki bireylerin sayısı 2011 yılına göre ortalama %5, yaş arasındaki bireylerin sayısı % 28 azalırken, yaş arasındaki bireylerin ortalama % 118 ve 90 yaş üstü bireylerin de % 90 artacağı görülmektedir. Çiğli nin 2011 yılı ve 2023 yılı projeksiyonuna ilişkin Nüfus Piramitleri aşağıdaki gibidir. Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013 Eğitim Çiğli ye ilişkin ilçe bazında erişilebilen önemli eğitim göstergeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. İlçe adı Derslik Başına Öğrenci Sayıları, Çiğli-İzmir ( ) İlkokulda derslik Ortaokulda Genel lise başına düşen derslik başına derslik başına öğrenci sayısı düşen öğrenci düşen öğrenci sayısı sayısı Meslek lisesi derslik başına düşen öğrenci sayısı Çiğli İzmir Kaynak: İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü, 2013 Çiğli de derslik başına öğrenci sayısı ilkokul, ortaokul ve genel lise düzeylerinde İzmir ortalamalarına yakın olmakla beraber meslek liselerinde ilçe, İzmir geneline göre daha iyi durumdadır. Çiğli İzmir de ilkokullarda derslik başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu 9. ilçedir. Buca, Karabağlar ve Torbalı bu konuda ilk 3 ilçeyi teşkil etmektedir. Ortaokullarda ise derslik başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu 8. ilçedir. Bornova, Menemen, Karabağlar ve Kemalpaşa

5 bu açıdan ilk 4 sıradaki oluşturmaktadır. Genel liselerde derslik başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu 10. ilçedir. Bu açıdan Torbalı ve Bornova ilk 2 sıradaki ilçedir. İlçe adı Eğitim Dönemi Okullaşma Oranları (%) Okul öncesi İlköğretim (3-5 yaş) (net) (6-13 yaş) (net) Ortaöğretim (genel-meslek lisesi, brüt) Çiğli 40,84 101,33 92,01 İzmir 48,85 102,88 104,68 Kaynak: İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü, 2013 Çiğli, okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullaşma oranları açısından İzmir den daha kötü durumdadır. Okulöncesi (3-5) yaş okullaşma oranında İzmir ilçeleri arasında 21., ilköğretimde okullaşma oranında 5. Ve ortaöğretimde okullaşma oranında 10. Sıradadır. Okullaşma oranları ve derslik başına düşen öğrenci sayılarına ilişkin bilgiler, İzmir de yoğun göç alan ilçelerden birisi olan Çiğli de eğitime ilişkin ihtiyaçların öncelikli konulardan bir tanesi olduğunu göstermektedir. İlçelere Göre 15+ Yaş okuma Yazma Bilmeyen Oranı, 2012 (%) Kaynak: TÜİK, ve üzeri yaşta okuma yazma bilmeyen oranı açısından İzmir %2,4 oranı ile %5,08 oranına sahip olan Türkiye den daha iyi durumda bulunmaktadır. Çiğli okuma yazma bilmeyen oranında düşük ilçeler sıralamasında % 2,22 değeri ile 16. sırada bulunmaktadır.

6 İzmir İlçeleri Yükseköğretim ve Üstü Okul Mezunu Oranı, 2012 (%) Kaynak: TÜİK, 2013 Yükseköğrenim ve üstü okul mezunu oranı açısından İzmir %14,81 oranı ile yine Türkiye genelinden daha iyi durumdadır. Çiğli, 30 ilçe arasında % 14,56 değeri ile 11. sırada yer almakta ve İzmir geneline göre paralel bir durum göstermektedir. Kültür Çiğli de İzmir genelinde olduğu gibi çeşitli arkeolojik kalıntılara rastlamak mümkündür. Çiğli de 1 tane doğal sit alanı bulunurken İzmir in tüm ilçelerinde yer alan taşınmaz kültür varlığı ve tescilli eser bulunmamaktadır. Çiğli de 1 tane halk kütüphanesi, 1 tane belediye kütüphanesi ve 1 tane de üniversite kütüphanesi olmak üzere 3 tane kütüphane bulunmaktadır. Ayrıca 1 kültür sanat merkezi, 1 tane sergi salonu, 1 tane tiyatro topluluğu, 1 tane sinema, 1 tane de kültür etkinlik mekanı bulunmakta iken ilçede müze bulunmamaktadır. Çiğli de 128 tane kültür sanat ile ilgili dernek toplam 3 tane de vakıf bulunmaktadır. Çiğli İlçe Halk Kütüphanesi ne ilişkin bilgiler aşağıda özetlenmiştir. Kitap sayısının okuyucu sayısından fazla olması ilçe için olumsuz bir durum olarak değerlendirilebilir. Kütüphane Adı Çiğli İlçe Halk Kütüphanesi Kitap Sayısı Çiğli İlçe Halk Kütüphanesi Verileri, 2012 Okuyucu Sayısı Üye Sayısı Ödünç Verilen Materyal Sayısı Personel Sayısı İzmir Toplam Kaynak: İzmir Kültür Ekonomisi Envanteri ve Gelişme Stratejisi, 2013

7 Çiğli de düzenlenen etkinliklere ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Çiğli de düzenli olarak gerçekleştirilen etkinlikler Etkinlik Düzenleyen Kuruluş Tarih Kaç yıldır Düzenlendiği Zafer ve Barış Festivali Çiğli Belediyesi 30 Ağustos-3 Eylül 6 Kuş cenneti Bahar ve Uçurtma Şenliği Sasalı Belediyesi 9 Mayıs 13 Kaynak: İzmir Kültür Ekonomisi Envanteri ve Gelişme Stratejisi, 2013 Turizm İzmir de turizm sektörü öne çıkan sektör olmakla birlikte yalnızca deniz turizmi değil alternatif turizm çeşitleri ile de ortaya çıktığı görülmektedir Örneğin Çiğli ilçesindeki İzmir Çamaltı Tuzlası nın içinde bulunduğu hektarlık alan, 1982 yılında Su Kuşları Koruma ve Üretme Sahası olarak tescil edilmiştir. Yaklaşık 200 tür kuşun bulunduğu bölgeye, her yıl ortalama 50,000 kuş uğramaktadır. Çiğli de turizm sektörüne ilişkin veriler aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir. İlçeler İtibariyle Turizm İşletme Belgeli Tesislerdeki Konaklama ve Geceleme İstatistikleri (2011) Tesise Geliş Sayısı Geceleme Sayısı Ortalama Kalış (Gün) Doluluk (%) Çiğli 16,638 22, İzmir 1,668,356 4,221, Kaynak: İzmir Kültür Turizm İl Müdürlüğü, 2012 Çiğli de turizm işletme ve belediye belgeli tesislerdeki konaklama ve geceleme istatistiklerine bakıldığında her iki konaklama tesislerinde de ortalama kalış süresinin ve doluluk oranlarının İzmir ortalamasına göre düşük seviyede olduğu görülmektedir. İlçeler İtibariyle Belediye Belgeli Tesislerdeki Konaklama ve Geceleme İstatistikleri (2011) Tesise Geliş Sayısı Geceleme Sayısı Ortalama Kalış (Gün) Doluluk (%) Çiğli 13,464 17, İzmir 1,350,928 2,678, Kaynak: İzmir Kültür Turizm İl Müdürlüğü, 2012 Sağlık Çiğli de 1 tane 30 yataklı, 3 ameliyat masalı devlet hastanesi ve 2 tane de özel hastane (1 tanesi Kulak Burun Boğaz hastanesi) bulunmaktadır. Ayrıca Çiğli de 14 tane ASM, 44 tane AHB, 1 tane VSD, 1 tane Sağlık Evi, 2 tane özel tıp merkezi, 3 tane özel dal merkezi, 2 tane hekim ve 10 tane diş hekimi muayenehanesi bulunmaktadır. Ayrıca yapımı devam eden 400 yataklı Çiğli Bölge Eğitim Hastanesi nin 2015 yılında tamamlanması planlanmaktadır.

8 Tarım İzmir de tarım alanlarının kullanışlarına göre ilçelere dağılımına bakıldığında Çiğli için veriler aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Kullanım Şekline Göre Tarım Arazisi Dağılımı (dekar) İLÇELER Tarla Alanı Sebze Alanı Bağ Alanı Meyve Alanı Zeytin Alanı Tarıma Elverişli Boş Arazi TOPLAM TARIM ALANI Çiğli 6.235,0 100,0 30,0 21,0 5, , ,0 Merkez , , , ,7 Toplam İzmir , , , , , , ,20 Kaynak: İGTHM, 2012 Çiğli de tarım sektörüne ilişkin veriler incelendiğinde ilçede toplam tarım alanının dekar olduğu ilçenin pek fazla tarıma elverişli olmadığı ve bu tarım alanlarının büyük çoğunluğunu tarla alanlarının oluşturduğu görülmektedir. Çevre İzmir de 2010 yılında içme ve kullanma suyu ulaştırılan nüfusun belediye nüfusu içindeki payı % 99 olmuştur ve Türkiye değerini (% 99) yakalamıştır. İzmir eski metropol alanındaki 11 ilçe (Konak, Karşıyaka, Çiğli, Bayraklı, Bornova, Buca, Gaziemir, Karabağlar, Balçova, Narlıdere, Güzelbahçe) ile kısmen Menemen ve Urla ilçelerine arıtılarak verilen su miktarını kapsayan 190,5 milyon m3 lük su üretiminin % 75 i Tahtalı Barajı ile Göksu ve Halkapınar Kuyuları ndan yapılmaktadır. İzmir de Alsancak, Buca, Bornova, Karşıyaka, Güzelyalı, Çiğli ve Bayraklı da olmak üzere toplam 7 adet hava ölçüm istasyonu bulunmaktadır. Ayrıca Çevre ve Orman Bakanlığı 2007 yılı Ekim ayından itibaren Gaziemir Ölçüm İstasyonu ndan ölçüm değerleri toplamaktadır. Ancak Aliağa, Torbalı, Kemalpaşa gibi sanayinin yoğun olduğu ilçelerde hava ölçüm istasyonu bulunmamaktadır. Havza Alanları İzmir de Gediz, Küçük Menderes ve Bakırçay nehirleri önemli havzaları oluşturmaktadır. Gediz havzası, Kütahya il sınırları içerisinde Murat ve Şaphane dağlarından doğup, Foça ile Çamaltı Tuzlası arasından İzmir Körfezi ne dökülür. Gediz Havzası nın toplam alanı km2 olup, havzada 12 ilçe merkezi ile Manisa, 4 ilçe merkezi (Foça, Kemalpaşa, Menemen, Çiğli) ile İzmir, 1 ilçe merkezi ile Kütahya ve il merkezi ile Uşak yer almaktadır. Gerçekleştirilen ilçe toplantısında Çiğli'nin mevcut haliyle denizle küs konumda olduğu, yerleşim alanlarıyla sahil arasında OSB, Tuz İşletmeleri, askeri hava üssü gibi tesislerin bulunduğu belirtilmiştir. Geçtiğimiz dönemde özelleştirilen Tuz İşletmesi'nin artık kullanılmayan ve atıl konumda bulunan eski lojmanlarının ilçe belediyesine tahsisiyle ilçeye deniz kıyısında güzel bir sosyal mekan kazandırılabileceği bildirilmiş, ayrıca Kuş Cenneti ve Sasalı Hayvanat Bahçesi'nin tanıtımının daha etkin yapılması, kuş cennetinin korunması açısından risklerin bertaraf edilerek ilçe kültür ve ekonomisine kazandırılmasının büyük ivme yaratabileceği dile getirilmiştir

9 Organize Sanayi Bölgesi İzmir de OSB süreci ilk olarak 1976 yılında Atatürk OSB nin kurulması ile başlamış olup, 2012 yılı itibariyle tüzel kişilik kazanmış 13 OSB bulunmaktadır. Bu OSB lerin 9 u hizmete sunulmuş, 4 ünün alt yapı inşaatları devam etmektedir. Hizmete sunulan OSB ler; Aliağa, Atatürk, Bergama, Buca Ege Giyim, İTOB, Kemalpaşa-Islah, Kınık, Tire, Pancar OSB lerdir (Tablo 88). Alt yapı inşaatları devam eden OSB ler; Kemalpaşa-Bağyurdu, Menemen-Plastik, Ödemiş, Torbalı OSB lerdir. İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB): İzmir-Çiğli ilçesinde, şehir merkezine 25 km. mesafededir. 700 hektar arazi üzerinde kurulu olan bölgede; 594 sanayi parselinin tamamı tahsis edilmiştir. Bölgede 550 tesis üretim, 40 tesis inşaat safhasında olup, kişiye istihdam sağlanmıştır. Bölgede, firma sayısı olarak ağırlıklı ilk beş sektör sırasıyla, başka yerde sınıflandırılmamış makine (50), gıda (45), kauçuk ve plastik (44), fabrikasyon metal (36) ve hazır giyim (26) şeklinde dağılım göstermektedir yılında faaliyete geçen İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB), İzmir in olduğu kadar, Türkiye nin de en önemli üretim, ihracat ve istihdam merkezlerinden birisidir. Bölge nin yıllık cirosu ortalama olarak 4,5 milyar Dolar, ihracatı 2,5 milyar Dolar ve ithalatı da 1 milyar dolar civarında gerçekleşmektedir. KOBİ lerin %90 ağırlıklı olduğu Bölge de, üreticilerin ¾ ü ihracatçı konumundadır. Çiğli Aktif İstihdam İlk 5 Öncelikli Sektör Firma Sayısı Atatürk Makine, Kauçuk ve plastik, Fabrikasyon metal ürünleri, Gıda, Giyim Atatürk OSB deki firmaların AAT ye bağlılığı olmakla birlikte derin deniz deşarjı vardır. Bankacılık İlçedeki finans hareketliliğinin bir göstergesi olan banka şube sayısında yılları arasında önemli bir artış görülmektedir. İlçede 26 olan şube sayısı 2011 itibari ile 29 a yükselmiştir. Çiğli de Banka Şube Sayıları, ( ) İlçe Çiğli İzmir Toplam Kaynak: TBB, 2012 Ulaşım İzmir kent merkezini kuzey-güney yönünde geçen Aliağa ile Adnan Menderes Havaalanı arasındaki 80 km lik mevcut demiryolu hattının metro standartlarına çıkarılmasına yönelik çalışmalar tamamlanmış olup İzmir in önemli sanayi tesislerinin bulunduğu kuzey aksı ile şehir merkezi arasında ve havaalanı arasında hızlı, güvenilir ve konforlu ulaşım olanağı yaratılmıştır. Halkapınar-

10 Çiğli arası 13,2 ve Çiğli-Manisa arası 50,6 km olacak şekilde ilçenin demiryolu uzunluğu vardır. Ayrıca İzmir ilinde, Adnan Menderes, Çiğli-Kaklıç, Selçuk ve Çeşme Havaalanı olmak üzere dört havaalanı bulunmaktadır. Bunlardan, Çiğli-Kaklıç Havaalanı askeri amaçlı kullanılmaktadır. Mevcut havaalanları dışında, yoğunlaşan İzmir hava trafiğinin rahatlatılması ve yöre turizmine katkı sağlanması amacıyla yeni havalimanları yapımı da planlanmaktadır. Bu kapsamda, İzmir in kuzeyinde, Çiğli bölgesinde inşa edilmesi planlanan Vecihi Hürkuş Havaalanı nın özellikle kentin kuzeyine ve limanlar bölgesine hitap etmesi öngörülmektedir. İlçe Toplantısı Esnasında Elde Edilen Görüşler: Avantajlar; Eğitim seviyesinin yüksek olması, Ulaşımda sorunların yaşanmaması, Tarihi ve doğal güzelliklerin varlığı, Kültürel zenginliklerinin olması, İşsizlik oranının düşük olması, Turizm potansiyelinin yüksek olması Sorunlar; Yeterli otobüs seferi olmaması,trafik sorunu olması, Sosyal faaliyet alanlarının yetersizliği, Konut alanlarının göçe cevap verememesi, Atıksu arıtma tesisinden koku sorunu gelmesi, Engelliler için kaldırım, sokak düzenlemesi ve toplu ulaşım olanaklarına erişimde fiziki sorunlar yaşanması, Çok amaçlı salonların olmaması, Ağaçlandırma ve yeşillendirmenin az ve düzensiz olması, ÇİĞLİ TOPLANTI KATILIMCI LİSTESİ No Ad Soyad Kurum 1 FIRAT OBAY 2 DOĞAN HÜNER AOSB 3 AYTEN AKDENİZLİ ÇEKEV TÜM ENGELLİLER İÇİN ENGELSİZ 4 MEHMET ASLAN BİR DÜNYA 5 ATİLA KOÇ ESNAF SANATKAR ODASI 6 YEKTA ÜNSAL TEMA 7 HAMDULLAH IŞIK İLÇE MEM 8 MİKAİL POLAT İLÇE GIDA BANKASI 9 MERAL DEĞİRMENCİLER İLÇE SYDV

11 10 YÜKSEL DEMİRDAĞ İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ 11 AYŞE AKTAŞ İLÇE KAYMAKAMLIĞI 12 HACI BAYDA İLÇE BELEDİYESİ 13 MUHARREM ASLAN İLÇE BELEDİYESİ